Wyniki wyszukiwania

Autor	Piotr Bórawski, Magdalena Kowalska
Tytuł	Zmiany w produkcji i konsumpcji mleka i produktów mleczarskich w Polsce na tle UE
Title	Changes in Production and Consumption of Milk and Dairy Products in Poland Compared with Other European Union Countries
Słowa kluczowe	produkcja, konsumpcja, mleko, kraje UE, Polska
Key words	production, consumption, milk, EU countries, Poland
Abstrakt	W pracy analizie poddano produkcję, pogłowie oraz konsumpcję mleka w Polsce na tle krajów UE. Po integracji Polski w UE produkcja uległa zwiększeniu podczas gdy pogłowie zmniejszyło się. Było to wynikiem koncentracji chowu krów mlecznych oraz wypadaniu z rynku gospodarstw o małej skali produkcji mleka. W analizie wyników badań wykorzystano metody tabelaryczne, graficzne i opisowe. Ponadto opracowano prognozę, z której wynika, że produkcja mleka i wydajność mleczna krów będą rosły, a obsada krów będzie malała. Badania dowodzą również wzrostu bilansowej konsumpcji mleka z 195 litrów na osobę w roku 2000 do 219 litrów w roku 2016.
Abstract	The study analyzed production, population and milk consumption in Poland against the other EU countries. After Poland's integration into the EU, production increased while the population decreased. This was due to the concentration of dairy cows and the drop in small-scale farms. Tabular, graphical, and descriptive methods were used in the analysis. In addition, a forecast was made to show that milk production and milk yield of cows will increase and cow stocking will decrease. Studies also show an increase in the milk consumption balance from 195 liters per capita in 2000 to 219 liters in 2016.
Cytowanie	Bórawski P., Kowalska M. (2017) Zmiany w produkcji i konsumpcji mleka i produktów mleczarskich w Polsce na tle UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 17-28
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s17.pdf

Autor	Renata Grochowska
Tytuł	Niespójność działań interwencyjnych na unijnym rynku mleka
Title	Incoherence of Intervention Measures on the EU Dairy Market
Słowa kluczowe	unijny rynek mleka, polityka interwencyjna
Key words	EU dairy market, policy intervention
Abstrakt	Celem pracy była ocena działań interwencyjnych podejmowanych na unijnym rynku mleka w latach 2008-2016. Przyjęto hipotezę, że po 2008 r. można zaobserwować coraz większą niespójność polityki interwencyjnej w zakresie stosowanego instrumentarium, które wydaje się dość skuteczne w perspektywie krótkoterminowej, natomiast wywołuje znaczące perturbacje na rynku w dłuższej perspektywie. Z jednej strony wprowadzane są instrumenty zachęcające do ograniczenia produkcji mleka, z drugiej natomiast zwiększa się zakres płatności bezpośrednich związanych z produkcją, które przyczyniają się do wzrostu produkcji mleka. Stwierdzono, że zmiany zachodzące w stosowanym instrumentarium sprzyjają renacjonalizacji wspólnotowej polityki rolnej. Tak jak w poprzednich latach bazowano na instrumentach zwiększających dochody rolników w oparciu o środki unijne, obecnie widoczny jest trend wprowadzania instrumentów, które pozwalają na poluzowanie zasad pomocy państwa, umożliwiając wykorzystanie środków krajowych.
Abstract	The aim of the paper was to estimate intervention activities undertaken by the European institutions on the dairy market between 2008 and 2016. It was hypothesised that after 2008 growing incoherence of the intervention policy can be observed. The measures applied on the dairy market seem to be successful in short term, but they trigger the market perturbations in long term. For example, measures for reduction of milk production are being promoted at the same time a wide range of subsidy payments are being given, which actually boosts milk production. It could be concluded that present trends are fostering re-nationalisation of the Common Agricultural Policy. In previous years agricultural incomes were supported by European Union funds. Nowadays, more relaxed conditions for state aid have given rise to an increase in the use of national funding.
Cytowanie	Grochowska R. (2017) Niespójność działań interwencyjnych na unijnym rynku mleka.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 93-100
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s93.pdf

Autor	Wojciech Jarecki, Barbara Wyrzykowska
Tytuł	Kompetencje menedżerskie w zarządzaniu spółdzielniami mleczarskimi
Title	Managerial Competencies in the Management of Dairy Cooperatives
Słowa kluczowe	kompetencje menedżerskie, kadra kierownicza, spółdzielnie mleczarskie, menedżerskie zarządzanie
Key words	managerial competences, managers, dairy cooperatives, managerial management
Abstrakt	Postępująca globalizacja, rozwój technologii, wahania koniunktury rynkowej to tylko niektóre trendy mające wpływ na tworzenie specyficznych wymagań kompetencyjnych wobec menedżerów. Spółdzielnie są ważnymi podmiotami na całym świecie, szczególnie w rolnictwie, a zwłaszcza w przetwórstwie mleka. Warto zatem zastanowić się, jakimi kompetencjami powinna wyróżniać się zatrudniona w nich kadra kierownicza, aby zapewniać im stabilny i długotrwały rozwój. Celem opracowania jest zaprezentowanie zestawu pożądanych kompetencji dla kadry kierowniczej w spółdzielniach mleczarskich. Do realizacji przyjętego celu oraz weryfikacji postawionych tez zastosowano analizę literatury krajowej i zagranicznej oraz badania eksperckie. Wśród kompetencji menedżerskich w spółdzielniach mleczarskich wyodrębniono: kompetencje osobiste wyznaczone cechami osobowymi, kompetencje społeczne związane ze stosunkiem do drugiego człowieka i kompetencje menedżerskie polegające na sposobie realizacji roli kierowników. Menedżerowie spółdzielni mleczarskich powinni posiadać szereg typowych kompetencji menedżerskich, takich jak: motywowanie, myślenie analityczne i strategiczne, orientacja w biznesie i orientacja na klienta oraz przywództwo.
Abstract	Increasing globalization, technological development, and market fluctuations are just some of the trends that influence the formation of specific competence requirements for managers. Cooperatives are important players in the world, particularly in agriculture, and especially in the processing of milk. It is therefore worth considering what competencies should be developed by managers employed in this industry, in order to provide them with stable and long-term opportunities. The aim of this article is to develop a set of desired competencies for executives in dairy cooperatives. The research included analysis of domestic and foreign literature and of research experts. Among the managerial competencies needed for dairy cooperatives were: personal competencies designated by personal qualities, social competencies related to inter-personal relationships and managerial competencies in the methods used by managers. Dairy cooperative managers should also have a number of typical managerial competencies such as motivation, analytical and strategic thinking, business orientation, customer orientation and leadership.
Cytowanie	Jarecki W., Wyrzykowska B. (2017) Kompetencje menedżerskie w zarządzaniu spółdzielniami mleczarskimi.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 137-144
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s137.pdf

