Wyniki wyszukiwania

Autor	Agnieszka Gałecka, Marzena Ganc
Tytuł	Stabilność finansowa gmin wiejskich województwa lubelskiego w latach 2016-2020
Title	FINANCIAL STABILITY OF RURAL MUNICIPALITIES IN POLAND’S LUBLIN VOIVODESHIP IN 2016-2020
Słowa kluczowe	stabilność finansowa, gminy wiejskie, analiza wskaźnikowa, płynność finansowa
Key words	financial stability, rural municipalities, ratio analysis, financial liquidity
Abstrakt	Stabilność usług publicznych oraz sytuacja finansowa samorządów lokalnych ma istotny wpływ na rozwój gospodarczy kraju, jak również trwający od lat proces reform politycznych zmierzających do promowania wydajności jednostek sektora publicznego, ich zrównoważonych budżetów oraz stabilności finansowej. Jest to pojęcie różnie definiowane, co wynika m.in. z jego wieloaspektowości oraz braku precyzyjnie określonych miar do oceny tego zjawiska.Celem głównym pracy była ocena stabilności finansowej gmin wiejskich województwa lubelskiego w latach 2016-2020. W ramach celu głównego przeprowadzono analizę wskaźnikową oraz badania ankietowe. Artykuł powstał w oparciu o studia literatury przedmiotu, sprawozdania z wykonania budżetów badanych gmin publikowane przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Lublinie oraz kwestionariusz ankiety.Na podstawie przeprowadzonych analiz stwierdzono że badane gminy w latach 2016-2020 odnotowały trwałość w zakresie polityki fiskalnej, stabilny poziom płynności finansowej i zadłużenia, aczkolwiek stosunkowo niski poziom samodzielności dochodowej. Kryzys w 2020 roku wywołany pandemią Covid-19 spowodował znaczny wzrost wydatków bieżących jednostek samorządu terytorialnego w porównaniu do dochodów, które były mniejsze niż planowano, aczkolwiek nie wpłynął na znaczne pogorszenie wyników finansowych badanych gmin. W opinii ankietowanych (wójtów) zdecydowana większość gmin wiejskich województwa lubelskiego była stabilna finansowo a pandemia Covid-19 na ogół nie miała istotnego wpływu na jej poziom.
Abstract	The stability of public services and the financial situation of local governments has a significant impact on a nation’s economic development. It also affects the long-standing process of political reforms aimed at promoting the efficiency of public sector units, their balanced budgets and financial stability. It is a concept defined in different ways, which is due, among other things, to its multifaceted nature and the lack of precisely defined measures to assess this phenomenon.The main objective of the paper was to assess the financial stability of rural municipalities in Poland’s Lublin voivodeship in 2016-2020. Within the framework of the main objective, ratio analysis and survey research was conducted. The paper was based on the study of literature on the subject, reports on the implementation of budgets in the studied municipalities published by the Regional Chamber of Accounts in Lublin, and a survey questionnaire.Based on the analyses, it was found that the studied municipalities in 2016-2020 recorded sustainability in terms of fiscal policy, and a stable level of financial liquidity and debt, albeit with a relatively low level of revenue independence. The crisis in 2020 caused by the Covid-19 pandemic caused a significant increase in the current expenditures of local government units compared to revenues, which were less than planned, although it did not significantly worsen thefinancial performance of the surveyed municipalities. In the opinion of the respondents (heads of rural municipalities), the vast majority of rural municipalities in the Lublin voivodeship were financially stable and the Covid-19 pandemic generally did not have a significant impact on theirlevels of stability.
Cytowanie	Gałecka A., Ganc M. (2022) Stabilność finansowa gmin wiejskich województwa lubelskiego w latach 2016-2020.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 27(76): 18-29
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2022_n76_s18.pdf

Autor	Agnieszka Cyburt
Tytuł	Samodzielność finansowa małych gmin województwa lubelskiego i jej znaczenie dla ich stabilności finansowej
Title	FINANCIAL INDEPENDENCE OF SMALL COMMUNES IN POLAND’S LUBELSKIE VOIVODESHIP: IMPORTANCE FOR FINANCIAL STABILITY
Słowa kluczowe	samodzielność finansowa, stabilność finansowa, analiza wskaźnikowa, jednostka samorządu terytorialnego
Key words	financial independence, financial stability, ratio analysis, local government unit
Abstrakt	Celem opracowania było ustalenie poziomu samodzielności finansowej 81 małych gmin województwa lubelskiego (do 5 tys. mieszkańców) oraz ocena jej znaczenia dla stabilności finansowej tych jednostek. Zastosowano następujące metody: analizę piśmiennictwa, analizę wskaźnikową oraz sondaż diagnostyczny. Do analizy przyjęto dane finansowe z lat 2017-2021. W badaniu ankietowym przeprowadzonym wśród zarządzających małymi gminami wzięło udział 69 wójtów. Ustalono, że w opinii włodarzy potencjał dochodowy i samodzielność finansowa stanowią ważny czynnik wpływający na stabilność finansową małych gmin, a ich niski poziom stanowi zagrożenie dla wspomnianej stabilności. Wykorzystano trzy wskaźniki służące ocenie samodzielności finansowej. Z przeprowadzonych analiz wynika, że małe gminy charakteryzował niski poziom samodzielności dochodowej i duże uzależnienie od dochodów transferowych przekazywanych z budżetu państwa, co widoczne jest w osiągniętej wartości wskaźnika samodzielności wydatkowej.
Abstract	The aim of the study was to determine the level of financial independence of 81 small communes of Poland’s Lubelskie Voivodship (up to 5,000 inhabitants per commune) and to assess its significance for their financial stability. The following methods were used: literature analysis, ratio analysis and diagnostic survey. Financial data from 2017-2021 was adopted for the analysis. 69 heads of communes participated in the conducted survey. It was established that in the opinionof these leaders, income potential and financial independence are important factors affecting the financial stability of small communes, and their low level poses a threat to this stability. Three ratios were used to assess financial independence. The analyses showed that small communes were characterized by a low level of income independence and a high dependence on revenues transferred from the state budget, which is evident in the value of the expenditure independenceratio achieved.
Cytowanie	Cyburt A. (2022) Samodzielność finansowa małych gmin województwa lubelskiego i jej znaczenie dla ich stabilności finansowej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 27(76): 5-17
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2022_n76_s5.pdf

