Wyniki wyszukiwania

Autor	Zbigniew Gołaś
Tytuł	Przemiany i uwarunkowania wydajności pracy w rolnictwie Unii Europejskiej w latach 2005-2016
Title	CHANGES AND CONDITIONS OF LABOUR PRODUCTIVITY IN THE AGRICULTURE OF THE EUROPEAN UNION IN THE YEARS 2005-2016
Słowa kluczowe	wydajność pracy, rolnictwo, modele deterministyczne, Unia Europejska
Key words	labour productivity, agriculture, deterministic models, European Union
Abstrakt	Celem pracy było przedstawienie przemian wydajności pracy w rolnictwie Unii Europejskiej (UE) w latach 2005-2016 oraz propozycji metodycznej dekompozycji wskaźnika wydajności pracy w rolnictwie. W zaproponowanych trzech modelach dekompozycji wydajności pracy uwzględniono siedem czynników (wskaźników), tj. produktywność nakładów, produktywność ziemi, wskaźnik wartości dodanej, opodatkowanie produkcji, dopłaty do produkcji, uzbrojenie zasobów pracy w ziemię oraz poziom intensywności produkcji rolniczej. Ponadto, na podstawie metody deterministycznej dokonano oceny zmian wydajności pracy w rolnictwie UE oraz w Polsce. Badania wykazały, że w latach 2005-2016 wydajność pracy mierzona wartością dodaną brutto zwiększała się w UE-28 średniorocznie o 2,13%, w UE-15 tylko 0,98%, a w UE-13 znacznie szybciej, tj. o 3,45%. Oznacza to, że w rolnictwie UE zachodzą procesy konwergencji wydajności pracy. W świetle analizy deterministycznej głównymi czynnikami wzrostu wydajności pracy w rolnictwie UE-28 i w Polsce były wzrost intensywności produkcji oraz wzrost uzbrojenia pracy w zasoby ziemi. Korzystny kierunek przemian wydajności pracy osłabiała malejąca efektywność wytwarzania mierzona produktywnością nakładów oraz udziałem wartości dodanej w przychodach.
Abstract	The main aim of the work was to present the changes observed in the labour productivity in EU agriculture in years 2005-2016. The author proposed also the methodical decomposition of the labor productivity ratio in agriculture. Seven factors (ratios) have been taken into account in three models of labor productivity decomposition. These factors are: inputs productivity, land productivity, value added index, production taxation, production subsidies, equipment employed in agricultural land and the level of agricultural production intensity. The use of the deterministic method allowed to analyse the changes in labour productivity from the perspectives both in the EU agriculture (EU-28) and in the Polish agriculture. Performed studies seems to prove that in the years 2005-2016 the labor productivity measured by gross value added increased in case of EU-28 by average 2.13% and in the case of EU-15 only by 0.98%. At the same time, higher increase was observed in the case of EU-13 which equal to 3.45%. It may suggest that can be observe the ongoing process of the labor productivity convergence in EU agriculture. In the light of deterministic analysis, it was possible to specify the main factors contributing to the increase in labor productivity in agriculture in the EU-28 and in Poland, which are the increase in production intensity and the increase in agricultural land/labour relation. However, it should be also noted that the favorable direction of changes in labour productivity was weakened by the decreasing efficiency of production measured by the inputs productivity and the share of value added in revenues.
Cytowanie	Gołaś Z. (2019) Przemiany i uwarunkowania wydajności pracy w rolnictwie Unii Europejskiej w latach 2005-2016.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 106, z. 1: 22-35
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2019_n1_s22.pdf

Autor	Robert Mroczek, Mirosława Tereszczuk
Tytuł	Wydajność pracy i koncentracja produkcji w polskim przemyśle spożywczym na tle krajów UE-28
Title	Labor Productivity and Concentration of Food Production in the Polish Food Industry against the EU-28
Słowa kluczowe	przemysł spożywczy, produkcja, zatrudnienie, parytet, wydajność pracy
Key words	food industry, production, employment, parity, labor productivity, Poland, UE-28
Abstrakt	Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej okazało się korzystne dla rozwoju polskiego przemysłu spożywczego. Dynamicznemu rozwojowi produkcji w tym sektorze po 2004 roku, towarzyszyła poprawa wydajności pracy, która jest jednym z głównych czynników decydujących o konkurencyjności przedsiębiorstwa na rynku. W latach 2004-2014 wydajność pracy mierzona wartością produkcji sprzedanej wzrosła w polskim przemyśle spożywczym (w cenach porównywalnych) z 141,2 do 225,3 tys. euro/zatrudnionego i była już tylko o ok. 10 pkt proc. niższa niż przeciętnie w UE-28. Co ważne, wzrost wydajności pracy nastąpił, choć w różnym stopniu we wszystkich branżach przemysłu spożywczego w Polsce. W analizowanym okresie zmniejszyła się liczba przedsiębiorstw przemysłu spożywczego w większości krajów UE-28 i nastąpił wzrost koncentracji produkcji. Zmiany takie nastąpiły u największych producentów żywności UE-28, do których zaliczana jest też Polska.
Abstract	The aim of this study was to show changes in labor productivity and concentration of production in the Polish food industry against the background of European Union countries and the indication of the causes (factors) which caused these changes. Poland's accession to the European Union has proved beneficial for the development of the Polish food industry. The dynamic development of production in this sector after 2004 has been accompanied by improved labor productivity, which is one of the main determinants of a company's competitiveness in the market. The assessment of changes in labor productivity was made at current prices, as well as at comparable prices, taking into account the purchasing power of currencies of individual member states. The method of compound interest was used to determine the average annual changes. In the years 2004-2014, labor productivity measured by the value of sold production increased in the Polish food industry (in comparable prices) from 141.2 to 225.3 thousand Euro/employee and was only about 10 percentage points lower than the EU-28 average. Importantly, productivity growth has occurred, although to a varying extent, in all sectors of the food industry in Poland. In the analyzed period, the number of food processing enterprises decreased in most EU-28 countries and the concentration of food production increased. Such changes have occurred in the largest EU-28 food producers, to which Poland is also counted.
Cytowanie	Mroczek R., Tereszczuk M. (2018) Wydajność pracy i koncentracja produkcji w polskim przemyśle spożywczym na tle krajów UE-28.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 1: 299-308
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n1_s299.pdf

