Wyniki wyszukiwania

Autor	Aleksandra Dudek
Tytuł	Koniunktura w polskim rolnictwie na tle sytuacji ogólnogospodarczej w latach 1996-2012
Title	THE SITUATION IN POLISH AGRICULTURE AGAINST THE GENERAL ECONOMIC SITUATION IN THE YEARS 1996-2012
Słowa kluczowe	sytuacja ogólnogospodarcza, wahania koniunktury, rolnictwo
Key words	economic climate, fluctuations, agriculture
Abstrakt	Opracowanie przedstawia ocenę zmian sytuacji w rolnictwie i w całej gospodarce w Polsce w latach 1996-2012. Na podstawie teorii cyklu wzrostu wyodrębniono fazy wzrostu i spadku koniunktury gospodarczej. Wybrane wskaźniki sytuacji ogólnogospodarczej zestawiono ze wskaźnikami koniunktury w polskim rolnictwie. Przeprowadzona analiza porównawcza była podstawą odpowiedzi na pytanie, czy wahania koniunktury w całej gospodarce i w rolnictwie są współzależne oraz czy przystąpienie Polski do Unii Europejskiej (UE) miało wpływ na zmianę charakteru tej zależności. Z przeprowadzonych badań wynika, że zaobserwowane w skali całej polskiej gospodarki ogólne tendencje zmian były zbliżone do tych występujących w sektorze rolnym, przy czym należy zaznaczyć, że sytuację ekonomiczno-finansową jednostek funkcjonujących w obrębie rolnictwa cechują znacznie większe wahania aniżeli sytuację podmiotów rynkowych ogółem. W latach 1996-2012 zmiany poziomu dochodów ludności, będące jednym z głównych kryteriów oceny stanu koniunktury ogólnogospodarczej, były znacznie bardziej stabilne w przypadku gospodarstw domowych pracowników niż rolników. Decydującą rolę w tym zakresie odegrała wysoka zmienność cen sprzedawanych produktów rolnych, współzależna m.in. z dynamiką PKB, oraz obrotów handlu zagranicznego. W badaniach zastosowano modelowanie ekonometryczne oraz analizę statystyczną, której podstawę stanowiły dane Głównego Urzędu Statystycznego.
Abstract	The paper presents the general economic background of the situation in Polish agriculture in the period 1996-2012. On the basis of the growth cycle theory there were separated phases of the economic growth and decline in Poland. Selected indicators of the general economic climate were compared with indicators of the situation in Polish agriculture. The carried out comparative analysis was a base for answers to the question: how the shaping of the economic situation and trends in agriculture are interdependent and how Polish accession to the European Union have an impact on the change in the nature of this relationship. The study shows that observed in the whole Polish economy overall trends are similar to those exposed in the agricultural sector, it being noted that the economic and financial situation of individuals functioning within agriculture are characterized by much higher volatility than the situation of market participants in general. In the entire period from 1996 to 2012, changes in the level of income of the population of our country, which is one of the main criteria for assessment of the general economic downturn, were much more stable in the case of workers’ households than farmers’. The decisive role in this regard has played high volatility of prices of sold agricultural products correlated with dynamics of GDP and foreign trade. In the study there were used econometric modeling and statistical analysis. The main source of the used data were the statistical yearbooks of the Republic of Poland of the Central Statistical Office
Cytowanie	Dudek A. (2014) Koniunktura w polskim rolnictwie na tle sytuacji ogólnogospodarczej w latach 1996-2012.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 2: 7-19
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n2_s7.pdf