Autor	Anna Makuch, Anna Tatarczak
Tytuł	COMPARISON OF THE LIFE STANDARDS OF INHABITANTS IN EASTERN AND WESTERN POLAND
Title
Słowa kluczowe	living standard, multi-dimensional statistical analysis, Hellwig’s synthetic measure
Key words
Abstrakt	The main aim of the study is to analyse and compare the quality of life of the inhabitants of eastern and western Poland. This is accomplished by investigating whether the division of Poland into ʽPoland A’ and ʽPoland B’, which has been the norm for years, is valid. The spatial scope applies to all voivodeships. The criterion for the division of eastern and western Poland was adopted based on the historical division along the Vistula river. The characteristics used in the analysis described: education, access to medical care, health, safety, housing, the labour market, culture, and material resources. The period examined in the study covers the years 2005–2015. The study used Ward’s and taxonomic methods, in particular the Hellwig’s method.
Abstract
Cytowanie	Makuch A., Tatarczak A.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2021_n5_s82.pdf

Autor	Arkadiusz Weremczuk, Michał Wielechowski, Joanna Wrzesińska-Kowal
Tytuł	Developments and convergence of real housing pricesin Poland during the COVID-19 pandemic:focus on voivodeship capitals
Title
Słowa kluczowe	real estate market, housing prices, regional price convergence in housing market, COVID-19, voivodeship capitals, Poland
Key words
Abstrakt	The paper aims to present and assess the changes in real housing prices in Poland during the COVID-19 pandemic. We analyse transaction prices of residential premises in a multi-family housing (apartments) in the primary and secondary markets within 16 administrative capitals of voivodeships. We use quarterly data on House Prices Database collected by the National Bank of Poland and data on quarterly price indices of consumer goods and services from Statistics Poland. The research period covers the period 2018-2021, with distinction into COVID-19- and pre-COVID-19 periods. We observe the highest housing prices in Warszawa, Gdańsk, Kraków, and Wrocław, while the lowest in Zielona Góra and Kielce. Surprisingly, the growth rate in real housing prices in the pandemic sub-period is lower than in corresponding pre-COVID-19 period. In the COVID-19 sub-period, we observe the most significant increases in real estate prices in Zielona Góra and Szczecin in the primary market, and Kraków, Lublin, and Łódź in the secondary market. Additionally, we reveal the existence of regional price convergence in the housing market in analysed cities, both in primary and secondary markets. However, we do not observe a common price convergence, but only convergence clubs (city-groups) where the housing prices tend to converge in the COVID-19 sub-period.
Abstract
Cytowanie	Weremczuk A., Wielechowski M., Wrzesińska-Kowal J.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2021_n16_s111.pdf

Autor	Elwira Laskowska, Kamil Stefański
Tytuł	Determinanty zróżnicowania regionalnego cen gruntów rolnych w Polsce
Title	Determinants of Regional Differentiation of Agricultural Land Prices in Poland
Słowa kluczowe	cena gruntów rolnych, zróżnicowanie regionalne, Polska
Key words	price of agricultural land, regional differentiation, Poland
Abstrakt	Celem badań zaprezentowanych w niniejszym artykule była próba wyjaśnienia regionalnego zróżnicowania cen gruntów ornych w Polsce w 2018 roku w aspekcie uwarunkowań przyrodniczo-ekonomicznych, wynikających zarówno z czynników charakteryzujących wielkość, strukturę i jakość gruntów, jak również poziomu rozwoju gospodarczego i potencjału rolniczego poszczególnych województw. W badaniach zastosowano analizę jakościową i ilościową danych statystycznych GUS. Wyniki przeprowadzonej analizy potwierdziły zróżnicowanie regionalne uwarunkowań przyrodniczo-ekonomicznych oraz poziomu cen i czynszów dzierżawnych na rynku gruntów rolnych w Polsce. Wśród zmiennych wyjaśniających zróżnicowanie cen gruntów znalazły się wskaźniki charakteryzujące jakość zasobu gruntów rolnych, ich dochodowość oraz potencjał rolniczy danego regionu.
Abstract	The aim of the research presented in this article was an attempt to explain the regional differentiation of arable land prices in 2018 in terms of natural and economic conditions, resulting both from factors characterizing the size, structure and quality of land, as well as the level of economic development and agricultural potential of individual voivodeships. The research used qualitative and quantitative analysis of Polish Statistical Office data. The results of the analysis carried out confirmed the regional differentiation of natural and economic conditions as well as the level of prices and rents on the agricultural land market in Poland. The variables explaining the differentiation in land prices include indicators characterizing the quality of the agricultural land resource, its profitability and the agricultural potential of a given region.
Cytowanie	Laskowska E., Stefański K. (2021) Determinanty zróżnicowania regionalnego cen gruntów rolnych w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 21(36), z. 3: 41-54
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2021_T21(36)_n3_s41.pdf