Autor	Joanna Jaroszewska, Włodzimierz Rembisz
Tytuł	Różnice w wydajności pracy między grupami państw UE w rolnictwie na podstawie Rachunków Ekonomicznych dla Rolnictwa (RER)
Title	The Differences of Labor Productivity in the EU Group of Countries in Agriculture Based on Economic Accounts for Agriculture (EAA)
Słowa kluczowe	wydajność pracy, zróżnicowanie, UE
Key words	labour productivity, diversification, EU
Abstrakt	Różnice w poziomie wydajności pracy w rolnictwie państw UE stawiają w gorszej sytuacji państwa przyjęte do UE po 2004 roku (UE-13). Wyprowadzone ujęcie analityczne tego problemu zostało zilustrowane empirycznie. Analizowaną wydajność pracy przedstawiono jako wartość dodaną brutto na jednego pełnozatrudnionego. Do badania wykorzystano Rachunki Ekonomiczne dla Rolnictwa oraz Statystykę Rolniczych Nakładów Pracy. Z badań wynika, iż duże różnice w wydajności pracy między grupami państw nadal się utrzymują, jednakże następuje stopniowe ich zmniejszenie. Stwierdzono również negatywny wpływ dopłat bezpośrednich na ten proces.
Abstract	The differences of the level of labour productivity in EU countries puts at a disadvantage countries adopted into the EU after 2004 (EU-13). A derived analytical approach to this problem has been illustrated empirically. The labour productivity analysed is presented as gross value added per person employed. The Economic Accounts for Agriculture and the Agricultural Labour Input were used for the study. The research shows that the large differences of labour productivity between groups of countries is still maintained. However, it is gradually decreasing. A negative impact of direct payments on this process was also found.
Cytowanie	Jaroszewska J., Rembisz W. (2018) Różnice w wydajności pracy między grupami państw UE w rolnictwie na podstawie Rachunków Ekonomicznych dla Rolnictwa (RER).Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 2: 105-116
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n2_s105.pdf

Autor	Justyna Góral, Włodzimierz Rembisz
Tytuł	Wynagrodzenia i wydajność pracy w rolnictwie polskim na tle pozostałych krajów Unii Europejskiej
Title	Remunerations and labour productivity in agriculture against a background of other european union countries
Słowa kluczowe	wydajność pracy, wynagrodzenia, analiza porównawcza, współczynnik Giniego, rolnictwo, Unia Europejska
Key words	labor efficiency, salary, comparative analysis, Gini coefficient, agriculture, European Union
Abstrakt	Celem artykułu była analiza porównawcza wydajności pracy w rolnictwie w państwach Unii Europejskiej. Z danych Eurostat-u wynika, szybszy przyrost wydajności pracy dotyczył krajów UE-12, jednak „startowały” one ze znacznie niższego poziomu. Stąd wyniki te nadal wymagają dalszej poprawy i dalszego doganiania (catching up) państw UE-15 (tzw. „starej Unii”). W świetle analizowanych oraz przeprowadzonych badań empirycznych wydajność pracy w polskim sektorze rolnym zaliczono do najniższej w całej UE. Potwierdził to również przegląd literatury oraz wnioski płynące z badań licznych autorów. W efekcie pochodną tego są niższe wynagrodzenia. Analiza czynników determinujących w ujęciu teoretycznym wydajność pracy pokazała potencjalne źródła wzrostu tej wielkości.
Abstract	The aim of the article was to compare the agricultural work performance in the European Union countries. According to Eurostat data, faster labor efficiency growth was observed in the EU-12 countries, but they “started” at a much lower level. Hence, these results still require further improvement and catching up of EU-15 (“old Union”) countries. Labor efficieny (work performance) in the Polish agricultural sector is among the lowest ones in the EU. In the light of the empirical studies, labor efficiency in the Polish agricultural sector has been ranked among the lowest ones in the EU. This was also confirmed by the review of the literature and the conclusions of numerous authors. As a result, the derivative of this are lower wages. Analysis of factors, determining the theoretical performance of labor, showed potential sources of growth of this size.
Cytowanie	Góral J., Rembisz W. (2017) Wynagrodzenia i wydajność pracy w rolnictwie polskim na tle pozostałych krajów Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 119: 119-139
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2017_n119_s119.pdf

Autor	Dorota Komorowska
Tytuł	Efektywność ekologicznych gospodarstw sadowniczych w porównaniu do konwencjonalnych
Title	Efficiency of organic and conventional fruit farms
Słowa kluczowe	rolnictwo ekologiczne, efektywność gospodarstw rolnych
Key words	organic farming, efficiency of farms
Abstrakt	Celem opracowania jest ocena efektywności gospodarowania zasobami produkcyjnymi w sadowniczych gospodarstwach ekologicznych na tle konwencjonalnych. Zaprezentowane w opracowaniu wyniki badanych gospodarstw wskazują na niższy poziom produktywności zasobów ziemi w gospodarstwach ekologicznych, co wynikało z mniejszej wydajności produkcji ekologicznej. Produktywność zasobów kapitałowych ukształtowała się na zbliżonym poziomie w obu grupach gospodarstw, ekonomiczna wydajność pracy była natomiast większa w gospodarstwach ekologicznych, ponieważ były one większe od konwencjonalnych. Gospodarstwa ekologiczne uzyskały wyższy poziom wyników ekonomicznych niż konwencjonalne, co warunkowały lepsze wyniki produkcyjne przy małych kosztach produkcji gospodarstw ekologicznych. Z tego powodu dochodowość zasobów ziemi, wydatkowanej pracy i zaangażowanego kapitału w procesy produkcyjne badanych gospodarstw sadowniczych była większa w gospodarstwach ekologicznych.
Abstract	The aim of the study is to evaluate the efficiency of production factors in organic and conventional fruit farms. The results suggest lower level of productivity of land resources on organic farms, which resulted from lower productivity of organic production. The productivity of capital presented similar levels in both groups of households, while the productivity of the labor force was greater in organic farms, because they were bigger than conventional ones. Organic farms were characterised by better economic results than conventional ones, as a result of better production results accompanied by lower production costs of organic farms. Therefore, in the surveyed households, the profitability of land, labor and capital used in the production processes was higher in organic farms.
Cytowanie	Komorowska D. (2016) Efektywność ekologicznych gospodarstw sadowniczych w porównaniu do konwencjonalnych.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 115: 91-99
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2016_n115_s91.pdf

