| 381. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2011 |
|
Lusawa R. Skłonność ludności zamieszkującej tereny wiejskie województwa mazowieckiego do podejmowania pracy poza miejscem zamieszkania
| Autor | Roman Lusawa |
| Tytuł | Skłonność ludności zamieszkującej tereny wiejskie województwa mazowieckiego do podejmowania pracy poza miejscem zamieszkania |
| Title | WILLINGNESS OF COUNTRY DWELLERS OF MAZOVIAN PROVINCE TO TAKE UP JOB OUTSIDER THEIR PLACE OF RESIDENCE |
| Słowa kluczowe | zasoby pracy, rozwój gospodarczy, procesy w sferze społecznej |
| Key words | labour force, economic development, processes in social field |
| Abstrakt | W opracowaniu podjęto temat skłonności mieszkańców terenów wiejskich województwa mazowieckiego do podejmowania pracy poza miejscem zamieszkania. W 2006 roku GUS oszacował liczbę osób dojeżdżających do pracy poza obszarem gminy będącej miejscem ich stałego zamieszkania na 265 373 osoby. Z tej liczby 113 148 osób (42,6%) to mieszkańcy gmin wiejskich, a dalsze 69 930 osób (26,4%) – gmin miejsko-wiejskich. Miasta Mazowsza wykazują dodatnie saldo przepływów pracowników. Ich gospodarkę zasila 153 839 osób. W gminach wiejskich odnotowano ujemne saldo (70 813 osoby)1. Tak znaczne przemieszczenia podstawowego czynnika produkcji wpływają na rozwój gospodarczy i procesy zachodzące w sferze społecznej. Zaprezentowane teoretyczne modele wskazują na korzystne oddziaływanie napływu siły roboczej na gospodarki lokalne. Jednak jako całość obszary wiejskie województwa mazowieckiego tracą znaczny potencjał rozwojowy w wyniku opisanego procesu. Dodatkowo ponoszą określone koszty w sferze społecznej. Stanowi to jednak daleko idące uogólnienie, bowiem procesy przepływu siły roboczej występują z odmiennym nasileniem w różnych częściach regionu. W opracowaniu podjęto również próbę wyodrębnienia czynników wpływających na gotowość mieszkańców do podejmowania pracy poza miejscem zamieszkania oraz skutków, które wywołują masowe przemieszczenia pracowników w sposobie funkcjonowania gospodarek lokalnych. |
| Abstract | The paper discusses the willingness of country dwellers of Mazovian province to Take up job outside their permanent place of residence. In 2006, the Central Statistical Office of Poland estimated the number of people who work outside of the commune being their place of permanent residence for 265373 people. This number comprises of 113148 (42,6%) people residing in rural communes and 69930 people urban and rural communes. Towns located within the Mazovia region show positive value of workers movement. Their economy is fed by 153839 people. In rural communes there has been observed a negative balance amounting to -70813 people [1]. Such significant movements of a basic production factor do not remain unimportant for economic growth as well as for processes happening in the social field. The study presents an attempt to describe these phenomena. Theoretical models given in this study show a beneficial influence of the workforce inflow to local economies. This leads to a conclusion that rural areas of the Mazovian province, in general, lose from the described process a significant developmental potential. Moreover, they bear some specific costs in the social field. However, this statement would be a far-fetched generalization since the process of workforce movement occur with various intensity in specific regions of the province. This is why a spatial distribution of workers has been presented. An attempt has also been made to point out some factors influencing peoples willingness to take up a job outside their place of residence and results of mass movements of employees on the functioning of local economies. |
| Cytowanie | Lusawa R. (2011) Skłonność ludności zamieszkującej tereny wiejskie województwa mazowieckiego do podejmowania pracy poza miejscem zamieszkania .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 98, z. 1: 84-99 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | RNR_2011_n1_s84.pdf |
|
 |
| 382. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2011 |
|
Adamowicz M. Wsparcie rozwoju regionalnego w warunkach uczestnictwa Polski w Unii Europejskiej
| Autor | Mieczysław Adamowicz |
| Tytuł | Wsparcie rozwoju regionalnego w warunkach uczestnictwa Polski w Unii Europejskiej |
| Title | SUPPORTING THE REGIONAL DEVELOPMENT UNDER THE CONDITION OF POLISH MEMBERSHIP IN THE EUROPEAN UNION |
| Słowa kluczowe | region, rozwój regionalny, polityka regionalna, polityka spójności, fundusze europejskie |
| Key words | region, regional development, regional policy, cohesion policy, European Funds |
| Abstrakt | Celem artykułu jest przedstawienie ewolucji polityki rozwoju regionalnego w Unii Europejskiej i w Polsce, poprzez nawiązanie do niektórych aspektów teorii regionu i praktyki rozwoju regionalnego, oraz zarysowanie efektów działań wspierających rozwój regionalny w Polsce w pierwszej dekadzie XXI wieku. Opracowanie wskazuje na powiązanie polityki regionalnej UE z polityką regionalną kraju, procesy zmian usprawniających programowanie i realizację tej polityki, jej ważność jako sposobu kształtowania rozwoju społeczno-gospodarczego i niezmienność paradygmatu, na którym opiera się europejska i polska polityka regionalna. |
| Abstract | The aim of the paper is referring to selected theoretical aspects of the region and regional development, presenting the evolution of regional policy in the European Union and Poland, describing effects of the policy supporting regional development in Poland during first decade of XXI century. Author shows links between regional policy in the European Union and this policy in Poland, describes the improvement process of planning and implementation, evaluate the importance of this policy as instrument of socio-economic development. Evolution and changes in European and Polish regional policies are focused on the unchanged paradigm underlying the validity of sustainability and convergence as the rule of policy for regional development. |
| Cytowanie | Adamowicz M. (2011) Wsparcie rozwoju regionalnego w warunkach uczestnictwa Polski w Unii Europejskiej.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 98, z. 1: 60-74 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | RNR_2011_n1_s60.pdf |
