161. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2016 |
|
Garbarski L. Edukacja w zakresie marketingu a jego wizerunek w Polsce
Autor | Lechosław Garbarski |
Tytuł | Edukacja w zakresie marketingu a jego wizerunek w Polsce |
Title | MARKETING EDUCATION AND IMAGE OF MARKETING IN POLAND |
Słowa kluczowe | wizerunek marketingu, edukacja ekonomiczna w Polsce |
Key words | marketing image, economic education in Poland |
Abstrakt | Edukacja akademicka w zakresie marketingu oraz powszechna edukacja ekonomiczna społeczeństwa mają wpływ na kształtowanie wizerunku marketingu w Polsce. Artykuł przedstawia porównanie badań dotyczących opinii na temat marketingu przeprowadzonych w roku 2007 i 2014. Dodatkowo włączono analizę wykorzystującą tzw. Indeks Zaufania do Marketingu. Ukazano zakres i kierunki zmian „świadomości marketingowej”. Ogólnie rzecz biorąc, po okresie dużego krytycyzmu wobec marketingu, obecnie powoli następuje proces pozytywnej zmiany w opiniach. |
Abstract | Academic education in marketing and economic education of society have influence on image of marketing in Poland. The article presents an comparison of researches provided at 2007 and 2014 on opinion about marketing. Additionally, analysis of Index of Marketing Sentiment is included. The scope and directions of changes in “marketing awareness” trends is presented. Generally, after the period of significant criticism towards marketing concept, the process of positive change in opinion on marketing could be observed. |
Cytowanie | Garbarski L. (2016) Edukacja w zakresie marketingu a jego wizerunek w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 15(64): 18-28 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2016_n64_s18.pdf |
|
|
162. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2016 |
|
Sławińska M. CHANGES TO RETAIL BUSINESS MODELS - OVERVIEW OF THE DETERMINING FACTORS
Autor | Maria Sławińska |
Tytuł | CHANGES TO RETAIL BUSINESS MODELS - OVERVIEW OF THE DETERMINING FACTORS |
Title | Uwarunkowania zmian modeli biznesowych w handlu detalicznym |
Słowa kluczowe | modele biznesu, handel detaliczny, format sklepu, innowacje w handlu, konkurencja, zachowania nabywców |
Key words | business models, retailing, store format, innovation in commerce, competition, buyer behaviour |
Abstrakt | Modele biznesu w handlu detalicznym zarówno w odniesieniu do funkcjonowania całego przedsiębiorstwa, jak i poszczególnych typów jednostek handlowych ulegają zmianom w warunkach współczesnej gospodarki. Ma to związek z rosnącą konkurencją, zmianami zachowań i oczekiwań klientów, globalizacją gospodarki, dostępnością i rozwojem nowych technologii informacyjnych. W artykule przedstawiono istotę i podstawowe elementy modeli biznesowych w handlu detalicznym, wskazano na kierunki ich ewolucji oraz dokonano identyfikacji determinant i trendów w kształtowaniu modeli biznesowych firm handlowych. Z przeprowadzonej analizy wynika, że sektor handlu detalicznego cechuje się dużą innowacyjnością, ale zmiany modeli biznesowych mają charakter ewolucyjny. Polegają one głównie na wprowadzaniu nowych rozwiązań w zakresie formatów sklepów, współpracy w kanałach dystrybucji, zmianach oferty asortymentowo-usługowej, stosowaniu technologii mobilnych. |
Abstract | Retail business models, both with respect to overall retail operations, as well as individual types of retail organisations, are undergoing transformation brought on by the current economic environment. This can be attributed to growing competition, changes to customer behaviour and expectations, globalisation, as well as the availability and development of new information technologies. This paper outlines the essence and fundamental components of retail business models, indicates the probable directions in which those models may evolve and identifies the determining factors and trends that shape the business models applied by retailers. In her analysis the author has demonstrated that although the retail sector eagerly embraces innovation, any changes to business models are evolutionary in their nature. They mainly involve the introduction of new solutions in terms of store formats, cooperation within the distribution channels, changes to the range of products and services offered and the use of mobile technologies. |
Cytowanie | Sławińska M. (2016) CHANGES TO RETAIL BUSINESS MODELS - OVERVIEW OF THE DETERMINING FACTORS.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 15(64): 149-160 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2016_n64_s149.pdf |
|
|
163. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2016 |
|
Kud K. Zarządzanie gospodarką rolną na terenach zalewowych w kontekście globalnych zmian klimatycznych
Autor | Krzysztof Kud |
Tytuł | Zarządzanie gospodarką rolną na terenach zalewowych w kontekście globalnych zmian klimatycznych |
Title | Management of the Agricultural Economy in Flooded Areas within the Context of Global Climate Change |
Słowa kluczowe | zarządzanie, gospodarka wodna, zmiany klimatu, tereny zalewowe |
Key words | management, water management, climate change, flooded areas |
Abstrakt | Obserwowane globalne zmiany klimatyczne wiążą się ze wzrostem częstotliwości występowania zjawisk ekstremalnych takich jak powodzie i susze. Zmiany te stawiają nowe wyzwania przed gospodarką wodną kraju. Rolnictwo, które jest ściśle związane z naturalnymi warunkami, w tym wodnymi, staje w obliczu nowych problemów. Rolnictwo poza funkcją dostarczania żywności pełni wiele innych zadań, w tym również zapewniania bezpieczeństwa wodnego. Mała retencja daje możliwość łagodzenia skutków zmian klimatu. Właściwe, rolnicze zagospodarowanie terenów nadrzecznych umożliwia zwiększenia małej retencji. Badania dotyczące zagospodarowania terenów zalewowych wykonano w Polsce południowo-wschodniej, w dolinie Sanu. Badano Urzędy Gmin oraz rolników gospodarujących na terenach zalewowych, narzędziem badawczym był ustrukturyzowany wywiad pogłębiony. Celem pracy była diagnoza kształtowania przez samorządy i rolników gospodarki na terenach zalewowych. |