Autor	Anna Jankowska
Tytuł	Typologia rolnictwa krajów kandydujących do Unii Europejskiej ze względu na wybrane cechy sektora rolnego
Title	Typology of Agriculture in Candidate Countries to the European Union Due to the Selected Features in the Agricultural Sector
Słowa kluczowe	kraje kandydujące, rozwój, sektor rolny, typologia
Key words	candidate countries, development, agricultural sector, typology
Abstrakt	W pracy została dokonana typologia krajów kandydujących (CC) do Unii Europejskiej (UE) dotycząca poziomu rozwoju sektora rolnego na podstawie syntetycznego miernika rozwoju oraz analizy skupień metodą Warda. Do cech diagnostycznych zostały uwzględnione następujące wskaźniki: udział wartości dodanej rolnictwa w produkcie krajowym brutto, udział rolnictwa w zatrudnieniu, użytki rolne na osobę i wydajność pracy w rolnictwie. Najwyższy poziom rozwoju sektora rolnego obserwuje się w Czarnogórze. Stosunkowo wysoki poziom rozwoju istnieje również w Bośni i Hercegowinie, Macedonii, Turcji i na Ukrainie, podczas gdy niższy poziom rozwoju sektora rolnego jest w Serbii. Do grupy krajów o najniższym poziomie rozwoju sektora rolnego zalicza się Albanię i Gruzję.
Abstract	In the paper the typology of the Candidate Countries (CC) concerning the level of agricultural sector development on the basis of synthetic development measure and Ward cluster analysis were introduced. For diagnostic characteristics the following indicators were taken into consideration: share of agriculture’s value added in the Gross Domestic Product, the share of agriculture in employment, agricultural land per person and labor productivity in agriculture. The highest level of agricultural sector development is observed in Montenegro. Relatively high levels of development exists also in Bosnia and Hercegovina, Macedonia, Turkey and in Ukraine while a lower level of agricultural sector development is found in Serbia. The group of countries with the lowest level of agricultural sector development consists of Albania and Georgia.
Cytowanie	Jankowska A. (2016) Typologia rolnictwa krajów kandydujących do Unii Europejskiej ze względu na wybrane cechy sektora rolnego.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 2: 145-153
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n2_s145.pdf

Autor	Anna Grontkowska, Ludwik Wicki
Tytuł	Zmiany znaczenia agrobiznesu w gospodarce i w jego wewnętrznej strukturze
Title	CHANGES TO THE IMPORTANCE OF AGRIBUSINESS IN THE ECONOMY AND ITS INTERNAL STRUCTURE
Słowa kluczowe	agrobiznes, biogospodarka, handel zagraniczny, produkt krajowy brutto, rolnictwo, przemysł rolno-spożywczy
Key words	agribusiness, bio-economy, foreign trade, gross domestic product, agriculture, food processing industry
Abstrakt	Celem opracowania jest określenie tempa zmian w agrobiznesie w Polsce w latach 1995-2013. Na podstawie danych statystycznych dokonano oceny zmiany znaczenia agrobiznesu w Polsce i jego wewnętrznej strukturze. Stwierdzono, że wartość dodana wytwarzana w agrobiznesie w Polsce zwiększyła się w ujęciu realnym o 20 mld zł, czyli o 30%. Tylko 15% tego wzrostu można przypisać rolnictwu. Udział agrobiznesu w całej gospodarce zmniejszył się z 4,1% w latach 1995-1999 do 3,1% w latach 2011-2013, czyli 0,06 p.p. rocznie. Udział rolnictwa w tworzeniu wartości dodanej brutto w ramach agrobiznesu zmniejszał się w tempie 1,1% rocznie i w latach 1995-2013 obniżył się z 59% do 49%. Wydajność pracy w całym sektorze wynosiła w 2013 roku 38% średniej dla całej gospodarki i obniżała się. W rolnictwie było to tylko 20%, a w przemyśle rolno-spożywczy 102% średniej krajowej. Bardzo wysoki był udział sektora w handlu zagranicznym – aż 13% w 2013 roku, czyli dwa razy więcej niż udział w produkcji globalnej. Agrobiznes w Polsce wciąż odgrywa bardzo ważną rolę w gospodarce, główną siłą napędową jego rozwoju są przetwórstwo rolno-spożywcze oraz eksport produktów żywnościowych.
Abstract	The aim of the study is to determine the rate of change in agribusiness in Poland in the years 1995-2013. In the analysis of statistical data published by the CSO were used. It was found that the value added generated in agribusiness in Poland increased in real terms over the period 1995-2013 by $ 20 billion, it is about 30%. Only 15% of this increase can be attributed to agriculture. In the same period, the share of agribusiness in the whole economy fell from 4.1% to 3.1%, that is by 0.06 percentage points annually. The share of agriculture in gross value added in agribusiness decreased at a rate of 1.1% per year, and its share dropped from 59% to 49% in years 1995-2013. Labour productivity in agribusiness was in 2013 at 38% of the average for the whole economy. In agriculture, labor productivity was at level of 20% of the national average. Labour productivity in agri-food industry was much higher – on the level of average for whole Polish economy. Agribusiness share in foreign trade was high, and in 2013 it was 13%, which is twice more than its share in global production. Agribusiness in Poland continues to play an important role in the economy, the main driving force of its growth is agri-food processing and export of food products.
Cytowanie	Grontkowska A., Wicki L. (2015) Zmiany znaczenia agrobiznesu w gospodarce i w jego wewnętrznej strukturze.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 3: 20-32
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n3_s20.pdf

