Wyniki wyszukiwania

Autor	Halina Powęska
Tytuł	UNREGISTERED CROSS-BORDER USE OF SERVICES ON THE POLISH SECTION OF THE EXTERNAL BORDER OF THE EU AND THE LOCATION OF THE SERVICE SECTOR IN THE POLISH TRADE TURNOVER WITH ITS EASTERN NEIGHBORS
Title
Słowa kluczowe
Key words	Poland's foreign trade turnover with eastern neighbours, services, Cross-border shopping, Ukraine, Belarus, Russia
Abstrakt
Abstract	The article aims to investigate the share of services in Poland's trade turnover with the neighbouring countries at the external border of the European Union, taking into consideration the registered and unregistered turnover, as well to identify the share of the unregistered sector in the total volume of services turnover. The statistical analysis conducted on the data shows that in the years 2010-2012 the registered exports of services from Poland to Russia, Ukraine and Belarus were several times higher than the imports of services from these countries. The value of unregistered cross-border purchases of services made by Belarusians in Poland was twenty-five times higher, by Russians seven times higher and by Ukrainians twice as high as the value of the purchases made by Polish consumers in these countries. The share of the unregistered crossborder trading in the exports of services from Poland to Belarus and to Russia was higher than in the imports, whereas in the case of Ukraine the situation was reversed: the share of the unregistered imports of services was higher than the unregistered services exports.
Cytowanie	Powęska H. (2014) UNREGISTERED CROSS-BORDER USE OF SERVICES ON THE POLISH SECTION OF THE EXTERNAL BORDER OF THE EU AND THE LOCATION OF THE SERVICE SECTOR IN THE POLISH TRADE TURNOVER WITH ITS EASTERN NEIGHBORS.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 12(61): 178-186
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2014_n61_s178.pdf

Autor	Anna Rytko
Tytuł	COMPETITIVENESS OF POLISH AND SLOVAK AGRI-FOOD PRODUCTS ON THE EUROPEAN MARKET
Title
Słowa kluczowe
Key words	competitiveness, EU, foreign trade, comparative advantage
Abstrakt
Abstract	The aim of this paper was to define the Polish and Slovak competitiveness position of agricultural and food products on the European market, as well as for comparison purposes, on the markets of the third countries and to the other groups of products. However, the issue was show the changes of the competitiveness in this sector. The competitiveness performance in Polish and Slovak agrofood trade has been evaluated for the period of 1999-2012. Trade theories indicate that countries specialize in the production of goods, trade in these goods and have better competitiveness position, if they have an absolute or comparative advantages in relationship to your partner (Ricardo 1957, Balassa 1965, Lall 2001, Guzek 2006). In order to determine the competitive position, the comparative advantage and evaluation of agrofood trade were used. The analysis considers two indices: revealed comparative advantage (RCA) and net export index (NEI). After joining the European Union, the importance of foreign agro-food trade in both of this countries has grew up in European market, but on the third countries market only Poland notified increases. The index of RCA in these countries is quite different. It is observed comparative advantage in Poland while in Slovakia there was not. Similar situation was in NEI index. A positive value of the net export index for agri-food products was found only in Poland.
Cytowanie	Rytko A. (2014) COMPETITIVENESS OF POLISH AND SLOVAK AGRI-FOOD PRODUCTS ON THE EUROPEAN MARKET.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 12(61): 187-198
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2014_n61_s187.pdf

