Wyniki wyszukiwania

Autor	Zenon Pokojski
Tytuł	Dystrybucja produktów dla rolnictwa w Polsce – w poszukiwaniu nowych źródeł przewagi konkurencyjnej
Title	Distribution of products for agriculture in Poland – in search of new sources of competitive advantage
Słowa kluczowe	kanał dystrybucji, dystrybutor, rolniczy łańcuch wartości
Key words	distribution channel, distributor, agricultural value chain
Abstrakt	Do 2004 r. dystrybucję produktów dla rolnictwa w Polsce uważano za stosunkowo słabo rozwiniętą na tle innych krajów Europy. Wskazywano dużą liczbę małych przedsiębiorstw prowadzących dystrybucję, których strategie opierały się głównie na konkurencji cenowej. Jednak ta sytuacja po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej zaczęła się szybko zmieniać. Liczba podmiotów zaczęła się zmniejszać, a dystrybutorzy zaczęli przejmować funkcje hurtowników oraz detalistów. Model biznesowy dystrybucji w Polsce wciąż ewoluuje, dostosowując się do dynamiki zmian oczekiwań klientów. Celem pracy jest zaprezentowanie zmian w dystrybucji jako ogniwa rolniczego łańcucha wartości. Na podstawie przeglądu literatury, danych z raportów SM GP i Ibris za lata 2014 i 2015 oraz obserwacji uczestniczącej autora jako wiceprezesa zarządu GA Puławy nadzorującego omawiany obszar przedstawiono nowe aspekty w działalności dystrybutorów takie jak usługi doradztwa rolnego i organizację finansowania działalności gospodarczej rolników.
Abstract	The distribution of agricultural products in Poland is considered to be relatively weak compared to other European countries. There is a huge number of small players whose strategies are based primarily on price competition. This situation, however, after Poland’s accession to the European Union began to change rapidly. The number of players began to decrease, distributors have overtaken the roles of wholesalers and retailers. The distribution model in Poland is still evolving, adjusting the offer to dynamic changes to meet the expectations of customers. Individual elements of the agricultural value chain seek new opportunities to create and capture the highest margins in the portfolio of companies that participate in the production and delivery of a product to a farmer. The goal of this study is to present changes in distribution as a link in the agricultural value chain. The author will more broadly present new phenomena in this market, such as agricultural advisory services and the organization of financing the economic activity of farmers. The publication is the result of a research study based on data from TNS Polska and Ibris conducted in 2015 and observations as Vice President of GA Puławy responsible for this area.
Cytowanie	Pokojski Z. (2017) Dystrybucja produktów dla rolnictwa w Polsce – w poszukiwaniu nowych źródeł przewagi konkurencyjnej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 4: 86-98
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n4_s86.pdf

Autor	Elżbieta Kacperska
Tytuł	Terroryzm międzynarodowy jako problem globalny współczesnej gospodarki
Title	INTERNATIONAL TERRORISM AS A GLOBAL PROBLEM OF CONTEMPORARY ECONOMY
Słowa kluczowe	terroryzm międzynarodowy, problemy globalne, ataki terrorystyczne, agroterroryzm, Polska
Key words	international terrorism, global problems, terrorist attack, agroterrorism, Poland
Abstrakt	Celem badań było przedstawienie zjawiska terroryzmu międzynarodowego we współczesnej gospodarce światowej, ze szczególnym uwzględnieniem agroterroryzmu. Analiza dotyczyła lat 2006–2016. W badaniach podjęto próbę zdefiniowania pojęcia terroryzmu, przedstawiono miejsca zamachów, skalę ataków terrorystycznych, liczbę ofiar oraz koszty ekonomiczne poniesione po atakach terrorystycznych. Przybliżono zagadnienia bezpieczeństwa międzynarodowego, w tym bezpieczeństwa ekonomicznego. Dokonano odniesienia do sytuacji Polski na arenie międzynarodowej w kontekście terroryzmu i agroterroryzmu oraz przedstawiono analizę zagrożeń skierowanych przeciw Polsce.
Abstract	The research aim was to present the phenomenon of international terrorism in the world economy, with particular emphasis on agroterrorism. The analysis covers the period from 2006 to 2016. The research attempts to define the concept of terrorism as well as it presents sites and scale of terrorist attacks, the number of their victims and the economic costs incurred as a result of terrorist attacks. The paper also discusses the issue of international security, including economic security. The reference was to the situation of Poland on the international arena in the context of terrorism and agroterrorism with an analysis of threats that they pose to the country.
Cytowanie	Kacperska E. (2017) Terroryzm międzynarodowy jako problem globalny współczesnej gospodarki.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 120: 17-31
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2017_n120_s17.pdf

Autor	Katarzyna Drabarczyk, Tomasz Siudek
Tytuł	Rozwój powiatów województwa mazowieckiego – wymiar ekologiczny
Title	ECOLOGICAL DEVELOPMENT OF THE MAZOVIA COUNTIES
Słowa kluczowe	rozwój ekologiczny, wskaźnik syntetyczny, powiaty, województwo mazowieckie, Polska
Key words	ecological development, synthetic index, counties, Mazovia region, Poland
Abstrakt	Głównym celem artykułu jest określenie poziomu rozwoju ekologicznego powiatów województwa mazowieckiego przy wykorzystaniu oryginalnego wskaźnika syntetycznego, do którego konstrukcji wykorzystano analizę czynnikową. Z przeprowadzonych badań wynika, że w latach 2006–2015 pod względem ekologicznym najbardziej rozwinięte były powiaty siedlecki, lipski i radomski, a najsłabiej – kozienicki i miasta na prawach powiatu (w tym Warszawa). Dysproporcje rozwojowe między powiatami Mazowsza w tym czasie uległy zmniejszeniu.
Abstract	The main aim of this paper is to determine the level of ecological development of the Poland’s Mazovia counties (poviats) on the basis of the original synthetic index constructed with the use of factor analysis. According to the obtained results, in the years 2006–2015, the highest level of ecological development was achieved by such counties, as: Siedlecki, Lipski and Radomski, while the lowest one in Kozienicki county and towns with county rights (including Warsaw). The development disparities between the Mazovia poviats have decreased over this period.
Cytowanie	Drabarczyk K., Siudek T. (2017) Rozwój powiatów województwa mazowieckiego – wymiar ekologiczny.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 120: 55-67
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2017_n120_s55.pdf

