Wyniki wyszukiwania

Autor	Anna Mazurkiewicz-Pizło, Wojciech Pizło
Tytuł	Styl życia– jako egzemplifikacja zmian zachowań konsumpcyjnych Polaków
Title	LIFESTYLE - AS AN EXAMPLE OF BEHAVIORAL CHANGE IN CONSUMPTION
Słowa kluczowe	zachowania ekonomiczne, bezpieczeństwo, szczęście, społeczeństwo polskie, styl życia
Key words	economic behavior, security, happiness, Polish society, lifestyle
Abstrakt	Celem artykułu jest diagnoza i ocena stylu życia polskiego społeczeństwa. W artykule wykorzystano wyniki badań CBOS z lat 1987 - 2015. Przyjęto, za badaniami CBOS, że głównym cechami stylu życia Polaków są następujące postawy: szczęście, poczucie bezpieczeństwa osobistego, partycypacja w kulturze, spędzanie czasu z rodziną i przyjaciółmi, dobroczynność oraz sposoby gospodarowania (pozyskania) pieniędzy. Przedstawiono istotę „stylu życia” jako kategorii pojęciowej wykorzystywanej zarówno w naukach ekonomicznych, jak i społecznych. W wyniku obserwacji stwierdzono, że Obserwacja wyników badań skłaniać może do sformułowania następujących wniosków dotyczących stylu życia: liczba Polaków, których spotkało szczęście, którzy czują się bezpieczni wzrasta (przynajmniej od 2004 roku). Polacy są zamożniejsi dlatego wzrasta odsetek osób spędzających czas z rodziną w restauracji - do wejścia Unii Europejskiej było to 60% Polaków oraz wzrasta aktywności kulturalnej (w projekcjach filmowych, koncertach i wystawach). Rośnie korzystanie z Internetu „w celach poza zawodowych” oraz odsetek osób „czytających książki dla przyjemności” Poza tymi zmianami w stylu życia Polaków dominującym sposobem wsparcia na cele dobroczynne było „przekazanie pieniędzy” (I miejsce) a następnie „przekazanie rzeczy, np. ubrań, książek” (II miejsce), a także zmniejszenie się odsetka osób zaciągających zobowiązania finansowe w „instytucjach finansowych”.
Abstract	The aim of the article is to diagnose and evaluate the lifestyle of Polish society. CBOS research results from 1987 to 2015 have been used in the article. According to CBOS research, the main characteristics of Poles' lifestyles are: happiness, personal security, cultural participation, spending time with family and friends, charity and ways of managing Raise money). The essence of "lifestyle" is presented as a conceptual category used in both economic and social sciences. As a result of the observation, it was stated that Observation of research results may lead to formulation of the following lifestyle conclusions: the number of Poles who have been lucky to feel safe increases (at least since 2004). Poles are richer, therefore the percentage of people spending time with family in restaurants increases - 60% of Poles are entering the European Union and cultural activity is increasing (in film screenings, concerts and exhibitions). The use of the Internet for "off-professional purposes" and the percentage of people reading books for pleasure are growing. Apart from these changes in the way of life of Poles, the dominant way to support charity was to "donate money" (1st place) and then "donate things like clothes, books (2nd place), as well as a decrease in the proportion of people taking financial commitments in "financial institutions".
Cytowanie	Mazurkiewicz-Pizło A., Pizło W. (2017) Styl życia– jako egzemplifikacja zmian zachowań konsumpcyjnych Polaków.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 17(66): 104-117
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2017_n66_s104.pdf

Autor	Marcin Idzik
Tytuł	Pozycja konkurencyjna banków spółdzielczych w segmencie mikroprzedsiębiorstw
Title	Competitive position of the cooperative banks in the segment of micro-companies
Słowa kluczowe	bank spółdzielczy, przewaga konkurencyjna, wizerunek, satysfakcja, pozycja rynkowa
Key words	cooperative bank, competitive advantage, image, satisfaction, market position
Abstrakt	Celem opracowania była ocena pozycji konkurencyjnej banków spółdzielczych oraz ich zdolności do kreowania tendencji rozwojowych i skutecznego pozyskiwania nowych klientów w segmencie mikroprzedsiębiorstw. Źródło danych empirycznych stanowiły wyniki ogólnopolskich badań zrealizowanych na reprezentatywnej próbie N = 800 przedsiębiorstw o zatrudnieniu do 10 pracowników oraz rocznych obrotach do 2 mln euro. Analiza objęto udziały rynkowe, znajomość, potencjał i wizerunku marki oraz satysfakcję klientów. Banki spółdzielcze nie wykorzystują w pełni swoich walorów w budowaniu przewagi konkurencyjnej. Wysokie udziały rynkowe zawdzięczają stabilnej bazie „starych” klientów. Banki spółdzielcze nie są preferowane przez potencjalnych klientów. Pozycja konkurencyjna wynika z niszowych obszarów, w których działają banki spółdzielcze, kosztów obsługi oraz emocjonalnych uwarunkowań działania na lokalnym rynku. Stosowanie narzędzi marketingowych jest nieuniknione i powinno stać się elementarną częścią wspomagania funkcjonowania banków spółdzielczych.
Abstract	The objective of this paper is to evaluate the competitive position of the cooperative banks and their ability to create the growth trends and effectively acquire new customers in the micro-company segment. The sources of the empirical data were the results of the nation-wide surveys conducted on a representative sample of N = 800 companies with up to 10 employees and an annual turnover of up to 2 m EUR. The analysis included the market shares, familiarity, brand potential and image as well as the customer satisfaction. The cooperative banks do not fully use their advantages in building their competitive advantage. A stable base of the “regular” customers contributes to their high market shares. The cooperative banks are not preferred by the prospective customers. The competitive position of the cooperative banks is based on the niche areas where the cooperative banks operate and the service costs as well as the emotional circumstances of operating on the local market. The application of the marketing tools is inevitable and should be the elementary part of the support provided for the cooperative banks.
Cytowanie	Idzik M. (2017) Pozycja konkurencyjna banków spółdzielczych w segmencie mikroprzedsiębiorstw.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 119: 37-50
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2017_n119_s37.pdf