Autor	Mariola Chrzanowska, Nina Drejerska, Iwona Pomianek
Tytuł	Strefa podmiejska Warszawy. Wybrane zagadnienia
Title	Warsaw suburban zone. Selected issues
Słowa kluczowe	obszary wiejskie, rynek pracy, przedsiębiorczość, kapitał ludzki, rozwój, strefa podmiejska, województwo mazowieckie, suburbanizacja
Key words	rural areas, labour market, entrepreneurship, human capital, development, suburban area, Mazovia region, suburbanisation
Abstrakt	Gminy podmiejskie Warszawy wybrane do badań są niewątpliwie obszarem intensywnych przemian społeczno-gospodarczych. Ta kumulacja procesów rozwojowych, rozlewanie się zjawisk charakterystycznych dla miast, powoduje, że badany obszar jest niezwykle interesujący z poznawczego punktu widzenia. Jednocześnie zachodzące zmiany są tak kompleksowe i wielowątkowe, że trudno wyodrębnić, co dokładnie powinno być przedmiotem badań – jeden wątek pociąga za sobą kilka niemniej interesujących następnych kwestii. W tej sytuacji pozostaje mieć nadzieję, że zaprezentowane wyniki badań przedstawiają zarówno ogólne tło zmian, jak i konkretne elementy rzeczywistości, jak np. powiązania funkcjonalne pomiędzy stolicą a jej obszarem podmiejskim w zakresie rynku pracy. Ponadto wydaje się, że wartością dodaną przeprowadzonych badań jest uwzględnienie zarówno działalności samorządów lokalnych, jak i małych oraz średnich przedsiębiorstw zlokalizowanych na badanym obszarze, jak również mieszkańców, ich sytuacji i opinii nt. zachodzących procesów. Badany obszar scharakteryzowano przy wykorzystaniu metod statystycznych. Wykorzystując miernik BZW, pogrupowano 30 gmin podmiejskich Warszawy na trzy klasy: o najwyższym, średnim i najniższym poziomie rozwoju. Do pierwszej grupy zostały zakwalifikowane: Lesznowola, Michałowice, Nadarzyn, Raszyn, Nieporęt, Izabelin, Stare Babice. Z wyjątkiem Nadarzyna, wszystkie gminy tej grupy graniczą bezpośrednio z Warszawą. Co więcej, oprócz Nieporętu, są to gminy położone po lewej stronie Wisły. Wskazuje to na najsilniejsze rozwojowe oddziaływanie Warszawy na gminy bezpośrednio z nią sąsiadujące, co więcej oddziaływanie ukierunkowane na stronę zachodnią miasta. W następnej grupie, 14 gmin stanowiło swoisty obszar przejściowy – najczęściej niegraniczący bezpośrednio z Warszawą, ale o silnym odziaływaniu miasta na procesy społeczno-gospodarcze tam zachodzące. Pozostałych 9 gmin to jednostki peryferyjne z punktu widzenia przyjętego obszaru badań, najdalej położone od stolicy, ale wciąż zaliczane do strefy podmiejskiej Warszawy. Wyniki badań empirycznych przeprowadzonych w urzędach gmin strefy podmiejskiej Warszawy wskazują na fakt, że w większości ankietowanych jednostek samorządu terytorialnego opracowano strategie rozwoju. Może to świadczyć o świadomości władz w zakresie pobudzania aktywności zarówno własnej, jak i mieszkańców oraz przedsiębiorców, inwestowania w poprawę składników infrastruktury, jakości życia mieszkańców, ułatwiania startu działalności gospodarczej. Jednocześnie fakt posiadania strategii rozwoju może też być jedynie spełnieniem technicznego warunku koniecznego np. w przypadku ubiegania się o wsparcie finansowe ze środków europejskich. Cele zapisane w strategiach były realizowane, aczkolwiek z uwagi na ograniczone środki finansowe wdrażanie strategii sprawiało trudności niektórym gminom (głównie o niskim poziomie rozwoju). Gminy (z kilkoma wyjątkami) były raczej aktywne w zakresie wykorzystania środków z Unii Europejskiej. Mimo to uskarżano się na skomplikowane procedury aplikowania oraz na nie zawsze korzystne dla gmin strefy podmiejskiej Warszawy warunki przyznawania dofinansowania do projektów (dochody per capita). Z reguły projekty były przygotowywane przez pracowników gminy, rzadko przez ekspertów zewnętrznych. Jako mocne strony gminy wskazywano przede wszystkim bliskość stolicy i dogodne połączenia komunikacyjne z innymi, większymi miastami, wysoki poziom infrastruktury technicznej, a także wolne tereny, które mogą zostać wykorzystane pod inwestycje. Jak wynika z charakterystyki mocnych stron, strefa podmiejska Warszawy charakteryzuje się nie tylko korzystnym układem infrastruktury drogowej i wolnymi przestrzeniami inwestycyjnymi, lecz w znacznej części także wysokimi walorami przyrodniczymi. Walory te mogą stanowić zarówno czynnik zachęcający, jak i ograniczający swobodę gospodarowania. Zdaniem ponad połowy władz gminnych, obszary przyrodniczo-chronione na terenie gminy stanowią szansę dla rozwoju przedsiębiorstw. Warunki te sprzyjają turystyce i rekreacji podmiejskiej, weekendowej lub biznesowej (organizacja konferencji w zielonym otoczeniu, a jednocześnie blisko Warszawy, np. Serock). Wyniki badań w przedsiębiorstwach wskazują, że na rynku lokalnym działalność koncentrowało 55% badanych jednostek. Ankietowani z gmin o niskim poziomie rozwoju, częściej niż pozostali, wykraczali zasięgiem działalności poza rynek lokalny – co wynikać mogło z potrzeby zwiększenia niewystarczającego popytu na swoje produkty i usługi. W opinii ankietowanych, najważniejszymi czynnikami decydującymi o lokalizacji przedsiębiorstw były: dogodne położenie w stosunku do odbiorców oraz chłonność rynku lokalnego lub regionalnego. Bliskość Warszawy została wskazana jako istotny czynnik lokalizacyjny w co czwartym przedsiębiorstwie. Podczas podejmowania decyzji o lokalizacji przedsiębiorstwa zwracano także uwagę na koszty związane z wynajęciem, zakupem lub budową lokalu. Z kolei w ramach podsumowującego pytania nt. postrzegania gminy, w której badane firmy miały swoją siedzibę, jako mocną stronę respondenci wskazywali bliskość Warszawy oraz dogodne połączenia komunikacyjne ze stolicą oraz innymi, większymi miastami, rozbudowaną infrastrukturę techniczną, ciągły rozwój gminy (związany m.in. ze stałym wzrostem liczby ludności w efekcie migracji oraz dużej liczby urodzeń) i odpowiednie warunki do rozwoju przedsiębiorczości. Jako słabe strony wskazywano: słabą infrastrukturę techniczną, wysokie koszty i inne trudności prowadzenia działalności gospodarczej (np. brak wsparcia ze strony władz gminnych, brak usług doradczych), a także zbyt duże natężenie ruchu i związane z nim zanieczyszczenie środowiska oraz słabą komunikację drogową. Należy w tym miejscu zauważyć, że pewne czynniki były wskazywane zarówno w grupie mocnych, jak i słabych stron. Badani przedsiębiorcy mieli bowiem tendencję do oceny infrastruktury technicznej przez pryzmat swojego najbliższego otoczenia, np. konkretnej drogi dojazdowej do swojej firmy. W związku z tym uzyskane odpowiedzi były bardzo zróżnicowane i to co dla jednych było zaletą, np. zbudowanie drogi w ich bezpośredniej okolicy, dla innych nie miało znaczenia. Znaczna część przeprowadzonego badania pierwotnego w gospodarstwach domowych strefy podmiejskiej Warszawy dotyczyła powiazań funkcjonalnych pomiędzy stolicą a otaczającym ją obszarem w wymiarze rynku pracy. Sytuacja badanej populacji mieszkańców jest stosunkowo dobra; charakteryzuje ją zarówno wysoki wskaźnik aktywności zawodowej, jak i wysoki wskaźnik zatrudnienia. Generalnie więc bliskość rozwiniętego rynku pracy, jakim jest stolica, jak również jej bezpośrednie otocznie sprzyja aktywności zawodowej mieszkańców strefy podmiejskiej. Ta dobra sytuacja przyciąga też nowych mieszkańców zarówno z innych części regionu, jak i z samej Warszawy. Jak pokazały wyniki badań, nowo osiedlający się mieszkańcy to osoby młode, dobrze wykształcone, o relatywnie wysokich dochodach. Procesy te niewątpliwie prowadzą do zwiększenia potencjału ludzkiego badanych obszarów, wpisując się w dyskusję zarówno teoretyków, jak i praktyków nt. endogenicznych czynników wzrostu gospodarczego, równocześnie powodują jednak zwiększoną presję w wielu wymiarach. Jednym z nich są kwestie środowiskowe – rozwój funkcji mieszkaniowej wymaga kolejnych terenów przeznaczonych na ten cel. Są to w znakomitej większości inwestycje prywatne, dla których po wzrastających cenach, ale jednak znajdowane są kolejne obszary, np. dotychczasowe grunty rolne. Natomiast biorąc pod uwagę fakt, że są to najczęściej osoby dojeżdżające do pracy, to niewątpliwe wyzwaniem jest zapewnienie odpowiedniej infrastruktury w tym zakresie. Nowi migranci dojeżdżają na ogół własnymi samochodami, powodując znaczne obciążenie dróg wjazdowych do miasta. Prezentowane wyniki badań wyraźnie wskazują na brak atrakcyjnej oferty komunikacji publicznej dla tej grupy. Uzyskane rezultaty badań pozwalają również na identyfikację zjawisk, które nie są typowe tylko dla mieszkańców strefy podmiejskiej. Zjawiska te są częścią ogólnopolskich czy nawet ogólnoświatowych tendencji na rynku pracy. Co więcej, wydają się potwierdzać, że pomimo relatywnie lepszej sytuacji na rynku pracy w okolicy dużego miasta, strefa podmiejska nie jest obszarem wolnym od problemów spotykanych gdzie indziej. Należy w tym miejscu wspomnieć przede wszystkim o wynikach badań wskazujących na niestabilność zatrudnienia, szczególnie wśród osób młodych, też dobrze wykształconych oraz na istnienie szarej strefy – zatrudnianie pracowników bez formalnej umowy. Wyniki otrzymane za pomocą jednej z metod statystycznych – klasycznej analizy korespondencji – pozwalają na odniesienie się do przywoływanego w teorii kapitału kreatywnego. Wskazują bowiem na istnienie zależności pomiędzy wykształceniem wyższym a dużą i pełną samodzielnością pracy, wykształceniem średnim a średnim poziomem samodzielności oraz wykształceniem zasadniczym zawodowym i niskim poziomem samodzielności wykonywanej pracy. Ponadto przeprowadzona analiza pozwoliła wyodrębnić grupę przedsiębiorców, charakteryzujących swoją pracę jako w pełni samodzielną i kreatywną, przy czym wskazywali najczęściej własny pomysł jako początek aktywności zawodowej wykonywanej w trakcie badania. Biorąc pod uwagę fakt, że rynek pracy odgrywa znaczącą rolę w procesach formowania funkcjonalnych obszarów miejskich, otrzymano również istotne wyniki w zakresie aktywności zawodowej mieszkańców strefy podmiejskiej. Przeprowadzona analiza korespondencji pozwoliła na wyodrębnienie grupy „młodych migrantów” – z wyższym wykształceniem, którzy przeprowadzili się w ostatnim okresie (w latach 2005–2012); ich dochód przekraczał 2000 zł netto miesięcznie na osobę w rodzinie. Dominowali w tej grupie ludzie młodzi – 51% z nich nie przekroczyło 36. roku życia. Blisko 90% ankietowanych w tej grupie to pracownicy najemni dojeżdżający codziennie do pracy do Warszawy, przy czym ich średni czas dojazdu to godzina. Wyodrębniona została też grupa przedsiębiorców, którzy pracowali w miejscu zamieszkania; to głównie osoby od 36 do 55 lat (71% respondentów w tym wieku). Ponadto to osoby mieszkające w danym miejscu od urodzenia bądź ludność napływowa, ale o znacznie dłuższym czasie zamieszkania niż „młodzi migranci”. Prowadzi to do ciekawej konkluzji nt. tendencji do prowadzenia małej firmy na danym obszarze raczej przez osoby zakorzenione lokalnie. Pomimo zidentyfikowanych problemów, sytuacja badanej populacji mieszkańców obszarów podmiejskich wydaje się być podstawą do budowania pozytywnego wizerunku. Mała skala bierności zawodowej, posiadanie dodatkowych kwalifikacji (nabytych w trakcie kształcenia formalnego, ale też nieformalnego w przypadku osób o niższych poziomach wykształcenia), kreatywność przedsiębiorców, elastyczność (przynajmniej deklarowana) w grupie osób niepracujących, a poszukujących zatrudnienia wskazuje na faktycznie istniejące potencjały endogeniczne badanych gmin; potencjały trudne bądź niemożliwe do zidentyfikowania na podstawie danych statystycznych, a widoczne w badaniach jakościowych. Co więcej, wskazane potencjały są generalnie dostrzegane przez władze lokalne i przedsiębiorców, ale równocześnie w hierarchii mocnych stron zdecydowanie stawiane są za czynnikami wynikającymi z uwarunkowań czysto geograficznych czy infrastrukturalnych, które można by określić jako „twarde” determinanty rozwoju społeczno-gospodarczego. Niemniej jednak, w opinii zespołu autorskiego, ta jakościowa identyfikacja „miękkich” potencjałów strefy podmiejskiej największego miasta w Polsce jest mocną stroną i ważnym wynikiem całego procesu badawczego podsumowanego niniejszą publikacją.