Abstract | Global climate change is associated with increasing frequency of extreme events such as floods and droughts. These changes pose new challenges for the water management of the country. Agriculture, which is closely connected to natural conditions, including water, is facing new problems. Agriculture, outside the function of providing food, performs many other tasks, including ensuring water security. Small retention makes it possible to mitigate the effects of climate change. The appropriate agricultural development of riverside areas allows a small increase in retention. Studies on flood plains development were conducted in the south-east, in the valley of the San. Offices Municipalities and farmers in flood plains were studied, using the research tool of structured in-depth interviews. The aim of the work was to diagnose the development of the local economy and farmers in flood plains. |
Cytowanie | Kud K. (2016) Zarządzanie gospodarką rolną na terenach zalewowych w kontekście globalnych zmian klimatycznych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 3: 221-231 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2016_T16(31)_n3_s221.pdf |
|
|
164. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2016 |
|
Szymańska J. Finansowanie urządzeń i obiektów z zakresu gospodarki wodno ściekowej na obszarach wiejskich w Polsce (wybrane problemy za lata 2005-2014)
Autor | Joanna Szymańska |
Tytuł | Finansowanie urządzeń i obiektów z zakresu gospodarki wodno ściekowej na obszarach wiejskich w Polsce (wybrane problemy za lata 2005-2014) |
Title | Equipment and Facilities Financing of Water Management in Rural Areas in Poland (selected issues in years 2005-2014) |
Słowa kluczowe | wodociągi zbiorowe, kanalizacja zbiorcza, oczyszczalnie ścieków |
Key words | collective water supply, sewerage collective, sewage treatment plants |
Abstrakt | Artykuł prezentuje analizę zmian struktury finansowania wybranych inwestycji infrastruktury technicznej służącej gospodarce wodno-ściekowej na obszarach wiejskich w Polsce. Horyzont czasowy badań obejmuje lata 2005-2014. W artykule zaprezentowano korzystne zmiany, jakie nastąpiły w zakresie wyposażenia obszarów wiejskich w urządzenia i obiekty z zakresu gospodarki wodno-ściekowej. Niemniej, podkreślono w nim konieczność dalszej poprawy sytuacji w analizowanym zakresie, z uwagi na dysproporcje, jakie występują między obszarami wiejskimi w Polsce a analogicznymi w krajach Europy Zachodniej. |
Abstract | The article presents an analysis of changes in the financing structure of selected investments in technical infrastructure for water and wastewater in rural areas in Poland. The time horizon of the research covers 2005-2014. The article presents the positive changes that have taken place in the field of rural areas with equipment and facilities in the field of water and wastewater management. Nevertheless, it emphasizes the need for further improvement in the analyzed period, due to the disparities that exist between rural areas in Poland and corresponding areas in Western Europe. |
Cytowanie | Szymańska J. (2016) Finansowanie urządzeń i obiektów z zakresu gospodarki wodno ściekowej na obszarach wiejskich w Polsce (wybrane problemy za lata 2005-2014).Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 3: 335-343 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2016_T16(31)_n3_s335.pdf |
|
|
165. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2016 |
|
Świdyński J. Użytkowanie i ochrona gruntów rolnych w Polsce, Rosji i Ukrainie
Autor | Jarosław Świdyński |
Tytuł | Użytkowanie i ochrona gruntów rolnych w Polsce, Rosji i Ukrainie |
Title | Use and Protection of Agricultural Land in Poland, Russia and Ukraine |
Słowa kluczowe | grunty rolne, ochrona gruntów, użytkowanie gruntów, zmiana przeznaczenia |
Key words | agricultural land, protection of land, use land, change of use |
Abstrakt | Grunty rolne głównie służą do produkcji żywności, jednak często są one traktowane jako rezerwuar obszarów, które mogą zostać wykorzystane w dowolny sposób. Przekształcenie i wprowadzenie zmian w tym wrażliwym systemie skutkuje nieodwracalną utrata przestrzeni produkcyjnej. Szczególnie cenne kompleksy glebowe są chronione prawem. Celem analizy jest przedstawienie norm prawnych funkcjonujących w Polsce, Rosji i na Ukrainie, związanych z ochroną gruntów rolnych oraz z ich wykorzystaniem. Przeprowadzona analiza aktów prawnych pokazuje procedury i warunki jakie muszą zostać spełnione podczas zmiany sposobu użytkowania gruntów rolnych. Każde z analizowanych państw dużą uwagę poświęca racjonalnemu wykorzystaniu użytków rolnych, jednak nie wprowadza się tam zakazów zmiany ich sposobu użytkowania. Porównując dane statystyczne z roku 2008 i 2013 można zauważyć, że najbardziej niekorzystne zmiany w przestrzeni rolniczej zaszły w Polsce, gdzie ilość użytków rolnych zmniejszyła się o 1,5 mln ha. |
Abstract | Agricultural land is mostly used for food production, but often it is treated as a land resource which can be used in any way. Modifications and changes in this sensitive system results in irreversible losses of production space. Particularly valuable soil complexes are protected by law. The aim of the analysis is to present the legal norms operating in Poland, Russia and Ukraine, related to the protection of agricultural lands and to their use. The analysis of legislation presents the procedures and conditions that must be met during the change of use of agricultural land. In each of the analyzed countries much attention is paid to rational use of agricultural land, but they do not always have prohibitions changing their usage. Comparing statistics from 2008 and 2013 it can be seen that the most unfavorable changes in the agricultural space took place in Poland, where the amount of arable land decreased by 3.7 million acres. |
Cytowanie | Świdyński J. (2016) Użytkowanie i ochrona gruntów rolnych w Polsce, Rosji i Ukrainie.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 3: 344-350 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2016_T16(31)_n3_s344.pdf |
|
|
166. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Hamulczuk M., Stańko S. Sezonowość i cykliczność cen oraz ich relacji w łańcuchu marketingowym wieprzowiny
Autor | Mariusz Hamulczuk, Stanisław Stańko |
Tytuł | Sezonowość i cykliczność cen oraz ich relacji w łańcuchu marketingowym wieprzowiny |
Title | SEASONALITY AND CYCLICAL NATURE OF PRICES AND THEIR RELATIONSHIPS IN PORK MARKETING CHAIN |
Słowa kluczowe | ceny detaliczne, ceny surowca rolniczego, łańcuch marketingowy, wahania sezonowe i cykliczne, rozstęp cenowy |