Autor	Robert Pietrzykowski
Tytuł	Zróżnicowanie dochodów gospodarstw rolniczych państw Unii Europejskiej – ujęcie czasowo-przestrzenne
Title	Income Differentials of Agricultural Farms EU Countries; Spatial-Temporarily Approach
Słowa kluczowe	dochód rolniczy, analiza czasowo-przestrzenna, współczynnik Morana
Key words	agricultural income, spatial-temporarily analysis, the coefficient of Moran
Abstrakt	Celem pracy było przedstawienie zmian w dochodach uzyskiwanych przez rolników w państwach należących do Unii Europejskiej z uwzględnieniem dodatkowych czynników jakimi są czas i lokalizacja w przestrzeni. W przeprowadzonych analizach zwrócono szczególną uwagę na państwa, które wstąpiły do Unii Europejskiej po roku 2004 (UE-11: Estonia, Czechy, Łotwa, Litwa, Polska, Słowacja, Słowenia, Węgry, Bułgaria, Rumunia i Chorwacja). Ze względu na makroekonomiczny charakter badań wykorzystano Rachunki Ekonomiczne dla Rolnictwa (RER). W pracy wykorzystano współczynnik autokorelacji Morana. W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono występowanie dodatniej autokorelacji przestrzennej co potwierdziło występowanie klastrów dla państw wchodzących w skład Unii Europejskiej.
Abstract	The aim of the study was to show changes in income received by farmers in countries belonging to the European Union having regard to the factors which are time and location in space. In the performed analysis, we pay special attention to the countries which joined the EU after 2004 (UE 11: Estonia, Czech Republic, Latvia, Lithuania, Poland, Slovakia, Slovenia, Hungary, Bulgaria, Romania and Croatia). The study used data on farms, which are generally in the Eurostat database. Because of the macroeconomic nature of the research used in Economic Accounts for Agriculture (RER). The study used autocorrelation coefficient of Moran. The analyzes were found positive spatial autocorrelation in the period 2004-2013 which confirmed the existence of clusters for the countries belonging to the European Union.
Cytowanie	Pietrzykowski R. (2017) Zróżnicowanie dochodów gospodarstw rolniczych państw Unii Europejskiej – ujęcie czasowo-przestrzenne.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 1: 142-151
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n1_s142.pdf

Autor	Dorota Komorowska
Tytuł	Efektywność gospodarowania zasobami w gospodarstwach sadowniczych
Title	Effectiveness of Production Resource Management in Orchard Farms
Słowa kluczowe	uprawy sadownicze, produkcja owoców, wyniki produkcji rolniczej, efektywność gospodarstw rolnych
Key words	orchard crops, fruit production, results of agricultural production, effectiveness of farms
Abstrakt	Celem opracowania jest ocena wyników gospodarowania zasobami produkcyjnymi w gospodarstwach sadowniczych na tle ogółu gospodarstw rolnych. Efektywność produkcyjna zasobów ziemi gospodarstw sadowniczych ukształtowała się na prawie dwukrotnie wyższym poziomie niż gospodarstw ogółem, produktywność zaangażowanego kapitału była zbliżona w obu grupach gospodarstw, zaś produktywność wydatkowanej pracy była mniejsza w gospodarstwach sadowniczych, ponieważ gospodarstwa te angażowały znacznie większe nakłady pracy. Gospodarstwa specjalizujące się w produkcji sadowniczej uzyskały znacznie wyższe dochody niż ogół gospodarstw rolnych, dlatego efektywność ekonomiczna gospodarowania zasobami była także większa w tych gospodarstwach, zwłaszcza dochodowość zasobów ziemi (ponad dwu i półkrotnie). Dopłaty do działalności gospodarstw rolnych miały znacznie mniejszy udział w dochodach gospodarstw sadowniczych niż w dochodach ogółu gospodarstw rolnych.
Abstract	The aim of the study is to evaluate the results of management of production resources in orchard farms against the background of all farms. Production efficiency of the land resources of fruit farms was almost twice as high as that of the all farms, the productivity of the involved capital was similar in both groups of farms, and the productivity of the labour spent was smaller in the orchard farms, as these farms engaged significantly more labour. Farms specializing in orchard production achieved considerably higher incomes than all farms, so the economic efficiency of resource management was also higher in these holdings, especially the yield of land (more than two and a half times). It is worth emphasizing that the subsidies to farm businesses had a much lower share of the income of fruit farms than in the total income of agricultural holdings.
Cytowanie	Komorowska D. (2017) Efektywność gospodarowania zasobami w gospodarstwach sadowniczych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 187-194
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s187.pdf

