Wydział Nauk Ekonomicznych SGGW w Warszawie

73 wyników
[1-20] [21-40] [41-60] [61-80]

41.

Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2012

Czyżewski A., Stępień S. Stare i nowe we wspólnej polityce rolnej 2014-2020 – próba oceny z punktu widzenia interesów polskiego rolnictwa

Autor	Andrzej Czyżewski, Sebastian Stępień
Tytuł	Stare i nowe we wspólnej polityce rolnej 2014-2020 – próba oceny z punktu widzenia interesów polskiego rolnictwa
Title	The Old and the New in Common Agricultural Policy 2014-2020 – Attempt to Assess in Terms of the Interest of Polish Agriculture
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Negocjacje nad kształtem wspólnej polityki rolnej po 2013 roku wchodzą w decydującą fazę. Zakończona w czerwcu prezydencja duńska podsumowała przebieg dotychczasowych konsultacji. Efektem prac jest raport w sprawie WPR w nowym okresie programowania, który odnosi się do zaprezentowanych przez Komisję Europejską zmian i który przedstawia obszary zbieżności i rozbieżności między krajami UE w zakresie poszczególnych rozwiązań. Celem artykułu jest ocena propozycji zawartych w projekcie reformy w kontekście interesów sektora rolnego w Polsce, w trzech najważniejszych, zdaniem autorów, płaszczyznach: płatności bezpośrednich, interwencji rynkowej oraz polityki obszarów wiejskich. Szczegółowa analiza dokumentu KE i raportu pozwala stwierdzić, że duża część zapisów jest korzystna dla polskiego rolnictwa, ale są też takie, które mogą mieć negatywny skutek.
Abstract	Negotiations on the shape of the Common Agricultural Policy (CAP) after 2013 are entering a decisive phase. The Danish Presidency, finished in June, summarized the previous consultations. The outcome is a report on the CAP in the new programming period, which refers to the changes presented by the European Commission and that shows the areas of convergence and divergence between EU countries on specific solutions. The purpose of this paper is to assess the proposals contained in the draft of CAP reform in the context of the interests of the agricultural sector in Poland. There are three most important, according to the authors, areas: direct payments, market intervention and Rural Policy. Detailed analysis of the European Commission’s document and the report shows that a large part of the arrangements is beneficial for Polish agriculture, but there are also those that may have a negative effect.
Cytowanie	Czyżewski A., Stępień S. (2012) Stare i nowe we wspólnej polityce rolnej 2014-2020 – próba oceny z punktu widzenia interesów polskiego rolnictwa.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 8(57): 116-129
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2012_n57_s116.pdf

42.

Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2012

Szczukocka A. Poziom i dynamika zmian zatrudnienia w sektorze rolnym w Polsce na tle innych państw Unii Europejskiej

43.

Scientific Journal Warsaw University of Life Sciences SGGW - Problems of World Agriculture, 2012

Popa D., Timofti E. Perspectives of Moldavia's Agricultural Sector After Potential Accession to the EU

44.

Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2012

Rudenko O. The Risks of Direct and Portfolio Investments in the Agricultural Sector of Ukraine

45.

Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2011

Błażejczyk-Majka L., Kala R., Maciejewski K. Efektywność produkcji rolniczej na obszarze Unii Europejskiej w latach 1989-20071

Autor	Lucyna Błażejczyk-Majka, Radosław Kala, Krzysztof Maciejewski
Tytuł	Efektywność produkcji rolniczej na obszarze Unii Europejskiej w latach 1989-20071
Title	Efficiency of agricultural production in the European Union, 1989-2007
Słowa kluczowe	efektywność techniczna, rolnictwo, UE, DEA
Key words	technical efficiency, agriculture, EU, DEA
Abstrakt	Ocena technicznej efektywności produkcji jest jednym z ważniejszych zagadnień wzbudzających zainteresowanie ekonomistów od połowy ubiegłego wieku. Jedną z metod przydatnych w tym zakresie jest Data Envelopment Analysis (DEA), pozwalająca na oszacowanie efektywności produkcji w oparciu o wyniki osiągane przez ustalony zbiór jednostek gospodarczych. Celem niniejszej pracy jest analiza dynamiki zmian technicznej efektywności produkcji w sektorze rolnictwa Unii Europejskiej (UE) z uwzględnieniem czterech podstawowych czynników produkcji, tj. pracy, ziemi, kapitału trwałego i kapitału obrotowego. Dla oceny efektywności zastosowano analizę DEA w odniesieniu do wyników ekonomicznych osiągniętych w latach 1989-2007 przez przeciętne gospodarstwa reprezentujące wybrane regiony UE. Uzyskane przeciętne techniczne efektywności w kolejnych latach badanego okresu dają podstawę dla wyznaczenia zmian efektywności w czasie, które z kolei pozwalają na uchwycenie różnic technologii produkcji na poziomie poszczególnych krajów lub ich grup. Rozwiania te uzupełnia dyskusja oparta na klasycznej analizie wykorzystania podstawowych czynników produkcji rolniczej
Abstract	The evaluation of technical efficiency of production has been a major issue of interest for economists since the 1950s. One of useful methods in that respect is Data Envelopment Analysis (DEA) which facilitates estimation of production efficiency based on results obtained by a specific set of economic entities. The aim of this study is to analyze dynamics of changes in technical efficiency of production in the agricultural sector of the European Union (EU), including four basic production factors, i.e. labour, land, fixed capital and working capital. For the evaluation of efficiency, the DEA method was applied with reference to the economic output generated in the period of 1989-2007 by average farms representative for selected EU regions. Efficiency values estimated in this way constituted a basis for the determination of efficiency changes in time, which in turn made it possible to identify differences in production technology in particular countries or groups of countries. These considerations were supplemented with a discussion based on the classical analysis of utilization of basic production factors in agriculture.
Cytowanie	Błażejczyk-Majka L., Kala R., Maciejewski K. (2011) Efektywność produkcji rolniczej na obszarze Unii Europejskiej w latach 1989-20071.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 11(26), z. 1: 28-38
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2011_T11(26)_n1_s28.pdf

