Wyniki wyszukiwania

Autor	Olga Podlińska, Adam Zając
Tytuł	Przemiany przetwórstwa spożywczego na tle przemysłu w Polsce z uwzględnieniem przemian własnościowych
Title	Transformation of the Food Industry against the Background of Industry in Poland Considering Ownership Changes
Słowa kluczowe	przetwórstwo spożywcze, przemysł, formy własności, spółdzielczość, spółdzielczość gminna
Key words	food processing, industry, ownership forms, cooperatives, communal cooperative
Abstrakt	Przemysł spożywczy zajmuje ważne miejsce w polskiej i unijnej gospodarce. Należy on do najszybciej rozwijających się części gospodarki żywnościowej. Jest działem gospodarki, w którym dokonały się głębokie przekształcenia strukturalne. Celem niniejszego opracowania jest wskazanie przemian, które dokonały się w polskim przemyśle spożywczym. Przedstawione one zostały w wybranych latach z perspektywy czasowej 1995-2016. Odniesiono się również do przemian własnościowych jakie dokonały się w tym okresie. W części empirycznej wykorzystano dane z Roczników Statystycznych Przemysłu Głównego Urzędu Statystycznego. Na ich podstawie wskazano m.in. udział przetwórstwa spożywczego w produkcji sprzedanej przemysłu jak również zwrócono uwagę na zatrudnienie i podmioty prowadzące działalność gospodarczą w dziale przetwórstwa spożywczego.
Abstract	The food industry is an important sector of the Polish and EU economies. It is one of the fastest-growing areas of the food economy. It is a section of the economy in which deep structural changes took place. The aim of this study is to indicate changes which took place in the Polish food industry. They are presented in selected years from 1995 to 2016. Also described are the ownership changes that took place during this period. On the empirical side, data from the Statistical Yearbooks of the Central Statistical Office of Industry were used. On this basis was presented the share of food processing in sold production of industry, as well as employment and entities conducting business activity in the food processing department.
Cytowanie	Podlińska O., Zając A. (2019) Przemiany przetwórstwa spożywczego na tle przemysłu w Polsce z uwzględnieniem przemian własnościowych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 19(34), z. 2: 140-150
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2019_T19(34)_n2_s140.pdf

Autor	Mykola Orlykovskyi, Ludwik Wicki
Tytuł	Znaczenie sektora agrobiznesu w Polsce i na Ukrainie
Title	Agribusiness Sector in Poland and Ukraine
Słowa kluczowe	agrobiznes, handel zagraniczny, wydajność pracy, struktura agrobiznesu, Ukraina
Key words	agribusiness, foreign trade, labor productivity, agribusiness structure, Ukraine
Abstrakt	W artykule podjęto próbę oceny porównawczej znaczenia agrobiznesu w gospodarce na Ukrainie i w Polsce. Analizą objęto lata 2001-2015. Dane pochodziły z oficjalnych źródeł statystycznych. Stwierdzono, że znaczenie agrobiznesu w Polsce w całym okresie zmniejszało się, a jego udział w wartości dodanej brutto w gospodarce wynosił w 2015 roku 6%, podczas, gdy na Ukrainie było to aż 15% i w ostatnich latach wzrastało. Agrobiznes miał też wysoki udział w eksporcie. W Polsce było to 15%, a na Ukrainie aż 38% w 2015 roku. W strukturze zatrudnienia w agrobiznesie dominowało rolnictwo z udziałem około 80% w obu krajach. Wewnętrzna struktura agrobiznesu była nowocześniejsza w Polsce, gdzie aż 58% wartości dodanej brutto było generowane w sektorze przetwórstwa żywności. Na Ukrainie było to tylko 24%. Znaczenie agrobiznesu w gospodarce ukraińskiej było wyższe niż w polskiej, ma on też tam bardziej surowcowy charakter. Na Ukrainie większy jest potencjał dalszego rozwoju wynikający z dużych zasobów ziemi rolniczej i możliwości wzrostu przetwórstwa żywności i jej eksportu.
Abstract	The article attempts to compare the importance of agribusiness in the economy in Ukraine and Poland. The analysis covered the years 2001-2015. The data came from official statistical sources. It was found that the importance of agribusiness to the Polish economy decreased over the entire period considered, its share in GVA in whole economy in 2015 was 6%, while in Ukraine it was as much as 15% and in recent years has been increasing. Agrobusiness also had a high share in exports. In Poland, it was 15, and in Ukraine as much as 38% in 2015. The employment structure in agribusiness was dominated by employment in agriculture with a share of about 80% in both countries. The internal structure of agribusiness was more modern in Poland, where as much as 58% of gross value added of agribusiness was generated in the food processing sector. In Ukraine, it was only 24%. The importance of agribusiness in the Ukrainian economy was higher than in Poland, it also has there a more raw character. The bigger potential for further development of agribusiness is in Ukraine, due to the large agricultural land resources and the large potential for increased production and processing of food and its exports.
Cytowanie	Orlykovskyi M., Wicki L. (2019) Znaczenie sektora agrobiznesu w Polsce i na Ukrainie.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 19(34), z. 2: 210-223
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2019_T19(34)_n2_s210.pdf