Autor	Dorota Komorowska
Tytuł	Wyniki produkcyjne i ekonomiczne wybranych typów gospodarstw rolnych w Polsce
Title	Production and economic results of the selected types of farms in Poland
Słowa kluczowe	produkcja rolnicza, wyniki produkcji rolniczej, efektywność gospodarstw rolnych
Key words	agricultural production, results of agricultural production, effectiveness of farms
Abstrakt	Celem opracowania jest ocena wyników gospodarowania zasobami produkcyjnymi w wybranych typach gospodarstw rolnych, które należą do najbardziej licznych grup gospodarstw specjalistycznych w Polsce, czyli gospodarstw nastawionych na produkcję roślinną, specjalizujących się w produkcji mleka oraz produkcji żywca wieprzowego. Zaprezentowane w opracowaniu wyniki analiz wskazują na znacznie wyższy poziom wyników produkcyjnych i produktywności zasobów w gospodarstwach nastawionych na produkcję żywca wieprzowego w związku z dużym udziałem pasz z zakupu w żywieniu zwierząt, co warunkowało relatywnie dużą skalę produkcji. Dochodowość zasobów ukształtowała się na najwyższym poziomie w gospodarstwach nastawionych na produkcję mleka, ponieważ gospodarstwa mleczne uzyskały największe dochody.
Abstract	The aim of the study is to evaluate the results of management of production resources in selected types of farms, which belong to the most numerous specialized farms in Poland, i.e. farms oriented to plant production, specializing in milk production and pig production. The results of the analysis show that productions results and resource productivity are significantly higher in pig production farms due to the large share of feed purchased, which enabled a relatively large scale of production. At the same time, the economics efficiency of the resources was at the highest level in farms aimed at milk production, as dairy farms had the highest income.
Cytowanie	Komorowska D. (2017) Wyniki produkcyjne i ekonomiczne wybranych typów gospodarstw rolnych w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 118: 31-40
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2017_n118_s31.pdf

Autor	Zbigniew Gołaś
Tytuł	Rentowność produkcji pszenicy zwyczajnej w UE
Title	Profitability of Common Wheat Production in the EU
Słowa kluczowe	pszenica zwyczajna, rentowność produkcji, UE, regresja panelowa
Key words	common wheat, production profitability, EU, panel regression
Abstrakt	Głównym celem artykułu była wielowymiarowa analiza rentowności produkcji pszenicy zwyczajnej w gospodarstwach rolnych krajów UE. Badania przeprowadzono w układzie krajów Unii Europejskiej za lata 2007-2013 na podstawie danych publikowanych przez Komisję Europejską w raportach EU Cereal Farms Report. Rentowność produkcji pszenicy analizowano na podstawie rachunku przychodów i kosztów, który umożliwia wielowymiarową ocenę zdolności gospodarstw do generowania zysków z produkcji pszenicy mierzoną rentownością brutto i netto. Ponadto, w celu identyfikacji siły i kierunku wpływu wybranych charakterystyk techniczno-ekonomicznych, cenowych oraz kosztowych na rentowność produkcji pszenicy zastosowano metody regresji panelowej. W świetle parametrów regresji panelowej na zmienność rentowność produkcji pszenicy najsilniej wpływały ceny i plony pszenicy oraz koszty nawożenia i koszty energii.
Abstract	The main aim of the article is to present multidimensional analysis of profitability of common wheat production in EU farms. The research focused on EU member states in years 2007-2013 and was based on statistical data published by the European Commission in EU Cereal Farms Reports. The profitability of common wheat production was analysed on the basis of income and expenditure accounts, which allowed to conduct multileveled evaluation of farms' ability to generate income from wheat production measured with gross and net margins. Furthermore, the panel regression model was used in order to identify strenght and direction of influence of chosen technical and economic price and cost characteristics on profitability of wheat production. In the light of panel model parameters, price and yield of wheat and both energy and fertilisation costs should be considered as most influential factors.
Cytowanie	Gołaś Z. (2017) Rentowność produkcji pszenicy zwyczajnej w UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 29-40
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s29.pdf