Autor	Krystyna Krzyżanowska, Marzena Trajer
Tytuł	Rolnictwo ekologiczne w Polsce i perspektywy jego rozwojuw kontekście PROW 2014–2020
Title	Organic farming in Poland and its development potential underthe Rural Development Programme for 2014–2020
Słowa kluczowe	rolnictwo ekologiczne, Unia Europejska, PROW 2014–2020
Key words	organic farming, European Union, Rural Development Programme for 2014–2020
Abstrakt	Celem opracowania było określenie pozycji polskiego rolnictwa ekologicznego natle rolnictwa ekologicznego w Unii Europejskiej (UE), regionalnego rozmieszczenia producentówekologicznych w Polsce, a także rozpoznanie zakresu wsparcia finansowego w ramach ProgramuRozwoju Obszarów Wiejskich w latach 2014–2020. W artykule wykorzystano dane wtórne i zastosowanometodę analizy porównawczej. Pod względem liczby gospodarstw ekologicznych Polskaw 2015 r. zajęła szóstą pozycję w UE. Z analizy wynika, że najwięcej wniosków o dofinansowanieprodukcji ekologicznej w ramach działania „Rolnictwo ekologiczne” zostało zrealizowanychw województwach z największą liczbą gospodarstw ekologicznych w Polsce, a więc zachodniopomorskim,warmińsko-mazurskim i podlaskim.
Abstract	The aim of the study was determination of the position of Polish organic farming comparingto organic farming in European Union, defining the regional locations of organic farming producersin Poland and identification of the financial support under the Rural Development Programme for2014–2020. In the article the secondary data and the method of comparative analysis were used.Concerning the number of ecological farms, Poland had the sixth position in the European Union in2015. The analysis shows that the largest number of applications for co-financing of organic productionwithin framework for action „Organic farming” were implemented in the voivodeships with thelargest number of organic farms in Poland: Zachodniopomorskie voivodeship, Warmińsko-mazurskievoivodeship and Podlaskie voivodeship.
Cytowanie	Krzyżanowska K., Trajer M.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2017_n8_s115.pdf

Autor	Lilianna Jabłońska, Dawid Olewnicki, Wioleta Sobczak
Tytuł	Zmiany cen kwiatów na polskim rynku hurtowym w latach 2008-2014
Title	CHANGES IN THE FLOWER PRICES IN THE POLISH WHOLESALE MARKET OVER THE PERIOD 2008-2014
Słowa kluczowe	ceny, kwiaty cięte, rynek hurtowy, Polska
Key words	prices, cut flowers, wholesale market, Poland
Abstrakt	Celem badań było poznanie zmian hurtowych cen kwiatów ciętych krajowej produkcji w latach 2008-2014 na tle zmian cen kwiatów z importu, cen na aukcji FloraHolland i cen środków produkcji oraz płac, a także zróżnicowanie cen pomiędzy rynkami hurtowymi. Badaniami objęto 15 gatunków kwiatów ciętych i jeden doniczkowy. Podstawą analiz były ceny minimalne i maksymalne rejestrowane na 5 rynkach hurtowych w tym samym tygodniu każdego miesiąca, zamieszczane w „Haśle Ogrodniczym”. Z badań wynika, że ceny uzyskiwane przez producentów były wyższe niż na aukcji FloraHolland, a w przypadku cen maksymalnych 5 gatunków nawet wyższe niż ceny kwiatów importowanych. Przy niskich cenach w Holandii i rosnącym imporcie, polscy producenci napotykali barierę ceny. Konkurowanie ceną utrudniły także pogarszające się relacje cen kwiatów do cen czynników produkcji.
Abstract	The aim of the study was to investigate changes in the wholesale prices of domestically produced cut flowers in the years 2008-2014 in comparison with changes in imported flowers prices, prices at FloraHolland auction and prices of production factors as well as price differentials between wholesale markets. The study covered 15 cut flowers and one pot plant. The analysis was based on the maximum and minimum prices recorded on five wholesale markets in the same week of each month and published in Hasło Ogrodnicze. The analysis showed that producer prices were higher than prices at FloraHolland auction, and in the case of maximum prices of five species, they were even higher than the prices of imported flowers. With low prices in the Netherlands and with growing import, Polish producers faced price barrier. The worsening relationship between flower prices and production factors prices made price competition more difficult.
Cytowanie	Jabłońska L., Olewnicki D., Sobczak W. (2016) Zmiany cen kwiatów na polskim rynku hurtowym w latach 2008-2014.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 103, z. 1: 53-61
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2016_n1_s53.pdf