|
 |
| 383. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2011 |
|
Lipczuk W., Wowk M. Atrakcyjność inwestycyjna rolnictwa ukraińskiego
| Autor | Wasyl Lipczuk, Myrosława Wowk |
| Tytuł | Atrakcyjność inwestycyjna rolnictwa ukraińskiego |
| Title | INVESTMENT ATTRACTIVENESS OF UKRAINIAN AGRICULTURE |
| Słowa kluczowe | atrakcyjność inwestycyjna, rolnictwo, Ukraina, rankingi, podmioty gospodarcze |
| Key words | investment attractiveness, agriculture, Ukraine, rating, economic subjects |
| Abstrakt | W opracowaniu przedstawiono ogólną charakterystykę klimatu inwestycyjnego Ukrainy według światowych rankingów. Dokonano opisu problemów rozwoju procesów inwestycyjnych oraz oceny atrakcyjności inwestycyjnej ukraińskiego rolnictwa. Badania przeprowadzono dla całego kraju oraz dla jego poszczególnych regionów. Ustalono istotne zróżnicowanie między atrakcyjnością inwestycyjną dużych przedsiębiorstw i stosunkowo niewielkich podmiotów gospodarczych. |
| Abstract | In this paper a general description of the investment conditions of Ukraine, according to world ratings, is presented. An analysis of problems concerning the development of investment processes has been carried out as well as an assessment of the investment appeal of Ukrainian agriculture. Research was conducted for the whole country and its regions. A distinction has been established between the investment attractiveness of large enterprises and smaller businesses. |
| Cytowanie | Lipczuk W., Wowk M. (2011) Atrakcyjność inwestycyjna rolnictwa ukraińskiego.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 98, z. 4: 97-104 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | RNR_2011_n4_s97.pdf |
|
 |
| 384. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2011 |
|
Pietrzykowski R., Wicki L. Regionalne zróżnicowanie wykorzystania środków z programów Wspólnej Polityki Rolnej na modernizację rolnictwa
| Autor | Robert Pietrzykowski, Ludwik Wicki |
| Tytuł | Regionalne zróżnicowanie wykorzystania środków z programów Wspólnej Polityki Rolnej na modernizację rolnictwa |
| Title | REGIONAL DIFFERENTIATION IN ABSORPTIONOF CAP FUNDS ON AGRICULTURE MODERNIZATION |
| Słowa kluczowe | modernizacja gospodarstw, wspólna polityka rolna, polskie regiony, zróżnicowanie regionalne rolnictwa, analiza skupień |
| Key words | farms modernization, common agricultural policy, Polish regions, regional differentiation of agriculture, cluster analysis |
| Abstrakt | Celem artykułu jest przedstawienie regionalnego zróżnicowania natężenia wykorzystania środków w ramach działań wspólnej polityki rolnej (WPR) przeznaczanych na modernizację gospodarstw rolniczych. Badaniami objęto okres 2004-2009. Użyto dane ARiMR dotyczące realizacji poszczególnych działań oraz dane GUS. W badaniach wykorzystano takie wskaźniki, jak: liczba wniosków na 1000 gospodarstw, wartość wsparcia na 1 gospodarstwo i na 1 ha użytków rolnych. Dla podziału województw na grupy wykorzystano metodę analizy skupień. Stwierdzono, że występują znaczne różnice w wykorzystaniu środków. Najsłabsze ich wykorzystanie miało miejsce w 7 województwach na południu Polski, najwyższe zaś w województwach kujawsko-pomorskim i wielkopolskim. Podstawowym czynnikiem związanym z niskim wykorzystaniem dotacji na modernizację gospodarstw była mała powierzchnia gospodarstw. Środki na modernizację gospodarstw pozyskiwane były głównie przez rolników z gospodarstw większych obszarowo, a więc w województwach o wyższej przeciętnej powierzchni gospodarstwa. Środki te w małym stopniu pozwalały na przyśpieszanie przemian w strukturze agrarnej w regionach z dominacją drobnych gospodarstw rolnych. |
| Abstract | This article aims to present regional differences in the intensity of the use of the CAP programs dedicated to the acceleration of farm modernization. The analysis covered the period 2004-2009. The data were used from ARMA and CSO statistics they are especially connected to the implementation of particular modernization programs. In the study, such indicators as the number of applications per 1,000 households, the value of support to one farm and per 1 ha of agricultural land were used. For the division of provinces into groups the cluster analysis method was used. It was found that there are significant differences in the use of subsidies for farm modernization between provinces in Poland. The lowest absorption of subsidies within the programs analyzed took place in seven provinces in the south of Poland, and the highest in the provinces of Kujawsko-Pomorskie and Wielkopolska. The main factor associated with low use of subsidies for modernization is the small acreage of farms. The subsidies mainly support development and modernization of larger farms. To a small extent, they allow the acceleration of change in the agrarian structure and development of small farms. |
| Cytowanie | Pietrzykowski R., Wicki L. (2011) Regionalne zróżnicowanie wykorzystania środków z programów Wspólnej Polityki Rolnej na modernizację rolnictwa.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 98, z. 4: 7-22 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | RNR_2011_n4_s7.pdf |
|
 |
| 385. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2011 |
|
Karmowska G. Badanie i pomiar rozwoju regionalnego na przykładzie województwa zachodniopomorskiego
| Autor | Grażyna Karmowska |
| Tytuł | Badanie i pomiar rozwoju regionalnego na przykładzie województwa zachodniopomorskiego |
| Title | Research And The Measurement Of Regional Development On The Example Of Zachodniopomorskie Province |
| Słowa kluczowe | rozwój regionów, czynniki rozwoju, wskaźniki rozwoju |
| Key words | regions development, development factors, development indicators |
| Abstrakt | Jednym z podstawowych zagadnień związanych z badaniami regionów jest określenie czynników ich rozwoju oraz wykorzystane ich w dalszych analizach. Mierniki syntetyczne dają pierwszą przybliżoną ocenę rozwoju regionu, natomiast mierniki szczegółowe pozwalają na pogłębioną ocenę badanego problemu. O stanie aktywności gospodarczej i poziomie przedsiębiorczości .świadczy liczba przedsiębiorstw gospodarki narodowej zarejestrowanych w REGON. Współczynniki lokalizacji pozwalają określić poziom specjalizacji regionalnej, a także dominującą funkcję województw oraz regionu. |