Abstract	This volume traces selected issues of economic and social development in the Warsaw suburban zone. It was elaborated as a part of the project entitled “Economic and social determinants of rural areas development of the Mazovia region in the suburban and external zone of Warsaw”, No N N114 145240, financed by the National Science Centre (Poland). The main purpose of the research was to identify and deeply characterize economic and social processes observed in rural areas of the Warsaw suburban zone. Specific objectives included: (1) diagnosis of a development level of selected communes in comparison with the whole region and identification of their diversification, (2) determination of demographic and economic potential of the Warsaw suburban zone inhabitants, especially from a perspective of a human capital level, (3) research on specificity of the Warsaw suburban zone inhabitants’ situation on the labour market, including a scale of economic inactivity, unemploymentand employment in the group of respondents, and in particular commuting to Warsaw as a central city of the functional region, (4) identification of conditions of enterprises that function there, as well as reasons and directions of diversification of their activities, (5) determination of a role of local self-government and other institutions in fostering and promoting entrepreneurship in rural areas and evaluation of local self-government activities in applying for and using the European Union support. The empirical research was conducted in rural households, enterprises and local self-governmental units in 30 rural and rural-urban communes around Warsaw, which were identified as the Warsaw suburban zone basing on the methodology of Korcelli and Śleszyński [Korcelli P. and Śleszyński P., 2011: Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 – projekt z 25 stycznia 2011 roku, delimitacja opracowana wcześniej na potrzeby programu ESPON] as well as Bański [Bański J. (ed.), 2009: Analiza zróżnicowania i perspektywy rozwoju obszarów wiejskich w Polsce do 2015 roku. Studia Obszarów Wiejskich tom 16, PTG, IGIPZ PAN, Warsaw; typology of communes according to the impact ranges (development of urban functions)]. Finally, the research included questionnaire interviews in 800 households (2215 adult participants), 221 micro and small enterprises as well as postal questionnaire in 30 local self-government offices. Research results show that the analysed suburban communes of Warsaw are an area of an intense socio-economic transformation. However, the multi-threaded nature of these changes makes the authors present a reduced general background of the changes. Moreover, the authors hope that provided examples, such as functional connections between the capital city and its suburban area in the labour market, are a good illustration of the changes. Especially as these changes are presented at the same time from the perspective of three key groups: local self-government, inhabitants and entrepreneurs. The studied area was characterized using some statistical methods. The use of the relative development level measure (BZW) made it possible to group investigated 30 communes in three development classes: the highest, medium and the lowest one. The first group included: Lesznowola, Michałowice, Nadarzyn, Raszyn, Nieporęt, Izabelin, and Stare Babice. With the exception of Nadarzyn, all these communes directly border Warsaw. Furthermore, apart from Nieporęt, these communes are situated on the left bank of the Vistula river. This indicates the strongest development impact of Warsaw on directly neighbouring communes as well as the impact oriented towards the west of the city. The next group of 14 communes constituted a specific area of transition – usually not directly bordering Warsaw but with strong impact of the city on socio-economic processes taking place there. The remaining 9 communes are peripheral units in the investigated area, being the farthest away from Warsaw but still included in the suburban zone. According to research results, majority of local self-governments had development strategic documents. This may indicate the authorities’ awareness of the role of stimulating inhabitants’ and entrepreneurs’ activity as well as their own investments in improving infrastructure assets, quality of life and facilitating business start. At the same time, providing a development strategy may also be only the fulfilment of a technical precondition – for example, in the case of applying for the European Union funds. The communes authorities (with some exceptions) were rather active in applying for the support. Nevertheless, they complained about complicated procedures of applying and sometimes detrimental conditions for granting funds for projects to the Warsaw suburban zone communes (per capita income). In the opinion of representatives of local self-government offices, the strengths of  the Warsaw suburban area include: a convenient system of road infrastructure and accessible investment area. Additionally, there are large areas of communes characterized by high natural values. These values can be both stimulating as well as limiting possibilities of economic activities. According to more than a half of the local authorities, the natural environment provides a great opportunity for development of weekend or business tourism (for example conference and professional meetings with a quiet and peaceful atmosphere close to nature in Serock). Entrepreneurs focused their activity mostly on the local market. The respondents from communes with a low level of development, more frequently than others, came out beyond the local market – which could be a result of their need to increase insufficient demand for their products and services. In their opinion, the most important factors determining the firm location included: proximity to customers and local or regional market capacity. The neighbourhood of Warsaw was identified as an important factor in every fourth company. The most important strengths included: proximity to Warsaw, good transport connections with the capital city and othermajor cities, developed technical infrastructure, continuous development of communes (related, inter alia, to constant growth of the population as a result of migration and high birth rates) as well as appropriate conditions for entrepreneurship development. They also pointed out some weaknesses: poor technical infrastructure, high costs and other difficulties in doing business (e.g. lack of support from the local authorities, lack of advisory services), too much traffic, pollution and poor road communications. It should be noted that some factors were indicated as both the strengths and the weaknesses. The entrepreneurs had a tendency to assess the technical infrastructure through the lens of their immediate environment, such as a particular driveway to a firm. Therefore, the responses were very diverse, and what for some respondents was an advantage, for others did not matter at all. The situation of inhabitants on the labour market was relatively good. It was characterized by high rates of either professional activity or a high rate of employment. Therefore, proximity of the developed labour market (the capital city) as well its immediate environment promote professional activity of the suburban inhabitants. It attracts new people both from other parts of the region and from Warsaw as well. As shown by the results, the newly settled inhabitants were young, well-educated, with a relatively high level of income. These processes undoubtedly lead to an increase of human potential of the examined areas and reflect a discussion of both theorists and practitioners on endogenous growth factors. Though, these changes also increased pressure in many dimensions. Firstly, environmental issues should be considered. The development of the residential function requires more land for this purpose. New residential areas are usually private investments using for example previous agricultural land, but with increasing prices year by year. Secondly, the provision of appropriate infrastructure to people commuting to work every day is another challenge. New migrants usually use their own cars, causing a significant traffic jams on the way to Warsaw. The results clearly indicate no attractive offers of public transport in this case. These results also allow to identify some phenomena that are typical not only of the residents of the suburban zone. These phenomena are a part of national or even global trends in the labour market. Furthermore, they seem to confirm that, despite the relatively better labour market situation in the area of a big city, the suburban zone is not free from problems encountered elsewhere. Here, we should remember about job insecurity, especially among young, well-educated people, and the existence of the shadow economy – hiring workers without any formal contract. Conclusions drawn basing on one of statistical methods (a classical correspondence analysis) allow to refer to a concept of creative capital. They prove a relationship between having a tertiary education attainment and significant or full independence in the workplace, secondary education and a medium level of independence as well as vocational education and a low level of independence in the workplace. Moreover, the conducted analysis allowed to distinguish a group of entrepreneurs who perceived their work as fully creative and independent; they also stressed their own ideas as the beginnings of their present professional activities. Taking into account the fact that the labour market plays an important role in forming the functional city areas, the research results also allow to draw some significant conclusions in this aspect. The correspondence analysis allowed to distinguish a group of “new migrants” with tertiary education attainments, who moved recently (2005–2012) and who can be characterized by a relatively high income level (more than 2000 zlotys net per person in a household). The majority of them were young people (71% were 36 years old or younger). They usually commuted to Warsaw every day and it took them one hour on average to get to the workplace. There was also a group of entrepreneurs who mainly ran their businesses at the place of living. Usually they had lived there since their birth or moved but considerably earlier than “new migrants”. It leads to an interesting conclusion about running a company rather by people locally rooted. Despite the problems, the situation of the suburban population seems to be quite advantageous. The small scale of inactivity, additional qualifications (acquired both in formal and informal education), entrepreneurs’ creativity, flexibility (at least declared) in a group of people unemployed and seeking for employment indicate actually existing endogenous potential of the investigated communes. Even though, the potentials are difficult or impossible to be identified on the basis of statistical data, but clearly visible in qualitative research. What is more, the indicated potentials are generally noticed by the local authorities and entrepreneurs. However, in the strength hierarchy they are underestimated and still remain behind factors connected with purely geographical considerations or infrastructure, which could be described as “hard” determinants of socio-economic development. Nevertheless, in the opinion of the authors, the qualitative identification of “soft” potentials of the suburban zone of the largest city in Poland is the strong point and an important result of the whole process of research summarised in this publication.
Cytowanie	Chrzanowska M., Drejerska N., Pomianek I. (2014) Strefa podmiejska Warszawy. Wybrane zagadnienia.
HTML	wersja html
Pełny tekst	MONO_2014_strefa_podmiejska.pdf

