Wyniki wyszukiwania

Autor	Małgorzata Raczkowska, Joanna Wrzesińska-Kowal
Tytuł	Nierówności i ubóstwo ekonomiczne na obszarach wiejskich w Polsce
Title	INEQUALITY AND ECONOMIC POVERTY IN RURAL AREAS OF POLAND
Słowa kluczowe	dochód, nierówności dochodowe, ubóstwo, obszary wiejskie
Key words	income, income inequality, poverty, rural areas
Abstrakt	Celem badań było przedstawienie problemów zagadnienia nierówności i ubóstwa ekonomicznego na obszarach wiejskich w Polsce w latach 2010-2016. Przyjęto hipotezę badawczą zakładającą, iż wysoki poziom nierówności dochodowych prowadzi do wysokiego poziomu ubóstwa relatywnego. Wyniki badań pokazały, iż pomiędzy nierównościami dochodowymi mierzonymi współczynnikiem Giniego a ubóstwem relatywnym na obszarach wiejskich istnieje silna dodatnia zależność. Nie zaobserwowano natomiast żadnego związku pomiędzy zmiennymi dla grupy zawodowej rolników. Można zatem przyjąć, że wzrost nierówności dochodowych na obszarach wiejskich powoduje wzrost ubóstwa relatywnego, ale zależność ta nie dotyczyła ludności, której głównym źródłem utrzymania było gospodarstwo rolne.
Abstract	The aim of the paper was to present the level of disparities and economic poverty in rural areas of Poland in the period 2010-2016. The adopted research assumption was that a high level of income inequality led to a high level of relative poverty. The research was based on the analysis and synthesis of literature and secondary statistical data from the Central Statistical Office. In the theoretical part, the author presented an overview of inequality and poverty definitions. The research part used descriptive statistics and correlation analysis. The obtained results demonstrate that there is a strong positive correlation between income inequality measured using the Gini index and relative poverty in rural areas. No correlation between variables for the professional group of farmers was observed. It can be thus assumed that an increase in income inequality in rural areas leads to an increase in relative poverty, however this correlation does not apply to households, where the main source of income is agriculture.
Cytowanie	Raczkowska M., Wrzesińska-Kowal J. (2018) Nierówności i ubóstwo ekonomiczne na obszarach wiejskich w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 1: 7-17
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2018_n1_s7.pdf

Autor	Wojciech Józwiak, Zofia Mirkowska, Wojciech Ziętara
Tytuł	ROLE OF LARGER FARMS IN POLAND AND SELECTED EUROPEAN UNION COUNTRIES IN 2005 AND 2016
Title
Słowa kluczowe	farms, UAA, agricultural production
Key words
Abstrakt	The rates of increase in labour costs in non-agricultural sections and prices of means of production for agriculture, which are higher than selling prices of agricultural products in countries with a market economy have resulted in a decrease in unit profitability of agricultural production. Farmers wishing to obtain a satisfactory income must increase their production scale, mainly by increasing farm area. The study covers two intentionally selected groups of countries differing with regard to economic development specified by gross domestic product (GDP) value per capita. The reason for this selection is the dependence of the farms’ economic strength on the national economy level of analysed countries. The first group of countries with a high level of this indicator (GDP) includes: Denmark, Sweden, Ireland, the Netherlands, Austria, Germany, Belgium, Great Britain and France. The second group covers – Slovenia, the Czech Republic, Slovakia, Lithuania, Latvia, Poland, Hungary, Romania and Bulgaria. Analyses covered the changes in average farm area, share of farms with an area of 30 ha of UAA or more in the total number of farms, land use, employment and standard production in 2005 and 2016. In both groups, the following increased in the analysed period: the average farm area and share of larger farms in land use and production. In the majority of analysed countries, the share of farms with an area of 100 ha or more, when it comes to production, exceeded 50%.
Abstract
Cytowanie	Józwiak W., Mirkowska Z., Ziętara W.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2018_n1_s28.pdf

Autor	Wojciech Józwiak, Zofia Mirkowska, Wojciech Ziętara
Tytuł	Rola dużych gospodarstw rolnych we wzroście produktywności pracy rolnictwa polskiego na tle sytuacji w innych wybranych krajach Unii Europejskiej
Title	THE ROLE OF LARGEAGRICULTURAL FARMS IN THE GROWTH OF THE PRODUCTIVITY OF POLISH AGRICULTURE IN THE BACKGROUND OF THE SITUATION IN OTHER SELECTED COUNTRIES OF THE EUROPEAN UNION
Słowa kluczowe	produktywność pracy w rolnictwie, gospodarstwa rolnicze, struktura gospodarstw
Key words	labor productivity in agriculture, farms, farm structure
Abstrakt	W opracowaniu skoncentrowano się na analizie produktywności pracy w rolnictwie polskim w latach 2005 i 2016 w porównaniu do wybranych krajów UE-15 (grupa 1.) i niektórych krajów, które przystąpiły do UE po 2004 roku (grupa 2.). W grupie 1. uwzględniono Austrię, Belgię, Danię, Holandię i Niemcy, natomiast w grupie 2. Czechy, Słowację, Litwę, Łotwę i Węgry. Przy wyborze krajów do badań kierowano się kryterium położenia w tej samej strefie klimatycznej. W analizie szczególnie uwzględniono rolę gospodarstw dużych, których wielkość przyjęto umownie na poziomie 30 ha UR. Celem badań było określenie wpływu gospodarstw dużych na poziom produktywności pracy w gospodarstwach ogółem oraz określenie możliwości zmniejszenia różnic między produktywnością pracy w polskich dużych gospodarstwach w stosunku do analogicznych gospodarstw w krajach UE-15. Stwierdzono w obydwu grupach krajów spadek liczby gospodarstw i zwiększenie produktywności pracy w rolnictwie ogółem i w badanych klasach gospodarstwach dużych. W krajach grupy 2. tempo wzrostu produktywności pracy było wyższe niż w grupie 1. jednak w niewielkim stopniu zmniejszyły się występujące różnice. Produktywność pracy w rolnictwie krajów grupy 1. była istotnie wyższa niż w grupie 2. Wzrost liczby i udziału gospodarstw dużych w strukturze gospodarstw był dodatnio skorelowany z produktywnością pracy w rolnictwie.
Abstract	The study focuses on the analysis of labor productivity in Polish agriculture in 2005 and 2016 in comparison to selected EU-15 countries (group 1) and some countries that joined the EU after 2004. In group 1, Austria, Belgium, Denmark, the Netherlands and Germany are included, while in group 2 - the Czech Republic, Slovakia, Lithuania, Latvia and Hungary. The analysis particularly considers the role of large farms, the size of which was contractually agreed at 30 ha of UAA. The aim of the study was to determine the impact of large farms on the level of labor productivity in total farms and to determine the possibility of reducing the differences between labor productivity in Polish large farms in relation to analogous farms in EU-15 countries, and determining whether changes occurring in Poland differ from those occurring in large farms in other post-socialist countries. In both groups of countries there was a decrease in the number of farms and an increase in labor productivity in agriculture in general and in surveyed classes in large farms. In the countries of group 2. the rate of labor productivity growth was higher than in group 1. However, it slightly reduced the differences. Labor productivity in agriculture in the countries of Group 1 was significantly higher than in Group 2. The increase in the number and share of large farms in the structure of farms was positively correlated with labor productivity in agriculture.
Cytowanie	Józwiak W., Mirkowska Z., Ziętara W. (2018) Rola dużych gospodarstw rolnych we wzroście produktywności pracy rolnictwa polskiego na tle sytuacji w innych wybranych krajach Unii Europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 1: 32-46
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2018_n1_s32.pdf