Key words | retail price, farm price, food marketing chain, seasonal and cyclical fluctuations, price spread |
Abstrakt | W opracowaniu przedstawiono wahania sezonowe i cykliczne cen żywca wieprzowego oraz cen detalicznych 16 produktów żywnościowych wytwarzanych z wieprzowiny. Podstawą do określenia prawidłowości zmian cen były miesięczne dane z lat 1997-2014. Do wyodrębnienia wahań sezonowych i cyklicznych zastosowano metodę X-12-ARIMA oraz filtry Hodricka-Prescotta. Badania potwierdzają występowanie wahań sezonowych i cyklicznych w łańcuchu marketingowym wieprzowiny w Polsce. Wahania sezonowe cen na rynku sprzedaży detalicznej są opóźnione w stosunku do wahań na rynku żywca o 1-2 miesiące, podczas gdy opóźnienie w przypadku wahań cyklicznych wynosi 1-6 miesięcy. Analizy wykonane zgodnie z modelem addytywnym wskazują, że wahania cen rolnych w znacznym stopniu są przenoszone na zmiany cen detalicznych. Z kolei zastosowania modelu multiplikatywnego wskazują, że zmienność cen detalicznych jest niższa niż zmienność cen rolnych. |
Abstract | The study presents the seasonal and cyclical fluctuations in the pork prices and retail prices of 16 pork-based food products. The fluctuations in the prices were determined on the basis of monthly data for 1997-2014. To extract the seasonal and cyclical fluctuations the study used the X-12-ARIMA method and Hodrick-Prescott filter. The research confirms the presence of seasonal and cyclical fluctuations in the pork marketing chain in Poland. Seasonal fluctuations of prices on the retail market are delayed to fluctuations in the farm market by 1-2 months, whereas corresponding lags in cyclical fluctuations are 1-6 months. The analyses carried out with the use of additive models indicate that fluctuations in agricultural prices are largely transmitted to retail prices. On the other hand, the use of multiplicative model suggests that the variability of the retail price is lower than the variability of agricultural prices. |
Cytowanie | Hamulczuk M., Stańko S. (2015) Sezonowość i cykliczność cen oraz ich relacji w łańcuchu marketingowym wieprzowiny.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 3: 7-19 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2015_n3_s7.pdf |
|
|
167. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Kłoczko-Gajewska A. Działalność wiosek tematycznych w Polsce i wstępna ocena jej efektów
Autor | Anna Kłoczko-Gajewska |
Tytuł | Działalność wiosek tematycznych w Polsce i wstępna ocena jej efektów |
Title | ACTIVITIES OF THEMATIC VILLAGES IN POLAND AND PRELIMINARY ASSESSMENT OF THEIR EFFECTS |
Słowa kluczowe | wioski tematyczne, rozwój obszarów wiejskich, odnowa wsi |
Key words | thematic villages, rural development, rural renewal |
Abstrakt | Zmiany zachodzące na obszarach wiejskich w Polsce zmuszają do poszukiwania nowych rozwiązań, pozwalających na stworzenie dodatkowych form zarobkowania przy zachowaniu charakteru wsi. Jedną z inicjatyw w nurcie odnowy wsi jest tworzenie wiosek tematycznych, w których aktywność mieszkańców jest podporządkowana konkretnemu hasłu. Powstające od kilkunastu lat w Polsce wioski tematyczne mają ciekawą ofertę dla turystów i stwarzają możliwość aktywizacji społecznej mieszkańców oraz pozyskania dochodów z turystyki. |
Abstract | In recent years rural areas in Poland undergo significant changes. As a result, small and medium-scale farmers, who cannot compete with large farms, are looking for additional, off-farm sources of income. One of the ways to revive feeling of a common goal and cooperation and at the same time get additional income is creating a thematic village, whose development is focused on a certain topic (local food, craft, history, or some other ideas). It seems that this idea gives a chance for strengthening social activeness and self-confidence of the villagers, and in some cases also for getting additional income. |
Cytowanie | Kłoczko-Gajewska A. (2015) Działalność wiosek tematycznych w Polsce i wstępna ocena jej efektów.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 3: 104-111 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2015_n3_s104.pdf |
|
|
168. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2015 |
|
Błażejczyk-Majka L., Kala R. Zmiany w specjalizacji gospodarstw starych i nowych krajów członkowskich UE
Autor | Lucyna Błażejczyk-Majka, Radosław Kala |
Tytuł | Zmiany w specjalizacji gospodarstw starych i nowych krajów członkowskich UE |
Title | Changes in Specialization of Farms from Old and New EU Member States |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | |
Abstract | |
Cytowanie | Błażejczyk-Majka L., Kala R. (2015) Zmiany w specjalizacji gospodarstw starych i nowych krajów członkowskich UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 15(30), z. 2: 5-15 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2015_T15(30)_n2_s5.pdf |
|
|
169. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2015 |
|
Parlińska M. Ekonomika informacji na tle rozwoju społeczeństwa globalnego
Autor | Maria Parlińska |
Tytuł | Ekonomika informacji na tle rozwoju społeczeństwa globalnego |
Title | Economics of Information on the Background of the Global Society Development |
Słowa kluczowe | ekonomika informacji, asymetria informacji, międzynarodowe stosunki gospodarcze, ryzyko działań ekonomicznych |
Key words | economics of information, asymmetric information, international economic relations, the risk of economic activities |
Abstrakt | Wzrost znaczenia informacji w gospodarce powoduje zdecydowane zmiany w strukturach rynkowych. Do końca pierwszej połowy XX wieku większość teorii ekonomicznych zakładała pełną informację , dopiero w latach 70-tych ubiegłego wieku, gdy pojawiły się prace Joseph’a E. Stiglitz’a oraz Geogre’a A. Akerlofa, dotyczące asymetrii informacji zwrócono uwagę na znaczenie informacji w decyzjach ekonomicznych. Ogólny poziom aktywności gospodarczej, konsumpcji oraz inwestycji wynika z decyzji wielu jednostek gospodarczych. Celem przedstawianego artykułu jest próba oceny znaczenia informacji w XXI wieku na tle rozwoju społeczeństwa globalnego. Przeprowadzona analiza ma charakter polemicznej dyskusji. |