Autor	Michał Roman, Michał Wielechowski
Tytuł	Stan sektora turystycznego w Polsce i Unii Europejskiej.
Title	STATE OF THE TOURISM SECTOR IN POLAND AND IN THE EUROPEAN UNION
Słowa kluczowe	sektor turystyczny, przemysł turystyczny, gospodarka turystyczna, wyjazdy turystyczne, Polska, Unia Europejska
Key words	tourism sector, tourism industry, tourism economy, tourism trips, Poland, European Union
Abstrakt	Celem artykułu jest zaprezentowanie stanu sektora turystycznego w Unii Europejskiej (UE), ze szczególnym uwzględnieniem Polski. W pracy wykorzystano dane z lat 2005-2014 pochodzące z World Travel & Tourism Council, Eurostatu oraz raportów Instytutu Turystyki. Ważnym wskaźnikiem rozwoju turystyki jest sytuacja makroekonomiczna, która ma wpływ na kondycję ekonomiczną mieszkańców. W sytuacji obniżenia poziomu zamożności Europejczycy rezygnują z dóbr luksusowych, w tym z podróży turystycznych. Wkład przemysłu turystycznego i gospodarki turystycznej UE w PKB i zatrudnienie w UE należy uznać za istotny. W latach 2009-2010 nastąpił spadek liczby wyjazdów turystycznych Polaków, natomiast w roku 2011 odnotowano ich wzrost. W analizowanym okresie wyjazdy długookresowe były bardziej popularne od krótkookresowych.
Abstract	The aim of the article was to present the state of the tourism sector in the European Union, with particular emphasis on Poland. Data from the World Travel & Tourism Council, Eurostat and reports of the Institute of Tourism for the years 2005-2014 was used in the study. An important indicator of the development of tourism is the macroeconomic situation, which has an impact on the economic situation of the residents. In case of a reduction in the level of wealth, Europeans give up luxury goods, including tourist travels. The contribution of the tourism industry and the tourism economy of the EU towards GDP and employment in the EU is essential. The presented analysis showed that in the years 2009-2010, there was a decrease in the number of Polish to­urist trips, while the year 2011 saw a reversal of this trend. In the analyzed period, long-term travels were more popular than short-term trips.
Cytowanie	Roman M., Wielechowski M. (2016) Stan sektora turystycznego w Polsce i Unii Europejskiej..Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 103, z. 1: 86-94
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2016_n1_s86.pdf

Autor	Aneta Mikuła, Stanisław Stańko
Tytuł	Tendencje w produkcji, zużyciu krajowym i handlu zagranicznym wieprzowiną, wołowiną i mięsem drobiowym w Polsce w latach 2000-2015
Title	TRENDS IN PRODUCTION, DOMESTIC CONSUMPTION AND FOREIGN TRADE OF PORK, BEEF AND POULTRY MEAT IN POLAND IN THE YEARS 2000-2015
Słowa kluczowe	tendencje w produkcji mięsa, handel zagraniczny, zużycie krajowe, projekcje
Key words	trends in meats production, trade, projection
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono tendencje w produkcji, zużyciu i w obrotach handlu zagranicznego wieprzowiny, wołowiny i mięsa drobiowego w Polsce. Zakres czasowy badań obejmował lata 2000-2015. Z badań wynika, że od 2008 roku Polska jest importerem netto wieprzowiny. Oszacowano, że w 2020 roku niezbędny import na uzupełnienie podaży w kraju wyniesie 150-200 tys. t. Tendencje wzrostowe w produkcji wołowiny determinowane są głównie popytem na rynkach zagranicznych. Eksport wołowiny pozwolił zagospodarować rosnącą produkcję i nadwyżki rynkowe wynikające z ograniczania konsumpcji w kraju. W 2020 roku niezbędne będzie zagospodarowanie na rynkach zagranicznych 88% wołowiny produkowanej w Polsce. Dynamiczny rozwój produkcji mięsa drobiowego wynikał z rosnącego popytu krajowego i zagranicznego. W latach 2016-2020 niezbędne będzie zagospodarowanie na rynkach zagranicznych prawie 80% przyrostu produkcji mięsa drobiowego.
Abstract	The paper presents trends in production, consumption and foreign trade of pork, beef and poultry meat in Poland. The analysis was conducted based on time series for the years 2000-2015. The research shows that since 2008 Poland is a net importer of pork, in 2020 necessary imports to supplement supply in the country is estimated at 150-200 thousand tones. Growth trends in beef production are mainly determined by the demand in foreign markets. Growing production and market surplus resulting from the reduction of consumption in the country have been distributed through the export of beef. In 2020, 88% of beef production in Poland will have to be sold on foreign markets. The dynamic development of the poultry meat production was due to the growing domestic and foreign demand. In the years 2016-2020 80% of increase in the poultry meat production will have to be sold on foreign markets.
Cytowanie	Mikuła A., Stańko S. (2016) Tendencje w produkcji, zużyciu krajowym i handlu zagranicznym wieprzowiną, wołowiną i mięsem drobiowym w Polsce w latach 2000-2015.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 103, z. 2: 31-40
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2016_n2_s31.pdf

Autor	Michał Borowy, Janina Sawicka
Tytuł	Transfer innowacji z sektora nauki do otoczenia gospodarczego – teoria i praktyka. Przykład polskich uczelni przyrodniczych
Title	INNOVATION TRANSFER FROM THE SCIENCE SECTOR TO THE ECONOMIC ENVIRONMENT ON THE EXAMPLE OF POLISH UNIVERSITIES OF LIFE SCIENCES
Słowa kluczowe	innowacje, transfer technologii, komercjalizacja wiedzy, uczelnie przyrod­nicze, Polska
Key words	innovations, technology transfer, commercialization of knowledge, life science universities, Poland
Abstrakt	Celem badań było określenie teoretycznych podstaw oraz rozpoznanie uwarun­kowań transferu wiedzy i innowacji z nauki do praktyki gospodarczej oraz jej komercjalizacji. Zidentyfikowano formy innowacyjnej przedsiębiorczości akademickiej oraz scharakteryzowano wybrane formy instytucjonalnej współpracy nauki z biznesem. Ponadto oceniono stopień przygotowania polskich uczelni przyrodniczych do procesu komercjalizacji wiedzy. Badanie przeprowadzono w sześciu polskich uczelniach przyrodniczych. Wyniki badań potwierdziły kluczową rolę w hamowaniu procesów komercjalizacji wiedzy takich czynników, jak: ogra­niczenia instytucjonalne funkcjonowania przedsiębiorstw sektora B+R, niedobory w zakresie kapitału ludzkiego, niedoskonałość systemu motywacyjnego pracowników badawczych, a także ich niska skłonność do podejmowania działalności typu spin-off.
Abstract	The aim of the research presented in the paper was to determine the theoretical basis and determinants of transfer of knowledge and innovation from science to business and its commercialization. The research aimed at identifying innovative forms of academic entrepreneurship and characterizing different forms of institutional cooperation between science and business. The important area of research was empirical analysis and evaluation of Polish universities of life sciences’ current level of preparation for knowledge commercialization process. The survey was conducted among the representatives of all six Polish universities of life sciences. The results confirmed that the factors that were the main obstacles in the process of knowledge commercialization included difficulties related to institutional environment in running R&D business, deficiency in human resources, imperfection of the motivation system for researchers as well as the fact that the latter are not likely to start up new spin-off companies.
Cytowanie	Borowy M., Sawicka J. (2016) Transfer innowacji z sektora nauki do otoczenia gospodarczego – teoria i praktyka. Przykład polskich uczelni przyrodniczych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 103, z. 3: 43-52
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2016_n3_s43.pdf