Autor	Adam Kagan, Wojciech Ziętara
Tytuł	Ekonomiczna efektywność gospodarowania w zależności od formy własności użytkowanej ziemi
Title	Economic efficiency of farming depending on the land ownership type
Słowa kluczowe	formy własności ziemi, systemy użytkowania ziemi, gospodarstwa rolnicze, dzierżawa ziemi, efektywność ekonomiczna gospodarowania
Key words	land ownership types, land use systems, farms, land lease, economic effectiveness
Abstrakt	W artykule przedstawiono ekonomiczną efektywność gospodarowania dzierżawców w porównaniu do gospodarstw użytkujących własną ziemię. Badania przeprowadzono na wybranych grupach spółek z o.o. użytkujących grunty dzierżawione (grupa 1.), własne, ale ze znaczącym udziałem kapitału obcego (grupa 2.) i własne z przewagą kapitału własnego (grupa 3.), biorących udział w „Rankingu 300” prowadzonym przez IERiGŻ-PIB w latach 2009-2014. W badaniu przyjęto, że dzierżawa ziemi umożliwia prowadzenie działalności gospodarczej przynoszącej wyższe bieżące efekty ekonomiczne z użytkowanych gruntów niż w sytuacji posiadania ich na własność. Przeprowadzone badania potwierdziły przyjętą hipotezę. Gospodarstwa prowadzone przez dzierżawców uzyskały wyższe wartości wskaźników zyskowności ziemi, pracy, aktywów i kapitału własnego niż gospodarstwa użytkujące własną ziemię. W odniesieniu do produktywności ziemi, pracy i kapitału lepsze efekty uzyskały gospodarstwa grupy 3.
Abstract	The article presents the economic effectiveness of farming by land lessees when compared to farms using their own land. The study was carried out on the selected groups of limited liability companies using leased land (Group 1.), own land but with a significant share of foreign capital (Group 2.) and own land with a predominance of own capital (Group 3.). All farms participaded in the „Ranking 300” carried out by the IAFE-NRI in the years 2009-2014. The study adopted the following research hypothesis: „Land lease makes it possible to pursue the economic activity giving the higher current economic effects from land being used than in a situation where this land is owned”. The studies confirmed this hypothesis. Farms run by land lessees obtained the higher values for land, labour, assets and own capital profitability indices than those using own land. With regard to the land, labour and capital productivity, the better effects were obtained by farms from Group 3.
Cytowanie	Kagan A., Ziętara W. (2018) Ekonomiczna efektywność gospodarowania w zależności od formy własności użytkowanej ziemi.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 2: 25-37
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2018_n2_s25.pdf

Autor	Anna Kłoczko-Gajewska, Piotr Sulewski
Tytuł	ENVIRONMENTAL AWARENESS OF POLISH FARMERS PARTICIPATING IN FADN
Title
Słowa kluczowe	sustainable development, farmers, environmental awareness
Key words
Abstrakt	A prerequisite to manage farms in line with the sustainability concept is to be aware of the potential impact of farming practices on environmental and social issues. In this paper we tried to describe and assess environmental awareness of Polish farmers. Basing on the representative sample of 600 farms participating in the FADN we have carried out interviews concerning the farmers’ awareness of environmental problems and potential influence of farming practices on the natural environment, as well as the concept of sustainable agriculture. The results show that the farmers have a relatively high environmental awareness (at least in declarations). Farmers with higher economic potential and participating in agri-environmental schemes are more likely to know the concept of sustainable farming, than the remaining ones.
Abstract
Cytowanie	Kłoczko-Gajewska A., Sulewski P.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2018_n1_s68.pdf

