Wyniki wyszukiwania

Autor	Marzena Kacprzak, Agnieszka Król, Marta Radziszewska
Tytuł	European Integration Influence on the Development of Human Capital of Small and Medium Enterprises in Poland
Title	European Integration Influence on the Development of Human Capital of Small and Medium Enterprises in Poland
Słowa kluczowe	human capital, small and medium enterprises, European integration, EU assistance programs, EU funds
Key words	human capital, small and medium enterprises, European integration, EU assistance programs, EU funds
Abstrakt	Enterprises from the SME sector significantly affect the quality of human capital in Poland and the standards of their management are rising every year. The aim of this article is to present the essence and specifics of human capital of SMEs, showing the impact of European integration on the devel-opment of human capital in this sector. In addition, the authors focus on finding the answer to the question whether employers willingly reach for EU funding (sources of knowledge, forms, types of funding, barriers to access to funds) to be able to support and develop human capital that they have in the long run. The study was carried out by a survey method. The analysis made allowed to formu-late the following conclusions. Entrepreneurs willingly undertake to raise funds from EU funds. Re-spondents were convinced that EU funds help in the development of their businesses, although ob-taining funding alone is not easy. The respondents pointed to barriers, which include complicated and lengthy procedures, as well as low availability of information.
Abstract	Enterprises from the SME sector significantly affect the quality of human capital in Poland and the standards of their management are rising every year. The aim of this article is to present the essence and specifics of human capital of SMEs, showing the impact of European integration on the devel-opment of human capital in this sector. In addition, the authors focus on finding the answer to the question whether employers willingly reach for EU funding (sources of knowledge, forms, types of funding, barriers to access to funds) to be able to support and develop human capital that they have in the long run. The study was carried out by a survey method. The analysis made allowed to formu-late the following conclusions. Entrepreneurs willingly undertake to raise funds from EU funds. Re-spondents were convinced that EU funds help in the development of their businesses, although ob-taining funding alone is not easy. The respondents pointed to barriers, which include complicated and lengthy procedures, as well as low availability of information.
Cytowanie	Kacprzak M., Król A., Radziszewska M. (2018) European Integration Influence on the Development of Human Capital of Small and Medium Enterprises in Poland.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 236-249
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s236.pdf

Autor	Karolina Jąder
Tytuł	Produkcja, konsumpcja i eksport jabłek w Polsce w latach 2005 2016
Title	Production, consumption and export in Poland in the years 2005-2016
Słowa kluczowe	jabłka, powierzchnia, zbiory, konsumpcja, eksport
Key words	apples, area, crops, consumption, export
Abstrakt	Celem artykułu było przedstawienie zmian na rynku jabłek w Polsce w latach 2005-2016. W analizowanym okresie nastąpiło wyraźne zwiększenie znaczenia jabłek w polskiej produkcji sadowniczej. Odnotowano dynamiczny wzrost zbiorów, przy ograniczonym wzroście powierzchni. W tym czasie odnotowano również zmiany w strukturze odmianowej jabłek. Umacniał się udział odmiany Idared oraz wzrastało znaczenie odmian Gala i Ligol. Tendencją spadkową charakteryzowała się natomiast konsumpcja jabłek, a ich znaczenie w strukturze spożycia owoców malało na korzyść owoców południowych. W badanym okresie wzrastała wielkość i wartość sprzedaży zagranicznej jabłek, a także zaszły duże zmiany w strukturze geograficznej eksportu.
Abstract	The aim of the article was to present changes on the apples market in Poland in 2005-2016. Results show that in the analyzed period the importance of apples in Polish fruit production increased. There has been a increase in crops with limited area growth. During this time, changes in the structure of apples varieties were also noted. The importance of the Idared, Gala and Ligol varieties grew. Consumption of apples was characterized by decreasing tendency. The importance of apples in the fruit consumption structure decreased and the share of exotic fruit increased. In the analyzed period, the volume and value of foreign sales of apples increased, as well a significant change in the geographical structure of exports were observed.
Cytowanie	Jąder K. (2018) Produkcja, konsumpcja i eksport jabłek w Polsce w latach 2005 2016.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 209-221
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s209.pdf

Autor	Sławomir Jarka, Marzena Trajer
Tytuł	Support for the Beekeeping Sector in Poland and the European Union
Title	Support for the Beekeeping Sector in Poland and the European Union
Słowa kluczowe	support, beekeeping sector, sustainable development
Key words	support, beekeeping sector, sustainable development
Abstrakt	The aim of the work was to present a support mechanism for bee products market implemented after Poland's accession to the European Union, including within the framework of national beekeeping support programs. The elaboration included information contained in legal acts of the European Commission, MRiRW and KOWR. Support for the beekeeping sector in Poland and the EU is related to the policy of sustainable development of agriculture and rural areas. The amount of funds addressed to individual beneficiaries depends on the size of the sector in a given Member State. Spain, France, Greece, Romania and Italy, and Poland received the highest amounts of support under the EU budget.
Abstract	The aim of the work was to present a support mechanism for bee products market implemented after Poland's accession to the European Union, including within the framework of national beekeeping support programs. The elaboration included information contained in legal acts of the European Commission, MRiRW and KOWR. Support for the beekeeping sector in Poland and the EU is related to the policy of sustainable development of agriculture and rural areas. The amount of funds addressed to individual beneficiaries depends on the size of the sector in a given Member State. Spain, France, Greece, Romania and Italy, and Poland received the highest amounts of support under the EU budget.
Cytowanie	Jarka S., Trajer M. (2018) Support for the Beekeeping Sector in Poland and the European Union.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 183-191
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s183.pdf