Autor	Ewa Wasilewska
Tytuł	Przemiany w strukturze aktywności ekonomicznej osób w wieku 50+ w Polsce
Title	Changes in the structure of economic activity of people aged 50+ in Poland
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	The paper presents an analysis of changes in the structure of economic activity of the population in the older working age (50–64 years) in Poland, divided into three age groups. The study period covered the years 1993 to 2013. In addition to classical measures of structure, the synthetic measures of the intensity in structure transformation were used. They were described with the use of base value or year-over-year comparisons, an important complement to the traditional methods in this field. The study revealed little change in the structure of economic activity covered by the study in a dynamic, whereby the lowest stability was observed in the age group 55–59 years. In addition, during the period 2006–2013 an increase in the involvement of mature and older people in the labor market was observed.
Abstract
Cytowanie	Wasilewska E. (2014) Przemiany w strukturze aktywności ekonomicznej osób w wieku 50+ w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 105: 31-44
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2014_n105_s31.pdf

Autor	Magdalena Stefaniak, Elżbieta Szymańska
Tytuł	Znaczenie ruchu przygranicznego w rozwoju społeczno-gospodarczym gmin wschodniej Polski
Title	The importance of cross-border traffic in the socio-economic development of the eastern Polish communes
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	The aim of this research was to recognize the importance of cross-border movement for the development of communes located along the eastern border. The research was carried out in two communes: Terespol and Piszczac. The analysis showed that the communes are rural and they are characterized by a low degree of entrepreneurship. High unemployment contributes to the migration of people to urban centres or abroad. Border traffic is an important element of economic life in such regions. Entrepreneurs and traders use a passive trade policy in relation to consumers across the eastern border. Such policy raises concerns about the further cooperation. Socio-economic development of the communes requires institutional support for small businesses and improvement of professional skills of the unemployed. What is more, taking advantage of natural values to develop tourism and recreation offer and increasing trade and cooperation with companies from the East are equally significant.
Abstract
Cytowanie	Stefaniak M., Szymańska E. (2014) Znaczenie ruchu przygranicznego w rozwoju społeczno-gospodarczym gmin wschodniej Polski.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 105: 45-56
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2014_n105_s45.pdf

Autor	Anna Kuzior
Tytuł	Dylematy wyceny inwestycji niefinansowych
Title	Dilemmas of non – financial investments measurement
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	The article presents problems concerning non – financial investments, their range, classification and measurement based on Polish accounting law. Possibilities of initial value calculations of different groups of investments were presented. The rules of measurement after initial recognition as well as the depreciation of investment property were described here. The valuation models used at the balance sheet date were depictured – historical cost model, fair value model and lower price model. External and internal indications of impairment as well as the procedure of tests for impairment were described in the article. Problems of operational and investment assets reclassification were mentioned. Treatment and allocation of results of valuation and selling non – financial investments were presented. The rules of gains and losses presentation in an income statement were criticized.
Abstract
Cytowanie	Kuzior A. (2014) Dylematy wyceny inwestycji niefinansowych.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 106: 5-19
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2014_n106_s5.pdf