46.

Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2011

Czyżewski A., Kułyk P. Oddziaływanie zmian aktywności gospodarczej na redystrybucję dochodów w sektorze rolnym

Autor	Andrzej Czyżewski, Piotr Kułyk
Tytuł	Oddziaływanie zmian aktywności gospodarczej na redystrybucję dochodów w sektorze rolnym
Title	The Impact Of Changes In Economic Activity Based On The Redistribution Of Income In The Agricultural Sector
Słowa kluczowe	polityka rolna, wzrost gospodarczy, rynek pracy
Key words	agricultural policy, economic growth, labor market
Abstrakt	W artykule przedstawiono mechanizm oddziaływania zmian w aktywności gospodarczej na wielkość i strukturę retransferów do sektora rolnego. Zwrócono uwagę na dwa czynniki: przekształcenia w dochodzie narodowym oraz sytuację na rynku pracy, wyrażoną za pośrednictwem stopy bezrobocia. Okres badawczy obejmował lata 1990-2009 a analizie poddano 21 krajów i jedno ugrupowanie integracyjne. Zastosowano metodologię OECD dla oszacowania przepływu nadwyżki ekonomicznej pomiędzy rolnictwem a pozostałymi sektorami gospodarki. Kraje zostały sklasyfikowane w trzech grupach o różnym poziomie rozwoju gospodarczego. Uzyskane wyniki wskazują, iż w badanym obszarze powiązań pomiędzy czynnikami makroekonomicznymi a strukturą retransferów nie można wyrokować o ich uniwersalnym charakterze dla całej populacji. Specyfika poszczególnych rynków krajowych wymusza stosowanie odmiennej struktury i wielkości retransferów. Procesy globalizacji i liberalizacji nie doprowadziły do ujednolicenia reakcji w polityce rolnej w stosunku do wyróżnionych czynników.
Abstract	In the article the mechanism of the influence of changes in economic activity as a consequence of the size and the structure of retransfers to the agricultural sector, was presented. We paid attention to two factors: economic growth and situation of the labor market expressed in terms of the unemployment rate. The analytical period included years 1990-2009, and the analysis was based on 21 states and one integrative formation. OECD methodology was applied for the estimation of the flow of the economic surplus among agriculture sectors remaining and of the economy. States were classified into three groups with different levels of the economic development. The obtained results indicate, that in investigated area of connections between macroeconomic factors and the structure of retransfers one cannot indicate a universal tendency for the entire population. The specificity of individual internal markets extorts the application of the different structure and size of retransfers. Globalization processes and liberalization did not lead to a unified reaction in the agricultural policy in relation to favored macroeconomic a factors.
Cytowanie	Czyżewski A., Kułyk P. (2011) Oddziaływanie zmian aktywności gospodarczej na redystrybucję dochodów w sektorze rolnym .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 98, z. 3: 100-107
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2011_n3_s100.pdf

47.

Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2011

Sieczko A. Współpraca rolników z Mazowiecką Izbą Rolniczą w świetle badań ankietowych

48.

Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010

Poczta W. Sytuacja dochodowa gospodarstw rolnych w Polsce po akcesji do UE i jej determinanty jako przesłanka rozwoju rolnictwa