Autor	Anna Milewska, Olga Regulska
Tytuł	Crowdfunding jako alternatywne źródło pozyskania kapitału – analiza przypadku
Title	CROWDFUNDING AS AN ALTERNATIVE SOURCE FUNDING OF ACTIVITIES – CASE STUDY
Słowa kluczowe	crowdfunding, działalność gospodarcza, kapitał
Key words	business activity, finance sources, crowdfunding
Abstrakt	Celem artykułu było przedstawienie alternatywnego rozwiązania problemu pozyskania środków pieniężnych w początkowym etapie organizowania i prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej. Dokonano tego poprzez symulację finansowania crowdfundingiem, wybranego przedsięwzięcia dotyczącego rynku motoryzacyjnego Aby uwypuklić specyfikę finansowania społecznościowego (zarówno jego mocne jak i słabe strony), zaprezentowano konwencjonalne źródło pozyskania kapitału, do którego zaliczono kredyt bankowy. W artykule zamieszczono także uproszczone porównanie wymagań w odniesieniu do obydwu możliwości pozyskania kapitału na działalność gospodarczą. Opracowanie to ma formę analizy przypadku i uzyskanych w ten sposób wyników nie należy uogólniać na inne projekty czy profile związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Abstract	The purpose of this article is to present the reader an alternative method of resolving the issue of acquiring funds in the preliminary stage of establishing and running a sole proprietorship. It has been achieved through the simulation of crowdfunding an exemplary automotive market venture. To underline the specifics of this particular type of funding, both favourable and adverse, the author presents it together with another source of finance – a bank loan. The article compares requirements of both methods of funding a business venture. This paper has been presented as a case study therefore any conclusions should not be generalised and used as a basis for any other project or profile of a business venture.
Cytowanie	Milewska A., Regulska O. (2017) Crowdfunding jako alternatywne źródło pozyskania kapitału – analiza przypadku.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 18(67): 123-136
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2017_n67_s123.pdf

Autor	Rafał Balina, Sławomir Juszczyk
Tytuł	Zmiany oprocentowania i wolumenu kredytów dla przedsiębiorstw a zmiany stóp procentowych NBP w latach 2008–2015
Title	Changes in interest rates and volume of loans versus changes in interest rates of NBP in years 2008–2015
Słowa kluczowe	polityka pieniężna, stopy procentowe NBP, kredyty dla przedsiębiorstw
Key words	monetary policy, the NBP interest rates, loans to businesses
Abstrakt	Celem badań było ustalenie kształtowania się podstawowych stóp procentowych NBP i ich wpływu na zmianę wolumenu kredytów dla przedsiębiorstw niefinansowych w Polsce w latach 2008–2015. W trakcie analiz przedstawiono kształtowanie się zależności między wybranymi stopami procentowymi NBP, wolumenem kredytów udzielonych dla przedsiębiorstw niefinansowych oraz przeciętnego oprocentowania tych kredytów. W części badawczej za pomocą narzędzi statystycznych podjęto próbę ustalenia związków między zmiennymi. Uzyskane wyniki wskazały na występowanie silnej zależności między zmianami stóp procentowych NBP a oprocentowaniem kredytów dla przedsiębiorstw niefinansowych. Dodatkowo badania wykazały, że zmianom stóp procentowych odpowiadał nieadekwatny poziom zmian wolumenu udzielonych kredytów dla przedsiębiorstw sektora niefinansowego.
Abstract	The aim of this study was to determine the evolution of the basic NBP interest rates and their impact on the change in the volume of loans to the non- -financial corporations granted in Poland in the years 2008–2015. The analysis shows formation of the relationship between selected NBP interest rates, the volume of loans to non-financial corporations and the average interest rate on these loans. In the research were used statistical tools to establish relationships between variables. The results indicated presence of a strong relationship between changes in NBP interest rates and interest rate on loans to non-financial corporations. In addition, studies have shown that changes in interest rates has corresponded whit inadequate level of changes in the volume of loans to non-financial corporate sector.
Cytowanie	Balina R., Juszczyk S. (2017) Zmiany oprocentowania i wolumenu kredytów dla przedsiębiorstw a zmiany stóp procentowych NBP w latach 2008–2015.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 1: 45-52
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2017_n1_s45.pdf

Autor	Joanna Dmitruk
Tytuł	Koncepcja pomiaru poziomu relacji inwestorskichna przykładzie spółek sektora spożywczego notowanychna GPW w Warszawie
Title	The concept of measuring the level of investor relations on the example of foodcompanies listed on the Warsaw Stock Exchange
Słowa kluczowe	relacje inwestorskie, sektor spożywczy, spółki giełdowe, Giełda PapierówWartościowych w Warszawie
Key words	investor relations, food sector, stock companies, Warsaw Stock Exchange
Abstrakt	W artykule zaprezentowano autorską koncepcję pomiaru poziomu relacji inwestorskichspółek sektora spożywczego notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowychw Warszawie. Badane przedsiębiorstwa oceniono w każdym z czterech obszarów jakości relacjiinwestorskich: zawartość merytoryczna stron internetowych, kontakt bezpośredni, informacjefinansowe i informacje pozafinansowe. Uzyskane wyniki uporządkowano według modeli prowadzeniarelacji inwestorskich.
Abstract	This paper presents the original concept of measuring the level of investor relations of foodindustry companies listed on the Warsaw Stock Exchange. The surveyed enterprises were assessed ineach of the four areas of investor relations quality: substantive content of websites, direct contact,financial information and non-financial information. The obtained results were arranged according tothe models of conducting investor relations.
Cytowanie	Dmitruk J.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2017_n8_s35.pdf