Abstract | The growing importance of information in the economy causes drastic changes in market structures. By the end of the first half of the 20th Century, most economic theories assumed full information. It was only in the 1970s that work by Stiglitz and Akerlof on asymmetric information highlighted the importance of information in economic decisions. The overall level of economic activity, consumption and investment stems from the decision of many entities. The object of the present article is an attempt to assess the importance of information in the 21st Century on the background of the global society development. The analysis is a polemical discussion. |
Cytowanie | Parlińska M. (2015) Ekonomika informacji na tle rozwoju społeczeństwa globalnego.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 15(30), z. 1: 77-83 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2015_T15(30)_n1_s77.pdf |
|
|
170. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2015 |
|
Utzig M. Wydatki wiejskich i miejskich gospodarstw domowych na dobra i usługi konsumpcyjne a ich ceny
Autor | Monika Utzig |
Tytuł | Wydatki wiejskich i miejskich gospodarstw domowych na dobra i usługi konsumpcyjne a ich ceny |
Title | Rural and urban households’ expenditures on consumer goods and services and its prices |
Słowa kluczowe | wiejskie i miejskie gospodarstwa domowe, struktura wydatków konsumpcyjnych, ceny dóbr i usług konsumpcyjnych |
Key words | rural and urban households, consumption pattern, consumer goods and services prices |
Abstrakt | W opracowaniu przedstawiono wydatki na towary i usługi konsumpcyjne oraz ich zmiany w wiejskich i miejskich gospodarstwach domowych w latach 2006– –2014. Przeanalizowano również zmiany cen wydatków konsumpcyjnych w tym okresie z wykorzystaniem danych Głównego Urzędu Statystycznego. W okresie 2006–2014 udział wydatków na odzież i obuwie oraz na hotele i restauracje zwiększył się w ujęciu realnym zarówno w wiejskich, jak i miejskich gospodarstwach domowych, co może być ocenione pozytywnie. Zróżnicowanie struktury wydatków konsumpcyjnych między wiejskimi a miejskimi gospodarstwami domowymi zmniejszyło się w latach 2006–2014. |
Abstract | The paper presents rural and urban households’ expenditures on consumption goods and services and their change in years 2006–2014. Consumption expenditure price changes in this span was also analysed with the use of Central Statistical Office’s data. In the analysed years the share of expenditure on clothing and footwear and on restaurants and hotels increased in real terms in both rural and urban households, what can be evaluated positively. Consumption expenditure structure differences between urban and rural households decreased between 2006 and 2014. |
Cytowanie | Utzig M. (2015) Wydatki wiejskich i miejskich gospodarstw domowych na dobra i usługi konsumpcyjne a ich ceny.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 112: 181-192 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2015_n112_s181.pdf |
|
|
171. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2015 |
|
Rokicki T. Sytuacja ekonomiczna gospodarstw owczarskich w Polsce
Autor | Tomasz Rokicki |
Tytuł | Sytuacja ekonomiczna gospodarstw owczarskich w Polsce |
Title | Economic situation of sheep farms in Poland |
Słowa kluczowe | produkcja owczarska, sytuacja ekonomiczna, integracja europejska |
Key words | sheep production, economic situation, European integration |
Abstrakt | Dla produkcji owczarskiej najlepszym okresem były lata 80. XX wieku. Drastyczny spadek cen wełny spowodował przestawienie się gospodarstw owczarskich na produkcję żywca rzeźnego. W rezultacie pogarszającej się opłacalności na rynku pozostało niewiele gospodarstw. W momencie akcesji Polski do UE pogłowie owiec liczyło tylko 311 tys. sztuk. Wraz z integracją Polska musiała zmienić zasady wsparcia m.in. produkcji owczarskiej. Nowe zasady miały wpływ na opłacalność produkcji i pogłowie owiec. W artykule autor przedstawił zmiany, które zaszły w sposobie wsparcia produkcji owczarskiej w pierwszych latach członkostwa oraz ich wpływ na sytuację ekonomiczną gospodarstw owczarskich. |
Abstract | The article presents economic situation of sheep farms in Poland. The best period for sheep production were the 1980s. Drastic decline in wool prices caused the reduction of sheep population. At the time of the Polish accession to the EU, the sheep population counted only 311 thousand heads. While entering the EU Poland had to change the rules of financial support for sheep production. The new rules had an impact on the profitability of production and population of sheep. In the article the author presents the changes that have taken place in the system of support of sheep production in first years of membership and their impact on the economic situation of sheep farms. |
Cytowanie | Rokicki T. (2015) Sytuacja ekonomiczna gospodarstw owczarskich w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 111: 123-130 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2015_n111_s123.pdf |
|
|
172. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Grontkowska A., Wicki L. Zmiany znaczenia agrobiznesu w gospodarce i w jego wewnętrznej strukturze
Autor | Anna Grontkowska, Ludwik Wicki |
Tytuł | Zmiany znaczenia agrobiznesu w gospodarce i w jego wewnętrznej strukturze |
Title | CHANGES TO THE IMPORTANCE OF AGRIBUSINESS IN THE ECONOMY AND ITS INTERNAL STRUCTURE |
Słowa kluczowe | agrobiznes, biogospodarka, handel zagraniczny, produkt krajowy brutto, rolnictwo, przemysł rolno-spożywczy |
Key words | agribusiness, bio-economy, foreign trade, gross domestic product, agriculture, food processing industry |
Abstrakt | Celem opracowania jest określenie tempa zmian w agrobiznesie w Polsce w latach 1995-2013. Na podstawie danych statystycznych dokonano oceny zmiany znaczenia agrobiznesu w Polsce i jego wewnętrznej strukturze. Stwierdzono, że wartość dodana wytwarzana w agrobiznesie w Polsce zwiększyła się w ujęciu realnym o 20 mld zł, czyli o 30%. Tylko 15% tego wzrostu można przypisać rolnictwu. Udział agrobiznesu w całej gospodarce zmniejszył się z 4,1% w latach 1995-1999 do 3,1% w latach 2011-2013, czyli 0,06 p.p. rocznie. Udział rolnictwa w tworzeniu wartości dodanej brutto w ramach agrobiznesu zmniejszał się w tempie 1,1% rocznie i w latach 1995-2013 obniżył się z 59% do 49%. Wydajność pracy w całym sektorze wynosiła w 2013 roku 38% średniej dla całej gospodarki i obniżała się. W rolnictwie było to tylko 20%, a w przemyśle rolno-spożywczy 102% średniej krajowej. Bardzo wysoki był udział sektora w handlu zagranicznym – aż 13% w 2013 roku, czyli dwa razy więcej niż udział w produkcji globalnej. Agrobiznes w Polsce wciąż odgrywa bardzo ważną rolę w gospodarce, główną siłą napędową jego rozwoju są przetwórstwo rolno-spożywcze oraz eksport produktów żywnościowych. |