Autor	Joanna Kisielińska
Tytuł	Ocena sytuacji towarowych gospodarstw rolnych państw UE z wykorzystaniem metod porządkowania liniowego
Title	Evaluation of the Situation of Commercial Farms of EU Countries Using Linear Ordering Methods
Słowa kluczowe	towarowe gospodarstwa rolnicze, metody porządkowania liniowego
Key words	commercial farms, methods of linear ordering
Abstrakt	Celem badań przedstawionych w artykule była ocena sytuacji towarowych gospodarstw rolnych w krajach UE, którą określano poprzez potencjał, wykorzystanie ziemi oraz pracy. Cel zrealizowano wykorzystując metody porządkowania liniowego. Celem dodatkowym, o charakterze metodyczny, było porównanie różnych metod doboru wag w formule agregacyjnej. Okazało się, że najlepszy jest stan gospodarstw holenderskich oraz w wysoko rozwiniętych krajach Europy Zachodniej. Spośród krajów postkomunistycznych dobry jest stan gospodarstw w Czechach i na Słowacji. W sytuacji słabej znajdują się gospodarstwa towarowe z Europy Południowej i z pozostałych państw postkomunistycznych. Polska w sporządzonym rankingu znalazła się na dalekiej 23 pozycji.
Abstract	The aim of the research presented in the article was assessment of the commodity situation of farms in EU countries, which was determined by potential, land use and labor. The goal was achieved using linear ordering methods. An additional, methodical aim, was comparison of different weight selection methods in the aggregation formula. It turned out that the best is the condition of farms in The Netherlands and in highly developed Western European countries. Among post-communist countries, the condition of farms in the Czech Republic and Slovakia is good. In a weak situation, there are commodity farms from Southern Europe and other post-communist countries. Poland ranked 23rd.
Cytowanie	Kisielińska J. (2018) Ocena sytuacji towarowych gospodarstw rolnych państw UE z wykorzystaniem metod porządkowania liniowego.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 1: 66-79
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n1_s66.pdf

Autor	Joanna Kisielińska
Tytuł	Dochody z gospodarstwa rolnego a wynagrodzenia z pracy najemnej w krajach UE
Title	Income from the Farm and Remuneration in EU Countries
Słowa kluczowe	dochody z towarowych gospodarstw rolnych, wynagrodzenia z pracy najemnej
Key words	income from commercial farms, remuneration
Abstrakt	Celem badań przedstawionych w artykule było porównanie dochodów z towarowych gospodarstw rolnych z wynagrodzeniami uzyskiwanymi z pracy najemnej w krajach UE. Porównywano średnie dochody w ogóle gospodarstw oraz średnie w klasach ekonomicznych (klasyfikacja KS6). W 12 państwach UE średnie dochody z gospodarstw były wyższe niż wynagrodzenia, w 15 zaś niższe. Konsekwencją wzrostu klasy ekonomicznej jest zwykle wzrost średnich dochodów rolniczych. Aby uzyskać z gospodarstwa wyższe dochody niż wynagrodzenia z pracy najemnej, należy być właścicielem najsilniejszych ekonomicznie gospodarstw w krajach Europy zachodniej a następnie południowej, najmniejsze zaś w krajach postkomunistycznych. Wśród nowych członków UE zachowanie parytetu dochodowego w rolnictwie jest więc łatwiejsze niż wśród starych członków.
Abstract	The aim of the research presented in the article was to compare the income from commercial farms with national averages for wages in EU countries. Average income in farms and national averages by economic classes (KS6 classification) were compared. In 12 EU countries, the average income from farms was higher than national wage averages, and in 15 countries it was lower. An increase in average agricultural income is usually a result of a general increase in the economic class. The economically strongest farms, with incomes that are higher than national average wages, are those that are owned first in Western, and then in Southern, EU countries, with the smallest numbers found in post-Communist countries. Among new EU members, however, the preservation of income parity in agriculture is easier than in the case of old members.
Cytowanie	Kisielińska J. (2018) Dochody z gospodarstwa rolnego a wynagrodzenia z pracy najemnej w krajach UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 2: 130-139
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n2_s130.pdf

Autor	Robert Pietrzykowski, Ludwik Wicki
Tytuł	Zróżnicowanie przestrzenne wykorzystania środków na modernizację gospodarstw rolnych z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich
Title	Spatial Diversification of the Use of Funds for Farm Modernization From the Rural Development Program
Słowa kluczowe	PROW, inwestycje, rozwój rolnictwa, dobra publiczne
Key words	RDP, investment, agriculture development, public goods
Abstrakt	Celem pracy jest określenie zmian przestrzennego zróżnicowania wykorzystania środków na modernizację gospodarstw rolnych w Polsce w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013 i 2014–2020. Analizą objęto okres 2007–2018. Wykorzystano dane ARiMR, GUS i Eurostat. Do oceny zmian zróżnicowania przestrzennego użyto wskaźnik autokorelacji przestrzennej Morana (Ig). Stwierdzono, że w okresie realizacji PROW 2014–2020 nastąpiły zmiany w przestrzennym rozkładzie wykorzystania dotacji na wsparcie inwestycji w gospodarstwach rolnych w stosunku do lat 2007–2013. Obserwowano wzrost intensywności wykorzystania środków na inwestycje w województwach, w których występowały duże gospodarstwa rolne, a ograniczenie aktywności w korzystaniu z tego działania w województwach z rozdrobnionym rolnictwem. Może to oznaczać, że w małych gospodarstwach nie jest generowana wystarczająca nadwyżka potrzebna do współfinansowania inwestycji rozwojowych. Działania ukierunkowane na wsparcie modernizacji gospodarstw w ramach PROW sprzyjają przede wszystkim rozwojowi gospodarstw silnych ekonomicznie.
Abstract	The aim of the study is to determine changes in utilization of spatial diversity for the modernization of farms in Poland under the Rural Development Program for 2007–2013 and 2014–2020. The analysis covered the period 2007–2018. The analysis was conducted on the basis of data obtained from ARMA, GUS and Eurostat. Moran spatial autocorrelation index (Ig) was used to assess changes in spatial diversity. It was found that within the RDP 2014–2020 there were changes in the spatial distribution of the use of subsidies to support investments in agricultural holdings. It was observed that there was an increase in the intensity of use of subsidies for investments in voivodships in which large farms prevailed, and limiting the activity in using this measure in voivodships with fragmented agriculture. This may mean that small farms do not generate sufficient surplus needed to co-finance development investments. Support for investment for modernization of farms under the RDPs can be used primarily by economically large farms. Small farms do not have sufficient funds to co-finance development investments.
Cytowanie	Pietrzykowski R., Wicki L. (2018) Zróżnicowanie przestrzenne wykorzystania środków na modernizację gospodarstw rolnych z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 124: 93-108
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2018_n124_s93.pdf