Autor	Emilia Bojkowska, Roman Kisiel, Renata Marks-Bielska
Tytuł	Obrót ziemią rolniczą w opiniach rolników z województwa warmińsko-mazurskiego
Title	AGRICULTURAL LAND TRADE AS SEEN BY FARMERS FROM THE PROVINCE OF WARMIA AND MAZURY
Słowa kluczowe	producent rolny, nieruchomość rolna, obrót ziemią rolniczą
Key words	farmer, agricultural real estate, agricultural land trade
Abstrakt	Celem przeprowadzonych badań była ocena wpływu wprowadzenia ustawy o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa na obrót ziemią rolniczą. Badania ankietowe z wykorzystaniem autorskiego kwestionariusza wywiadu zostały przeprowadzone wśród 120 producentów rolnych w trzech powiatach (iławski, olsztyński i ostródzki) woj. warmińsko-mazurskiego. Badania przeprowadzono w pierwszym kwartale 2016 r. Kwerenda literaturowa, analiza ustawy z dnia 16 kwietnia 2016 r. o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw wykazały m.in., że wprowadzenie ww. aktu prawnego, w zamierzeniu ustawodawcy, powinno przyczynić się do racjonalnego wykorzystania szczególnego zasobu, w związku z jego specyficznymi cechami (m.in. niepowiększalność, nieprzemieszczalność, podstawowy czynnik produkcji rolniczej) jakim jest ziemia. Badani rolnicy (3/4 z nich) wskazali na mogące wystąpić dla nich utrudnienia w obrocie ziemią wraz z wprowadzeniem ustawy o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. Za największe ograniczenie uznano fakt, że nabywcami mogą być tylko rolnicy indywidualni (41,67%), a także wzrost liczby formalności, które trzeba wypełnić w związku z nabyciem/sprzedażą ziemi (40,00%). Wyniki uzyskanych badań potwierdzają fakt, że w Polsce ważne miejsce zajmuje nierynkowy (rodzinny) obrót ziemią rolniczą, bowiem ponad 2/3 badanych otrzymało gospodarstwo od rodziców lub teściów, a kolejne ponad 13% odziedziczyło po najbliższych. Najczęściej otrzymane, bądź odziedziczone gospodarstwo powiększano dokupując lub wydzierżawiając ziemię. Skutki wprowadzenia ww. ustawy, również w związku z faktem wielu wyjątków, możliwością uzyskania stosownych zgód na zbycie/nabycie będą widoczne w przyszłości, co powinno być przedmiotem dalszych badań.
Abstract	The aim of this study has been to explore how the Act on Halting Sale of Real Estate of the State Treasury Agricultural Property Stock influenced the trade of agricultural land. The survey, based on a questionnaire designed by the author, covered 120 farmers from three districts (the Districts of Iława, Olsztyn and Ostróda) in the Province of Warmia and Mazury, Poland. The survey was conducted in the first quarter of 2016. The results, together with a review of the literature as well as an analysis of the Act of 16 April 2016 on Act on Halting Sale of Real Estate of the State Treasury Agricultural Property Stock and Amending Certain Other Acts, have shown that the above law should contribute to more rational management of this specific resource, i.e. farmland (not expandable, not movable, essential for agricultural production), which was the legislator’s intention. Many of the farmers who responded to the questionnaire (3/4 of respondents) implicated certain restrictions in land trade that they may encounter due to the above act of law, of which the strictest are the farmland purchase being restricted to individual, private farmers (41.67% of indications) and more paperwork connected to the land sale/purchase (40.0% indications). The research results confirm that non-market (familial) land trade in Poland occupies an important position, as over 2/3 of the respondents have received their farms from parents or parents-in-law, and another 13% have inherited farms from other relatives. Farms which had been either donated or inherited were then enlarged by adding farmland purchased or rented. The consequences of the above Act, also because of numerous exceptions it makes provisions for, e.g. a possibility to apply for a special permit to sell or buy land, will be seen in the future, and therefore deserve further studies.
Cytowanie	Bojkowska E., Kisiel R., Marks-Bielska R. (2017) Obrót ziemią rolniczą w opiniach rolników z województwa warmińsko-mazurskiego.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 18(67): 113-122
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2017_n67_s113.pdf

