Wyniki wyszukiwania

Autor	Leonard Smolarski
Tytuł	Wpływ dopłat bezpośrednich na zadłużenie aktywów w indywidualnych gospodarstwach rolnych
Title	The impact of direct payments for debt assets of individual farms
Słowa kluczowe	dopłaty bezpośrednie; zadłużenie aktywów; gospodarstwa rolne
Key words	direct payments; debt assets; farms
Abstrakt	W opracowaniu określono wpływ dopłat bezpośrednich na wielkość zadłużenia aktywów w indywidualnych gospodarstwach rolnych. Badaniami objęto indywidualne gospodarstwa rolne z terenu województwa śląskiego, uczestniczące w systemie PL-FADN. Okres badawczy obejmował lata 2005–2008. Przeprowadzone badania wykazały, że najwyższe wskaźniki zadłużenia aktywów występowały w gospodarstwach największych, zarówno pod względem obszarowym, jak i wielkości ekonomicznej, oraz w tych o typie „zwierzęta ziarnożerne”. Większość gospodarstw korzystała z obcych źródeł kapitału tylko w nieznacznym stopniu. Wskaźnik zadłużenia aktywów w gospodarstwach na ogół obniżał się wraz ze wzrostem poziomu dopłat obszarowych. Rolnicy mając do dyspozycji środki finansowe z płatności bezpośrednich, zmniejszali zainteresowanie kapitałem obcym.
Abstract	The paper aims to determine the impact of direct payments on the level of debt assets of farms. Our reasearch on individual farms (participating in the EU-FADN) in Silesian Voivodeship (for years 2005–2008) was carried out. Our studies indicated that the highest debt ratios of assets occurred on the largest farms, both in terms of area and economic size, and in those with “granivores animals” type. Most farms benefited with external sources of capital only to a limited extent. The debt ratio of assets on farms generally decreased with increasing level of direct payments. Farmers who received financial funds from direct payments, reduced the interest of external sources.
Cytowanie	Smolarski L. (2015) Wpływ dopłat bezpośrednich na zadłużenie aktywów w indywidualnych gospodarstwach rolnych.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 3: 45-58
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2015_n3_s45.pdf

Autor	Sławomir Kowalski
Tytuł	Oddziaływanie mechanizmów wspólnej polityki rolnej UE na przekształcenia strukturalne w polskim rolnictwie na przykładzie działania renty strukturalnej
Title	Influence of mechanisms of the common agricultural policy the EU for the structural readjustment in the Polish farming on the example of the effect of the disability pension structural
Słowa kluczowe	wspólna polityka rolna; rozwój obszarów wiejskich; renty strukturalne
Key words	Common Agricultural Policy; development of rural areas; structural disability pensions
Abstrakt	Ważną rolę w przeobrażeniu obszarów wiejskich w Polsce odegra- ła realizacja Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW) w latach 2004–2006 i 2007–2013. W PROW 2004–2006 i PROW 2007–2013 umiejscowiono dzia- łanie związane z rentami strukturalnymi. Głównymi celami było zapewnienie określonych dochodów rolnikom rezygnującym z prowadzenia działalności rolniczej w wieku przedemerytalnym, obniżenie średniej wieku osób przejmujących działalność rolniczą i poprawienie struktury agrarnej. Rolnicze renty strukturalne stanowią nowy i ważny instrument kształtowania polityki rolnej państwa. Instytucja rent ma służyć poprawie żywotności ekonomicznej gospodarstw rolnych oraz zapewnić rolnikom przekazującym gospodarstwa wystarczające źródło dochodów po zaprzestaniu tej działalności. Renty strukturalne poprzedzają o 10 lat emerytury otrzymywane z Krajowej Kasy Ubezpieczenia Rolniczego (KRUS), które przysługują rolnikowi od osiągnięcia 65 lat. Program rent strukturalnych ma na celu przyśpieszenie transformacji generacyjnej gospodarstw rolnych i pogłębienie mechanizmu transferu ziemi do jednostek silniejszych ekonomicznie.
Abstract	An important role in the transformation of rural areas in Poland has played implementation of the Rural Development Plan (RDP) 2004–2006 and 2007–2013. The RDP 2004–2006 and 2007–2013 RDP positioned action related to structural pensions. The main objectives were to provide the revenue to farmers who abandon agricultural activities in the retirement age, reducing the average age of people taking over agricultural activities and improve the agrarian structure. The institution of pensions aims to improve the economic viability of farms and ensure that farmers transferring the holding sufficient source of income after the cessation of such activities. Early retirement is preceded by 10 years of retirement derived from the National Agricultural Insurance Fund (ASIF), which is entitled to a farmer from achieving 65 years. Structural pension scheme aims to accelerate the transformation of generational farms and deepen the mechanism of transfer of land to the economically stronger units.
Cytowanie	Kowalski S. (2015) Oddziaływanie mechanizmów wspólnej polityki rolnej UE na przekształcenia strukturalne w polskim rolnictwie na przykładzie działania renty strukturalnej.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 3: 31-44
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2015_n3_s31.pdf

Autor	Łukasz Kuta, Józef Sowiński
Tytuł	Analiza ekonomiczna uprawy sorgo ziarnowego w zależności od technologii zbioru
Title	Economic analysis of grain sorghum cultivation depending on harvesting methods
Słowa kluczowe	sorgo, koszty uprawy, przychody, metody zbioru
Key words	sorghum, production cost, income, harvest methods
Abstrakt	W latach 2010–2012 przeprowadzono badania mające na celu ekonomiczną analizę różnych sposobów zbioru sorga ziarnowego. Oszacowano całkowite nakłady pieniężne na uprawę sorga w powiązaniu z uzyskanym plonem i jego wartością. Na podstawie uzyskanych wyników sporządzono kalkulację opłacalności jego uprawy w warunkach Polski. Opracowanie statystyczne uwzględniające analizę kosztów zastosowanych metod zbioru wraz z kosztami dosuszania wskazało na nawożenie jako jeden z głównych nakładów w strukturze kosztów. Szczegółowa analiza ekonomiczna wykazała, że sorgo jest konkurencyjną rośliną wobec kukurydzy. Prawidłowa interpretacja wyniku finansowego wpłynie na proces planowania i uprawy sorga w warunkach konkretnego gospodarstwa rolnego.
Abstract	Economic analysis of harvest methods of grain sorghum (grain variety 251) was the main purpose of this study. For this analysis, the total direct costs per 1 ha of sorghum crops with the conjunction of the yield obtained in Polish conditions and calculation of the profitability of sorghum grain production were estimated. Statistical analysis taking into account the cost of sorghum harvesting methods including drying costs indicated fertilization as one of the main costs. An economic analysis showed that sorghum is competitive to corn. Correct interpretation of the financial result will affect the process of planning of cultivation sorghum on farm level.
Cytowanie	Kuta Ł., Sowiński J. (2015) Analiza ekonomiczna uprawy sorgo ziarnowego w zależności od technologii zbioru.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 110: 191-203
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2015_n110_s191.pdf

