Niespójność odczuć obiektywnych i subiektywnych ludności wiejskiej

Słowa kluczowe

poziom życia ludność wiejska niepewność dochodów niespójność odczuć

Key words

standard of living rural population uncertain income experience inconsistency

Streszczenie

Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytania, czy wymiar obiektywny poziomu życia ma wpływ na zadowolenie z niego, a także czy istnieje taki poziom dochodów, po przekroczeniu których respondenci osiągają zadowolenie z życia. Badaną grupę stanowiła ludność wiejska o niepewnych dochodach, a więc osoby pracujące na podstawie umów o pracę w formach elastycznych, bezrobotni, utrzymujący się z zasiłków lub pracujący „na czarno”. Dokonano próby określenia pozycji dobrobytu wynikających z porównania wymiarów obiektywnego, wyrażonego w dochodach oraz zaspokojeniu potrzeb, z wymiarem subiektywnym, będącym oceną zadowolenia z życia jako całości, a także zado­wolenia z sytuacji w Polsce. Przedstawiono również przyjmowane postawy w zależności od pozycji dobrobytu oraz dochodowe miary pozycyjne dla różnych poziomów zadowolenia z życia. W efekcie przeprowadzonych badań zaobserwowano rozbieżności pomiędzy wymiarami obiektywnym i subiek­tywnym poziomu życia. Analiza postaw, które są charakterystyczne dla poszczególnych grup ludności wiejskiej pozwala zauważyć, że niezwykle częstym zjawiskiem jest dysonans stanu, przejawiający się w nieadekwatności sytuacji w stosunku do oczekiwań. Na podstawie badań można wyróżnić cztery przyjmowane postawy życiowe: satysfakcja, niezadowolenie, dysonans niezadowolenia oraz paradoks satysfakcji. Pierwsze dwie postawy przejawiają się w spójności odczuć oraz akceptacji aktualnej sytuacji, zarówno w przypadku, gdy ma ona charakter korzystny dla konsumenta, jak i niekorzystny. Dwie kolejne postawy są efektem inkoherencji odczuć ankietowanych, a więc pozytywna ocena odczuć subiektywnych nie koresponduje z oceną sytuacji obiektywnej, i na odwrót.

Abstract

The aim of the paper is to answer the question, if the objective assessment of the standard of living influences life satisfaction (among members of the rural population) and if there is such an income level, above which the respondents achieve life satisfaction. The inve­stigated group includes members of the rural population with uncertain incomes constituting people working on the basis of flexible employment contracts, the unemployed, those living on benefits or working in the grey market. A trial study was performed to specify positions of welfare presented as an objective dimension expressed in incomes as well as satisfaction of needs and a subjective dimension, which is the assessment of satisfaction with life and also satisfaction with the situation in Poland. The adopted attitudes depending on position of welfare and income position presented different life satisfaction levels.