Autor	Mirosław Biczkowski, Mieczysław Kluba, Roman Rudnicki
Tytuł	Struktura ciągników według mocy a struktura obszarowa gospodarstw rolnych w Polsce – analiza porównawcza wyników powszechnego spisu rolnego 2010
Title	STRUCTURE OF TRACTORS ACCORDING TO THEIR POWER AND AREA STRUCTURE OF AGRICULTURAL HOLDINGS IN POLAND – A COMPARATIVE ANALYSIS BASED ON NATIONAL AGRICULTURAL CENSUS 2010
Słowa kluczowe	ciągniki, struktura agrarna, PSR 2010, analiza przestrzenna, Polska
Key words	tractors, agrarian structure, NAC 2010, spatial analysis, Poland
Abstrakt	Przeprowadzone badania dotyczą analizy dwóch struktur: ciągników według ich mocy oraz obszarowej gospodarstw rolnych prowadzących działalność rolniczą. Celem artykułu jest ustalenie zależności między wielkością gospodarstw rolnych a mocą użytkowanych przez nie ciągników w warunkach wsparcia finansowego z programów unijnych na ich zakup. Na podstawie wyników Powszechnego Spisu Rolnego w 2010 roku stwierdzono, że wśród woje­wództw tylko dolnośląskie cechuje się szczególnie dużą przewagą średniej mocy ciągników nad średnią wielkością gospodarstwa rolnego (typ 1), natomiast w województwach małopolskim, podkarpackim, ale także łódzkim i mazowieckim przeważała wielkość gospodarstwa nad mocą ciągników (typ 4). W pozostałych regionach moc ciągnika oraz wielkość gospodarstwa były na tym samym poziomie (typ 3). Zróżnicowanie przestrzenne badano także w ujęciu powiatowym.
Abstract	The research focused on structural analyses of tractors according to their power and of area of ag­ricultural holdings conducting agricultural activity. The aim of this paper is to find relation between the area of agricultural holdings and the power of tractors used there in the light of tractor market expan­sion and the financial support within the EU programmes facilitating the purchase of tractors. On the basis of the findings of the National Agricultural Census 2010 and the method relying on juxtaposition of the intensity levels of studied features by means of the standard deviation value, the authors present the evaluation of these interdependencies. It was shown that only the Dolnośląskie Voivodship is character­ised by the average tractor power being far higher than the average agricultural holding area (type 1), whereas in the Małopolskie, Podkarpackie, Łódzkie, and Mazowieckie Voivodships the average holding area is larger than the average tractor power (type 4). In other regions the tractor power and holding area are roughly the same (type 3). Slightly different proportions were observed at poviats level – type 3 accounts for as many as 57.0%, while type 5 is the least popular with 1.6% (there are only five poviats with a particularly big difference between the tractor power over the holding area). Besides the statistical and mathematical data analyses, the study was also concerned with the spatial patterns displayed by the examined phenomena – at the region and poviat levels.
Cytowanie	Biczkowski M., Kluba M., Rudnicki R. (2016) Struktura ciągników według mocy a struktura obszarowa gospodarstw rolnych w Polsce – analiza porównawcza wyników powszechnego spisu rolnego 2010.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 103, z. 4: 112-125
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2016_n4_s112.pdf

Autor	Mateusz Folwarski
Tytuł	Wpływ kredytów bankowych na wzrost gospodarczy w Polsce
Title	The impact of bank credit on economic growth in Poland
Słowa kluczowe	kredyt bankowy, wzrost gospodarczy, gospodarstwa domowe
Key words	credit, economic growth, households
Abstrakt	Banki w Polsce w czasie kryzysu finansowego 2007–2009 i zaraz bezpośrednio po nim w znaczny sposób ograniczyły akcję kredytową (m.in. poprzez regulacje kredytów mieszkaniowych w walucie obcej dla gospodarstw domowych oraz dla przedsiębiorstw z obawy przed „złymi kredytami”). Kredyt może stanowić zarówno w szerokim, jak i wąskim ujęciu szansę oraz zagrożenie dla różnych podmiotów gospodarczych całego kraju. Polska jest jednym z liderów wzrostu kredytów w całej Unii Europejskiej, niemniej w Polsce kredyty udzielane przez sektor bankowy są coraz to lepiej spłacane, zaś analiza skłonności i zdolności do spłaty tych kredytów jest coraz dokładniej analizowana przez banki. W opracowaniu wskazano na istotne powiązanie zmian kredytowania sektora niefinansowego przez banki w Polsce na zmiany wzrostu gospodarczego. Ukazano istotną, bardzo dużą zależność między wzrostem kredytów mieszkaniowych dla gospodarstw domowych a wzrostem PKB.
Abstract	Banks during the financial crisis 2007–2009 and immediately after it significantly reduced lending (including through the regulation of mortgage loans in foreign currency for households and companies for fear of “bad loans”). The loan can provide a broad and narrow term, as an opportunity and a threat to the various economic operators and the entire country. Poland is one of the leaders in credit growth across the European Union but in Poland credits granted by the banking sector are increasingly better paid, and the analysis of the tendencies and ability to repay these loans is more precisely analyzed by financial institutions. The study identifies significant link between changes in non-financial sector lending by banks in Poland, along with changes in economic growth. It shows important, a high correlation between the increase in housing loans to households and GDP growth.
Cytowanie	Folwarski M. (2016) Wpływ kredytów bankowych na wzrost gospodarczy w Polsce.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 3: 5-14
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2016_n3_s5.pdf

