Wybrane czynniki zrównoważenia ekonomiczno-społecznego największych przedsiębiorstw rolniczych UE
Chosen factors of economical and social sustainability in largest agricultural enterprises of EU
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2009, vol.96, nr 3, s. 152-162
Słowa kluczowe
wartość dodana netto na osobę pełnozatrudnioną dochód z rodzinnego gospodarstwa rolnego na osobę pełnozatrudnioną rodziny wskaźnik najmu saldo dopłat i podatków wielkość ekonomiczna FADN
Key words
farm net value added/AWU (SE425) family farm income/FWU (SE430) rental ratio balance subsidies & taxes economic size (SE005) FADN
Streszczenie
Na podstawie danych europejskiego systemu rachunkowości rolnej FADN oraz wskaźnika najmu i dopłat dla przedsiębiorstw rolniczych z największej klasy wielkości ekonomicznej analizowano związek produktywności i dochodowości pracy. Dla przedsiębiorstw rolniczych z 99 regionów reprezentowanych w badanej klasie dla okresu 2004- 2006 współczynnik determinacji wielorakiej regresji dochodowości pracy względem produktywno .ci wyniósł R2 = 0,4374 i był ponad dwukrotnie niższy od współczynnika regresji dopłat względem wskaźnika najmu (R2 = 0,9205). Podobne wyniki uzyskano dla przedsiębiorstw rolniczych z niemieckich regionów FADN dla okresu 1995-2006 (R2 odpowiednio 0,5572 i 0,9536). Rozłączne oszacowanie badanych zależności dla wschodnich i zachodnich regionów Niemiec wskazało na trwałe różnice w mechanizmach kreowania dochodów. W przedsiębiorstwach rolniczych wschodnioniemieckich o dochodach decydowały retransfery budżetowe silnie powiązane ze wskaźnikiem najmu (R2 = 0,8941), a wydajność pracy miała znaczenie uzupełniające (R2 = 0,6318). W przedsiębiorstwach zachodnioniemieckich o dochodach decydowała wydajność pracy (R2 = 0,6809), subsydia miały znaczenie uzupełniające i nie były powiązane ze wskaźnikiem najmu (R2 = 0,0596).
Abstract
The correlation between output and labor profitability together with hire ratio and subsidiaries was analyzed based on data collected by FADN. Research was made for the largest economical size of farms. For agricultural enterprises from 99 regions in years 2004-2006 the coefficient of profitability determination by output achieved R2 = 0,4374 and was half of a size of the coefficient of subsidiaries determination by hire ratio (R2 = 0,9205). Similar results were achieved for farms in German FADN regions for years 1995-2006 (R2 at level 0,5572 and 0,9536). The separate analysis for eastern and western German regions discovered constant differences in mechanism of income creation. In eastern German farms profits were determined by budget retransfers strongly connected with hire ratio (R2 = 0,8941) and labor outputs significance was supplemental (R2 = 0,6318). In western German enterprises the income was determined by labor output (R2 = 0,6809). The significance of subsidiaries was lower and they were not related with hire ratio (R2 = 0,0596).