Autor	Elżbieta Kacperska, Marzena Kacprzak, Dorota Kmieć, Agnieszka Król, Katarzyna Łukasiewicz
Tytuł	Migracje międzynarodowe w Europie. Trendy, problemy, wyzwania.
Title
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	W ostatnich latach międzynarodowe migracje ludności stały się zjawiskiem powszechnym we współczesnej gospodarce światowej. Proces ten oznacza przemieszczanie się ludności na stałe lub czasowo poza granice państwa ojczystego. W 2019 r. odnotowano 271,6 mln międzynarodowych migracji, co stanowiło około 3,5% populacji świata. Europa jest kontynentem, gdzie około 11% populacji dokonuje migracji. Współcześnie proces migracji jest określany jako zjawisko globalne, wielokierunkowe i masowe. Wśród przyczyn nasilającego się zjawiska przeważa aspekt ekonomiczny, czyli migracja zarobkowa. Skala zjawiska, jego konsekwencje i wpływ na różne sfery ekonomiczne i społeczne powoduje, że migracje są jednym z ważniejszych problemów. W ramach rożnych dziedzin próbuje się poznać i zrozumieć zjawisko współczesnych migracji międzynarodowych. Poznanie przyczyn i uwarunkowań, jak również przewidywanie ich przebiegu i skutków są nadal bardzo aktualną kwestią. Zmiany jakie zachodzą we współczesnym świecie, powodują też zmiany postaw w stosunku do osób, które zmieniają kraj pobytu. W wielu krajach obserwuje się duży popyt na pracę i wskazuje na „brak rąk do pracy”. Lukę tę wypełniają imigranci podejmując prace na warunkach, które nie są akceptowalne dla lokalnej ludności. Rosnący udział imigrantów w wielu krajach spowodował, że ich problemy stały się bardziej widoczne i pomimo tego, że są osobami aktywnymi zawodowo i mają swój wkład w rozwój gospodarczy kraju przyjmującego, to i tak przez pewne grupy są postrzegani negatywnie. Dlatego też ważne jest przedstawianie zmian sytuacji na rynku pracy wśród osób, które urodziły się za granicą i porównywanie ich z sytuacją osób w danym kraju. Identyfikacja problemów cudzoziemców i usuwanie barier dostępu do rynku pracy, czy też edukacji pozwoli na lepszą integrację z rynkiem pracy i może to pomóc w lepszym starcie dzieciom imigrantów, które mogą znaleźć się w grupie osób tzw. NEET (nie uczą się, nie pracują, nie biorą udziału w szkoleniach zawodowych). Należy podkreślić, że oprócz polityki migracyjnej dużą rolę odgrywają organizacje, które ukierunkowane są na pomoc i wsparcie migrantom i uchodźcom. Przyczyniają się do lepszej integracji społecznej migrantów międzynarodowych i uchodźców w danym środowisku.Głównym celem pracy było pokazanie istoty procesu migracji w Europie, ze szczególnym uwzględnieniem Polski. Skupiono się na przedstawieniu podstawowych wielkości charakteryzujących ten proces, kierunków współczesnej migracji oraz problemów z nią związanych.Zakres czasowy pracy obejmuje lata 2000-2019. W pracy skupiono się głównie na zjawisku migracji i sytuacji migrantów w Europie. Przedstawiono również dane dotyczące państw pozaeuropejskich aby pokazać jakie były tendencje w krajach rozwiniętych (dlatego też w niektórych częściach pracy znajdują się dane i informacje dotyczące USA, Australii, Kanady czy innych państw, które są członkami OECD).W badaniach wykorzystano dane pochodzące z Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ), z Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), Europejskiego Urzędu Statystycznego (Eurostat), United Nations Global Migration Database, United Nations Conference on Trade and Development (UNCTAD), International Organization for Migration (IOM), Migration Data Portal, Głównego Urzędu Statycznego (GUS) oraz Urzędu do Spraw Cudzoziemców.Monografia ze względu na podejmowaną przez Autorki tematykę, skierowana jest do szerokiego grona odbiorców. Może stanowić źródło cennych informacji zarówno dla kadry akademickiej, studentów jak i praktyków gospodarczych.
Abstract
Cytowanie	Kacperska E., Kacprzak M., Kmieć D., Król A., Łukasiewicz K. (2019) Migracje międzynarodowe w Europie. Trendy, problemy, wyzwania..
HTML	wersja html
Pełny tekst	MONO_2019_migracje_miedzynarodowe.pdf

Autor	Łukasz Grzęda, Michał Wielechowski
Tytuł	Government expenditure and agriculture: changes in agri-orientation of the European Union countries
Title	Wydatki rządowe a rolnictwo – zmiany zorientowania na rolnictwo państw Unii Europejskiej
Słowa kluczowe	agriculture orientation index (AOI), central government expenditure on agriculture, agriculture share of GDP, European Union
Key words	wskaźnik zorientowania na rolnictwo (AOI), wydatki budżetu krajowego na rolnictwo, udział rolnictwa w PKB, Unia Europejska
Abstrakt	The aim of the paper is to evaluate the fluctuations of central government expenditure on agriculture, the agriculture share of GDP and the level of national economies orientation on agriculture in the European Union (EU) countries, divided into the elder EU democracies and the post-communist EU member states. In the study, the agricultural orientation index for central government expenditure (AOI) was calculated. The data came from the Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO) and the World Bank. The analysis covered the period 2001–2016, due to the data availability. The results were presented mainly using Japanese candlestick charting. In most EU countries shrinking national expenditure on agriculture in relation to other spending categories were observed. That decrease was twice bigger in the elder EU democracies than in the post-communist countries although the first group of countries was spending on agriculture four times less. In almost all EU member states a reduction of more than 20% in the share of the agriculture in GDP creation was observed. The post-communist EU countries were more agri-oriented than the elder EU democracies. Taking into account the AOI levels, agriculture did not belong to top priority spending categories for EU national governments. The visible differences between the two country groups have roots in the postwar diverse economic development caused by political heritage. The performed research is comparative and should be treated as a contribution to future studies.
Abstract	Celem artykułu jest ocena wahań wydatków z krajowych budżetów centralnych na rolnictwo, udziału wartości dodanej rolnictwa w PKB oraz poziomu zorientowania gospodarek narodowych na rolnictwo w krajach Unii Europejskiej w podziale na dojrzałe demokracje oraz postkomunistyczne państwa członkowskie UE. W badaniu został obliczony wskaźnik orientacji rolniczej (AOI). Wykorzystano dane pochodzące z Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) oraz Banku Światowego. Badaniem został objęty okres 2001–2017 ze względu na dostępność danych. Wyniki zostały przedstawione głównie z wykorzystaniem metody świec japońskich. W większości krajów UE zaobserwowano zmniejszenie poziomu wydatków na rolnictwo w stosunku do innych kategorii krajowych wydatków publicznych. Spadek ten był dwukrotnie większy w dojrzałych demokracjach UE niż w krajach postkomunistycznych UE, chociaż pierwsza grupa krajów wydawała na rolnictwo cztery razy mniej. W prawie wszystkich państwach UE zaobserwowano zmniejszenie udziału rolnictwa w tworzeniu PKB, przeciętnie o ponad 20%. Postkomunistyczne kraje UE były bardziej zorientowane na rolnictwo niż dojrzałe demokracje UE. Biorąc pod uwagę poziomy AOI, rolnictwo nie należało do priorytetowej kategorii wydatków rządów krajowych UE. Widoczne różnice między dwiema analizowanymi grupami krajów mają swoje źródło w powojennym zróżnicowanym rozwoju gospodarczym będącym konsekwencją politycznej spuścizny. Przeprowadzone badanie ma charakter porównawczy i może stanowić przyczynek przyszłych badań
Cytowanie	Grzęda Ł., Wielechowski M. (2019) Government expenditure and agriculture: changes in agri-orientation of the European Union countries.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 126: 69-80
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2019_n126_s69.pdf

Autor	Justyna Góral, Włodzimierz Rembisz
Tytuł	Marże marketingowe i wartości dodane w łańcuchu dostaw żywności w Polsce
Title	Marketing Margins and Added Value in the Food Supply Chain in Poland
Słowa kluczowe	marża marketingowa, wartość dodana, łańcuch dostaw żywności
Key words	marketing margin, added value, food supply chain
Abstrakt	Zagadnienie udziału producenta rolnego w finalnej cenie żywności budzi zainteresowanie naukowców oraz polityków. Komisja Europejska (2014, 2016) podjęła działania mające na celu wzmocnienie sektora rolnego w ramach łańcucha dostaw żywności. W Polsce zintensyfikowano promocję sprzedaży bezpośredniej. Działanie te mają na celu skrócenie łańcucha dostaw żywności oraz poprawę siły rynkowej producentów rolnych. Siła rynkowa oznacza zdolność przedsiębiorstwa do podniesienia ceny własnego produktu bez obniżenia poziomu sprzedaży na rzecz konkurentów. Celem badań było wskazanie tendencji w zakresie kształtowania się marż marketingowych oraz wartości dodanych w łańcuchu dostaw żywności. Pomiar ten służył poszukiwaniu odpowiedzi – które grupy produktów cechuje najwyższy poziom wartości dodanej i największa zdolność poprawy dochodów producentów rolnych? Szacowanie wartości dodanej obrazuje - gdzie trafia „złotówka żywnościowa” finalnego konsumenta?
Abstract	The issue of agricultural producer participation in the final food price is of interest to scientists and politicians. The European Commission (2014, 2016) commissioned the preparation of expertise in this area, as a result of which actions were taken to strengthen the agricultural sector. In Poland, for example, the promotion of direct sales has been intensified. These activities are aimed at shortening the food supply chain and improving the market power of agricultural producers. Market power means the ability of an enterprise to increase the price of its own product without reducing the level of sales to competitors. The aim of the research was to indicate trends in the area of marketing margins and added value in the food supply chain. This measurement served the search for the answer - which product groups have the highest level of added value and the greatest ability to improve the income of agricultural producers? The estimation of the value added illustrates - where does the "food zloty" of the final consumer go?
Cytowanie	Góral J., Rembisz W. (2019) Marże marketingowe i wartości dodane w łańcuchu dostaw żywności w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 19(34), z. 4: 47-57
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2019_T19(34)_n4_s47.pdf

