Wyniki wyszukiwania

Autor	Karolina Pawlak
Tytuł	Stan przemysłu spożywczego w Polsce na tle pozostałych krajów UE i USA
Title	The State of Food Industry in Poland against the Rest of the European Union Countries and the US
Słowa kluczowe	przemysł spożywczy, koncentracja działalności, wydajność pracy, struktura przemysłu spożywczego, Polska, kraje UE, USA
Key words	food industry, concentration of activities, labour productivity, structure of food industry, Poland, the European Union countries, the US
Abstrakt	Celem artykułu była ocena stanu przemysłu spożywczego w Polsce na tle pozostałych krajów UE i USA w oparciu o porównanie stopnia koncentracji przedsiębiorstw, poziomu wydajności pracy oraz wybranych cech strukturalnych tego przemysłu. W badaniach wykorzystano dane Urzędu Statystycznego Unii Europejskiej (Eurostat) oraz agencji statystycznej Departamentu Handlu Stanów Zjednoczonych (US Census Bureau). Na podstawie przeprowadzonych analiz można stwierdzić, że w latach 2007-2014 tempo rozwoju polskiego przemysłu spożywczego mierzone wzrostem wartości obrotów i wartości dodanej w sektorze przetwórstwa żywności było znacznie szybsze niż w pozostałych krajach UE i USA. Postępująca koncentracja przemysłu spożywczego sprzyjała wzrostowi wydajności pracy, stwarzając szansę na poprawę jego międzynarodowej pozycji konkurencyjnej. Struktura branżowa przemysłu spożywczego w Polsce, rozpatrywana przez pryzmat wartości obrotów, wartości dodanej i zatrudnienia, zasadniczo nie odbiegała od występującej w pozostałych państwach UE i USA, a więc największych producentów i eksporterów żywności na świecie.
Abstract	The aim of the paper was to assess the state of Polish food industry against the rest of the EU countries and the US based on the comparison of the degree of concentration of activities, labour productivity and selected structural features of this industry. The research is based on the data from the Statistical Office of the European Union (Eurostat) and the US Census Bureau which is part of the U.S. Department of Commerce. It was proved that in 2007-2014 the rate of growth of Polish food industry measured by an increase in turnover and value added in food processing sector was much higher than in the rest of the EU countries and the US. The progressive concentration of the food industry has led to the growth of labour productivity, giving a chance to improve its international competitive position. The branch structure of the food industry in Poland, viewed through the value of turnover, value added and employment, generally did not differ from the occurring in other EU countries and the US, being the largest producers and exporters of food in the world.
Cytowanie	Pawlak K. (2016) Stan przemysłu spożywczego w Polsce na tle pozostałych krajów UE i USA.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 3: 313-324
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n3_s313.pdf

Autor	Magdalena Bodył
Tytuł	Ewolucja światowego rynku tytoniu i wyrobów tytoniowych
Title	The Evolution of the Global Market of Tobacco
Słowa kluczowe	tytoń, wyroby tytoniowe, nikotyna, papierosy
Key words	tobacco, tobacco products, nicotine, cigarettes
Abstrakt	Tytoń jest uprawiany w co najmniej 124 krajach na świecie. W 2013 r. uprawiano 7,4 mln ton tytoniu na powierzchni 4,3 mln ha. Liderem w produkcji tytoniu są Chiny. W ostatnich dekadach uprawa tytoniu przesunęła się z krajów o wysokich dochodach do krajów o średnich i niskich dochodach. Odnotowano wysoki wzrost produkcji w Azji i Afryce oraz spadek w Europie i Ameryce Północnej. Światowe obroty handlowe tytoniem systematycznie rosną. Udział eksportu w globalnej produkcji tytoniu w 2013 r. wynosił 35,5%, co wskazuje na proeksportowy charakter produkcji w niektórych regionach świata. Głównym dostawcami są kraje Ameryki Południowej a importerami kraje Europy.
Abstract	Tobacco is grown in at least 124 countries around the world. In 2013 cultivated 7.4 million tons of tobacco in the area of 4.3 million hectares. China is a leader in the production of tobacco. Over the last few decades tobacco production has shifted from high-income countries to countries with medium and low incomes. There has been a high increase in production in Asia and Africa and a decline in Europe and North America. The share of the export in the global production of tobacco in 2013 amounted to the 35.5%, what is indicating to pro-export character of the production in some regions of the world. The main suppliers are the South American countries and the main importers are countries of Europe.
Cytowanie	Bodył M. (2016) Ewolucja światowego rynku tytoniu i wyrobów tytoniowych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 2: 19-28
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n2_s19.pdf

Autor	Anna Bugała
Tytuł	Stan i perspektywy rozwoju polskiego handlu zagranicznego owocami, warzywami i ich przetworami z Turcją
Title	Status and Prospects of Development of Polish Foreign Trade in Fresh and Processed Fruits and Vegetables with Turkey
Słowa kluczowe	eksport, import, owoce, warzywa, przetwory owocowe i warzywne
Key words	export, import, fruits, vegetables, processed fruits and vegetables
Abstrakt	Turcja jest głównym partnerem handlowym Polski z rejonu Bliskiego Wschodu i Azji. Saldo handlu zagranicznego owocami, warzywami i ich przetworami pomiędzy Polską i Turcją w latach 2006-2014 było ujemne. Autor podejmuje próbę oceny stanu i perspektyw rozwoju krajowego handlu owocami, warzywami i ich przetworami z Turcją. Szczególną uwagę poświęca sytuacji i możliwościom rozwoju tureckiego sektora ogrodniczego w trakcie dążenia tego kraju do członkostwa w UE.
Abstract	Turkey is Poland’s main trading partner from Asia and the Middle East. From 2006-2014 the balance of Polish foreign trade in fruits, vegetables and their derivatives with Turkey was negative. The author undertakes an attempt to assess the situation and outlook of Polish trade in fresh and processed fruits and vegetables with Turkey, with particular focus on the situation and development possibilities of the Turkish horticultural sector on the path to EU accession.
Cytowanie	Bugała A. (2016) Stan i perspektywy rozwoju polskiego handlu zagranicznego owocami, warzywami i ich przetworami z Turcją .Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 2: 39-46
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n2_s39.pdf