Abstract | The aim of the study is to determine the rate of change in agribusiness in Poland in the years 1995-2013. In the analysis of statistical data published by the CSO were used. It was found that the value added generated in agribusiness in Poland increased in real terms over the period 1995-2013 by $ 20 billion, it is about 30%. Only 15% of this increase can be attributed to agriculture. In the same period, the share of agribusiness in the whole economy fell from 4.1% to 3.1%, that is by 0.06 percentage points annually. The share of agriculture in gross value added in agribusiness decreased at a rate of 1.1% per year, and its share dropped from 59% to 49% in years 1995-2013. Labour productivity in agribusiness was in 2013 at 38% of the average for the whole economy. In agriculture, labor productivity was at level of 20% of the national average. Labour productivity in agri-food industry was much higher – on the level of average for whole Polish economy. Agribusiness share in foreign trade was high, and in 2013 it was 13%, which is twice more than its share in global production. Agribusiness in Poland continues to play an important role in the economy, the main driving force of its growth is agri-food processing and export of food products. |
Cytowanie | Grontkowska A., Wicki L. (2015) Zmiany znaczenia agrobiznesu w gospodarce i w jego wewnętrznej strukturze.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 3: 20-32 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2015_n3_s20.pdf |
|
|
173. |
Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 2015 |
|
Wasilewska A. Innowacje w przedsiębiorstwach zajmujących się przetwarzaniem i konserwowaniem owoców i warzyw
Autor | Anna Wasilewska |
Tytuł | Innowacje w przedsiębiorstwach zajmujących się przetwarzaniem i konserwowaniem owoców i warzyw |
Title | Innovations in enterprises processing and conserving fruits and vegetables |
Słowa kluczowe | innowacje; przedsiębiorstw zajmujących się przetwarzaniem i konserwowaniem owoców i warzyw; innowacje technologiczne |
Key words | innovation; enterprises engaged in the processing and preservation of fruits and vegetables; technological innovation |
Abstrakt | Celem opracowania było przedstawienie działalności innowacyjnej przedsiębiorstw zajmujących się przetwarzaniem i konserwowaniem owoców i warzyw w zakresie innowacji technologicznych i nie technologicznych. W opracowaniu przedstawiono rodzaje wprowadzonych zmian, zwracając szczególną uwagę na ich łączenie, a także jakość i cel wprowadzenia. Liczba przedsiębiorstw wprowadzająca zmiany wzrastała wraz ze wzrostem nakładów na innowacje. W przedsiębiorstwach, w których ponoszono nakłady najmniejsze, najczęściej wprowadzano innowacje organizacyjne, dążąc przede wszystkim do skrócenia czasu reakcji na potrzeby klientów i dostawców oraz poprawy zdolności do rozwoju nowych produktów lub procesów. W pozostałych grupach dominowały innowacje w procesach. Wprowadzano je najczęściej w powiązaniu ze zmianami w organizacji (w tych o nakładach przeciętnych) lub w produktach (w przedsiębiorstwach o nakładach ponadprzeciętnych i największych). Celem zmian w przedsiębiorstwach o nakładach przeciętnych i ponadprzeciętnych było przede wszystkim zastąpienie przestarzałych produktów lub procesów oraz poprawa jakości wyrobów i usług, natomiast w tych o nakładach największych – poprawa elastyczności produkcji i zwiększenie zdolności produkcyjnych |
Abstract | The aim of the paper was to introduce the innovative activity of enterprises operating in fruit and vegetable processing and conserving sector, in the area of applying of technological and non-technological innovations. The paper shows different types of introduced innovations and it is focused on their combinations, quality and the aim of applying. The research shows that the number of enterprises introducing innovations raised together with the input increase on innovations. The enterprises, which incurred the lowest expenditures on innovative activity, predominantly introduced the organizational innovations. They strive first of all for shortening the response time to the needs of customers and suppliers. Moreover they tend to the improvement of capacity for the development of new products and processes. Process innovations predominated in other groups of enterprises. These innovations were usually introduced together with some change in organization (average level of the expenditures on innovations) or together with product innovations (high level of expenditures on innovations). The aim of innovative change in enterprises with average and above average expenditures on innovations was first of all the replacement of outdated products and processes, and the quality improvement of products and services. The enterprises with the highest expenditures were focused on the improvement of production elasticity and the increase of production capacity |
Cytowanie | Wasilewska A. (2015) Innowacje w przedsiębiorstwach zajmujących się przetwarzaniem i konserwowaniem owoców i warzyw.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 2: 29-40 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | ZFIR_2015_n2_s29.pdf |
|
|
174. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Sulewski P. Awersja do ryzyka a skłonność rolników do wprowadzania zmian w gospodarstwach rolnych
Autor | Piotr Sulewski |
Tytuł | Awersja do ryzyka a skłonność rolników do wprowadzania zmian w gospodarstwach rolnych |
Title | FARMERS’ RISK AVERSION AND THEIR ATTITUDES TOWARDS CHANGES IN FARMS |
Słowa kluczowe | awersja do ryzyka, rolnictwo, zmiany |
Key words | risk aversion, agriculture, changes |