Autor	Serhiy Zabolotnyy
Tytuł	Wartość ekonomiczna w zależności od strategii płynności finansowej spółek akcyjnych z sektora agrobiznesu notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie
Title	Economic value depending on the strategy of liquidity of joint-stock companies from the agribusiness sector listed on Warsaw Stock Exchange
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	The aim of the research was to identify the dependence between strategies of liquidity and effectiveness of joint-stock companies from agribusiness sector. Joint-stock companies with conservative strategies of liquidity were characterized by higher economic effectiveness. The reason for such a situation were higher rates of return from operations as well as comparatively lower cost of capital in these companies. It was noticed the decrease of the level of effectiveness accompanying the growth of the aggressiveness of strategies of liquidity. This means that the higher risk of liquidity led to lower ratios of profitability and shareholders’ value.
Abstract
Cytowanie	Zabolotnyy S. (2014) Wartość ekonomiczna w zależności od strategii płynności finansowej spółek akcyjnych z sektora agrobiznesu notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 106: 33-44
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2014_n106_s33.pdf

Autor	Michał Pietrzak
Tytuł	Inwestycje w majątek trwały a wyniki ekonomiczno-finansowe spółdzielni mleczarskich
Title	Investments in fixed assets and economic performance of dairy cooperatives
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Even in the knowledge-based economy era tangible assets still matters. It is because the value of intangible assets steams from the combined bundle of both tangible and intangible resources. Therefore it is important issue to assess how investments in fixed assets are connected with business performance. This problem seems to be particularly interesting in the case of Polish dairy industry. It is important part of European and Polish agribusiness system. During transition in Poland a lot of investments in dairy industry were already done. There is substantial overcapacity noticed in this sector. However empirical evidence done on 18 Polish dairy cooperatives shows the positive correlation between modernity of fixed assets and intensity of developing them and economic performance of dairies.
Abstract
Cytowanie	Pietrzak M. (2014) Inwestycje w majątek trwały a wyniki ekonomiczno-finansowe spółdzielni mleczarskich.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 106: 97-110
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2014_n106_s97.pdf

Autor	Tomasz Pajewski
Tytuł	Programy rolnośrodowiskowe jako forma wspierania ochrony środowiska na terenach wiejskich
Title	Agri-environmentsl programmes as a form of support for environmental protection in rural areas
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	With the entry into the European Union in 2004, Poland is obliged to observe the rules of the Common Agricultural Policy. One of the important areas of this policy is to preserve natural values of the countryside by supporting sustainable agriculture. Thanks to the financial support under the Rural Development Plan (2004–2007) and the Rural Development Programme (2007–2013), Polish farmers received the opportunity to use pro-environmental management methods. This study is devoted to characterizing the main tool to support environmental protection in rural areas of the RDP (2007–2013), namely agri-environmental program. Based on the survey, it was revealed that Poland was one of the countries that received the largest amount of funds for agri-environmental measures. It was also found out that the compensation due to changes in the intensity of production were the main impetus for pro-environmental action.
Abstract
Cytowanie	Pajewski T. (2014) Programy rolnośrodowiskowe jako forma wspierania ochrony środowiska na terenach wiejskich.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 107: 69-80
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2014_n107_s69.pdf

Autor	Paweł Kraciński
Tytuł	Przemiany na rynku cebuli w latach 1995–2012
Title	Changes on the onion market in 1995–2012
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	The article presents changes on the onion market in the years 1995–2012. It shows production data which contain the level of harvest, yields, and sown area in the world and in Poland. The article analyses the main tendencies in international trade, taking into account the biggest exporters and importers and value and directions of onion foreign trade in Poland.
Abstract
Cytowanie	Kraciński P. (2014) Przemiany na rynku cebuli w latach 1995–2012.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 107: 143-154
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2014_n107_s143.pdf

Autor	Emilia Grzegorzewska
Tytuł	Tendencje zmian płynności finansowej przedsiębiorstw rolnych w Polsce w kontekście kryzysu gospodarczego
Title	FINANCIAL LIQUIDITY TRENDS IN AGRICULTURAL ENTERPRISES IN POLAND IN THE CONTEXT OF THE ECONOMIC CRISIS
Słowa kluczowe	płynność finansowa, przedsiębiorstwa rolne, kryzys gospodarczy
Key words	financial liquidity, agricultural enterprises, economic crisis
Abstrakt	Negatywne konsekwencje kryzysu gospodarczego, który rozpoczął się w Stanach Zjednoczonych w 2007 r., odczuły gospodarki wszystkich krajów. Sytuacja gospodarcza na rynkach światowych znalazła również odzwierciedlenie w kondycji finansowej polskich przedsiębiorstw. W niniejszym opracowaniu przedstawiono tendencje zmian w obszarze płynności finansowej wybranej grupy 559 przedsiębiorstw rolnych. Zaprezentowano średnie wartości wskaźników płynności z uwzględnieniem wielkości zatrudnienia w poszczególnych grupach firm rolnych.
Abstract	The negative consequences of the economic crisis that began in the United States in 2007 affected the economies of all countries. The economic situation in the world markets was also reflected in the financial condition of Polish enterprises. This paper presents the trend of changes in the financial liquidity of a select group of 559 agricultural enterprises. There are also presented average values of liquidity, taking into account the number of employees in each group of agricultural companies.
Cytowanie	Grzegorzewska E. (2013) Tendencje zmian płynności finansowej przedsiębiorstw rolnych w Polsce w kontekście kryzysu gospodarczego .Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 1: 70-77
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n1_s70.pdf