Autor	Andrzej Czyżewski, Łukasz Kryszak
Tytuł	Współzależności międzygałęziowe w sektorze rolnym w świetle modelu input-output a poziom finansowego wsparcia rolnictwa w wybranych krajach
Title	The Input-Output Analysis in the Agricultural Sector and Level of Financial Support for Agriculture in Selected Countries
Słowa kluczowe	model input-output, efektywność makroekonomiczna rolnictwa, wsparcie finansowe, wykorzystanie zasobów własnych, nadwyżka ekonomiczna, import, eksport
Key words	input-output model, macroeconomic effectiveness of agriculture, financial support, use of own resources, economic surplus, import, export
Abstrakt	Głównym celem artykułu było zbadanie współzależności międzygałęziowych w odniesieniu do rolnictwa przy pomocy modeli input-output w wybranych krajach w kontekście poziomu wsparcia finansowego rolnictwa w tych państwach. Do badań wybrano 10 krajów spoza Unii Europejskiej, dla których dostępne były dane dotyczące poziomu wsparcia rolnictwa. Zakres czasowy obejmował lata 1995-2011, natomiast głównym źródłem danych były tablice przygotowane w ramach projektu World Input-Output Database. Przeprowadzone analizy potwierdziły paradoks rozwojowy rolnictwa, zgodnie z którym wysoki potencjał sektora rolnego wiąże się z relatywnie niską efektywnością makroekonomiczną i jednocześnie wysoką wydajnością pracy. W artykule określono też poziom samowystarczalności sektora rolnego w badanych krajach oraz związki rolnictwa z zagranicą. Dodatkowo wskazano na proces wyrównywania się poziomu wsparcia dla rolnictwa w poszczególnych krajach, przy utrzymaniu relatywnie wysokiego zróżnicowania.
Abstract	The study selected 10 non-EU countries for which data concerning the level of support for agriculture were available. The time range covered the years 1995-2011, while the main sources of data were tables prepared as part of the World Input-Output Database. The conducted analysis confirmed the paradox of development of agriculture, according to which the high potential of the agricultural sector is associated with a relatively low macroeconomic efficiency and at the same time high productivity. The article sets a level of self-sufficiency in the agricultural sector in the studied countries as well as international trade relations with foreign countries. In addition, it noted the process of equalizing the level of support for agriculture in different countries, while maintaining a relatively high diversity.
Cytowanie	Czyżewski A., Kryszak Ł. (2016) Współzależności międzygałęziowe w sektorze rolnym w świetle modelu input-output a poziom finansowego wsparcia rolnictwa w wybranych krajach.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 2: 55-65
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n2_s55.pdf

Autor	Anna Kowalska
Tytuł	Międzynarodowa konkurencyjność polskiego sektora owocowego po przystąpieniu do Unii Europejskiej
Title	International Competitiveness of Polish Fruit Sector Following the Accession to the European Union
Słowa kluczowe	owoce, przetwory, import, eksport, handel zagraniczny, konkurencyjność
Key words	fruits, preserves, import, export, international trade, fruit market, competitiveness
Abstrakt	Celem artykułu jest przedstawienie zmian jakie zaszły w eksporcie oraz imporcie owoców i ich przetworów po przystąpieniu Polski do krajów UE, jak również konkurencyjności branży. Analiza dotyczyła lat 2004-2014 i była przeprowadzona na podstawie danych IERiGŻ-PIB. Analizie poddano wartość i saldo obrotów, strukturę geograficzną oraz wybrane wskaźniki konkurencyjności. Głównym importerem owoców z Polski są kraje starej UE i WNP. Polska ma przewagę komparatywną przede wszystkim w przypadku przetworów z owoców, co potwierdzają wartości wskaźników TC, LFI i GLI. Przyczyną tak dużego wzrostu eksportu do krajów unijnych było w dużej mierze zniesienie ceł, atrakcyjne ceny oraz wysoka jakość. Wpływ na handel owocami i ich przetworami, podobnie jak i innymi produktami, ma również kurs walut.
Abstract	The aim of this article is to present the changes that have taken place in export and import of fruits and their preserves after the Polish accession to the EU, as well as the competitiveness of the trade. The analysis covered the period 2004-2014 and has been conducted on the basis of the data from IERiGŻ-PIB. The value and the balance of trade, as well as the geographical structure of exchange were analysed, as were selected indicators of competitiveness. The main importers of fruits from Poland are old EU countries as well as CIS. Poland has a comparative advantage especially in the case of processed fruit, which is confirmed by values of TC, LFI and GLI. The reason for a large increase in exports to EU countries was largely the abolition of customs duties, attractive prices and high quality. The exchange rate also has an effect on trade of fruit and their preserves, as well as other products.
Cytowanie	Kowalska A. (2016) Międzynarodowa konkurencyjność polskiego sektora owocowego po przystąpieniu do Unii Europejskiej .Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 2: 176-185
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n2_s176.pdf