Abstrakt | W opracowaniu przeanalizowano zależność między częstotliwością zmian dokonywanych w gospodarstwach rolnych a stopniem awersji do ryzyka rolników. Przeprowadzone badanie wykazało, że liczba zmian dotyczących podstawowych obszarów funkcjonowania gospodarstw znacząco różniła się w zależności od stopnia awersji do ryzyka. Zaobserwowano, że rolnicy o niskim poziomie awersji do ryzyka znacznie częściej wprowadzali lub planowali wprowadzanie zmian, podczas gdy wysoki poziom awersji wiązał się zazwyczaj z niższą częstotliwością wdrażania zmian. Dokonane obserwacje prowadzą do wniosku, że postawa rolników względem ryzyka może stanowić ważny element w procesie zmian strukturalnych w rolnictwie. |
Abstract | In the paper the relationship between farmers’ risk aversion and changes conducted and planned on the Polish commercial farms has been analyzed. The research revealed that the number of changes was significantly higher in the groups of farmers with lower risk aversion while in the groups of higher risk aversion the tendency to change was definitely smaller. Observed relation leads to the conclusion that farmers’ attitudes towards risk could be an important factor in the process of structural changes in agriculture. |
Cytowanie | Sulewski P. (2015) Awersja do ryzyka a skłonność rolników do wprowadzania zmian w gospodarstwach rolnych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 4: 41-49 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2015_n4_s41.pdf |
|
|
175. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Kołoszko-Chomentowska Z., Sieczko L. Organizacja i wyniki małych gospodarstw rolnych województwa podlaskiego
Autor | Zofia Kołoszko-Chomentowska, Leszek Sieczko |
Tytuł | Organizacja i wyniki małych gospodarstw rolnych województwa podlaskiego |
Title | ORGANIZATION AND RESULTS OF SMALL AGRICULTURAL HOLDINGS IN THE PODLASIE VOIVODESHIP |
Słowa kluczowe | małe gospodarstw rolne, organizacja, rozwój, dochód |
Key words | small farm, organization, development, income |
Abstrakt | W pracy dokonano oceny zmian organizacyjnych i ekonomicznych w małych gospodarstwach rolnych województwa podlaskiego, znajdujących się w polu obserwacji FADN. W ocenie uwzględniono zmiany w zasobach czynników wytwórczych oraz wybrane wyniki produkcyjno-ekonomiczne w latach 2011-2012. W produkcji roślinnej gospodarstwa ograniczyły się do roślin zbożowych, rezygnując z roślin bardziej wymagających. W strukturze zwierząt dominowało bydło, w tym krowy mleczne. W przypadku pogłowia trzody chlewnej odnotowano spadek. Zwiększył się poziom technicznego uzbrojenia pracy, a także dochodowość ziemi i pracy. Słabsza efektywność majątku trwałego wynika z dużego uzbrojenia technicznego ziemi i pracy, co generuje wysokie koszty stałe i wpływa na obniżenie poziomu efektywności. Mimo wzrostu poziomu dochodu z gospodarstwa rolnego, jego relacja do stawki parytetowej była niekorzystna. W 2011 r. wartość dochodu na osobę pełnozatrudnioną rodziny stanowiła 47% dochodu parytetowego, a w 2012 r. nastąpiło dalsze obniżenie i relacja ta wynosiła zaledwie 42%. |
Abstract | This paper undertakes to assess the organizational and economic changes in small agricultural holdings in the Podlasie voivodeship, subject to FADN observation. The assessment accounts for changes in factors of production and in selected production and economic results in the years 2011-2012. Plant production was limited to cereals, without more demanding plants. Cattle, including dairy cows, were dominant in the animal structure. There was a downward trend in swine livestock population. The technical level of work increased, as well as the profitability of land and labor. Poorer effectiveness of fixed assets is the result of high technical development of the land and labor, which generates high fixed costs and reduces the level of effectiveness. Despite growth of the level of income from an agricultural holding, its relation to the parity rate was unfavorable. In 2011, the value of income per family member employed full-time made up 47% of parity income, and this value was further reduced in 2012, when this relation was equal to just 42%. |
Cytowanie | Kołoszko-Chomentowska Z., Sieczko L. (2015) Organizacja i wyniki małych gospodarstw rolnych województwa podlaskiego.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 1: 115-122 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2015_n1_s115.pdf |
|
|
176. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Kozera M. Efektywność wykorzystania kapitału intelektualnego przedsiębiorstw rolniczych w Polsce
Autor | Magdalena Kozera |
Tytuł | Efektywność wykorzystania kapitału intelektualnego przedsiębiorstw rolniczych w Polsce |
Title | EFFECTIVENESS OF USE OF THE INTELLECTUAL CAPITAL IN THE POLISH FARM BUSINESSES |
Słowa kluczowe | przedsiębiorstwa rolnicze, zasoby materialne i niematerialne, efektywność wykorzystania zasobów, metoda VAIC™ |
Key words | farm businesses, tangible and intangible resources, efficiency of resources using, the VAIC™ method |
Abstrakt | W artykule zaprezentowano wybrane wyniki badań nad efektywnością wykorzystania zasobów materialnych i niematerialnych w przedsiębiorstwach rolniczych w Polsce. Zastosowano w tym celu opracowaną przez A. Pulicia metodę VAIC™, która umożliwiła oszacowanie efektywności wykorzystania posiadanych przez przedsiębiorstwa zasobów kapitału ludzkiego, strukturalnego oraz zaangażowanego w tworzenie wartości dodanej kapitału fizycznego. Wyniki badań wykazały znaczące zmiany struktury i dynamiki wskaźnika intelektualnej wartości dodanej, który oscylował wokół 2,5 w zależności od dominującego kierunku produkcji rolniczej. W związku z tym, że w badanej populacji wzrasta efektywność kapitału ludzkiego oraz strukturalnego, a maleje efektywność kapitału fizycznego, można przyjąć, że każda złotówka zaangażowana w zasoby niematerialne, powoduje wzrost ich znaczenia w tworzeniu wartości dodanej. |
Abstract | The article presents results of the study concerning the use of tangible and intangible assets in the selected Polish farm businesses. The author applied the VAIC ™ method proposed by A. Pulić to estimate the efficiency of the use of human, structural and physical capital in value added creation. The results showed the significant changes in the structure and dynamics of the Value Added Co-efficient, which oscillated around 2.5. In the studied population (N=145) the effectiveness of the human and structural capital is growing, while the effectiveness of the physical capital is decreasing. It mean that every 1PNL involved in the intangible assets results in the growth of the value added around 2.5PLN. Due to the fact that in research population growth effectiveness of human and structural capital, but decrease effectiveness of physical capital – it is allowed to assume, that each zloty engaged in intangible assets, rise its importance in value added creation. |