Autor	Agata Grużewska, Marek Gugała, Krystyna Zarzecka
Tytuł	Analiza rynku owoców jagodowych – wybrane elementy
Title	Analysis of the Berry Market – Selected Elements
Słowa kluczowe	owoce jagodowe, produkcja, konsumpcja
Key words	berry fruit, production, consumption
Abstrakt	Celem pracy była identyfikacja zmian zachodzących na rynku owoców jagodowych w Polsce oraz w wybranych krajach Unii Europejskiej, w latach 2006-2017. W opracowaniu dostępnych danych i prezentacji wyników badań wykorzystano metody opisowe i porównawcze. W publikacji wykorzystano dane GUS oraz FAO, dotyczące powierzchni upraw, wielkości produkcji i spożycia owoców, ze szczególnym uwzględnieniem owoców jagodowych, na świecie i wybranych krajach Unii Europejskiej oraz w Polsce. Analizą objęto lata 2006–2017 dla Polski w odniesieniu do powierzchni upraw i wielkości produkcji, lata 2006-2017 w odniesieniu do wielkości spożycia, a w badaniach Polski na tle świata i wybranych krajów UE, ze względu na wielkość produkcji i powierzchnię upraw owoców jagodowych, uwzględniono rok 2016.
Abstract	The aim of the work was to identify changes taking place in the market of berries in Poland and selected European Union countries from 2006 to 2017. Descriptive methods were used to analyse the available data and present the study results. The work is based on GUS (the Main Statistical Office in Poland) and FAO data pertaining to cropped area, production volume and fruit consumption level, paying special attention to berries, in Poland, selected European Union countries and worldwide. Data for the period 2013-2017 was considered for cropped area and production volume in Poland, 2006-2017 for consumption level, and the year 2016 for production volume and area under berry plants in Poland against the background of the world and selected EU countries.
Cytowanie	Grużewska A., Gugała M., Zarzecka K. (2018) Analiza rynku owoców jagodowych – wybrane elementy.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 152-161
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s152.pdf

Autor	Jacek Bednarz, Maria Zuba-Ciszewska
Tytuł	Produkcja mleka ekologicznego w Polsce. Koncentracja czy rozproszenie?
Title	Organic Milk Production in Poland. Concentration or Dispersion?
Słowa kluczowe	produkcja, mleko ekologiczne, regiony, koncentracja, Indeks Herfindahla-Hirschmana, metoda unitaryzacji zerowanej
Key words	production, organic milk, regions, concentration, Herfindahl-Hirschman Index, zero unitarization method
Abstrakt	W produkcji ekologicznego mleka w Polsce specjalizują się regiony o niewielkim udziale w produkcji tego surowca ogółem w kraju. Pomiar koncentracji stanowi jedno z kluczowych zagadnień w badaniach nad ekonomicznymi strukturami zjawisk rynkowych. Celem pracy było zbadanie stopnia koncentracji rynku mleka ekologicznego na tle rynku mleka ogółem, a także próba odpowiedzi na pytanie o możliwość wskazania regionów specjalizujących się w produkcji mleka ekologicznego. Badanie przeprowadzono przy pomocy klasycznego indeksu Herfindahla-Hirschmana oraz zmodyfikowanej wersji formuły metody unitaryzacji zerowanej. Uzyskane wyniki wskazują na umiarkowany stopień koncentracji rynku mleka ekologicznego. Jednocześnie, przy wykorzystaniu metody z zakresu porządkowania liniowego, możliwa jest jednoznaczna identyfikacja regionów, w których produkcja mleka ekologicznego ma większe znaczenie ekonomiczne.
Abstract	Regions specialized in the organic milk production in Poland represent a small share in the total production of this raw material within the country. Measurement of concentration is one of the key issues in research on the economic structures of market phenomena. The aim of the work was to examine the degree of concentration of the organic milk market in the context of the total milk market, as well as an attempt to answer the question about the possibility of indicating regions specializing in the production of organic milk. The study was carried out using the classical Herfindahl-Hirschman index. A modified version of the formula of the zero unitarization method was also used. The obtained results indicate a moderate degree of concentration of the organic milk market. At the same time, using the modified zero unitarization method, it is possible to clearly identify regions in which the production of organic milk has more economic significance.
Cytowanie	Bednarz J., Zuba-Ciszewska M. (2018) Produkcja mleka ekologicznego w Polsce. Koncentracja czy rozproszenie?.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 112-121
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s112.pdf

Autor	Piotr Szajner
Tytuł	Ewolucja światowego rynku piwa
Title	The Evolution of World Beer Market
Słowa kluczowe	rynek, piwo, chmiel, globalizacja
Key words	market, beer, hop, globalisation
Abstrakt	W latach 1980-2016 światowy rynek piwa charakteryzował się wysoką dynamiką rozwoju. Produkcja i obroty handlu zagranicznego znacząco wzrosły. Istotny wpływ miały na to procesy globalizacyjne. Światowa produkcja piwa jest zdominowana przez duże koncerny browarnicze, ale w ostatnich latach ich udział w rynku zmniejszył w związku z rozwojem produkcji w małych browarach. Rosnąca produkcja piwa generuje duży popyt na surowce wytwarzane w działach pierwotnego przetwórstwa żywności (słód, ekstrakt chmielowy, cukier). Na polskim rynku piwa były obserwowane analogiczne tendencje. Duże bezpośrednie inwestycje zagraniczne, koncentracja struktur podmiotowych i w konsekwencji dynamiczny wzrost produkcji i eksportu. Na krajowym rynku także wzrasta produkcji w małych browarach.
Abstract	Over the period of 1980-2016 the world beer market showed a dynamic development. Both the production and foreign trade volumes considerably increased, which largely resulted from globalisation processes. The production of beer in the world is dominated with large brewing companies. However in recent years their share contracted due to expansion of small-scale brewing. Growing production of beer generates demand for raw materials (malt, hops extract, sugar). The world tendencies were mirrored on the Polish market. Large foreign direct investments along with concentration of production triggered a dynamic growth of production and exports. The share of small breweries in Poland has recently been growing as well.
Cytowanie	Szajner P. (2018) Ewolucja światowego rynku piwa.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 60-68
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s60.pdf