Autor	Anna Olszańska
Tytuł	Handel zagraniczny Polski produktami mięsnymi w latach 1996 2014 – ocena tendencji na podstawie wybranych wskaźników
Title	Polish Foreign Trade of Meat Products from 1996-2014 – Assessment of Trends on the Basis of Selected Indicators
Słowa kluczowe	handel zagraniczny, produkty mięsne, eksport, import
Key words	foreign trade, meat products, export, import
Abstrakt	Celem opracowania jest ocena zmian wielkości i struktury handlu zagranicznego produktami mięsnymi i ich wpływu na krajowe rynki poszczególnych rodzajów żywca w okresie poprzedzającym i po integracji z UE. Analizowano lata 1996 - 2014 - 9 lat poprzedzających integrację i 10 lat po formalnym wejściu Polski w struktury UE. Wejście Polski w struktury UE spowodowało znacznie głębsze zmiany niż się spodziewano. Dotyczą one skali i struktury handlu międzynarodowego ale przede wszystkim struktury i kierunków zmian w produkcji krajowej. Korzystną pozycję na rynku krajowym a także szerzej na rynku unijnym wypracowali producenci i przetwórcy drobiu. Rynek wołowiny jest w największym stopniu zorientowany proeksportowo i niestety koniunktura na nim jest uzależniona od warunków eksportu. Największy problem zarysował się na rynku wieprzowiny. Od ok. 2008 r. ukształtowała się na tym rynku względnie stabilna sytuacja, związana z niezbyt korzystną koniunkturą dla polskich producentów żywca. Z eksportera netto wieprzowiny Polska stała się jej dużym importerem.
Abstract	The aim of the study is to assess changes in the size and structure of foreign trade of meat products and their impact on the domestic markets of the various types of livestock in the period before and after the integration with the EU. Analyzed were the years 1996-2014 – 9 years before the integration and 10 years after Poland formally entered the EU structures. Polish entry into the structures of the EU resulted in much deeper changes than expected. They concern the scale and structure of international trade but above all the structure and direction of changes in domestic production. Producers and processors of poultry worked out an advantageous position in the domestic market as well as more broadly in the EU. The market for beef is the most export-oriented and unfortunately its situation depends on the conditions of export. The biggest problem appeared in the pork market. From approx. 2008, this market was relatively stable in association with a relatively unfavorable economic situation for Polish livestock producers. From a net exporter of pork, Poland became a big importer.
Cytowanie	Olszańska A. (2016) Handel zagraniczny Polski produktami mięsnymi w latach 1996 2014 – ocena tendencji na podstawie wybranych wskaźników.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 2: 232-241
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n2_s232.pdf

Autor	Marcin Mucha, Michał Pietrzak, Monika Roman
Tytuł	Zmiany we wspólnej organizacji rynku cukru a jego zasięg geograficzny
Title	Changes of the Common Organization of Sugar Market and its Geographical Delineation
Słowa kluczowe	rynek cukru, metoda Elzinga-Hogarty, delimitacja rynku, test LIFO, test LOFI, wspólna organizacja rynku cukru
Key words	sugar market, Elzinga-Hogarty method, market delineation, test LIFO, test LOFI, the common organization of sugar market - CMO Sugar
Abstrakt	Celem artykułu było określenie oddziaływania zmian we wspólnej organizacji rynku cukru na jego zasięg geograficzny przy wykorzystaniu metody Elzinga-Hogarty. Badania przeprowadzono przed wprowadzeniem reformy, tj. w 2006 r. oraz obecnie, tj. po jej wdrożeniu. W artykule wykorzystano dane wtórne dotyczące produkcji, konsumpcji, importu i eksportu cukru na poziomie państw oraz Unii Europejskiej (UE) gromadzone przez International Sugar Organization. Zdefiniowany zasięg geograficzny rynku cukru można określić jako niemal globalny – zarówno w 2006, jak i w 2013 r. Zatem reforma przeprowadzona w UE (powodująca zmianę UE z eksportera netto w importera netto) nie wpłynęła zasadniczo na charakter rynku cukru. Pewnym zmianom uległa struktura krajów tworzących ten rynek, a także wzrósł jego udział w światowych obrotach.
Abstract	The aim of the paper was to determine the impact of changes in the common organization of sugar market on the geographical scope using the method Elzinga-Hogarty. The research was conducted before the introduction of the reform in 2006 and now after its implementation. We used secondary data on sugar production, consumption, imports and exports on country and European Union (EU)level gathered for by the International Sugar Organization. Defined geographical scope of the sugar market can be described as almost global - both in 2006 and in 2013. The reform conducted in the EU (the EU market change from a net exporter to a net importer) did not affect substantially on the sugar market’s geographical delineation. It changed moderately the structure of the countries that formed the market and increased share of such market in the global turnover of sugar.
Cytowanie	Mucha M., Pietrzak M., Roman M. (2016) Zmiany we wspólnej organizacji rynku cukru a jego zasięg geograficzny.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 2: 258-268
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n2_s258.pdf