Autor	Bogdan Klepacki, Elżbieta Radochońska-Wasiewicz
Tytuł	Sytuacja ekonomiczna małych i średnich przedsiębiorstw korzystających z programu wzrostu konkurencyjności
Title	The economic situation of small and medium- -sized enterprises benefiting from competitiveness enhancement program
Słowa kluczowe	programy pomocowe, małe i średnie przedsiębiorstwa, konkurencyjność
Key words	aid programs, small and medium enterprises, competitiveness
Abstrakt	W opracowaniu zaprezentowano wyniki badań przeprowadzonych w przedsiębiorstwach, które uzyskały dotacje w ramach programu wzrost konkurencyjności. Dokonano rozpoznania poziomu i kierunków wykorzystania środków finansowych otrzymanych przez przedsiębiorstwa w oraz ich oddziaływania na sytuację ekonomiczną jednostek gospodarczych bezpośrednio po ich uzyskaniu, oraz po okresie kilku lat. Stwierdzono, że uzyskanie dotacji nie wywołało efektu „prorozwojowego”, a nawet wsparcie finansowe z zewnątrz zmniejszało innowacyjność, łatwiej było bowiem uzyskać dotację niż polepszyć w inny sposób funkcjonowanie przedsiębiorstwa. W badaniach nie potwierdzono korzystnego oddziaływania dotacji na funkcjonowanie przedsiębiorstw, a nawet w niektórych branżach (transportowej, informatycznej) wyższy poziom dotacji był negatywnie skorelowany z osiąganymi wskaźnikami zobowiązań czy płynności.
Abstract	The paper presents the results of research carried out in companies that received grants under the program of increasing competitiveness. The level and directions of the use of financial resources received by enterprises and their impact on the economic situation of business units immediately after their acquisition and after several years were recognized. It was found that the grant did not have a “pro-development effect”, and even financial support from the outside reduced innovation, because it was easier to obtain a grant than to improve the functioning of the company. Research has not confirmed the positive impact of subsidies on businesses, and even in some industries (transport, IT), the level of subsidies was negatively correlated with the debt or liquidity ratios.
Cytowanie	Klepacki B., Radochońska-Wasiewicz E. (2017) Sytuacja ekonomiczna małych i średnich przedsiębiorstw korzystających z programu wzrostu konkurencyjności.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 119: 5-21
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2017_n119_s5.pdf

Autor	Mariola Chrzanowska, Nina Drejerska
Tytuł	Sectoral employment diversification in rural areas across Polish subregions
Title	Sektorowe zróżnicowanie zatrudnienia na obszarach wiejskich w polskich podregionach
Słowa kluczowe	zatrudnienie, obszary wiejskie, przestrzenna autokorelacja, NUTS3
Key words	employment, rural areas, spatial autocorrelation, NUTS 3
Abstrakt	Rolnictwo, leśnictwo i rybołówstwo są nadal ważnymi sektorami zatrudnienia aczkolwiek sytuacja w tym zakresie jest w Polsce zróżnicowana w poszczególnych podregionach. Celem opracowania jest identyfikacja sektorowej struktury zatrudnienia według podregionów (NUTS3). Dane uzyskane z Głównego Urzędu Statystycznego posłużyły do sprawdzenia istnienia autokorelacji przestrzennej opisanej statystykami Morana. Uzyskane rezultaty pozwoliły na identyfikację klastra subregionów w południowo-wschodniej części kraju, gdzie zatrudnienie w rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie jest ważną częścią rynku pracy na obszarach przeważająco wiejskich.
Abstract	Agriculture, forestry and fishing have been still a very important part of the labour market. However, the situation is diversified across Polish subregions. The objective of the study is to investigate sectoral employment diversification in rural areas across Polish subregions (NUTS 3). In order to do it, data on the subregional employment structure provided by the Central Statistical Office of Poland was used for computation of spatial autocorrelation described by Moran’s statistics. Results of this analysis display for example a cluster of subregions in south-east Poland, where employment in agriculture, forestry and fishing is a significant trend of predominantly rural subregions.
Cytowanie	Chrzanowska M., Drejerska N. (2017) Sectoral employment diversification in rural areas across Polish subregions.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 4: 28-36
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n4_s28.pdf