Autor	Dorota Komorowska
Tytuł	Wyniki produkcyjne i ekonomiczne gospodarstw ogrodniczych
Title	Production and Economic Results of Horticultural Farms
Słowa kluczowe	produkcja ogrodnicza, wyniki produkcji rolniczej, efektywność gospodarowania zasobami w rolnictwie
Key words	horticultural production, results of agricultural production, resource efficiency in agriculture
Abstrakt	Celem opracowania jest ocena wyników gospodarowania zasobami produkcyjnymi w gospodarstwach nastawionych na produkcję ogrodniczą na tle wyników ogółu gospodarstw rolnych, które były objęte rachunkowością rolną w systemie FADN w latach 2013-2015. Analizie poddano wyniki produkcyjne i ekonomiczne oraz produktywność i dochodowość zasobów ziemi, pracy i kapitału. Zaprezentowane w opracowaniu wyniki badanych gospodarstw wskazują na znacznie wyższy poziom efektywności produkcyjnej zasobów w gospodarstwach ogrodniczych, zwłaszcza produktywności ziemi, ale także kapitału. Gospodarstwa specjalizujące się w produkcji ogrodniczej uzyskały wyniki ekonomiczne na kilkukrotnie wyższym poziomie niż gospodarstwa ogółem, dlatego przewyższały je bardziej efektywnością ekonomiczną niż produkcyjną, zwłaszcza w gospodarowaniu zasobami ziemi, jak również kapitału. Dopłaty do działalności gospodarstw ogrodniczych nie mają dużego wpływu na poziom dochodów uzyskiwanych przez te gospodarstwa.
Abstract	The aim of the study is to evaluate the results of management of production resources in farms oriented for horticultural production against the background of the results of all farms that were covered by FADN agricultural accounting for 2013-2015. Production and economic results like productivity and profitability of land, labor and capital were analyzed. The results of the surveyed farms show a much higher level of production efficiency of horticultural holdings, especially the productivity of land resources, but also of capital. Farms specializing in horticulture achieved economic results several times better than that of total holdings, therefore they outperformed them more economically than by production, especially in the management of land resources as well as capital. Subsidies to horticultural holdings do not have a significant impact on the level of income earned by these holdings.
Cytowanie	Komorowska D. (2018) Wyniki produkcyjne i ekonomiczne gospodarstw ogrodniczych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 1: 111-120
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n1_s111.pdf

Autor	Joanna Średzińska
Tytuł	Zróżnicowanie poziomu dochodów rolników w gospodarstwach z różnych klas wielkości ekonomicznej w krajach Unii Europejskiej
Title	DIVERSIFICATION OF THE LEVEL OF FARMERS’ INCOME IN FARMS OF DIFFERENT ECONOMIC SIZE CLASSES IN THE EUROPEAN UNION COUNTRIES
Słowa kluczowe	dochód z rodzinnego gospodarstwa rolnego, nierówności dochodowe, klasa wielkości ekonomicznej, FADN
Key words	farm net income, income inequality, economic size class, FADN
Abstrakt	Celem badań było określenie zróżnicowania dochodów uzyskiwanych przez rolników w gospodarstwach rolnych krajów UE z różnych klas wielkości ekonomicznej. Wykorzystano bazę FADN. Analizy wykonano w większości dla roku 2015. Część wyników porównano z danymi z roku 2004. Badaną zmienną był dochód z rodzinnego gospodarstwa rolnego na pełnozatrudnionego członka rodziny. Wykonano analizę wariancji (test rang Kruskala-Wallisa) oraz analizę post-hoc wartości p dla porównań wielokrotnych. Obliczono wskaźnik zróżnicowania decylowego oraz współczynnik Giniego. Zauważono, że wielkość ekonomiczna wpływa na dochodowość pracy własnej, szczególnie w gospodarstwach większych ekonomicznie. Zaobserwowano także, że stopień nierówności dochodowych w poszczególnych klasach wielkości jest różny. W niektórych klasach wielkości ekonomicznej odnotowano pogłębianie się nierówności dochodowych.
Abstract	The aim of the study was to determine the diversification of income obtained by farmers in the EU countries’ farms from different economic size classes. The FADN database was used. Most of the analyzes were performed for 2015. Some of the results were compared with the data from 2004. The variable under analysis was income from a family farm per family work unit. A variance analysis (Kruskal-Wallis rank test) and post-hoc analysis of p values for multiple comparisons were performed. The income decile ratio and the Gini coefficient were calculated. It was noted that the economic size affects the profitability of own work, especially in economically larger farms. It was also observed that the degree of income inequalities in respective size classes is different. In some economic size classes a deepening of income inequalities was noticed.
Cytowanie	Średzińska J. (2018) Zróżnicowanie poziomu dochodów rolników w gospodarstwach z różnych klas wielkości ekonomicznej w krajach Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 20(69): 215-223
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2018_n69_s215.pdf