Autor	Dorota Komorowska
Tytuł	Wyniki produkcyjne i ekonomiczne wybranych typów gospodarstw rolnych w Polsce
Title	Production and economic results of the selected types of farms in Poland
Słowa kluczowe	produkcja rolnicza, wyniki produkcji rolniczej, efektywność gospodarstw rolnych
Key words	agricultural production, results of agricultural production, effectiveness of farms
Abstrakt	Celem opracowania jest ocena wyników gospodarowania zasobami produkcyjnymi w wybranych typach gospodarstw rolnych, które należą do najbardziej licznych grup gospodarstw specjalistycznych w Polsce, czyli gospodarstw nastawionych na produkcję roślinną, specjalizujących się w produkcji mleka oraz produkcji żywca wieprzowego. Zaprezentowane w opracowaniu wyniki analiz wskazują na znacznie wyższy poziom wyników produkcyjnych i produktywności zasobów w gospodarstwach nastawionych na produkcję żywca wieprzowego w związku z dużym udziałem pasz z zakupu w żywieniu zwierząt, co warunkowało relatywnie dużą skalę produkcji. Dochodowość zasobów ukształtowała się na najwyższym poziomie w gospodarstwach nastawionych na produkcję mleka, ponieważ gospodarstwa mleczne uzyskały największe dochody.
Abstract	The aim of the study is to evaluate the results of management of production resources in selected types of farms, which belong to the most numerous specialized farms in Poland, i.e. farms oriented to plant production, specializing in milk production and pig production. The results of the analysis show that productions results and resource productivity are significantly higher in pig production farms due to the large share of feed purchased, which enabled a relatively large scale of production. At the same time, the economics efficiency of the resources was at the highest level in farms aimed at milk production, as dairy farms had the highest income.
Cytowanie	Komorowska D. (2017) Wyniki produkcyjne i ekonomiczne wybranych typów gospodarstw rolnych w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 118: 31-40
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2017_n118_s31.pdf

Autor	Ewa Kołoszycz
Tytuł	Ekonomiczne i organizacyjne zmiany w gospodarstwach mlecznych należących do Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Mleka
Title	Economic and organizational changes in dairy farms members of the European Dairy Farmers
Słowa kluczowe	zarządzanie stadem, koszty produkcji mleka, próg rentowności
Key words	herd management, milk production costs, breakeven point
Abstrakt	W opracowaniu scharakteryzowano zmiany, które zaszły w gospodarstwach wyspecjalizowanych w produkcji mleka w okresie przed reformą rynku mleka w Europie i po niej. Do badań wybrano 124 gospodarstwa należące do Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Mleka (EDF ), które w latach 2012-2016 uczestniczyły w analizach kosztów produkcji mleka. Wyniki badań wskazują, że we wszystkich grupach analizowanych gospodarstw nastąpił wyraźny wzrost produkcji, wynikający zarówno ze wzrostu wielości stad krów, jak i z poprawy wydajności mlecznej. Zaobserwowano wzrost intensywności wykorzystania ziemi i pracy, a także pogorszenie produktywności kapitału zaangażowanego w produkcję mleka. Największe różnice między grupami w ponoszonych kosztach produkcji mleka były w kosztach alternatywnych i amortyzacji. Niekorzystna sytuacja cenowa na rynku w 2016 r. sprawiła, że całkowite koszty produkcji mleka były niższe od cen mleka zaledwie w 12% analizowanych gospodarstwach.
Abstract	The paper aims to discussion of the changes that have been made in farms specialised in milk production in the period before and after changes the dairy market in Europe. To research is based on the selected 124 farm belonging to the European Dairy Farmers (EDF), which in period 2012-2016 participated in the analysis of the cost of milk production. There were examined changes in the organization of production, used resources, and the economic effects on farms. The results indicate that all groups of farms have increased their milk production, resulting from the growth of both the multiplicity of cow herds as well as with the improvement of milk yield. It has been observed an increase in the intensity of land use and labor, and has worsened the productivity of capital involved in dairy production. The biggest differences between the groups in the incurred costs in milk production were in the opportunity cost and depreciation. Unfavorable price situation on the market in 2016 resulted in the situation that, the total cost of milk production were lower than the prices of milk only by 12% in the analysed farms.
Cytowanie	Kołoszycz E. (2017) Ekonomiczne i organizacyjne zmiany w gospodarstwach mlecznych należących do Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Mleka.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 4: 99-111
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n4_s99.pdf