Autor	Agnieszka Kozera
Tytuł	Sytuacja finansowa gospodarstw domowych zamieszkujących obszary wiejskie w Polsce po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej
Title	THE FINANCIAL SITUATION OF HOUSEHOLDS IN RURAL AREAS IN POLAND IN THE CONTEXT OF EUROPEAN INTEGRATION
Słowa kluczowe	sytuacja finansowa, dochody rozporządzalne, zarządzanie finansami osobistymi, gospodarstwa domowe, obszary wiejskie
Key words	financial situation, managing personal finances, households, rural areas
Abstrakt	W artykule dokonano oceny sytuacji finansowej gospodarstw domowych na obszarach wiejskich w relacji do gospodarstw miejskich w Polsce w latach 2004-2012. Analizie poddano wielkość, dynamikę dochodów i wydatków gospodarstw domowych, źródła dochodów oraz sposoby ich rozdysponowania. Podstawę informacyjną stanowiły zagregowane dane pochodzące z publikacji Głównego Urzędu Statystycznego. Z przeprowadzonych badań wynika, że sytuacja finansowa gospodarstw domowych zamieszkujących obszary wiejskie uległa znacznej poprawie, zmniejszeniu uległy dysproporcje dochodowe wiejskich gospodarstw domowych w stosunku do gospodarstw miejskich. W latach 2004-2012 dynamika wzrostu dochodów w gospodarstwach domowych rolników była znaczne wyższa w stosunku do ogółu gospodarstw wiejskich i miejskich. W wiejskich gospodarstwach domowych w największym stopniu wzrosło znaczenie pozarolniczych źródeł utrzymania, w tym głównie z pracy najemnej. W wyniku poprawy sytuacji finansowej zmniejszeniu uległ udział wydatków podstawowych na zaspokojenie najpilniejszych potrzeb w budżetach gospodarstw wiejskich oraz gospodarstw rolników, zauważono także wzrost ich skłonności do oszczędzania.
Abstract	This paper carried on an analysis of the financial situation of rural households in Poland, in relation to urban households, in 2004-2012. The size, dynamics of income and household expenditure, sources of income and ways of obtaining their distribution were analyzed. The basis of information were aggregated data, derived from studies, conducted by the Central Statistical Office and published in reports Living conditions of the population between 1999 and 2005 and Household budget survey in 2006,…,2012. Based on the survey, it was found that in the context of European integration, the financial situation of households living in rural areas has significantly improved. As a result, income disparities have decreased between rural households and urban households. It should be emphasized that in years 2004-2012, the growth rate of income in farmers’ households was significantly higher, compared to the total number of households in rural and urban areas. In rural households, in the considered period, the importance of non-agricultural sources of income, mainly from employment, has significantly increased. As a result of the improvement of financial situation, the burden on rigid expenses in budgets of rural households and farmers’ households was reduced and an increase in their propensity to save was noticed.
Cytowanie	Kozera A. (2014) Sytuacja finansowa gospodarstw domowych zamieszkujących obszary wiejskie w Polsce po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 2: 91-101
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n2_s91.pdf

Autor	Marietta Janowicz-Lomott, Krzysztof Łyskawa
Tytuł	Instrumenty stabilizacji dochodu – wymogi wspólnej polityki rolnej a adaptacja w Polsce
Title	Income stabilization instruments – the CAP ’s requirements and adaptation in Poland
Słowa kluczowe	zarządzanie ryzykiem, narzędzie stabilizacji dochodu, ubezpieczenia, WPR ,fundusz wspólnego inwestowania
Key words	risk management, Income Stabilization Tool, insurance, CAP, mutual fund
Abstrakt	Realizowana w ramach Unii Europejskiej polityka wspierania gospodarstw rolnych miała zawsze na celu stabilizację ich funkcjonowania. W najnowszej perspektywie finansowania wspólnej polityki rolnej pojawiła się możliwość zastosowania instrumentów finansowych, które pozwolą na stabilizację dochodu. Obok ubezpieczenia, przewiduje się możliwość tworzenia przez rolników funduszy wspólnego inwestowania oraz funduszy stabilizacji dochodu. Jednak w Polsce zastosowanie tych instrumentów może być utrudnione ze względu na niewielką ilość środków na PROW oraz brak dostępnych danych w zakresie obliczania dochodu w gospodarstwach rolnych. W artykule wskazano na możliwe do zastosowania konstrukcje produktów, które będą pozwalały na ustabilizowanie dochodów zarówno w przypadku zajścia sytuacji katastroficznych, ze względów atmosferycznych, jak i z innych, niezależnych od rolnika przyczyn (np. wahania cen).
Abstract	The European agricultural policy (also USA or Canadian) is connected with stabilization of farms’ activity. Direct government help (subsidies for different kinds of production, price or production limits, taxes or duties, etc.) was replaced by risk management instruments. The possibility of subsidized insurance premiums was established for the first time in 2006. In 2009 European Commission adopted the regulation of creating and subsidizing mutual funds. In the new financing period (2014-2020) the new regulations provide the possibility of income stabilization tool (IST) creation. In Poland, the creation of IST may be difficult due to transferring of funds from the second pillar of CAP to the first pillar (for direct payments) and also because of the lack of data availability. In the article the authors indicate some solutions for IST in Poland, which allows farmers’ income stabilization in the event of occurrence of catastrophic events as well as other events independent of the farmers actions.
Cytowanie	Janowicz-Lomott M., Łyskawa K. (2014) Instrumenty stabilizacji dochodu – wymogi wspólnej polityki rolnej a adaptacja w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 4: 68-77
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n4_s68.pdf