Autor	Tadeusz Filipiak, Mariusz Maciejczak
Tytuł	COSTS OF VINEYARDS PRODUCTION IN SELECTED EU COUNTRIES IN THE PERIOD 2004–2015
Title
Słowa kluczowe	cost of production, specialist vineyards, FADN, European Union
Key words
Abstrakt	The aim of the research was to determine the production costs in farms specializing in viticulture in the selected European Union countries in the period 2004–2015. It was found that there was a large variation in terms of the structure of production costs. In the analysed period, the majority of countries recorded an increase in total costs per 1 ha, which was mostly due to the year by year increase of the direct costs. In direct costs the plant protection had the largest share, followed by fertilization costs, while the lowest were the costs of pruning. The share of indirect costs in total costs was relatively high and on EU average reached 82%.
Abstract
Cytowanie	Filipiak T., Maciejczak M.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2018_n2_s144.pdf

Autor	Agata Marcysiak, Adam Marcysiak
Tytuł	Efektywność wykorzystania zasobów w różnych typach gospodarstwach
Title	EFFECTIVENESS OF RESOURCE USE IN VARIOUS TYPES OF FARMS
Słowa kluczowe	typ rolniczy, produktywność, dochodowość.
Key words	agricultural type, productivity, profitability.
Abstrakt	Typ rolniczy stanowi jedno z kryteriów używanych dla charakteryzowania gospodarstwa rolnego w UE. Celem niniejszego opracowania jest próba ukazania zakresu efektywności wykorzystania zasobów produkcyjnych w różnych typach gospodarstw. Do oceny efektywności gospodarowania w poszczególnych typach gospodarstw posłużono się produktywnością i dochodowością ziemi, pracy i kapitału. Poszczególne wielkości ukazano w przeliczeniu na jedno gospodarstwo w zł. Skalę zróżnicowania przedstawiono w ujęciu procentowym. Przeprowadzona analiza wykazała, iż intensywna produkcja prowadzona w gospodarstwach drobiarskich i ogrodniczych sprawiała, że to właśnie one osiągnęły w 2016 roku najwyższą produktywność i dochodowość ziemi i kapitału.
Abstract	The agricultural type is one of the criteria used to characterize a farm in the EU. The purpose of this study is to show the range of the effectiveness of the use of production resources in various types of farms. The productivity and profitability of land, labor and capital were used to assess the effectiveness of management in particular types of farms. Individual sizes are shown per one household in PLN. The scale of diversification is presented in percentage terms. The analysis carried out showed that intensive production carried out on poultry and horticultural farms made them the most productive and profitable land and capital in 2016.
Cytowanie	Marcysiak A., Marcysiak A. (2018) Efektywność wykorzystania zasobów w różnych typach gospodarstwach .Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 19(68): 122-131
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2018_n68_s122.pdf

Autor	Agata Marcysiak, Adam Marcysiak
Tytuł	Zarządzanie majątkiem jednostek gospodarczych o różnym potencjale ekonomicznym
Title	MANAGEMENT OF ECONOMIC ASSETS WITH VARIOUS ECONOMIC POTENTIAL
Słowa kluczowe	majątek trwały i obrotowy, wielkość ekonomiczna, zarządzanie majątkiem, efektywność gospodarowania.
Key words	fixed and current assets, economic size, property management, management efficiency.
Abstrakt	Celem niniejszego opracowania jest próba ukazania zakresu zarządzania majątkiem podmiotów gospodarczych o różnym potencjale ekonomicznym. Materiałem badawczym były dane o gospodarstwach charakteryzujących się zróżnicowaną wielkością ekonomiczną, które prowadziły rachunkowość rolną dla potrzeb Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej. Majątek gospodarstwa przedstawiono w formie syntetycznej jako sumę dwóch grup aktywów: trwałych i obrotowych. W obrębie aktywów trwałych analizie poddano cztery składniki a w przypadku aktywów obrotowych trzy składniki. Dla oceny efektów działań zarządczych analizie poddano produktywność i dochodowość podstawowych czynników produkcji. Najwyższym poziomem dochodowości odznaczały się gospodarstwa o wielkości ekonomicznej 100-500 tys. Euro. Istotnym parametrem efektywności gospodarowania był wskaźnik rentowności kapitału własnego ROE. Dodatnią jego wartością odznaczały się gospodarstwa o wielkości ekonomicznej powyżej 25 tys. Euro. Wyższa rentowność poprawiała perspektywy rozwojowe gospodarstwa i sprawiała, że więcej środków można było przeznaczyć na zakup poszczególnych składników majątku.
Abstract	The aim of this study is to show the scope of asset management of economic entities with various economic potential. The research material was data on farms characterized by diversified economic size, which carried out agricultural accounting for the needs of the Institute of Agricultural Economics and Food Economy. The property of the holding was presented in a synthetic form as the sum of two groups of assets: fixed and current. Within the area of ​​non-current assets, four components were analyzed and three components in the case of current assets. To assess the effects of management actions, the productivity and profitability of basic production factors were analyzed. The highest level of profitability was noted for farms with an economic size of 100-500 thousand. Euro. An important parameter of the efficiency of management was the return on equity ratio of ROE. Its positive value was characterized by farms with an economic size above 25,000. Euro. Higher profitability improved the development prospects of the farm and made more money available for the purchase of individual assets.
Cytowanie	Marcysiak A., Marcysiak A. (2018) Zarządzanie majątkiem jednostek gospodarczych o różnym potencjale ekonomicznym.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 20(69): 83-97
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2018_n69_s83.pdf