| Abstract | One of the main issue with regions research is to state theirs development factors and using then In further analysis. Synthetic measures gives first ball park figure rating of regions development while particular measures let us rate the problem deeper. Gaining common benchmark for each unit of territorial setup, based on accepted system of economical gauges, let us treat all models equal. On the state of economic activities and the level of enterprises testify the number of company national economies of registered in REGON. Rates let the location determine the level of the regional specialization and the dominating function of provinces and the region. |
| Cytowanie | Karmowska G. (2011) Badanie i pomiar rozwoju regionalnego na przykładzie województwa zachodniopomorskiego .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 98, z. 2: 85-93 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | RNR_2011_n2_s85.pdf |
|
 |
| 386. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2011 |
|
Gornowicz M., Niedzielski E. Rozwój nauk ekonomicznych na Warmii i Mazurach
| Autor | Mirosław Gornowicz, Eugeniusz Niedzielski |
| Tytuł | Rozwój nauk ekonomicznych na Warmii i Mazurach |
| Title | The Development Of Economic Sciences In Warmia And Mazury |
| Słowa kluczowe | nauki ekonomiczne, ekonomika rolnictwa, zarządzanie |
| Key words | economic sciences, the economics of agriculture, management |
| Abstrakt | W opracowaniu zaprezentowano instytucjonalny, merytoryczny i osobowy rozwój nauk ekonomicznych na Warmii i Mazurach. Analiza obejmowała przede wszystkim okres po II wojnie światowej, ze szczególnym uwzględnieniem rozwoju tych nauk w ramach Wyższej Szkoły Rolniczej (od 1950 roku), Akademii Rolniczo-Technicznej (od 1972 roku), a następnie Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego (od 1999 roku). |
| Abstract | Economic sciences in Warmia and Mazury region have their roots in the activities of various organizations and institutions (eg. Royal University) associated with the region in the past. In the period after World War II, these sciences were represented in the research and publishing of organizations and scientific associations, in particular in the structures and activities established in 1950 the Agricultural College and then University of Agriculture . Technology and the University of Warmia-Mazury in Olsztyn. The economic sciences in the region were linked to a number of people whose names and contribution were also mentioned in the paper. |
| Cytowanie | Gornowicz M., Niedzielski E. (2011) Rozwój nauk ekonomicznych na Warmii i Mazurach .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 98, z. 2: 64-73 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | RNR_2011_n2_s64.pdf |
|
 |
| 387. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Majewski J. Pszczelarstwo i jego rola dla rolnictwa polskiego
| Autor | Janusz Majewski |
| Tytuł | Pszczelarstwo i jego rola dla rolnictwa polskiego |
| Title | Beekeeping and its role for polish agriculture |
| Słowa kluczowe | pszczelarstwo, zapylanie roślin uprawnych, zróżnicowanie regionalne |
| Key words | beekeeping, plant’s pollination, regional differentiation |
| Abstrakt | W opracowaniu określono liczbę rodzin pszczelich potrzebnych do zapylenia głównych upraw rolniczych. Wskazano na zróżnicowanie regionalne tych potrzeb w Polsce oraz korzyści uzyskiwane przez właściciela plantacji dzięki zapyleniu. Przedstawiono także możliwą do uzyskania wielkość produkcji miodu w zależności od uprawianej rośliny. |
| Abstract | The article presents the role of bees as a pollinators in polish agriculture. The changes in the needs of pollination of the main plants (rape, fruit trees, berry plantations) in 2000-2009 were analyzed. The number of bee families in Poland is too small to pollinated all plants. The number of bee families needed for pollination plants increased in this time. It was caused by the increased area of rape. This crop were required for 45-54% needs of plants’ pollination in 2000 to 62-69% in 2009. The needs of fruit trees decreased from 37-46% to 24-32% in this time. |
| Cytowanie | Majewski J. (2010) Pszczelarstwo i jego rola dla rolnictwa polskiego.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 4: 127-134 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | RNR_2010_n4_s127.pdf |
|
 |
| 388. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2010 |
|
Walenia A. Charakterystyka układu instytucjonalnego Podkarpacia odpowiedzialnego za wdrażanie Regionalnego Programu Operacyjnego dla województwa podkarpackiego na lata 2007–2013
| Autor | Alina Walenia |
| Tytuł | Charakterystyka układu instytucjonalnego Podkarpacia odpowiedzialnego za wdrażanie Regionalnego Programu Operacyjnego dla województwa podkarpackiego na lata 2007–2013 |
| Title | Characteristics of institutional system of Podkarpacie responsible for implementation of the Regional Operational Program for Podkarpackie Province for the years 2007–2013 |
| Słowa kluczowe | |
| Key words | |
| Abstrakt | Celem niniejszej publikacji była ocena funkcjonowania administracji rządowej i samorządowej szczebla wojewódzkiego Podkarpacia odpowiedzialnej za kreowanie i wdrażanie zasad polityki rozwoju regionalnego UE. W badaniach uwzględnione zostały uwarunkowania dualizmu władzy, bariery i czynniki uniemożliwiające w pełni wdrażanie ustawowych zasad współpracy pomiędzy tymi ogniwami władzy w województwie podkarpackim. Materiał empiryczny do badań zgromadzony został w formie badań ankietowych przeprowadzonych w 2008 r. w 160 samorządach gmin, które dokonały oceny działalności administracji rządowej i samorządowej w zakresie absorpcji środków UE mających na celu wyrównywanie dysproporcji pomiędzy gminami. |