Autor	Joanna Ligenzowska
Tytuł	Rolnictwo ekologiczne na świecie
Title	Organic Farming in the World
Słowa kluczowe	rolnictwo ekologiczne, produkcja ekologiczna, zrównoważony rozwój
Key words	organic farming, ecological production, sustainable development
Abstrakt	W ostatnich latach możemy zaobserwować wzrost znaczenia produkcji ekologicznej na świecie. Do niedawna tendencja ta była obserwowana tylko w krajach wysoko rozwiniętych obecnie najwięcej gospodarstw ekologicznych jest w Afryce i Azji. Zmiany te mają swoje podłoże głównie we wzroście popytu na produkty ekologiczne oraz we wzrastającym poziomie edukacji dotyczącej ochrony środowiska oraz bezpieczeństwa żywnościowego. W poniższym opracowaniu przedstawiono stan rozwoju rolnictwa ekologicznego na świecie na podstawie danych z międzynarodowych organizacji ekologicznych. Przytoczono powierzchnię i ogólną strukturę użytków rolnych zagospodarowanych metodami ekologicznymi. Ponadto dokonano porównania ilości ekologicznych producentów rolnych na poszczególnych obszarach, a także krótko scharakteryzowano światowy rynek żywności ekologicznej.
Abstract	In recent years, we observe an increase in the importance of organic production in the world. Until recently, this trend was observed only in highly developed countries now many producers of organic food comes from Asia and Africa. These changes have their base mainly on the demand for organic products and the increasing level of education concerning environmental protection and food security. The following paper presents the state of development of organic farming in the world based on data from international environmental organizations. In the paper analyzes compare areas use for organic farming between continents and also analyzed the structure of the ecological land in the world. Moreover compared number of organic farmers in particular areas, as well as briefly characterized the global market for organic food.
Cytowanie	Ligenzowska J. (2014) Rolnictwo ekologiczne na świecie.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 14(29), z. 3: 150-157
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2014_T14(29)_n3_s150.pdf

Autor	Agnieszka Siedlecka
Tytuł	Ocena wsparcia rolnictwa ekologicznego przez instytucje z otoczenia rolnictwa
Title	Evaluation of organic farming support provided by the institutions of agricultural environment
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	The purpose of this article is to assess the scale and nature of institutional support in the opinion of farmers engaged in organic farms in the Lublin region (NUTS 2). The following development was established on the basis of surveys conducted on a group of 30 producers of organic food from the Lublin region between the 4th and the 22nd of February 2013. The respondents were asked to assess the level of institutional support offered by the institutions to organic farmers. The highest in the rank were Agricultural Advisory Centres, certification bodies and the Agency for Restructuring and Modernisation of Agriculture (ARMA). On the other hand, Local Action Groups, District Offices, Chambers of Agriculture, ecological associations and clusters were ranked as the least helpful to the organic farmers. The farmers expected to receive both financial and non-financial support (marketing, sales promotion).
Abstract
Cytowanie	Siedlecka A. (2014) Ocena wsparcia rolnictwa ekologicznego przez instytucje z otoczenia rolnictwa.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 107: 81-92
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2014_n107_s81.pdf

Autor	Anna Sammel
Tytuł	Rodzinne gospodarstwa agroturystyczne na obszarach wiejskich województwa zachodniopomorskiego
Title	Family agritourism farms in rural areas in Zachodniopomorskie region
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	In the period of transformation in Poland after 1989 the possibilities to develop individual economic activity, including family business, grew. Presently, family businesses are the basis of world economy. One of the forms of family business are agricultural family farms, managed by an individual farmer and his family. A specific type of the enterprise characterizes agritourist farms. These enterprises continue their activity, in spite of changing economic situation and world crisis, playing an important economic and social role. With regard to the meaning of this form of tourism for sustainable development of the rural areas, the aim of this paper is the analysis of functioning of family agritourist farms in Zachodniopomorskie region.
Abstract
Cytowanie	Sammel A. (2014) Rodzinne gospodarstwa agroturystyczne na obszarach wiejskich województwa zachodniopomorskiego.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 108: 89-101
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2014_n108_s89.pdf