Autor	Tomasz Felczak
Tytuł	Zróżnicowanie sytuacji finansowej spółdzielni mleczarskich w Polsce
Title	The differentiation of financial situation in dairy cooperatives in Poland
Słowa kluczowe	płynność finansowa, skorygowana rentowność, zadłużenie, sprawność działania, spółdzielnia mleczarska, sytuacja finansowa
Key words	liquidity, adjusted profitability, indebtedness, operational efficiency, dairy cooperative, financial situation
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono zróżnicowanie sytuacji finansowej spółdzielni mleczarskich w Polsce. W celu określenia sytuacji tych podmiotów wykorzystano wskaźniki płynności finansowej, skorygowanej rentowności, zadłużenia oraz sprawności działania. Okres badań obejmował lata 2010–2014. Bez względu na koniunkturę gospodarczą na rynku, zarządzający zachowywali ostrożność w celu uniknięcia ryzyka, które mogło wpływać na zdolność jednostki do kontynuacji działalności. Zróżnicowanie sytuacji finansowej spółdzielni mleczarskich było stosunkowo duże. Zarówno efektywność jak i struktura finansowania uzależniona była od skali i warunków prowadzonej działalności.
Abstract	The study presents diversification of the financial situation of the dairy cooperatives in Poland. In order to determine the financial situation of those entities, the rates of liquidity, adjusted profitability as well as indebtedness and operational efficiency were used. The research period covered the years from 2010 to 2014. Regardless of the economic situation on the market, the managers took special care in order to avoid risk that could affect the entity’s ability to continue to operate. The diversification of the financial situation of the dairy cooperatives was relatively significant. Both effectiveness and financing structure were dependent on a scale and conditions of business.
Cytowanie	Felczak T. (2017) Zróżnicowanie sytuacji finansowej spółdzielni mleczarskich w Polsce.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 4: 5-18
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2017_n4_s5.pdf

Autor	Marzena Ganc
Tytuł	Przydatność arkusza rozliczeniowego kosztów do zarządzania kosztami spółdzielni mleczarskiej
Title	The usefulness of costs worksheet to manage costs in dairy cooperatives
Słowa kluczowe	arkusz rozliczeniowy kosztów, spółdzielnie mleczarskie, rachunek kosztów
Key words	worksheet of costs, dairy cooperatives, cost accounting
Abstrakt	Celem badań jest przedstawienie schematu rozliczania kosztów w spółdzielni mleczarskiej oraz określenie jego przydatności w pozyskiwaniu informacji o kosztach dla potrzeb podejmowania decyzji zarządczych. Analizy mają charakter studium przypadku. Wybrano w sposób celowy spółdzielnię mleczarską określoną jako obiekt typowy przy wykorzystaniu metody odległości euklidesowej i miejskiej. W warunkach, w jakich gospodarują współczesne podmioty gospodarcze, potrzebne są wiarygodne informacje o kosztach. Dostarczanie tych informacji jest głównym zadaniem rachunku kosztów, który jest jedną z najważniejszych części składowych rachunkowości, mającą za zadanie grupowanie kosztów oraz ustalanie szeregu zależności między procesami produkcyjnymi, a wysokością kosztów. Prawidłowo sporządzony arkusz rozliczeniowy kosztów powinien uwzględniać zmiany zachodzące zarówno w technologii produkcji, jak i w otoczeniu rynkowym spółdzielni mleczarskiej, ponieważ czynniki te uzasadniają zapotrzebowanie na informację o kosztach.
Abstract	The aim of the research is to provide an accounting scheme in dairy cooperatives and to determine its usefulness in obtaining cost information for management decision making. Analysis of the nature of the case study. Intentionally selected dairy cooperative referred to as a typical using Euclidean distance method. Managers need reliable cost information. Providing this information is the main task of the cost account, which is one of the most important components of the accounting, with the task group and setting a number of dependencies between processes, and the amount of the costs. Properly drawn up the billing sheet costs should take into account changes in both production and market environment, the dairy cooperative, because these factors justify a demand for information about the cost.
Cytowanie	Ganc M. (2017) Przydatność arkusza rozliczeniowego kosztów do zarządzania kosztami spółdzielni mleczarskiej.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 3: 35-44
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2017_n3_s35.pdf

Autor	Anna Murawska
Tytuł	Czynniki wpływające na konsumpcję produktów mlecznych w polskich gospodarstwach domowych
Title	DETERMINANTS AFFECTING THE CONSUMPTION OF DAIRY PRODUCTS IN POLISH HOUSEHOLDS
Słowa kluczowe	produkty mleczne, konsumpcja, gospodarstwo domowe, czynniki, dochody
Key words	dairy products, consumption, household, factors, income
Abstrakt	W artykule podjęto próbę określenia czynników wpływających na konsumpcję produktów mlecznych. Dodatkowo starano się określić, jaki jest obecny poziom konsumpcji produktów mlecznych i czy spożycie różni się w zależności od charakterystycznych cech gospodarstw domowych. W artykule podjęto rozważania teoretyczne oraz empiryczne. Źródłem danych były informacje pochodzące z badań budżetów gospodarstw domowych w Polsce. W celu dokonania opisu danych zastosowano metody statystyczną, opisową i porównawczą. Konsumpcja mleka w Polsce od wielu lat spada, rośnie spożycie jogurtów, a serów utrzymuje się na zbliżonym poziomie. Nadrzędnymi czynnikami wpływającymi na poziom konsumpcji produktów mlecznych są dochody konsumentów, przynależność do grupy społeczno-ekonomicznej oraz wielkość rodziny.
Abstract	The article attempts to identify factors influencing the consumption of dairy products. In addition, efforts were made to determine the current level of consumption of dairy products and whether the consumption differs depending on the characteristics of the households. Theoretical and empirical considerations were taken into account. The source of data was the information from the research of household budgets in Poland. A statistical, descriptive and comparative method was used to describe the data. For a number of years, the consumption of milk in Poland has been decreasing, the consumption of yoghurts has increased, and the cheese is on a similar level. The main factors influencing the level of consumption of dairy products are consumer income, socio-economic membership and family size.
Cytowanie	Murawska A. (2017) Czynniki wpływające na konsumpcję produktów mlecznych w polskich gospodarstwach domowych.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 120: 121-132
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2017_n120_s121.pdf