Autor	Jan Pawlak
Tytuł	Struktura własnościowa środków mechanizacji rolnictwa w Polsce w latach 1990-2010
Title	PROPERTY STRUCTURE OF FARM MACHINERY IN POLAND DURING THE YEARS 1990-2010
Słowa kluczowe	maszyny, rolnictwo, sektory, liczba, wartość, efektywność
Key words	machinery, agriculture, sectors, number, value, efficiency
Abstrakt	W latach 1996-2010 w gospodarstwach indywidualnych liczba agregatów uprawowych zwiększyła się o 849,3%, opryskiwaczy polowych o 35,3%, opryskiwaczy sadowniczych o 47,4%, silosokombajnów (bez samojezdnych) o 30,5%, dojarek z rurociągiem mlecznym o 381,3%, zbiornikowych schładzarek mleka o 291,7%. Zmniejszyła się natomiast liczba silosokombajnów samojezdnych o 4,5%, dojarek bańkowych o 41,1%, schładzarek do mleka w bańkach o 75,8%. W latach 1987-2010 odnotowano w gospodarstwach indywidualnych zwiększenie liczby: rozsiewaczy nawozów mineralnych i wapna o 64,6%, rozrzutników obornika o 55,1% sadzarek do ziemniaków o 181,2%, kosiarek ciągnikowych o 91,2%, pras zbierających o 527,7%, przyczep zbierających o 132,4%, kombajnów zbożowych o 390,4%, kombajnów buraczanych o 175,8%, kombajnów ziemniaczanych o 183,6%, kopaczek do ziemniaków o 54,7%, przyczep o 608% oraz ładowarek chwytakowych o 207,2%. W latach 1988-2010 w pozostałych gospodarstwach liczba rozsiewaczy nawozów mineralnych i wapna zmniejszyła się o 88,3%, rozrzutników obornika o 92,8%, kosiarek ciągnikowych o 89,2%, pras zbierających o 91,2, przyczep zbierających o 95%, kombajnów zbożowych o 91,2%, kombajnów buraczanych o 93,6%, kombajnów ziemniaczanych o 96,3%, przyczep o 90,0%, a ładowaczy chwytakowych o 95,3%. Liczba ciągników w gospodarstwach indywidualnych była w 2010 r. o 42,0% większa, a w pozostałych gospodarstwach o 86,2% mniejsza niż w 1990 r. W latach 1990-2010 udział sektora prywatnego rolnictwa w łącznej wartości netto środków mechanizacji rolnictwa zwiększył się z 81,7 do 93,0%, a udział sektora publicznego – zmniejszył się z 18,3 do 7,0%. W tym samym czasie nastąpiło zwiększenie stopnia zużycia środków mechanizacji rolnictwa – w sektorze prywatnym z 57,7% do 87,7%, a w sektorze publicznym – z 66,8% do 73,6%. W 2010 r. efektywność środków mechanizacji rolnictwa była w sektorze prywatnym o 214%, a w sektorze publicznym o 509% wyższa niż w 1995 r.
Abstract	During the years 1996-2010, on private farms, number of tillage aggregates increased by 849.3%, field sprayers by 35.3%, orchards sprayers by 47.4%, forage harvesters (excluding self-propelled ones) by 30.5%, pipeline milking machines by 381.3%, tank milk refrigerators by 291.7%. Instead, decreased numbers of self-propelled forage harvester – by 4.5%, bucket milking machines – by 41.1%, refrigerators of milk in buckets – by 75.8% were noted. During the years 1987-2010 on private farms, the increase in numbers was noted in cases of: fertilizer spreaders by 64.6%, manure spreaders by 55.1% potato planters by 181.2%, tractor movers by 91.2%, balers by 527.7%, pick-up trailers by 132.4%, harvester threshers by 390.4%, sugar beet harvesters by 175.8%, potato harvesters by 183.6%, potato diggers by 54.7%, trailers by 608% and loaders by 207.2%. During the years 1988–2010 on other farms, the number of machines decreased in cases of: fertilizer spreaders by 88.3%, manure spreaders by 92.8%, tractor mowers by 89.2%, balers by 91.2, pick-up trailers by 95%, harvester threshers by 91.2%, sugar beet harvesters by 93.6%, potato harvesters by 96.3%, trailers by 90.0%, and loaders by 95.3%. In 2010 number of tractors on private farms was by 42.0% higher, and on other farms - by 86.2% lower than in 1990. During the years 1990-2010 the per-cent share of the net value of machinery in private sector increased from 81.7 to 93.0% and in the public sector decreased from 18.3 to 7.0%. At the same time, the degree of consumption of machinery in private sector increased from 57.7% to 87.7%, and in the public sector – from 66.8% to 73.6%. In 2010 efficiency of machinery park was in private sector by 214, and in public sector by 509% higher than in 1995.
Cytowanie	Pawlak J. (2013) Struktura własnościowa środków mechanizacji rolnictwa w Polsce w latach 1990-2010 .Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 1: 89-101
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n1_s89.pdf

Autor	Robert Rusielik
Tytuł	Determinanty efektywności technicznej produkcji mleka – analiza porównawcza w wybranych gospodarstwach europejskich w latach 2007 i 2011
Title	DETERMINANTS OF TECHNICAL EFFICIENCY OF MILK PRODUCTION –COMPARATIVE ANALYSIS OF SELECTED DAIRY FARMS IN EUROPE IN YEARS 2007 AND 2011
Słowa kluczowe	rolnictwo, produkcja mleka, efektywność, DEA
Key words	agriculture, milk production, technical efficiency, DEA
Abstrakt	Zbadano czynniki wpływające na kształtowanie się wskaźnika efektywności technicznej (TE) produkcji mleka w gospodarstwach nastawionych na produkcję mleka. Ustalono różnice pomiędzy gospodarstwami efektywnymi i nieefektywnymi. Analizę przeprowadzono w dwóch okresach porównawczych, tj. w 2007 i 2011 roku. Pomiar efektywności wykonano metodą Data Envelopment Analysis. Do badań wykorzystano dane z wybranych państw pochodzące z gospodarstw należących do Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Mleka (ang. European Dairy Farms – EDF). Analiza wykazała, że w roku 2007 zróżnicowanie pomiędzy gospodarstwami efektywnymi a nieefektywnymi było większe niż w roku 2011.
Abstract	The research related to determinants of indicator value of technical efficiency (TE) in dairy farms in 2007 and 2011. The analysis showed the difference between efficient farms and inefficient farm. The study has been used Data Envelopment Analysis method. The network of European Dairy Farmers database are used as source of data. The results showed that in 2007 the variations between efficient and inefficient farms were higher than in 2011. Results also revealed that the feed costs are higher in the inefficient farms in comparison with effective farms.
Cytowanie	Rusielik R. (2013) Determinanty efektywności technicznej produkcji mleka – analiza porównawcza w wybranych gospodarstwach europejskich w latach 2007 i 2011 .Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 1: 112-118
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n1_s112.pdf

Autor	Lilianna Jabłońska, Dawid Olewnicki
Tytuł	Długookresowe zmiany w polskim imporcie i eksporcie kwiatów ciętych
Title	LONG TERM CHANGES IN POLISH IMPORTS AND EXPORTS IN CUT FLOWERS
Słowa kluczowe	import, eksport, kwiaty cięte, róże, goździki, chryzantemy, storczyki
Key words	import, export, cut flowers, roses, carnations, chrysanthemums, orchidea
Abstrakt	W pracy badano zmiany w imporcie i eksporcie kwiatów ciętych ogółem oraz poszczególnych gatunków oznaczonych kodami CN w długim okresie (lata 1996-2011) oraz w dwóch podokresach (przed akcesją i po akcesji Polski do UE). Analizowano kierunek i dynamikę zmian, strukturę asortymentową, saldo obrotów oraz kierunki importu i eksportu. Z badań wynika, że handel zagraniczny kwiatami ciętymi charakteryzowało pogłębianie ujemnego salda obrotów, pomimo spowolnienia wzrostu importu przy zwiększeniu dynamiki wzrostu eksportu po 2004 roku. W badanym okresie podstawą importu były róże przeznaczone na rynek wewnętrzny i chryzantemy, podlegające w znacznej części reeksportowi. Wartość ich eksportu wzrastała, malała zaś ilość eksportowanych róż. Akcesja Polski do UE nie miała istotnego wpływu na import i eksport kwiatów ciętych, choć w przypadku eksportu spowodowała urealnienie gromadzonych danych.
Abstract	The long term changes in foreign trade in cut flowers as a whole group and in each species falling within CN codes over the years 1996-2012 have been done, as well as over two short periods of 1996-2004 and 2004-2012. The direction and dynamics of changes, the structure of assortment, trade balance and the import and export directions have been analyzed. The research shows that cut flower foreign trade is characterized by increasingly negative trade balance, despite the slowdown in import growth alongside increasing export growth after 2004. The basis imports are roses intended for home market and chrysanthemums, which are subject to a large part of the re-exporting. Their export value increases, however the number of exported roses decreases. Polish accession to the UE had no significant effect on imports and exports of cut flowers, although in the case of export resulted in getting the right data collected.
Cytowanie	Jabłońska L., Olewnicki D. (2013) Długookresowe zmiany w polskim imporcie i eksporcie kwiatów ciętych .Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 1: 197-210
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n1_s197.pdf