Autor	Joanna Bereżnicka
Tytuł	Rola kapitału obrotowego w kształtowaniu sytuacji finansowej rodziny rolniczej w polskich gospodarstwach rodzinnych
Title	THE ROLE OF WORKING CAPITAL IN SHAPING THE FINANCIAL SITUATION IN THE FAMILY OF FARMING HOUSEHOLDS
Słowa kluczowe	kapitał obrotowy, gospodarstwo rodzinne, gospodarstwo domowe
Key words	working capital, family farm, family household
Abstrakt	Gospodarstwo rodzinne funkcjonujące w Polsce charakteryzuje silny związek gospodarstwa rolnego z gospodarstwem domowym. Z jednej strony działalność rolnicza stanowi nadal (w licznych przypadkach) podstawowe źródło utrzymania rodziny, ale jednocześnie rodzina wpływa na podejmowane decyzje w zakresie działalności produkcyjnej, inwestycyjnej czy finansowej gospodarstwa rolnego. Decyzje te wywierają wpływ na sytuację ekonomiczną „zakładu pracy” jak i finansową rolnika oraz jego najbliższych. Ten silny związek sprawia, że w gospodarstwie rodzinnym występuje tzw. „jedna kasa”, z której środki, w zależności od potrzeb, wykorzystywane są zarówno w gospodarstwie rolnym jak i domowym. Dlatego też celem pracy było poznanie sytuacji finansowej rodziny w zależności od poziomu kapitału obrotowego oraz sprawdzenie ich wzajemnych powiązań. Sformułowano tezę, że ujemny kapitał obrotowy netto, mimo że zwiększa ryzyko utraty płynności w gospodarstwie rolnym przynosi wyższe korzyści finansowe rodzinie.
Abstract	The aim of this work was to investigate mutual dependencies between the level of working capital and the financial situation of the family measured by the “financial means of the household”. Research was conducted on a group of 5350 family farms collecting accounting data for the FADN PL, in the years 2004-2011. Agricultural holdings were grouped into those with negative and positive working capital. The financial liquidity and profitability of these farms was measured. A correlation analysis was also conducted. The research shows that agricultural holdings with negative working capital had higher resources of land and invested capital at their disposal. They also achieved better economic results. The profitability of own capital was higher in this group. The measurement of liquidity from a dynamic perspective showed, that farms from the group with negative working capital managed to settle their liabilities, despite significantly lower values than in the case of farms with positive working capital. A higher amount of financial means was received by families of farms with negative working capital.
Cytowanie	Bereżnicka J. (2015) Rola kapitału obrotowego w kształtowaniu sytuacji finansowej rodziny rolniczej w polskich gospodarstwach rodzinnych.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 13(62): 5-17
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2015_n62_s5.pdf

Autor	Dorota Kmieć
Tytuł	Zastosowanie modelu logitowego do analizy czynników wpływających na bezrobocie wśród ludności wiejskiej
Title	Use of the logit model for analyzing factors influencing unemployment among rural populations
Słowa kluczowe	bezrobocie na wsi, ludność wiejska, determinanty bezrobocia, kwalifikacje zawodowe, model logitowy
Key words	unemployment in rural areas, rural populations, determinants of unemployment, professional qualifications, logit model
Abstrakt	W pracy podjęto próbę określenia przyczyn bezrobocia wśród ludności wiejskiej. W celu określenia wielkości wpływu czynników objaśniających sytuację badanych na rynku pracy zastosowano model logitowy. Oprócz cech społeczno- demograficznych jako potencjalne predykatory rozważono: posiadanie gospodarstwa rolnego, doświadczenie zawodowe, dochód w gospodarstwie domowym, podnoszenie swoich kwalifikacji poprzez dokształcanie się, posiadane kompetencje.
Abstract	The paper attempts to identify the causes of unemployment among the rural population. Logit model was used to determine the size of the impact of explanatory factors examined the situation in the labor market. The following potential predictors were considered: socio-demographic characteristics and household income, improving one’s skills through training and personal competencies.
Cytowanie	Kmieć D. (2015) Zastosowanie modelu logitowego do analizy czynników wpływających na bezrobocie wśród ludności wiejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 110: 33-42
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2015_n110_s33.pdf

Autor	Agnieszka Siedlecka
Tytuł	Oferta produktowa jako element marketingu-mix w gospodarstwach agroturystycznych obszarów przyrodniczo cennych województwa lubelskiego
Title	A product offer as an element of the marketing-mix in agricultural households situated in high nature value areas of Lubelskie region
Słowa kluczowe	obszary przyrodniczo cenne, gospodarstwo domowe, gospodarstwo agroturystyczne, produkt
Key words	nature value areas, household, agritourism, product
Abstrakt	Prowadzenie działalności gospodarczej, bez względu na jej charakter, wiąże się z wykreowaniem produktu, który będzie stanowił przedmiot zainteresowania konsumentów. Według prognoz Instytutu Turystyki, liczba przyjazdów turystów w nadchodzących latach będzie wzrastała. Szczególnie istotny wydaje się trend wskazany przez Europejską Komisję Turystyki, według której wzrost świadomości związany z ochroną środowiska będzie skutkował wzrostem zainteresowanie turystów miejscami, gdzie rozwój zrównoważony odgrywa znaczącą rolę. W przypadku Lubelszczyzny szczególnie duże znaczenie ma rozwój segmentu, jakim jest turystyka na obszarach wiejskich, ekoturystyka i agroturystyka. W celu pozyskania klientów gospodarstwa agroturystyczne zmuszone są do podejmowania działań ukierunkowanych na wypromowanie interesującej i atrakcyjnej oferty. Możliwe jest to tylko wówczas, gdy zaoferują produkt, który zainteresuje i zaintryguje turystów. Celem niniejszego opracowania jest analiza oferty produktów oferowanych przez gospodarstwa agroturystyczne na obszarach przyrodniczo cennych województwa lubelskiego oraz próba odpowiedzi na pytanie, czy prowadzenie działalności na tych terenach wpływa korzystnie na zakres oferty produktowej. Dla realizacji celu przeprowadzone zostały badania w gospodarstwach agroturystycznych z gmin przyrodniczo cennych oraz gmin o niskich walorach środowiskowych. Badania zrealizowane zostały w okresie listopad–grudzień 2013 roku. Uzyskane wyniki wskazują, iż umiejscowienie gospodarstw świadczących usługi turystyczne na obszarach przyrodniczo cennych wpływa zdecydowanie na poszerzoną ofertę produktową. Wpływ na to mają zarówno czynniki środowiskowe, jak również aktywność samych właścicieli gospodarstw.
Abstract	Conducting economic activity, regardless of its nature, is connected with creating a product which will be of particular interest to its future consumers. According to the Tourist Institute’s data, the number of inbound tourists in the forthcoming years will be on the increase. Particularly interesting seems to be the trend indicated by The European Travel Commission (ETC) according to which the increase of awareness connected with environmental protection will result in a bigger interest of tourists in the spots with balanced development being of great importance. As regards Lubelskie region (NUTS 2), it is crucial to develop tourism in rural areas, ecotourism as well as agritourism. In order to acquire customers, agricultural households need to take actions to create and promote an interesting offer. Only if they propose the product attractive to customers, will it be possible. The purpose of the following article is to analyse the offer of products provided by agricultural households located in high nature value areas of Lubelskie region and to answer the question whether doing business in those areas positively influences the product offer range. To achieve the aforementioned objective, the research in agricultural households from high nature value municipalities and those with lower environmental values was carried out. It was conducted in November and December 2013. The results obtained by the author indicate that the location of households offering tourist services in high nature value areas has a significant impact on an extended product offer. It may be influenced by both environmental factors as well as household owners’ activity.
Cytowanie	Siedlecka A. (2015) Oferta produktowa jako element marketingu-mix w gospodarstwach agroturystycznych obszarów przyrodniczo cennych województwa lubelskiego.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 111: 131-142
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2015_n111_s131.pdf