Autor	Paweł Kraciński
Tytuł	Konkurencyjność polskiego eksportu jabłek na rynki Wspólnoty Niepodległych Państw
Title	The Competitiveness of Apple Exports from Poland to the Markets of Commonwealth Independent States
Słowa kluczowe	eksport, import, jabłka, konkurencyjność
Key words	export, import, apples, competitiveness
Abstrakt	Celem badań było określenie konkurencyjności eksportu jabłek z Polski na rynki Wspólnoty Niepodległych Państw. W artykule zidentyfikowano najważniejszych producentów oraz importerów netto z WNP. Przy wykorzystaniu mierników pozycji konkurencyjnej ex-post określono pozycję konkurencyjną eksportu z Polski na wybrane rynki WNP. W latach 2006-2016 Polska była największym dostawcą jabłek na Białoruś, do Kazachstanu oraz na Ukrainę, a w latach 2006-2014 również do Rosji. Pozycja konkurencyjna eksportu jabłek z Polski obniżyła się w latach 2015-2016 na rynku białoruskim, a wzrosła na kazachskim i ukraińskim. W wyniku embarga na import jabłek z UE, wzrosła na rynku Federacji Rosyjskiej pozycja konkurencyjna dostaw z Serbii, Chin, Mołdawii oraz Białorusi.
Abstract	The aim of the research was to determine the competitiveness of apple export from Poland to the CIS markets. In the paper the most important producers and net importers of apples from CIS were identified. Using the ex-post measures, the competitive position of Polish exports to selected CIS markets was determined. In 2006-2016, Poland was the largest supplier of apples to Belarus, Kazakhstan and Ukraine, and in 2006-2014 to Russia as well. The competitive position of apple exports from Poland decreased in the years 2014-2015 on the Belarusian market, and increased in the Kazakh and Ukrainian. As a result of the Russian embargo on the import of apples from the EU, the competitive position of supplies from Serbia, China, Moldova and Belarus increased in this market.
Cytowanie	Kraciński P. (2018) Konkurencyjność polskiego eksportu jabłek na rynki Wspólnoty Niepodległych Państw.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 13-22
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s13.pdf

Autor	Arkadiusz Piwowar
Tytuł	The Consumption of Mineral Fertilizers and Herbicides in Poland Against the Background of the European Union
Title	The Consumption of Mineral Fertilizers and Herbicides in Poland Against the Background of the European Union
Słowa kluczowe	low carbon agriculture, mineral fertilizers, plant protection products, Poland
Key words	low carbon agriculture, mineral fertilizers, plant protection products, Poland
Abstrakt	The popularity of fertilizers and plant protection treatments with chemical preparations is based, among other factors, on their ease of use and fast effects. This paper presents an analysis of the consumption of selected agrochemicals in EU-28 agriculture in type and spatial arrangement. The main aim of the article is to present changes in the examined scope, including the identification of Poland's rank in the consumption of selected agrochemicals against the background of European Union countries. According to the analysis, the consumption of mineral fertilizers and herbicides in Poland is one of the highest in Europe. Due to potential threats to human health and life and environmental risks, special attention should be paid to agricultural practices with regard to the use of agrochemicals.
Abstract	The popularity of fertilizers and plant protection treatments with chemical preparations is based, among other factors, on their ease of use and fast effects. This paper presents an analysis of the consumption of selected agrochemicals in EU-28 agriculture in type and spatial arrangement. The main aim of the article is to present changes in the examined scope, including the identification of Poland's rank in the consumption of selected agrochemicals against the background of European Union countries. According to the analysis, the consumption of mineral fertilizers and herbicides in Poland is one of the highest in Europe. Due to potential threats to human health and life and environmental risks, special attention should be paid to agricultural practices with regard to the use of agrochemicals.
Cytowanie	Piwowar A. (2018) The Consumption of Mineral Fertilizers and Herbicides in Poland Against the Background of the European Union.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 1: 194-202
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n1_s194.pdf

Autor	Anna Kowalska
Tytuł	Changes in Demand and Expenses for Food in Households in Poland
Title	Changes in Demand and Expenses for Food in Households in Poland
Słowa kluczowe	consumption, expenses, households, foodstuffs
Key words	consumption, expenses, households, foodstuffs
Abstrakt	The aim of the work is to assess the demand for food among households in Poland and the changes that occurred in this demand in the years 2000-2016. In addition, changes in the consumption of selected food products over a period of 10 years depending on the socio-economic group of the household have been evaluated. The research material consists of secondary data obtained from the publication of the Central Statistical Office in the years 2000-2016. The study uses descriptive statistics methods. The income situation of households in Poland during the period under review significantly improved. In the analysed years, monthly expenses on food products per one person grew slower than total expenditure and disposable income. The analysis of the research material showed a decrease in consumption of the majority of discussed food products. The increase in demand occurred in the case of yoghurts as well as cheese and curd. The analysis divided into socio-economic groups of the households showed significant variation in the consumption of sugar, fish and seafood as well as oils and fats.
Abstract	The aim of the work is to assess the demand for food among households in Poland and the changes that occurred in this demand in the years 2000-2016. In addition, changes in the consumption of selected food products over a period of 10 years depending on the socio-economic group of the household have been evaluated. The research material consists of secondary data obtained from the publication of the Central Statistical Office in the years 2000-2016. The study uses descriptive statistics methods. The income situation of households in Poland during the period under review significantly improved. In the analysed years, monthly expenses on food products per one person grew slower than total expenditure and disposable income. The analysis of the research material showed a decrease in consumption of the majority of discussed food products. The increase in demand occurred in the case of yoghurts as well as cheese and curd. The analysis divided into socio-economic groups of the households showed significant variation in the consumption of sugar, fish and seafood as well as oils and fats.
Cytowanie	Kowalska A. (2018) Changes in Demand and Expenses for Food in Households in Poland.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 2: 166-174
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n2_s166.pdf