Autor	Dorota Komorowska
Tytuł	Efektywność ekologicznych gospodarstw mlecznych na tle ogółu indywidualnych gospodarstw mlecznych
Title	EFFICIENCY OF ORGANIC DAIRY FARMS IN COMPARISON WITH INDIVIDUAL DAIRY FARMS AS A WHOLE
Słowa kluczowe	gospodarstwa ekologiczne, efektywność gospodarstw rolnych, produkcja mleka
Key words	organic farms, the effectiveness of farms, milk production
Abstrakt	Celem opracowania jest ocena efektywności gospodarowania zasobami produkcyjnymi w ekologicznych gospodarstwach mlecznych na tle efektywności zasobów ogółu indywidualnych gospodarstw mlecznych. Zaprezentowane w opracowaniu wyniki badanych gospodarstw wskazują na znacznie niższy poziom produktywności czynników wytwórczych w gospodarstwach ekologicznych, co było efektem mniejszej skali produkcji mleka oraz mniejszej wydajności mlecznej krów utrzymywanych w tych gospodarstwach. Dochodowość zasobów była także mniejsza w gospodarstwach ekologicznych, ale już nie tak znacznie, jak ich produktywność, do czego przyczynił się wyższy poziom dopłat pozyskiwanych przez gospodarstwa ekologiczne.
Abstract	The aim of the study is to assess resource efficiency of organic dairy farms in comparison with individual dairy farms in Poland as a whole. The results of the study on the surveyed farms show that the level of productivity of production factors on organic farms was much lower, which was the result of a smaller scale of milk production and lower milk yield of cows on these farms. The profitability of resources was also lower on organic farms, but the difference was not as big as in the case of productivity, which was due to higher subsidies received by organic farms.
Cytowanie	Komorowska D. (2016) Efektywność ekologicznych gospodarstw mlecznych na tle ogółu indywidualnych gospodarstw mlecznych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 103, z. 1: 46-52
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2016_n1_s46.pdf

Autor	Jadwiga Seremak-Bulge
Tytuł	Zmiany cen detalicznych przetworów mlecznych oraz spożycia mleka po akcesji do Unii Europejskiej
Title	CHANGES IN RETAIL PRICES OF DAIRY PRODUCTS AND CONSUMPTION OF MILK IN POLAND AFTER THE ACCESSION TO THE EU
Słowa kluczowe	spożycie mleka, ceny detaliczne, popyt, rynek mleka, konsumpcja żywności
Key words	milk consumption, retail prices, demand, dairy market, food consumption
Abstrakt	Zmiana uwarunkowań funkcjonowania rynku mleka po akcesji Polski do Unii Europejskiej skutkowała wzrostem zamożności polskich konsumentów oraz relatywnym spad­kiem cen detalicznych nabiału, zwłaszcza w relacji do innych źródeł białka zwierzęcego. W latach 2004-2015 wzrosło bilansowe spożycie mleka i jego przetworów, głównie pod wpływem zwiększonego spożycia zbiorowego oraz zużycia pośredniego przez przemysł spożywczy w pogłębionym przetwórstwie żywności. Natomiast zmalało bezpośrednie spożycie nabiału i masła w gospodarstwach domowych. Zmieniła się także jego struktura pod wpływem zwięk­szonej konsumpcji przetworów głębiej przetworzonych (głównie napojów mlecznych i serów dojrzewających) kosztem przede wszystkim mleka płynnego, a w mniejszym stopniu twarogów
Abstract	The change in dairy market environment after the Polish accession to the EU resulted in an increase in incomes of the customers which overlapped with a relative decline in prices of dairy products, particularly in comparison with other sources of animal protein. According to balance sheet data, over the period 2004-2015 the consumption of milk and dairy products increased due to a rise in consumption outside households and growing use in manufacturing processed dairy products. On the other hand, household consumption of dairy products, including butter, declined. There were also changes in the structure of milk consumption which reflected an increase in the share of processed products (mainly milk shakes and ripening cheese), while the share of milk and cottage cheese contracted.
Cytowanie	Seremak-Bulge J. (2016) Zmiany cen detalicznych przetworów mlecznych oraz spożycia mleka po akcesji do Unii Europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 103, z. 3: 53-65
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2016_n3_s53.pdf

Autor	Jerzy Gębski, Krystyna Gutkowska, Maria Jeznach, Małgorzata Kosicka-Gębska, Agnieszka Tul-Krzyszczuk
Tytuł	Strategie działania a bariery rozwoju i innowacyjności małych i średnich przedsiębiorstw przemysłu mięsnego i mleczarskiego
Title	BARRIERS OF INNOVATION ACTIVITIES OF SMALL AND MEDIUM-SIZED ENTERPRISES OF MEAT AND DAIRY INDUSTRY AND THEIR COMPETITIVENESS
Słowa kluczowe	strategie, bariery, rozwój, innowacyjność, małe i średnie przedsiębiorstwa, przetwórstwo mięsne i mleczarskie
Key words	strategies, barriers, development, innovation, small and medium-sized enterprises, meat and dairy processing
Abstrakt	Głównym celem pracy jest określenie strategii oraz barier rozwoju i działalności innowacyjnej małych i średnich przedsiębiorstw reprezentujących branżę mięsną i mleczarską. Za najbardziej istotne strategie ich rozwoju w latach 2010-2012 uznano działania dotyczące redukcji wewnętrznych kosztów (silniej akcentowana przez małe podmioty w branży mle­czarskiej), kosztów materiałów, komponentów lub usług (z przewagą średnich podmiotów i branży drobiarskiej), wzrostu elastyczności działania i reakcji przedsiębiorstwa na potrzeby zmieniającego się rynku (szczególnie w podmiotach średniej wielkości i z branży drobiarskiej) oraz udoskonalanie marketingu wyrobów i usług (akcentowana przez podmioty średnie i branżę mleczarską). Natomiast czynnikami najbardziej utrudniającymi rozwój oraz działalność inno­wacyjną w tym okresie była silna presja cenowa ze strony konkurencji, a także brak popytu na oferowane produkty, silna konkurencja dotycząca jakości produktu, opinii o nim lub marki oraz wysokie koszty dostępu do nowych rynków (szczególnie dotkliwie odczuwane przez małe podmioty i w branży mleczarskiej).
Abstract	The main aim of this work is to analyze the strategies and barriers to the development and innova­tive activities of small and medium-sized enterprises of meat and dairy industries. The most important strategies for their development in 2010-2012 were actions on reducing internal costs (especially small entities, dairy industry) and the cost of materials, components or services (mostly medium-sized entities, poultry industry), increasing operational flexibility and a company’s response to the needs of the changing market (especially medium-sized companies, poultry industry) and improving the marketing of products and services (emphasised by medium-sized companies and dairy industry). The barriers to development and innovation included strong price pressure from competitors, the lack of demand for products, strong competition in terms of the quality of the product, the opinion about the product or the brand and high costs of access to new markets (challenging especially for small entities and dairy industry).
Cytowanie	Gębski J., Gutkowska K., Jeznach M., Kosicka-Gębska M., Tul-Krzyszczuk A. (2016) Strategie działania a bariery rozwoju i innowacyjności małych i średnich przedsiębiorstw przemysłu mięsnego i mleczarskiego.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 103, z. 4: 58-68
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2016_n4_s58.pdf