Autor	Andrzej Jędruchniewicz, Jacek Maśniak
Tytuł	Przemiany własnościowe ziemi rolnej w Polsce
Title	Changes in agricultural land ownership in Poland
Słowa kluczowe	rolnictwo, własność, prywatyzacja ziemi rolnej, gospodarstwo rodzinne
Key words	agriculture, property, agricultural land privatization, family household
Abstrakt	Celem opracowania jest przedstawienie i ocena procesu przekształceń własnościowych ziemi rolnej w Polsce z uwzględnieniem roli, jaką odegrała polityka kształtowania polskiego modelu rolnictwa opartego na gospodarstwach rodzinnych. Zadaniem obecnie prowadzonej polityki kształtowania ustroju rolnego jest ochrona i rozwój gospodarstw rodzinnych. Od 2003 roku występują ułatwienia w dostępie do ziemi dla tych gospodarstw. W latach 1992–2016 Agencja Nieruchomości Rolnych sprzedała łącznie ponad 2,6 mln ha gruntów rolnych. Osoby fizyczne zakupiły 80,8% sprywatyzowanych gruntów rolnych, a 19,2% tego typu gruntów nabyły osoby prawne. W 2016 roku w gospodarstwach prywatnych znajdowało się 91,4% użytków rolnych ogółem, a własność publiczna stanowiła 8,6%. Struktura własnościowa ziemi rolnej w Polsce jest zróżnicowana przestrzennie. Udział prywatnej własności jest największy w województwach mazowieckim i świętokrzyskim, a najmniejszy w województwie zachodniopomorskim.
Abstract	The aim of the article was to present the process of agricultural land privatization in Poland, taking into account the role that this policy has played in terms of shaping the Polish agricultural model, based on family households. The purpose of the current agrarian system shaping policy is the protection and development of family households. Since 2003 there have been facilitated access to land for family households. Between 1992 and 2016, the total of over 2.6 million ha of agricultural land were sold. Natural persons acquired the total of 81% of privatized agricultural land, with the 19% being acquired by legal entities. In 2016 private farms accounted for 91.4% of total agricultural land, while public ownership accounted for 8.6%. The ownership structure of agricultural land in Poland is spatially diversified. The share of private ownership is the largest in the Mazowieckie and Świętokrzyskie Voivodships, and the smallest in the Zachodniopomorskie Voivodship.
Cytowanie	Jędruchniewicz A., Maśniak J. (2018) Przemiany własnościowe ziemi rolnej w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 121: 25-39
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2018_n121_s25.pdf

Autor	Roman Kisiel, Wiesława Lizińska, Olga Senyszyn
Tytuł	Regulacje obrotu ziemią rolniczą w opinii rolników
Title	Agricultural land market regulations in the opinion of farmers
Słowa kluczowe	interwencja państwa, regulacje prawne, rynek ziemi rolniczej
Key words	state intervention, law regulations, agricultural land market
Abstrakt	Celem artykułu była diagnoza świadomości rolników odnośnie wprowadzonych zmian i relatywnie największych utrudnień spowodowanych regulacjami w ramach ustawy z dnia 14 kwietnia 2016 r. o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw [Dz.U. 2016, poz. 585]. W artykule zwrócono również uwagę na kwestię znaczenia dzierżawy ziemi z ZWRSP. Do realizacji wymienionych celów wykorzystano wyniki badań bezpośrednich przeprowadzonych w II połowie 2016 r. wśród 143 rolników powiatu elbląskiego (województwo warmińsko-mazurskie). W zdecydowanej większości (83,8%) dla rolników, którzy dzierżawią grunty z ZWRSP, ma ona istotne znaczenie. Potwierdzają oni opieranie funkcjonowania gospodarstwa na tej formie użytkowania gruntów. Istotniejsze jest jednak dla nich kupno takich gruntów (51,8% rolników) niż dzierżawa. Największym utrudnieniem w obrocie ziemią (53,1%) może być konieczność spełnienia licznym warunków przy nabywaniu nieruchomości oraz zakaz zbywania nieruchomości przez 10 lat od dnia jej nabycia. Rolnicy w większości (58,7%) potwierdzili skuteczność wprowadzonych regulacji w ograniczaniu spekulacyjnego obrotu ziemią rolniczą.
Abstract	The purpose of the paper was to diagnose farmers’ awareness of the changes introduced and the relatively greatest difficulties caused by regulations under the Act of 14 April 2016 on suspending the sale of agricultural property of the State Treasury and amending certain acts [Journal of Laws 2016, item 585]. The article also draws attention to the issue of the importance of land lease from the Agricultural Property Stock of the State Treasury. Implementation of the above objectives were based on the results of direct research carried out in the second half of 2016 among 143 farmers in the Elbląski poviat (Warmińsko-Mazurskie Voivodeship). In the vast majority (83.8%) for farmers who lease land from the Agricultural Property Stock of the State Treasury, it is significant. They confirm the operation of the holding on this form of land use. However, it is more important for them to buy such land (51.8% of farmers) than lease. The biggest obstacle in the turnover of land (53.1%) may be the need to meet a number of conditions when purchasing real estate and prohibit the sale of real estate for a period of 10 years from the date of its acquisition. Most farmers (58.7%) confirmed the effectiveness of the introduced regulations in limiting speculative trade in agricultural land.
Cytowanie	Kisiel R., Lizińska W., Senyszyn O. (2018) Regulacje obrotu ziemią rolniczą w opinii rolników.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 122: 43-53
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2018_n122_s43.pdf