Autor	Włodzimierz Kołodziejczak
Tytuł	Occupational Situation of the Rural Farming and Landless Population in Poland in 2002-2016
Title	Occupational Situation of the Rural Farming and Landless Population in Poland in 2002-2017
Słowa kluczowe	labour force, rural areas, natural unemployment rate
Key words	labour force, rural areas, natural unemployment rate
Abstrakt	The Polish rural population is highly differentiated in terms of occupational situation, mainly because of the rural population’s involvement in individual farming. The purpose of this paper is to investigate the occupational situation of the rural farming and landless population in 2002, 2016 and 2017 in the context of non-farming job opportunities and unemployment risks. The study consists of two parts; the first one analyses the changes to the occupational situation of the rural population in the labour market; the second one identifies the risk of unemployment in selected groups of rural population. Aggregated weighted data and non-aggregated, non-published non-weighted BAEL (Polish LFS) data was used as source material. The study period witnessed a considerable improvement of the rural population’s occupational situation. However, if there is a slowdown in economic growth, the occupational situation of the rural population may deteriorate. In the short and medium term, people involved in individual farming and landless woman, i.e. the group where the real unemployment rate is much lower than equilibrium unemployment, will be particularly severely affected. In the longer term, the adverse impact of business cycles may also deteriorate the situation of landless men if their equilibrium unemployment level “follows” the real unemployment rate.
Abstract	The Polish rural population is highly differentiated in terms of occupational situation, mainly because of the rural population’s involvement in individual farming. The purpose of this paper is to investigate the occupational situation of the rural farming and landless population in 2002, 2016 and 2017 in the context of non-farming job opportunities and unemployment risks. The study consists of two parts; the first one analyses the changes to the occupational situation of the rural population in the labour market; the second one identifies the risk of unemployment in selected groups of rural population. Aggregated weighted data and non-aggregated, non-published non-weighted BAEL (Polish LFS) data was used as source material. The study period witnessed a considerable improvement of the rural population’s occupational situation. However, if there is a slowdown in economic growth, the occupational situation of the rural population may deteriorate. In the short and medium term, people involved in individual farming and landless woman, i.e. the group where the real unemployment rate is much lower than equilibrium unemployment, will be particularly severely affected. In the longer term, the adverse impact of business cycles may also deteriorate the situation of landless men if their equilibrium unemployment level “follows” the real unemployment rate.
Cytowanie	Kołodziejczak W. (2018) Occupational Situation of the Rural Farming and Landless Population in Poland in 2002-2016.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 2: 156-165
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n2_s156.pdf

Autor	Antoni Faber, Zuzanna Jarosz
Tytuł	Modelowanie emisji podtlenku azotu i amoniaku w skali regionalnej oraz w Polsce
Title	Modeling of Emission of Nitrous Oxide and Ammonia on a Regional Scale and in Poland
Słowa kluczowe	azot, bilans, emisja, podtlenek azotu, amoniak
Key words	nitrogen, balance, emission, nitrous oxide, ammonia
Abstrakt	Celem badań była weryfikacja przyjętych w krajowych inwentaryzacjach emisji gazów cieplarnianych współczynników emisji bezpośredniej N2O i NH3 oraz oszacowanie emisji bezpośredniej i pośredniej N2O w systemach uprawy zwiększających sekwestrację węgla. Symulacje wykonywano przy użyciu modelu DNDC dla województw i Polski z użyciem dwudziestoletnich serii danych meteorologicznych. Stwierdzono, że symulowana emisja bezpośrednia podtlenku azotu dla Polski była zgodna z przyjętym współczynnikiem emisji. Symulowana emisja amoniaku była większa od przyjętego współczynnika emisji. Zastosowanie w symulacjach systemów uprawy zwiększających sekwestrację węgla organicznego, takich jak uprawa konserwująca oraz nawożenie obornikiem, zwiększało: wymycie i spływ powierzchniowy azotu oraz emisję bezpośrednią i pośrednią N2O. Wzrost tych emisji powinien być skompensowany z naddatkiem przyrostem ilości sekwestrowanego węgla organicznego w glebie, jeśli bilans emisji gazów cieplarnianych ma być ujemny.
Abstract	The aim of the research was to verify the N2O direct and NH3 emission factors adopted in national inventories, and to estimate the direct and indirect N2O emissions in cultivation systems increasing carbon sequestration. Simulations were performed using the DNDC model for NUTS2 and Poland with the use of twenty-year series of meteorological data. It was found that the simulated direct emission of nitrous oxide for Poland was in line with the adopted emission factor. The simulated ammonia emission was greater than the assumed emission factor. Use in simulations of cultivation systems increasing the sequestration of organic carbon, such as conservation system and conventional system with manure fertilization, increased: surface leaching and runoff of nitrogen as well as direct and indirect N2O emission. The increase of these emissions must be compensated with an allowance increase in the amount of sequestered organic carbon in the soil if the greenhouse gas emissions balance is to be negative.
Cytowanie	Faber A., Jarosz Z. (2018) Modelowanie emisji podtlenku azotu i amoniaku w skali regionalnej oraz w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 2: 70-81
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n2_s70.pdf