| Abstract | The implementation of the regional policy depends on strategic planning in the regions and cooperation in this scope between the commune and provincial government units and the government administration, in particular subsequent governing groups at all levels of power. During the term of one authorities, the project is prepared, others implement it and the followers notice the whole effect of the changes. The practice of gaining the UE funds depicts that some has to learn from others. That is why, the problem and threat in creating the cohesive regional policy constitute the lack of regulations in the scope of civil service in provincial government units, which would provide the stability of employment and work for the management over the regional development. Personnel changes negatively influence and cause the lack of consistency in the scope of continuing the regional development policy. On the basis of the survey results, scientific studies there were presented the principles of cooperation between the government administration and local government units in the scope of implementing the UE regional policy principles and the principles of management over the UE funds. The institutional and functional changes in the scope of implementing operational programmes for the years 2004-2006 and also within the current period 2007-2013. The barriers limiting the implementation of the authority dualism in the region of Podkarpacie. |
| Cytowanie | Walenia A. (2010) Charakterystyka układu instytucjonalnego Podkarpacia odpowiedzialnego za wdrażanie Regionalnego Programu Operacyjnego dla województwa podkarpackiego na lata 2007–2013.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 4(53): 50-64 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | PEFIM_2010_n53_s50.pdf |
|
 |
| 389. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2010 |
|
Rakowska J., Wojewódzka A. Strategie rozwoju powiatów oraz fundusze strukturalne UE jako instrumenty kreowania ładu przestrzennego
| Autor | Joanna Rakowska, Agnieszka Wojewódzka |
| Tytuł | Strategie rozwoju powiatów oraz fundusze strukturalne UE jako instrumenty kreowania ładu przestrzennego |
| Title | Strategies of development of poviats and eu structural funds as instruments creating spatial order |
| Słowa kluczowe | |
| Key words | |
| Abstrakt | W artykule określono związek pomiędzy faktem istnienia strategii rozwoju powiatów, a wykorzystaniem środków unijnych w okresie programowania 2004-2006. Scharakteryzowano instrumenty jakie są możliwe do wykorzystania przez jednostki samorządu terytorialnego w celu kształtowania ładu przestrzennego. W części empirycznej wykorzystano dane Ministerstwa Rozwoju Regionalnego (2009) oraz wyniki badań ankietowych przeprowadzonych w starostwach powiatowych w 2008 roku. Stwierdzono, że możliwość i zasady pozyskiwania środków finansowych z funduszy strukturalnych wymusiła na starostwach powiatowych opracowanie dokumentów planistycznych, w tym strategii lub planów rozwoju. Doprowadziło to do znacznego uzupełnienia dokumentów planistycznych w powiatach – beneficjentach programów unijnych. W efekcie powstał porządek organizacyjny, który w bieżącym okresie programowania może skutkować efektywniejszym wykorzystaniem instrumentów kształtowania ładu przestrzennego, włączając zewnętrzne środki finansowe. |
| Abstract | The article presents the results of the analysis of relation between strategies of development of poviats (NTS 4) and absorption of EU structural funds in 2004-2006. In theoretical part the authors described instruments which local self-governments can apply in order to create and form spatial order. The empirical part is based on the data from the Ministry of Regional Development (as of June 30, 2009) and on the results of a questionnaire survey carried out in poviats in 2008. It was concluded that the possibility and rules of applying for EU structural funds made the poviat authorities elaborate planning documents, including strategies or plans of development of poviats. It resulted in creating organisational order, which in the current programming period may lead to a more effective use of instruments creating spatial order, including EU funds. |
| Cytowanie | Rakowska J., Wojewódzka A. (2010) Strategie rozwoju powiatów oraz fundusze strukturalne UE jako instrumenty kreowania ładu przestrzennego.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 4(53): 35-41 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | PEFIM_2010_n53_s35.pdf |
|
 |
| 390. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2010 |
|
Drejerska N. Dochody i wydatki publiczne jako elementy polityki rozwoju regionalnego w Polsce
| Autor | Nina Drejerska |
| Tytuł | Dochody i wydatki publiczne jako elementy polityki rozwoju regionalnego w Polsce |
| Title | Public revenues and expenditures as elements of regional development policy in Poland |
| Słowa kluczowe | |
| Key words | |
| Abstrakt | Wobec nieefektywności dotychczasowej europejskiej polityki spójności prowadzone są dyskusje na temat zmian jej paradygmatu. Podejście wyrównawcze proponuje zastąpić się polityką rozwoju regionalnego opartą na wspieraniu zarówno konkurencyjności jak i spójności. Ważnymi elementami implementacyjnymi każdego modelu polityki rozwoju regionalnego są dochody i wydatki publiczne, przy czym zmiany w tym zakresie mogą znacznie przyczynić się do podniesienia efektywności prowadzonej polityki. Analiza przestrzenna dotychczas realizowanych dochodów publicznych, jak również algorytmów podziału dochodów i wydatków publicznych wskazuje na potrzebę weryfikacji istniejących mechanizmów pod kątem przydatności dla prowadzenia polityki rozwoju regionalnego. |
| Abstract | Inefficiency of the European cohesion policy conducted so far results in discussions about changes of its paradigm. Tendencies to evening up the levels of socio-economic development between regions are transformed into support for both competitiveness as well as cohesion. Public revenues and expenditures are important elements of implementation of any model of regional development policy and their changes can contribute to improvement of its efficiency. Spatial analysis of tendencies in public revenues creation as well as methods of division of public revenues and expenditures indicates a necessity for verification of existing mechanisms in order to make them more suitable for regional development policy. |