Autor	Ewa Glińska, Katarzyna Krot
Tytuł	Uwarunkowania subiektywnej oceny sytuacji ekonomicznej indywidualnych gospodarstw rolnych w opinii ich właścicieli
Title	Determinants of subjective assessment of the economic situation of individual farms in the opinion of their owners
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Subjective assessment of the economic situation of the farm is an important research issue, since it affects the quality of farmers’ life and their decisions connected with agriculture production. Therefore, the aim of this paper is to identify the socio-economic determinants of subjective assessment of the economic situation of individual farms, based on surveys carried out on a sample of nearly 400 farmers in Podlaskie region. In order to identify factors explaining the level of subjective assessment of economic situation of farms multiple regression model was used. The results indicate that the subjective assessment of the economic situation and the condition of farms include: (a) structural factors such as the annual income from the farm and its size, (b) individual factors: intention to provide the farm to children what expresses the commitment and dedication of the farmer to his farm, and (c) the degree of modern methods used in farm production.
Abstract
Cytowanie	Glińska E., Krot K. (2014) Uwarunkowania subiektywnej oceny sytuacji ekonomicznej indywidualnych gospodarstw rolnych w opinii ich właścicieli.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 105: 17-29
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2014_n105_s17.pdf

Autor	Paweł Mikołajczak
Tytuł	Finansowe zasilanie bieżącej działalności rolnictwa kredytem bankowym na tle zmian wybranych parametrów ekonomicznych w Polsce
Title	THE FINANCING OF CURRENT ACTIVITY OF AGRICULTURE BUSINESS WITH A BANK LOAN REFERRING TO CHANGES OF SELECTED ECONOMIC PARAMETERS IN POLAND
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Ze względu na szczególne właściwości działalności rolniczej wymaga ona finansowego zasilania dopasowanego do jej bieżących potrzeb. Są one uwarunkowane nie tylko decyzjami instytucji finansowych, ale również kształtowane są zmianami czynników makroekonomicznych. W oparciu o dane Narodowego Banku Polskiego oraz Głównego Urzędu Statystycznego w ujęciu rocznym przeprowadzono analizę, której głównym celem była ocena zależności między dynamiką zmian kredytów krótkoterminowych dla rolników oraz wybranymi parametrami ekonomicznymi w Polsce. Podjęto również próbę określenia dostępności finansowania krótkoterminowego dla rolnictwa na tle podmiotów nierolniczych. W tym celu autor wyznaczył indeksy łańcuchowe oraz indeksy o podstawie stałej. Wyniki wskazują na względną stabilność w popycie na krótkoterminowe finansowanie badanego sektora przy jednoczesnym, stosunkowo niskim jego wolumenie w analizowanym horyzoncie czasowym w porównaniu z podmiotami nierolniczymi. Istotne wydają się wskazania, z których wynika, iż zapotrzebowanie na finansowanie bieżących potrzeb rolników w większym stopniu zależy od sytuacji gospodarczej, niż poziomu jego oprocentowania.
Abstract	Due to the specific characteristics of agricultural activity it requires the financing matched to its current needs. It is not only conditioned by the decisions of financial institutions, but also shaped by the changes in macroeconomic factors. Based on the annual data of the National Bank and the Polish Central Statistical Office there was made analysis, whose main aim was to assess the relationship between the dynamics of changes in short-term bank credits for farmers and selected economic parameters in Poland. An attempt was made to determine the availability of short-term financing for agriculture on the background of non-agricultural entities. For this purpose, the author have also calculated chain indexes and indexes with constant basis. The results indicate the relative stability of the demand for short-term financing of agriculture sector and the relatively low volume of this financing in the analyzed time horizon in the comparison to non-agricultural entities. Very significant seem to be indications, from which it follows that the demand for financing current needs of farmers is more dependent on the situation of economy than the level of its interest.
Cytowanie	Mikołajczak P. (2014) Finansowe zasilanie bieżącej działalności rolnictwa kredytem bankowym na tle zmian wybranych parametrów ekonomicznych w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 11(60): 138-146
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2014_n60_s138.pdf