Autor	Leonard Smolarski
Tytuł	Znaczenie dopłat bezpośrednich w kształtowaniu wydajności pracy indywidualnych gospodarstw rolniczych w województwie śląskim
Title	The impact of direct payments on labour productivity of individual farms in Silesian region
Słowa kluczowe	dopłaty bezpośrednie, wydajność pracy, gospodarstwa rolne
Key words	direct payments, labour productivity, farms
Abstrakt	W opracowaniu określono wpływ dopłat bezpośrednich na wydajność pracy w indywidualnych gospodarstwach rolniczych. Badaniami objęto indywidualne gospodarstwa rolnicze z terenu województwa śląskiego, uczestniczące w systemie PL-FADN. Okres badawczy obejmował lata 2005–2008. Przeprowadzone badania wykazały, że zasadniczy udział w zasobach siły roboczej gospodarstw stanowiła praca własna rolnika. Najwyższą wydajnością pracy charakteryzowały się gospodarstwa największe, zarówno pod względem obszarowym, jak i wielkości ekonomicznej oraz te o typie „uprawy polowe”. Wraz ze zwiększaniem się środków finansowych z tytułu dopłat obszarowych wydajność pracy w gospodarstwach rolnych wzrastała, a gospodarstwa o najwyższym poziomie dopłat bezpośrednich lepiej wykorzystywały posiadane zasoby siły roboczej.
Abstract	The paper aims to determine the impact of direct payments on the labour productivity of farms. Our research was carried out on individual farms (participating in the EU-FADN) in Silesian region (NUTS 2) (for years 2005–2008). The studies indicated that the main part of available labour resources in farms accounted the farmer’s own labour. The highest labour productivity was observed on the largest farms, both in terms of area and economic size, and in those with „field crops” type. Labour productivity in farms increased with the increase of the funds from direct payments. The farms with the highest level of direct payments make better use of available labour resources.
Cytowanie	Smolarski L. (2015) Znaczenie dopłat bezpośrednich w kształtowaniu wydajności pracy indywidualnych gospodarstw rolniczych w województwie śląskim.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 112: 167-180
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2015_n112_s167.pdf

Autor	Piotr Brzozowski, Krzysztof Zmarlicki
Tytuł	Pracochłonność i koszty pracy w produkcji jabłek w gospodarstwach z produkcją ekologiczną i konwencjonalną
Title	HUMAN LABOR CONSUMPTION AND LABOR COSTS FOR APPLE PRODUCTION AT ORGANIC AND CONVENTIONALLY MANAGED FARMS
Słowa kluczowe	jabłka, produkcja ekologiczna, nakłady pracy
Key words	apples, organic products, labor inputs
Abstrakt	Celem badań jest poznanie poziomu nakładów oraz kosztów pracy ludzi w produkcji konwencjonalnej i ekologicznej jabłek. Badania prowadzono w dwudziestu gospo­darstwach w centralnej Polsce w latach 2009-2013 – dwunastu z produkcją konwencjonalną i ośmiu z produkcją ekologiczną. Średnie plony jabłek w tym okresie wynosiły 25,9 t/ha w produkcji konwencjonalnej oraz 12,9 t/ha w produkcji ekologicznej. Nakłady pracy ludzkiej w sadzie z produkcją ekologiczną były o 12% wyższe niż w produkcji konwencjonalnej. W produkcji konwencjonalnej techniczna wydajność pracy wynosiła średnio 87 kg jabłek na 1 rbh, a w produkcji ekologicznej 39 kg na 1 rbh. Struktura nakładów pracy w dwóch badanych systemach produkcji była odmienna. W produkcji konwencjonalnej ponad 70% nakładów pracy pochłaniał zbiór jabłek. W produkcji ekologicznej na zbiór przypadało około 35% rbh zużytych na czynności w sadzie, a na pracochłonne zwalczanie chwastów – ponad 30%. Koszty pracy ludzi w sadzie, zarówno w odniesieniu do 1 ha, jak i 1 kg wyprodukowanych owoców, były wyższe w przypadku produkcji ekologicznej. Postęp nowych technologii i maszyn usprawniający walkę z chwastami powinien przynieść ograniczenie nakładów pracy w produkcji ekologicznej.
Abstract	The inputs of human labour for organic fruit production of apples and the consecutive production costs were evaluated and compared with conventional production for those fruits. The basis of research were data from twenty commercial fruit farms, twelve farms with conventional and eight with organic production. The re­search was conducted in the years 2009-2013. The apple yields for organic farms were two times lower than for conventional ones. The inputs of human labour per 1 ha were 12.1 % higher in the organic production of apples than in conventional one. The technical efficiency of labour was 87 kg of apples per 1 hour for the conventional system and only 39 kg per 1 hour for the organic one. The structure of labour inputs was quite different in both systems. In conventional production harvesting accounted for more than 70% of total labour inputs in orchards, in organic about 35%. Weed control and soil cultivation had almost the same share, accounting for over 30% of the total amount of labour inputs. The costs of human labor in orchards were higher for organic production, both on hectare and unit (kg) bases. The development of new machines and technical devices are necessary to reduce the high amount of human labour in Polish organic apple production and as a consequence, make it more profitable
Cytowanie	Brzozowski P., Zmarlicki K. (2014) Pracochłonność i koszty pracy w produkcji jabłek w gospodarstwach z produkcją ekologiczną i konwencjonalną.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 3: 36-42
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n3_s36.pdf