Autor	Marzena Ganc
Tytuł	Wrażliwość zysku ze sprzedaży na zmiany czynników kosztowych spóldzielni mleczarskich
Title	Sensitivity of profit on sales to changes cost factors in dairy cooperatives
Słowa kluczowe	spółdzielnie mleczarskie; analiza wrażliwości; koszty stałe i zmienne
Key words	dairy cooperatives; sensitivity analysis; costs
Abstrakt	Celem badań jest określenie stopnia wrażliwości zysku ze sprzedaży na zmiany czynników kosztowych spółdzielni mleczarskich. Wybrano w sposób celowy spółdzielnie mleczarskie położone na terytorium Polski, które nie odnotowały straty ze sprzedaży. Badaną próbę można traktować jako quasi reprezentatywną, z uwagi na marginalne znaczenie w skupie mleka podmiotów spółdzielczych nieprzyjętych do analiz. Spółdzielnie mleczarskie pogrupowano metodą kwartyli według kryterium wyniku ze sprzedaży, a następnie dokonano analizy wrażliwo- ści tej kategorii na zmiany kluczowych kosztów według rodzaju. W spółdzielniach mleczarskich stosujących porównawczy wariant rachunku zysków i strat zysk ze sprzedaży jest najbardziej wrażliwy na zmiany kosztów zużycia materiałów i energii. Wzrost tej kategorii kosztowej o 1% powoduje spadek zysku spółdzielni o około 50%.
Abstract	The aim of the study is to determine the degree of sensitivity of profit on sales to changes in cost factors dairy cooperatives. Selected in a targeted dairy cooperatives located on Polish territory, which did not report a loss from the sale. Chosen dairy cooperatives can be regarded as quasi-representative due to the marginal importance in buying milk cooperative entities not taken for analysis. Dairy cooperatives are grouped by quartiles according to the criteria as a result of the sales, followed by an analysis of the sensitivity of this category to changes in costs by type. The dairy cooperatives using comparative variant of the profit and loss account the profit from the sale is the most sensitive to changes in costs of materials and energy. The increase in this category cost about 1% causes a decrease in profit cooperative of about 50%.
Cytowanie	Ganc M. (2016) Wrażliwość zysku ze sprzedaży na zmiany czynników kosztowych spóldzielni mleczarskich.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 1: 47-57
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2016_n1_s47.pdf

Autor	Teresa Domańska
Tytuł	Sytuacja finansowa spółdzielni mleczarskich o różnej pozycji kredytowej
Title	The financial situation of dairy cooperatives with different credit position
Słowa kluczowe	spółdzielnia mleczarska; sytuacja finansowa; pozycja kredytowa
Key words	dairy cooperatives; financial situation; credit position
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono sytuację finansową spółdzielni mleczarskich o różnej pozycji kredytowej. W celu określenia tej sytuacji wykorzystano wskaźniki płynności finansowej, skorygowanej rentowności, zadłużenia oraz sprawności działania. Spółdzielnie mogą przyjąć pozycję dawcy lub biorcy kredytu handlowego, która może wpływać na wysokość osiąganych dochodów. Pozycja kredytowa może być uzależniona od wielu czynników, m.in. od strategii zarządzania kapitałem obrotowym, pozycji na rynku oraz stosowanych praktyk w sektorze. Sytuacja finansowa spółdzielni mleczarskich różniła się w zależności od przyję- tej pozycji kredytowej przez zarządzających. W grupie spółdzielni przyjmujących pozycję biorcy kredytu handlowego zaobserwowano niższą płynność finansową oraz skorygowaną rentowność niż w grupie spółdzielni – dawców kredytu handlowego. Zarządzający spółdzielniami – dawcami kredytu per saldo, stosujący bardziej liberalną strategię kredytu handlowego przyczyniali się do zwiększenia przychodów ze sprzedaży. W spółdzielniach – biorcach kredytu handlowego, zarządzający kształtowali wskaźniki zadłużenia na wyższym poziomie niż w grupie dawców kredytu. Zarządzający spółdzielniami, które zaliczono do grupy biorców kredytu stosowali bardziej restrykcyjną politykę w zakresie udzielania kredytu handlowego. Zarządzający z obu grup najczęściej sto
Abstract	This article presents financial situation of diary cooperatives with different credit positions. In order to estimate their situation, the rates of financial remuneration, adjusted profitability, indebtedness and effectiveness of work were used. The diary cooperatives may apply a position of a donator or a recipient of trade credit which can influence a level of the attained incomes. A credit position will be dependant to numerous factors, like e.g. a strategy of managing working capital, a position on a market and the practices used in the trade. The financial situation of the diary cooperatives was varied depending on the applied by the managers of those diary cooperatives credit positions. A lower financial remuneration and adjusted profitability were noticed in the group of those diary cooperatives which have applied the position of recipient of trade credit than in the case of the group of the diary cooperatives which have decided to apply the position of donator of trade credit. The managers of those diary cooperatives – and donators of per balance credit, who were using more liberal strategy of trade credit, have contributed to increasing the incomes from selling. In the case of the diary cooperatives – so called recipients of trade credit, the managers of them were shaping the indebtedness rates on a higher level than the managers of the group of the so called donators of trade credit. The managers of the diary cooperatives, which are counted in the group of recipients of credit, use more restrictive policy of imparting trade credit. The managers of both groups used more frequently a strategy of negotiating maximal terms of debts’ payment.
Cytowanie	Domańska T. (2016) Sytuacja finansowa spółdzielni mleczarskich o różnej pozycji kredytowej.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 1: 59-71
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2016_n1_s59.pdf