Autor	Andrzej Czyżewski, Jakub Staniszewski
Tytuł	Wydajność pracy jako przesłanka restrukturyzacji zatrudnienia w rolnictwie
Title	Labor Productivity as a Premise to Restructure Employment in Agriculture
Słowa kluczowe	zmiana strukturalna, rolnictwo, shift-share, restrukturyzacja, Unia Europejska
Key words	structural change, agriculture, shift-share, restructuring, European Union
Abstrakt	Poprawę wydajności pracy w rolnictwie można osiągnąć m.in. poprzez zmianę struktury (restrukturyzację) zatrudnienia, polegającą na zwiększaniu udziału typów produkcyjnych, gdzie czynnik jest wydajniej wykorzystywany. Dla poparcia tej tezy dokonano dekompozycji wzrostu wydajności pracy w rolnictwie krajów UE, w latach 2005-2013, z zastosowaniem metody shift-share. Wyniki badań wskazują, że większą dynamiką struktury zatrudnienia cechowały się nowe kraje członkowskie. Zmiany polegały głównie na spadku znaczenia produkcji mieszanej na rzecz upraw polowych. W krajach takich jak Litwa, Bułgaria, Cypr i Łotwa na znaczeniu zyskiwały typy produkcji o ponadprzeciętnej wydajności pracy. Ponadto na Łotwie i w Danii większe znaczenie w wykorzystaniu czynnika pracy zyskiwały typy gospodarstw cechujące się ponadprzeciętnym przyrostem wydajności pracy. Częstsze były jednak zmiany zachodzące w kierunku odwrotnym.
Abstract	Improvement in agricultural labour productivity can be achieved, among others, by the change in the employment structure, based on increase in the share of types of farming, where labour productivity is higher. To support this thesis, decomposition of labour productivity growth in the agriculture sector of EU countries, in years 2005-2013 has been carried out, using the shift-share method. Research results shows that the new Member States are more dynamic in this respect. The changes mainly meant a switch from a mixed production to a field cropping. In countries such as Lithuania, Bulgaria, Cyprus and Latvia, the production in the farming types of above-average productivity was increasing. In Latvia and Denmark, the share of employment in sectors with higher productivity growth was increasing. However, changes in the opposite direction were more common.
Cytowanie	Czyżewski A., Staniszewski J. (2017) Wydajność pracy jako przesłanka restrukturyzacji zatrudnienia w rolnictwie.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 1: 31-42
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n1_s31.pdf

Autor	Monika Szafrańska
Tytuł	Świadomość młodzieży akademickiej na temat rolnictwa
Title	The Awareness of Academic Youth on Agriculture
Słowa kluczowe	świadomość rolnicza, młodzież akademicka, województwo małopolskie
Key words	agricultural awareness, academic youth, Voivodship of Lesser Poland
Abstrakt	Celem pracy jest ocena poziomu świadomości rolniczej młodzieży akademickiej z woj. małopolskiego oraz określenie wybranych czynników determinujących ten poziom. Ich znajomość może stanowić podstawę działań różnych podmiotów, które przyczynią się do wzrostu świadomości rolniczej młodego pokolenia. Zasadniczym źródłem danych wykorzystanych do analizy i wnioskowania były informacje pierwotne uzyskane z badań własnych, przeprowadzonych metodą PAPI na grupie 436 studentów. Do pomiaru i oceny świadomości młodzieży na temat rolnictwa wykorzystano indeks świadomości rolniczej. Jak wynika z przeprowadzonych badań, większość respondentów nie rozumie roli rolnictwa, którą odgrywa ono w gospodarce, społeczeństwie i środowisku. Determinantami poziomu świadomości rolniczej w grupie studentów były płeć oraz miejsce zamieszkania.
Abstract	The aim of the work is to assess the level of agricultural awareness of academic youth and to pinpoint selected factors determining this the level. Being familiar with these determinants might serve as the basis for taking some actions by various entities which contribute to the increase in the agricultural awareness of the young generation. The main source of the data used for the analyses and applications was the primary information obtained from personal research. The research was done by using PAPI method on the group of 436 students. In order to measure and evaluate the youth awareness on agriculture the index of agricultural awareness was used. The findings of the studies indicate that the level of agricultural awareness of academic youth on the role in economy, society and environment is low. The determinants of agricultural awareness among students were gender and abode.
Cytowanie	Szafrańska M. (2017) Świadomość młodzieży akademickiej na temat rolnictwa.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 1: 195-205
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n1_s195.pdf

Autor	Marzena Ganc
Tytuł	Przydatność arkusza rozliczeniowego kosztów do zarządzania kosztami spółdzielni mleczarskiej
Title	The usefulness of costs worksheet to manage costs in dairy cooperatives
Słowa kluczowe	arkusz rozliczeniowy kosztów, spółdzielnie mleczarskie, rachunek kosztów
Key words	worksheet of costs, dairy cooperatives, cost accounting
Abstrakt	Celem badań jest przedstawienie schematu rozliczania kosztów w spółdzielni mleczarskiej oraz określenie jego przydatności w pozyskiwaniu informacji o kosztach dla potrzeb podejmowania decyzji zarządczych. Analizy mają charakter studium przypadku. Wybrano w sposób celowy spółdzielnię mleczarską określoną jako obiekt typowy przy wykorzystaniu metody odległości euklidesowej i miejskiej. W warunkach, w jakich gospodarują współczesne podmioty gospodarcze, potrzebne są wiarygodne informacje o kosztach. Dostarczanie tych informacji jest głównym zadaniem rachunku kosztów, który jest jedną z najważniejszych części składowych rachunkowości, mającą za zadanie grupowanie kosztów oraz ustalanie szeregu zależności między procesami produkcyjnymi, a wysokością kosztów. Prawidłowo sporządzony arkusz rozliczeniowy kosztów powinien uwzględniać zmiany zachodzące zarówno w technologii produkcji, jak i w otoczeniu rynkowym spółdzielni mleczarskiej, ponieważ czynniki te uzasadniają zapotrzebowanie na informację o kosztach.
Abstract	The aim of the research is to provide an accounting scheme in dairy cooperatives and to determine its usefulness in obtaining cost information for management decision making. Analysis of the nature of the case study. Intentionally selected dairy cooperative referred to as a typical using Euclidean distance method. Managers need reliable cost information. Providing this information is the main task of the cost account, which is one of the most important components of the accounting, with the task group and setting a number of dependencies between processes, and the amount of the costs. Properly drawn up the billing sheet costs should take into account changes in both production and market environment, the dairy cooperative, because these factors justify a demand for information about the cost.
Cytowanie	Ganc M. (2017) Przydatność arkusza rozliczeniowego kosztów do zarządzania kosztami spółdzielni mleczarskiej.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 3: 35-44
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2017_n3_s35.pdf