Autor	Walenty Poczta
Tytuł	Sytuacja dochodowa gospodarstw rolnych w Polsce po akcesji do UE i jej determinanty jako przesłanka rozwoju rolnictwa
Title	Economic condition of Polish farms after the integration with the EU and its determinants as a premise of agricultural development
Słowa kluczowe	sytuacja dochodowa gospodarstw rolnych w Polsce, akcesja Polski do UE, determinanty dochodów rolniczych, uwarunkowania endogeniczne i agrogeniczne dochodów
Key words	economic condition of Polish farms, Polish integration with the EU, determinants of agricultural incomes, endogenous and exogenous determinants
Abstrakt	Celem opracowania jest próba identyfikacji wybranych determinant i wyników uzyskiwanych przez sektor rolny w Polsce oraz ocena ich wpływu na możliwości rozwojowe rolnictwa. W okresie poakcesyjnym przeważały w polskim rolnictwie czynniki sprzyjające wzrostowi dochodów rolniczych, a zatem rozwojowi sektora. Korzystny wpływ wywierały zarówno uwarunkowania endogeniczne (wzrost wolumenu produkcji, poprawa technicznej efektywności wytwarzania), jak i egzogeniczne (przewaga pozytywnego wpływu subwencji dla rolnictwa nad negatywnymi skutkami pogorszenia relacji cenowych).
Abstract	The aim of this paper is to identify chosen determinants and results achieved by the agricultural sector in Poland and an assessment of their impact on the development possibilities of agriculture. Since the integration with the EU, the Polish agriculture has been prevailed by the factors favoring growth of agricultural incomes and the same development of the agricultural sector. One can distinguish positive impact of both endogenous (growth of production volume, improvement of technical efficiency of production) and exogenous determinants (excess of positive effects of subsidies for agriculture over negative results of price relation deterioration).
Cytowanie	Poczta W. (2010) Sytuacja dochodowa gospodarstw rolnych w Polsce po akcesji do UE i jej determinanty jako przesłanka rozwoju rolnictwa.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 205-217
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s205.pdf

49.

Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2010

Czyżewski A., Kułyk P. Fakty i mity wokół rolnictwa w świetle badań empirycznych

50.

Scientific Journal Warsaw University of Life Sciences SGGW - Problems of World Agriculture, 2010

Smelíková E. New challenge for competitiveness of an agro-food company: to gain global competitive advantage

51.

Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010

Zawalińska K. Modelowanie rozwoju ekonomicznego na przykładzie polityki rozwoju obszarów wiejskich i regionalnego modelu równowagi ogólnej RegPOL

Autor	Katarzyna Zawalińska
Tytuł	Modelowanie rozwoju ekonomicznego na przykładzie polityki rozwoju obszarów wiejskich i regionalnego modelu równowagi ogólnej RegPOL
Title	Modeling of economic development, on the example of rural development policy and regional general equilibrium model RegPOL
Słowa kluczowe	regionalne modele równowagi ogólnej, polityka rozwoju obszarów wiejskich, modelowanie rozwoju ekonomicznego
Key words	regional CGE models, rural development Policy, modeling of economic development
Abstrakt	Opracowanie pokazuje, w jaki sposób regionalne modele równowagi ogólnej można zastosować do oceny rozwoju ekonomicznego powstałego na skutek różnego rodzaju interwencji państwowych. Przykładem omawianym w opracowaniu jest model RegPOL, a ocenie poddawano politykę rozwoju obszarów wiejskich w Polsce. Na podstawie empirycznego zastosowania modelu RegPOL wskazano, że regionalne modele, choć nie są bez wad, to jednak bardzo dobrze sprawdzają się w ocenie polityk wielosektorowych. Ich całościowe ujęcie gospodarki przesądza o tym, że są one użytecznym narzędziem do ewaluacji różnego rodzaju interwencji w tym polityki rozwoju obszarów wiejskich, która właśnie dalece wykracza poza sektor rolny.
Abstract	Article aims to show how the regional general equilibrium models can be used to assess the economic development created by various state intervention. An example illustrating this phenomenon is a regional computable general equilibrium model RegPOL used to assess rural development policy in Poland. The study stresses and shows based on the empirical application of the RegPOL model that regional CGE models, although not without flaws, are very well placed in the evaluation of multisectoral policies. Their holistic approach to the economy determines that they are a useful tool to evaluate various types of intervention in rural development policy, which exactly is multisectoral, going far beyond the agricultural sector alone.
Cytowanie	Zawalińska K. (2010) Modelowanie rozwoju ekonomicznego na przykładzie polityki rozwoju obszarów wiejskich i regionalnego modelu równowagi ogólnej RegPOL .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 2: 62-75
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n2_s62.pdf

52.

Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2009

Czyżewski A. Potrzeba badań makroekonomicznych w gospodarce żywnościowej

Autor	Andrzej Czyżewski
Tytuł	Potrzeba badań makroekonomicznych w gospodarce żywnościowej
Title	The need of macroeconomic research in the agricultural sector
Słowa kluczowe	gospodarka żywnościowa, sektor rolno-żywnościowy, makroekonomia, polityka monetarna i fiskalna, model przepływów międzygałęziowych
Key words	agricultural economics, agri-food sector, macroeconomy, monetary and fiscal options, input-output model
Abstrakt	Celem głównym rozważań jest pokazanie współzależności makroekonomicznych decydujących o rozwoju sektora rolno-żywnościowego. Mają one charakter teoretyczno- metodyczny. Cele szczegółowe polegają na określeniu znaczenia związków i współzależności makroekonomicznych w gospodarce żywnościowej. Są one realizowane przez omówienie ogólnej problematyki wpływów i skutków ubocznych w badaniach ekonomicznych, jak też określenie uniwersalnych przesłanek tych badań. Dotyczą zarówno otoczenia makroekonomicznego, istotnego dla rozwoju sektora rolno-żywnościowego, jak też identyfikacji podstawowych relacji wskaźnikowych. Ponadto, opracowanie przedstawia obszary uwarunkowań makroekonomicznych badanego sektora, wiążąc je z oddziaływaniem opcji monetarnej i fiskalnej na sytuację bieżącą gospodarki żywnościowej i perspektywy jej rozwoju. Przedstawia także model przepływów międzygałęziowych jako użyteczny do prowadzenia badań w tym zakresie. Rozważania kończy indeks problemów, które wymagają badań makroekonomicznych w odniesieniu do gospodarki żywnościowej. Mogą być one zrealizowane z zastosowaniem wskazanych przesłanek, wskaźników i metod realizacji.
Abstract	The main aim of the paper is to present the macroeconomic relations influencing the development of agricultural sector. The nature of the survey is rather theoretical and methodical. Particular aims concern defining the importance of macroeconomic relations and dependences in agricultural sector. These aims are going to be accomplished through discussion about influences and side effects in economic research, as well as through defining some general determinants of this research. They concern both macroeconomic environment, which is so important for the development of agricultural sector, and identification of basic index relations. In the second part of the paper, author presents macroeconomic determinants of surveyed sector and relates them with the influence of monetary and fiscal options on the contemporary situation of the agricultural sector and development perspectives. He presents also an input-output model, which seems to be very useful in these research. The paper is completed with the list of other macroeconomic problems, which should become an object of macroeconomic research in relation to the agricultural sector. They might be implemented with the use of presented determinants, indices and methods.
Cytowanie	Czyżewski A. (2009) Potrzeba badań makroekonomicznych w gospodarce żywnościowej .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 2: 9-21
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n2_s9.pdf

53.

Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2009

Czyżewski B. Współczesne teorie renty gruntowej, ich geneza i znaczenie dla Wspólnej Polityki Rolnej w Unii Europejskiej

Autor	Bazyli Czyżewski
Tytuł	Współczesne teorie renty gruntowej, ich geneza i znaczenie dla Wspólnej Polityki Rolnej w Unii Europejskiej
Title	Contemporary theories of land rent, its origins and application to Common Agricultural Policy in the European Union
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Globalizacja ekonomiczna przyspiesza przepływy czynników wytwórczych w skali krajowej i globalnej. W rezultacie roną jednak koszty transakcyjne funkcjonowania systemów gospodarczych i pojawia się koniecznośc wprowadzenia nowych mechanizmów ich optymalizacji i kontroli. Dotyczy to w szczególności sektora rolno-żywnościowego, który odgrywa kluczową rolę w zrównoważonym rozwoju gospodarki rynkowej. Pojawia się ważne pytanie, czy w tych warunkach czynnik ziemi jest zdolny do generowania rent ekonomicznych, które stanowiłyby przesłankę przewag komparatywnych?jednej strony, ricardiańskie renty gruntowe zanikają, renty ekonomiczne według doktryny H. George’a wywołują kryzysy finansowe, a założenia monetarystyczne okazują się niewystarczające. Z drugiej strony czynnik ziemi zyskuje nowe zastosowania w zakresie usług środowiskowych, które pozwalają założyć, że renty gruntowe mają źródło w przepływach realnych.Celem opracowania jest ukazanie ewolucji teorii renty gruntowej od czasów ekonomii klasycznej do dzisiaj. Podjęto w nim próbę sformułowania koncepcji renty gruntowej adekwatnej do procesów zachodz??cych we Wspólnej Polityce Rolnej Unii Europejskiej, ukierunkowując ją na czynniki instytucjonalne. Stawia się też, że renta instytucjonalna należy do najtrwalszych rent ekonomicznych, zważywszy na kierunek rozwoju, który obrało europejskie rolnictwo
Abstract	The economic globalisation process makes the economic factors rotate faster. As a result transaction costs of global system functioning increase and a coordination mechanism is needed - especially in agro-food sectors. There exists a crucial question whether a land factor is still capable to generate economic rents which would be the determinants of comparative advantages? On one hand, D. Ricardo’s land rents are vanishing, H. George’s rents are provoking financial crisis, monetarists assumptions are becoming unsufficient, on the other, the land factor gains new environmental applications and there is still a hope that land rents have its origins in a real value. This paper aims at presenting the evolution of the land rents theory starting from classical economics. One makes an attempt to find the most adequate conception of land rent creation at present day, searching for new sources of comparative advantages in the institutional factors. One argues that the institutional rent is the only durable economic rent in the European agricultural sector regarding chosen direction of CAP evolution.
Cytowanie	Czyżewski B. (2009) Współczesne teorie renty gruntowej, ich geneza i znaczenie dla Wspólnej Polityki Rolnej w Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 2(51): 39-55
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n51_s39.pdf

54.

Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2009

Łozowski M., Obstawski Z. Podstawy budowy Wspólnego Systemu Ubezpieczeń Rolnych w Unii Europejskiej

Autor	Mieczysław Łozowski, Zdzisław Obstawski
Tytuł	Podstawy budowy Wspólnego Systemu Ubezpieczeń Rolnych w Unii Europejskiej
Title	Foundations of creation the Common System of Agricultural Insurance in the European Union
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	W krajach europejskich wśród największych zagrożeń dla produkcji rolnej i infrastruktury produkcyjnej zaliczane są zewnętrzne warunki klimatyczno-środowiskowe, w tym: intensywność opadów atmosferycznych, niekorzystny rozkład temperatur, wilgotność, nasłonecznienie, i często z tym związany stopień nasilenia występowania chorób i szkodników roślin. Czynniki te powodują m.in. huragany, gradobicia, susze, pożary, powodzie i wymarznięcia, pożary i inne klęski żywiołowe. Jednocześnie wśród specjalistów trwa dyskusja dotycząca zdefiniowania nowych zagrożeń produkcji rolniczej. Należą do nich zagrażające nie tylko rolnictwu, z dużą dozą pewności wywołane przez człowieka zmiany klimatyczne oraz coraz częściej wymieniane jako duże ryzyko nierozpoznany wpływ manipulacji genetycznych na środowisko. Analiza dotychczas istniejących systemów ubezpieczeń rolnych wskazuje na duże różnice pomiędzy poszczególnymi krajami. Wskazane w artykule zagrożenia zdaniem autora wymagają stworzenia teoretycznych podstaw wspólnego programu ubezpieczeń sektora rolnego dla wszystkich krajów Unii Europejskiej. Chcąc odpowiednio zarządzać ryzykiem w rolnictwie należy uwzględniać dwie podstawowe strategie. Dotyczą one programów dywersyfikacji produkcji lub strategii dzielenia lub odstępowania ryzyka takich jak uczestnictwo w funduszach i ubezpieczeniach wzajemnych, ubezpieczeniach komercyjnych, kontraktach produkcyjnych, lub transakcjach terminowych. Wymienione instrumenty zwłaszcza ubezpieczenia stosowane w ramach spójnego programu ochrony rolnictwa przed skutkami katastrof naturalnych stanowią główny przedmiot zainteresowania niniejszego opracowania. Ubezpieczenie, zdaniem wielu specjalistów jest najlepszym narzędziem zarządzania ryzykiem. Rządy w wielu krajach wspierają powstawanie systemów ubezpieczanie upraw i zwierząt hodowlanych, traktując to jako formę subsydiów i wspierania rozwoju rolnictwa. Wtedy ubezpieczenie podstawowych upraw funkcjonują często jako ubezpieczenie obligatoryjne lub w powiązaniu z kredytami udzielanymi gospodarstwom rolnym, zarówno zwykłymi, jak i częściowo refundowanymi przez poszczególne rządy. Ponadto w wielu krajach corocznie są dekretowane i zarządzane przez rządy tak zwane fundusze klęskowe.. Zauważyć należy, że taka ingerencja w rynek ubezpieczeniowy może niekorzystnie wpływać na rozwój rynku produktów ubezpieczeniowych w rolnictwie. Uznając ważność omawianych problemów Unia Europejska w ramach wspólnej polityki rolnej tworzy podstawy przepisów ogólnych (zgodnych z umowami WTO), regulujących wparcie 1 W geograficznym oglądzie tych ryzyk poprzez tworzenie map ryzyka pomagają nowoczesne systemy w tym: dane plonów z bazy danych Eurostat REGIO, FADN (Sieci Danych Rachunkowości Rolniczej), modeli agrometeorologicznych oraz zdjęć satelitarnych. publiczne w tym obszarze mające ułatwić zarządzanie ryzykiem związanym z produkcję rolną. Jednym z tematów rozważań gremiów odpowiedzialnych z wspólna politykę rolną jest stworzenie założeń do odpowiednich strategii zarządzania ryzykiem i kryzysami w sektorze rolniczym. W marcu 2000 Unia Europejska przedstawiła zbiór przepisów o pomocy państwa, regulujący możliwości finansowania pomocy dla rolnictwa z państwowych budżetów. I tak m.in. w rozdziale 11 znajdują się przepisy o warunkach przyznawania środków budżetowych na usuwanie strat w produkcji rolnej spowodowanych anomaliami klimatycznymi. Wszelkie ustalenia i propozycje rozwiązań z pewnością przejdą do etapu realizacji w odniesieniu do całej Wspólnoty. Zwiastunem może być opracowana w 2006 r przez, Parlament Europejski rezolucja w sprawie zarządzania ryzykiem w sytuacjach kryzysowych w rolnictwie (2005/2053(IN1)).
Abstract	External climatic and environmental conditions are considered the greatest threats for agricultural production and production infrastructure in European countries. They include intensity of atmospheric precipitation, unfavourable temperature distribution, humidity, sun exposure and, often connected with that, degree of occurrence of plant diseases and pests. Those factors cause, for example, hurricanes, hail, droughts, fires, floods, frosts and other natural disasters13. At the same time, there is a discussion among specialists concerning defining new threats to agricultural production. They include, posing threats not only to agriculture, to a large extent of certainty caused by man, climatic changes and, more and more often mentioned as a great risk, unrecognised influence of genetic manipulations on the environment. The analysis of existing agricultural insurance systems indicates big differences between individual countries. According to the author, the threats indicated in the article require creating theoretical foundations of the common insurance programme of the agricultural sector for all countries of the European Union. For proper management of risks in agriculture, two basic strategies should be taken into consideration. They concern programmes of production diversification or the strategy of sharing and transferring a risk such as participation in funds and mutual insurance, commercial insurance, production contracts, or futures market. The mentioned instruments, particularly insurances used within a consistent programme of protection of agriculture against effects of natural disasters, are the main subject of this study. Insurance, according to many specialists, is the best risk management tool. Governments in many countries support forming crop and livestock insurance systems, treating it as a form of subsidising and supporting the development of agriculture. Then the insurance of basic forms of crops often function as obligatory insurance or in connection with loans given to farms, both ordinary or partly refunded by individual governments. Moreover, so-called disaster funds are annually introduced and managed by governments in many countries. It should be noticed that such interference in insurance market may unfavourably influence the development of insurance products market in agriculture. Accepting the significance of the discussed problems, the European Union is creating, within the common agricultural policy, foundations of general provisions (in accordance with WTO agreements) regulating public support in this sector aiming at facilitation of risk management connected with agricultural production. One of the subject of considerations of circles responsible for the common agricultural policy is creating assumptions for appropriate strategies of risk and crisis management in the agricultural sector. In March 2000 the European Union presented a collection of regulations on the state support, regulating possibilities of financing assistance for agriculture from state budgets. In Chapter 11, for instance, there are provisions on conditions of granting budget means for removal losses in agricultural production caused by climatic anomalies. All decisions and proposals of solutions will certainly be carried out in relation to the whole Community. The herald may be the resolution prepared in 2006 by the European Parliament on risk management in crisis situations in agriculture (2005/2053(IN1)).
Cytowanie	Łozowski M., Obstawski Z. (2009) Podstawy budowy Wspólnego Systemu Ubezpieczeń Rolnych w Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 2(51): 185-196
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n51_s185.pdf