Autor	Teresa Domańska
Tytuł	Determinanty płynności finansowej spółdzielni mleczarskich
Title	Determinants of financial liquidity in the dairy cooperatives
Słowa kluczowe	płynność finansowa, determinanty płynności finansowej, spółdzielnia mleczarska
Key words	the financial liquidity, the determinants of financial liquidity, dairy cooperative
Abstrakt	W opracowaniu zidentyfikowano siłę i kierunek wpływu wybranych determinant kształtujących płynność finansową w spółdzielniach mleczarskich. W analizie wykorzystano propozycję przyczynowo-skutkowego powiązania czynników kształtujących płynność finansową, w której poziom płynności zdeterminowany był przez strukturę aktywów, strukturę zobowiązań i pokrycia zobowiązań. Płynność finansowa jest kategorią złożoną, dlatego wymaga kompleksowego i wieloaspektowego podejścia. Identyfikacja czynników kształtujących płynność finansową ma szczególne znaczenie w zarządzaniu finansami przedsiębiorstw. Przeprowadzone badania pozwoliły ustalić, że głównym czynnikiem wpływającym na płynność była struktura zobowiązań. Koniunktura gospodarcza nie miała wyraźnego wpływu na poziom płynności, w większym stopniu mogła ona kształtować jej determinanty.
Abstract	The paper identifies the strength and direction of the selected factors influencing financial liquidity in dairy cooperatives. The analysis used a proposition of cause-and-effect relations between the factors influencing financial liquidity in which the liquidity level was determined by the structure of assets, the structure of liabilities and commitments. Financial liquidity is a complex category, therefore, it requires a comprehensive and multifaceted approach. Identification of factors affecting the liquidity is extremely important for financial management of cooperatives. The already conducted research gave an opportunity to ascertain that the main factor affecting the liquidity was the structure of liabilities. The economic situation had no apparent effect on the level of liquidity, however, it could have developed the determinants of the structure of liabilities to a greater extent.
Cytowanie	Domańska T. (2016) Determinanty płynności finansowej spółdzielni mleczarskich.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 4: 41-51
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2016_n4_s41.pdf

Autor	Anna Murawska
Tytuł	Uwarunkowania postaw konsumentów wobec produktów mięsnych
Title	The determinants of consumer attitudes towards meat products
Słowa kluczowe	konsument, produkty mięsne, czynniki, spożycie, zakup
Key words	consumer, meat products, factors, consumption, purchase
Abstrakt	Celem artykułu było przedstawienie uwarunkowań postaw konsumentów wobec produktów mięsnych. W szczególności określono ilość i częstotliwość spożywania produktów mięsnych, preferencje i częstotliwość zaopatrywania się w produkty mięsne oraz czynniki mające wpływ na ich zakup i konsumpcję. Na potrzeby artykułu przeprowadzono analizę danych wtórnych oraz pierwotnych, za pośrednictwem wywiadu standaryzowanego. Badania zostały przeprowadzane w 2014 r. na grupie 150 respondentów zamieszkujących Bydgoszcz i jej okolice. Przeciętne spożycie mięsa i jego przetworów wynosi rocznie w Polsce ponad 70 kg na osobę. Najczęściej spożywanym mięsem przez polskich konsumentów jest wieprzowina, rośnie spożycie drobiu, zmniejsza się spożycie wołowiny. Istotną rolę podczas zakupu produktów mięsnych odgrywają takie czynniki, jak wygląd, skład, producent, zawartość tłuszczu i białka oraz walory odżywcze, najmniejsze znaczenie mają działania promocyjne.
Abstract	The aim of the article was to present the determinants of consumer attitudes towards meat products. In particular, to identify specified amount of purchased meat and frequency of consumption of meat products, preferences and frequency of supply in meat products and the factors influencing their purchase and consumption. Primary data obtained through standardized interview and secondary data were analysed. The study was carried out in 2014 on a group of 150 respondents living in Bydgoszcz and its surroundings. The average consumption of meat and dairy product in Poland is more than 70 kg per person per year. The most common meat eaten by Polish consumers is pork, the consumption of poultry rises, while beef consumption decreases. The purchase of meat products strongly depends on such factors as the products’ appearance, composition, producer, fat and protein content and nutritional value, while the promotional activities are of the least importance.
Cytowanie	Murawska A. (2016) Uwarunkowania postaw konsumentów wobec produktów mięsnych.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 113: 159-171
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2016_n113_s159.pdf