Cytowanie | Kozera M. (2015) Efektywność wykorzystania kapitału intelektualnego przedsiębiorstw rolniczych w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 2: 37-46 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2015_n2_s37.pdf |
|
|
177. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2015 |
|
Gontar Ł., Jabłońska L., Olewnicki D., Orliński P. Zmiany w krajowej produkcji zielarskiej i wybranych rodzajach przetwórstwa roślin zielarskich w kontekście globalnego wzrostu popytu na te produkty
Autor | Łukasz Gontar, Lilianna Jabłońska, Dawid Olewnicki, Paweł Orliński |
Tytuł | Zmiany w krajowej produkcji zielarskiej i wybranych rodzajach przetwórstwa roślin zielarskich w kontekście globalnego wzrostu popytu na te produkty |
Title | Changes in Polish Domestic Production of Herbal Plants and in Selected Types of Enterprises that Process Herbal Plants in the Context of the Global Increase in Demand for These Products |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | |
Abstract | |
Cytowanie | Gontar Ł., Jabłońska L., Olewnicki D., Orliński P. (2015) Zmiany w krajowej produkcji zielarskiej i wybranych rodzajach przetwórstwa roślin zielarskich w kontekście globalnego wzrostu popytu na te produkty.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 15(30), z. 1: 68-76 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2015_T15(30)_n1_s68.pdf |
|
|
178. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Lizińska W., Marks-Bielska R. Kształtowanie się cen ziemi w Polsce z uwzględnieniem okresu przejściowego nabywania nieruchomości rolnych przez cudzoziemców
Autor | Wiesława Lizińska, Renata Marks-Bielska |
Tytuł | Kształtowanie się cen ziemi w Polsce z uwzględnieniem okresu przejściowego nabywania nieruchomości rolnych przez cudzoziemców |
Title | SHAPING OF LAND PRICES IN POLAND WITH REGARD TO THE TRANSITIONAL PERIOD OF AGRICULTURAL LAND PURCHASING BY FOREIGNERS |
Słowa kluczowe | ceny ziemi rolniczej, producent rolny, cudzoziemcy, nieruchomość rolna, Agencja Nieruchomości Rolnych |
Key words | agricultural land prices, agriculture producer, foreigners, agricultural property, Agricultural Property Agency |
Abstrakt | Celem artykułu była próba zdiagnozowania czynników kształtujących cenę ziemi rolniczej oraz identyfikacja zmian cen ziemi w Polsce pod koniec okresu przejściowego nabywania nieruchomości rolnych przez cudzoziemców w odniesieniu do sytuacji w innych krajach UE-12. Wykorzystano dane statystyczne dla lat 2004-2013 (2014) pochodzące z EUROSTAT, GUS, Agencji Nieruchomości Rolnych, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i raporty przygotowane przez IERiGŻ-PIB. Przeprowadzone badania wykazały, że zmiany ceny ziemi rolniczej w Polsce oraz innych krajach UE charakteryzowały się dużym zróżnicowaniem, co wynika z wielu przyczyn, których wpływu nie można jednoznacznie określić, bowiem nie wynikają one tylko z upływu okresu przejściowego nabywania nieruchomości rolnych przez cudzoziemców w wybranych krajach UE-12. |
Abstract | The purpose of the article was on the one hand an attempt to diagnose the factors influencing the price of agricultural land, and on the other to identify changes in the prices of land in Poland in the context of the approaching end of the transitional period of the acquisition of agricultural properties by foreigners in relation to the situation in other EU-12 countries. Analysis was provided with regard to activities taken in the regulation of the agricultural land acquisition - of due to the end of the transitional period. In the paper were used: statistical data for the years 2004-2013 (2014) derived from Eurostat, the Central Statistical Office, the Agricultural Property Agency, the Ministry of Internal Affairs and the Agricultural Land Market Reports – IAFE NRI. Conducted analysis of statistical data and research results by various authors showed that the prices of agricultural land, both in Poland and other EU countries, were characterized by high variation. It cannot be attributed to single causes. On the basis of the collected empirical data we cannot clearly describe the impact of the end of the transitional period in the acquisition of agricultural land by foreigners in selected EU-12 on agricultural land prices level. |
Cytowanie | Lizińska W., Marks-Bielska R. (2015) Kształtowanie się cen ziemi w Polsce z uwzględnieniem okresu przejściowego nabywania nieruchomości rolnych przez cudzoziemców.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 3: 42-55 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2015_n3_s42.pdf |
|
|
179. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Kołoszycz E., Wilczyński A. Wpływ zmienności cen skupu mleka na ryzyko dochodowe gospodarstw mlecznych w latach 2015-2020
Autor | Ewa Kołoszycz, Artur Wilczyński |
Tytuł | Wpływ zmienności cen skupu mleka na ryzyko dochodowe gospodarstw mlecznych w latach 2015-2020 |
Title | IMPACT OF MILK PRICE VOLATILITY IN RISK OF DAIRY FARMS INCOME IN THE PERIOD 2015-2020 |
Słowa kluczowe | metoda Monte Carlo, zmienność cen mleka, gospodarstwa mleczne, wartość oczekiwana, parytet dochodu |
Key words | Monte Carlo method, the volatility of milk prices, dairy farms, the expected value, income parity |
Abstrakt | Działalność gospodarstw rolnych determinowana jest przez wiele czynników ekonomicznych, technologicznych czy instytucjonalnych. Dają one podstawy do tworzenia scenariuszy ryzyka pozwalającego oszacować prawdopodobieństwo wystąpienia strat z prowadzonej działalności bądź niezrealizowania założonego celu. W badaniach określono ryzyko nieosiągnięcia w latach 2015-2020 dochodu z gospodarstwa rolnego na poziomie z 2014 roku. Realizacja celu wymagała zbudowania gospodarstw modelowych. Źródłem danych był system FADN, a obiektami badawczymi gospodarstwa wyspecjalizowane w produkcji mleka. W przeprowadzonych symulacjach uwzględniono zmiany, które nastąpiły we wspólnej polityce rolnej, w tym rezygnację z systemu kwotowania produkcji mleka. Przeprowadzone badania wykazały, że istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że w latach 2015-2020 żadne z analizowanych gospodarstw modelowych nie będzie osiągać wyższego dochodu niż w 2014 roku. Wykazano także, że w gospodarstwach o stadzie krów mniejszym niż 5 sztuk wskazany cel nie będzie możliwy do zrealizowania. Z wykonanych analiz wynika także, że parytet dochodu na poziomie średniego wynagrodzenia w gospodarce narodowej będą w stanie osiągnąć jedynie gospodarstwa utrzymujące więcej niż 20 krów mlecznych. |