Autor	Tomasz Rokicki, Magdalena Wiluk
Tytuł	Handel zagraniczny ziołami i przyprawami w krajach Unii Europejskiej
Title	Foreign Trade of Herbs and Spices in the European Union Countries
Słowa kluczowe	zioła i przyprawy, Unia Europejska, eksport, import
Key words	herbs and spices, European Union, export, import
Abstrakt	Celem głównym badań była ocena zmienności handlu zagranicznego ziołami i przyprawami w krajach UE i próba wskazania występujących prawidłowości. W artykule przedstawiono eksport i import ziół oraz przypraw w tonach i w USD w krajach Unii Europejskiej. Źródłem materiałów były dane z FAOSTAT. Okres badań dotyczył lat 2007-2013. Do badań przyjęto wszystkie państwa członkowskie UE. W latach 2007-2013 handel zagraniczny ziołami i przyprawami w krajach UE zwiększył się. Eksport przeważał nad importem, gdyż jego wartość w 2013 roku wyniosła 459,3 tys. ton wobec 71,4 tys. ton importu. Największymi eksporterami i importerami ziół oraz przypraw były największe i najbardziej rozwinięte państwa UE, w których występowała duża koncentracja handlu tymi produktami. Najwięcej spadków w eksporcie ziół i przypraw stwierdzono w 2009 roku, a w imporcie w 2012 roku. W przypadku państw o największym handlu zmiany w poszczególnych latach nie były gwałtowne, tak jak u mniejszych eksporterów i importerów. Stwierdzono istotny silny dodatni związek handlu międzynarodowego ziołami i przyprawami z parametrami gospodarki określonymi przez wartość PKB, wartość eksportu oraz importu.
Abstract	The aim of the study was to evaluate the variability of the foreign trade herbs and spices in the EU countries and attempt to identify common patterns. The article presents the export and import of herbs and spices in tonnes and in value in the EU countries. The source materials constituted data of FAOSTAT. The study period covered the 2007-2013. The study included all EU Member States. In 2007-2013, foreign trade herbs and spices in EU countries has increased.. Exports outweighed imports, because of its value in 2013 amounted to 459.3 thousand. tons and value of imports only 71.4 thousand. tons. The largest exporters and importers of herbs and spices are the largest and the most developed EU countries, where there was a large concentration of trade in these products. Most falls in the export of herbs and spices was in 2009, and in imports in 2012. In the case of countries with the largest trade, changes in particular years were not big, as in smaller exporters and importers. In the present study showed a significant strong positive correlation of international trade herbs and spices with the economy's parameters set by the value of GDP, the value of exports and imports.
Cytowanie	Rokicki T., Wiluk M. (2016) Handel zagraniczny ziołami i przyprawami w krajach Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 2: 269-278
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n2_s269.pdf

Autor	Magdalena Rosińska-Bukowska
Tytuł	Chiński rynek rolno-spożywczy – możliwości rozwoju eksportu polskiej żywności
Title	Chinese Market of Agricultural Products – Possibilities of Development for Polish Agri-Food Export
Słowa kluczowe	handel rolno-spożywczy, żywność, handel Polska-Chiny, rolnictwo
Key words	agri-food trade, food, trade Poland-China, agriculture
Abstrakt	Celem artykułu jest próba oceny możliwości rozwoju polskiego eksportu rolno-spożywczego do Chin w efekcie zmian, jakie dokonały się w ostatnich latach w chińskim modelu konsumpcyjnym. Scharakteryzowano potencjał polskiego sektora rolno-spożywczego (produkcję oraz eksport na tle partnerów z UE). Punktem wyjścia badania jest charakterystyka gospodarki i społeczeństwa Chin. Zarysowanie kierunków zmian w chińskim modelu konsumpcyjnym uznano bowiem za konieczność przy ocenie realnych szans dla rozwoju polskiego eksportu. W drugiej części artykułu skoncentrowano się na wielkości i strukturze popytu na artykuły rolno-spożywcze, których eksportem jest zainteresowana Polska (produkty mleczarskie i mięsne) oraz obecnym sposobie zaspokajania go. W ostatniej części zaprezentowano dane dotyczące polskiego eksportu rolno-spożywczego do Chin oraz podjęto próbę oceny potencjalnych możliwości jego rozwoju.
Abstract	The aim of the study is to assess the development potential of Polish agri-food exports to China due to the changes that have occurred in recent years in the Chinese model of consumption. It characterized the potential of the Polish agri-food sector (production and exports, compared to EU partners). The study assumed that the starting point is the necessity to characterize the economy and society of China. Trends in the Chinese model of consumption are shown first. The next section focuses on the size and structure of demand for agri-food products that Poland is interested in exporting (dairy products and meat), and the present method of satisfying that demand. The last part of the article presents data concerning Polish agri-food exports to China and attempts to assess the potential of its development.
Cytowanie	Rosińska-Bukowska M. (2016) Chiński rynek rolno-spożywczy – możliwości rozwoju eksportu polskiej żywności.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 2: 289-302
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n2_s289.pdf

Autor	Marzena Trajer
Tytuł	Wymiana handlowa towarami rolno-spożywczymi Polski z Litwą
Title	Agri-food commodity exchange between Poland and Lithuania
Słowa kluczowe	eksport, import, towary rolno-spożywcze, Polska, Litwa
Key words	export, import, agri-food commodities, Poland, Lithuania
Abstrakt	W artykule omówiono wymianę handlową towarami rolno-spożywczymi Polski z Litwą. Mimo zróżnicowania rozmiarów i struktury rynków, kraje te są dla siebie ważnymi partnerami handlowymi. Eksport produktów rolno-spożywczych z Polski na Litwę sukcesywnie rośnie. W latach 2009–2015 odnotowano wzrost wartości eksportu o 75%. W 2015 r. eksport osiągnął 537 mln euro wobec 307 mln euro w 2009 r., a import – 264 mln euro wobec 83 mln euro w 2009 r. Polska uzyskuje dodatnie saldo w handlu produktami rolno-spożywczymi z Litwą. W 2015 r. wyniosło ono 273 mln euro i było o 22% większe niż w 2009 r. Dodatnie saldo utrzymuje się dzięki przewadze eksportu nad importem zwłaszcza mięsa czerwonego i mięsa drobiowego wraz z przetworami, a także owoców i warzyw (łącznie z przetworami), kawy oraz przetworów zbożowo-mącznych. Stały deficyt występuje w handlu rybami i ich przetworami, skrobią, a także produktami mleczarskimi i żywymi zwierzętami (poza żywcem drobiowym).
Abstract	In the following paper the trade exchange in agri-food commodities between Poland and Lithuania was presented. Despite the differences in market size and market structure, both countries remain important trade partners for each other. Export of agri-food commodities from Poland to Lithuania successively increases. Between 2009 and 2015 export value increased by 75%. In 2015 export value reached 537 mln EUR in comparison to 307 mln EUR noted in 2009, while import increased from 86 mln EUR in 2009 to 264 mln EUR in 2015. Poland gathers trade surplus in the agri-food commodity exchange with Lithuania. In 2015 trade surplus of Poland amounted to 273 mln EUR and was 22% higher than in 2009. The surplus retains mainly due to the superiority of export over import of red meat and poultry (including red meat and poultry products) as well as fruit and vegetables (including their products), coffee, cereal and milling products. The continuous imbalance is noted for fish and its products, starch, milk products and live animals (poultry livestock excluded).
Cytowanie	Trajer M.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2016_n6_s113.pdf