| Cytowanie | Drejerska N. (2010) Dochody i wydatki publiczne jako elementy polityki rozwoju regionalnego w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 4(53): 27-34 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | PEFIM_2010_n53_s27.pdf |
|
 |
| 391. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2010 |
|
Rytel O. Stąpając po kruchym lodzie, czyli sytuacja wybranych producentów na polskim rynku lodów
| Autor | Olga Rytel |
| Tytuł | Stąpając po kruchym lodzie, czyli sytuacja wybranych producentów na polskim rynku lodów |
| Title | Treading after fragile ice-cream, that is situation of the manufacturers chosen on Polish market of ice-creams |
| Słowa kluczowe | |
| Key words | |
| Abstrakt | Lody są w Polsce produktem sezonowym, a popyt na wszelkie odmiany mrożonych deserów rośnie wiosną i latem. W tej sytuacji, w kolejnych sezonach, producenci próbują przyciągnąć konsumentów coraz szerszą i ciekawszą ofertą produktową. W opracowaniu ukazano genezę powstania i historię rozwoju brandów: Zielona Budka, Grycan – lody od pokoleń, Koral oraz Ice-Mastry (znanych szerokiej rzeszy nabywców), a także lodziarni Bajka i Lwowianka (posiadających bardziej regionalny charakter). |
| Abstract | Ice-cream are seasonal product in Poland. Demand on ice-cream grows spring and summer. In this situation, in next seasons, producers try to attract consumers more and curious product offer. This paper describes origin and history brands: Zielona Budka, Grycan – lody od pokoleń, Koral and Ice-Mastry (very known) and ice-cream parlour Bajka and Lwowianka (more regional character). |
| Cytowanie | Rytel O. (2010) Stąpając po kruchym lodzie, czyli sytuacja wybranych producentów na polskim rynku lodów.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 3(52): 412-420 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | PEFIM_2010_n52_s412.pdf |
|
 |
| 392. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2010 |
|
Sienkiewicz J. Podmioty sektora turystyki uzdrowiskowej a marketingowa strategia Polski w sektorze turystyki – problem czy wkład do rozwiązania problemu
| Autor | Joanna Sienkiewicz |
| Tytuł | Podmioty sektora turystyki uzdrowiskowej a marketingowa strategia Polski w sektorze turystyki – problem czy wkład do rozwiązania problemu |
| Title | Subjects of the spa [health resort] tourism sector and the marketing strategy of Poland in the tourism sector – a problem or a contribution to problem solving |
| Słowa kluczowe | |
| Key words | |
| Abstrakt | Artykuł poświęcono analizie marketingowej strategii turystyki Polski do 2015 roku, w odniesieniu do sektora turystyki uzdrowiskowej. Punktem wyjścia porównań zamierzeń Centrum stały się: stanowisko Unii Europejskiej w dziedzinie nowej polityki turystycznej, postulaty środowiska związanego z lecznictwem uzdrowiskowym, regionalna strategia rozwoju turystyki Województwa Zachodniopomorskiego. Bazując na koncepcjach strategii marketingowej wykazano dychotomię między oceną centrum perspektyw rozwoju turystyki zdrowotnej w Polsce a dążeniami przedsiębiorstw i ich najbliższego otoczenia – regionów, wyrażającej się w tym, iż ocenianą przez Autorów marketingowej strategii turystyka zdrowotna jako nie mająca perspektyw rozwojowych jest uznawana przez regiony za produkt strategiczny i markowy, rokujący szanse stabilnego rozwoju. Rozważania uszczegółowiono pokazując na przykładzie Uzdrowiska Kołobrzeg S.A. instrumenty oddziaływania marketingowego na aktualnego i potencjalnego klienta, których celem jest sprzedaż nowych produktów oraz zróżnicowanie przychodów – zabiegi o pozyskanie klienta komercyjnego |
| Abstract | The paper is dedicated to analysis of the marketing strategy of Poland to 2015 with regard to the spa [health resort] tourism sector. The starting point for comparisons of the Centre’s plans aims was the standpoint of the European Union in the field of new tourism policy, postulates of the environment connected with spa health care health resort services and the regional strategy of tourism development in the Western Pomeranian province. When basing on marketing strategy concepts, a dichotomy was showed between the centre’s evaluation of perspectives for health tourism development in Poland and pursuits aims of enterprises and their environs, i.e. regions, which is expressed by the fact that the marketing strategy of health tourism being evaluated by the authors as the one not having perspectives for development is considered by regions as a strategic and brand name product having chances for a stabile development. Deliberations were particularised by showing, on the example of the Uzdrowisko Kołobrzeg S.A. (Kołobrzeg Spa [Health Resort] PLC), instruments of the marketing influence impact on a current and potential customer which aim at the sales of new products and diversification of receipts income , i.e. endeavours after gaining a commercial customer. |
| Cytowanie | Sienkiewicz J. (2010) Podmioty sektora turystyki uzdrowiskowej a marketingowa strategia Polski w sektorze turystyki – problem czy wkład do rozwiązania problemu.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 3(52): 329-340 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | PEFIM_2010_n52_s329.pdf |
|
 |
| 393. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Wicki L. Zróżnicowanie przestrzenne wykorzystania postępu biologicznego w produkcji roślinnej w Polsce
| Autor | Ludwik Wicki |
| Tytuł | Zróżnicowanie przestrzenne wykorzystania postępu biologicznego w produkcji roślinnej w Polsce |
| Title | The level of use of biological progress in plant production in Poland and its spatial differentiation |
| Słowa kluczowe | postęp biologiczny, nasiona kwalifikowane, produkcja roślinna, zróżnicowanie regionalne rolnictwa |
| Key words | biological progress, certified seed, plant production, spatial differentiation of agriculture |