Autor	Małgorzata Błażejowska
Tytuł	Social entrepreneurship in rural areas as illustrated by social cooperatives in Poland’s Masovian Voivodeship
Title	Funkcjonowanie przedsiębiorczości społecznej na obszarach wiejskich na przykładzie spółdzielni socjalnych województwa mazowieckiego
Słowa kluczowe	social cooperatives, rural areas, Masovian Voivodeship
Key words	spółdzielnie socjalne, obszary wiejskie, woj. Mazowieckie
Abstrakt	This paper aims to present the social cooperative movement in Poland’s rural areas as illustrated by social cooperatives operating in rural communes of the Masovian Voivodeship. Of the 32 units operating at least since 2014, only 10 have remained on the market. Based on the National Court Register data, the study examined activity profiles, employment levels, activity periods, founding entities and financial situations by using the method of indicators of dynamics and return on sales (ROS). Cooperatives were selected with regard to the legal nature of their founders in order to indicate any differences. The cooperatives established by legal persons had a stable financial situation in the case of 80% of the analysed entities. All of them recorded an increase in revenues in comparison to the year before and 80% of them reported a profit and a positive ROS. 80% of the entities established by natural persons generated a loss from conducted activities and a negative ROS in the last three years of conducted activities. The research results showed that the greatest chances for development were found in cooperatives that were established by legal persons and which rendered services of general interest.
Abstract	Celem artykułu jest przedstawienie przedsiębiorczości społecznej na obszarach wiejskich na przykładzie spółdzielni socjalnych mających siedzibę w gminach wiejskich woj. mazowieckiego. Ustalono, że spośród 32 jednostek funkcjonujących co najmniej od 2014 roku, na rynku utrzymało się tylko 10. Na podstawie danych z KRS zbadano profil działalności, poziom zatrudnienia, okres prowadzenia działalności, podmioty założycielskie oraz sytuację finansową przy wykorzystaniu metody indeksów dynamiki oraz wskaźnika rentowności sprzedaży (ROS). Wyodrębniono spółdzielnie pod względem podmiotowości prawnej założycieli, celem wskazania różnic. Wśród podmiotów założonych przez osoby prawne występuje stabilna sytuacja finansowa dla 80% analizowanych jednostek. We wszystkich z nich nastąpił wzrost przychodów w porównaniu do roku ubiegłego a 80% z nich odnotowała zysk oraz dodatni ROS. Spośród spółdzielni założonych przez osoby fizyczne 80% wykazało stratę z prowadzonej działalności oraz ujemny ROS w trzech ostatnich latach prowadzonej działalności. Wyniki badań wykazały, że największe szanse na rozwój mają spółdzielnie socjalne założone przez osoby prawne i świadczące usługi użyteczności publicznej.
Cytowanie	Błażejowska M. (2020) Social entrepreneurship in rural areas as illustrated by social cooperatives in Poland’s Masovian Voivodeship .Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 24(73): 20-30
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n73_s20.pdf

Autor	Cezary Szydłowski
Tytuł	AUDIT OF INCOME FROM LOCAL FEES IN SELECTED COMMUNES OF THE POMERANIAN PROVINCE IN POLAND
Title	Audyt dochodów z tytułu opłaty miejscowej w wybranych gminach województwa pomorskiego w Polsce
Słowa kluczowe	audit, budget revenues, local tax, climate fee, public sector, local government.
Key words	audyt, dochody budżetowe, opłata miejscowa, opłata klimatyczna, sektor publiczny, samorząd terytorialny.
Abstrakt	The article presents the importance of auditing the assessment of a commune's budget revenues for tourist fees (local fee or spa fee) as a tool enabling its increase by the commune authorized to impose it. The purpose of this article is to present on the basis of selected coastal municipalities of the Pomeranian Voivodeship in Poland, the role and significance of the audit of the assessment of income to the municipal budget in terms of local and spa fees. The article uses case study, analytical method, inference method and document examination method as the research methodology. The source materials for the analysis were documents made available on the pages of the Public Information Bulletin by the assessed local government units from the Pomeranian Voivodeship (reports on the implementation of the budget and Rb-27s reports containing information on revenue for the year). The local and spa fees constitute a small share in the total income of the budgets of the surveyed municipalities. The key factor improving the revenues of municipalities from local and spa fees is the improvement of their collection system. The risk of inefficient collection of fees by those who collect them from tourists is a threat to effective collection of the fees. Therefore, individual communes should improve the supervision system and control of toll collection by hotel service providers.
Abstract	Artykuł przedstawia znaczenie audytu oceny dochodów do budżetu gminy z tytułu opłat turystycznych (opłaty miejscowej lub opłaty uzdrowiskowej) jako narzędzia umożliwiającego zwiększanie jego poboru przez gminę uprawnioną do jej nakładania. Głównym celem artykułu było ustalenie jaki poziom dochodów budżetowych nadmorskich gmin województwa pomorskiego w Polsce stanowią wpływy z opłaty miejscowej i uzdrowiskowej. W artykule jako metodę badawczą wykorzystano studium przypadku, metodę analityczną, metodę wnioskowania oraz metodę badania dokumentów. Ocenie poddano wybrane nadmorskie samorządy miejskie oraz wiejskie województwa pomorskiego w Polsce. Materiał źródłowy do analizy stanowiły sprawozdania z realizacji budżetu oraz sprawozdania Rb-27s zawierające informacje o dochodach za dany rok. Przeprowadzone badania uwidoczniły, że dochody z opłaty miejscowej i uzdrowiskowej stanowią niewielki udział w budżecie poszczególnych gmin. Kluczowym czynnikiem wpływającym na poprawę dochodów gmin z tytułu opłat miejscowych i uzdrowiskowych jest usprawnienie systemu ich poboru.
Cytowanie	Szydłowski C. (2020) AUDIT OF INCOME FROM LOCAL FEES IN SELECTED COMMUNES OF THE POMERANIAN PROVINCE IN POLAND.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 23(72): 208-221
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n72_s208.pdf