Autor	Dorota Komorowska
Tytuł	Typ rolniczy a efektywność gospodarstw ekologicznych
Title	THE FARM TYPE VERSUS THE EFFECTIVENESS OF ECO-FARMS
Słowa kluczowe	rolnictwo ekologiczne, efektywność gospodarstw ekologicznych
Key words	ecological agriculture, effectiveness eco-farms
Abstrakt	Celem opracowania jest ocena wpływu specjalizacji gospodarstwa rolnego na efektywność gospodarowania zasobami produkcyjnymi gospodarstw ekologicznych wybranych typów rolniczych. Przedmiotem badania były gospodarstwa ekologiczne uczestniczące nie­przerwanie w Polskim FADN w latach 2007-2009 i sklasyfikowane według typów rolniczych. Najwyższy poziom produktywności i dochodowości zasobów ziemi w 2007 roku uzyskały gospodarstwa wielokierunkowe, natomiast w latach 2008-2009 gospodarstwa nastawione na chów bydła mlecznego. Ekonomiczna wydajność pracy i dochodowość pracy własnej kształ­towała się na wyższym poziomie w gospodarstwach nastawionych na produkcję zwierzęcą, ale były to gospodarstwa większe obszarowo. Natomiast produktywność zaangażowanego kapitału była relatywnie większa w gospodarstwach specjalizujących się w uprawach polowych, na ogół większa była także efektywność ekonomiczna zasobów kapitałowych w tych gospodarstwach.
Abstract	sources in organic farms representing selected types of farming. The object of the study was organic farms constantly participating in the Polish FADN in 2007-2009 and classified by type of farm. In 2007 the highest level of productivity and profitability of the farmland resources was realised in mixed-type farms, while in 2008-2009 - in farms focused on dairy cattle breeding. Economic efficiency and profitability of labour was at a higher level in farms oriented at animal production, but they were of larger area. Instead, capital productivity was relatively larger in farms specialized in production of field crops. The economic efficiency of capital resources was generally higher in these farms as well.
Cytowanie	Komorowska D. (2012) Typ rolniczy a efektywność gospodarstw ekologicznych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 99, z. 4: 105-120
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2012_n4_s105.pdf

Autor	Aldona Mrówczyńska-Kamińska
Tytuł	Wydajność pracy w gospodarce żywnościowej w Polsce i Niemczech
Title	LABOUR PRODUCTIVITY IN FOOD ECONOMY IN POLAND AND GERMANY
Słowa kluczowe	zatrudnienie, produkcja globalna, wartość dodana brutto, wydajność pracy, gospodarka żywnościowa
Key words	employment, global production, gross value added, efficiency of employment, agri-food industry
Abstrakt	Celem opracowania jest porównanie wydajności pracy w gospodarce żywnościowej w Polsce i Niemczech w 2010 roku. Wydajność pracy obliczono jako wartość produkcji globalnej i wartość dodana brutto na jednego zatrudnionego. Z porównania wynika, że w Polsce wydajność ta była na znacznie niższym poziomie niż w gospodarce żywnościowej w Niemczech. Spowodowane to jest przede wszystkim zbyt dużymi zasobami pracy w polskim rolnictwie.
Abstract	The aim of the article was a comparative analysis of labour productivity in the agri-food economy in Poland and Germany in 2010. Labour productivity was calculated by referring to the value of output and gross value added per one employee. The comparison shows that productivity in Poland is much lower than in the agri-food industry in Germany. The reason for this is primarily a structural defect associated with very large reserves of labour in Polish agriculture.
Cytowanie	Mrówczyńska-Kamińska A. (2012) Wydajność pracy w gospodarce żywnościowej w Polsce i Niemczech.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 99, z. 2: 68-76
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2012_n2_s68.pdf

Autor	Anna Nowak
Tytuł	Zmiany wydajności rolnictwa Polski i innych krajów Unii Europejskiej
Title	Changes in agricultural productivity in Poland and in other European Union
Słowa kluczowe	rolnictwo, wydajność, Polska, Unia Europejska
Key words	agriculture, efficiency, Poland, European Union
Abstrakt	Celem opracowania była ocena zmian, jakie dokonały się w wydajności rolnictwa Polski i pozostałych krajów Unii Europejskiej w latach 2000-2008. Jak wykazała analiza danych EUROSTAT, wzrost wydajności ziemi w Polsce, podobnie jak w wielu nowo przyjętych krajach UE, był w badanym okresie większy niż w krajach tzw. starej Unii. Wzrost wydajności pracy był także charakterystyczny głównie dla nowych członków Wspólnoty, w tym dla Polski. W większości krajów wysoko rozwiniętych wydajność pracy w rolnictwie w badanym okresie utrzymywała się na poziomie niższym niż w 2000 roku. Jednak mimo tendencji wzrostu wydajności pracy i ziemi, wskaźniki te w Polsce pozostają nadal niższe niż w krajach UE-15.
Abstract	This paper identifies and examines the changes which took place in Polish agriculture productivity as well as in other European Union countries in the period of 2000-2008. According to an EUROSTAT data analysis concerning land productivity in Poland, greater increases of land productivity occurred in Poland and similarly in the new accessed EU countries than in the countries of ‘old Union’. A labour productivity increase was also characteristic for the new accessed EU countries including Poland. The majority of high developed countries noted a lower labour productivity compared with that in 2000. But apart from the increasing labour and land productivity tendencies, these values are in Poland still lower than in the EU-15 countries.
Cytowanie	Nowak A. (2011) Zmiany wydajności rolnictwa Polski i innych krajów Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 11(26), z. 1: 130-139
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2011_T11(26)_n1_s130.pdf

