Ewolucja rozwoju żywności lokalnej w kontekście ideizrównoważonej konsumpcji

Elżbieta Goryńska-Goldmann
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
https://doi.org/10.22630/TIRR.2019.12.17
Goryńska-Goldmann, Elżbieta (Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu)
Ewolucja rozwoju żywności lokalnej w kontekście ideizrównoważonej konsumpcji
Evolution of local food development in the context of the idea of sustainable consumption
Turystyka i Rozwój Regionalny, 2019, vol., nr 12, s. 43-57

Słowa kluczowe

rynek rolny rynek lokalny żywność lokalna zrównoważona konsumpcja

Key words

agricultural market local market local food sustainable consumption

Streszczenie

Celem artykułu była charakterystyka pojęcia i genezy żywności lokalnej oraz dyskusja nad jej znaczeniem w kontekście zrównoważonej konsumpcji. Wskazano, iż rozwinięcie rynku żywności lokalnej oparte jest na tradycji wytwarzania i spożywania produktów pochodzących z własnego gospodarstwa, stanowi efekt rozwoju metod produkcji, przechowalnictwa, transportu, dystrybucji i współpracy środowisk lokalnych. Zaprezentowano dane dotyczące rynku żywności lokalnej oraz przeprowadzono dyskusję na temat definicji żywności lokalnej. Przedstawiono producentów żywności lokalnej, jako autentycznych „strażników” systemów jej produkcji, mogących wnieść istotny wkład w popularyzację modelu zrównoważonej konsumpcji. Potwierdzono tezę o istotnym znaczeniu produktów lokalnych w realizacji idei zrównoważonej konsumpcji. Stwierdzono, że rynek żywności lokalnej stanowi szerokie pole działań i wymaga dalszych prac, następnie zasygnalizowane przyszłe kierunki badań. Artykuł ma charakter przeglądowy, a prowadząc analizę, dokonano analizy danych wtórnych, w tym także własnych badań naukowych w tym zakresie.

Abstract

The aim of the paper was to characterize the concept and origin of local food and to discuss its meaning in the context of the sustainable consumption idea. The paper points that the development of the local food market is based on the tradition of production and consumption of food products that come from private farms and is the result of the development of production methods, as well as methods of storage, transport, distribution and cooperation between local market subjects. The paper presents data concerning the local food market and discusses the definition of local food. It shows local food producers as authentic “guardians” of local food production systems who can significantly contribute to the popularization of the sustainable consumption model. Moreover, it confirms the thesis about the importance of local products in the implementation of the idea of sustainable consumption. The local food market turns out to be a wide field of activity and requires further scientific work. The paper proposes some future research directions. It is a review that includes analysis on the basis of some secondary data, including also the author’s own scientific research in this field.