Autor	Mariusz Grębowiec
Tytuł	Rola marki w procesie podejmowania decyzji zakupu produktów mleczarskich na przykładzie rynku jogurtów
Title	THE ROLE OF BRAND IN THE PURCHASE DECISION MAKING OF DAIRY PRODUCTS FOR EXAMPLE YOGHURT MARKET
Słowa kluczowe	marka, branża mleczarska, jogurt
Key words	brand, dairy industry, yoghurt
Abstrakt	Produkty wysokiej jakości cieszą się uznaniem wśród konsumentów. Nieustająca analiza preferencji i wyborów nabywców pozwala na dostrzeganie zmian w zachowaniach rynkowych, a także wskazuje przedsiębiorstwom kierunki rozwoju. Uwzględnianie tych preferencji w działaniach przedsiębiorstw wpływa na wzrost ich pozycji rynkowej, a także na pozyskiwanie coraz większej liczby lojalnych nabywców. Marka spełnia istotną rolę podczas dokonywania wyboru spośród szerokiego wachlarza ofert rynkowych. Lojalność nabywców wobec marki wpływa więc na zwiększanie się jej renomy. Przekłada się to również na wzrost sprzedaży oraz możliwość dalszego rozwoju firmy. Znane marki mogą konkurować jakością o lojalność klientów. Wykorzystując strategie kreowania wizerunku marki, zyskuje ona przewagę konkurencyjną. Celem opracowania było określenie znaczenia marki podczas zakupu produktów mleczarskich. Jako główne spektrum zainteresowania wybrany został rynek mleka oraz jego przetworów, ze szczególnym uwzględnieniem rynku jogurtów. W opracowaniu zebrano rozważania teoretyczne z zakresu marki i czynników warunkujących jej siłę, ponadto przedstawiono współczesną sytuację na rynku mleka oraz jego przetworów. Rozważania teoretyczne poparto badaniami przeprowadzonymi wśród 250 przypadkowo dobranych respondentów. Osiągnięte wyniki badań pozwoliły na wyciągniecie wniosków zawartych na końcu opracowania. Z przeprowadzonych badań wynika, że marka ma istotne znaczenie w procesie zakupu jogurtów. Wysoka jakość produktów markowych wpływa na zaufanie konsumentów do marki, a wzrost lojalności nabywców przekłada się na wzrost sprzedaży i umocnienie pozycji rynkowej przedsiębiorstwa. Producenci jogurtów, posiadający markę cieszącą się uznaniem, powinni w swoich działaniach kierować się dobrem konsumenta, gdyż od jego wyborów zależy dalszy rozwój wizerunku marki i przedsiębiorstwa także w wymiarze ekonomicznym.
Abstract	High-quality products are appreciated by consumers. The ongoing analysis of the preferences and choices of buyers allows the perception of changes in the behavior of the market, and indicates directions of development companies. Taking into account the needs and preferences of consumers in the activities of enterprises affects the growth of their market position, as well as gaining more and more loyal customers. Brand plays a crucial role in making a selection from a wide range of market offers. The loyalty of customers towards the brand affects the increase in its reputation. This translates into an increase in sales and the possibility of further development of the company. Famous brands can compete on quality of customer loyalty. Using strategies to create brand image, it gains a competitive advantage. The aim of the study was to investigate the significance of the brand among consumers when buying dairy products. As the main spectrum of interest is selected market milk and dairy products, with particular emphasis yoghurt market.
Cytowanie	Grębowiec M. (2016) Rola marki w procesie podejmowania decyzji zakupu produktów mleczarskich na przykładzie rynku jogurtów.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 15(64): 55-67
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2016_n64_s55.pdf

Autor	Lucyna Błażejczyk-Majka
Tytuł	Polskie gospodarstwa mleczne w rankingu efektywności technicznej gospodarstw unijnych z wykorzystaniem modelu SE-CCR
Title	Polish Dairy Farms in the Ranking of Technical Efficiency of EU Farms Using the SE-CCR Model
Słowa kluczowe	analiza DEA, model nadefektywności, model SE-CCR, efektywność techniczna, rolnictwo unijne, produkcja mleka
Key words	DEA analysis, superefficiency model, SE-CCR model, technical efficiency, EU farming, milk production
Abstrakt	W pracy przestawiono zastosowanie analizy DEA, a w szczególności modelu SE-CCR, do budowy rankingów efektywności unijnych gospodarstw specjalizujących się w produkcji mleka. Wykorzystano dane statystyczne publikowane przez agendę FADN. Efektywność techniczną przeciętnych gospodarstw mlecznych poszczególnych krajów członkowskich UE wyznaczono ze względu na trzy rodzaje produktów w nich wytwarzanych, dzięki zaangażowaniu czterech podstawowych czynników produkcji. W efekcie badania wykazano, że polskie gospodarstwa mleczne w 2013r. prowadziły produkcję w sposób efektywny, niemniej jednak znalazły się one dopiero na 18 miejscu w rankingu efektywności produkcji mleka 23 państw unijnych.
Abstract	The study presents the application of DEA analysis, particularly the SE-CCR model, to construct efficiency rankings of EU farms specializing in milk production. The analysis was based on statistical data published by FADN. Technical efficiency of average dairy farms in individual EU countries was determined for three types of their products using four basic factors of production. The analysis showed that production of Polish dairy farms in 2013 was efficient; nevertheless, these farms ranked only 18th in the ranking of milk production efficiency among 23 EU countries.
Cytowanie	Błażejczyk-Majka L. (2016) Polskie gospodarstwa mleczne w rankingu efektywności technicznej gospodarstw unijnych z wykorzystaniem modelu SE-CCR.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 3: 20-34
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n3_s20.pdf

Autor	Barbara Hadryjańska
Tytuł	Ochrona środowiska w branży mleczarskiej jako jeden z elementów zapewniających bezpieczeństwo ekologiczne
Title	Environmental Protection in the Dairy Industry as One of the Elements Ensuring the Ecological Security
Słowa kluczowe	ochrona środowiska przyrodniczego, przemysł mleczarski, bezpieczeństwo ekologiczne
Key words	environmental protection, dairy industry, ecological security
Abstrakt	W pracy zaprezentowano zagadnienia związane z bezpieczeństwem ekologicznym państwa, z uwzględnieniem dokumentów prawnych mających przyczynić się do poprawy takiego stanu. Głównym celem opracowania jest zaprezentowanie działań związanych z ochroną środowiska prowadzonych w przedsiębiorstwach mleczarskich, które wpływają na zapewnienie bezpieczeństwa ekologicznego kraju. Autorka na podstawie badań empirycznych prowadzonych w przedsiębiorstwach mleczarskich przedstawiła, jakimi metodami jest prowadzona ochrona środowiska w tej branży. Zakłady produkcyjne wdrażając gospodarkę wodno-ściekową, gospodarkę odpadami oraz działania mające na celu ochronę atmosfery czynią to głównie ze względów legislacyjnych, ale także z powodu możliwości zwiększenia wydajności produkcji i wzrostu efektywności działania. Oszczędzając wodę oraz minimalizując ilość ścieków, odpadów oraz zanieczyszczeń emitowanych do atmosfery, przedsiębiorstwa poprawiają parametry środowiskowe procesu produkcji, a także pozytywnie wpływają na swoją sytuację ekonomiczną oraz bezpieczeństwo ekologiczne kraju.
Abstract	The paper presents issues related to the ecological safety of the country with regard to legal documents aimed at the improvement of ecological conditions. The author, based on empirical research conducted in the dairy enterprises, presented which methods are carried out for environmental protection in this industry. Production enterprises, by implementing water and sewage waste management and atmosphere protection, do so mainly for reasons of legislation, but also because there are abilities to increase production capacity and increase operating efficiency. The enterprises economize water and reduce the amount of waste water, wastes and pollutions emitted into the atmosphere. In this way the companies improve the environmental performance of the production process, as well as have a positive impact on their economic situation and the ecological security of the country.
Cytowanie	Hadryjańska B. (2016) Ochrona środowiska w branży mleczarskiej jako jeden z elementów zapewniających bezpieczeństwo ekologiczne.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 3: 101-109
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n3_s101.pdf