Autor	Edyta Gajos, Sylwia Małażewska
Tytuł	Zmiany dochodowości gospodarstw mlecznych w Polsce i wybranych krajach europejskich należących do Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Mleka w latach 2006–2012
Title	Changes in the profitability of dairy farms associated in the European Dairy Farmers Association in Poland and selected European countries in 2006–2012
Słowa kluczowe	dochód rolniczy, produkcja mleka, wyniki ekonomiczne, EDF (Europejskie Stowarzyszenie Producentów Mleka)
Key words	farmers’ income, milk production, economic results, EDF European Dairy Farmers
Abstrakt	Celem artykułu było przedstawienie zmian opłacalności produkcji mleka w gospodarstwach uczestniczących z badaniach EDF z Polski i wybranych krajów europejskich w latach 2006–2012. Stwierdzono, że po wejściu Polski do UE sytuacja producentów mleka uległa poprawie w zakresie wyników ekonomicznych i produkcyjnych. W latach 2008–2009 nastąpiło znaczące pogorszenie się opłacalności produkcji mleka spowodowane m.in. znaczącymi spadkami cen mleka. Od 2010 roku obserwuje się natomiast stopniową poprawę sytuacji. Analogiczne zmiany wystąpiły w przypadku gospodarstw mlecznych z innych krajów europejskich, takich jak Niemcy, Francja czy Wielka Brytania. Pokazuje to, że występują znaczące wzajemne powiązania między krajami, jak również, że sytuacja producentów rolnych w Polsce nie zależy wyłącznie od lokalnych i krajowych wahań rynkowych, ale przede wszystkim od wahań na rynku europejskim i światowym.
Abstract	The aim of the article was to present the changes in the profitability of milk production in farms associated in EDF and situated in Poland and selected European countries in 2006–2012. It was found that after the Polish accession to the EU, the situation has improved for milk producers – economic and production results have risen. In 2008–2009, there was a significant deterioration in the profitability of milk production due to, among others, significant declines in milk prices. Since 2010, gradual improvement of the situation is observed. Similar changes occur in dairy farms in other European countries, such as Germany, France and the United Kingdom. This shows how big the interconnectedness between countries is and that the situation of agricultural producers in Poland does not depend only on the local and national market fluctuations, but primarily on fluctuations in the European and global markets.
Cytowanie	Gajos E., Małażewska S. (2015) Zmiany dochodowości gospodarstw mlecznych w Polsce i wybranych krajach europejskich należących do Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Mleka w latach 2006–2012.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 111: 97-109
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2015_n111_s97.pdf

Autor	Lidia Gunerka, Lilianna Jabłońska, Krystian Leasing
Tytuł	Postęp w uprawie róż szklarniowych i jego efekty produkcyjno-ekonomiczne na przykładzie wybranego gospodarstwa
Title	Progress in greenhouse roses cultivation and its production and economic effects on the example of a chosen farm
Słowa kluczowe	róże szklarniowe, innowacje, produktywność, opłacalność
Key words	greenhouse roses, innovations, productivity, profitability
Abstrakt	Celem pracy było przedstawienie nowoczesnych rozwiązań w uprawie róż szklarniowych wdrażanych przez polskich producentów na przykładzie wybranego gospodarstwa oraz ocena efektów ekonomicznych tego postępu. Badania wykazały, że postęp techniczny i technologiczny pozwolił na utrzymanie produkcji róż na opłacalnym poziomie, wyższym w produkcji całorocznej. Jednak stopniowy wzrost importu tanich róż z Afryki i wzrost cen energii elektrycznej czyni doświetlanie krzewów niezasadnym.
Abstract	The aims of the study were to present innovative solutions in the cultivation of greenhouse roses implemented by the Polish producer on the example of a chosen farm and to assess economic effects of this progress. The study has shown that technical and technological progress has made possible to maintain profitability of roses production (higher in year-round production). However, gradual increase in imports of cheap roses from Africa and the increase in electricity prices make shrubs engineering lighting unjustified.
Cytowanie	Gunerka L., Jabłońska L., Leasing K. (2015) Postęp w uprawie róż szklarniowych i jego efekty produkcyjno-ekonomiczne na przykładzie wybranego gospodarstwa.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 111: 61-70
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2015_n111_s61.pdf

Autor	Monika Utzig
Tytuł	Wydatki wiejskich i miejskich gospodarstw domowych na dobra i usługi konsumpcyjne a ich ceny
Title	Rural and urban households’ expenditures on consumer goods and services and its prices
Słowa kluczowe	wiejskie i miejskie gospodarstwa domowe, struktura wydatków konsumpcyjnych, ceny dóbr i usług konsumpcyjnych
Key words	rural and urban households, consumption pattern, consumer goods and services prices
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono wydatki na towary i usługi konsumpcyjne oraz ich zmiany w wiejskich i miejskich gospodarstwach domowych w latach 2006– –2014. Przeanalizowano również zmiany cen wydatków konsumpcyjnych w tym okresie z wykorzystaniem danych Głównego Urzędu Statystycznego. W okresie 2006–2014 udział wydatków na odzież i obuwie oraz na hotele i restauracje zwiększył się w ujęciu realnym zarówno w wiejskich, jak i miejskich gospodarstwach domowych, co może być ocenione pozytywnie. Zróżnicowanie struktury wydatków konsumpcyjnych między wiejskimi a miejskimi gospodarstwami domowymi zmniejszyło się w latach 2006–2014.
Abstract	The paper presents rural and urban households’ expenditures on consumption goods and services and their change in years 2006–2014. Consumption expenditure price changes in this span was also analysed with the use of Central Statistical Office’s data. In the analysed years the share of expenditure on clothing and footwear and on restaurants and hotels increased in real terms in both rural and urban households, what can be evaluated positively. Consumption expenditure structure differences between urban and rural households decreased between 2006 and 2014.
Cytowanie	Utzig M. (2015) Wydatki wiejskich i miejskich gospodarstw domowych na dobra i usługi konsumpcyjne a ich ceny.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 112: 181-192
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2015_n112_s181.pdf

Autor	Leonard Smolarski
Tytuł	Znaczenie dopłat bezpośrednich w kształtowaniu wydajności pracy indywidualnych gospodarstw rolniczych w województwie śląskim
Title	The impact of direct payments on labour productivity of individual farms in Silesian region
Słowa kluczowe	dopłaty bezpośrednie, wydajność pracy, gospodarstwa rolne
Key words	direct payments, labour productivity, farms
Abstrakt	W opracowaniu określono wpływ dopłat bezpośrednich na wydajność pracy w indywidualnych gospodarstwach rolniczych. Badaniami objęto indywidualne gospodarstwa rolnicze z terenu województwa śląskiego, uczestniczące w systemie PL-FADN. Okres badawczy obejmował lata 2005–2008. Przeprowadzone badania wykazały, że zasadniczy udział w zasobach siły roboczej gospodarstw stanowiła praca własna rolnika. Najwyższą wydajnością pracy charakteryzowały się gospodarstwa największe, zarówno pod względem obszarowym, jak i wielkości ekonomicznej oraz te o typie „uprawy polowe”. Wraz ze zwiększaniem się środków finansowych z tytułu dopłat obszarowych wydajność pracy w gospodarstwach rolnych wzrastała, a gospodarstwa o najwyższym poziomie dopłat bezpośrednich lepiej wykorzystywały posiadane zasoby siły roboczej.
Abstract	The paper aims to determine the impact of direct payments on the labour productivity of farms. Our research was carried out on individual farms (participating in the EU-FADN) in Silesian region (NUTS 2) (for years 2005–2008). The studies indicated that the main part of available labour resources in farms accounted the farmer’s own labour. The highest labour productivity was observed on the largest farms, both in terms of area and economic size, and in those with „field crops” type. Labour productivity in farms increased with the increase of the funds from direct payments. The farms with the highest level of direct payments make better use of available labour resources.
Cytowanie	Smolarski L. (2015) Znaczenie dopłat bezpośrednich w kształtowaniu wydajności pracy indywidualnych gospodarstw rolniczych w województwie śląskim.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 112: 167-180
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2015_n112_s167.pdf

Autor	Magdalena Niski, Sebastian Nowacki, Arkadiusz Wódkowski
Tytuł	Czy polskich rolników trzeba traktować jak Kargula z Pawlakiem? Zmiany wśród polskich rolników w latach 2003–2013 na podstawie analiz socjologii wizualnej
Title	DO POLISH FARMERS MUST BE TREATED AS KARGUL OF PAWLAK? CHANGES AMONG POLISH FARMERS IN THE YEARS 2003–2013 BASED ON THE ANALYSIS OF VISUAL SOCIOLOGY (FARMERS OWN PHOTO)
Słowa kluczowe	socjologia wizualna, stereotyp
Key words
Abstrakt	Celem opracowania jest przedstawienie zmian, które zaszły w przeciągu ostatnich 10 lat na polskiej wsi, ze szczególnym uwzględnieniem właścicieli wielkotowarowych gospodarstwach rolnych. Dotyczą one nie tylko sposobu organizacji i zarządzania gospodarstwem ale całej sfery kulturowej: hierarchii wartości, stylu życia, organizacji przestrzeni, sposobu spędzania wolnego czasu, myślenia o sobie etc. Praca pokazuje, że funkcjonujący bardzo długo w polskich miastach stereotyp rolnika, którego wcieleniem są Kargul i Pawlak, przestaje być aktualny. Producenci kierujący swoją komunikację marketingową do rolników powinni jak najszybciej zweryfikować ją pod tym kątem. Artykuł prezentuje wyniki badania polskiej wsi, metodę badania (socjologia wizualna, która przynosi nie tylko ilustracje do deklaracji, ale często – pozwala wyjść poza nie), a także ciekawe przykłady wykorzystania wyników tych badań w biznesie. W ramach projektu uzyskano 2,5 tysiąca zdjęć od rolników terenu całej Polski+ wykonano 20 wywiadów pogłębionych.
Abstract
Cytowanie	Niski M., Nowacki S., Wódkowski A. (2014) Czy polskich rolników trzeba traktować jak Kargula z Pawlakiem? Zmiany wśród polskich rolników w latach 2003–2013 na podstawie analiz socjologii wizualnej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 11(60): 163-169
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2014_n60_s163.pdf