55.

Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2009

Łozowski M., Obstawski Z. Wsparcie publiczne dla ubezpieczeń w rolnictwie

Autor	Mieczysław Łozowski, Zdzisław Obstawski
Tytuł	Wsparcie publiczne dla ubezpieczeń w rolnictwie
Title	Public support for insurance in agriculture
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Pojęcie pomocy publicznej zyskało w ostatnim czasie olbrzymią popularność, zwłaszcza w kontekście różnego rodzaju wsparcia środkami pochodzącymi z Funduszy Strukturalnych UE dla przedsiębiorców, rolników i innych grup społecznych. Zainteresowanie pomocą publiczną nie przekłada się jednak na lepsze rozumienie treści kryjącej się pod tym pojęciem. Stąd też próba zdefiniowania i objaśnienia pojęcia pomocy publicznej oraz zasad rządzących jej udzielaniem w obszarze zarządzania ryzykiem w rolnictwie. Dobre rozwiązana w obszarze zarządzania ryzykiem i w sytuacjach kryzysowych to podstawowe narzędzie do zapewnienia zrównoważonego rozwoju i konkurencyjnego sektora rolnego we Wspólnocie. Rolnicy powinni być przygotowani na wypadek negatywnych skutków dokonanych wyborów, jak również na wypadek sytuacji kryzysowych spowodowanych klęskami żywiołowymi lub innymi nieprzewidywalnymi zdarzeniami. W kontekście reformy WPR, ważne jest wskazanie nowych instrumentów, które mogłyby pomóc rolnikom zwiększyć ich zdolność do zarządzania ryzykiem i w sytuacjach kryzysowych. Kształt Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) na najbliższe lata 2007-2013 został określony przez porozumienie zawarte przez Ministrów Rolnictwa krajów UE-15 w Luksemburgu 26 czerwca 2003 r. oraz ustalenia Rady UE z dnia 22 kwietnia 2004 r. Nowe przepisy zostały tak ukształtowane, żeby pozostawać w pełnej zgodzie z polityką rozwoju obszarów wiejskich prowadzoną przez Komisję. Są one również jednym z etapów procesu upraszczania, rozpoczętego komunikatem Komisji w sprawie uproszczenia i udoskonalenia prawodawstwa w zakresie wspólnej polityki rolnej. Rozporządzenie w sprawie wyłączeń umożliwi z kolei szybsze przyznawanie pomocy rolnikom, co ma szczególne znaczenie np. w przypadku strat spowodowanych niekorzystnymi warunkami meteorologicznymi lub chorobami zwierząt lub roślin. Zarówno komunikat Komisji, jak i sprawozdanie posła sprawozdawcy pokazują ogromne opóźnienie tego tematu w Unii Europejskiej. Rolnik-przedsiębiorca prowadzący gospodarstwo po reformie na wolnym rynku, przy ogromnej konkurencji ryzykuje calym majątkiem i dorobkiem, nie mając nawet namiastki w zakresie ubezpieczeń z tego, co ma inwestor czy handlowiec. Jeżeli jest to duże czy wielkotowarowe gospodarstwo rolne, to jest ono w stanie pokryć koszty ubezpieczeń i ryzyka, jednak miliony europejskich gospodarstw małych, drobnych czy nawet rodzinnych nie stać na to, aby zapłacić za jakiekolwiek ubezpieczenie, nawet własnego domu, a co dopiero produkcji. W przypadku kataklizmu musi liczyć na pomoc sąsiadów lub wsparcie państwa. W przypadku niektórych rodzajów ryzyka i sytuacji kryzysowych w sektorze rolnym, przyznanie pomocy państwa może być właściwym sposobem wsparcia. Należy jednak zawsze mieć na uwadze, że państwo członkowskie nie jest w istocie zobowiązane do przyznawania pomocy państwa. W związku z tym, w przypadku podobnych rodzajów ryzyka czy sytuacji kryzysowych, producenci z jednego państwa członkowskiego lub regionu mogą uzyskać wsparcie, natomiast producenci z innych państw członkowskich lub regionów nie mają takiej możliwości. Takie różnice we wsparciu mogą prowadzić do zakłóceń konkurencji. Dlatego też, podobnie jak w przypadku innych rodzajów pomocy państwa, przy zatwierdzaniu pomocy państwa z tytułu zarządzania ryzykiem lub w sytuacjach kryzysowych obowiązkowo należy uwzględnić konieczność uniknięcia niepożądanych zakłóceń konkurencji. Wymóg minimalnego wkładu producentów w straty lub koszty takich środków czy ich innych odpowiedników należy postrzegać w kategoriach zmniejszenia zagrożenia zakłóceniami konkurencji oraz zapewnienia bodźca do minimalizowania ryzyka. Należy wyraźnie ustalić, że obecne przepisy dotyczące pomocy państwa nie mogą jako takie zapewnić, czy zastąpić optymalnego zarządzania w sytuacjach kryzysowych. Pomoc państwa może je jedynie ułatwić w niektórych okolicznościach. Zarządzanie ryzykiem w rolnictwie w Polsce jest dziedziną nową, mało znaną i rzadko stosowaną. Pod tym pojęciem najogólniej rzecz ujmując określa się przewidywanie potencjalnych strat oraz gromadzenie środków, które mogłyby skompensować te straty w momencie ich wystąpienia. Badania M. Jerzaka i zespołu wskazują, iż polscy rolnicy w zarządzaniu ryzykiem najczśćciej wykorzystują różnicowanie produkcji (wielokierunkowość) oraz liczą na administracyjne wsparcie.