Autor	Magdalena Niski, Sebastian Nowacki, Arkadiusz Wódkowski
Tytuł	Czy polskich rolników trzeba traktować jak Kargula z Pawlakiem? Zmiany wśród polskich rolników w latach 2003–2013 na podstawie analiz socjologii wizualnej
Title	DO POLISH FARMERS MUST BE TREATED AS KARGUL OF PAWLAK? CHANGES AMONG POLISH FARMERS IN THE YEARS 2003–2013 BASED ON THE ANALYSIS OF VISUAL SOCIOLOGY (FARMERS OWN PHOTO)
Słowa kluczowe	socjologia wizualna, stereotyp
Key words
Abstrakt	Celem opracowania jest przedstawienie zmian, które zaszły w przeciągu ostatnich 10 lat na polskiej wsi, ze szczególnym uwzględnieniem właścicieli wielkotowarowych gospodarstwach rolnych. Dotyczą one nie tylko sposobu organizacji i zarządzania gospodarstwem ale całej sfery kulturowej: hierarchii wartości, stylu życia, organizacji przestrzeni, sposobu spędzania wolnego czasu, myślenia o sobie etc. Praca pokazuje, że funkcjonujący bardzo długo w polskich miastach stereotyp rolnika, którego wcieleniem są Kargul i Pawlak, przestaje być aktualny. Producenci kierujący swoją komunikację marketingową do rolników powinni jak najszybciej zweryfikować ją pod tym kątem. Artykuł prezentuje wyniki badania polskiej wsi, metodę badania (socjologia wizualna, która przynosi nie tylko ilustracje do deklaracji, ale często – pozwala wyjść poza nie), a także ciekawe przykłady wykorzystania wyników tych badań w biznesie. W ramach projektu uzyskano 2,5 tysiąca zdjęć od rolników terenu całej Polski+ wykonano 20 wywiadów pogłębionych.
Abstract
Cytowanie	Niski M., Nowacki S., Wódkowski A. (2014) Czy polskich rolników trzeba traktować jak Kargula z Pawlakiem? Zmiany wśród polskich rolników w latach 2003–2013 na podstawie analiz socjologii wizualnej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 11(60): 163-169
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2014_n60_s163.pdf

Autor	Elżbieta Klamut
Tytuł	Obowiązek ewidencji i opodatkowanie działalności gospodarstw rolnych
Title	Taxation and accountancy of agricultural farm activities
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Foreshadowed introduction of income tax on agricultural farm activities has caused an avalanche of questions on: how should records and accounting of economic events in these farms be kept? Is it profitable for farmers or should it rather plunge them? Is agricultural tax more suitable than income tax? The article is an attempt to answer some of the nagging questions on the basis of researching legal acts, opinions of experts and those most interested – farmers.
Abstract
Cytowanie	Klamut E. (2014) Obowiązek ewidencji i opodatkowanie działalności gospodarstw rolnych.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 108: 17-31
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2014_n108_s17.pdf

Autor	Tomasz Pajewski
Tytuł	Programy rolnośrodowiskowe jako forma wspierania ochrony środowiska na terenach wiejskich
Title	Agri-environmentsl programmes as a form of support for environmental protection in rural areas
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	With the entry into the European Union in 2004, Poland is obliged to observe the rules of the Common Agricultural Policy. One of the important areas of this policy is to preserve natural values of the countryside by supporting sustainable agriculture. Thanks to the financial support under the Rural Development Plan (2004–2007) and the Rural Development Programme (2007–2013), Polish farmers received the opportunity to use pro-environmental management methods. This study is devoted to characterizing the main tool to support environmental protection in rural areas of the RDP (2007–2013), namely agri-environmental program. Based on the survey, it was revealed that Poland was one of the countries that received the largest amount of funds for agri-environmental measures. It was also found out that the compensation due to changes in the intensity of production were the main impetus for pro-environmental action.
Abstract
Cytowanie	Pajewski T. (2014) Programy rolnośrodowiskowe jako forma wspierania ochrony środowiska na terenach wiejskich.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 107: 69-80
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2014_n107_s69.pdf

Autor	Stanisław Gędek, Dariusz Kusz, Maria Ruda
Tytuł	Endogeniczne uwarunkowania działalności inwestycyjnej gospodarstw rolniczych w Unii Europejskiej
Title	ENDOGENOUS DETERMINANTS OF INVESTMENT ACTIVITY IN EUROPEAN UNION’S FARMS
Słowa kluczowe	gospodarstwo rolne, inwestycje, uwarunkowania endogeniczne
Key words	farm, investment, endogenous factors
Abstrakt	Celem pracy jest identyfikacja czynników o charakterze endogenicznym warunkujących poziom inwestycji w gospodarstwach rolniczych Unii Europejskiej o wielkości ekonomicznej od 16 ESU. Analiza czynników endogenicznych warunkujących aktywność inwestycyjną takich gospodarstw wskazała, że dochód z rodzinnego gospodarstwa rolnego pozytywnie wpływał na aktywność inwestycyjną rolników. Wskazuje to na duże znaczenie poziomu generowanego dochodu rolniczego w procesie unowocześniania warsztatu produkcyjnego w gospodarstwach rolniczych.
Abstract	The aim of the paper is to identify endogenous factors influencing the level of investment in European Union farms of the economic size over 16 ESU. The analysis has shown that income of the farm is positively correlated with investment activity of farmers in farms of the economic size over 16 ESU. This indicates that income generated by the farm have great importance in farm modernization process.
Cytowanie	Gędek S., Kusz D., Ruda M. (2013) Endogeniczne uwarunkowania działalności inwestycyjnej gospodarstw rolniczych w Unii Europejskiej .Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 1: 52-61
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n1_s52.pdf