Autor	Serhiy Zabolotnyy
Tytuł	Studium porównawcze zróżnicowania stóp zwrotu z bezpośrednich inwestycji zagranicznych na przykładzie polskiej gospodarki
Title	A comparative study of the divergence in rates of return from foreign direct investments – evidence from the Polish economy
Słowa kluczowe	bezpośrednie inwestycje zagraniczne, stopa zwrotu, efektywność, Polska
Key words	foreign direct investment, rate of return, efficiency, Poland
Abstrakt	Celem opracowania jest przedstawienie poziomu zróżnicowania między stopami zwrotu z przyjmowanych i wysyłanych bezpośrednich inwestycji zagranicznych kraju z rozwijającą się gospodarką na przykładzie Polski. Przeprowadzono także porównanie między efektywnością bezpośrednich inwestycji zagranicznych a instrumentami finansowymi o niskim poziomie ryzyka. Stwierdzono, że bezpośrednie inwestycje zagraniczne w Polsce charakteryzowały się wyższymi stopami zwrotu niż polskie inwestycje zagraniczne w krajach o gospodarkach rozwiniętych.
Abstract	The goal of the research is to present the divergence in rates of return on inward foreign direct investments (FDI) and outward foreign direct investments (FDIA) of emerging market economy on the example of Poland. The comparison between the efficiency of foreign direct investments and low risk financial instruments was also conducted. The evidence of higher rates of return on inward foreign direct investment in Poland (FDI) than on Polish outward foreign direct investments (FDIA) in the countries with developed economies was received.
Cytowanie	Zabolotnyy S. (2016) Studium porównawcze zróżnicowania stóp zwrotu z bezpośrednich inwestycji zagranicznych na przykładzie polskiej gospodarki.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 3: 31-41
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2016_n3_s31.pdf

Autor	Katarzyna Czech
Tytuł	Zmiany w globalnej awersji do ryzyka oraz ich wpływ na wartość polskiej walut
Title	Global risk aversion and its impact on Polish currency
Słowa kluczowe	globalna awersja do ryzyka, GFSI, rynek walutowy, polska złotówka, przyczynowość Grangera
Key words	global risk aversion, GFSI, foreign exchange market, Polish zloty, Granger causality
Abstrakt	Celem artykułu jest zbadanie zależności między poziomem globalnej awersji do ryzyka a kształtowaniem się cen na polskim rynku walutowym. Artykuł zawiera przegląd literatury na temat wskaźników globalnej awersji do ryzyka, w tym przede wszystkim wskaźników opartych na cenach opcji. Badania przeprowadzono na podstawie danych odnośnie kursów walutowych PLN/USD i PLN/ /EUR, zagregowanego miernika awersji do ryzyka GFSI (ang. Global Financial Stress Index) oraz zmienności strategii 25-delta risk reversal. Wyniki testu przyczynowości w sensie Grangera sugerują, że dla danych z 2004–2015 zmiany w poziomie globalnej awersji do ryzyka mierzonej wskaźnikiem GFSI nie były przyczyną, w sensie Grangera, zmian kursów walutowych PLN/EUR i PLN/USD.
Abstract	The aim of the paper is to examine relationship between global risk aversion and value of the Polish currency. Article contains a literature review concerning global risk aversion measures. Paper is focused mainly on indicators which are based on options’ prices. Research are conducted for daily time series data of PLN/USD and PLN/EUR exchange rates, Global Financial Stress Index (GFSI) and 3–month 25-delta risk reversal volatility. Data cover the period for 2004 till 2015. The results of Granger causality test show no causality running from global risk aversion measured by GFSI to PLN/EUR and PLN/USD exchange rates.
Cytowanie	Czech K. (2016) Zmiany w globalnej awersji do ryzyka oraz ich wpływ na wartość polskiej walut.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 3: 43-54
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2016_n3_s43.pdf

Autor	Łukasz Ambroziak
Tytuł	Konkurencyjność cenowo-jakościowa polskich producentów żywności na rynku niemieckim
Title	Price and quality competitiveness of Polish food producers in the German market
Słowa kluczowe	produkty rolno-spożywcze, eksport, Polska, Niemcy, metoda cenowo-jakościowa
Key words	agri-food products, export, Poland, Germany, price and quality method
Abstrakt	Celem referatu jest identyfikacja i ocena strategii konkurowania polskich producentów żywności na rynku niemieckim w latach 2004-2014. W tym celu zastosowano dwie metody badania konkurencyjności cenowo-jakościowej, tj. wskaźniki cen relatywnych w polskim eksporcie na rynek niemiecki względem konkurentów z innych krajów oraz wskaźniki jakościowo-cenowe według koncepcji K. Aigingera. Analizą objęto produkty rolno-spożywcze (działy 01-24 według klasyfikacji HS). Przeprowadzone badanie wykazało, że w latach 2004-2014 źródłem wzrostu polskiego eksportu rolno-spożywczego do Niemiec były głównie przewagi cenowe polskich producentów żywności. Nie bez znaczenia były również przewagi o charakterze jakościowym, jednakże w analizowanym okresie tylko nieznacznie zmniejszyła się luka jakościowa między polską ofertą eksportową produktów rolno-spożywczych na rynku niemieckich a ofertą konkurentów z innych krajów.
Abstract	The aim of the paper is to identify and to evaluate the competing strategies of Polish food producers in the German market in 2004-2014. Two research methods were employed, that are relative price indices in Polish agri-food export to Germany in regard to the other competitors as well as price and quality indices by Aiginger. The analysis covers the agri-food products (chapters 01-24 by HS classification). The research results show that in 2004-2014 price advantages of Polish food producers were the main source of increase of the Polish agri-food export to Germany. The quality advantages were also important, however, during the period in question the quality gap between Polish agri-food products in German market and agri-food products of the other competitors only slightly diminished.
Cytowanie	Ambroziak Ł. (2016) Konkurencyjność cenowo-jakościowa polskich producentów żywności na rynku niemieckim.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 1: 7-24
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n1_s7.pdf