Autor	Aleksandra Nacewska-Twardowska
Tytuł	Porównanie udziału w eksporcie produktów spożywczych, napojów, tytoniu w Polsce i w wybranych krajach UE mierzonego wartością dodaną
Title	Comparison of Share in the Export of Food, Beverages, Tobacco in Poland and in Selected EU Countries Measured by Value Added
Słowa kluczowe	handel międzynarodowy, przemysł spożywczy, handel wartością dodaną, globalne łańcuchy wartości, GVC
Key words	international trade, food industry, value-added trade, global value chains, GVC
Abstrakt	Celem artykułu jest wskazanie różnic w liczeniu udziału poszczególnych gałęzi produkcyjnych w eksporcie, w zależności od danych przyjętych do obliczeń, na przykładzie produktów spożywczych, napojów i tytoniu. Dane te mogą być statystykami przedstawiającymi eksport mierzony brutto jak i w ujęciu wartości dodanej. W związku z rozwojem powiązań gospodarczych między krajami i uczestnictwem w globalnych łańcuchach wartości, statystyki prezentujące eksport krajowej wartości dodanej precyzyjniej obrazują znaczenie poszczególnych gałęzi dla gospodarek badanych krajów. Porównania udziałów w eksporcie w ujęciu tradycyjnym i wartości dodanej pozwalają wskazać gałęzie, których znaczenie jest przeszacowywane lub nieoszacowywane w statystykach brutto.
Abstract	The aim of the article is to indicate differences in counting the share of exports for individual branches of production, based on the data used for the calculation, on the example of food, beverages and tobacco. Statistics can measure exports in two ways: gross export and in terms of value added. In connection with the development of economic ties between countries and participation in global value chains, statistics presenting exports of domestic value added illustrate more precisely the importance of particular industries for the economies of different countries. Comparisons of export shares in traditional and value-added terms helps to show those branches whose importance is overestimated or underestimated in gross statistics.
Cytowanie	Nacewska-Twardowska A. (2019) Porównanie udziału w eksporcie produktów spożywczych, napojów, tytoniu w Polsce i w wybranych krajach UE mierzonego wartością dodaną.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 19(34), z. 2: 129-139
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2019_T19(34)_n2_s129.pdf

Autor	Dorota Pasińska
Tytuł	Konkurencyjność krajów Unii Europejskiej w handlu zagranicznym produktami wołowymi
Title	Competitiveness of European Union Countries in Foreign Trade in Beef Products
Słowa kluczowe	eksport, import, wołowina, międzynarodowa konkurencyjność
Key words	export, import, beef, international competitiveness
Abstrakt	Głównym celem artykułu jest próba oceny konkurencyjności krajów Unii Europejskiej w handlu zagranicznym produktami wołowymi w 2017 r. w porównaniu z 2005 r. Realizując cel opracowania wykorzystano analizę porównawczą wartości eksportu, importu, sald handlu zagranicznego produktami wołowymi, wskaźnika ujawnionej przewagi komparatywnej RCA, wskaźnika przewag komparatywnych Lafaya oraz wskaźnika Grubela-Llyoda. W 2005 r. i w 2017 r. następujące kraje posiadały przewagę komparatywną w handlu produktami wołowymi: Austria, Francja, Irlandia, Luksemburg oraz Polska, a przewagi komparatywnej nie posiadały: Bułgaria, Cypr, Dania, Finlandia, Grecja, Włochy, Malta, Hiszpania, Szwecja, Portugalia i Wielka Brytania. W 2017 r. większość krajów UE realizowała model handlu wewnątrzgałęziowego. W 2017 r. w porównaniu do 2005 r. niektóre kraje UE zmieniły model realizowanego handlu z międzygałęziowego na wewnątrzgałęziowy lub odwrotnie. W 2017 r. Polska zajmowała piątą pozycję wśród największych eksporterów produktów wołowych w UE, a udział produktów wołowych zaimportowanych do Polski w przywozie produktów wołowych krajów UE był bardzo niski (i wynosił ok. 1%).
Abstract	The main purpose of the article is an attempt to assess the competitiveness of European Union trade in foreign trade in beef products in 2017 compared to 2005. In order to achieve the objective of the study, a comparative analysis (for exports, import value, balance of foreign trade in beef products, the index of revealed comparative advantage of RCA, the comparative advantage of Lafay and the Grubel-Llyod indicator) was used. In 2005 and 2017, the following countries had a comparative advantage in trade in beef products: Austria, France, Ireland, Luxembourg and Poland. Those which did not have a comparative advantage: Bulgaria, Cyprus, Denmark, Finland, Greece, Italy, Malta, Spain, Sweden, Portugal and Great Britain. In 2017, most EU countries implemented the intra-industry trade model. In 2017, compared to 2005, some EU countries changed their trade model from inter-industry to intra-industry or vice versa. In 2017, Poland was fifth among the largest EU exporters of beef products in the EU, and the share of beef products imported to Poland in the import of beef products of EU countries was very low (and amounted to about 1%).
Cytowanie	Pasińska D. (2019) Konkurencyjność krajów Unii Europejskiej w handlu zagranicznym produktami wołowymi .Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 19(34), z. 4: 80-92
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2019_T19(34)_n4_s80.pdf