Cytowania

  1. Arendt H.: Korzenie totalitaryzm, Wydawnictwo Świat Książki, Warszawa 1998.
  2. Atkins P.J., Bowler I.R.: Food in Society: Economy, Culture, Geography, Arnold, London 2001.
  3. Bonke J.: Choise od foods – allocations of time and money, household productions and market services, The Aarthus School if Bisiness, MAPP, working papers no 3 and 9, 1992.
  4. Cotler A.: The locavore way: discover and enjoy the pleasures of locally grown food. North Adams, MA: Storey Publishing 2009.
  5. Darolt M.R., Lamine C., Brandenburg A., Alencar M. de C.F., Abreu L.S.: Alternative food networks and new producer-consumer relations in France and in Brazil. “Ambiente & Sociedade” 2016, 19, 2, s. 1-22.
  6. Farenga S., Ness D.: Going locavore: Teaching students about the benefits of food produced locally, “Science Scope” 2010, 33, 5, s. 52-56.
  7. Gazdecki M., Goryńska-Goldmann E.: Relationships on food markets. Consumers’ perspectives, Publishing house Poznań University of Life Sciences, Poznań 2018.
  8. Goryńska-Goldmann E.: Ewolucja zwyczajów żywieniowych i ich znaczenie obecne, „Marketing i Rynek” PWE, 2009, 12, s. 18-24.
  9. Goryńskiej-Goldmann E.: Geneza i pojęcie żywności lokalnej w powiązaniu z ideą zrównoważonej konsumpcji, (w:) Turystyka i Rozwój Regionalny. Ekonomiczno-społeczne determinanty rozwoju regionów, Red. naukowa A.J. Parzonko, Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2019.
  10. Goryńska-Goldmann E., Gazdecki M.: Kryteria wyboru jako podstawa innowacyjności na rynku produktów regionalnych i tradycyjnych, „Annals PAAAE” 2016, 18, 6, s. 35-42.
  11. 10.5604/01.3001.0009.8338
  12. 10.17306/J.JARD.2017.00370
  13. Gradziuk B.: Postawy i zachowania producentów oraz nabywców względem żywności lokalnej, „Annals PAAAE” 2015, 7, 3, s. 96-102.
  14. https://foodfakty.pl/najnowsze-trendy-w-amerykanskiej-branzy-spozywczej (dostęp: 19.09.2019).
  15. https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/userfiles/_public/k9/komisje/2016/krrw/materialy/arr_100516.pdf (dostęp: 17.06.2018).
  16. https://www.wetgiw.gov.pl/handel-eksport-import/rolniczy-handel-detaliczny (dostęp: 30.09.2019).
  17. https://www.gov.pl/web/rolnictwo/poznaj-dobra-zywnosc (dostęp: 30.09.2019).
  18. http://www.produktyregionalne.pl/nkd.html (dostęp: 30.09.2019).
  19. http://www. wrotapodlasia.pl (dostęp: 30.09.2019).
  20. https://www.culinary-heritage.com/information.asp?PageID=21 (dostęp: 30.09.2019).
  21. https://www.slowfood.com/sloweurope/en/ (dostęp: 03.10.2019).
  22. Kalinowski S.: Agroturystyka jako element aktywizacji mieszkańców wsi, Porad. Gosp. 2004, 9, s. 28-30.
  23. Krajewski K., Świątkowska M.: Reklama społeczna jako narzędzie poprawy konkurencyjności w przypadku produkcji żywności. „Annals PAAAE” 2008, 9, 4, s. 432-437.
  24. Krzyżanowska K.: Innowacyjność w turystyce wiejskiej – teoria i praktyka, (w): Innowacje w rozwoju turystyki. Red. nauk K. Nuszkiewicz, M. Roman. Wydawnictwo Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Rolniczego, Golądkowo 2014, s. 9-18.
  25. 10.2478/stcb-2018-0014
  26. Martinez S., Hand M., Pra M.D., Pollack S., Ralston K., Smith T., Vogel S., Clark S., Lohr L., Low S., Newman C.: Local Food Systems: Concepts, Impacts, and Issues, ERR 97, U.S. Department of Agriculture, Economic Research Service 2010.
  27. 10.5604/01.3001.0010.6223
  28. Raport z projektu: Produkt tradycyjny i lokalny: promocja, marka, dystrybucja – przykłady dobrych praktyk – realizowany na zlecenie Fundacji Programów Pomocy dla Rolnictwa FAPA (23.09.2019).
  29. Raport „Rolnictwo ekologiczne czynnikiem rozwoju lokalnego – analiza wybranych przypadków” (projekt dofinansowany ze środków MRiRW 2013, http://www.irwirpan.waw.pl/polski/IRWiR_PAN_raport_Rolnictwo_ekologiczne_czynnikiem_rozwoju_lokalnego.pdf (dostęp: 30.09.2019).
  30. Renting H., Marsden K.T., Banks J.: Understanding alternative food networks: exploring the role of short food supply chains in rural development, “Environment and Planning” 2003, A 35, p. 393-411.
  31. Roman M.: Znaczenie innowacji w funkcjonowaniu sektora turystycznego – podejście teoretyczne i praktyczne, Zesz. Nauk. Uniw. Szczec. Ekon. Probl. Tur. 2014, 805, 1, 25, s. 115-116.
  32. Ruth-McSwain A.: Eating Green: Coverage of the Locavore Movement, “Journal of Extension” 2012, 50, 5, 5FEA7.
  33. Sadowski A.: Wyżywieniowe i środowiskowe funkcje światowego rolnictwa – analiza ostatniego półwiecza, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego, Poznań 2017.
  34. Senauer B., Asp E., Kinsey J.: Food Trends and the Changing Consume, Eagan Press, Eagan, Minnesota 1991.
  35. Seyfang G.: From Frankenstein foods to Veggie box schemes: Sustainable consumption in cultural perspective. CSERGE Working Paper EDM, No. 03-13, University of East Anglia, The Centre for Social and Economic Research on the Global Environment (CSERGE), Norwich 2003.
  36. Sieczko A.: Turystyka wiejska i agroturystyka w świetle perspektyw rozwoju obszarów wiejskich, „Annals PAAAE” 2012, 14, 3, s. 353-357.
  37. Sokorowski H.: Antropologiczno-etyczne aspekty regionalizmu, Collectanea Theologica 1990, 62, 1, s. 120-126.
  38. Tidball K.G., Tidball M., Larson L.R., Curtis P., Poindexter L., Stedman R.C.: Locavore preferences for wild fish and game: Implications for wildlife recreation in New York State. Human Dimensions Research Unit Series Publication 14-06. Ithaca, NY: Department of Natural Resources, Cornell University 2014, http://www2.dnr.cornell.edu/hdru/pubs/wildpubs.html#attitudes (dostęp: 23.09.2019).
  39. Tusk D.: Spętani w działaniu, „Pomerania” 1998, 12, s. 17.
  40. Ulph A., Southerton D.: Sustainable Consumption, Multi-disciplinary Perspectives, Published to Oxford Scholarship Online 2014.
  41. Ustawa z 9.11.2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia sprzedaży żywności przez rolników do sklepów i restauracji [Dz.U. 2018 poz. 2242].
  42. Ustawa z 4.10.2018 r. o zmianie ustawy o produktach pochodzenia zwierzęcego oraz ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia [Dz.U. 2018 poz. 2136].
  43. Winawer Z., Wujec H.: Produkty regionalne i tradycyjne we Wspólnej Polityce Rolnej, Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej, Warszawa 2013.
  44. 10.17306/J.INTERCATHEDRA.2018.00046
  45. Zawadka J.: Ekonomiczno-społeczne determinanty rozwoju agroturystyki na Lubelszczyźnie (na przykładzie wybranych gmin wiejskich), Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2010.