Autor	Renata Marks-Bielska
Tytuł	Znaczenia ziemi rolniczej w kształtowaniu struktury społecznej polskiej wsi
Title	The importance of agricultural land in the shaping of the social structure of Polish village
Słowa kluczowe	struktura społeczna, ziemia rolnicza, wieś, rolnik
Key words	social structure, agricultural land, village, farmer
Abstrakt	Celem pracy było wskazanie ewolucji znaczenia ziemi w kształtowaniu struktury społecznej. Analizy zagadnienia dokonano na podstawie wybranych pozycji krajowej literatury przedmiotu. Zakres czasowy dotyczy lat 1944–2016. Ziemia pełni ważną funkcję w kształtowaniu struktury społecznej polskiej wsi. Wielkość gospodarstwa była dawniej podstawowym kryterium statusu społecznego na wsi i wśród rolników. Obecnie o miejscu w strukturze społecznej polskiej wsi w wysokim stopniu decyduje również obszar użytkowanej ziemi (w formie własności lub dzierżawy). Zmienia się sytuacja użytkowników ziemi rolniczej. Są nimi bowiem nie tylko osoby identyfi kujące się z zawodem rolnika. W składzie struktury społecznej polskiej wsi znajduje się coraz więcej osób, które w świetle prawa są rolnikami (posiadają wymagany areał gruntów rolnych), ale wieś jest dla nich tylko miejscem zamieszkania. Następną grupę tworzą tzw. nieobecni właściciele, których z wsią łączy posiadanie gruntów rolnych, które traktują często jako lokatę kapitału (wzrost cen gruntów i możliwość otrzymywania dopłat ze środków Unii Europejskiej i z budżetu krajowego). W wyniku transformacji ustrojowej swoje usytuowanie w strukturze społecznej wsi znaleźli także dzierżawcy i nabywcy ziemi przejętej do Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa po byłych państwowych gospodarstwach rolnych.
Abstract	The aim of the study was to identify the importance of the evolution of land resources in shaping the social structure. The analysis was based on selected references from the Polish literature on the subject. The time range covers the years 1944–2016. Land plays an important role in shaping the social structure of the Polish countryside. The size of a farm used to be the primary criterion for social status in the countryside and among farmers. Currently, a position in the social structure of the Polish rural communities is highly determined by the area of farmed land (owned or leased). The situation of agricultural land users is changing. These are not only people who identify themselves with the profession of a farmer. The social structure composition in the Polish countryside comprises more and more people who are farmers in the light of law (they have the required acreage of agricultural land) but they do not reside in the countryside. Another group consists of so-called absent owners, who are connected with a village by possessing in it some agricultural land, but it is often treated as an investment (an increase in land prices and the possibility of receiving subsidies from the European Union and from the national budget). As a result of Poland’s political transformation, the social structure of rural communities now also comprises leases and buyers of land acquired by the Agricultural Property of the Treasury from former state farms.
Cytowanie	Marks-Bielska R. (2018) Znaczenia ziemi rolniczej w kształtowaniu struktury społecznej polskiej wsi.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 122: 29-41
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2018_n122_s29.pdf

Autor	Jarosław Maj, Elżbieta Szymańska
Tytuł	Zmiany w powierzchni gospodarstw rolnych w Polsce w latach 2010-2017
Title	CHANGES OF THE AREA OF FARMS IN POLAND IN 2010-2017
Słowa kluczowe	gospodarstwo rolne, struktura agrarna, zmiany powierzchni
Key words	farm, agrarian structure, changes of the area
Abstrakt	Celem badań była ocena zmian w powierzchni i strukturze gospodarstw rolnych w latach 2010-2016. Przeanalizowano zmiany liczby gospodarstw rolnych o różnej powierzchni oraz ich strukturze. Źródłem danych do analizy była literatura przedmiotu oraz dane statystyki masowej. Z badań wynika, że struktura obszarowa gospodarstw w Polsce, pomimo zmian, jest wciąż niekorzystna, ponieważ wśród gospodarstw dominują małe jednostki. Dotychczasowe regulacje prawne, które miały na celu utworzenie z tych gospodarstw podstaw nowoczesnego, konkurencyjnego rolnictwa w Polsce, nie przyniosły oczekiwanych rezultatów. Powierzchnia gospodarstw rolnych oraz odsetek dużych, silnych ekonomicznie jednostek zwiększa się zbyt wolno. Świadczy to o potrzebie poszukiwania nowych, skutecznych narzędzi, które przyspieszą tempo zmian strukturalnych w rolnictwie.
Abstract	The aim of the study was to assess changes in the area and structure of agricultural holdings in 2010-2016. An analysis was made of the changes in the number of farms of different sizes and their structure. The source of data was the subject literature and public statistics data. Research shows that area structure of farms in Poland, despite the changes, is still unfavorable, as small farms dominate. The previous legal regulations, which were aimed at creating from these farms the basis of modern, competitive agriculture in Poland did not bring the expected results. The area of farms and the percentage of large, economically strong units increases, but too slowly. This indicates the need to search for new, effective tools that will accelerate the pace of structural changes in agriculture.
Cytowanie	Maj J., Szymańska E. (2018) Zmiany w powierzchni gospodarstw rolnych w Polsce w latach 2010-2017.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 2: 50-58
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2018_n2_s50.pdf