Autor	Eugeniusz Michalski
Tytuł	STRATEGIES FOR INTERNATIONAL ENTERPRISE COMPETITION
Title
Słowa kluczowe	business, environment, reputation, market, barriers
Key words	biznes, środowisko, renoma, rynek, bariery
Abstrakt	The main aim of this paper is analyzed the role, importance and methodology for creating the strategies for international competition, as well as the ways of implementing and evaluating the selected strategies. This is done by applying exploratory, descriptive and casual methods to outperform competitors and determine the scope of an enterprise’s engagement in international business. The article examines forces and steps of planning, implementing and evaluating a business strategy. Enterprises must recognize and compare the factors that compose foreign environments, especially the state and local governmental politics, legal regulations, economic and financial forces, cultural differences, business ethics, technological development, infrastructure, natural resources protections, sociological and demographic issues. Three competitive strategies have been distinguished: cost leadership, differentiation and focus. Virtues of M. Porter’s five forces model: threat of new entry, competitive rivalry, supplier power, buyer power and threat of substitutes have been considered. The selection of the target markets and recognizing customers preferences belong to the most important tasks of strategic planning. An enterprise can select three levels of international involvement: passive participation, active involvement and taking the international position. Foreign countries impose barriers on international trade, but international agreements facilitate healthy competition.
Abstract	Głównym celem artykułu jest analiza roli, znaczenia i metodologii opracowywania koncepcji strategii międzynarodowego biznesu oraz sposobów wdrażania i oceny wybranych strategii. Realizacja tego zadania została przeprowadzona przez zastosowanie badań odkrywczych, rozstrzygających i przyczynowych. Przedstawiono, metody pokonania konkurentów i skale zaangażowania przedsiębiorstwa w prowadzenie międzynarodowego biznesu. Artykuł rozpatruje czynniki determinujące międzynarodową przewagę konkurencyjną i etapy jej planowania, wdrażania i oceny. Przedsiębiorstwa musza poznać i porównywać czynniki determinujące obce środowisko, a w szczególności krajowa politykę regulacje prawne, czynniki ekonomiczne i finansowe, różnice kulturowe, etykę prowadzenia biznesu, postęp technologiczny, infrastrukturę, ochronę naturalnego środowiska oraz kwestie społeczne i demograficzne. Wyniki analizy pozwoliły na wyróżnienie najbardziej cenionych przedsiębiorstw na świecie. Trzy strategie konkurowania zostały omówione: lidera niskich kosztów, dywersyfikacji i koncentracji. Wyróżniono walory pięciu czynników konkurencji M. Portera: nasilenia istniejącej konkurencji, zagrożenia ze strony nowych konkurentów, negocjacyjnej siły dostawców, negocjacyjnej siły nabywców i zagrożenia pojawienia się nowych substytutów. Wybór rynków docelowych i rozpoznanie preferencji konsumentów stanowi ważny element planowania strategicznego. Przedsiębiorstwo może dokonać wyboru trzy poziomy międzynarodowego zaangażowania: udział bierny, aktywne zaangażowanie i ustalenie pozycji międzynarodowej. Obcy kraj może nakładać bariery na handel międzynarodowy, lecz międzynarodowe porozumienia ułatwiają wolną konkurencje.
Cytowanie	Michalski E. (2019) STRATEGIES FOR INTERNATIONAL ENTERPRISE COMPETITION .Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 21(70): 160-171
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2019_n70_s160.pdf

Autor	Dawid Jabkowski, Norbert Szalaty, Paulina L. Wiza
Tytuł	Poziom świadomości konsumentów w zakresie terroryzmu żywnościowegojako przykład współczesnego zagrożenia dla przemysłu rolno-spożywczego
Title	The level of consumer awareness in the field of food terrorism as an example of the modern threat to the agri-food industry
Słowa kluczowe	terroryzm żywnościowy, bezpieczeństwo żywności, przemysł spożywczy, nowe zagrożenia
Key words	food terrorism, food safety, food industry, new threats
Abstrakt	Celem artykułu było zaprezentowanie świadomości konsumentów z zakresu terroryzmu żywnościowego jako nowego zagrożenia w przemyśle spożywczym. Terroryzm żywnościowy to nowe zjawisko, które w XXI wieku stanowi wyzwanie dla przemysłu spożywczego. Polega na celowym skażeniu żywności przy wykorzystaniu substancji biologicznych, chemicznych i fizycznych. Na każdym etapie produkcji żywności może dojść do intencjonalnego skażenia żywności. Do zrealizowania celu zastosowano badania ankietowe, które zostały przeprowadzone z wykorzystaniem portalu internetowego. W badaniach wzięło udział 120 respondentów z Wielkopolski. Na podstawie literatury przedmiotu oraz przeprowadzonych badań ankietowych stwierdzono, iż konsumenci nie są w pełni świadomi, że żywność może być celem ataku terrorystów. Według badanych osób, terroryzm żywnościowy ma charakter globalny i może wystąpić na każdym etapie łańcucha żywnościowego. Z racji, że terroryzm żywnościowy jest zjawiskiem nowym w gospodarce, metody wykorzystywane przez terrorystów oraz potencjalne skutki zagrożenia nie są do końca znane.
Abstract	The aim of the article was to present consumer awareness in the field of food terrorism as a new threat in the food industry. Food terrorism is a new phenomenon, which in the XXI century is a challenge for the food industry. It consists in intentional contamination of food with the use of biological, chemical and physical substances. At every stage of food production may be to intentional contamination. The article attempts to discuss the phenomenon of food terrorism and consumer awareness in the field of food terrorism. In order to carry out surveys, which were carried out using the internet portal. 120 respondents from all of Wielkopolska participated in the research. Based on literature data and surveys, it was found that consumers are not fully aware that food can be the target of a terrorist attack. According to the surveyed, food terrorism is global and can occur at every stage of the food chain. Due to the fact that food terrorism is a new phenomenon in the economy, the methods used by terrorists and the potential effects of the threat are not fully known.
Cytowanie	Jabkowski D., Szalaty N., Wiza P.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2019_n12_s115.pdf

Autor	Dominika Kordela
Tytuł	Przedsiębiorstwa rodzinne na rynku papierów wartościowych – doświadczenia z rynku niemieckiego
Title	FAMILY ENTERPRISES ON THE SECURITIES MARKET - EXPERIENCE FROM GERMANY
Słowa kluczowe	przedsiębiorstwa rodzinne, rynek papierów wartościowych, finansowanie przedsiębiorstw.
Key words	family enterprises, security market, enterprises financing.
Abstrakt	W artykule podjęto problematykę związaną z giełdowymi przedsiębiorstwami rodzinnymi. Autorka prezentuje znaczenie przedsiębiorstw rodzinnych w gospodarce Niemiec oraz ocenę wykorzystania przez niemieckie przedsiębiorstwa rodzinne finansowania udziałowego. Celem artykułu jest przedstawienie przesłanek skłaniających niemieckie przedsiębiorstwa rodzinne do debiutu giełdowego oraz charakterystyka giełdowych przedsiębiorstw rodzinnych w Niemczech. Ze względu na przeglądowy charakter artykułu, główną metodą badawczą wykorzystaną dla realizacji celu jest krytyczna analiza zagranicznej i polskiej literatury przedmiotu, na postawie której zaprezentowano wyniki najistotniejszych badań niemieckich przedsiębiorstw rodzinnych. Wykorzystano również elementy statystyki opisowej oraz metodę opisową. Przedstawione analizy i oceny wskazują, że przedsiębiorstwa rodzinne w Niemczech mają znaczący wpływ na gospodarkę realną, jak również są istotne dla giełdy papierów wartościowych, co wyrażone jest m.in.: liczbą debiutów giełdowych oraz liczbą notowanych firm rodzinnych. W porównaniu do nierodzinnych przedsiębiorstw obecnych na giełdzie charakteryzują się niższą sumą bilansową i niższymi obrotami. Natomiast ocena korzyści związanych z obecnością na giełdzie zależna jest m.in. od wielkości przedsiębiorstwa.
Abstract	In this article the author focuses on family firms, which are listed on stock exchange. The article presents the importance of family businesses in both the real economy in Germany as well as the activity of the German family businesses on the securities market in terms of the usage of the equity. The aim of the article is to present the most important reasons of IPO and the characteristic of family businesses that are listed on stock exchange. Indeed article shows in the review results of the most important studies of German family businesses that are listed on stock exchange. In the article following methods were used: critical analysis of the literature, as well as components of descriptive statistic and descriptive method. Analysis and the assessment show that family businesses in Germany have a significant impact on the real economy. They are also important issuers on the stock exchange, which is expressed, among others, by the number of both IPOs and listed companies. In comparison to non- family enterprises the family firms listed on stock exchange are characterized by lower balance sheet total and lower turnover. However, the assessment of benefits related to the presence on the stock exchange depends, among the size of the enterprise.
Cytowanie	Kordela D. (2019) Przedsiębiorstwa rodzinne na rynku papierów wartościowych – doświadczenia z rynku niemieckiego.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 21(70): 104-117
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2019_n70_s104.pdf