Autor	Mariola Chrzanowska, Nina Drejerska, Iwona Pomianek
Tytuł	Strefa podmiejska Warszawy. Wybrane zagadnienia
Title	Warsaw suburban zone. Selected issues
Słowa kluczowe	obszary wiejskie, rynek pracy, przedsiębiorczość, kapitał ludzki, rozwój, strefa podmiejska, województwo mazowieckie, suburbanizacja
Key words	rural areas, labour market, entrepreneurship, human capital, development, suburban area, Mazovia region, suburbanisation
Abstrakt	Gminy podmiejskie Warszawy wybrane do badań są niewątpliwie obszarem intensywnych przemian społeczno-gospodarczych. Ta kumulacja procesów rozwojowych, rozlewanie się zjawisk charakterystycznych dla miast, powoduje, że badany obszar jest niezwykle interesujący z poznawczego punktu widzenia. Jednocześnie zachodzące zmiany są tak kompleksowe i wielowątkowe, że trudno wyodrębnić, co dokładnie powinno być przedmiotem badań – jeden wątek pociąga za sobą kilka niemniej interesujących następnych kwestii. W tej sytuacji pozostaje mieć nadzieję, że zaprezentowane wyniki badań przedstawiają zarówno ogólne tło zmian, jak i konkretne elementy rzeczywistości, jak np. powiązania funkcjonalne pomiędzy stolicą a jej obszarem podmiejskim w zakresie rynku pracy. Ponadto wydaje się, że wartością dodaną przeprowadzonych badań jest uwzględnienie zarówno działalności samorządów lokalnych, jak i małych oraz średnich przedsiębiorstw zlokalizowanych na badanym obszarze, jak również mieszkańców, ich sytuacji i opinii nt. zachodzących procesów. Badany obszar scharakteryzowano przy wykorzystaniu metod statystycznych. Wykorzystując miernik BZW, pogrupowano 30 gmin podmiejskich Warszawy na trzy klasy: o najwyższym, średnim i najniższym poziomie rozwoju. Do pierwszej grupy zostały zakwalifikowane: Lesznowola, Michałowice, Nadarzyn, Raszyn, Nieporęt, Izabelin, Stare Babice. Z wyjątkiem Nadarzyna, wszystkie gminy tej grupy graniczą bezpośrednio z Warszawą. Co więcej, oprócz Nieporętu, są to gminy położone po lewej stronie Wisły. Wskazuje to na najsilniejsze rozwojowe oddziaływanie Warszawy na gminy bezpośrednio z nią sąsiadujące, co więcej oddziaływanie ukierunkowane na stronę zachodnią miasta. W następnej grupie, 14 gmin stanowiło swoisty obszar przejściowy – najczęściej niegraniczący bezpośrednio z Warszawą, ale o silnym odziaływaniu miasta na procesy społeczno-gospodarcze tam zachodzące. Pozostałych 9 gmin to jednostki peryferyjne z punktu widzenia przyjętego obszaru badań, najdalej położone od stolicy, ale wciąż zaliczane do strefy podmiejskiej Warszawy. Wyniki badań empirycznych przeprowadzonych w urzędach gmin strefy podmiejskiej Warszawy wskazują na fakt, że w większości ankietowanych jednostek samorządu terytorialnego opracowano strategie rozwoju. Może to świadczyć o świadomości władz w zakresie pobudzania aktywności zarówno własnej, jak i mieszkańców oraz przedsiębiorców, inwestowania w poprawę składników infrastruktury, jakości życia mieszkańców, ułatwiania startu działalności gospodarczej. Jednocześnie fakt posiadania strategii rozwoju może też być jedynie spełnieniem technicznego warunku koniecznego np. w przypadku ubiegania się o wsparcie finansowe ze środków europejskich. Cele zapisane w strategiach były realizowane, aczkolwiek z uwagi na ograniczone środki finansowe wdrażanie strategii sprawiało trudności niektórym gminom (głównie o niskim poziomie rozwoju). Gminy (z kilkoma wyjątkami) były raczej aktywne w zakresie wykorzystania środków z Unii Europejskiej. Mimo to uskarżano się na skomplikowane procedury aplikowania oraz na nie zawsze korzystne dla gmin strefy podmiejskiej Warszawy warunki przyznawania dofinansowania do projektów (dochody per capita). Z reguły projekty były przygotowywane przez pracowników gminy, rzadko przez ekspertów zewnętrznych. Jako mocne strony gminy wskazywano przede wszystkim bliskość stolicy i dogodne połączenia komunikacyjne z innymi, większymi miastami, wysoki poziom infrastruktury technicznej, a także wolne tereny, które mogą zostać wykorzystane pod inwestycje. Jak wynika z charakterystyki mocnych stron, strefa podmiejska Warszawy charakteryzuje się nie tylko korzystnym układem infrastruktury drogowej i wolnymi przestrzeniami inwestycyjnymi, lecz w znacznej części także wysokimi walorami przyrodniczymi. Walory te mogą stanowić zarówno czynnik zachęcający, jak i ograniczający swobodę gospodarowania. Zdaniem ponad połowy władz gminnych, obszary przyrodniczo-chronione na terenie gminy stanowią szansę dla rozwoju przedsiębiorstw. Warunki te sprzyjają turystyce i rekreacji podmiejskiej, weekendowej lub biznesowej (organizacja konferencji w zielonym otoczeniu, a jednocześnie blisko Warszawy, np. Serock). Wyniki badań w przedsiębiorstwach wskazują, że na rynku lokalnym działalność koncentrowało 55% badanych jednostek. Ankietowani z gmin o niskim poziomie rozwoju, częściej niż pozostali, wykraczali zasięgiem działalności poza rynek lokalny – co wynikać mogło z potrzeby zwiększenia niewystarczającego popytu na swoje produkty i usługi. W opinii ankietowanych, najważniejszymi czynnikami decydującymi o lokalizacji przedsiębiorstw były: dogodne położenie w stosunku do odbiorców oraz chłonność rynku lokalnego lub regionalnego. Bliskość Warszawy została wskazana jako istotny czynnik lokalizacyjny w co czwartym przedsiębiorstwie. Podczas podejmowania decyzji o lokalizacji przedsiębiorstwa zwracano także uwagę na koszty związane z wynajęciem, zakupem lub budową lokalu. Z kolei w ramach podsumowującego pytania nt. postrzegania gminy, w której badane firmy miały swoją siedzibę, jako mocną stronę respondenci wskazywali bliskość Warszawy oraz dogodne połączenia komunikacyjne ze stolicą oraz innymi, większymi miastami, rozbudowaną infrastrukturę techniczną, ciągły rozwój gminy (związany m.in. ze stałym wzrostem liczby ludności w efekcie migracji oraz dużej liczby urodzeń) i odpowiednie warunki do rozwoju przedsiębiorczości. Jako słabe strony wskazywano: słabą infrastrukturę techniczną, wysokie koszty i inne trudności prowadzenia działalności gospodarczej (np. brak wsparcia ze strony władz gminnych, brak usług doradczych), a także zbyt duże natężenie ruchu i związane z nim zanieczyszczenie środowiska oraz słabą komunikację drogową. Należy w tym miejscu zauważyć, że pewne czynniki były wskazywane zarówno w grupie mocnych, jak i słabych stron. Badani przedsiębiorcy mieli bowiem tendencję do oceny infrastruktury technicznej przez pryzmat swojego najbliższego otoczenia, np. konkretnej drogi dojazdowej do swojej firmy. W związku z tym uzyskane odpowiedzi były bardzo zróżnicowane i to co dla jednych było zaletą, np. zbudowanie drogi w ich bezpośredniej okolicy, dla innych nie miało znaczenia. Znaczna część przeprowadzonego badania pierwotnego w gospodarstwach domowych strefy podmiejskiej Warszawy dotyczyła powiazań funkcjonalnych pomiędzy stolicą a otaczającym ją obszarem w wymiarze rynku pracy. Sytuacja badanej populacji mieszkańców jest stosunkowo dobra; charakteryzuje ją zarówno wysoki wskaźnik aktywności zawodowej, jak i wysoki wskaźnik zatrudnienia. Generalnie więc bliskość rozwiniętego rynku pracy, jakim jest stolica, jak również jej bezpośrednie otocznie sprzyja aktywności zawodowej mieszkańców strefy podmiejskiej. Ta dobra sytuacja przyciąga też nowych mieszkańców zarówno z innych części regionu, jak i z samej Warszawy. Jak pokazały wyniki badań, nowo osiedlający się mieszkańcy to osoby młode, dobrze wykształcone, o relatywnie wysokich dochodach. Procesy te niewątpliwie prowadzą do zwiększenia potencjału ludzkiego badanych obszarów, wpisując się w dyskusję zarówno teoretyków, jak i praktyków nt. endogenicznych czynników wzrostu gospodarczego, równocześnie powodują jednak zwiększoną presję w wielu wymiarach. Jednym z nich są kwestie środowiskowe – rozwój funkcji mieszkaniowej wymaga kolejnych terenów przeznaczonych na ten cel. Są to w znakomitej większości inwestycje prywatne, dla których po wzrastających cenach, ale jednak znajdowane są kolejne obszary, np. dotychczasowe grunty rolne. Natomiast biorąc pod uwagę fakt, że są to najczęściej osoby dojeżdżające do pracy, to niewątpliwe wyzwaniem jest zapewnienie odpowiedniej infrastruktury w tym zakresie. Nowi migranci dojeżdżają na ogół własnymi samochodami, powodując znaczne obciążenie dróg wjazdowych do miasta. Prezentowane wyniki badań wyraźnie wskazują na brak atrakcyjnej oferty komunikacji publicznej dla tej grupy. Uzyskane rezultaty badań pozwalają również na identyfikację zjawisk, które nie są typowe tylko dla mieszkańców strefy podmiejskiej. Zjawiska te są częścią ogólnopolskich czy nawet ogólnoświatowych tendencji na rynku pracy. Co więcej, wydają się potwierdzać, że pomimo relatywnie lepszej sytuacji na rynku pracy w okolicy dużego miasta, strefa podmiejska nie jest obszarem wolnym od problemów spotykanych gdzie indziej. Należy w tym miejscu wspomnieć przede wszystkim o wynikach badań wskazujących na niestabilność zatrudnienia, szczególnie wśród osób młodych, też dobrze wykształconych oraz na istnienie szarej strefy – zatrudnianie pracowników bez formalnej umowy. Wyniki otrzymane za pomocą jednej z metod statystycznych – klasycznej analizy korespondencji – pozwalają na odniesienie się do przywoływanego w teorii kapitału kreatywnego. Wskazują bowiem na istnienie zależności pomiędzy wykształceniem wyższym a dużą i pełną samodzielnością pracy, wykształceniem średnim a średnim poziomem samodzielności oraz wykształceniem zasadniczym zawodowym i niskim poziomem samodzielności wykonywanej pracy. Ponadto przeprowadzona analiza pozwoliła wyodrębnić grupę przedsiębiorców, charakteryzujących swoją pracę jako w pełni samodzielną i kreatywną, przy czym wskazywali najczęściej własny pomysł jako początek aktywności zawodowej wykonywanej w trakcie badania. Biorąc pod uwagę fakt, że rynek pracy odgrywa znaczącą rolę w procesach formowania funkcjonalnych obszarów miejskich, otrzymano również istotne wyniki w zakresie aktywności zawodowej mieszkańców strefy podmiejskiej. Przeprowadzona analiza korespondencji pozwoliła na wyodrębnienie grupy „młodych migrantów” – z wyższym wykształceniem, którzy przeprowadzili się w ostatnim okresie (w latach 2005–2012); ich dochód przekraczał 2000 zł netto miesięcznie na osobę w rodzinie. Dominowali w tej grupie ludzie młodzi – 51% z nich nie przekroczyło 36. roku życia. Blisko 90% ankietowanych w tej grupie to pracownicy najemni dojeżdżający codziennie do pracy do Warszawy, przy czym ich średni czas dojazdu to godzina. Wyodrębniona została też grupa przedsiębiorców, którzy pracowali w miejscu zamieszkania; to głównie osoby od 36 do 55 lat (71% respondentów w tym wieku). Ponadto to osoby mieszkające w danym miejscu od urodzenia bądź ludność napływowa, ale o znacznie dłuższym czasie zamieszkania niż „młodzi migranci”. Prowadzi to do ciekawej konkluzji nt. tendencji do prowadzenia małej firmy na danym obszarze raczej przez osoby zakorzenione lokalnie. Pomimo zidentyfikowanych problemów, sytuacja badanej populacji mieszkańców obszarów podmiejskich wydaje się być podstawą do budowania pozytywnego wizerunku. Mała skala bierności zawodowej, posiadanie dodatkowych kwalifikacji (nabytych w trakcie kształcenia formalnego, ale też nieformalnego w przypadku osób o niższych poziomach wykształcenia), kreatywność przedsiębiorców, elastyczność (przynajmniej deklarowana) w grupie osób niepracujących, a poszukujących zatrudnienia wskazuje na faktycznie istniejące potencjały endogeniczne badanych gmin; potencjały trudne bądź niemożliwe do zidentyfikowania na podstawie danych statystycznych, a widoczne w badaniach jakościowych. Co więcej, wskazane potencjały są generalnie dostrzegane przez władze lokalne i przedsiębiorców, ale równocześnie w hierarchii mocnych stron zdecydowanie stawiane są za czynnikami wynikającymi z uwarunkowań czysto geograficznych czy infrastrukturalnych, które można by określić jako „twarde” determinanty rozwoju społeczno-gospodarczego. Niemniej jednak, w opinii zespołu autorskiego, ta jakościowa identyfikacja „miękkich” potencjałów strefy podmiejskiej największego miasta w Polsce jest mocną stroną i ważnym wynikiem całego procesu badawczego podsumowanego niniejszą publikacją.
Abstract	This volume traces selected issues of economic and social development in the Warsaw suburban zone. It was elaborated as a part of the project entitled “Economic and social determinants of rural areas development of the Mazovia region in the suburban and external zone of Warsaw”, No N N114 145240, financed by the National Science Centre (Poland). The main purpose of the research was to identify and deeply characterize economic and social processes observed in rural areas of the Warsaw suburban zone. Specific objectives included: (1) diagnosis of a development level of selected communes in comparison with the whole region and identification of their diversification, (2) determination of demographic and economic potential of the Warsaw suburban zone inhabitants, especially from a perspective of a human capital level, (3) research on specificity of the Warsaw suburban zone inhabitants’ situation on the labour market, including a scale of economic inactivity, unemploymentand employment in the group of respondents, and in particular commuting to Warsaw as a central city of the functional region, (4) identification of conditions of enterprises that function there, as well as reasons and directions of diversification of their activities, (5) determination of a role of local self-government and other institutions in fostering and promoting entrepreneurship in rural areas and evaluation of local self-government activities in applying for and using the European Union support. The empirical research was conducted in rural households, enterprises and local self-governmental units in 30 rural and rural-urban communes around Warsaw, which were identified as the Warsaw suburban zone basing on the methodology of Korcelli and Śleszyński [Korcelli P. and Śleszyński P., 2011: Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 – projekt z 25 stycznia 2011 roku, delimitacja opracowana wcześniej na potrzeby programu ESPON] as well as Bański [Bański J. (ed.), 2009: Analiza zróżnicowania i perspektywy rozwoju obszarów wiejskich w Polsce do 2015 roku. Studia Obszarów Wiejskich tom 16, PTG, IGIPZ PAN, Warsaw; typology of communes according to the impact ranges (development of urban functions)]. Finally, the research included questionnaire interviews in 800 households (2215 adult participants), 221 micro and small enterprises as well as postal questionnaire in 30 local self-government offices. Research results show that the analysed suburban communes of Warsaw are an area of an intense socio-economic transformation. However, the multi-threaded nature of these changes makes the authors present a reduced general background of the changes. Moreover, the authors hope that provided examples, such as functional connections between the capital city and its suburban area in the labour market, are a good illustration of the changes. Especially as these changes are presented at the same time from the perspective of three key groups: local self-government, inhabitants and entrepreneurs. The studied area was characterized using some statistical methods. The use of the relative development level measure (BZW) made it possible to group investigated 30 communes in three development classes: the highest, medium and the lowest one. The first group included: Lesznowola, Michałowice, Nadarzyn, Raszyn, Nieporęt, Izabelin, and Stare Babice. With the exception of Nadarzyn, all these communes directly border Warsaw. Furthermore, apart from Nieporęt, these communes are situated on the left bank of the Vistula river. This indicates the strongest development impact of Warsaw on directly neighbouring communes as well as the impact oriented towards the west of the city. The next group of 14 communes constituted a specific area of transition – usually not directly bordering Warsaw but with strong impact of the city on socio-economic processes taking place there. The remaining 9 communes are peripheral units in the investigated area, being the farthest away from Warsaw but still included in the suburban zone. According to research results, majority of local self-governments had development strategic documents. This may indicate the authorities’ awareness of the role of stimulating inhabitants’ and entrepreneurs’ activity as well as their own investments in improving infrastructure assets, quality of life and facilitating business start. At the same time, providing a development strategy may also be only the fulfilment of a technical precondition – for example, in the case of applying for the European Union funds. The communes authorities (with some exceptions) were rather active in applying for the support. Nevertheless, they complained about complicated procedures of applying and sometimes detrimental conditions for granting funds for projects to the Warsaw suburban zone communes (per capita income). In the opinion of representatives of local self-government offices, the strengths of  the Warsaw suburban area include: a convenient system of road infrastructure and accessible investment area. Additionally, there are large areas of communes characterized by high natural values. These values can be both stimulating as well as limiting possibilities of economic activities. According to more than a half of the local authorities, the natural environment provides a great opportunity for development of weekend or business tourism (for example conference and professional meetings with a quiet and peaceful atmosphere close to nature in Serock). Entrepreneurs focused their activity mostly on the local market. The respondents from communes with a low level of development, more frequently than others, came out beyond the local market – which could be a result of their need to increase insufficient demand for their products and services. In their opinion, the most important factors determining the firm location included: proximity to customers and local or regional market capacity. The neighbourhood of Warsaw was identified as an important factor in every fourth company. The most important strengths included: proximity to Warsaw, good transport connections with the capital city and othermajor cities, developed technical infrastructure, continuous development of communes (related, inter alia, to constant growth of the population as a result of migration and high birth rates) as well as appropriate conditions for entrepreneurship development. They also pointed out some weaknesses: poor technical infrastructure, high costs and other difficulties in doing business (e.g. lack of support from the local authorities, lack of advisory services), too much traffic, pollution and poor road communications. It should be noted that some factors were indicated as both the strengths and the weaknesses. The entrepreneurs had a tendency to assess the technical infrastructure through the lens of their immediate environment, such as a particular driveway to a firm. Therefore, the responses were very diverse, and what for some respondents was an advantage, for others did not matter at all. The situation of inhabitants on the labour market was relatively good. It was characterized by high rates of either professional activity or a high rate of employment. Therefore, proximity of the developed labour market (the capital city) as well its immediate environment promote professional activity of the suburban inhabitants. It attracts new people both from other parts of the region and from Warsaw as well. As shown by the results, the newly settled inhabitants were young, well-educated, with a relatively high level of income. These processes undoubtedly lead to an increase of human potential of the examined areas and reflect a discussion of both theorists and practitioners on endogenous growth factors. Though, these changes also increased pressure in many dimensions. Firstly, environmental issues should be considered. The development of the residential function requires more land for this purpose. New residential areas are usually private investments using for example previous agricultural land, but with increasing prices year by year. Secondly, the provision of appropriate infrastructure to people commuting to work every day is another challenge. New migrants usually use their own cars, causing a significant traffic jams on the way to Warsaw. The results clearly indicate no attractive offers of public transport in this case. These results also allow to identify some phenomena that are typical not only of the residents of the suburban zone. These phenomena are a part of national or even global trends in the labour market. Furthermore, they seem to confirm that, despite the relatively better labour market situation in the area of a big city, the suburban zone is not free from problems encountered elsewhere. Here, we should remember about job insecurity, especially among young, well-educated people, and the existence of the shadow economy – hiring workers without any formal contract. Conclusions drawn basing on one of statistical methods (a classical correspondence analysis) allow to refer to a concept of creative capital. They prove a relationship between having a tertiary education attainment and significant or full independence in the workplace, secondary education and a medium level of independence as well as vocational education and a low level of independence in the workplace. Moreover, the conducted analysis allowed to distinguish a group of entrepreneurs who perceived their work as fully creative and independent; they also stressed their own ideas as the beginnings of their present professional activities. Taking into account the fact that the labour market plays an important role in forming the functional city areas, the research results also allow to draw some significant conclusions in this aspect. The correspondence analysis allowed to distinguish a group of “new migrants” with tertiary education attainments, who moved recently (2005–2012) and who can be characterized by a relatively high income level (more than 2000 zlotys net per person in a household). The majority of them were young people (71% were 36 years old or younger). They usually commuted to Warsaw every day and it took them one hour on average to get to the workplace. There was also a group of entrepreneurs who mainly ran their businesses at the place of living. Usually they had lived there since their birth or moved but considerably earlier than “new migrants”. It leads to an interesting conclusion about running a company rather by people locally rooted. Despite the problems, the situation of the suburban population seems to be quite advantageous. The small scale of inactivity, additional qualifications (acquired both in formal and informal education), entrepreneurs’ creativity, flexibility (at least declared) in a group of people unemployed and seeking for employment indicate actually existing endogenous potential of the investigated communes. Even though, the potentials are difficult or impossible to be identified on the basis of statistical data, but clearly visible in qualitative research. What is more, the indicated potentials are generally noticed by the local authorities and entrepreneurs. However, in the strength hierarchy they are underestimated and still remain behind factors connected with purely geographical considerations or infrastructure, which could be described as “hard” determinants of socio-economic development. Nevertheless, in the opinion of the authors, the qualitative identification of “soft” potentials of the suburban zone of the largest city in Poland is the strong point and an important result of the whole process of research summarised in this publication.
Cytowanie	Chrzanowska M., Drejerska N., Pomianek I. (2014) Strefa podmiejska Warszawy. Wybrane zagadnienia.
HTML	wersja html
Pełny tekst	MONO_2014_strefa_podmiejska.pdf