Autor	Jan Pawlak
Tytuł	Rola mechanizacji w rozwoju rolnictwa
Title	Role of mechanization in the development of agriculture
Słowa kluczowe	rolnictwo, mechanizacja, zadania, efektywność, poszanowanie .środowiska
Key words	agriculture, mechanization, tasks, efficiency, enviroment conservation
Abstrakt	Znaczący udział w kosztach produkcji rolniczej z jednej strony, a wpływ na wydajność pracy z drugiej powodują, że mechanizacja rolnictwa spełnia ważną rolę w rozwoju rolnictwa. Zmiany uwarunkowań makroekonomicznych oraz ewolucja wymagań konsumentów żywności i ich relacji z kompleksem rolno-spożywczym, a także sytuacja na obszarach wiejskich stawiają nowe wyzwania wobec mechanizacji gospodarstw rolniczych. Powinna ona pomóc w zwiększeniu efektywności produkcji rolniczej, umożliwić dostarczenie konsumentom pełnej informacji o procesach produkcji żywności oraz zapewnić poszanowanie środowiska naturalnego i dobrostanu zwierząt.
Abstract	Significant share in costs of agricultural production on one hand, and the effect on labor productivity on the other, cause that the role of farm mechanization in the development of agriculture is important. Changes in macroeconomic conditions as well as in the behavior and in relations between consumers and the agri-food chain and in situation on rural areas raise new challenges towards farm mechanization. It should help to increase the efficiency of agricultural production, enable the traceability of food products, and ensure the environment conservation and animal welfare.
Cytowanie	Pawlak J. (2010) Rola mechanizacji w rozwoju rolnictwa.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 2: 165-175
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n2_s165.pdf

Autor	Aldona Skarżyńska
Tytuł	Koszty ekonomiczne wybranych działalności produkcji roślinnej w latach 2005-2009
Title	Economic cost for selected activities in crop production in the period 2005-2009
Słowa kluczowe	koszty ekonomiczne, alternatywne koszty czynników produkcji – pracy, ziemi, kapitału, dochód z działalności z tytułu zarządzania, opłacalność produkcji
Key words	economic costs, alternative costs of production factors – work, land, capital, income on management, profitability production
Abstrakt	W pracy omówiono zróżnicowanie kosztów ekonomicznych i dochodu z działalności z tytułu zarządzania dla pięciu działalności produkcji roślinnej, prowadzonych w tej samej próbie gospodarstw w ciągu kilku lat. Ustalono strukturę kosztów ekonomicznych i rozpoznano czynniki determinujące ich wysokość. Analizą objęto przychody, koszty, dochód z działalności z tytułu zarządzania oraz wybrane mierniki syntetyczne, m.in. opisujące opłacalność produkcji, wydajność pracy oraz rolę dopłat.
Abstract	The subject of the studies was the diversity of the economic costs and income on management for the five crop production activities, namely: winter wheat, winter rye, winter rape, sugar beets and potatoes for human consumption. The surveys were conducted between the years 2005 and 2009 on the same sample of farms. It should be emphasised, however, that the results presented do not depict the situation of all such holdings in Poland, but only of those which provided farm accountancy data. Empirical data were collected and processed according to the rules of the AGROKOSZTY and Polish FADN systems. The results show that the highest economic costs (calculated per 1 ha), were involved in the cultivation of potatoes and then sugar beet, oilseed rape, winter wheat and the lowest – in the cultivation of rye. All crop production activities allowed to obtain income from management, but in the case of sugar beet in the period 2008-2009 and rye in the year 2009 was carried out exclusively thanks to subsidies, without this support a very distinct financial loss would appear. As a factor influencing income, subsidies play a prominent role. Thereby farmers got return for involvement in the production process of their knowledge, experience or taking innovative measures to achieve the best economic results.
Cytowanie	Skarżyńska A. (2010) Koszty ekonomiczne wybranych działalności produkcji roślinnej w latach 2005-2009.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 231-243
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s231.pdf

Autor	Aneta Zakrzewska
Tytuł	Zróżnicowanie efektywności grup przemysłu spożywczego w Polsce
Title	Efficiency diversification of food industry sectors in Poland
Słowa kluczowe	przemysł spożywczy, wydajność pracy, rentowność pracy
Key words	food industry, labour productivity, labour profitability
Abstrakt	Celem opracowania jest wskazanie wydajność pracy i rentowność pracy grup przemysłu spożywczego. Analiza ma charakter mezoekonomiczny i została przeprowadzona dla lat 2006-2008 na podstawie danych Głównego Urzędu Statystycznego. Z przeprowadzonych badań wynika, że duże zróżnicowanie efektywności pomiędzy poszczególnymi grupami przetwórstwa spożywczego jest spowodowane zróżnicowaniem technologicznym. Najefektywniejszymi grupami okazały się przemysł olejarski i paszowy.
Abstract	The paper presents the analysis of efficiency diversification of food industry sectors in Poland. Among the benchmarks of efficiency management there were labour profitability and labour productivity included. This mesoeconomics analysis is based on statistical data for the years 2006-2008. Basing on research results there is found out a diversification of efficiency level between different food industry sectors, which is caused by technological diversification. The most efficient sectors were the oil sector and the animal feed sector.
Cytowanie	Zakrzewska A. (2010) Zróżnicowanie efektywności grup przemysłu spożywczego w Polsce.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 4: 258-266
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n4_s258.pdf