Autor	Małgorzata Błażejowska, Waldemar Gostomczyk
Tytuł	Warunki tworzenia i stan rozwoju spółdzielni i klastrów energetycznych w Polsce na tle doświadczeń niemieckich
Title	Conditions for the Creation and State of Development of Cooperatives and Energy Clusters in Poland Compared with Germany
Słowa kluczowe	spółdzielnie energetyczne, klastry energii, energia odnawialna, rozwój lokalny
Key words	energy co-operatives, energy clusters, renewable energy, local development
Abstrakt	W polityce energetycznej wykorzystywane są różne formy organizacyjne. Na szczeblu lokalnym i regionalnym doskonale sprawdzają się spółdzielnie energetyczne i klastry energii. Ich główne zalety to: uspołecznienie procesu wytwórczego, łączenie celów społecznych i ekonomicznych oraz korzystny wpływ na poprawę stanu środowiska naturalnego. Celem artykułu było rozpoznanie warunków i stanu rozwoju spółdzielni energetycznych i klastrów energii w Polsce i ich wpływu na rozwój lokalny oraz całego sektora energetycznego na tle doświadczeń niemieckich. W Niemczech funkcjonuje najwięcej spółdzielni energetycznych w Unii Europejskiej. Prowadzą one do rozwoju na szeroką skalę energetyki obywatelskiej, w której integrują się interesy wytwórców i konsumentów energii. Przeprowadzona analiza pozwoliła wywnioskować, że spółdzielnie energetyczne powinny mieć elastyczne struktury wynikające z lokalnych potrzeb i możliwości, zaczynając od spółdzielni socjalnych do struktur funkcjonujących w formie klastrów o zasięgu regionalnym.
Abstract	In energy policy, various organizational forms are used. At local and regional levels, energy cooperatives and energy clusters are perfect. Their main advantages are: socialization of the production process, combining social and economic goals and a beneficial effect on the improvement of the natural environment. The aim of the article was to recognize the conditions and state of development of energy cooperatives and energy clusters in Poland and their impact on local development and the entire energy sector as compared with similar activities in Germany. Germany has the largest number of energy cooperatives that operate in the European Union. They lead to the development of civic energy in which the interests of energy producers and consumers are integrated on a large scale. The conducted analysis led to the conclusion that energy cooperatives should have flexible structures resulting from local needs and possibilities, starting from social cooperatives to structures functioning in the form of regional clusters
Cytowanie	Błażejowska M., Gostomczyk W. (2018) Warunki tworzenia i stan rozwoju spółdzielni i klastrów energetycznych w Polsce na tle doświadczeń niemieckich.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 2: 20-32
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n2_s20.pdf

Autor	Robert Mroczek, Mirosława Tereszczuk
Tytuł	Wydajność pracy i koncentracja produkcji w polskim przemyśle spożywczym na tle krajów UE-28
Title	Labor Productivity and Concentration of Food Production in the Polish Food Industry against the EU-28
Słowa kluczowe	przemysł spożywczy, produkcja, zatrudnienie, parytet, wydajność pracy
Key words	food industry, production, employment, parity, labor productivity, Poland, UE-28
Abstrakt	Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej okazało się korzystne dla rozwoju polskiego przemysłu spożywczego. Dynamicznemu rozwojowi produkcji w tym sektorze po 2004 roku, towarzyszyła poprawa wydajności pracy, która jest jednym z głównych czynników decydujących o konkurencyjności przedsiębiorstwa na rynku. W latach 2004-2014 wydajność pracy mierzona wartością produkcji sprzedanej wzrosła w polskim przemyśle spożywczym (w cenach porównywalnych) z 141,2 do 225,3 tys. euro/zatrudnionego i była już tylko o ok. 10 pkt proc. niższa niż przeciętnie w UE-28. Co ważne, wzrost wydajności pracy nastąpił, choć w różnym stopniu we wszystkich branżach przemysłu spożywczego w Polsce. W analizowanym okresie zmniejszyła się liczba przedsiębiorstw przemysłu spożywczego w większości krajów UE-28 i nastąpił wzrost koncentracji produkcji. Zmiany takie nastąpiły u największych producentów żywności UE-28, do których zaliczana jest też Polska.
Abstract	The aim of this study was to show changes in labor productivity and concentration of production in the Polish food industry against the background of European Union countries and the indication of the causes (factors) which caused these changes. Poland's accession to the European Union has proved beneficial for the development of the Polish food industry. The dynamic development of production in this sector after 2004 has been accompanied by improved labor productivity, which is one of the main determinants of a company's competitiveness in the market. The assessment of changes in labor productivity was made at current prices, as well as at comparable prices, taking into account the purchasing power of currencies of individual member states. The method of compound interest was used to determine the average annual changes. In the years 2004-2014, labor productivity measured by the value of sold production increased in the Polish food industry (in comparable prices) from 141.2 to 225.3 thousand Euro/employee and was only about 10 percentage points lower than the EU-28 average. Importantly, productivity growth has occurred, although to a varying extent, in all sectors of the food industry in Poland. In the analyzed period, the number of food processing enterprises decreased in most EU-28 countries and the concentration of food production increased. Such changes have occurred in the largest EU-28 food producers, to which Poland is also counted.
Cytowanie	Mroczek R., Tereszczuk M. (2018) Wydajność pracy i koncentracja produkcji w polskim przemyśle spożywczym na tle krajów UE-28.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 1: 299-308
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n1_s299.pdf

Autor	Agata Szczukocka
Tytuł	Rozwój sektora rolnego w Polsce i krajach Unii Europejskiej
Title	Development of the Agricultural Sector in Poland and European Union Countries
Słowa kluczowe	sektor rolny, syntetyczny miernik rozwoju
Key words	agricultural sector, synthetic development measure
Abstrakt	Rola i znaczenie sektora rolnego ulega zmianom w procesie rozwoju społeczno-gospodarczego. Pomimo zachodzących zmian rolnictwo w Polsce nadal jest ważnym sektorem gospodarki, a Polska jest znaczącym producentem żywności. W artykule podjęto próbę oceny rozwoju sektora rolnego w Polsce według województw oraz w krajach Unii Europejskiej wykorzystując wskaźniki ekonomiczne. Przeprowadzono analizę dynamiki zmian w poziomie zatrudnienia i wartości dodanej brutto w ujęciu trzech sektorów. Zastosowanie do badania syntetycznej miary rozwoju umożliwiło dokonanie oceny poszczególnych województw oraz krajów Unii Europejskiej z punktu widzenia rozwoju sektora rolnego. Badanie wykazało, że w ostatnich latach rola sektora rolnego w Polsce i krajach Unii Europejskiej uległa zmniejszeniu. Poza tym zaobserwowano duże zróżnicowanie w rozwoju rolnictwa w układzie województw oraz w krajach Unii Europejskiej.
Abstract	The role and importance of the agricultural sector is changing in the process of socio-economic development. Despite the ongoing changes, agriculture in Poland is still an important sector of the economy, and Poland is a major producer of food. The article attempts to assess the development of the agricultural sector in Poland, by voivodships and in comparison with European Union countries, using economic indicators. An analysis of the dynamics of changes in the level of employment and gross value added in terms of three sectors was carried out. Application to the synthetic measure of development made it possible to assess individual voivodships and EU countries from the point of view of the development of the agricultural sector. The research has shown that in recent years the role of the agricultural sector in Poland and European Union countries has decreased. In addition, there was a large variation in the development of agriculture in the system of provinces and in the countries of the European Union.
Cytowanie	Szczukocka A. (2018) Rozwój sektora rolnego w Polsce i krajach Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 1: 275-286
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n1_s275.pdf