Autor	Natalia Koperska
Tytuł	Rynek i marketing ekologicznych produktów mlecznych w Polsce a stopień zaspokojenia oczekiwań konsumenta
Title	MARKET AND MARKETING OF ORGANIC MILK PRODUCTS IN POLAND AND LEVEL OF MEET CONSUMER’S EXPECTATIONS
Słowa kluczowe	rynek żywności, marketing, produkty mleczne, żywność ekologiczna
Key words	market of foods, marketing, dairy products, organic foods
Abstrakt	Celem niniejszego opracowania jest ukazanie obecnej sytuacji na rynku ekologicznych produktów mlecznych w kontekście poziomu zaspokojenia oczekiwań konsumenta. Artykuł przedstawia ponadto stosowane działania marketingowe a także możliwości ich poszerzenia, w celu osiągnięcia lepszego zadowolenia w relacji producent-konsument. Rynek ekologicznych produktów mlecznych w Polsce znajduje się we wczesnej fazie rozwoju. Pomimo rosnącego zainteresowania, sprzedaż ekologicznych produktów utrzymuje się wciąż na stosunkowo niskim poziomie. Istnieje kilka poważnych barier w rozwoju żywności ekologicznej. Jedną z najważniejszych jest ich ograniczona dostępność oraz brak informacji o miejscach sprzedaży. Gospodarstwa posiadające certyfikat na ekologiczną produkcję mleka często nie mają odpowiedniego odbiorcy i w rezultacie są zmuszeni sprzedawać mleko ekologiczne po cenie mleka zwykłego. Zjawisko to możemy zaobserwować na przykładzie gospodarstw ekologicznych z województwa lubelskiego. Wsparcie państwowe i unijne jest wciąż nieodzowne, aby móc dostosować rynek ekologicznych produktów mlecznych do potrzeb konsumenta.
Abstract	Aim of this study is show a current situation on market of organic dairy products in context of level of meet consumer’s expectations. This article also presents applied marketing activities and a possibility of their extension in order to achieve a better satisfaction in a producer-consumer relationship. Market of organic dairy products in Poland is in early stages of development. Despite a growing interest, sale of organic products still remains at a relatively low level. There are several significant barriers to the development of organic food. The one of most important barrier is a limited availability and lack of information about points of sale. Farms having certificates of organic milk production often do not have an appropriate recipient, and are forced to sell organic milk in a price of normal milk, which can be seen an example of Lubelskie Voivodeship. National and EU support is still indispensable to be able to adapt market of organic dairy products to consumer needs.
Cytowanie	Koperska N. (2014) Rynek i marketing ekologicznych produktów mlecznych w Polsce a stopień zaspokojenia oczekiwań konsumenta.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 11(60): 90-103
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2014_n60_s90.pdf