Autor	Anna Grontkowska, Ludwik Wicki
Tytuł	Zmiany znaczenia agrobiznesu w gospodarce i w jego wewnętrznej strukturze
Title	CHANGES TO THE IMPORTANCE OF AGRIBUSINESS IN THE ECONOMY AND ITS INTERNAL STRUCTURE
Słowa kluczowe	agrobiznes, biogospodarka, handel zagraniczny, produkt krajowy brutto, rolnictwo, przemysł rolno-spożywczy
Key words	agribusiness, bio-economy, foreign trade, gross domestic product, agriculture, food processing industry
Abstrakt	Celem opracowania jest określenie tempa zmian w agrobiznesie w Polsce w latach 1995-2013. Na podstawie danych statystycznych dokonano oceny zmiany znaczenia agrobiznesu w Polsce i jego wewnętrznej strukturze. Stwierdzono, że wartość dodana wytwarzana w agrobiznesie w Polsce zwiększyła się w ujęciu realnym o 20 mld zł, czyli o 30%. Tylko 15% tego wzrostu można przypisać rolnictwu. Udział agrobiznesu w całej gospodarce zmniejszył się z 4,1% w latach 1995-1999 do 3,1% w latach 2011-2013, czyli 0,06 p.p. rocznie. Udział rolnictwa w tworzeniu wartości dodanej brutto w ramach agrobiznesu zmniejszał się w tempie 1,1% rocznie i w latach 1995-2013 obniżył się z 59% do 49%. Wydajność pracy w całym sektorze wynosiła w 2013 roku 38% średniej dla całej gospodarki i obniżała się. W rolnictwie było to tylko 20%, a w przemyśle rolno-spożywczy 102% średniej krajowej. Bardzo wysoki był udział sektora w handlu zagranicznym – aż 13% w 2013 roku, czyli dwa razy więcej niż udział w produkcji globalnej. Agrobiznes w Polsce wciąż odgrywa bardzo ważną rolę w gospodarce, główną siłą napędową jego rozwoju są przetwórstwo rolno-spożywcze oraz eksport produktów żywnościowych.
Abstract	The aim of the study is to determine the rate of change in agribusiness in Poland in the years 1995-2013. In the analysis of statistical data published by the CSO were used. It was found that the value added generated in agribusiness in Poland increased in real terms over the period 1995-2013 by $ 20 billion, it is about 30%. Only 15% of this increase can be attributed to agriculture. In the same period, the share of agribusiness in the whole economy fell from 4.1% to 3.1%, that is by 0.06 percentage points annually. The share of agriculture in gross value added in agribusiness decreased at a rate of 1.1% per year, and its share dropped from 59% to 49% in years 1995-2013. Labour productivity in agribusiness was in 2013 at 38% of the average for the whole economy. In agriculture, labor productivity was at level of 20% of the national average. Labour productivity in agri-food industry was much higher – on the level of average for whole Polish economy. Agribusiness share in foreign trade was high, and in 2013 it was 13%, which is twice more than its share in global production. Agribusiness in Poland continues to play an important role in the economy, the main driving force of its growth is agri-food processing and export of food products.
Cytowanie	Grontkowska A., Wicki L. (2015) Zmiany znaczenia agrobiznesu w gospodarce i w jego wewnętrznej strukturze.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 3: 20-32
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n3_s20.pdf

Autor	Paweł Kraciński
Tytuł	Unijny eksport produktów ogrodniczych do Rosji w latach 2004-2013
Title	EXPORT OF HORTICULTURAL PRODUCTS FROM UE TO RUSSIA IN THE YEARS 2004-2013
Słowa kluczowe	eksport ogrodniczy z UE do Rosji, embargo
Key words	horticultural export from UE to Russia, embargo
Abstrakt	Celem artykułu jest określenie, które kraje Unii Europejskiej (UE) były najbardziej narażone na konsekwencje wprowadzonych przez Rosję ograniczeń handlowych w zakresie produktów ogrodniczych. Największymi eksporterami do Federacji Rosyjskiej z państw UE w latach 2012-2013 były Litwa (32%) oraz Polska (25%). Największy udział eksportu do Rosji w sprzedaży zagranicznej produktów ogrodniczych objętych rosyjskim embargiem odnotowano na Litwie (75%), w Polsce (24%) oraz na Łotwie (21%).
Abstract	The aim of the article was to determine which EU countries were the most vulnerable to the consequences of trade restrictions on horticultural products introduced by Russia. The largest EU exporters to the Russian Federation were Lithuania (32%) and Poland (25%). The largest share of sales to Russia in the export of horti­cultural products in 2012-2013 was registered in Lithuania (75%), Poland (24%) and Latvia (21%).
Cytowanie	Kraciński P. (2015) Unijny eksport produktów ogrodniczych do Rosji w latach 2004-2013.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 4: 60-66
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n4_s60.pdf