Autor	Karolina Józefowicz, Kinga Smolińska
Tytuł	Poziom rozwoju społeczno-gospodarczego w powiatach województwawielkopolskiego
Title	Level of socio-economic development in Wielkopolska Voivodeship’s poviats
Słowa kluczowe	rozwój społeczno-gospodarczy, rozwój powiatów, syntetyczny miernik rozwoju Hellwiga
Key words	socio-economic development, development of poviats, synthetic measure of Hellwig’s development
Abstrakt	Celem niniejszego opracowania jest ocena poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego powiatów województwa wielkopolskiego. Zakres czasowy obejmował lata 2005–2007 oraz lata 2015–2017, w ramach których uśredniono wartości przyjętych cech. Przeprowadzone badania przy pomocy syntetycznego miernika rozwoju Hellwiga pozwoliły na dokonanie analizy porównawczej powiatów i obserwacji zmian, jakie nastąpiły w badanych okresach. Poszerzony zakres obserwacji wskazał ich znaczenie pod kątem wyodrębnionych aspektów społeczno-gospodarczych. Ponadto zaobserwowano zależność potencjału demograficznego, gospodarczego, infrastrukturalnego oraz środowiskowego. Przykład stanowią powiaty wschodniej części Wielkopolski. Niekorzystne zmiany w sferze potencjału demograficznego przeniosły się na aspekt gospodarczy i zdecydowały o poziomie rozwoju społeczno-gospodarczego.
Abstract	The purpose of this article is to assess the level of socio-economic development of the poviats of the Wielkopolskie voivodship. The time range covered two periods: 2005–2007 and 2015–2017, within which values of the adopted features were averaged. The research carried out with the help of a synthetic Hellwig development measure allowed for a comparative analysis of poviats and observation of changes that occurred in the examined periods. The extended scope of observations indicated their importance in terms of separate socio-economic aspects. In addition, the relationship between demographic, economic, infrastructural and environmental potential was observed. An example is the poviats of the eastern part of Wielkopolska. Adverse changes in the sphere of demographic potential have moved to the economic aspect and have determined the level of socio-economic development.
Cytowanie	Józefowicz K., Smolińska K.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2019_n11_s37.pdf

Autor	Piotr Kułyk, Mariola Michałowska
Tytuł	Cena a gotowość do zapłaty za określone produkty ekologiczne na przykładzie mieszkańców województwa lubuskiego
Title	Price and readiness to pay for specific ecological products on the example of the inhabitants of the Lubuskie Voivodeship
Słowa kluczowe	produkt ekologiczny, cena, dochody i wydatki gospodarstw domowych, gotowość do zapłaty
Key words	green products, price, household income and expenditure of households, readiness to pay
Abstrakt	Rozwój rynku żywności ekologicznej nastąpił w wyniku m.in. zwiększającej się świadomości konsumentów na temat zdrowego odżywiania, troski o swoich najbliższych, a także rozprzestrzeniania się informacji o przekroczeniach dotyczących poziomu pestycydów w żywności, norm dioksyn w mięsie i wielu innych toksycznych związków chemicznych. Na uwagę zasługuje również zwiększająca się dostępność żywności ekologicznej. Coraz większa liczba sklepów ma w swojej ofercie asortymentowej żywność pochodzącą z upraw i hodowli ekologicznych, co w efekcie wpływa na zwiększenie popytu na ten rodzaj żywności. Zachowania konsumenta dotyczące produktów ekologicznych są determinowane nie tylko zwiększającą się świadomością ekologiczną, ale zależą od wielu czynników, wśród których istotną rolę odgrywają czynniki ekonomiczne. Poznanie uwarunkowań zakupu ekoproduktów ma kluczowe znaczenie w rozwoju rynku żywności ekologicznej. Celem niniejszego opracowania jest, po pierwsze, zidentyfikowanie czynników determinujących zachowania konsumentów na rynku produktów ekologicznych, ze szczególnym uwzględnieniem ekonomicznych. Po drugie, ustalenie zależności między poziomem przeciętnego miesięcznego dochodu na osobę a liczbą osób w gospodarstwie domowym. Niewątpliwie wyższe ceny produktów ekologicznych w porównaniu z ich odpowiednikami konwencjonalnymi oraz niskie dochody konsumentów ograniczają ich nabywanie. Artykuł zawiera wyniki przeprowadzonego badania ankietowego wśród respondentów w województwie lubuskim. Wyniki badania wskazują, że gotowość do zapłaty wyższej ceny wynika nie tylko z dostrzegalnej jakości produktów, walorów smakowych, składu produktu, stylu życia, czy też walorów zapachowych, ale także z dbałości o stan środowiska naturalnego oraz zdrowie swoje i swoich najbliższych.
Abstract	The development of the organic food market has resulted from, among others, an increasing consumer awareness of healthy eating, caring for their loved ones, as well as the spread of information on exceedances regarding the level of pesticides in food, standards of dioxins in meat and many other toxic chemicals. Noteworthy is also the increasing availability of organic food. An increasing number of stores have in their range of products food from organic farming, which in effect affects the increase in demand for this type of food. Consumer behaviour regarding organic products is determined not only by increasing ecological awareness, but depends on many factors, among which economic factors play an important role. Understanding the conditions of purchasing ecoproducts is crucial in the development of the organic food market. The aim of this study is, fi rstly, to identify the factors determining consumer behaviour on the market of organic products, with particular emphasis on economic factors. Secondly, establishing the relationship between the level of average monthly income per person and the number of people in the household. Undoubtedly, higher prices of organic products compared to their conventional counterparts and low income of consumers limit their purchase. The article contains the results of a survey carried out among respondents in the Lubuskie Voivodeship. The results of the study show that the higher willingness to pay results not only from the perceived quality of products, taste values, product composition, lifestyle, or fragrance values, but also from care for the natural environment and the health of both themselves and their relatives.
Cytowanie	Kułyk P., Michałowska M. (2019) Cena a gotowość do zapłaty za określone produkty ekologiczne na przykładzie mieszkańców województwa lubuskiego.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 125: 59-72
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2019_n125_s59.pdf