Autor	Danuta Gonet, Julian Kalinowski
Tytuł	Informacje i innowacje w zarządzaniu gospodarstwami rolnymi w województwie dolnośląskim
Title	THE INFORMATION AND INNOVATIONS IN THE MANAGEMENT OF THE FARMS IN THE DOLNOŚLĄSKIE VOIVODESHIP
Słowa kluczowe	źródła informacji, innowacje, województwo dolnośląskie, rolnicy, zarządzanie gospodarstwem
Key words	sources of information, innovations, dolnośląskie voivodeship, farmers, farm management
Abstrakt	W pracy, na podstawie danych pochodzących z 200 gospodarstw indywidualnych zlokalizowanych na terenie województwa dolnośląskiego, przedstawiono wpływ informacji i źródeł ich pochodzenia na innowacyjność rolników w procesie zarządzania gospodarstwem rolnym. Źródłem danych był kwestionariusz wywiadu, przeprowadzony z rolnikami w 2009 roku. W badaniach wykorzystano metodę opisową i porównawczą. Stwierdzono, że rolnicy ciągle jeszcze nie w pełni zdają sobie sprawę ze znaczenia nowoczesnych technologii informatycznych - Internetu w pozyskiwaniu informacji, wykorzystując tradycyjne źródła tj. służby doradcze i media. Wykazano, że najważniejszymi nośnikami innowacji dla rolników są informacje rynkowe, technologiczne, meteorologiczne i ekonomiczne. Na ich podstawie w zarządzaniu gospodarstwem rolnicy implementują w swoich gospodarstwach przede wszystkim innowacje technologiczne, których udział w strukturze przyjętych innowacji wynosił ponad 60%.
Abstract	The work, based on data from 200 farms located in the province of Lower Silesia, shows the influence of information’s and their sources on adaptation of innovation by farmers in the farm management. The source of data was an interview questionnaire conducted with farmers in 2009. The study used a descriptive and comparative method. It was found, that farmers are still not fully aware of the importance of modern information technology-Internet in obtaining information, using traditional sources such as advisory services and the media. It has been shown that the most important carriers of innovation for farmers are market information, technological information’s, meteorological information’s and economic information’s. On this basis, the farmers - in farms management - implemented in their farms, primarily innovations in the sphere of production processes and technological innovations, which share in the structure of the all adopted innovations was over 60%.
Cytowanie	Gonet D., Kalinowski J. (2014) Informacje i innowacje w zarządzaniu gospodarstwami rolnymi w województwie dolnośląskim.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 11(60): 56-64
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2014_n60_s56.pdf