Abstract	A notion of public support has recently gained a great popularity, especially in the context of various kinds of support from the UE Structural Funds for entrepreneurs, farmers and other social groups. However, the interest in public support is not reflected in better understanding of the notion’s meaning. Thus, the attempt to define and explain the notion of public support and principles governing its granting in the area of risk management in agriculture. Good solutions in the area of risk and crisis management are basic tools to ensure sustainable development and a competitive agricultural sector in the Community. Farmers should be prepared in case of negative effects of their choices and also in case of crises caused by natural disasters or other unpredictable events. In the context of the CAP reform, it is important to show new instruments that could help farmers to increase their ability in risk and crisis management. The shape of the Common Agricultural Policy (CAP) for the coming years 2007-2013 was established by the agreement reached by the Agriculture Ministers of the EU-15 in Luxembourg on 26 June 2003 and agreements of the EU Council dated 22 April 2004. New regulations were shaped in full accordance with the policy of rural areas development followed by the Commission. They are also one of the elements of simplifying started with the communications of the Commission concerning simplifying and improving the legislation within the Common Agricultural Policy. On the other hand, the directive on exclusions will enable granting farmers quicker aid, which is particularly important, for instance, in case of losses caused by unfavourable weather conditions and animal or plant diseases. Both the Commission’s communication and the report of the MEP rapporteur show great delay of this subject in the European Union. A farmer-entrepreneur running his farm after the reform on the competitive free market risks all his property without having, in terms of insurance, even a poor substitute of what an investor or a trader has. If it is a large commercial farm, it is able to cover insurance and risk costs. But millions of European small, very small or even family farms cannot afford to pay for any insurance, not even of their own houses, let alone production. In case of a disaster, it has to count on neighbours’ help or the state support. In some kinds of risk and crises in agriculture, granting the state assistance may be the right way of support. It should always be borne in mind, however, that a Member State is not obliged to grant the state assistance. As a result of this, in case of similar kinds of risk or crises, producers from one Member State or region may obtain support, but producers from other Member States or regions may have no such possibility. Such differences in support may lead to the disturbance of competition. Therefore, similarly to other kinds of state assistance, the necessity of avoiding undesired disturbances of competition should be taken into consideration when accepting the state assistance in risk and crisis management. A requirement of a minimum contribution of producers in losses or cost of such measures, or their equivalents, should be seen in terms of decreasing the threat of disturbance of competition and providing a stimulus to minimise risks. It should be clearly established that regulations concerning state assistance cannot, as such, ensure or replace optimal management in crises. The state assistance may only facilitate it in some circumstances. Risk management in agriculture in Poland is a new field, a poorly-known and rarely used one. Generally speaking, the term is understood as predicting potential losses and gathering means for compensating those losses when they appear. M. Jerzak and his team’s research indicates that Polish farmers most often use a diversification of production in risk management and count on administrative support.
Cytowanie	Łozowski M., Obstawski Z. (2009) Wsparcie publiczne dla ubezpieczeń w rolnictwie.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 2(51): 197-211
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n51_s197.pdf

56.