| Abstrakt | Celem opracowania jest określenie poziomu wykorzystywania postępu biologicznego w produkcji roślinnej w Polsce. Badania przeprowadzono dla 2009 r. i obejmowały 95% powierzchni zasiewów w Polsce. Stwierdzono, że materiał kwalifikowany odmian populacyjnych i hybrydowych był wykorzystywany na 22% powierzchni zasiewów w Polsce. Przy założeniu wymiany ziarna zbóż i sadzeniaków ziemniaka co 2 lata było to 29%, co 3 lata – 37%, a co 4 lata – 42%. Wykorzystanie nośników postępu biologicznego w produkcji roślinnej było najwyższe w 6 w południowo-zachodniej Polsce – przekraczało tam 30%. Mniej niż 15% udziału kwalifikatów w zasiewach było obserwowany w województwach: mazowieckim, lubelskim, małopolskim i podkarpackim. Ograniczenia wzrostu produkcyjności nie są więc związane tylko ze zbyt niskim zakresem wykorzystania postępu biologicznego, lecz mogą zależeć od intensywności i technologii produkcji, a także jej skali. |
| Abstract | The paper aims to analyze the level of utilization of biological progress in crop production in Poland. It shows that certified seeds were used on 22% of sowing area. It is more than observed for cereals separately (9%). If using of farm saved seeds for cereals and potato for 3 years were assumed, the share of sowing area with utilizing of modern biological assets are counted on 42%. Additionally the results indicate that the level of utilization of biological progress is strongly differentiated across provinces. In west and central provinces it was more than 20% whereas in east ones slightly over 10%. Thus the biological progress utilization in plant production in Poland is still on moderate level, but it can be counted as sufficient for at least 6 south-west and west provinces of Poland. |
| Cytowanie | Wicki L. (2010) Zróżnicowanie przestrzenne wykorzystania postępu biologicznego w produkcji roślinnej w Polsce.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 4: 221-229 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | RNR_2010_n4_s221.pdf |
|
 |
| 394. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Tyran E. Dywersyfikacja jako proces dostosowawczy gospodarstw województwa małopolskiego
| Autor | Ewa Tyran |
| Tytuł | Dywersyfikacja jako proces dostosowawczy gospodarstw województwa małopolskiego |
| Title | Diversification as a adjustment process of farms in Malopolska district |
| Słowa kluczowe | dywersyfikacja, rolnictwo, województwo małopolskie |
| Key words | diversification, agriculture, Małopolska region |
| Abstrakt | Celem opracowania jest przedstawienie dywersyfikacja w kierunku działalności pozarolniczej jako szansy przetrwania lub godziwego życia małych gospodarstw rolniczych. Badania przeprowadzono w gospodarstwach prowadzących działalność agroturystyczną z terenu kilku gmin województwa małopolskiego. Z badań wynika, że przyczyny podjęcia takiej działalności to problemy ze znalezieniem pracy poza gospodarstwem rolnym lub trudności związane z uruchomieniem działalności gospodarczej, zaś podjęciu działalności sprzyjało posiadanie wolnych pomieszczeń, siły roboczej, relatywnie niskie koszty uruchomienia działalności oraz brak obciążeń podatkowych czy biurokratycznych. Badane gospodarstwa średnio oceniły wzrost dochodu przy prowadzeniu działalności agroturystycznej o 27%. W większości przypadków planowały rozwój działalności agroturystycznej dążąc do zwiększenia udziału z tej działalności w dochodach rodziny. |
| Abstract | Market economy, unemployment, increase of input costs, small scale of agricultural production –these are some of many important reason which caused that farmer families have been forced to look for additional, non-agricultural, out of farm sources of income. Diversification, especially to non-agricultural activities, is for many farms a chance to survive. The survey concerned farms which have chosen agritourism activities as a source of additional income. The main reason for such a decision was the problem with finding non-farm jobs and difficulties with undertaking non-agricultural activities on farms (costs, taxes) other than agritourism. Main reasons favouring agritourism were free rooms on farms, surplus of labour force, relatively low costs of starting agritourism. Investigated farms evaluated average share of income generated by agritourism activities at 27% of total income. Almost all farms planned to continue and develop their agritourism activities to increase the share of income generated by that activity. |
| Cytowanie | Tyran E. (2010) Dywersyfikacja jako proces dostosowawczy gospodarstw województwa małopolskiego.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 4: 200-209 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | RNR_2010_n4_s200.pdf |
|
 |
| 395. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Ratajczak M. Działalność inwestycyjna oraz innowacyjna małych i średnich przedsiębiorstw wiejskich z Warmii i Mazur
| Autor | Marcin Ratajczak |
| Tytuł | Działalność inwestycyjna oraz innowacyjna małych i średnich przedsiębiorstw wiejskich z Warmii i Mazur |
| Title | Investment activities and innovative of small and medium-sized rural enterprises from warmia and mazury |
| Słowa kluczowe | małe i średnie przedsiębiorstwa, obszary wiejskie, inwestycje, innowacje |
| Key words | small and medium enterprises, rural areas, investments, innovation |
| Abstrakt | Przedstawiono zagadnienia związane z działalnością inwestycyjną oraz innowacyjną małych i średnich przedsiębiorstw wiejskich z Warmii i Mazur w latach 2005-2007, ustalono priorytety inwestycyjne w badanych firmach, źródła finansowania oraz aktywność innowacyjną, a także podstawowe bariery we wprowadzaniu innowacji. Określono także statystyczną zależność pomiędzy sekcją gospodarki a wprowadzaniem nowych produktów i usług. Wyniki badań wyraźnie wskazują potrzebę wypracowania oferty w lepszy sposób zaspokajającej potrzeby inwestycyjne i innowacyjne firm wiejskich, przede wszystkim przez wspieranie regionalnych funduszy poręczeniowych oraz zwiększenie podaży kredytów dla potrzeb małych i średnich przedsiębiorstw. |
| Abstract | The paper presents issues related to investment activity and an innovative small and medium-sized enterprises in rural areas of Warmia and Mazury region. Efforts have been issues regarding investment priorities in the surveyed companies, funding sources, innovation activity and identifies the fundamental barrier to innovate analyzed by the operators. Also identified a statistical relationship between the section of the economy and the introduction of new products and services. Used their own studies covering the period 2005-2007. The above results clearly show the need to find a better offer meet the investment needs of rural and innovative companies, primarily through support for regional guarantee funds, and increasing the supply of credit for small and medium-sized enterprises. |