Autor	Arkadiusz Marchewka
Tytuł	The impact of foreign direct investment (FDI) on job creation in rural areas in Poland
Title	Wpływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ) na tworzenie miejsc pracy na obszarach wiejskich w Polsce
Słowa kluczowe	Foreign direct investment, rural areas, labor market
Key words	bezpośrednie inwestycje zagraniczne, obszary wiejskie, rynek pracy
Abstrakt	The purpose of this article is to present the influence of Foreign Direct Investment (FDI) on labor market in rural areas in Poland. Based on subject literature and statistical data, the author examines enterprises with at least 10% of foreign ownership in the context of their impact on the quantitative sphere of labor market, i.e. creating jobs. The article presents theoretical aspects of FDI effects on the host country’s economy and characteristics of enterprises with foreign capital in polish rural areas, including their size, investment expenditures and revenue and type of activity based on classification of business activities. In analyzed research period 2014–2017, the number of entities with foreign capital in rural areas decreased by 17%, from 4.4 to 3.7 thousand. Despite the decline in the number of enterprises, the number of employees increased by 23.2%, from 225 to 277 thousand. This research shows that in last of the analyzed year foreign companies were employing 1,938 million people, what accounted for 15% of private sector workers in Poland. About 14% of them were employed in companies localized in rural areas. The vast majority of jobs in companies with foreign capital in rural areas were created by entities involved in manufacturing activities. In these fi rms, about 149 thousand people were employed, accounting for 56% of workers employed in companies with foreign capital in rural areas in Poland.
Abstract	Celem artykułu jest przedstawienie wpływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ) na rynek pracy na obszarach wiejskich w Polsce. Na podstawie literatury przedmiotu oraz danych statystycznych dokonano analizy oddziaływania przedsiębiorstw, które mają co najmniej 10% udziałów zagranicznych, na sferę ilościową rynku pracy, tj. tworzenie miejsc pracy. W artykule przedstawiono teoretyczne aspekty wpływu BIZ na gospodarkę kraju przyjmującego oraz charakterystykę przedsiębiorstw z kapitałem zagranicznym na obszarach wiejskich, z uwzględnieniem ich wielkości, nakładów inwestycyjnych, przychodów oraz rodzaju działalności na podstawie Polskiej Klasyfi kacji Działalności (PKD 2007). W analizowanym okresie badawczym (2014–2017) liczba podmiotów z kapitałem zagranicznym na obszarach wiejskich zmniejszyła się o 17%, z 4,4 tys. do 3,7 tys. Pomimo spadku liczby przedsiębiorstw, liczba pracujących w nich osób wzrosła o 23,2%, z 225 tys. do 277 tys. W ostatnim z analizowanych lat, firmy z kapitałem zagranicznym zatrudniały 1,938 mln osób, co stanowiło 15% pracowników sektora prywatnego w Polsce. Około 14% z nich było zatrudnionych w podmiotach zlokalizowanych na obszarach wiejskich. Zdecydowana większość miejsc pracy została utworzona przez podmioty zaangażowane w działalność produkcyjną. W przedsiębiorstwach prowadzących tego rodzaju działalność zatrudnionych było około 149 tys. osób, co stanowiło 56% pracowników wszystkich firm z kapitałem zagranicznym na obszarach wiejskich w Polsce.
Cytowanie	Marchewka A. (2019) The impact of foreign direct investment (FDI) on job creation in rural areas in Poland.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 125: 45-57
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2019_n125_s45.pdf

Autor	Robert Stolarski, Mirosław Wasilewski
Tytuł	Determinanty i tendencje zmian efektywności ekonomicznej Colian S.A. na tle ogółu przedsiębiorstw przemysłu spożywczego w Polsce
Title	Determinants and trends in economic efficiency of Colian S.A. compared with the total food industry in Poland
Słowa kluczowe	poziom i struktura kosztów, efektywność ekonomiczna, rentowność, wartość dodana, pozaoperacyjne obszary rachunkowości
Key words	cost level, costs structure, economic efficiency, profitability, net value added, non-operational accounting areas
Abstrakt	W opracowaniu określono relacje między poziomem i zmianami struktury kosztów oraz efektywnością ekonomiczną przedsiębiorstwa na tle sektora produkcji artykułów spożywczych na podstawie studium przypadku Colian S.A. Wykorzystano zagregowane dane o poziomie cen i kosztów oraz wskaźniki rentowności operacyjnej aktywów (ROA), rentowności ekonomicznej sprzedaży (RES), rentowności netto i wartości dodanej wraz z danymi kosztów rodzajowych w układzie porównawczym. Poziom kosztów ogółem w sektorze i w spółce zwiększył się pomimo zmniejszenia w strukturze kosztów operacyjnych udziału kosztów materiałów i energii, wynagrodzeń, ubezpieczeń społecznych i innych świadczeń, amortyzacji oraz podatków i opłat. Tempo spadku rentowności operacyjnej aktywów i rentowności ekonomicznej sprzedaży oraz poziomu wartości dodanej było mniejsze niż wzrost poziomu kosztów, co może wynikać z działań w pozaoperacyjnych obszarach rachunkowości.
Abstract	The subject of the study undertaken was determination of relations between the level and structure of costs and the economic efficiency of the company of Polish food production sector, using the case study of Colian joint-stock company. The study adopted aggregated data of the prices and costs level, the profitability indicators of revenue of assets (ROA), the economic viability of sales (ROS), the net value added, and data from periodic reports on the structure of costs by comparative cost system. The level of costs in the sector and in the company increased, despite the decrease in the share of costs of materials and energy, wages and salaries, social security and other benefits, depreciation as well as taxes and fees in the cost structure. The rate of decline in the operating profitability of assets, the economic profitability of sales and the level of value added at enterprise was lower than the increase in the level of costs, which may result from non-operational activities.
Cytowanie	Stolarski R., Wasilewski M. (2018) Determinanty i tendencje zmian efektywności ekonomicznej Colian S.A. na tle ogółu przedsiębiorstw przemysłu spożywczego w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 123: 101-115
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2018_n123_s101.pdf