Autor	Cezary Szydłowski
Tytuł	Rola audytu wewnętrznego w ocenie wydatków samorządów miejskich
Title	THE ROLE OF INTERNAL AUDIT IN THE EVALUATION OF URBAN LOCAL GOVERNMENT EXPENDITURES
Słowa kluczowe	finanse publiczne, audyt wewnętrzny, samorząd terytorialny
Key words	internal audit, expenses, public sector, local government units, Poland
Abstrakt	Artykuł przedstawia rolę oraz zadania audytu wewnętrznego w ocenie wydatków publicznych w wybranym obszarze na przykładzie samorządów miejskich w Łodzi, Piotrkowie Trybunalskim oraz Skierniewicach. W toku badań ustalono m.in., że audyt wewnętrzny poprzez swoje zadania przyczynia się do racjonalniejszego wydatkowania środków finansowych z budżetu miasta na działania administracji publicznej. Ponadto wykazano również, że audyt wewnętrzny jest pomocnym narzędziem w dbaniu o ponoszenie uzasadnionych wydatków przez jednostki sektora finansów publicznych. Ocena oraz monitorowanie wydatków jest powinnością władzy publicznej w celu zapewnienia racjonalnej gospodarki finansowej danej jednostki samorządu terytorialnego. Celem artykułu jest przedstawienie audytu wewnętrznego jako istotnego narzędzia wsparcia organów miasta w ocenie wydatków gmin miejskich w wybranym obszarze. Na potrzeby niniejszej publikacji jako przykład do analizy wybrano jednostki samorządu terytorialnego z województwa łódzkiego tj. miasta na prawach powiatu. W niniejszym artykule jako metody badawcze wykorzystano studium przypadku, metodę analityczną, metodę wnioskowania oraz metodę badania dokumentów. Do przeprowadzenia niezbędnych analiz wykorzystano materiały udostępniane przez badane podmioty oraz dane dostępne w rejestrach publicznych, gromadzonych przez uprawnione do tego instytucje.
Abstract	The article presents the role and tasks of internal audit in the assessment of public expenditures in a selected area for municipal governments in Łódź, Piotrków Trybunalski and Skierniewice in Poland. The research found, among other things, that internal audits contribute to a more rational spending of funds from the city budget on public administration activities. In addition, it has also been shown that internal audit is a helpful tool in ensuring reasonable expenses for public finance sector entities. The assessment and monitoring of expenses is the responsibility of public authorities, to ensure rational financial management of a given local government unit. The aim of the article is to present internal audit as an important tool to support city authorities in assessing the expenditure of municipalities in a selected area. For the purposes of this publication, local government units from the Łódź Voivodeship, i.e. a city with district status, were selected as an example for analysis. In this article, case study, analytical method, inference method and document examination method were used as research methods. To make the necessary analyses, materials made available by the surveyed entities and data available in public registers collected by authorized institutions were used.
Cytowanie	Szydłowski C. (2019) Rola audytu wewnętrznego w ocenie wydatków samorządów miejskich.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 22(71): 210-222
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2019_n71_s210.pdf

Autor	Elwira Brodnicka
Tytuł	Rozwój polskiego winiarstwa w latach 2000–2017
Title	The development of Polish winemaking in 2000–2017
Słowa kluczowe	winnice w Polsce, winiarstwo w Polsce, uprawa winorośli
Key words	vineyards in Poland, winemaking in Poland, viticulture
Abstrakt	W artykule przedstawiono historie polskiego winiarstwa. Na podstawie danych zawartych w raportach Agencji Rynku Rolnego przedstawiono kształtowanie się liczby winnic oraz powierzchni upraw winorośli i zbioru winogron w latach 2009–2018. Dane z portalu winogrodnicy.pl posłużyły do scharakteryzowania liczby winnic wraz z ich lokalizacją oraz powierzchnią. Z przeprowadzonej analizy wynika, że polskie winiarstwo od ponad 20 lat przeżywa odrodzenie. Obserwuje się znaczący wzrost liczby winnic wraz z areałem upraw. Zmieniające się warunki klimatyczne w Polsce umożliwiają producentom wina uprawę winorośli na terenie prawie całego kraju, czego potwierdzeniem jest wzrost powierzchni plantacji w większości województw.
Abstract	The article presents the history of Polish viticulture. Based on the data contained in reports of the Agricultural Market Agency (Agencja Rynku Rolnego), the number of vineyards and the areas under vines and grape harvest were presented in 2009–2018. The data from the portal www.winogrodnicy.pl served to characterize the number of vineyards with their location and area. The analysis shows that Polish viticulture has been experiencing a revival for over 20 years. There is a significant increase in both the number of vineyards and the crop area. The changing climatic conditions in Poland allow wine producers to grow vines almost all over the country, which is confirmed by the increase in the plantation area in most of the voivodeship.
Cytowanie	Brodnicka E. (2019) Rozwój polskiego winiarstwa w latach 2000–2017.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 126: 5-16
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2019_n126_s5.pdf