Autor	Monika Utzig
Tytuł	Płatności bezpośrednie w rolnictwie a koncepcja pogoni za rentą
Title	DIRECT PAYMENT IN AGRICULTURE AND RENT-SEEKING THEORY
Słowa kluczowe	płatności bezpośrednie, rolnictwo, pogoń za rentą
Key words	direct payment, agriculture, rent-seeking
Abstrakt	W opracowaniu zastosowano teorię pogoni za rentą, definiowaną jako przeznaczanie zasobów na zwiększanie udziału w istniejącym bogactwie zamiast produkowania nowych dóbr i usług, do analizy płatności bezpośrednich dla rolnictwa w Polsce. Wsparcie finansowe dla rolnictwa jest uzasadnione, gdyż rolnictwo dostarcza szerokiego spektrum dóbr publicznych. Skuteczność w pozyskiwaniu płatności bezpośrednich przez rolników indywidualnych w Polsce zwiększała się w okresie 2004-2012, a od 2010 r. zaobserwowano w tym zakresie znaczącą poprawę. Na poziomie województw skuteczność w pozyskiwaniu płatności bezpośrednich jest skorelowana wyłącznie z wiekiem użytkownika gospodarstwa rolnego, była ona wyższa, gdy udział gospodarstw rolnych z indywidualnym użytkownikiem do 35. roku życia był wyższy.
Abstract	To analyze direct payment in agriculture in Poland, the paper applies rent-seeking theory, defined as spending resources in order to gain an increase in share in existing wealth instead of producing new goods and services. Financial support of agriculture is justified because agriculture supplies a spectrum of public goods. The effectiveness in gaining direct payment by individual farmers in Poland increased in the years 2004-2012, and significant improvement has been observed since 2010. At the voivodship level the effectiveness in gaining direct payment is correlated only with an age of an individual farm user, and the effectiveness was higher when the number of individual farms with a user under the age of 35 was higher.
Cytowanie	Utzig M. (2013) Płatności bezpośrednie w rolnictwie a koncepcja pogoni za rentą.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 3: 123-131
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n3_s123.pdf

Autor	Dorota Czerwińska-Kayzer
Tytuł	Inklinacje rolników indywidualnych do realizacji inwestycji rzeczowych w gospodarstwach rolnych
Title	Individual farmers’ tendencies to make real investments in farms
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	The main goal of this article was to determine the probability of real investments in individual farms. Apart from that, the article is an attempt to make a typology of farms according to the real investments criterion. As results from the investigations, the following factors are decisive to the decision about investments in a farm: the farm area, the production level, the farmer’s age and the assessment of the financial situation of the farm. Investments are (and probably will be) made in large-area farms, with intensive production, managed by young and well educated farmers, who see their future in the farming activity. Apart from that, these farmers use subsidies from the European Union to make considerable investments. On the other hand, older and worse educated farmers, who manage smaller-area farms and have less intensive production, tend to be less likely to make investments in farms.
Abstract
Cytowanie	Czerwińska-Kayzer D. (2013) Inklinacje rolników indywidualnych do realizacji inwestycji rzeczowych w gospodarstwach rolnych.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 104: 5-13
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2013_n104_s5.pdf

Autor	Tomasz Wojewodzic
Tytuł	Pozorna sukcesja – zaburzenie cyklu życia gospodarstw rolniczych
Title	Delayed succession – disturbance of farm life cycle
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	A delayed succession is a relatively new phenomenon involving formal (usually, in the form of a notarial deed) transfer of a farm to a successor who, upon the transfer, does not want or is unable to take over all functions of the existing owner. The disturbance of the generational life cycle of farms leads to the disclosure of their declining stage which very often results in losing a major portion of the farm’s production potential. The research conducted confirmed that the processes of destruction on the surveyed farms were significantly advanced. The signs of the deterioration of farms were particularly visible on the farms used by persons of advanced age and on the farms owned by farmers engaged in outside-farm gainful activities.
Abstract
Cytowanie	Wojewodzic T. (2013) Pozorna sukcesja – zaburzenie cyklu życia gospodarstw rolniczych.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 103: 141-152
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2013_n103_s141.pdf