| Cytowanie | Ratajczak M. (2010) Działalność inwestycyjna oraz innowacyjna małych i średnich przedsiębiorstw wiejskich z Warmii i Mazur.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 4: 193-199 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | RNR_2010_n4_s193.pdf |
|
 |
| 396. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Kata R. Znaczenie banków lokalnych w dostępie rolników do kredytów bankowych
| Autor | Ryszard Kata |
| Tytuł | Znaczenie banków lokalnych w dostępie rolników do kredytów bankowych |
| Title | The importance of local banks to accessing of farmers to bank credit |
| Słowa kluczowe | banki lokalne, banki spółdzielcze, kredyt rolny, dostęp do kredytu |
| Key words | local banks, co-operative banks, agricultural credit, access to credit |
| Abstrakt | Celem opracowania jest określenie znaczenia banków lokalnych w kredytowaniu gospodarstw rolniczych w Polsce oraz umożliwieniu rolnikom dostępu do tego źródła finansowania. Jako przykład banków lokalnych przyjęto banki spółdzielcze. Źródłem materiałów empirycznych były dane statystyczne dotyczące zadłużenia i kredytowania rolnictwa w Polsce oraz badania ankietowe banków spółdzielczych i banków komercyjnych przeprowadzone w 2009 r. w południowo-wschodniej Polsce. Wyniki badań wskazują, iż banki spółdzielcze mają kluczowe znaczenie w kredytowaniu gospodarstw rolniczych w Polsce. Potwierdza to tezę, iż działalność banków lokalnych nie tylko ze względu na ich bliskość przestrzenną dla klientów, ale przede wszystkim model działania jest gwarantem dostępu rolników do kredytów bankowych. Sposób ich działania, na podstawie modelu bankowości relacyjnej, pozwala na zmniejszenie ograniczeń kredytowych, które mają źródło w asymetrii informacyjnej. |
| Abstract | The aim of the paper is to examine the importance of local banks in lending to the agricultural farms in Poland, and giving farmers access to this source of funding. As an example of local banks the cooperative banks was adopted. The source of empirical data were statistics on the debt and crediting of agriculture in Poland and the survey of cooperative banks and commercial banks, conducted in 2009 the south-east region of Poland. The findings show that co-operative banks, are crucial in crediting of agricultural farms in Poland. This confirms that the activities of local banks, not only because of their spatial proximity for clients, but also business model, is a guarantee of access to bank loans for farmers. Their model of action based on relationship banking allows reduces credit constraints stemming from information asymmetry. |
| Cytowanie | Kata R. (2010) Znaczenie banków lokalnych w dostępie rolników do kredytów bankowych.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 4: 95-104 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | RNR_2010_n4_s95.pdf |
|
 |
| 397. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Kalinowski J., Kutkowska B. Wykorzystanie instrumentów PROW 2007-2013 w aspekcie realizacji zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich województwa dolnośląskiego
| Autor | Julian Kalinowski, Barbara Kutkowska |
| Tytuł | Wykorzystanie instrumentów PROW 2007-2013 w aspekcie realizacji zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich województwa dolnośląskiego |
| Title | Using instruments of rural areas development plan 2007-2013 in aspects of sustainable development of rural areas in Lower Silesia |
| Słowa kluczowe | rozwój obszarów wiejskich, gospodarstwo, Dolny Śląsk, region |
| Key words | rural development, farm, Lower Silesia, region |
| Abstrakt | Po roku 2006 przyjęte zostały nowe priorytety rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich. Obszary priorytetowe ustalone na poziomie UE pokrywają się z ustalonymi dla Polski w Krajowym Planie Strategicznym. Działania priorytetowe wspierające zrównoważony rozwój obszarów wiejskich przeniesione zostały na poziom regionalny. Wdrażane są przez dwie instytucje, a mianowicie: terenowe oddziały Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARMIR) oraz Urząd Marszałkowski. Instrumenty wsparcia finansowego wspólnej polityki rolnej (WPR) kierowane do rolników i pozostałych mieszkańców wsi za pośrednictwem ARiMR związane są przede wszystkim z działaniami osi 1. (gospodarczej) oraz osi 2. (środowiskowej). Samorząd wojewódzki jest zasadniczym ogniwem transmisji środków unijnych umożliwiających realizację celu społecznego, ponieważ wdraża działania osi 3. (społecznej) i osi 4. (Leader). Poziom wsparcia rolnictwa i wsi dolnośląskich jest zróżnicowany w poszczególnych regionach funkcjonalnych oraz powiatach. |
| Abstract | After the year 2006 the new priorities of agriculture and rural areas development were enforced. Prioritized areas on the level of the EU are equal with settled for Poland in the National Strategic Plan. Preference actions supporting sustainable development of country areas were transferred on regional level. These actions are initiated by two institutions: Agency for Restructuring and Modernization of Agriculture and Marshall’s Office. The instruments of CAP directed to farmers and remaining occupants of rural areas are connected first of all with actions of axis 1.- economic and axis 2. -environmental. The Province Council is the principal link of the broadcast of the EU centers enabling the realization of the social aim, initiating workings of axis 3 and axis 4. The level of agriculture and Lower Silesians villages support - is differentiated in individual functional regions and administrative districts. |
| Cytowanie | Kalinowski J., Kutkowska B. (2010) Wykorzystanie instrumentów PROW 2007-2013 w aspekcie realizacji zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich województwa dolnośląskiego.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 147-158 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | RNR_2010_n3_s147.pdf |
|
 |
| 398. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Kusz D., Ruda M. Poziom wsparcia finansowego Unii Europejskiej w działalności inwestycyjnej polskich gospodarstw rolniczych