Autor	Kazimierz Cyran, Sławomir Dybka, Sylwia Kierczyńska
Tytuł	Produkcja, eksport i ceny zagęszczonego soku jabłkowego a ceny skupu jabłek do przetwórstwa w Polsce
Title	THE RELATIONSHIP BETWEEN PRODUCTION, EXPORT AND PRICES OF APPLE JUICE CONCENTRATE AND THE PRICES FOR APPLE FOR PROCESSING IN POLAND
Słowa kluczowe	ceny, produkcja, eksport, zagęszczony sok jabłkowy, ceny skupu jabłek
Key words	prices, production, export, apple juice concentrate, prices for apple for processing
Abstrakt	Celem pracy było określenie siły oraz kierunku związku pomiędzy produkcją, eksportem i cenami zagęszczonego soku jabłkowego (ZSJ) a cenami skupu jabłek do przetwórstwa w Polsce. Do analizy wykorzystano dane publikowane w miesięczniku „Rynek Rolny”. Zastosowano metody korelacji. Zakres czasowy pracy obejmował lata 2004-2014. Wielkość produkcji ZSJ, pomimo wahań, zwiększała się w analizowanym okresie. ZSJ wyprodukowany w Polsce w ponad 90% był przedmiotem eksportu, a związek pomiędzy wielkością produkcji i wolumenem eksportu, mierzony współczynnikiem korelacji, był dodatni i bardzo silny. Korelacja pomiędzy wielkością produkcji ZSJ a cenami eksportowymi tego produktu była na przeciętnym poziomie, lecz dodatnia. Współczynnik korelacji pomiędzy cenami eksportowymi ZSJ a cenami skupu jabłek do przetwórstwa był na przeciętnym poziomie i dodatni. Ceny skupu jabłek do przetwórstwa były ujemnie skorelowane z wielkością produkcji oraz eksportu ZSJ.
Abstract	The aim of this paper was to determine the power and direction of relationship between production, export and prices of apple juice concentrate and the prices for apples for processing in the years 2004-2014. The ana­lysis used data published in the „Rynek rolny”, by the IERiGŻ-PIB. The correlation coefficients were calculated. Despite the fluctuations, the production of apple juice concentrate increased over the analyzed period. Over 90% of apple juice concentrate produced in Poland was exported and the relationship between the volume of production and export volume measured by a correlation coefficient was positive and very strong. The correlation between the production of apple juice concentrate and prices of apple juice concentrate had a medium power and there was almost no correlation between the prices of apple juice concentrate and the volume of export of apple juice concentrate. The correlations between the prices for apple for processing and both the volume of production and the volume of export of apple juice concentrate were negative.
Cytowanie	Cyran K., Dybka S., Kierczyńska S. (2015) Produkcja, eksport i ceny zagęszczonego soku jabłkowego a ceny skupu jabłek do przetwórstwa w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 4: 74-81
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n4_s74.pdf

Autor	Eduard Bukin, Andrii Skrypnyk, Mykola Talavyria
Tytuł	Wzrost gospodarek wchodzących: w kierunku rynków rolnych i stosunków handlowych. Niestabilność światowego rynku pszenicy na rynkach wschodzących
Title	The rise of the ‘emerging economies’: towards functioning agricultural markets and trade relations? World wheat market instability inspired by emerging markets
Słowa kluczowe	Dekompozycja zmienności produkcji; rynki wschodzące; zmienność plonów pszenicy zebranej z obszarów uprawy
Key words	Decomposition of production variation; emerging wheat market; wheat yields and harvested area variation
Abstrakt	Po rozpadzie ZSRR produkcja pszenicy na Ukrainie, w Kazachstanie i Rosji dostała impuls do ogromnego rozwoju. Byłe radzieckie republiki (FSR) z importerów netto pszenicy zamieniły się w eksporterów netto. Kraje te przyczyniły się do zwiększenia światowego handlu pszenicy, ale wywołały również ogromną zmienność na rynku globalnym. Wciąż nie wprowadzono zmian instytucjonalnych w FSR, które miałyby na celu zmniejszenie zmienności produkcji pszenicy. Wciąż identyfikacja kluczowych problemów w polityce tych państw pozostaje kwestią dyskusji. W artykule przedstawiono rozkład zmienności produkcji pszenicy na podstawie danych wejściowych/wyjściowych produkcji tych plonów w FSR. Metodologia przedstawiona w artykule pozwala zrozumieć i zmierzyć wpływ wybranych składników produkcji na ogół jej zmienności
Abstract	After the USSR decayed into independent countries, wheat production of Ukraine, Kazakhstan and Russia got impulse to tremendous development. The Former Soviet Republics (FSR) from net importers of wheat turned into the net exporters. However, instead of only increasing of global wheat trade, these countries induced enormous volatility to the global market. Regarding that, some institutional changes aimed to decrease variation of wheat production are still not introduced in the FSR. Thus, identifying of key problem in countries policy remains a discussion issue. This article presents production variation decomposition based on input/output data of wheat production in the FSR. Methodology, provided in the articles allows to understand and measure influences of production component on overall production variation
Cytowanie	Bukin E., Skrypnyk A., Talavyria M. (2015) Wzrost gospodarek wchodzących: w kierunku rynków rolnych i stosunków handlowych. Niestabilność światowego rynku pszenicy na rynkach wschodzących.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 1: 47-62
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2015_n1_s47.pdf