Autor	Dariusz Kusz
Tytuł	Inwestycje produkcyjne w gospodarstwach rolniczych korzystających ze wsparcia finansowego Unii Europejskiej
Title	Productive investments in farms benefiting from the financial support of the European Union
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	The aim of this work is assessment of the investment activity and soureces of financing investment activity in farm, which used the financial support within the Sectoral Operation Program „Restructuring and modernization of the food sector and rural development 2004–2006”: operations 1.1: „Investments in farms”. The surveyed farmers invested primarily in machinery and equipment, and tractors. These investment are more flexibility and reversibility. In the surveyed farms the main sources of financing investment activity were own sources and European Union’s funds.
Abstract
Cytowanie	Kusz D. (2013) Inwestycje produkcyjne w gospodarstwach rolniczych korzystających ze wsparcia finansowego Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 103: 67-77
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2013_n103_s67.pdf

Autor	Joanna Bereżnicka
Tytuł	Strategie zarządzania kapitałem obrotowym w gospodarstwach rodzinnych w Polsce
Title	WORKING CAPITAL MANAGEMENT STRATEGIES OF FAMILY FARMS IN POLAND
Słowa kluczowe	kapitał obrotowy netto, aktywa obrotowe, zobowiązania krótkoterminowe,gospodarstwo rodzinne
Key words	net working capital, circulating assets, current liabilities, family farm
Abstrakt	Celem opracowania było określenie strategii zarządzania kapitałem obrotowym w dwóch typach rolniczych - krowy mleczne i uprawy polowe. Grupy gospodarstw wyodrębniono z bazy FADN i były to gospodarstwa powtarzające się w okresie 2004-2011. Dla wyznaczenia strategii wykorzystano wskaźniki udziału aktywów obrotowych i zobowiązań bieżących w aktywach ogółem, wskaźnik płynności gotówkowej oraz udział najbardziej płynnych aktywów w aktywach obrotowych, do obliczenia którego wykorzystano także środki pieniężne przekazywane do gospodarstwa domowego, ze względu na występowanie w gospodarstwach rodzinnych tzw. „jednej kasy”. Badania potwierdziły, że polskie gospodarstwa rodzinne realizują konserwatywne podejście do zarządzania aktywami. Przesądziły o tym wskaźniki płynności oraz wysoki udział środków pieniężnych w aktywach. Rolnicy także konserwatywnie pochodzili do zadłużania się w krótkim okresie.
Abstract	The aim of this work was to define the working capital management strategies in two types of farms: dairy and arable. These groups of farms were taken from the FADN database. The same farms were investigated in the years 2004-2011. The share of circulating assets and current liability indicators in total assets, cash flow indicators and the share of liquid assets in circulating assets were used to define the strategies. Due to family farms having one “cash till” monetary means transferred to the family farm were used to calculate the share of liquid assets in circulating assets. The research confirmed that Polish family farms use a conservative asset management approach. This was proven by liquidity indicators and the high share of monetary means in assets. Farmers were also conservative in their approach toward short-term debt.
Cytowanie	Bereżnicka J. (2013) Strategie zarządzania kapitałem obrotowym w gospodarstwach rodzinnych w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 4: 25-33
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n4_s25.pdf

Autor	Izabela Lipińska, Olga Stefko
Tytuł	Kontraktacja jako element poprawy organizacji przedsiębiorstwa przetwórczego - aspekty prawne i ekonomiczne
Title	CULTIVATION CONTRACT AS A FACTOR TO IMPROVE THE ORGANIZATION OF THE FOOD PROCESSING PLANT – LEGAL AND ECONOMIC ASPECTS
Słowa kluczowe	umowa kontraktacji, przemysł przetwórczy, integracja pionowa
Key words	cultivation contract, processing industry, vertical integration
Abstrakt	Określono znaczenie umowy kontraktacji jako jednego ze sposobów dostarczania materiału wyjściowego do przetwórstwa, związanego bezpośrednio z poprawą organizacji produkcji i działalności przedsiębiorstwa. Dane do badań zebrano na podstawie ankiety przeprowadzonej wśród 105 podmiotów. Analizowano cztery grupy producentów w zależności od czasu trwania i wykonywania kontraktacji (lata 1987, 2000, 2009) oraz braku jej zawarcia. Stwierdzono zależności pomiędzy zawarciem kontraktu a wielkością gospodarstwa rolnego, zasobami siły roboczej, modernizacją gospodarstw i ich wyposażeniem. Przeprowadzone badania wskazują na doniosłą rolę i znaczenie tej umowy zarówno w ujęciu ekonomicznym, jak i prawnym. Jednakże zauważono także u niektórych producentów rolnych brak zaufania co do skuteczności kontraktacji.
Abstract	This aim of this article is to determine the importance of the cultivation contract as a way to provide the raw materials for food processing plant directly related to the improvement of production and business operations. The material for investigation originated from the survey conducted among of 105 entities and from the charts of legal basis. The survey covered four groups of producers and the analysis depended on the duration and implementation of the cultivation contracts (within three years, such as: 1987, 2000, 2009) and the lack of its conclusion. The authors observed some important dependences among such factors as: the size of the farm, the labour forces, capital resources and farm’s amenities. The conducted research has indicated the significant role of the cultivation agreement in both economic and legal terms, although some lack of economic trust appears among several farmers.
Cytowanie	Lipińska I., Stefko O. (2013) Kontraktacja jako element poprawy organizacji przedsiębiorstwa przetwórczego - aspekty prawne i ekonomiczne.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 4: 82-90
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n4_s82.pdf