Autor	Agnieszka Kurdyś-Kujawska, Agnieszka Strzelecka, Danuta Zawadzka
Tytuł	Wpływ czynników endogenicznych na prawdopodobieństwo dzierżawy gruntów przez gospodarstwa rolne w Polsce
Title	Influence of endogenous factors on the probability of land leaseby farms in Poland
Słowa kluczowe	gospodarstwo rolne, dzierżawa gruntów, model logitowy
Key words	farm, land lease, logit model
Abstrakt	Dzierżawa gruntów rolnych w Polsce stanowi, obok własności, podstawowy tytuł prawny organizowania i prowadzenia gospodarstw rolnych. Możliwość zwiększenia areału prowadzi z założenia do poprawy sytuacji dochodowej rolników. Nie tylko ze względu na rozmiar produkcji i osiągane z niej dochody, ale także ze względu na wysokość otrzymywanych dotacji. Decyzja o dzierżawie gruntów zależy od wielu czynników o charakterze endo- i egzogenicznym. Celem artykułu jest określenie czynników wewnętrznych wpływających na prawdopodobieństwo dzierżawy gruntów przez gospodarstwa rolne w Polsce. Badanie przeprowadzono na podstawie danych rachunkowych uzyskanych w 2015 roku przez gospodarstwa rolne prowadzące rachunkowość rolną na potrzeby polskiego FADN. Określenia czynników wpływających na prawdopodobieństwo dzierżawy gruntów przez gospodarstwa rolne dokonano z wykorzystaniem modelu regresji logistycznej. Wyniki badań wskazują, że prawdopodobieństwo dzierżawy gruntów zwiększa się wraz ze wzrostem: powierzchni użytków rolnych, udziału kapitałów obcych w finansowaniu działalności rolniczej oraz nakładów pracy własnej w gospodarstwie rolnym. Prawdopodobieństwo to wzrasta także wraz z obniżeniem produktywności aktywów trwałych (pomniejszonych o ziemię, uprawy trwałe i kwoty produkcyjne).
Abstract	The lease of agricultural land in Poland is, apart from ownership, the basic legal title of organizing and running farms. The possibility of increasing the area leads to the improvement of the farmers' income situation. Not only because of the size of production and income from it, but also because of the amount of subsidies received. The decision to lease land depends on a number of endogenous and exogenous factors. The aim of the article was to determine the endogenous factors affecting the likelihood of renting land by agricultural holdings in Poland. The study was conducted on the basis of accountancy data obtained in 2015 by agricultural holdings conducting agricultural accounting for the needs of the Polish FADN. Determining the factors affecting the likelihood of land leased by agricultural holdings in Poland was made using the logistic regression model. The studies carried out prove that the decision to lease the land depends on the resources of the agricultural holding. The presented research results suggest that the probability of renting land increases with the increase in the area of arable land, the share of foreign capital in the financing of agricultural activity and own labor inputs on the farm. This likelihood also increases with decreasing productivity of fixed assets (reduced by land, permanent crops and production quotas).
Cytowanie	Kurdyś-Kujawska A., Strzelecka A., Zawadzka D. (2018) Wpływ czynników endogenicznych na prawdopodobieństwo dzierżawy gruntów przez gospodarstwa rolne w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 2: 38-49
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2018_n2_s38.pdf

Autor	Bogdan Klepacki
Tytuł	Domy opieki społecznej na obszarach wiejskich – skala i potencjał rozwojowy
Title	The role of social welfare houses in rural areas activities – scale and development potential
Słowa kluczowe	domy opieki społecznej, wielofunkcyjny rozwój obszarów wiejskich
Key words	: social welfare houses, multifunctional rural development
Abstrakt	W opracowaniu autor podjął problematykę możliwości pozyskiwania dochodów na wsi z innych źródeł niż rolnictwo. Wskazał możliwe formy aktywności niszowej, ze szczególnym uwzględnieniem związanych z tworzeniem ośrodków pomocy społecznej. W związku z wydłużaniem życia ludzi oraz zmianą modelu życia rodzin (odejście od rodzin wielopokoleniowych) zainteresowanie miejscami w takich domach zwiększa się, a ich liczba rośnie. Około 40% takich obiektów istnieje na terenach wiejskich, stając się czynnikiem oddziałującym na sytuację społeczno-ekonomiczną gmin. Funkcjonowanie obiektów takich jak domy pomocy społecznej może przysporzyć terenom wiejskim wielu korzyści związanych ze sferą dochodową, poziomem zatrudnienia, wzrostem popytu na lokalne produkty i usługi czy też rozwojem infrastruktury oraz życia kulturalnego. Choć można spodziewać się pewnych negatywnych opinii związanych z przyjazdem „obcych”, to suma korzyści znacznie przeważa potencjalne zagrożenia.
Abstract	In the study the author took issues of the possibility of acquiring incomes in the country from alternative sources than the farming. He showed the niche activity possible forms, of social welfare centers with particular reference to connected with creating. In relation to extending the life of people and the change of the model of the life of families (peeling off from an extended families) an interest in places in such houses is increasing, and their number is increasing. About the 40% of such objects exists on the countryside, becoming a factor having an influence on a socioeconomic situation of communes. Functioning of such objects like care centers can cause the countryside many benefits associated with the income sphere, employments, with increase in demand for local products and services, or with development of infrastructure and of cultural life. It is possible to expect also certain negative opinions associated with the arrival of “strangers”. However the sum of the benefit much is outweighing potential hazards.
Cytowanie	Klepacki B. (2018) Domy opieki społecznej na obszarach wiejskich – skala i potencjał rozwojowy.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 122: 67-80
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2018_n122_s67.pdf

Autor	Andrzej Czyżewski, Sebastian Stępień
Tytuł	DISCOVERING ECONOMICS IN THE EU’S COMMON AGRICULTURAL POLICY. RECOMMENDATIONS FOR THE NEW PERIOD 2021–2026
Title
Słowa kluczowe	common agricultural policy, economics, paradigm, recommendations
Key words
Abstrakt	The aim of the publication is to assess the functioning of common agricultural policy (CAP) in the context of its relationship with the paradigm of industrial and sustained development of the food economy. The idea is to find a relationship between specific instruments of the EU’s agricultural policy and the assumptions of the adopted paradigms, and thus formulate certain general application premises and solutions in three areas: justification for the support of the agricultural sector, the problem of income deprivation of agricultural producers, and the change of the industrial-technological development model, predominant in agriculture, into sustained development. In light of the presented discussion, the occurrence of the following three economic CAP premises was confirmed: the need for financial support for the agricultural sector, the drainage of agricultural producers in the food supply chain, and the superiority of sustainably developed agriculture over industrial agriculture. As a result, recommendations concerning common agricultural policy after 2020 were given. The most important ones include: maintaining as high a level of support for agriculture as possible at an EU level, maintaining the system of direct subsidies as the most important instrument of equalising agricultural income, limiting unequal distribution of payments among small and large farms, enhancing the position of the farmer in the food chain, implementating a mandatory risk management instrument, and establishing an ‘environmental budget’ financing public goods.
Abstract
Cytowanie	Czyżewski A., Stępień S.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2018_n1_s154.pdf