Autor	Iwona Szczepaniak
Tytuł	Przewagi komparatywne w handlu zagranicznym Polski na przykładzie produktów rolno-spożywczych i pozostałych
Title	Comparative Advantages in Polish Foreign Trade on the Example of Agri-Food and Other Products
Słowa kluczowe	handel zagraniczny, przewagi komparatywne, konkurencyjność, produkty rolno-spożywcze
Key words	foreign trade, comparative advantages, competitiveness, agri-food products
Abstrakt	Globalizacja i integracja gospodarcza sprawiają, że konkurencyjność podmiotów coraz częściej analizowana jest w kontekście ich powiązań z rynkiem międzynarodowym. Celem artykułu jest ocena przewag komparatywnych w handlu zagranicznym Polski produktami rolno-spożywczymi na tle handlu pozostałymi produktami. W badaniu wykorzystano wskaźnik relatywnej przewagi handlowej RTA. Badanie to poprzedzono omówieniem wyników handlu zagranicznego. Źródłem danych była baza danych handlowych WITS-Comtrade. Analizę przeprowadzono na poziomie sekcji HS. Badanie udowodniło, że handel zagraniczny Polski charakteryzuje zróżnicowany poziom przewag komparatywnych. Spośród dwudziestu sekcji HS, w 2016 r. Polska posiadała przewagi komparatywne w handlu produktami dwóch rolno-spożywczych i siedmiu pozostałych sekcji. Na sekcje te przypadało odpowiednio ok. 9% i 50% wartości obrotów handlowych Polski. Rozwój handlu zagranicznego produktami rolno-spożywczymi Polski, a także dość znaczące przewagi komparatywne w handlu tymi produktami wskazują na konkurencyjność i duże znaczenie polskiego sektora rolno-spożywczego dla gospodarki narodowej.
Abstract	Because of globalization and economic integration, the competitiveness of entities is more and more often analyzed in the context of their links with the international market. The aim of the article is to assess the comparative advantages in Poland's foreign trade in agri-food products in comparison to trade in other products. The study uses the relative trade advantage indices RTA. This study was preceded by a discussion of the results of foreign trade. The source of data was the WITS-Comtrade database. The study showed that Poland's foreign trade is characterized by a diversified level of comparative advantages. Of the twenty HS sections, in 2016 Poland had comparative advantages in trade of products from two agri-food sections and seven other sections. These sections accounted for approximately 9% and 50% of Poland's trade turnover, respectively. The development of Polish foreign trade in agri-food products, as well as quite significant comparative advantages in trade of these products, indicate the competitiveness and high importance of the Polish agri-food sector for the national economy.
Cytowanie	Szczepaniak I. (2018) Przewagi komparatywne w handlu zagranicznym Polski na przykładzie produktów rolno-spożywczych i pozostałych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 1: 263-274
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n1_s263.pdf

Autor	Jacek Strojny
Tytuł	Wzrost pobudzany eksportem czy eksport stymulowany wzrostem sektora rolnego
Title	Growth Led by Exports or Exports Driven by Agricultural Sector Growth
Słowa kluczowe	analiza kointegracyjna, modele VAR, produkcja rolna, eksport rolno-żywnościowy
Key words	cointegration analysis, VAR models, agricultural production, agri-food exports
Abstrakt	Celem opracowania jest analiza współzależności między międzynarodową wymianą produktami rolno-żywnościowymi a poziomem produkcji rolnej w wybranych krajach UE. Badanie oparto na metodologii analizy kointegracyjnej i modelach wektorowej autoregresji (VAR). Znaczenie ekspansji eksportowej dla wzrostu produkcji rolnej jest odmienne w poszczególnych krajach UE. W Polsce produkcja rolna jest kształtowana w znacznej mierze poziomem eksportu, ale pozostaje także pod wpływem własnej tendencji rozwojowej. Polski eksport rolno-spożywczy jest kształtowany własną tendencją rozwojową. Dla Francji nie wykryto współzależności między produkcją rolną i eksportem rolno-żywnościowym. Z drugiej strony, eksport jest kształtowany własną tendencją rozwojową i zidentyfikowano zależność między eksportem i produkcją rolną. Podsumowując, w Polsce eksport wspiera produkcję rolną, a we Francji wysoki poziom produkcji sektora rolnego stymuluje eksport.
Abstract	The aim of the article is to analyze the interrelationship between the international exchange of agri-food products and the level of the agricultural production in selected EU countries. The study is based on cointegration analysis methodology and employs vector autoregression models (VAR). The relevance of export expansion for the growth of agricultural production differs in individual EU countries. Agricultural production in Poland has a lot to do with the level of the exports, but it is under the influence of its own developmental tendency, as well. The Polish agri-food exports are shaped heavily by their own trend. No interrelationship was detected between agricultural production and agri-food exports in France. On the other hand, exports are influenced by their trend and additionally a strong impact of the level of agricultural production on exports was detected. To conclude, exports support agricultural production in Poland, and the high level of production of the agricultural sector stimulates exports in France.
Cytowanie	Strojny J. (2018) Wzrost pobudzany eksportem czy eksport stymulowany wzrostem sektora rolnego.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 1: 248-262
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n1_s248.pdf