Autor	Józef Kowalski
Tytuł	Obszar gospodarstwa ekologicznego a liczba i moc mobilnych środków energetycznych
Title	THE SEIZE OF AN ECOLOGICAL FARM AND THE POWER AND THE NUMBER OF MOBILE ENERGY MEANS
Słowa kluczowe	gospodarstwo ekologiczne, powierzchnia użytków rolnych, ciągniki, samochody, kombajny, moc wykorzystana
Key words	ecological farm, area of arable land, tractors, cars, combines, the use power
Abstrakt	Celem opracowania jest określenie relacji pomiędzy wielkością gospodarstwa ekologicznego i jego strukturą użytkowania ziemi a liczbą mobilnych środków energetycznych oraz zainstalowaną w nich mocą. Badania przeprowadzono w piętnastu gospodarstwach ekologicznych. Będące na wyposażeniu badanych obiektów środki energetyczne w gospodarstwach najmniejszych to jedynie ciągniki małej mocy (głównie Ursus C330). Wraz ze wzrostem obszaru (grupy II i III) średnia liczba ciągników w gospodarstwie zwiększała się, podobnie jak ich klasa uciągu. Samochody dostawcze, mające duże znaczenie w uzyskiwaniu wyższych cen przy indywidualnej sprzedaży płodów i produktów rolnych, występowały tylko w gospodarstwach grup II i III. Moc zainstalowana w mobilnych środkach technicznych w przeliczeniu na hektar UR była nieznacznie zróżnicowana w zależności od obszaru gospodarstw i mieściła się w przedziale od 11,4 do 12,2 kW/ha. Jednak w odniesieniu do całego wyposażenia gospodarstwa w środki energetyczne wartość mocy w grupie II była około dwukrotnie, a w grupie III – czterokrotnie większa niż w grupie I.
Abstract	The purpose of this work is to analyse the relations between the size of an ecological farm. its structure of land use, the number of vehicles as well as the installed power. The research was carried out in 15 ecological farms. Energy means, with which the examined facilities are equipped, are based only on tractors of low power (mainly Ursus C330) in the smallest farms. The mean value of the number of tractors in a farm increased, as well as their class of towing power, along with the increase of area (group II and III). Delivery vans, which are significant for obtaining higher prices for individual sale of produce occurred only in the farms of group II and III – respectively 0.5 and 0.67 per farm. However, the value of power in relation to the whole farm is two times higher in group II and four times higher in group III than in group I.
Cytowanie	Kowalski J. (2013) Obszar gospodarstwa ekologicznego a liczba i moc mobilnych środków energetycznych .Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 1: 220-226
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n1_s220.pdf

Autor	Stanisław Bagieński, Aleksandra Perek
Tytuł	Wartość aktywów banków spółdzielczych a ich sytuacja finansowa
Title	THE VALUE OF ASSETS OF COOPERATIVE BANKS AND THEIR FINANCIAL SITUATION
Słowa kluczowe	koncentracja aktywów, fundusze własne, płynność, wypłacalność, rentowność
Key words	concentration of assets, own funds, liquidity, solvency, profitability
Abstrakt	Przedstawiono zmiany w sytuacji finansowej banków spółdzielczych w latach 2005-2011 z uwzględnieniem różnic wynikających z wielkości banków mierzonej wartością aktywów. W badaniu wykorzystano dane liczbowe zawarte w sprawozdaniach finansowych 574 banków spółdzielczych, opublikowanych w „Monitorze Spółdzielczym B”. W całym okresie badawczym funkcjonowanie banków spółdzielczych było bezpieczne, stabilne i rentowne. Cały sektor banków spółdzielczych charakteryzował się umiarkowanym zróżnicowaniem (koncentracją) aktywów. Pomimo tego, wielkość banku mierzona wartością aktywów różnicuje ich sytuację finansową. Duże banki cechuje bardziej dynamiczny rozwój, mniejsza rentowność aktywów i większy zwrot na kapitale. Małe banki charakteryzują się większym udziałem funduszy własnych w sumie bilansowej oraz wyższymi wskaźnikami wypłacalności. Osiągały one większy zwrot z aktywów, bo miały większą marżę procentową i prowadziły działalność przy mniejszych kosztach odsetkowych.
Abstract	The article presents changes in financial situation of cooperative banks in the years 2005-2011, taking into account differences in the size of banks resulting from the measured value of the assets. The research used quantitative data contained in the financial statements of 574 cooperative banks, published in the Monitor Cooperative B. Throughout the study period, the functioning of cooperative banks was safe, stable and profitable. The whole sector was characterized by moderate variability (concentration) of the assets. Despite this, the size of the bank measured by the value of assets differentiated their financial situation. Large banks have more dynamic growth, a lower return on assets and a higher return on equity. Small banks have a higher share of equity in total assets and higher capital adequacy ratios. They achieved a greater return on assets because the rate margins have increased and because they have operated with lower interest expense.
Cytowanie	Bagieński S., Perek A. (2013) Wartość aktywów banków spółdzielczych a ich sytuacja finansowa .Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 2: 37-52
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n2_s37.pdf

Autor	Sławomir Jarka
Tytuł	Wykorzystanie outsourcingu w przedsiębiorstwach wielkoobszarowych w Wielkopolsce
Title	THE USE OF OUTSOURCING IN BIG SCALE ENTERPRISES IN WIELKOPOLSKA
Słowa kluczowe	nowa ekonomia instytucjonalna, outsourcing, przedsiębiorstwa wielkoobszarowe
Key words	new institutional economics, outsourcing, large-scale farms
Abstrakt	Głównym celem opracowania jest określenie efektywności ekonomicznej przedsiębiorstw rolniczych w województwie wielkopolskim, różniących się zakresem stosowania outsourcingu. Badania zrealizowano w 2011 r. metodą sondażu diagnostycznego i techniki wywiadu kierowanego z kierownictwem 18 przedsiębiorstw wielkoobszarowych różniących się zakresem stosowania outsourcingu. Do oceny poziomu outsourcingu użyto wskaźnika znaczenia kontraktu, którego wielkość zależy od długości, złożoności, kosztów jednostkowych i zakresu procedur zawieranych kontraktów. Przedsiębiorstwa charakteryzujące się wskaźnikiem znaczenia kontraktu od 2,5 do 2,75 były średnio o 1/5 bardziej rentowne niż jednostki, które odnotowały ten wskaźnik na poziomie 2 do 2,49.
Abstract	The main objective of the research was to identify economic efficiency of farms from wielkopolskie voivodship, varied in terms of the use of outsourcing. The research was conducted using diagnostic polls and guided interviews. Interviews were conducted personally with executives of investigated farms in 2011. Interviews were conducted in 18 profitable and developing big scale farms (over 100 ha) operating in wielkopolskie voivodship. An important element of the analysis was the use of an index of contract importance to evaluate the level of outsourcing. The value of the index depends on the length, complexity, costs per unit and scope of contract procedures. Companies with the index of contract importance between 2.5 and 2.75 were on average 1/5 more profitable than those with the index between 2 and 2.49. Higher profitability can be explained by the fact that due to outsourcing the level of fixed costs was reduced and that a synergic effect occurred thanks to the use of more efficient technologies.
Cytowanie	Jarka S. (2013) Wykorzystanie outsourcingu w przedsiębiorstwach wielkoobszarowych w Wielkopolsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 2: 88-96
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n2_s88.pdf