Autor	Wojciech Józwiak, Zofia Mirkowska, Wojciech Ziętara
Tytuł	Rola dużych gospodarstw rolnych we wzroście produktywności pracy rolnictwa polskiego na tle sytuacji w innych wybranych krajach Unii Europejskiej
Title	THE ROLE OF LARGEAGRICULTURAL FARMS IN THE GROWTH OF THE PRODUCTIVITY OF POLISH AGRICULTURE IN THE BACKGROUND OF THE SITUATION IN OTHER SELECTED COUNTRIES OF THE EUROPEAN UNION
Słowa kluczowe	produktywność pracy w rolnictwie, gospodarstwa rolnicze, struktura gospodarstw
Key words	labor productivity in agriculture, farms, farm structure
Abstrakt	W opracowaniu skoncentrowano się na analizie produktywności pracy w rolnictwie polskim w latach 2005 i 2016 w porównaniu do wybranych krajów UE-15 (grupa 1.) i niektórych krajów, które przystąpiły do UE po 2004 roku (grupa 2.). W grupie 1. uwzględniono Austrię, Belgię, Danię, Holandię i Niemcy, natomiast w grupie 2. Czechy, Słowację, Litwę, Łotwę i Węgry. Przy wyborze krajów do badań kierowano się kryterium położenia w tej samej strefie klimatycznej. W analizie szczególnie uwzględniono rolę gospodarstw dużych, których wielkość przyjęto umownie na poziomie 30 ha UR. Celem badań było określenie wpływu gospodarstw dużych na poziom produktywności pracy w gospodarstwach ogółem oraz określenie możliwości zmniejszenia różnic między produktywnością pracy w polskich dużych gospodarstwach w stosunku do analogicznych gospodarstw w krajach UE-15. Stwierdzono w obydwu grupach krajów spadek liczby gospodarstw i zwiększenie produktywności pracy w rolnictwie ogółem i w badanych klasach gospodarstwach dużych. W krajach grupy 2. tempo wzrostu produktywności pracy było wyższe niż w grupie 1. jednak w niewielkim stopniu zmniejszyły się występujące różnice. Produktywność pracy w rolnictwie krajów grupy 1. była istotnie wyższa niż w grupie 2. Wzrost liczby i udziału gospodarstw dużych w strukturze gospodarstw był dodatnio skorelowany z produktywnością pracy w rolnictwie.
Abstract	The study focuses on the analysis of labor productivity in Polish agriculture in 2005 and 2016 in comparison to selected EU-15 countries (group 1) and some countries that joined the EU after 2004. In group 1, Austria, Belgium, Denmark, the Netherlands and Germany are included, while in group 2 - the Czech Republic, Slovakia, Lithuania, Latvia and Hungary. The analysis particularly considers the role of large farms, the size of which was contractually agreed at 30 ha of UAA. The aim of the study was to determine the impact of large farms on the level of labor productivity in total farms and to determine the possibility of reducing the differences between labor productivity in Polish large farms in relation to analogous farms in EU-15 countries, and determining whether changes occurring in Poland differ from those occurring in large farms in other post-socialist countries. In both groups of countries there was a decrease in the number of farms and an increase in labor productivity in agriculture in general and in surveyed classes in large farms. In the countries of group 2. the rate of labor productivity growth was higher than in group 1. However, it slightly reduced the differences. Labor productivity in agriculture in the countries of Group 1 was significantly higher than in Group 2. The increase in the number and share of large farms in the structure of farms was positively correlated with labor productivity in agriculture.
Cytowanie	Józwiak W., Mirkowska Z., Ziętara W. (2018) Rola dużych gospodarstw rolnych we wzroście produktywności pracy rolnictwa polskiego na tle sytuacji w innych wybranych krajach Unii Europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 1: 32-46
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2018_n1_s32.pdf

Autor	Adam Kagan, Wojciech Ziętara
Tytuł	Ekonomiczna efektywność gospodarowania w zależności od formy własności użytkowanej ziemi
Title	Economic efficiency of farming depending on the land ownership type
Słowa kluczowe	formy własności ziemi, systemy użytkowania ziemi, gospodarstwa rolnicze, dzierżawa ziemi, efektywność ekonomiczna gospodarowania
Key words	land ownership types, land use systems, farms, land lease, economic effectiveness
Abstrakt	W artykule przedstawiono ekonomiczną efektywność gospodarowania dzierżawców w porównaniu do gospodarstw użytkujących własną ziemię. Badania przeprowadzono na wybranych grupach spółek z o.o. użytkujących grunty dzierżawione (grupa 1.), własne, ale ze znaczącym udziałem kapitału obcego (grupa 2.) i własne z przewagą kapitału własnego (grupa 3.), biorących udział w „Rankingu 300” prowadzonym przez IERiGŻ-PIB w latach 2009-2014. W badaniu przyjęto, że dzierżawa ziemi umożliwia prowadzenie działalności gospodarczej przynoszącej wyższe bieżące efekty ekonomiczne z użytkowanych gruntów niż w sytuacji posiadania ich na własność. Przeprowadzone badania potwierdziły przyjętą hipotezę. Gospodarstwa prowadzone przez dzierżawców uzyskały wyższe wartości wskaźników zyskowności ziemi, pracy, aktywów i kapitału własnego niż gospodarstwa użytkujące własną ziemię. W odniesieniu do produktywności ziemi, pracy i kapitału lepsze efekty uzyskały gospodarstwa grupy 3.
Abstract	The article presents the economic effectiveness of farming by land lessees when compared to farms using their own land. The study was carried out on the selected groups of limited liability companies using leased land (Group 1.), own land but with a significant share of foreign capital (Group 2.) and own land with a predominance of own capital (Group 3.). All farms participaded in the „Ranking 300” carried out by the IAFE-NRI in the years 2009-2014. The study adopted the following research hypothesis: „Land lease makes it possible to pursue the economic activity giving the higher current economic effects from land being used than in a situation where this land is owned”. The studies confirmed this hypothesis. Farms run by land lessees obtained the higher values for land, labour, assets and own capital profitability indices than those using own land. With regard to the land, labour and capital productivity, the better effects were obtained by farms from Group 3.
Cytowanie	Kagan A., Ziętara W. (2018) Ekonomiczna efektywność gospodarowania w zależności od formy własności użytkowanej ziemi.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 2: 25-37
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2018_n2_s25.pdf

Autor	Mariusz Chądrzyński
Tytuł	Poziom innowacyjności przedsiębiorstw w polskiej gospodarce ze szczególnym uwzględnieniem przemysłu spożywczego
Title	The level of innovativeness of enterprises in the polish economy with particular emphasis on the food industry
Słowa kluczowe	innowacje, działalność innowacyjna, przedsiębiorstwo, przemysł spożywczy
Key words	innovations, innovative activity, enterprise, food industry
Abstrakt	Celem opracowania było określenie ekonomicznych aspektów związanych z działalnością innowacyjną przedsiębiorstw działających w polskiej gospodarce ze szczególnym uwzględnieniem przemysłu spożywczego w latach 2004–2016. Zostało ono sporządzone na podstawie źródeł wtórnych pochodzących z publikacji GUS. W analizowanym okresie wystąpiła tendencja wzrostowa wysokości ponoszonych nakładów na działalność innowacyjną średniorocznie w przedsiębiorstwach ogółem o 5,7%, przetwórstwie przemysłowym o 3,2% a w przemyśle spożywczym o 3,9%. W przypadku stopnia odnowienia tendencja spadkowa była znacząca i wyniosła odpowiednio 57, 54 i 59%. W przypadku udziału przedsiębiorstw innowacyjnych w liczbie przedsiębiorstw ogółem wystąpiła względna stabilizacja. Występowała umiarkowana lub słaba zależność między analizowanymi parametrami ekonomicznymi.
Abstract	The aim of the study was to determine the economic aspects related to the innovative activity of enterprises operating in the polish economy, with particular emphasis on the food industry in the years 2004–2016. It was prepared on the basis of secondary sources originating from the GUS publication. In the analyzed period, there was an upward trend in the amount of expenditures on innovative activity incurred on year average in enterprises in total by 5.7%, in industrial processing by 3.2% and in the food industry by 3.9%. For the renewal rate, the downward trend was significant and amounted to 57, 54 and 59% respectively. In the case of the participation of innovative enterprises in the total number of enterprises, there was a relative stabilization. There was a moderate or weak relationship between the analyzed economic parameters.
Cytowanie	Chądrzyński M. (2018) Poziom innowacyjności przedsiębiorstw w polskiej gospodarce ze szczególnym uwzględnieniem przemysłu spożywczego.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 124: 15-27
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2018_n124_s15.pdf