Autor	Tadeusz Sobczyński
Tytuł	Wybrane czynniki zrównoważenia ekonomiczno-społecznego największych przedsiębiorstw rolniczych UE
Title	Chosen factors of economical and social sustainability in largest agricultural enterprises of EU
Słowa kluczowe	wartość dodana netto na osobę pełnozatrudnioną, dochód z rodzinnego gospodarstwa rolnego na osobę pełnozatrudnioną rodziny, wskaźnik najmu, saldo dopłat i podatków, wielkość ekonomiczna, FADN
Key words	farm net value added/AWU (SE425), family farm income/FWU (SE430), rental ratio, balance subsidies & taxes, economic size (SE005), FADN
Abstrakt	Na podstawie danych europejskiego systemu rachunkowości rolnej FADN oraz wskaźnika najmu i dopłat dla przedsiębiorstw rolniczych z największej klasy wielkości ekonomicznej analizowano związek produktywności i dochodowości pracy. Dla przedsiębiorstw rolniczych z 99 regionów reprezentowanych w badanej klasie dla okresu 2004- 2006 współczynnik determinacji wielorakiej regresji dochodowości pracy względem produktywno .ci wyniósł R2 = 0,4374 i był ponad dwukrotnie niższy od współczynnika regresji dopłat względem wskaźnika najmu (R2 = 0,9205). Podobne wyniki uzyskano dla przedsiębiorstw rolniczych z niemieckich regionów FADN dla okresu 1995-2006 (R2 odpowiednio 0,5572 i 0,9536). Rozłączne oszacowanie badanych zależności dla wschodnich i zachodnich regionów Niemiec wskazało na trwałe różnice w mechanizmach kreowania dochodów. W przedsiębiorstwach rolniczych wschodnioniemieckich o dochodach decydowały retransfery budżetowe silnie powiązane ze wskaźnikiem najmu (R2 = 0,8941), a wydajność pracy miała znaczenie uzupełniające (R2 = 0,6318). W przedsiębiorstwach zachodnioniemieckich o dochodach decydowała wydajność pracy (R2 = 0,6809), subsydia miały znaczenie uzupełniające i nie były powiązane ze wskaźnikiem najmu (R2 = 0,0596).
Abstract	The correlation between output and labor profitability together with hire ratio and subsidiaries was analyzed based on data collected by FADN. Research was made for the largest economical size of farms. For agricultural enterprises from 99 regions in years 2004-2006 the coefficient of profitability determination by output achieved R2 = 0,4374 and was half of a size of the coefficient of subsidiaries determination by hire ratio (R2 = 0,9205). Similar results were achieved for farms in German FADN regions for years 1995-2006 (R2 at level 0,5572 and 0,9536). The separate analysis for eastern and western German regions discovered constant differences in mechanism of income creation. In eastern German farms profits were determined by budget retransfers strongly connected with hire ratio (R2 = 0,8941) and labor outputs significance was supplemental (R2 = 0,6318). In western German enterprises the income was determined by labor output (R2 = 0,6809). The significance of subsidiaries was lower and they were not related with hire ratio (R2 = 0,0596).
Cytowanie	Sobczyński T. (2009) Wybrane czynniki zrównoważenia ekonomiczno-społecznego największych przedsiębiorstw rolniczych UE.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 3: 152-162
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n3_s152.pdf

Autor	Anna Grontkowska
Tytuł	Forma organizacyjno-prawna a efektywność gospodarstw wielkoobszarowych
Title	THE LEGAL AND ORGANIZATION FORM VS EFFECTIVENESS OF LARGE AGRICULTURAL ENTERPRISES
Słowa kluczowe	rentowność działalności gospodarczej, rentowność aktywów, rentowność kapitału własnego, wydajność pracy
Key words	profitability on economic activity, return on assets, return on equity, work efficiency
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono zmiany zasobów oraz wskaźników finansowych (rentowności działalności gospodarczej, rentowności aktywów oraz rentowności kapitału własnego) przedsiębiorstw wielkoobszarowych uczestniczących w Liście 300 w latach 2003-2006 według form własnościowych. Gospodarstwa te osiągają wysoką wydajność pracy przy stosunkowo niewielkim zatrudnieniu. Jednak występuje zróżnicowanie między poszczególnymi formami organizacyjno-prawnymi. W zakresie rentowności działalności gospodarczej przewagę wykazują jednostki w dzierżawie, niezależnie czy są realizowane przez osoby fizyczne, spółki pracownicze czy inne podmioty, oraz przedsiębiorstwa będące własnością prywatną (jednostki sprywatyzowane częściowo i całkowicie), natomiast w zakresie rentowności aktywów rolnicze spółdzielnie produkcyjne, chociaż różnice między formami organizacyjno-prawnymi nie są istotne.
Abstract	The paper aims to analyze the changes that took place in the large area agricultural enterprises which participated in the .Ranking of 300 the best agricultural enterprises. in the period 2003-2006. There were analyzed changes in land and labour use, labour efficiency and profitability of economic activity as well as profitability of assets and profitability of own capital. The analyzed enterprises were of different legal forms: private, leased, joint companies, one-man companies of Agency of Agricultural Property and cooperatives. The paper argues that the large area enterprises obtained high effectiveness of labour having low level of employment. With regard to the profitability of economic activity the best were leased and private enterprises, while the best profitability of assets showed the cooperatives. The profitability of own capital differ between the entities of different legal form. In the privatized entities it reached from 13,6% in the year 2003 to 28,4% in the year 2004. Accordingly in the leased farms it ranged from 18,8% to 43,9%. The lowest level of this ratio was observed in one-men companies and cooperatives.
Cytowanie	Grontkowska A. (2008) Forma organizacyjno-prawna a efektywność gospodarstw wielkoobszarowych .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 95, z. 1: 111-117
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2008_n1_s111.pdf