Autor	Aneta Bełdycka-Bórawska, Piotr Bórawski
Tytuł	Polski handel zagraniczny artykułami rolno-spożywczymi i jego prognoza
Title	Polish international trade of agri food products and its prognosis
Słowa kluczowe	produkty rolno-spożywcze, eksport, import, saldo
Key words	agri-food product, imports, exports, balance
Abstrakt	W pracy analizie poddano handel zagraniczny artykułami rolno-spożywczymi. Wskazano główne kraje, do których Polska eksportuje artykuły rolno-spożywcze oraz importerów. W analizie danych posłużono się metodami tabelarycznymi, opisowymi, graficznymi oraz analizą trendu. Materiał źródłowy stanowiły dane Głównego Urzędu Statystycznego, Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - PIB w Warszawie oraz Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Z badań wynika, że saldo bilansu handlowego artykułami rolno-spożywczymi w latach 2003-2015 wzrosło z 0,5 mld EUR do 7,7 mld EUR, czyli o 1440%. Polska eksportuje głównie mięso i podroby z drobiu, wyroby czekoladowe, mięso czerwone, pieczywo, przetwory mięsne, pszenicę, mięso wieprzowe. Głównymi partnerami handlowymi dla Polski są kraje UE, w tym szczególnie: Niemcy, Wielka Brytania, Czechy, Holandia i Włochy. W pracy opracowano prognozę rozwoju handlu polskimi artykułami rolno-spożywczymi, z której wynika, ze eksport, import oraz saldo będą rosły.
Abstract	The international trade of agri-food products was analyzed in the paper. The countries where we export agri-food products were pointed out and the importers, too. Tabular, descriptive, graphical and trend analysis methods were used in the data analysis. The source material was data from the Central Statistical Office, the Institute of Agricultural Economics and Food Economy-PIB in Warsaw and the Ministry of Agriculture and Rural Development. The research shows that the trade balance of agri-food products in the period 2003-2015 increased from 0.5 billion to 7.7 billion Euro, an increase of 1,440%. Poland exports mainly meat and offal of poultry, chocolate, red meat, bread, meat, wheat, pork. The main trade partners of Poland are the EU countries, particularly Germany, the United Kingdom, the Czech Republic, the Netherlands and Italy. Development forecast trading in Polish agri-food products was built in the study, which shows that exports, imports and the balance will grow.
Cytowanie	Bełdycka-Bórawska A., Bórawski P. (2016) Polski handel zagraniczny artykułami rolno-spożywczymi i jego prognoza.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 1: 48-59
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n1_s48.pdf

Autor	Piotr Chibowski, Waldemar Izdebski, Elwira Laskowska, Oksana Makarchuk, Jacek Skudlarski, Svetlana Zaika, Stanisław Zając
Tytuł	Stan i perspektywy produkcji roślin oleistych w Polsce i na Ukrainie w kontekście rozwoju sektora biopaliw transportowych
Title	Condition and prospects of oilseed production in Poland and Ukraine in the context of the development of biofuels for transport
Słowa kluczowe	rośliny oleiste, biopaliwa, Polska, Ukraina
Key words	oilseeds, biofuel, Poland, Ukraine
Abstrakt	W opracowaniu dokonano analizy stanu i perspektyw produkcji roślin oleistych w Polsce i na Ukrainie. W Polsce podstawową roślina oleistą jest rzepak, natomiast na Ukrainie dominuje słonecznik. Znaczny udział w strukturze upraw oleistych na Ukrainie oprócz słonecznika zajmują rzepak oraz soja. Zarówno w Polsce, jak i na Ukrainie odnotowano wzrost produkcji roślin oleistych. W Polsce stan ten wynika ze wzrostu popytu na surowce do produkcji biopaliw, natomiast na Ukrainie wzrost ten jest związany ze zwiększonym zapotrzebowaniem na nasiona roślin oleistych na rynkach światowych. Sektor biopaliwowy na Ukrainie znajduje się w początkowej fazie rozwoju i nie ma on istotnego wpływu na produkcję roślin oleistych w tym kraju. Dostrzegalny jest natomiast wpływ sektora biopaliw w krajach Unii Europejskiej na produkcję roślin oleistych i olejów roślinnych na Ukrainie. Sektor biopaliwowy w Polsce będzie odgrywał istotne znaczenie dla rozwoju produkcji rzepaku. W przypadku Ukrainy w związku z przyjętym ustawodawstwem o rozwoju OZE, w tym sektora biopaliw może w dalszej przyszłości nastąpić wzrost wewnętrznego zapotrzebowania na nasiona z roślin oleistych.
Abstract	The paper analyses the state of and prospects for oilseed production in Poland and Ukraine. Rapeseed is the basic oil plant in Poland, and sunflower dominates in Ukraine. In addition to the sunflower, rape and soya take a significant share in the structure of oilseeds in Ukraine. We saw an increase in oilseed production both in Poland and Ukraine. In Poland, the situation is due to the increase in demand for raw materials for biofuel production, while in Ukraine the increase is associated with an increased demand for oilseeds for the global markets. The biofuel industry in Ukraine is in the early stage of development and has no significant impact on the production of oilseeds in the country. However the European Union sees the impact of biofuels sector, which used oilseeds and vegetable oils from Ukraine. The biofuel industry in Poland will play a significant role in the development rapeseed production. In connection with the adopted legislation on renewable energy development in the biofuel sector in the case of Ukraine may face an increase in internal demand for seeds of oilseeds in the longer term.
Cytowanie	Chibowski P., Izdebski W., Laskowska E., Makarchuk O., Skudlarski J., Zaika S., Zając S. (2016) Stan i perspektywy produkcji roślin oleistych w Polsce i na Ukrainie w kontekście rozwoju sektora biopaliw transportowych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 1: 60-70
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n1_s60.pdf