Autor	Teresa Domańska, Tomasz Felczak
Tytuł	Czynniki różnicujące wydatki inwestycyjne w gospodarstwach rolniczych
Title	FACTORS DIFFERENTIATING INVESTMENT EXPENDITURE ON AGRICULTURAL FARM
Słowa kluczowe	inwestycje, wielkość ekonomiczna, typ rolniczy gospodarstw
Key words	investment expenditure, economic size unit, type of farming
Abstrakt	W opracowaniu określono czynniki wpływające na wartość oraz zróżnicowanie wydatków inwestycyjnych w gospodarstwach rolniczych. Wykorzystany materiał liczbowy pochodził z bazy FADN-PL. Okres badawczy obejmował 2011 rok, a badane gospodarstwa rolnicze położone były w regionie Mazowsze i Podlasie. Wartość nakładów inwestycyjnych jest istotnie zróżnicowana w zależności od poziomu standardowej nadwyżki bezpośredniej oraz charakteru prowadzonej produkcji rolniczej. W gospodarstwach rolniczych o wielkości ekonomicznej powyżej 16 ESU przepływy z działalności operacyjnej przyczyniają się do podejmowania inwestycji w tych gospodarstwach.
Abstract	The following study presents the factors which affect the value and diversity of investment expenditure on agricultural farms. The researched farms were included in the Polish Farm Accountancy Data Network and are located in the region of Mazowsze and Podlasie. The research covered the period of 2011. Depending on the level of standard gross margin and type of farming, the value of investments is statistically and significantly differentiated. Higher cash flows from operating activities on the farms with an economic size over 16 ESU have contributed to higher capital expenditure on these farm.
Cytowanie	Domańska T., Felczak T. (2014) Czynniki różnicujące wydatki inwestycyjne w gospodarstwach rolniczych.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 11(60): 46-55
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2014_n60_s46.pdf

Autor	Roma Ryś-Jurek
Tytuł	Opodatkowanie gospodarstw rolnych w Unii Europejskiej w latach 2004–2011
Title	THE TAXATION OF THE AGRICULTURAL FARMS IN THE EUROPEAN UNION IN YEARS 2004–2011
Słowa kluczowe	gospodarstwo rolne, opodatkowanie, podatek rolny
Key words	agricultural farm, taxation, agricultural tax
Abstrakt	Celem badania było przedstawienie opodatkowania sektora gospodarstw rolnych w Unii Europejskiej w latach 2004-2011. Do opisania tego problemu wykorzystano dwa wskaźniki: udział podatków w dochodzie z rodzinnego gospodarstwa rolnego oraz wartość podatków na 1 hektar użytków rolnych w gospodarstwie rolnym. Dane pochodziły z bazy FADN. Obliczenia wykonano dla wszystkich krajów Unii Europejskiej w latach 2004-2011. Wykonano również szczegółowe badania dla Polski na tle średnich wyników unijnych według: wielkości ekonomicznej, typu rolniczego, warunków produkcji i jej regionów.
Abstract	The aim of this research was a presentation of the taxation in the sector of farms in the European Union in years 2004-2011. This problem was described by two indicators: participation of taxes in farm net income and value of taxes on 1 hectare of utilized agricultural area in an agricultural farm. The data comes from the FADN database. The calculations were made for all of the European Union’ countries. Also, the research for Poland on the background of the average European results was executed according to the: economic size, type of farms, conditions of agricultural production and regions.
Cytowanie	Ryś-Jurek R. (2014) Opodatkowanie gospodarstw rolnych w Unii Europejskiej w latach 2004–2011.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 11(60): 204-216
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2014_n60_s204.pdf