Autor	Dawid Olewnicki, Wioleta Sobczak
Tytuł	Rozwój usług dla rolnictwa i ogrodnictwa w Polsce
Title	THE DEVELOPMENT OF SERVICES FOR AGRICULTURE AND HORTICULTURE IN POLAND
Słowa kluczowe	usługi dla rolnictwa, usługi dla ogrodnictwa, działalność usługowa
Key words	services for agriculture and horticulture, service activities
Abstrakt	Na podstawie wyników badań zaprezentowano rozwój rynku usług dla rolnictwa i ogrodnictwa w Polsce. Badano liczbę podmiotów działających w tej branży, zakres ich działania, a także zainteresowanie korzystaniem z ofert firm usługowych przez potencjalnych nabywców. Materiałami źródłowymi były dane GUS oraz wyniki badań ankietowych przeprowadzonych wśród właścicieli gospodarstw rolnych i ogrodniczych. Przeprowadzone badania wykazały, że liczba przedsiębiorstw oferujących usługi dla sektora rolnego systematycznie wzrasta. Ich rozwój jest odpowiedzią na wzrost zainteresowania korzystaniem z ofert tego typu firm przez producentów rolnych, a na zainteresowanie korzystaniem z usług wpływ ma wiele czynników, m.in. wykształcenie właścicieli gospodarstw, rodzaj prowadzonej produkcji.
Abstract	The research presents an analysis of the development of services for agriculture and horticulture in Poland. The number of companies in the scope of their activities, as well as the interest in the use of service companies by farmers and horticulturists were analyzed. In the first part of these studies, GUS statistics were used. In the second part, a survey was conducted with farmers and horticulturist. Research has shown that the number of companies providing services for the agricultural sector is growing steadily. Their development is a response to growing interest in the services of these companies by agricultural producers. The interest in the use of the services is influenced by many factors, such as the owners’ education level and type of production.
Cytowanie	Olewnicki D., Sobczak W. (2013) Rozwój usług dla rolnictwa i ogrodnictwa w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 3: 73-81
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n3_s73.pdf

Autor	Dawid Olewnicki, Justyna Rybak
Tytuł	Rodzaje uprzedzeń właścicieli gospodarstw ogrodniczych do zrzeszania się w grupy producentów – przykład gminy Błędów
Title	The Types of Prejudices Among Horticultural Farmers Discouraging Them from Self-Organizing in Producer Groups – the Example of Błędów Community
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Producer groups are a form of integration of horticultural producers. The main advantages resulting from the association include lowering production costs, increasing the impact on the market and gaining competitive advantage. Despite these benefits, many producers still do not want to associate. The aim of this study was to investigate the types of prejudices discouraging horticultural farm owners from organizing themselves in groups of producers in the community of Błędów. The study was conducted in 2012, among the owners of horticultural businesses, not belonging to the producer groups. The factors that may act as a barrier to joint action were examined. According to the survey, 38% of respondents do not want to belong to a group, more than half of respondents are undecided, while only 16% expressed a desire for membership in the group. The main barriers of association may include economic, administrative, and psychological factors.
Abstract
Cytowanie	Olewnicki D., Rybak J. (2013) Rodzaje uprzedzeń właścicieli gospodarstw ogrodniczych do zrzeszania się w grupy producentów – przykład gminy Błędów.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 101: 129-138
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2013_n101_s129.pdf