Autor	Piotr Bórawski
Tytuł	Tendencje w handlu zagranicznym polskiego sektora mleczarskiego
Title	Tendencies in International Trade of the Polish Dairy Sector
Słowa kluczowe	mleko, produkty mleczne, eksport, import, saldo
Key words	milk, milk product, imports, exports, balance
Abstrakt	W pracy analizie poddano handel zagraniczny mlekiem i produktami mleczarskimi. Wstąpienie Polski do Unii Europejskiej miało korzystny wpływ na handel mlekiem i artykułami mleczarskimi z powodu otwarcia rynków oraz eliminacji barier w handlu zagranicznym miedzy krajami członkowskimi. Wartość eksportu serów i twarogów wzrosła od 27,2 mln EUR w 2005 roku do 691,8 mln EUR w roku 2013. Podobne tendencje wzrostowe zaobserwowano w przypadku mleka i serwatki w proszku, mleka płynnego i śmietany, jogurtu i napojów mlecznych, masła i tłuszczów mlecznych oraz lodów. Wskazano główne kraje, do których Polska eksportuje mleko i przetwory mleczne oraz importerów. W analizie danych posłużono się metodami opisowymi i graficznymi. Materiał źródłowy stanowiły dane Głównego Urzędu Statystycznego, Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - PIB w Warszawie oraz Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. W celu analizy czynników kształtujących saldo bilansu handlowego artykułami mleczarskimi posłużono się modelem regresji wielorakiej. Za zmienne objaśniające przyjęto: X1 (kurs euro), X2 (ceny płacone rolnikom za mleko w Polsce), X3 (ceny płacone rolnikom za mleko w UE), X4 (indeks światowych cen żywności FAO-produkty mleczarskie) oraz X5 (produkcja sprzedana przemysłu spożywczego). Natomiast zmienne objaśniane tworzyły kolejno salda obrotów handlowych: Y1 (saldo handlu zagranicznego artykułów mleczarskich), Y2 (saldo handlu zagranicznego serów i twarogów), Y3 (saldo handlu zagranicznego mleka i serwatki w proszku), Y4 (saldo handlu zagranicznego mleka płynnego i śmietany) oraz Y5 (saldo handlu zagranicznego jogurtami i napojami mlecznymi). Przeprowadzona analiza statystyczna wykazała, że do grupy czynników kształtujących saldo eksportu artykułami mleczarskimi zaliczyć należy kurs euro oraz ceny płacone rolnikom za mleko w UE.
Abstract	The international trade of milk and dairy products was analyzed in the paper. Polish accession to the European Union had a positive impact on trade of milk and dairy products due to the opening of markets and the elimination of barriers to foreign trade between Member States. The value of exports of cheese and curd increased from 27.2 million in 2005 to 691.8 million in 2013. Similar growth trends were observed in the case of milk and whey powder, liquid milk and cream, yogurt and milk drinks, butter and milk fats and ice cream. The countries where we export milk and dairy products were pointed out, as were the importers. Descriptive and graphical methods were used in the data analysis. The source material was data from the Central Statistical Office, the Institute of Agricultural Economics and Food Economy-PIB in Warsaw and the Ministry of Agriculture and Rural Development. In order to analyze the factors influencing the balance of trade in dairy products the author used a multiple regression model. The following explanatory variables were adopted X1 (euro exchange rate), X2 (prices paid to farmers for milk in Poland), X3 (prices paid to farmers for milk in the EU), X4 (FAO food price index-dairy) and X5 (sold production of the food industry). The response variables which sequentially formed trade balance were: Y1 (balance of foreign trade of dairy products), Y2 (foreign trade balance of cheese and curd), Y3 (foreign trade balance of milk and whey powder), Y4 (foreign trade balance of liquid milk and cream) and Y5 (foreign trade of yogurt and milk drinks). Statistical analysis showed that the factors influencing the balance of export of dairy products should include: X1 (euro exchange rate) and X3 (prices paid to farmers for milk in the EU).
Cytowanie	Bórawski P. (2015) Tendencje w handlu zagranicznym polskiego sektora mleczarskiego.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 15(30), z. 1: 7-20
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2015_T15(30)_n1_s7.pdf

Autor	Anna Bugała
Tytuł	Eksport polskich produktów ogrodniczych poza UE i WNP
Title	Polish Export of Horticultural Products to Non-EU and Non-CIS Markets
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract
Cytowanie	Bugała A. (2015) Eksport polskich produktów ogrodniczych poza UE i WNP.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 15(30), z. 2: 16-25
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2015_T15(30)_n2_s16.pdf

Autor	Łukasz Zaremba
Tytuł	Ceny pieczarek w eksporcie z Polski i w eksporcie z Holandii
Title	Export Prices for Mushrooms from Poland and from the Netherlands
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract
Cytowanie	Zaremba Ł. (2015) Ceny pieczarek w eksporcie z Polski i w eksporcie z Holandii.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 15(30), z. 3: 150-158
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2015_T15(30)_n3_s150.pdf

Autor	Łukasz Chryniewicz
Tytuł	Changes in the Value of Exports of Agricultural Products from Selected ACP Countries
Title
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract
Cytowanie	Chryniewicz Ł. (2015) Changes in the Value of Exports of Agricultural Products from Selected ACP Countries.Scientific Journal Warsaw University of Life Sciences SGGW - Problems of World Agriculture, t. 15(30), z. 4: 17-25
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2015_T15(30)_n4_s17.pdf