Autor	Beata Będzik, Sylwia Gołąb
Tytuł	INFLUENCE OF EDUCATION ON THE INVOLVEMENT OF INHABITANTS IN THE COMMUNITY AFFAIRS – IMPLICATION FOR THE SOCIAL CAPITAL
Title
Słowa kluczowe	education, involvement, social capital
Key words
Abstrakt	The aim of paper is to present the level of respondents involvement in the commune affairs. The results of the analyses presented in this paper come from surveys conducted using a questionnaire survey among residents of rural communes in the West Pomeranian Voivodeship. After rejecting incomplete and/or illogical questionnaires, 2,409 respondents were qualified for the analysis. The results confirmed the relationship between social capital and involvement of inhabitants in the community affairs. Verification of the existence of a relationship between the involvement in the commune affairs (social capital component) and the education of the respondents was verified. The research results indicate the diversity of involvement in level of education groups. The respondents with a minimum level of secondary education noted a positive average level of involvement, which means that they showed more interest in commune matters and willingness to get involved in them. The highest level of involvement was noted in the group of people with post-secondary education. Respondents with basic vocational and elementary and gymnasial education more often showed lack of involvement in the commune’s affairs, and thus they recorded negative average results of engagement.
Abstract
Cytowanie	Będzik B., Gołąb S.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2018_n2_s280.pdf

Autor	Małgorzata Juchniewicz, Katarzyna Łukiewska
Tytuł	Bariery rozwoju gospodarstw rolnych użytkujących grunty z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa
Title	Barriers to the Development of Farms Using Land from the Agricultural Property Resources of the State Treasury
Słowa kluczowe	gospodarstwo rolne, rozwój, bariery rozwoju, województwo warmińsko-mazurskie
Key words	farms, development, barriers to development, Warmian-Masurian Voivodeship
Abstrakt	Zachodzące przekształcenia społeczno-gospodarcze, w tym procesy liberalizacji i globalizacji, wzrost konkurencji oraz zmieniające się oczekiwania nabywców powodują, że warunki w jakich funkcjonuje rolnictwo są coraz bardziej złożone. Celem badań było określenie barier rozwoju gospodarstw rolnych w opinii rolników, którzy w swojej działalności użytkowali grunty pochodzące z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa (ZWRSP). Badaniem objęto 167 gospodarstw zlokalizowanych na obszarze województwa warmińsko-mazurskiego. Uzyskane wyniki przedstawiono dla całej badanej grupy oraz w zależności od formy zagospodarowania gruntów pochodzących z ZWRSP. Z przeprowadzonych badań wynika, że rozwój gospodarstw rolnych zdaniem badanych hamowany jest głównie przez czynniki kosztowo-cenowe, takie jak: niestabilne ceny skupu, wysokie koszty produkcji rolniczej, wysokie ceny na środki produkcji oraz brak kapitału na rozwój.
Abstract	The ongoing socio-economic transformations in Poland, including the processes of liberalization and globalization, increased competition and changing expectations of buyers cause the conditions in which agriculture operates to be more and more complex. The purpose of the research was to identify barriers to the development of farms, in the opinion of farmers who in their operation used land from the Agricultural Property Resources of the State Treasury (ZWRSP). The study covered 167 farms located in the area of Warmian-Masurian Voivodeship. The obtained results were presented for the entire studied group and according to the form of land management from the ZWRSP. The research shows that the development of farms, according to the respondents, is mainly inhibited by cost and price factors, such as: unstable purchase prices, high costs of agricultural production, high prices for means of production and lack of capital for development.
Cytowanie	Juchniewicz M., Łukiewska K. (2018) Bariery rozwoju gospodarstw rolnych użytkujących grunty z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 2: 207-217
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n2_s207.pdf

Autor	Karol Kukuła, Lidia Luty
Tytuł	O wyborze metody porządkowania liniowego do oceny gospodarki odpadami w Polsce w ujęciu przestrzennym
Title	On the Selection of the Linear Ordering Method for the Evaluation of Waste Management in Poland in Spatial Approach
Słowa kluczowe	metoda porządkowania liniowego, cecha syntetyczna, odpady komunalne
Key words	linear ordering method, synthetic variable, municipal waste
Abstrakt	Celem artykułu jest przedstawienie techniki wyboru metody porządkowania liniowego obiektów ze względu na poziom zjawiska złożonego jakim jest stan gospodarki odpadami w województwach Polski. Do realizacji tego celu wyselekcjonowano cechy diagnostyczne opisujące badane zjawisko oraz wytypowano metody porządkowania liniowego. Następnie wykorzystując procedurę wyboru metody porządkowania dokonano wytypowania sposobu konstrukcji cechy syntetycznej, który pozwolił zbudować ranking województw ze względu na poziom analizowanego zjawiska. W dalszej kolejności dokonano podziału województw na cztery grupy: bardzo wysokiego, wysokiego, przeciętnego i niskiego poziomu rozwoju omawianego zjawiska. Badania pokazały, że wybór procedury konstrukcji cechy syntetycznej wpływa na ranking badanych obiektów. Otrzymany ranking pozwala sformułować wniosek, iż gospodarka odpadami w Polsce jest regionalnie zróżnicowana.
Abstract	The aim of the article is to present the technique of selection of the method of the linear ordering of objects due to the level of a complex phenomenon, which is the status of waste management in voivodeships in Poland. For this purpose there were selected diagnostic variables describing the analyzed phenomenon and linear ordering methods were selected. Then, using the selection procedure for ordering methods, it was chosen the method of construction of a synthetic variable, that allowed to build ranking of voivodeships due to the level of the analyzed phenomenon. Then the voivodeships were divided into four groups: very high, high, average and low level of the discussed phenomenon. The research showed that the selection of procedure for the construction of synthetic variable affects the ranking of tested objects. The obtained ranking allows to conclude that waste management in Poland is regionally differentiated.
Cytowanie	Kukuła K., Luty L. (2018) O wyborze metody porządkowania liniowego do oceny gospodarki odpadami w Polsce w ujęciu przestrzennym.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 2: 183-192
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n2_s183.pdf