Autor	Robert Mroczek
Tytuł	Konkurencyjność produktów polskiego rolnictwa po wejściu do UE
Title	Competitiveness of Polish agriculture after the accession to the EU
Słowa kluczowe	ceny, konkurencja, konsument, produkcja, przetwórstwo, rolnictwo, rynek
Key words	competitiveness, consumer, prices, production, agriculture, processing, market
Abstrakt	Przystąpienie Polski do UE okazało się korzystne dla polskiego rolnictwa i zakładówprzetwórstwa rolno-spożywczego. Wbrew wcześniejszym obawom nie zalała nas żywność z państwEuropy Zachodniej oraz nie było masowej upadłości firm z sektora żywnościowego. Rosnący eksportpolskiej żywności na wspólny unijny rynek oraz dodatnie saldo w handlu artykułami rolnospożywczymiświadczy o konkurencyjności polskiego sektora rolnego oraz przetwórstwa. Głównymelementem przewag komparatywnych obu tych sektorów w Polsce w odniesieniu zwłaszcza dorozwiniętych krajów UE, są niższe ceny produktów wynikające z niższej opłaty pracy ludzkiej iniższe koszty innych czynników produkcji. Wraz ze wzrostem płac przewagi te będą maleć, stądpowinna rosnąć m.in. wydajność pracy oraz nastąpić poprawa jakości produkowanych produktów.
Abstract	The accession of Poland to the European Union turned out to be beneficial for the Polishagriculture as well as for Polish food processing plants. On the contrary to the previous anxiety, thePolish market was not flooded with the merchandise from the European Union countries. Similarly, amass bankruptcy of the agri-food companies did not take place. The increase of exports of Polish foodinto the Common European Market as well as the positive trade balance of agricultural and foodproducts both prove that Polish agricultural and food processing sectors are competitive. The keyfactor of comparative advantages of the above mentioned sectors in Poland compared with, inparticular, the developed countries of the European Union is a lower prices especially resulting fromlower remuneration of labour as well as from lower costs of other production factors. However, alongwith the increase of salaries, the advantages of Polish producers will be diminished. Consequently, thelabour productivity as well as the quality of products shall become higher
Cytowanie	Mroczek R. (2007) Konkurencyjność produktów polskiego rolnictwa po wejściu do UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 2(17), z. 2: 267-276
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2007_T2(17)_n2_s267.pdf

Autor	Mirosław Wasilewski
Tytuł	Kapitał własny a wyniki ekonomiczne przedsiębiorstw rolniczych
Title	Equity versus economic results of agricultural enterprises
Słowa kluczowe	kapitał własny w przedsiębiorstwach rolniczych, płynność finansowa, rentowność i relacje w majątku, dźwignia finansowa, ekonomiczna wydajność pracy
Key words	equity in agricultural enterprises, financial liquidity, profitability and relations in assets, leverage, economic labour effectiveness
Abstrakt	Przedstawiono analizę rentowności majątku i zyskowności ziemi, dźwigni finansowej, ekonomicznej wydajności pracy, płynności finansowej oraz relacji między aktywami obrotowymi i trwałymi w zależności od udziału kapitału własnego w źródłach finansowania przedsiębiorstw rolniczych.
Abstract	The paper presents an analysis of correlation between equity share in agricultural enterprises. financing and their economic situation. Enterprises of the highest equity’s share were usually characterised by the highest land and assets. profitability as well as economic labour effectiveness. One of reasons of such a correlation was appropriate relations kept between rotary and fixed assets. However, the greatest share of equity in financial resources did not always allow to gain the highest capital and land effectiveness, which could be connected with not taking profits from the leverage effect. The assets profitability and the leverage were low in the enterprises, although their growing tendency ought to be evaluated as a positive one. Enterprises of negative equity vale were threatened by loss of quick financial liquidity and they were usually characterised by ineffective use of production resources.
Cytowanie	Wasilewski M. (2006) Kapitał własny a wyniki ekonomiczne przedsiębiorstw rolniczych .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 92, z. 2: 52-61
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2006_n2_s52.pdf

Autor	Michał Pietrzak, Piotr Szajner
Tytuł	Przetwórstwo, handel i spożycie mleka i produktów mlecznych w Polsce w latach 2003-2005 oraz prognozowane kierunki zmian
Title	DAIRY PROCESSING, TRADE AND MILK CONSUMPTION IN POLAND IN THE YEARS 2003-2005 AND PREDICTED CHANGES
Słowa kluczowe	przetwórstwo mleka, handel mlekiem i produktami mlecznymi, spożycie mleka i produktów mlecznych
Key words	dairy processing, dairy trade, milk and milk products consumption
Abstrakt	W artykule przedstawiono stan obecny i perspektywy przetwórstwa oraz handlu i spożycia mleka i produktów mlecznych. W latach 2003-2005 polskie mleczarstwo rozwijało się dynamicznie, postępowały przemiany strukturalne w przetwórstwie i handlu, nastąpił skokowy wzrost eksportu, zwłaszcza do UE, kontynuowany był spadkowy trend spożycia mleka i przetworów. W przyszłości należy spodziewać się stagnacji przerobu na poziomie ustalonym przez kwotę mleczną, kontynuacji przemian strukturalnych, ograniczania eksportu na rzecz stopniowo rosnącego popytu krajowego i w konsekwencji stopniowego zrównywania się wielkości importu z eksportem, być może nawet Polska stanie się importerem netto. Wyrównujące się ceny surowca w poszerzonej UE oraz niska wydajność pracy wskazują na potrzebę redukcji przerostów zatrudnienia w celu utrzymania konkurencyjności polskiego mleczarstwa.
Abstract	The paper presents the current state and prospects of a dairy processing, trade and milk consumption in Poland. In the period 2003-2005 there were observed following features: fast growth of Polish dairy sector, structural changes in dairy processing and trade, soar of export and decline of consumption. In the future there could be predicted stagnation of the scope of milk processed, further structural changes, decline of export according to the gradual increase of domestic demand. Polish dairy competitive advantage based on cheap raw milk is gradually going away. Law labour efficiency suggests, that labour reduction is needed for the industry to be still competitive in the future.
Cytowanie	Pietrzak M., Szajner P. (2006) Przetwórstwo, handel i spożycie mleka i produktów mlecznych w Polsce w latach 2003-2005 oraz prognozowane kierunki zmian .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 93, z. 1: 92-101
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2006_n1_s92.pdf