Autor	Piotr Adamczyk
Tytuł	Ocena zmian liczby pracujących na obszarach wiejskich województwa mazowieckiego
Title	The assessment of the employment changes in rural areas of Mazowieckie voivodship
Słowa kluczowe	pracujący, analiza przesunięć udziałów, efekt strukturalny, efekt konkurencyjny
Key words	employed persons, shift-share analysis, sectoral-mix effect, competitive effect
Abstrakt	Celem opracowania była ocena zmian liczby pracujących na obszarach wiejskich województwa mazowieckiego. Wykorzystując metodę przesunięć udziałów, dokonano dekompozycji tempa zmian liczby pracujących w poszczególnych powiatach na efekty strukturalne i konkurencyjne. Analiza dotyczyła lat 2006–2016. Stwierdzono, że wzrost liczby pracujących w większości powiatów województwa mazowieckiego to przede wszystkim efekt poprawy konkurencyjności gospodarki lokalnej. W jednostkach charakteryzujących się dużym udziałem sektora rolniczego w strukturze pracujących tempo zmian było relatywnie małe.
Abstract	The aim of this paper was to assess the changes in employment in rural areas of Mazowieckie voivodship in the period 2006–2016. The author used shift-share analysis to decompose the employment growth in poviats into sectoral-mix effect and competitive effect. The results shows that in the majority of poviats the number of employed persons has grown as the competitiveness of local economy improved. In poviats with a high share of agricultural sector in the structure of employed persons the growth rate was relatively low.
Cytowanie	Adamczyk P. (2018) Ocena zmian liczby pracujących na obszarach wiejskich województwa mazowieckiego.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 123: 5-16
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2018_n123_s5.pdf

Autor	Tomasz Rokicki
Tytuł	Rynek ubezpieczeniowy w krajach UE
Title	INSURANCE MARKET EU COUNTRIES
Słowa kluczowe	ubezpieczenia, rynek ubezpieczeniowy, Unia Europejska, ubezpieczenia na życie
Key words	insurance, insurance market, European Union, life insurance
Abstrakt	Celem głównym pracy było rozpoznanie i przedstawienie sytuacji oraz zmian na rynku ubezpieczeniowym w krajach Unii Europejskiej. Badania dotyczyły całego rynku ubezpieczeniowego w UE. Dane dotyczyły lat 2006-2015. Źródła materiałów stanowiła analiza dostępnej literatury z zakresu ubezpieczeń, dane z bazy danych Insurance Europe. W pracy wykorzystano metodę porównawczą, posługiwano się wskaźnikami dynamiki, obliczono współczynnik koncentracji Giniego oraz przedstawiono stopień koncentracji za pomocą krzywej Lorenza. Zastosowano również wskaźniki oceniające rozwój rynku ubezpieczeń. Do prezentacji wyników badań zastosowano metodę opisową, tabelaryczna i graficzną. Stwierdzono, że na rynku nieznacznie zmniejszyła się liczba działających firm i zatrudnionych w nich pracowników. Redukcja zatrudnienia była proporcjonalna. Występowała duża koncentracja tej działalności w kilku najbardziej rozwiniętych krajach UE. W przypadku wartości składek przypisanych brutto stopień koncentracji w dominujących krajach był jeszcze większy. Dotyczyło to zarówno ubezpieczeń ogółem, jak i ich grup. Sektor ubezpieczeń odczuł wpływy pogorszenia koniunktury gospodarczej w 2008 roku, bo w większości krajów nastąpił spadek wartości składek ubezpieczeń. W czołowych krajach zmiany w wartości składek nie były gwałtowne. Przy uwzględnieniu zmian w całym okresie 2006-2015 składki na ubezpieczenia na życie rosły wolniej niż na pozostałe ubezpieczenia. Taka prawidłowość występowała w przypadku państw generujących największą wartość składek. Można było też zauważyć zmianę struktury składek na ubezpieczenia, gdyż zmniejszył się udział ubezpieczeń an życie z 63,3% w 2006 roku do 61,5% w 2015 roku. Rynek ubezpieczeń w UE rozwijał się w wolniejszym tempie niż gospodarka. Świadczy o tym pogarszający się wskaźnik penetracji ubezpieczeń. W przypadku tego wskaźnika występowały widoczne dysproporcje między najbardziej i najmniej rozwiniętymi krajami UE.
Abstract	The aim of the work was to recognize and present the situation and changes on the insurance market in the European Union. The research concerned the entire insurance market in the EU. The data concerned the years 2006-2015. Sources of materials were the analysis of available literature in the field of insurance, data from the Insurance Europe database. The work uses the comparative method, the dynamics indexes were used, the Gini concentration coefficient was calculated and the degree of concentration was presented using the Lorenzo curve. Indicators assessing the development of the insurance market were also applied. The descriptive, tabular and graphical methods were used to present the results of the research. It was found, that the number of operating companies and their employees slightly decreased on the market. Employment reduction was proportional. There was a large concentration of this activity in several of the most developed EU countries. In the case of gross written premiums, the concentration level in the dominant countries was even greater. This concerned both total insurance and their groups. The insurance sector experienced the impact of the economic downturn in 2008, as in most countries the value of insurance premiums decreased. In top countries, changes in the value of premiums were not rapid. Taking into account changes throughout the period 2006-2015, life insurance premiums grew more slowly than for other insurance. Such regularity occurred in the case of countries generating the highest value of premiums. It was also possible to notice a change in the structure of insurance premiums, as the share of life insurance went down from 63.3% in 2006 to 61.5% in 2015. The insurance market in the EU has been growing at a slower pace than the economy. This is evidenced by the deteriorating insurance penetration rate. In the case of this indicator, there were visible disproportions between the most and least developed EU countries.
Cytowanie	Rokicki T. (2018) Rynek ubezpieczeniowy w krajach UE.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 20(69): 186-196
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2018_n69_s186.pdf