Autor	Roman Kisiel, Wiesława Lizińska, Olga Senyszyn
Tytuł	Regulacje obrotu ziemią rolniczą w opinii rolników
Title	Agricultural land market regulations in the opinion of farmers
Słowa kluczowe	interwencja państwa, regulacje prawne, rynek ziemi rolniczej
Key words	state intervention, law regulations, agricultural land market
Abstrakt	Celem artykułu była diagnoza świadomości rolników odnośnie wprowadzonych zmian i relatywnie największych utrudnień spowodowanych regulacjami w ramach ustawy z dnia 14 kwietnia 2016 r. o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw [Dz.U. 2016, poz. 585]. W artykule zwrócono również uwagę na kwestię znaczenia dzierżawy ziemi z ZWRSP. Do realizacji wymienionych celów wykorzystano wyniki badań bezpośrednich przeprowadzonych w II połowie 2016 r. wśród 143 rolników powiatu elbląskiego (województwo warmińsko-mazurskie). W zdecydowanej większości (83,8%) dla rolników, którzy dzierżawią grunty z ZWRSP, ma ona istotne znaczenie. Potwierdzają oni opieranie funkcjonowania gospodarstwa na tej formie użytkowania gruntów. Istotniejsze jest jednak dla nich kupno takich gruntów (51,8% rolników) niż dzierżawa. Największym utrudnieniem w obrocie ziemią (53,1%) może być konieczność spełnienia licznym warunków przy nabywaniu nieruchomości oraz zakaz zbywania nieruchomości przez 10 lat od dnia jej nabycia. Rolnicy w większości (58,7%) potwierdzili skuteczność wprowadzonych regulacji w ograniczaniu spekulacyjnego obrotu ziemią rolniczą.
Abstract	The purpose of the paper was to diagnose farmers’ awareness of the changes introduced and the relatively greatest difficulties caused by regulations under the Act of 14 April 2016 on suspending the sale of agricultural property of the State Treasury and amending certain acts [Journal of Laws 2016, item 585]. The article also draws attention to the issue of the importance of land lease from the Agricultural Property Stock of the State Treasury. Implementation of the above objectives were based on the results of direct research carried out in the second half of 2016 among 143 farmers in the Elbląski poviat (Warmińsko-Mazurskie Voivodeship). In the vast majority (83.8%) for farmers who lease land from the Agricultural Property Stock of the State Treasury, it is significant. They confirm the operation of the holding on this form of land use. However, it is more important for them to buy such land (51.8% of farmers) than lease. The biggest obstacle in the turnover of land (53.1%) may be the need to meet a number of conditions when purchasing real estate and prohibit the sale of real estate for a period of 10 years from the date of its acquisition. Most farmers (58.7%) confirmed the effectiveness of the introduced regulations in limiting speculative trade in agricultural land.
Cytowanie	Kisiel R., Lizińska W., Senyszyn O. (2018) Regulacje obrotu ziemią rolniczą w opinii rolników.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 122: 43-53
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2018_n122_s43.pdf

Autor	Tadeusz Ciupa, Roman Suligowski
Tytuł	Użytkowanie ziemi a stabilność ekologiczna obszarów wiejskich województwa świętokrzyskiego
Title	LAND USE AND ENVIRONMENTAL STABILITY IN RURAL AREAS OF THE ŚWIĘTOKRZYSKIE VOIVODESHIP
Słowa kluczowe	użytkowanie ziemi, wskaźnik stabilności ekologicznej, typologia gmin
Key words	land use, ecological stability indicator, typology of communes
Abstrakt	W artykule przedstawiono wpływ użytkowania ziemi na stabilność ekologiczną obszarów wiejskich województwa świętokrzyskiego. Na podstawie zestawień danych dotyczących 24 form użytkowania ziemi, dostępnych w Banku Danych Lokalnych GUS, obliczono wskaźnik stabilności ekologicznej powierzchni ziemi. W obrębie terenów rolniczych i nierolniczych wyróżniono cechy korzystne i niekorzystne z ekologicznego punktu widzenia. Klasyfikację typologiczną gmin wykonano z zastosowaniem metody hierarchicznej analizy skupień. Wyniki badań wskazują, że obszary wiejskie województwa świętokrzyskiego w obrazie ogólnym charakteryzują się stosunkowo małym wskaźnikiem stabilności ekologicznej, a jednocześnie bardzo dużym zróżnicowaniem przestrzennym. Przeprowadzona wskaźnikowa ocena stabilności ekologicznej terenów wiejskich gmin może być jednym z elementów uwzględnianych przy sporządzaniu różnych dokumentów planistycznych, w tym związanych z gospodarowaniem według zasad zrównoważonego rozwoju.
Abstract	The paper presents the impact of land use on the ecological stability of rural areas in the Świętokrzyskie province. The work is based on the data published by the Local Data Bank regarding 24 types of land use. According to the methodology used for calculating the ecological stability indicator, these types were divided into two groups: agricultural (with positive and negative characteristics) and non-agricultural. Typological classification of communes was done with the use of Hierarchical Cluster Analysis. Research results show that rural areas of the Świętokrzyskie province have generally low ecological stability indicator, but they are characterised by high spatial diversity. The assessment of rural communes based on the ecological stability indicator may thus be one of the elements taken into consideration while drafting various planning documents, including those related to the management built on the sustainable development principles.
Cytowanie	Ciupa T., Suligowski R. (2018) Użytkowanie ziemi a stabilność ekologiczna obszarów wiejskich województwa świętokrzyskiego.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 1: 18-31
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2018_n1_s18.pdf