| Autor | Dariusz Kusz, Maria Ruda |
| Tytuł | Poziom wsparcia finansowego Unii Europejskiej w działalności inwestycyjnej polskich gospodarstw rolniczych |
| Title | The level of EU financial support in investment activity of Polish farms |
| Słowa kluczowe | fundusze strukturalne UE, inwestycje |
| Key words | EU structural funds , investments |
| Abstrakt | Celem opracowania jest zaprezentowanie i ocena poziomu wsparcia finansowego z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej (UE) w działalności inwestycyjnej polskich gospodarstw rolniczych. Badania przeprowadzono dla kraju i województw. Stwierdzono, że w województwach, w których przeważają gospodarstwa rolnicze o większym potencjale produkcyjnym, poziom wykorzystania funduszy strukturalnych Unii Europejskiej w działalności inwestycyjnej jest większy niż w województwach o niższym potencjale produkcyjnym rolnictwa. |
| Abstract | The paper aims to present and evaluate the level of the EU financial support in investment activity of Polish farms. Analysis were made for the village and for the particular provinces. It was stated that in the provinces there where farms with bigger production capability dominate, the use of the EU structural funds in investment activity is higher than in regions characterized by lower production potential of farms. |
| Cytowanie | Kusz D., Ruda M. (2010) Poziom wsparcia finansowego Unii Europejskiej w działalności inwestycyjnej polskich gospodarstw rolniczych.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 140-146 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | RNR_2010_n3_s140.pdf |
|
 |
| 399. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Czudec A., Zając D. Znaczenie programu rolnośrodowiskowego we wdrażaniu form wielofunkcyjnego rolnictwa
| Autor | Adam Czudec, Dariusz Zając |
| Tytuł | Znaczenie programu rolnośrodowiskowego we wdrażaniu form wielofunkcyjnego rolnictwa |
| Title | Agri-environmental programme enforcement as a form of multifunctional agriculture |
| Słowa kluczowe | wielofunkcyjność rolnictwa, program rolno-środowiskowy, region południowo-wschodniej Polski |
| Key words | multifunctionality of agriculture, agri-environmental programme, south-eastern region of Poland |
| Abstrakt | W opracowaniu przeprowadzono analizę zasobów czynników wytwórczych i wyników ekonomicznych gospodarstw rolnych realizujących program rolnośrodowiskowy w regionie południowo-wschodniej Polski. Z badań wynika, że gospodarstwa realizujące program rolnośrodowiskowy dysponowały znacznie większymi zasobami ziemi rolniczej niż typowe w tym regionie gospodarstwa rolne, a ponadto charakteryzowały się relatywnie dużą siłą ekonomiczną, mierzoną wielkością ESU. Ponadto gospodarstwa te są dość mocno zróżnicowane w zależności od rodzaju realizowanego pakietu rolnośrodowiskowego. Najsilniejsze związki z rynkiem miały gospodarstwa realizujące pakiet z zakresu ochrony gleb i wód, najsłabsze zaś gospodarstwa z ekstensywną uprawą łąk i pastwisk. |
| Abstract | The paper analyses the manufacturing resource base and the economic results of agricultural farms taking part in the agri-environmental programme in the south-eastern region of Poland. The results show that farms which have taken part in the agri-environmental programme have much larger resources of agricultural land at their disposal than typical farms in the region, not to mention their relatively higher economic power, assessed on the basis of ESU index. Furthermore, the farms are highly diversified depending on the agri-environmental scheme they have entered. The farms following the land and water conservation scheme evidence the highest dependence on market, contrary to the those taking part in the extensive cultivation of grazing lands. |
| Cytowanie | Czudec A., Zając D. (2010) Znaczenie programu rolnośrodowiskowego we wdrażaniu form wielofunkcyjnego rolnictwa.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 51-60 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | RNR_2010_n3_s51.pdf |
|
 |
| 400. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Juszczyk S. Korporatyzacja innowacji jako współczesna bariera rozwoju nauk ekonomicznych
| Autor | Sławomir Juszczyk |
| Tytuł | Korporatyzacja innowacji jako współczesna bariera rozwoju nauk ekonomicznych |
| Title | Corporatization of innovation as a contemporary barrier of economic sciences development |
| Słowa kluczowe | asymetria informacji, innowacje korporacyjne, bariera badań, dostęp do innowacji, korzyści producenta, korzyści konsumenta, pomiar innowacji |
| Key words | asymmetry of information, corporated innovation, research barrier, access to innovation, producer benefits, consumer benefits, the measurement of innovation |
| Abstrakt | Przedstawiono wyniki obserwacji dotyczące innowacji wdrażanych przez gospodarstwa specjalistyczne w województwie łódzkim, a także propozycję dotyczącą pomiaru poprawy efektywności na skutek innowacji wprowadzanych w procesie produkcyjnym. Zaprezentowano także odmienność czynników istotnych dla producenta i konsumenta wynikających z wprowadzanych innowacji. Na tym tle podkreślono znaczenie otwartego dostępu do rozwiązań innowacyjnych finansowanych ze środków publicznych oraz pierwszoplanowe znaczenie interesu konsumenta. |
| Abstract | The paper presents the results of research and observation on the innovations implemented by specialized farms in the Lodz region. It also describes a proposal on the measurement of efficiency improvements as a result of innovations introduced in the production process. It presents the diversity of factors that are important to the producer and the consumer resulting from implementing innovation. Against this background, there are highlighted the importance of open access to use of innovative solutions funded by the public means and the paramount importance of the consumers interest. |
| Cytowanie | Juszczyk S. (2010) Korporatyzacja innowacji jako współczesna bariera rozwoju nauk ekonomicznych.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 2: 144-151 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | RNR_2010_n2_s144.pdf |
|
 |