Abstract | Farms activities depend on many economic, technological or institutional factors. They create a framework to build different scenarios and to estimate probability of losses or failure to achieve the objectives of farms. In the studies assessed probability of failure to achieve of family farm income on the level of the year 2014 in period 2015-2020. On the basis of data from FADN system model farms specializing in milk production were created. The studies includes changes in the Common Agricultural Policy, with the abolition of the milk quota system. Results show that there is a high probability that in the years 2015-2020, none of the analyzed model farms will achieve a higher income than in 2014. It was also shown that in farms with less than 5 cows in the herd, this level will not be reached. This analysis indicates that parity income level of the average wage in the national economy will reach only farms with more than 20 dairy cows. |
Cytowanie | Kołoszycz E., Wilczyński A. (2015) Wpływ zmienności cen skupu mleka na ryzyko dochodowe gospodarstw mlecznych w latach 2015-2020.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 3: 66-77 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2015_n3_s66.pdf |
|
|
180. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Czyżewski A., Kułyk P. Kwestia rolna od Aleksandra Czajanowa i Władysława Grabskiego po jej współczesne ujęcie
Autor | Andrzej Czyżewski, Piotr Kułyk |
Tytuł | Kwestia rolna od Aleksandra Czajanowa i Władysława Grabskiego po jej współczesne ujęcie |
Title | THE AGRICULTURAL ISSUE IN STUDIES OF ALEXANDER CZAJANOV AND WŁADYSŁAW GRABSKI AND ITS MODERN APPROACH |
Słowa kluczowe | rolnictwo, polityka gospodarcza, kwestia rolna, dobra publiczne |
Key words | agriculture, economic policy, agrarian question, public goods |
Abstrakt | W artykule przedstawiono współczesne rozumienie kwestii rolnej uwzględniające ewolucję poglądów na temat jej źródeł i sposobów rozwiązywania. Jedno z pierwotnych i ważniejszych ujęć ekonomiczno-społecznych tego problemu można odnaleźć w pracach Aleksandra Czajanowa oraz Władysława Grabskiego, a także innych współczesnych im autorów. Zwracali oni uwagę na ograniczenia w zakresie przemian strukturalnych w rolnictwie i specyfikę relacji popytowo-podażowych dotyczących produktów rolnych. Wychodząc od ich koncepcji, można przejść do obecnej interpretacji kwestii agrarnej, obejmującej znaczenie dóbr publicznych i procesów globalizacji oraz liberalizacji gospodarek poszczególnych krajów w warunkach istniejących barier strukturalnych w rolnictwie. W opracowaniu wykazano zmiany zachodzące w zakresie podejścia do kwestii rolnej i sposobów jej rozwiązywania ze względu na ekonomiczno-społeczne uwarunkowania instytucjonalne. Podkreślono też uniwersalność tej kwestii wynikającą z roli poszczególnych czynników produkcji zaangażowanych w rolnictwie, a także charakteru indywidualnych gospodarstw rolnych jako podmiotów gospodarczych. Wykazano związki pomiędzy zmianami zachodzącymi w relacjach popytowo-podażowych w sektorze rolnym a oddziaływaniem mechanizmu rynkowego, a także skutki tego mechanizmu. Wyeksponowano problem kształtowania optimum społecznego, a także transferu i retransferu nadwyżki ekonomicznej wytworzonej w rolnictwie dla jego zrównoważonego rozwoju. W artykule pominięto kontekst polityczno-społeczny kwestii rolnej, obecny w pracach Fryderyka Engelsa, Róży Luxemburg i Włodzimierza Lenina jako wychodzący poza ramy opracowania. Z rozważań wynika historyczna żywotność badanego problemu przejawiająca się w różnych warunkach społeczno-ustrojowych. |
Abstract | In the article we presented the modern approach of the agrarian question. One characterized changes going down in relations demand-of supply as result of the influence of the market mechanism in the agriculture conditioned the globalization. in the article we presented the concept of the agrarian question. Her original conception can be found in works of Aleksander Czajanow and Władysław Grabski and also other modern them authors. They paid the attention to restrictions within the range structural transformations in the agriculture and the specificity of the relation of demand-supply concerning agricultural products. Going out from their approach of mentioned problems one can pass to the present interpretation of the agrarian matter including the meaning of public goods and processes of the globalization and the liberalization of economies of individual countries conditioned existing still structural barriers in this area of the economy. In the elaboration one showed changes happening within the range approaches to the agricultural matter and manners of her resolution in the institutional system. One underlined the universality of seizing of the specificity of the agricultural production resulting both from the part of individual productive factors involved to her producing, and also from itself character of farms as economic subjects. In the elaboration one characterized changes happening in relations demand-of supply as result of the influence of the market mechanism in the agriculture. One discussed foundations and conditionings of the concept of the agricultural matter. We presented the meaning of public goods and external effects and market inefficiencies related to the agriculture in the formation of the social optimum one presented premises for the transfer and the retransfer of the economic surplus as the instrumentarium of the regulation of the social optimum and the achievement higher-level equilibriums of the social system. |
Cytowanie | Czyżewski A., Kułyk P. (2015) Kwestia rolna od Aleksandra Czajanowa i Władysława Grabskiego po jej współczesne ujęcie.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 1: 18-30 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2015_n1_s18.pdf |
|
|