Autor	Magdalena Golonko, Aleksandra Perkowska, Tomasz Rokicki
Tytuł	Zastosowanie systemów agroleśnych w krajach Unii Europejskiej
Title	Application of Agroforestry Systems in European Union Countries
Słowa kluczowe	agroleśnictwo, systemy agroleśne, Unia Europejska
Key words	agroforestry, agroforestry systems, European Union
Abstrakt	Celem głównym badań była ocena stopnia występowania systemów agroleśnych (rolno-leśnych)w krajach Unii Europejskiej. W artykule przedstawiono koncentrację tego rodzaju upraw w krajach UE oraz określono czynniki powiązane z powierzchnia i udziałem systemów agroleśnych. Źródłem materiałów były bazy danych z EUROSTAT oraz LUCAS. Okres badań dotyczył 2015 roku Koncentracja systemów rolno-leśnych występowała w południowej Europie, a szczególnie w Hiszpanii, Portugalii, Włoszech i Grecji. W ramach danego kraju występowało duże zróżnicowanie regionalne. Największy udział systemów agroleśnych w użytkach rolnych stwierdzono na Cyprze, w Portugalii, Grecji i Bułgarii, zaś najmniejszy w Czechach, Danii i w Niemczech. Przy zastawieniu obszarów agroleśnych do terytorium kraju kolejność państw była inna. Stwierdzono bardzo silną, istotną, dodatnią zależność powierzchni systemów agroleśnych z powierzchnią kraju, powierzchnią UR oraz wartością dodaną brutto rolnictwa. Wystąpienie tych prawidłowości wynika z dużego wpływu skali danego państwa i prowadzonej w nim działalności rolniczej na stosowanie systemów rolno-leśnych. Nie stwierdzono związku poziomu intensywności produkcji rolniczej ze stosowaniem systemów agroleśnych. Przyczyn stosowania systemów rolno-leśnych należy szukać w tradycji i kulturze występującej w danych krajach, a nawet regionach.
Abstract	The aim of the study was to assess the degree of use of agroforestry crops in the European Union. The article presents the concentration of this type of crops in the EU countries and identifies factors related to the area and share of agroforestry crops. The source of the materials constituted data of EUROSTAT and LUCAS. The study period concerned 2015. The concentration of agroforestry crops occurred in southern Europe, especially in Spain, Portugal, Italy and Greece. Within each given country there was a large regional diversity. The largest share of agroforestry crops in agricultural lands was found in Cyprus, Portugal, Greece and Bulgaria, while the lowest was in the Czech Republic, Denmark and Germany. The sequence was different when pledging agroforestry to the national territory. A very strong, significant, positive dependence of agroforestry crop surface area on the surface of the country, surface area of UAA and gross value added of agriculture was found. The occurrence of these regularities results from the large influence of the scale of a given country and its agricultural activity on the use of agroforestry systems. There was no relation between the intensity level of agricultural production and the use of agroforestry systems. The reasons for using agro-crops should be sought in the tradition and culture of the countries and even regions..
Cytowanie	Golonko M., Perkowska A., Rokicki T. (2018) Zastosowanie systemów agroleśnych w krajach Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 2: 249-258
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n2_s249.pdf

Autor	Karolina Jąder
Tytuł	Produkcja, konsumpcja i eksport jabłek w Polsce w latach 2005 2016
Title	Production, consumption and export in Poland in the years 2005-2016
Słowa kluczowe	jabłka, powierzchnia, zbiory, konsumpcja, eksport
Key words	apples, area, crops, consumption, export
Abstrakt	Celem artykułu było przedstawienie zmian na rynku jabłek w Polsce w latach 2005-2016. W analizowanym okresie nastąpiło wyraźne zwiększenie znaczenia jabłek w polskiej produkcji sadowniczej. Odnotowano dynamiczny wzrost zbiorów, przy ograniczonym wzroście powierzchni. W tym czasie odnotowano również zmiany w strukturze odmianowej jabłek. Umacniał się udział odmiany Idared oraz wzrastało znaczenie odmian Gala i Ligol. Tendencją spadkową charakteryzowała się natomiast konsumpcja jabłek, a ich znaczenie w strukturze spożycia owoców malało na korzyść owoców południowych. W badanym okresie wzrastała wielkość i wartość sprzedaży zagranicznej jabłek, a także zaszły duże zmiany w strukturze geograficznej eksportu.
Abstract	The aim of the article was to present changes on the apples market in Poland in 2005-2016. Results show that in the analyzed period the importance of apples in Polish fruit production increased. There has been a increase in crops with limited area growth. During this time, changes in the structure of apples varieties were also noted. The importance of the Idared, Gala and Ligol varieties grew. Consumption of apples was characterized by decreasing tendency. The importance of apples in the fruit consumption structure decreased and the share of exotic fruit increased. In the analyzed period, the volume and value of foreign sales of apples increased, as well a significant change in the geographical structure of exports were observed.
Cytowanie	Jąder K. (2018) Produkcja, konsumpcja i eksport jabłek w Polsce w latach 2005 2016.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 209-221
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s209.pdf

Autor	Andrzej Jędruchniewicz, Jacek Maśniak
Tytuł	Przemiany własnościowe ziemi rolnej w Polsce
Title	Changes in agricultural land ownership in Poland
Słowa kluczowe	rolnictwo, własność, prywatyzacja ziemi rolnej, gospodarstwo rodzinne
Key words	agriculture, property, agricultural land privatization, family household
Abstrakt	Celem opracowania jest przedstawienie i ocena procesu przekształceń własnościowych ziemi rolnej w Polsce z uwzględnieniem roli, jaką odegrała polityka kształtowania polskiego modelu rolnictwa opartego na gospodarstwach rodzinnych. Zadaniem obecnie prowadzonej polityki kształtowania ustroju rolnego jest ochrona i rozwój gospodarstw rodzinnych. Od 2003 roku występują ułatwienia w dostępie do ziemi dla tych gospodarstw. W latach 1992–2016 Agencja Nieruchomości Rolnych sprzedała łącznie ponad 2,6 mln ha gruntów rolnych. Osoby fizyczne zakupiły 80,8% sprywatyzowanych gruntów rolnych, a 19,2% tego typu gruntów nabyły osoby prawne. W 2016 roku w gospodarstwach prywatnych znajdowało się 91,4% użytków rolnych ogółem, a własność publiczna stanowiła 8,6%. Struktura własnościowa ziemi rolnej w Polsce jest zróżnicowana przestrzennie. Udział prywatnej własności jest największy w województwach mazowieckim i świętokrzyskim, a najmniejszy w województwie zachodniopomorskim.
Abstract	The aim of the article was to present the process of agricultural land privatization in Poland, taking into account the role that this policy has played in terms of shaping the Polish agricultural model, based on family households. The purpose of the current agrarian system shaping policy is the protection and development of family households. Since 2003 there have been facilitated access to land for family households. Between 1992 and 2016, the total of over 2.6 million ha of agricultural land were sold. Natural persons acquired the total of 81% of privatized agricultural land, with the 19% being acquired by legal entities. In 2016 private farms accounted for 91.4% of total agricultural land, while public ownership accounted for 8.6%. The ownership structure of agricultural land in Poland is spatially diversified. The share of private ownership is the largest in the Mazowieckie and Świętokrzyskie Voivodships, and the smallest in the Zachodniopomorskie Voivodship.
Cytowanie	Jędruchniewicz A., Maśniak J. (2018) Przemiany własnościowe ziemi rolnej w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 121: 25-39
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2018_n121_s25.pdf