Autor	Willy Baltussen, Monika Gębska, Wil Hennen
Tytuł	System wspomagania decyzji inwestycyjnych w punktach kontroli w Unii Europejskiej
Title	INVESTMENT DECISION SUPPORT SYSTEM FOR HIGH QUALITY CONTROL POSTS IN EUROPEAN UNION
Słowa kluczowe	punkt kontroli, punkt odpoczynku zwierząt, inwestycje, BEP, model matematyczny
Key words	control post, investment, BEP, mathematical model
Abstrakt	W 2010 roku w ramach projektu finansowanego przez Komisję Europejską rozpoczęto tworzenie w Europie sieci punktów kontroli z zapewnieniem wysokiej jakości. Punkty kontroli są to miejsca odpoczynku zwierząt wykorzystywane podczas transportu inwentarza na duże odległości. Oferują one pomieszczenia socjalne dla kierowców i lekarzy weterynarii sprawujących nadzór nad przewożonymi zwierzętami. Punkty kontroli zapewniają możliwość naprawy i mycia samochodów ciężarowych przewożących zwierzęta. Prezentowany system wspomagania decyzji został opracowany, aby wspierać właścicieli punktów kontroli w podejmowaniu decyzji inwestycyjnych niezbędnych do osiągnięcia standardu wysokiej jakości. Celem narzędzia jest udzielenie odpowiedzi, jaki musi nastąpić wzrost liczby ciężarówek korzystających z punktu lub o ile musi wzrosnąć cena, usługi aby zasadne były plany inwestycyjne. Program był testowany w dwóch punktach kontroli uczestniczących w projekcie Unii Europejskiej w Polsce. Właściciele punktów kontroli docenili przydatność programu i zasugerowali kilka ulepszeń.
Abstract	In 2010 an EU subsidy program started to create high quality control posts in Europe. Control posts are companies offering facilities for animals to rest and eat during long distance transport. They also offer facilities for trucks, drivers and competent authorities. A decision support program has been developed to support owners of control posts with their investment plan. The aim of this computer program is to calculate what increase in truckloads or in price per truckload is needed to justify the investment plans. The program was tested at two control posts participating in the EU project in Poland2. Both owners appreciated the added value of the program and suggested some improvements.
Cytowanie	Baltussen W., Gębska M., Hennen W. (2013) System wspomagania decyzji inwestycyjnych w punktach kontroli w Unii Europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 4: 17-24
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n4_s17.pdf

Autor	Kamila Ruzickova
Tytuł	Przedsiębiorstwa rolnicze a wartość spread w ramach Grupy Wyszehradzkiej
Title	THE AGRICULTURAL COMPANIES AND THEIR VALUE SPREAD WITHIN THE VISEGRAD GROUP
Słowa kluczowe	przedsiębiorstwo rolnicze, koszt kapitału własnego, dochód netto, stopa zwrotu z kapitału własnego, wartość spread
Key words	agricultural company, costs of equity, net income, returns on equity, value spread
Abstrakt	W artykule przedstawiono unikalne porównanie przedsiębiorstw rolniczych z krajów Grupy Wyszehradzkiej, z zastosowaniem wskaźnika spread. Przedsiębiorstwa z tych krajów funkcjonują w podobnych warunkach geograficznych oraz mają zbliżony rozwój historyczny. Niemniej jednak sektory rolne w każdym z tych krajów różnią się. Wskaźnik spread dostarcza informacji, czy koszt kapitału własnego przedsiębiorstwa jest pokryty przez stopę zwrotu z kapitału własnego. Ponadto, wskaźnik ten służy jako weryfikator ram wyceny dochodu. Celem opracowania jest określenie wartości spread przedsiębiorstw rolniczych w krajach Grupy Wyszehradzkiej. Badania wskazują, że tylko część badanych przedsiębiorstw była w stanie pokrywać koszty kapitału własnego przez stopę zwrotu z kapitału. W badaniach empirycznych wykazano, że istnieje zależność pomiędzy wartością spread i krajem pochodzenia przedsiębiorstwa rolniczego oraz między wartością spread i zasadniczą działalnością rolniczą. Polska jest krajem, w którym większość przedsiębiorstw cechuje się dodatnią wartością spread..
Abstract	This paper provides unique comparisons of agricultural companies from the Visegrad Group countries using the value spread indicator. Companies in these countries have similar geographical conditions and they experienced relatively similar historical development. Nevertheless, the agricultural sector in each of these countries is different to some extent. The value spread indicator provides information about whether the costs of a company’s equity are covered by the returns on that equity. Moreover, this indicator serves as a verifier of the income valuation framework. The aim of this paper is to explore the value spread of agricultural companies in the countries of the Visegrad group both from country and primary activity perspectives. This paper finds that only a part of the companies sampled is able to create the income value and cover its costs from the returns on equity. Based on empirical tests, it was shown that there is a slightly positive dependence between the value spread and the country of origin of the agricultural company and between the value spread and the primary agricultural activity. Poland is the country with the majority of companies with a positive value spread and the most successful parts of agriculture are support and non-traditional activities.
Cytowanie	Ruzickova K. (2013) Przedsiębiorstwa rolnicze a wartość spread w ramach Grupy Wyszehradzkiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 4: 91-102
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n4_s91.pdf

Autor	Yelto Zimmer
Tytuł	UNDERSTANDING GLOBAL AGRICULTURE THROUGH AGRI BENCHMARK
Title	Objaśnianie globalnego rolnictwa przez agri benchmark
Słowa kluczowe	ekonomia systemów produkcji, koszty produkcji, FADN, zmiany strukturalne w rolnictwie
Key words	economics of production systems, cost of production, FADN, structural change in agriculture
Abstrakt	Understanding global trends and perspectives in agriculture is challenging. This paper presents the concept and some selected findings from agri benchmark regarding the perspectives of European sugar beet production, Latin American beef production and specialty crops in Kazakhstan. These case studies illustrate that the agri benchmark approach allows the identification of the drivers of growers’ decision making and their relevant options. Hence it is possible to assess likely future developments under changing economic framework conditions. In contrast, projections based on previous trends do not seem to yield meaningful results. In addition, the case studies demonstrate the value of having access to reliable farm level data which have been derived from a production system approach. At least in crops, FADN based cost of production estimates seem not to add value.
Abstract	Rozumienie globalnych tendencji i perspektyw rozwojowych w rolnictwie stanowi wyzwanie. Artykuł prezentuje pojęcie i kilka wybranych wniosków z agri benchmark dotyczących perspektyw produkcji buraka cukrowego w Europie, produkcji wołowiny w Ameryce Łacińskiej oraz produkcję upraw specjalnych w Kazachstanie. Przeprowadzone badania wskazują, że podejście agri benchmark pozwala identyfikować czynniki powodujące podejmowanie decyzji przez hodowców. Umożliwia to także oszacowanie przyszłego rozwoju w zmieniających się warunkach struktury ekonomicznej.
Cytowanie	Zimmer Y. (2013) UNDERSTANDING GLOBAL AGRICULTURE THROUGH AGRI BENCHMARK.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 4: 144-152
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n4_s144.pdf