Autor	Lilianna Jabłońska
Tytuł	Zmiany w produkcji kwiaciarskiej w Polsce i wybranych krajach świata
Title	The changes in floricultural production in Poland and selected countries worldwide
Słowa kluczowe	kwiaciarstwo, produkcja, świat, Polska
Key words	floriculture, production, the world, Poland
Abstrakt	Celem pracy jest analiza zmian w światowej produkcji kwiaciarskiej jako jednej z przesłanek w ocenie dalszego jej rozwoju w Polsce. Badania pokazują, iż w ostatnich dwóch dekadach miał miejsce dalszy rozwój tej produkcji, ale towarzyszyły mu wyraźne zmiany w relacjach między gałęziami kwiaciarstwa i grupami roślin w poszczególnych krajach, prowadzące do zmian w strukturze geograficznej produkcji. Przede wszystkim następuje wycofywanie się krajów rozwiniętych z produkcji pod osłonami, szczególnie kwiatów ciętych, a jednocześnie jej rozwój w krajach Afryki i Ameryki Łacińskiej, z przeznaczeniem na eksport. W krajach rozwiniętych wzrasta znaczenie produkcji roślin doniczkowych i szkółkarstwa ozdobnego, ale widoczne jest spowolnienie wzrostu areału upraw, co może wskazywać na stopniowe nasycanie się popytu wewnętrznego.
Abstract	The aim of the study was to analyze the changes in the floricultural production in the world as one of the points to evaluate its future development in Poland. Studies show the further growth of floriculture in the world in the last two decades, accompanied by a marked changes in the relations between the branches of floriculture and plant groups in different countries, leading to changes in the geographical structure of production. First of all, the withdrawal from production under cover in the developed countries dynamically occurs, mostly cut flowers, and the development of this production in African countries and Latin America for export is observed. In developed countries, the increasing importance of pot plants and ornamental nursery production is visible, however with slowing acreage growth, which may indicate a gradual saturation of the domestic demand.
Cytowanie	Jabłońska L. (2016) Zmiany w produkcji kwiaciarskiej w Polsce i wybranych krajach świata.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 1: 95-106
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n1_s95.pdf

Autor	Dorota Pasińska
Tytuł	Rynek wieprzowiny w ujęciu globalnym i krajowym
Title	Pork market from global and domestic perspective
Słowa kluczowe	rynek wieprzowiny, handel zagraniczny, produkcja wieprzowiny, żywiec wieprzowy
Key words	pork market, international trade, pork production, pigs
Abstrakt	W artykule podjęto próbę wskazania najważniejszych zmian na krajowym i światowym rynku wieprzowiny i trzody chlewnej po wstąpieniu Polski do UE. Ponad 80% światowej produkcji wieprzowiny dostarczają Chiny, UE i Stany Zjednoczone. W 2013 r. Polska była 4-tym producentem wieprzowiny w UE. Pomimo relatywnie dużej polskiej produkcji trzody chlewnej, sektor ten nie jest konkurencyjny. Wejście Polski do UE przyczyniło się do zdynamizowania obrotów handlowych wieprzowiną. W badanym okresie z eksportera netto Polska stała się importerem netto produktów wieprzowych.
Abstract	The article attempts to indicate the major changes in the domestic and world market of pork and pigs after Poland's accession to the EU. China, the EU and the United States supply more than 80% of world pork production. In 2013 Poland was the 4th pork producer in the EU. Despite the relatively large Polish production of pigs, the sector is not competitive. Poland's accession to the EU has led to more dynamic pork trade. In the studied period from net exporter, Poland has become a net importer of pork products.
Cytowanie	Pasińska D. (2016) Rynek wieprzowiny w ujęciu globalnym i krajowym.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 1: 187-198
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n1_s187.pdf

Autor	Maciej Stawicki
Tytuł	THE DEVELOPMENT OF HOTEL BASE IN POLAND WITH THE USE OF EU FUNDS
Title	Rozwój bazy hotelowej w Polsce przy wykorzystaniu funduszy europejskich
Słowa kluczowe	fundusze UE, hotele, Polska, rozwój bazy noclegowej, fundusze europejskie 2007-2013
Key words	EU funds, hotels, Poland, hotel classification, development
Abstrakt	Celem pracy jest przedstawienie roli środków unijnych w rozwoju bazy hotelowej w Polsce. Cele szczegółowe obejmują identyfikację zmian w strukturze hoteli, prezentację wartości i liczby inwestycji w hotelach współfinansowanych z funduszy unijnych oraz oceny roli funduszy UE w budowę nowych hoteli w Polsce. Użyto metody opisowej, metod statystycznych i graficznej prezentacji danych. W analizowanym okresie liczba hoteli w Polsce wzrosła z 668 w 1995 roku do 2209 w 2015 roku, przy czym udział najbardziej luksusowych hoteli (5- i 4-gwiazdkowych) wzrósł najbardziej. W perspektywie finansowej 2007-2013 zrealizowano 208 projektów obejmujących budowę lub adaptację budynków na hotele i 193 projekty związane z rozwojem i modernizacją tych obiektów o łącznej wartości dofinansowania UE 631,6 mln zł. Najwyższe wartości nowo budowanych hoteli zaobserwowano w województwach dolnośląskim, warmińsko-mazurskim i opolskim, także regionach położone we wschodniej Polsce. Największy wzrost liczby hoteli odnotowano w południowo-wschodniej i centralnej Polsce, co było po części efektem realizowanej polityki regionalnej i wdrażaniem funduszy Unii Europejskiej.
Abstract	The aim of the paper is to present the role of EU funds in the development of hotel base in Poland. Detailed objectives include identification of changes in the structure of hotels, presentation of the value and number of investments in hotels co-financed by the EU funds and assessment of the role of EU funds in building new hotels in Poland. Descriptive, statistical and graphic methods were used. In the analyzed period the number of hotels in Poland changed from 668 in 1995 to 2209 in 2015. The share of most luxurious (5- and 4-star) hotels have developed most. Financial perspective 2007-2013 differed from the previous one, as much more projects involving hotels were implemented: 208 construction or adaptation and 193 development or renovation ones with total EU co-financing of 631,6 million PLN. The highest values of new hotels constructions or adaptations for hotels characterized voivodships dolnośląskie, warmińsko-mazurskie and opolskie, also regions located in eastern Poland. The highest increase of hotel number was observed in south-eastern and Central Poland, which partly was the effect of implemented regional policy and European Union funds.
Cytowanie	Stawicki M. (2016) THE DEVELOPMENT OF HOTEL BASE IN POLAND WITH THE USE OF EU FUNDS.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 16(65): 70-78
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2016_n65_s70.pdf