Scientific Journal Warsaw University of Life Sciences SGGW - Problems of World Agriculture, 2009

Bíró B., Szocs E. Territorial differences of climate change impact on Romanian crop production

57.

Scientific Journal Warsaw University of Life Sciences SGGW - Problems of World Agriculture, 2009

Tabeau A. Influence of macro-economic growth, CAP reforms and biofuel policy on the Polish agri-food sector in 2007–2020

58.

Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2009

Niezgoda D. Uwarunkowania rentowności gospodarstw rolnych zróżnicowanych pod względem ich wielkości ekonomicznej

Autor	Dionizy Niezgoda
Tytuł	Uwarunkowania rentowności gospodarstw rolnych zróżnicowanych pod względem ich wielkości ekonomicznej
Title	Determinants of profitability of agricultural holdings diversified in respect of their economic size
Słowa kluczowe	rentowność, model pięciu sił M.E. Portera, gospodarstwa rolne, ekonomiczna wielkość gospodarstw, funkcja dochodowa
Key words	profitability, M.E Porter’s five forces model, agricultural holdings, economic size of farms, income function
Abstrakt	W opracowaniu dokonano analizy porównawczej rentowności gospodarstw rolnych zróżnicowanych pod względem ich ekonomicznej wielkości. Wykorzystano w niej model funkcji dochodowej typu Cobb-Douglasa. Odniesiono się również do przydatno .ci modelu pięciu sił M.E. Portera do analizy rentowności w rolnictwie.
Abstract	On the basis of contextual analysis, the paper reveals that M.E Porter.s five forces model is applicable to evaluate the profitability of agricultural sector in a simple scale. In general, the model is more useful in creating the profitability of sectors in imperfect competition as against to sectors in quasi perfect competition. The rate of profitability in the best Polish farms was relatively high and it came to 21,86% in the farms of size ?4 ESU and 39,65% in the biggest farms, i.e. the farms of size ?100 ESU. The rate of growth of the farms. profitability was positively affected by the increase of the farms. competitive potential as well as the intensification of capital for human labor substitution. The mentioned relation results from the analysis of income elasticity of the aggregated production factors, i.e. land (SE025), human labor (SE011) and capital (SE270).
Cytowanie	Niezgoda D. (2009) Uwarunkowania rentowności gospodarstw rolnych zróżnicowanych pod względem ich wielkości ekonomicznej.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 155-165
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n4_s155.pdf

59.

Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2008

Zawojska A. Distribution of EU and National Funds Supporting Agriculture and Rural Development: Empirical Insights from Mazovia Region

60.

Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2008

Ziętara W. Wewnętrzne uwarunkowania rozwoju polskiego rolnictwa

Autor	Wojciech Ziętara
Tytuł	Wewnętrzne uwarunkowania rozwoju polskiego rolnictwa
Title	Internal conditions of development of Polish agriculture
Słowa kluczowe	rolnictwo, gospodarstwa rolnicze, czynniki produkcji, zatrudnieni w rolnictwie, kierunki produkcji rolniczej
Key words	agriculture, farm business, production factors, employment in agriculture, agricultural production orientation
Abstrakt	Przedstawiono wewnętrzne uwarunkowania rozwoju rolnictwa w Polsce na tle wybranych krajów Europy zachodniej. Dokonano oceny zasobów ziemi. Wskazano, że w porównaniu do wybranych krajów powierzchnia użytków rolnych w przeliczeniu na jednego mieszkańca należy do wyższych w Europie. Zasoby pracy są również bardzo wysokie, zbyt wysokie w stosunku do potrzeb. Także wyposażenie w siłę pociągową jest wysokie. Aktualny poziom zasobów czynników produkcji to silne strony polskiego rolnictwa. Słabą stroną polskiego rolnictwa jest niska średnia powierzchnia gospodarstw rolnych, kilkakrotnie niższa niż w porównywanych krajach. Pozytywnym zjawiskiem jest wzrost udziału ziemi w gospodarstwach o większej powierzchni, powyżej 20 ha użytków rolnych. Stwierdza się terytorialne zróżnicowanie produkcji zwierzęcej. Następuje specjalizacja regionalna. Ponad 50% pogłowia krów i trzody chlewnej skupiona jest odpowiednio w pięciu i trzech województwach.
Abstract	In the paper endogenous conditions for the development of agricultural sector in Poland in comparison with selected EU countries are discussed. It is indicated, that comparing to other countries area of agricultural land per capita is one of the highest in Europe. Large labor resources exceed the needs. Agriculture is well equipped with tractors. The present level of production factors can be considered as a strength of the sector. The weak point is a low, on average, farm size, several times lower than in the countries compared in the analysis. Increasing share of larger farms (above 20 ha) in the land use is a positive feature. Regional specialization and concentration in livestock production (over 50% of the total heard of cows and pigs is concentrated in five and three regions respectively) is stated.
Cytowanie	Ziętara W. (2008) Wewnętrzne uwarunkowania rozwoju polskiego rolnictwa .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 94, z. 2: 80-94
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2008_n2_s80.pdf