Autor	Katarzyna Brodzińska
Tytuł	Problemy funkcjonowania i rozwoju rodzinnych gospodarstw mlecznych w Polsce na tle uwarunkowań światowych
Title	Problems with Function and Development of Family Dairy Farms in Poland against the Background of World Conditions
Słowa kluczowe	gospodarstwa mleczne, koncentracja produkcji, organizacja gospodarstw
Key words	dairy farms, concentration of production, farm management
Abstrakt	Rodzinne gospodarstwa mleczne odegrały znaczącą rolę w historii polskiego rolnictwa i dlatego ważne jest określenie czynników determinujących możliwości ich rozwoju po zniesieniu kwot mlecznych. Materiał badawczy stanowiły wyniki badań własnych z 2016 roku, którymi objęto 69 właścicieli gospodarstw mlecznych z województwa warmińsko-mazurskiego oraz dane statystyczne. Z przeprowadzonych analiz wynika, że Polska jest znaczącym producentem mleka krowiego w Unii Europejskiej (4) i na świecie (12). Po integracji z UE nastąpiła koncentracja produkcji i poprawa wydajności mlecznej krów. Przeprowadzone w ostatnich latach inwestycje w gospodarstwach mlecznych przyczyniły się do poprawy ich konkurencyjności, ale stanowiły duże obciążenie kredytowe. Spadek opłacalności cen mleka związany z zaprzestaniem jego kwotowania, wysokie kary za nadprodukcję i konieczność spłacania rat kredytów spowodowały problemy finansowe wielu rodzinnych gospodarstw mlecznych i zagrażają ich trwałości.
Abstract	Family dairy farms have played a major role in the history of Polish agriculture. Because of this, it is important to assess the factors of their development after milk quotas were abolishment. Source material is comprised of results of the author’s own research, carried out in 2016. This involved 69 dairy farm owners from the Warmian-Masurian region. The analysis also involved statistical data on the functioning of dairy farms. The conducted analysis ranks Poland as a major producer of cow milk in the European Union (4th) and in the world (12th). Integration with the EU resulted in increased concentration of production and cow efficiency. Investments made by dairy farms in the last few years have increased their competitiveness. However, they were often financed from loans. The decrease of milk profitability, caused by not maintaining production quotas, high penalties for overproduction, as well as the necessity of paying off loan installments, have led to financial problems for many family dairy farms.
Cytowanie	Brodzińska K. (2016) Problemy funkcjonowania i rozwoju rodzinnych gospodarstw mlecznych w Polsce na tle uwarunkowań światowych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 2: 29-38
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n2_s29.pdf

Autor	Maria Grzybek, Wiesław Szopiński
Tytuł	Preferencje konsumentów z województwa podkarpackiego podczas zakupu spożywczych produktów ekologicznych
Title	Buying Preferences of Consumers from Podkarpackie Province Regarding Organic Food Products
Słowa kluczowe	ekologiczne produkty spożywcze, konsumenci, preferencje
Key words	organic food, consumers preferences
Abstrakt	Na wstępie opracowania podkreślono cechy ekologicznych produktów spożywczych, które decydują o bezpieczeństwie ich spożywania. Zwrócono uwagę na dynamiczny rozwój tego segmentu artykułów spożywczych na świecie, w Polsce oraz w woj. podkarpackim. W analizie empirycznych wyników badań, dotyczących 700 konsumentów z woj. podkarpackiego wykazano rodzaje ekoproduktów preferowane podczas realizacji zakupów przez konsumentów. Interpretację badanego zjawiska przeprowadzono w odniesieniu do miejsca zamieszkania, płci, wieku, liczby osób w rodzinie, wykształcenia i poziomu dochodu przypadającego na 1 członka rodziny. Na podstawie badań należy stwierdzić, że według udziału udzielonych odpowiedzi hierarchia preferowanych artykułów była następująca: warzywa, owoce, miód, wyroby mięsne, mleko, przetwory mleczne, wędliny, soki owocowe, pieczywo i zioła.
Abstract	The beginning of the paper highlights the characteristics of organic food products which determine the safety of their consumption. Attention was drawn to the dynamic development of this food segment in the world, in Poland and in Podkarpackie province. In the analysis of empirical research results on 700 consumers from Podkarpackie province, it was shown which types of eco-products were preferred in consumer purchases. Interpretation of the tested phenomenon was conducted in relation to residence, sex, age, number of family members, education level and income per family member. On the basis of the conducted research it can be stated that the hierarchy of preferred items was as follows: vegetables, fruits, honey, meat products, milk, dairy products, smoked sausages, fruit juices, bread and herbs.
Cytowanie	Grzybek M., Szopiński W. (2016) Preferencje konsumentów z województwa podkarpackiego podczas zakupu spożywczych produktów ekologicznych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 2: 106-113
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n2_s106.pdf