Autor	Katarzyna Domańska, Anna Nowak
Tytuł	Pozycja konkurencyjna państw członkowskich Unii Europejskiej w handlu zagranicznym produktami rolno-spożywczymi
Title	The Competitive Position of European Union Member States in Foreign Trade in Agri-food Products
Słowa kluczowe	Unia Europejska, sektor rolno-spożywczy, konkurencyjność, handel zagraniczny
Key words	European Union, agri-food sector, competitiveness, foreign trade
Abstrakt	Celem opracowania jest ocena pozycji konkurencyjnej państw członkowskich UE w handlu zagranicznym produktami rolno-spożywczymi w latach 2004, 2009 i 2014. Znaczenie tych badań wynika z faktu, że handel zagraniczny stanowi największą i najważniejszą część międzynarodowych stosunków gospodarczych. Analizę przeprowadzono w oparciu o następujące wskaźniki pozycji w międzynarodowej wymianie towarowej: indeks relatywnej komparatywnej przewagi eksportu (RCA), wskaźnik pokrycia importu eksportem (Lafaya) oraz wskaźnik handlu wewnątrzgałęziowego (Grubela-Lloyda). W pracy wykorzystano dane EUROSTAT. Przeprowadzone badania wykazały, że w badanych latach najwyższą pozycję konkurencyjną wśród nowych państw członkowskich UE w handlu zagranicznym produktami rolno-spożywczymi osiągała Litwa, Bułgaria, Polska i Łotwa. Spośród państw „starej 15” zdecydowanym liderem okazała się Holandia.
Abstract	This paper identifies and examines the competitive position of European Union member states in foreign trade in agri-food products in 2004, 2009 and 2014. The survey is significant because foreign trade is the greatest and most important part of international economic relations. An analysis was carried out based upon indicators of the position in international goods exchange as follows: Revealed Comparative Advantage Index (RCA), export-import coverage ratio (Lafaya) and index of intra-industry trade (Grubela-Lloyda). The paper used data from EUROSTAT. The survey showed that in the examined years the following countries gained the highest competitive position among new member states of EU in foreign trade in agri-food products: Lithuania, Bulgaria, Poland and Latvia. Among the countries of the “old 15” member states, Holland was the leader.
Cytowanie	Domańska K., Nowak A. (2016) Pozycja konkurencyjna państw członkowskich Unii Europejskiej w handlu zagranicznym produktami rolno-spożywczymi.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 3: 67-76
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n3_s67.pdf

Autor	Katarzyna Kita
Tytuł	Międzynarodowa pozycja konkurencyjna polskich artykułów rolno-spożywczych na rynkach wybranych krajów azjatyckich stan i perspektywy
Title	The International Competitive Position of Polish Agri-Food Products on the Selected Asian Markets – Current Status and Prospects
Słowa kluczowe	konkurencyjność, handel zagraniczny, analiza symulacyjna, liberalizacja handlu rolnego, rynki azjatyckie
Key words	competitiveness, international trade, model simulations, liberalization of agri-food trade, Asian markets
Abstrakt	Celem artykułu było określenie znaczenia wybranych krajów azjatyckich w polskim handlu artykułami rolno-spożywczymi oraz zbadanie skutków potencjalnej liberalizacji handlu rolnego dla pozycji konkurencyjnej wybranych produktów rolno-spożywczych wytwarzanych w Polsce na tych rynkach. Analiza konkurencyjności artykułów rolno-spożywczych przeprowadzona została w ujęciu ex-post oraz ex-ante. W pierwszym wykorzystano celowo dobrany zestaw ilościowych mierników międzynarodowej pozycji konkurencyjnej, w drugim - prognozy wykonano przy wykorzystaniu matematycznego modelu równowagi ogólnej GTAP, przy założeniu dwóch różnych wariantów liberalizacji handlu rolnego. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że rynki azjatyckie są atrakcyjnymi rynkami zbytu dla polskich produktów pochodzenia zwierzęcego, w odniesieniu do których Polska posiada korzystną pozycję konkurencyjną. Wyniki symulacji GTAP wskazały, że perspektywie krótkookresowej, bez względu na stopień zliberalizowania handlu rolnego, pozycja konkurencyjna wytwarzanych w Polsce artykułów rolno-spożywczych pochodzenia zwierzęcego na rynkach azjatyckich zostanie utrzymana.
Abstract	The significance of selected Asian countries in the Polish agri-food trade is presented in the paper. As well as some possible effects of a potential liberalization of agri-food trade for the competitive position of Polish agri-food products on the Asian markets. A deliberately selected set of quantitative measures of international competitiveness was used to carry out the ex post analysis and a mathematical model of general equilibrium GTAP was used to make ex ante analysis. Forecasts were made with two different variants of the liberalization of agricultural trade. The results of the analysis showed that Asian markets are attractive for Polish producers of products of animal origin, on which Poland has favorable competitive position. The GTAP simulation results indicated that in short term, regardless of the degree of liberalization of agricultural trade, the competitive position of Polish agri-food products of animal origin on the Asian markets will be maintained.
Cytowanie	Kita K. (2016) Międzynarodowa pozycja konkurencyjna polskich artykułów rolno-spożywczych na rynkach wybranych krajów azjatyckich stan i perspektywy.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 3: 153-166
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n3_s153.pdf