Autor	Aneta Mikuła, Stanisław Stańko
Tytuł	Tendencje na rynku mleka na świecie i w Polsce w latach 2000 2016
Title	Tendencies in the World Milk Market and in Poland in the Years 2000-2016
Słowa kluczowe	mleko, produkcja, zużycie krajowe, nadwyżki rynkowe
Key words	milk, production, domestic consumption, market surpluses
Abstrakt	Opracowanie przedstawia zmiany w produkcji mleka na świecie w latach 2000-2016. Przedstawiono zmiany ogółem oraz u największych producentów. W badanych latach produkcja mleka ogółem zwiększała się przeciętnie w roku o 15 mln ton, tj. w tempie 2,18%. W 2016 r. udział mleka krowiego w produkcji wynosił 82,6%, bawolego 13,9%, a mleka koziego, owczego i wielbłądziego wynosił 3,4%. Zmiany produkcji u największych producentów mleka były zróżnicowane co do kierunków i skali. Zróżnicowane były również kierunki zmian zużycia krajowego mleka. Na tej podstawie wyodrębniono trzy grupy krajów: o rosnących nadwyżkach rynkowych, o rosnących niedoborach rynkowych i o spadających nadwyżkach rynkowych mleka. W największej skali rosły nadwyżki rynkowe mleka w USA, Nowej Zelandii i krajach UE. Z tych krajów w 2016 r. pochodziło prawie 80% światowego eksportu mleka i jego produktów. W mniejszej skali nadwyżki rynkowe zwiększały się także w Argentynie i Turcji. Rosnące niedobory rynkowe mleka i jego produktów w największej skali występowały w Chinach i Rosji, a także w mniejszej skali w Meksyku, Brazylii i Pakistanie. Tendencja spadkowa w nadwyżkach rynkowych występowała w Australii, Ukrainie a także w Indiach. Polska charakteryzowała się rosnącymi nadwyżkami rynkowymi mleka i jego produktów, co powodowało wzrost eksportu. Na rynkach zagranicznych niezbędne było zagospodarowanie 2/3 przyrostu produkcji mleka w Polsce.
Abstract	The study presents changes in milk production in the world in 2000-2016. Production changes in general as well as in the largest producers were presented. In the analysed years, total milk production increased on average by 15 million tons per year, i.e. at the rate of 2.18%. In 2016, the share of cow's milk in production was 82.6%, buffalo 13.9%, and goat's, sheep's and camel's milk was 3.4%. Production changes in the largest milk producers varied in directions and scale. Similarly, the directions of changes in the consumption of domestic milk also varied. On this basis, three groups of countries were distinguished: growing market surpluses, growing market shortages and falling market surpluses of milk. The market surpluses of milk in the USA, New Zealand and EU countries grew on the largest scale. In 2016, almost 80% of global exports of milk and its products came from these countries. On a smaller scale, market surpluses also increased in Argentina and Turkey. The growing market shortages of milk and its products in the largest scale occurred in China and Russia, and on a smaller scale in Mexico, Brazil and Pakistan. The downward trend in market surpluses occurred in Australia, Ukraine and in India. In Poland there were growing market surpluses of milk and its products, which resulted in an increase in exports. It was necessary to develop 2/3 of Polish milk production growth in foreign markets.
Cytowanie	Mikuła A., Stańko S. (2018) Tendencje na rynku mleka na świecie i w Polsce w latach 2000 2016.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 1: 235-247
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n1_s235.pdf

Autor	Łukasz Pietrych, Aldona Skarżyńska
Tytuł	Projekcja opłacalności uprawy zbóż w Polsce w 2022 roku na tle prognozy produkcji zbóż w Unii Europejskiej do 2030 roku
Title	Projection of Profitability of Cereal Crops in Poland in 2022 against the Forecast of Cereal Production in the European Union in 2030
Słowa kluczowe	produkcja roślinna, modele trendu, prognozowanie
Key words	cereal production, trend models, forecasting
Abstrakt	Celem badań było określenie wpływu prognozowanej zmiany cen środków do produkcji rolnej, plonów oraz cen sprzedaży produktów na opłacalność uprawy pszenicy ozimej, żyta ozimego i jęczmienia jarego w 2022 roku. Rezultaty badań wskazują na poprawę wyników produkcyjnych i cenowych badanych zbóż. Stwierdzono, że najsilniejszy wzrost przychodów odnotują producenci żyta. Zbadano również zakres odchyleń od wyników projekcji zbóż, ze względu na jednostkowe zmiany plonu, ceny i kosztów uprawy. Wyniki wskazują, że żyto i jęczmień jary charakteryzuje dość duża wrażliwość na każdy z czynników dochodotwórczych, natomiast w przypadku pszenicy ozimej siła ich oddziaływania jest słabsza. Postępujące procesy integracji powodują, że tego typu rozważania należy prowadzić z uwzględnieniem przewidywanych zmian na rynku unijnym. W związku z tym wyniki zaprezentowano na tle zmian jakie do 2030 roku przewiduje Komisja Europejska.
Abstract	The aim of the research was to determine the impact of the forecasted change in the prices of agricultural production, yield and product sales prices on the profitability of winter wheat, winter rye and spring barley in 2022. Research results indicate an improvement in the production and price results of the examined cereals. We calculate that the strongest forecasted revenue increase is observed in the case of rye producers. The range of deviations from cereal projection due to unit changes in yield, price and cultivation costs were also examined. The results indicate that rye and spring barley are characterized by quite high sensitivity to each of the income-generating factors, while in the case of winter wheat the strength of their impact is weaker. The progressive integration processes indicate that our considerations should take into account the anticipated changes on the EU market. Thus the results are presented in the light of predicted changes in the European Commission 2030 forecast.
Cytowanie	Pietrych Ł., Skarżyńska A. (2018) Projekcja opłacalności uprawy zbóż w Polsce w 2022 roku na tle prognozy produkcji zbóż w Unii Europejskiej do 2030 roku.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 1: 224-234
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n1_s224.pdf