Autor	Jarosław Przybytniowski
Tytuł	ECONOMIC KNOWLEDGE AND AWARENESS AND THE COMPETENCE OF THE YOUNG GENERATION OF THE ŚWIĘTOKRZYSKIE VOIVODESHIP IN THE ACHIEVEMENT OF FINANCIAL STABILITY
Title
Słowa kluczowe	economy knowledge, objective knowledge, economic awareness, subjective knowledge
Key words
Abstrakt	It has been found that the financial education increases substantially the economic knowledge to build awareness and competence of the younger generation and therefore the dissemination of this knowledge. The aim of this paper is to identify the importance of the knowledge economy in the growth of the build awareness and competence of the students in the management of finances in the current, constantly changing environment. Design development was subject to the hypothesis in accordance with that – there is a relationship of the knowledge economy and the increase of awareness and competence of the younger generation in achieving financial stability and their independence. This problem will be implemented using the analysis of the state of the knowledge economy university students of the Świętokrzyskie on individual economic areas. Method applied research area is anonymous questionnaire survey addressed directly using a survey to students study desktop and portable exams I and II degree.
Abstract
Cytowanie	Przybytniowski J.
HTML	wersja html
Pełny tekst	AMME_2018_n1_s89.pdf

Autor	Aneta Becker, Jarosław Becker
Tytuł	REGIONAL DIFFERENTIATION OF POLAND IN TERMS OF THE DEGREE OF DIGITAL EXCLUSION OF HOUSEHOLDS IN 2017
Title
Słowa kluczowe	ICT, digital divide, households, ELECTRE TRI
Key words
Abstrakt	Nowadays, the digital economy plays a significant role in economic life. It is determined by the intensive development of modern ICT (Information and Communication Technology). Thus, the importance of the information society using techniques of information communication and processing that arose from the connection of other households is increasing. These households participate and form the basis for the process of creating social capital. Therefore, it seems interesting to examine the socio-economic space of Polish households due to the existence of disproportions in ICT development. The article presents the results of the classification of Polish voivodeships in terms of the degree of digital exclusion understood as lack of access or the ability to use ICT in households in 2017. The research used the ELECTRE TRI method, which is an example of a multicriteria decision support method used to classify decision variants based on a relationship of exceedance. The obtained results allowed for the identification of regions that are characterized by the highest degree of exclusion of digital households (the lowest use of ICT). This group includes the following provinces: Podlasie, Lublin and Lubusz. Into the analyses carried out additionally and deliberately introduced the region of Masovia Province without the capital city and separately the region of Warsaw (the capital city), which clearly different from other units. Thus, it served as a reference point in the study, which represents highly urbanized areas of voivodeships characterized by a low degree of digital exclusion.
Abstract
Cytowanie	Becker A., Becker J.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2018_n2_s306.pdf

Autor	Anna Mazurkiewicz, Katarzyna Szara
Tytuł	CREATIVITY AS A STIMULANT OF SOCIO-ECONOMIC DEVELOPMENT OF THE PODKARPACKIE VOIVODESHIP
Title
Słowa kluczowe	creativity, region, development
Key words
Abstrakt	In social and economic development, significance is primarily attributed to endogenous resources. The local conditions should play a key role in it. One of the characteristic features of the region and at the same time a key one is human capital which conditions the occurrence of creative capital. In the paper, creativity – as a resource appropriate to people, a feature of the individual – its potential for creative achievements currently or in the future will be analysed through the prism of creative capital. The aim of the article is to evaluate the conditions for the development of creative capital of the Podkarpackie municipalities in the context of their social and economic development. The evaluation will be made in regard to human resources. In order to achieve the goal of the study, the literature of the subject was analysed, numerical data published by the Central Statistical Office was used, and empirical studies were carried out in the offices of the Podkarpackie municipalities. The results of the conducted research showed that there are conditions favourable to the development of creative capital in the region. The majority of the inhabitants of the Podkarpackie Voivodeship municipalities saw the importance of creativity for the development of the commune.
Abstract
Cytowanie	Mazurkiewicz A., Szara K.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2018_n2_s287.pdf

Autor	Monika Wojcieszak
Tytuł	WELFARE FARMS IN POLAND AS AN EXAMPLE OF ENTREPRENEURIAL ACTIVITIES IN RURAL AREAS
Title
Słowa kluczowe	welfare farms, rural areas, agri-tourism
Key words
Abstrakt	The purpose of the paper was to present the importance of welfare farms in Poland as a social element of mutual relations, connections and co-operation in local and regional development. The concept of welfare farms is characterised in the study and the main idea of their formation is presented. Examples of welfare farms in Poland as part of the first pilot project known as ‘Zielona opieka – gospodarstwa opiekuńcze w woj. kujawsko-pomorskim’ (Green care: welfare farms in the Kujawsko-Pomorskie voivodeship) have also been presented. It was also pointed out that social farming plays an increasingly important role in the contemporary development of rural areas. The paper was compiled using the desk research method and a classical analysis of documents was used. The choice of methods was determined by the availability of source materials, some of which were of primary or secondary nature (social farming literature, reports and public statistic documents). This paper also pointed to the fact that welfare farms are increasingly becoming a popular form of social service in rural areas. It also testifies to the entrepreneurship of farmers, because they offer not only accommodation and catering, but also care on their farms.
Abstract
Cytowanie	Wojcieszak M.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2018_n2_s161.pdf