Autor	Elżbieta Szymańska
Tytuł	Kanały dystrybucji żywca wieprzowego i sposoby rozliczeń producentów z zakładami mięsnymi
Title	DISTRIBUTION CHANNELS OF LIVE PIGS AND WAYS OF SETTLEMENT OF MEAT PROCESSING COMPANIES
Słowa kluczowe	kanały dystrybucji, żywiec wieprzowy, gospodarstwa trzodowe, zakłady mięsne
Key words	distribution channels, live pigs, pig farms, meat processing companies
Abstrakt	Celem badań było rozpoznanie kanałów dystrybucji tuczników z gospodarstw wyspecjalizowanych w produkcji żywca wieprzowego oraz systemów rozliczeń między producentami i zakładami mięsnymi. W analizie wykorzystano informacje z literatury przedmiotu i badań własnych, które zrealizowano w 100 gospodarstw trzodowych o dużej skali produkcji. Z badań wynika, że system dystrybucji żywca wieprzowego w Polsce jest bardzo uproszczony. Producenci tuczników najczęściej sprzedają surowiec bezpośrednio do zakładów mięsnych albo pośrednikom. Ze względu na zmienną koniunkturę większość transakcji na krajowym rynku odbywa się bez umów kontraktacyjnych. Ponadto, procesy koncentracji produkcji trzody chlewnej i wymagania konsumentów w zakresie jakości żywca wieprzowego wymuszają stosowanie rozliczeń uwzględniających klasyfikację tusz.
Abstract	The aim of the study was to determine the distribution channels of porkers from farms specializing in live pig production and the settlement systems between producers and meat processing companies. The analysis used information from the literature and own researchers, which were carried out in 100 pig farms with large-scale production. The analysis shows that the distribution system of pigs in Poland is greatly simplified. Producers porkers middlemen often sell pigs for slaughter directly to the meat industry. Due to fluctuating economic situation, most transactions in the domestic market is based on the supply without contracts. In addition, the processes of concentration of pig production and consumer demand for quality pig enforce the use of settlement which takes into account the classification of carcasses.
Cytowanie	Szymańska E. (2014) Kanały dystrybucji żywca wieprzowego i sposoby rozliczeń producentów z zakładami mięsnymi.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 11(60): 231-240
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2014_n60_s231.pdf

Autor	Agata Marcysiak, Adam Marcysiak
Tytuł	Zakres zróżnicowania poziomu dochodów z gospodarstwa rolnego w układzie regionalnym
Title	RANGE OF DIFFERENTIATION INCOMES LEVEL OF AN AGRICULTURAL FARM IN REGIONAL SCHEME
Słowa kluczowe	poziom dochodu, zróżnicowanie dochodowe, region
Key words	income level, income differentiation, region
Abstrakt	Celem opracowania jest ukazanie zakresu zróżnicowania sytuacji dochodowej gospodarstw rolnych w układzie regionalnym. Podstawową kategorią ekonomiczną był dochód z gospodarstwa rolniczego Obliczeń tej kategorii dochodu dokonano metodą stosowaną w europejskim systemie rachunkowości rolnej FADN (Farm Accountancy Data Network). Najwyższy poziom dochodu z gospodarstwa rolniczego osiągnięto w regionie Pomorze i Mazury. Regionem o najniższym poziomie dochodu rolniczego była Małopolska i Pogórze. Wynikało to ze zróżnicowania struktury agrarnej polskiego rolnictwa.
Abstract	The aim of the paper is painting differentiation of incomes level of an agricultural farm in regional scheme. The main economic category is farm income. The calculation of that category is done by a method use at European Farm Accountancy Date Network (FADN). The highest level of farm income was gained in Pomorze i Mazury region. Małopolska i Pogórze had the lowest level of farm income. It was a result of the differentiation of the agrarian structure of Polish agriculture.
Cytowanie	Marcysiak A., Marcysiak A. (2014) Zakres zróżnicowania poziomu dochodów z gospodarstwa rolnego w układzie regionalnym.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 12(61): 122-128
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2014_n61_s122.pdf

Autor	Katarzyna Szalonka
Tytuł	Pożądane zachowania zdrowotne polskich gospodarstw domowych
Title	DESIRABLE HEALTH BEHAVIORS POLISH HOUSEHOLDS
Słowa kluczowe	polityka zdrowotna, gospodarstwa domowe, konsumpcja
Key words	health policy, households, consumption
Abstrakt	Celem niniejszego artykułu jest ocena skuteczności polityki prozdrowotnej w Polsce i wskazanie pożądanych zachowań polskich gospodarstw domowych w świetle polityki WHO. Coraz większa zachorowalność na choroby cywilizacyjne w Polsce i Unii Europejskiej motywuje organizację do stosowania polityki prozdrowotnej poprzez uświadamianie społeczeństw tak w zakresie prawidłowej konsumpcji jak i aktywnego stylu życia. Efektem tych działań powinna być zmiana w zachowaniach podmiotów gospodarstw domowych dotycząca świadomego wyboru dóbr spożywczych, coraz wyższej aktywności sportowej, racjonalnej konsumpcji leków, profilaktyki zdrowotnej oraz ograniczenia konsumpcji autodestrukcyjnej.
Abstract	The increasing incidence of civilization diseases in Poland motivates the use of state health policy by raising public awareness as to the proper consumption and active lifestyle. The effect of these activities should be a change in the behavior of households entities as in the informed choice of goods and food as well as in ever higher sports activity. The results clearly show that the Poles though lag behind, they are very actively involved in correcting the current lifestyles. A growing number of Poles in sports, so more and more Poles are looking for reliable source of food they buy.
Cytowanie	Szalonka K. (2014) Pożądane zachowania zdrowotne polskich gospodarstw domowych.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 12(61): 199-208
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2014_n61_s199.pdf

Autor	Anna Sammel
Tytuł	Gospodarstwa agroturystyczne jako punkty informacji turystycznej na obszarach wiejskich w Polsce
Title	The agritourism farms as points of the touristic information on rural areas in Poland
Słowa kluczowe	informacja turystyczna, gospodarstwa agroturystyczne, obszary wiejskie
Key words	touristic information, agritourism farms, rural areas
Abstrakt	Turystyka jest od wielu lat dynamicznie rozwijającą się gałęzią światowej gospodarki. W Polsce, mimo spadku liczby turystów zagranicznych przyjeżdżających do naszego kraju, ruch turystyczny jest znaczącym zjawiskiem ekonomicznym i wpływa na wzrost gospodarczy wielu regionów. Ważnym elementem zagospodarowania turystyczno-rekreacyjnego są punkty informacji. Jako samodzielne podmioty funkcjonują głównie w miastach. Na obszarach wiejskich działają rzadko i mają swoje siedziby np. w obiektach należących do parków narodowych, stowarzyszeń, w sklepach lub w urzędach gmin. Z powodu wzrastającego zainteresowania tego rodzaju przestrzenią wypoczynkowo-rekreacyjną należałoby zwiększyć liczbę dostępnych w jej obrębie punktów informacji, wykorzystując m.in. funkcjonujące na danym terenie obiekty świadczące usługi turystyczne. Z tego też względu celem publikacji jest próba określenia znaczenia gospodarstw agroturystycznych jako potencjalnych punktów informacji na obszarach wiejskich w Polsce.
Abstract	The tourism has been the evolvent dynamically branch of world economy for many years. In Poland, despite fall of the foreign tourists amount arriving to our country, tourist movements is significant economic phenomenon and influence on economic growth in many regions. The important element of the development of tourist facilities are the points of information. They functioning as independent entities in cities mainly. On the rural areas they behave rarely, and have their base on example in objects belonging to the national parks, associations, in shops or at offices of communes. With reason of increasing interest this kind recreation space one should to enlarge the amount of available the points of information using on example functioning on this area objects testifying touristic services. The aim of this paper is the qualification of value of the agritourism farms as potential the points of information on country areas in Poland.
Cytowanie	Sammel A.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2014_n2_s67.pdf