Autor	Monika Pawłowska, Artur Stefański
Tytuł	Analiza wpływu rolników jako grupy kredytobiorców na rentowność i bezpieczeństwo banków spółdzielczych w Polsce w latach 2012-2017
Title	THE ANALYSIS OF THE INFLUENCE FARMERS, AS DEBTORS, HAVE ON THE PROFITABILITY AND SOLVENCY OF COOPERATIVE BANKS IN POLAND BETWEEN 2012-2017
Słowa kluczowe	banki spółdzielcze, rolnicy, rentowność, wypłacalność
Key words	cooperative banks, farmers, profitability, solvency
Abstrakt	Głównym celem artykułu jest ocena znaczenia rolników jako kredytobiorców oraz wpływu tej grupy klientów na rentowność i bezpieczeństwo banków spółdzielczych w  Polsce w latach 2012-2017. Analizę oparto na danych kwartalnych z okresu od grudnia 2012 do czerwca 2017 roku (19 obserwacji).Postawiono następujące hipotezy: udział rolników w strukturze kredytów banków spółdzielczych maleje (H1), spadek udziału kredytów dla rolników w kredytach ogółem w bankach spółdzielczych powoduje spadek rentowności, mierzony wskaźnikiem ROA, a siła tej korelacji jest co najmniej umiarkowana (H2), spadający udział rolników w portfelu kredytowym banków spółdzielczych jest dodatnio skorelowany z poziomem łącznego współczynnika wypłacalności oraz współczynnika kapitałowego Tier-1 i że jest to korelacja co najmniej o umiarkowanej sile (H3).Przeprowadzone badania pozwalają na wysunięcie następujących wniosków: udział kredytów dla rolników w  łącznym portfelu kredytowym w bankach spółdzielczych w Polsce spada, jest on skorelowany z poziomem rentowności aktywów, korelacja jest dodatnia, a jej siła co najmniej umiarkowana, jednocześnie jest ujemnie skorelowany z poziomem współczynnika wypłacalności oraz współczynnika kapitałowego Tier-1. Zatem pozytywnie zweryfikowane zostały dwie z trzech postawionych hipotez.
Abstract	The main objective of the article is to assess of the importance of farmers as debtors and the influence of this group of clients on the profitability and security of cooperative banks in Poland between 2012-2017. The analysis was based on quarterly data between December 2012 and June 2017 (19 observations). The following hypotheses were introduced: the share of farmers in the credit structure of cooperative banks decreases (H1), the decrease in the farmers’ credit share in the total number of credits in cooperative banks lowers their profitability measured by the ROA index, and the correlation magnitude is at least moderate (H2), the decreased share of farmers in the credit portfolio of cooperative banks is positively correlated with the level of the total solvency ratio and Tier-1 capital ratio, and this correlation is at least of moderate magnitude (H3).The conducted research allows to conclude that: the share of credits for farmers in the total credit portfolio of cooperative banks in Poland is decreasing. It is correlated with the level of assets profitability, the correlation is positive, and its magnitude is at least moderate. Simultaneously, it is negatively correlated with the level of Tier-1 capital ratio. Hence, only two out of three hypotheses have been verified.
Cytowanie	Pawłowska M., Stefański A. (2018) Analiza wpływu rolników jako grupy kredytobiorców na rentowność i bezpieczeństwo banków spółdzielczych w Polsce w latach 2012-2017.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 20(69): 163-171
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2018_n69_s163.pdf

Autor	Lilianna Jabłońska, Dawid Olewnicki
Tytuł	Polski handel zagraniczny produktami kwiaciarskimi
Title	Polish Foreign Trade in Floricultural Product
Słowa kluczowe	import, eksport, kwiaty, rośliny doniczkowe, rośliny szkółkarskie
Key words	import, export, flowers, pot plants, nursery plants
Abstrakt	Celem badań był polski eksport i import roślin ozdobnych, mające istotny wpływ na rozwój sektora kwiaciarskiego. Analizowano kierunek i dynamikę zmian w latach 2005-2015, saldo obrotów i strukturę asortymentową w ujęciu wartościowym i ilościowym. Badania wykazały stały wzrost obrotów, nieznacznie szybszy eksportu niż importu, ale przy wyższym absolutnym poziomie importu i ujemnym saldzie obrotów, pogarszającym się w ujęciu wartościowym, jak również wyższych cenach importowych. Polska jest rosnącym importerem netto kwiatów ciętych żywych, roślin doniczkowych i cebul kwiatowych, a staje się także, w wyniku spadku cen, importerem netto roślin szkółkarskich, będących podstawą polskiego eksportu. Polscy szkółkarze powinni przestawiać się na asortyment roślin o wyższej wartości i poprawiać ich jakość w celu podniesienia cen zbytu.
Abstract	The aim of the study was Polish export and import in ornamental plants, which are the motor of floriculture development. The direction and dynamics of changes in 2005-2015, trade balance and the structure of assortment in terms of value and quantity were studied. Studies show a steady increase in turnover, slightly faster in exports, but with a higher absolute level of imports and a negative turnover balance, deteriorating in value terms, as well as higher import prices. Poland is a growing net importer mainly of cut flowers, pot plants and flower bulbs. However, Poland also has become, as a result of decreasing prices, a net importer of nursery plants, which is the basis of Polish exports. Polish nurserymen should switch to an assortment of plants with a higher value and improve their quality in order to raise selling prices.
Cytowanie	Jabłońska L., Olewnicki D. (2018) Polski handel zagraniczny produktami kwiaciarskimi.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 1: 176-182
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n1_s176.pdf