Autor	Małgorzata Juchniewicz
Tytuł	Tendencje zmian międzynarodowej konkurencyjności przemysłu spożywczego państw Unii Europejskiej
Title	TRENDS IN INTERNATIONAL COMPETITIVENESS OF THE EU FOOD INDUSTRY
Słowa kluczowe	konkurencyjność, przemysł spożywczy, eksport i import produktów przemysłu spożywczego, kraje Unii Europejskiej
Key words	competitiveness, food industry, international export and import of food products,the countries of the European Union
Abstrakt	. Celem opracowania jest określenie zmian międzynarodowej konkurencyjności przemysłu spożywczego krajów Unii Europejskiej. Ranking konkurencyjności opracowano na podstawie wskaźnika syntetycznego, który składał się z następujących wskaźników cząstkowych: udział w rynku eksportowym, wskaźnik ujawnionych przewag komparatywnych, wskaźnik pokrycia importu eksportem oraz indeks Grubela-Lloyda. Obliczono średni poziom wymienionych wskaźników w latach 2000-2003 i 2009-2011 oraz ich zmianę w przyjętych szeregach czasowych. Przeprowadzone badania wskazują na proces poprawy konkurencyjności przemysłu spożywczego państw Europy Środkowo-Wschodniej, przy nieznacznym pogorszeniu konkurencyjności tej branży wśród niektórych małych krajów Europy Zachodniej. W rankingu konkurencyjności przemysłu spożywczego, niezależnie od przyjętego kryterium czasowego, dominują kraje takie jak: Holandia, Francja, Hiszpania, Dania i Niemcy. Polska, mimo poprawy wskaźnika syntetycznego w latach 2009-2011 w odniesieniu do wcześniejszego okresu, nie poprawiła pozycji (zajmowała odpowiednio 9. i 10. miejsce wśród krajów UE).
Abstract	The aim of the study was to determine the changes in the international competitiveness of the EU food industry. Competitiveness ranking was based on synthetic indicator, which consisted of the following sub-indicators: participation in the export market, the index of revealed comparative advantage, export-import coverage ratio and the Grubel-Lloyd index. The average levels of these indicators and their changes was calculated for years 2000-2003 and 2009-2011. The study indicates the improvement of the competitiveness of the food industry in the countries of Central and Eastern Europe, with a slight deterioration in the competitiveness of the industry of some small countries in Western Europe. Ranking of the competitiveness of the food industry is dominated by countries like the Netherlands, France, Spain, Denmark and Germany. Poland has improved level of the synthetic indicator in 2009-2011 compared to earlier period of analysis, but has not improved its position (occupied respectively 9 and 10 place among EU countries).
Cytowanie	Juchniewicz M. (2014) Tendencje zmian międzynarodowej konkurencyjności przemysłu spożywczego państw Unii Europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 1: 31-40
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n1_s31.pdf

Autor	Aneta Mikuła, Stanisław Stańko
Tytuł	Tendencje w handlu zagranicznym produktami rolno-spożywczymi w Polsce w latach 1995-2013
Title	TRENDS IN POLISH FOREIGN TRADE IN AGRI-FOOD PRODUCTS IN YEARS 1995-2013
Słowa kluczowe	handel zagraniczny, eksport, import, produkty rolno-spożywcze, tendencje
Key words	foreign trade, export, import, agri-food products, trends
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono tendencje w handlu zagranicznym produktami rolno-spożywczymi w Polsce w latach 1995-2013 ogółem i z poszczególnymi grupami państw: UE-15, UE-12, WNP, EFTA i pozostałymi krajami. Handel zagraniczny surowcami rolnymi i produktami przetworzonymi cechuje się tendencjami wzrostowymi. Szybką dynamikę wzrostową notuje się od 2004 r. Szybciej wzrasta eksport niż import. Od 2003 r. Polska jest eksporterem netto produktów rolno-spożywczych. Dodatnie saldo handlowe zwiększa się. W 2013 r. wyniosło ono 5738 mln euro, w tym z UE-15 +3267 mln euro, UE-12 +2424 mln euro, WNP +1669 mln euro, EFTA -527 mln euro i z pozostałymi krajami -1095 mln euro. W handlu surowcami rolnymi Polska jest importerem netto. Po 2004 r. rosnący eksport rolno-spożywczy był skierowany w 58% na rynki krajów UE-15, w 20,7% – UE-12, w 10,4% – WNP, w 0,7% – EFTA i w 10,2% do pozostałych krajów. Rosnący import pochodził w 61,2% z krajów UE-15, w 11,1% z UE-12, w 5,4% ze WNP, w 4,8% z krajów EFTA i w 17,5% z pozostałych krajów.
Abstract	Trends in foreign trade have an impact on the country position in the international market. The paper presents trends in the Polish foreign trade of agri-food products in years 1995-2013. The geographical composition of Poland’s foreign trade was analyzed in the breakdown into different groups of countries: EU-15, EU-12, Former Soviet Union (FSU), EFTA and other countries. The analysis showed that the trade value in agricultural raw materials and processed products increased between 1995 and 2013, with substantial rises since 2004. Agricultural import growth rate has been slower than the export one. Since 2003 Poland has recorded positive trade balance with remarkable increase after the accession. Poland is a net exporter of agri-food products. In 2013 trade balance gave a 5738 million euro surplus, of which with EU-15: +3267 million euro, EU-12: +2424 million euro, FSU: +1669 million euro, EFTA: -527 million euro and with other countries: -1095 million euro. In trade of agricultural raw materials Poland is a net importer. After 2004 markets of EU-15 received 58% of rising polish agri-food exports, EU-12 – 20.7%, FSU – 10.4%, 0,7% EFTA and 10.2% other countries. Over 60% of rising imports came from EU-15, followed by EU-12 (11.1%), Former Soviet Union countries (5.4%), EFTA countries (4.8%) and other countries provided about 17.5% of imported products.
Cytowanie	Mikuła A., Stańko S. (2014) Tendencje w handlu zagranicznym produktami rolno-spożywczymi w Polsce w latach 1995-2013.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 1: 41-52
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2014_n1_s41.pdf