Autor	Maryla Bieniek-Majka, Anna Matuszczak
Tytuł	Rentowność kujawsko-pomorskich grup i organizacji producentów owoców i warzyw
Title	Profitability of Kuyavian-Pomeranian Fruit and Vegetable Producers and Organizations
Słowa kluczowe	rentowność, konkurencyjność, grupy i organizacje producentów owoców i warzyw
Key words	profitability, competitiveness, fruit and vegetables producers and organizations, Poland
Abstrakt	Celem artykułu było ukazanie relacji pomiędzy czynnikami kształtującymi rentowność kapitałów własnych grup i organizacji producentów owoców i warzyw za pomocą modelu Du Ponta. Analizy dokonano na podstawie danych ze sprawozdań finansowych w/w podmiotów funkcjonujących na terenie województwa kujawsko-pomorskiego w latach 2005-2014. Uzyskane wyniki wskazały na zmniejszającą się rentowność funkcjonujących jednostek, która wynikła z wysokich kosztów obsługi kapitału obcego, zmniejszonej zyskowności sprzedaży a także mniejszej rotacji posiadanych aktywów. Czynniki te powodowały iż mieliśmy do czynienia z ujemnym działaniem dźwigni finansowej. Mimo niesprzyjających czynników wartość średniego wskaźnika zwrotu z kapitału własnego w całym badanym okresie była dodatnia. Pozwala to sądzić, że przy odpowiednim zarządzaniu finansami grupy i organizacje producentów owoców i warzyw będą w przyszłości miały możliwość generować środki, które spowodują utrzymanie, a nawet rozwój koncentracji podaży na tym rynku. Zwiększenie zyskowności tych jednostek będzie miało przełożenie na zaspokojenie oczekiwań ich członków.
Abstract	The aim of the article was to present the relationship between the factors influencing the profitability of fruit and vegetable producers and organizations using the Du Pont model. Analysis was conducted on data from the financial statements of the aforementioned entities operating in the territory of the Kuyavian-Pomeranian voivodeship in the years 2005-2014. The results show a declining viability of existing units, which results from the high cost of servicing foreign capital, reduced profitability and reduced turnover of assets. These factors have resulted in negative financial leverage. However, despite unfavorable factors, the average return on equity over the period considered was positive. This allows for the possibility that, with sound financial management, producers and organizations of fruit and vegetable growers will in future have the opportunity to generate resources that will sustain and even develop a concentrated supply in this market. Increasing profitability of these units will also help satisfy the expectations of their members.
Cytowanie	Bieniek-Majka M., Matuszczak A. (2017) Rentowność kujawsko-pomorskich grup i organizacji producentów owoców i warzyw.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 7-16
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s7.pdf

Autor	Marzena Lemanowicz
Tytuł	Rola promocji w kreowaniu wizerunku regionu – instrumenty, narzędzia, trendy. Przykład województwa świętokrzyskiego
Title	THE ROLE OF PROMOTION IN CREATING THE IMAGE OF A REGION – INSTRUMENTS, TOOLS, TRENDS. THE EXAMPLE OF THE ŚWIĘTOKRZYSKIE VOIVODESHIP
Słowa kluczowe	marketing terytorialny, promocja turystyczna, wizerunek miejsca, marka miejsca, województwo świętokrzyskie
Key words	territorial marketing, tourism promotion, place image, place brand, świętokrzyskie voivodeship
Abstrakt	W artykule zaprezentowano teoretyczne aspekty związane z marketingiem terytorialnym, koncentrując się w szczególności na instrumencie jakim jest promocja. Współcześnie pojęcie promocji jest bardzo szerokie i w ramach jej mamy możliwość wykorzystania różnych narzędzi, zarówno tych tradycyjnych jak i niestandardowych. Popularność tych ostatnich wynika w dużej mierze ze zmian w zachowaniach konsumentów spowodowanych chociażby rozwojem Internetu, a w tym portali społecznościowych, blogów itp. Pojęcie promocji, marki, wizerunku jest dzisiaj używane w odniesieniu nie tylko do towarów, firm, ale również miejsc, a więc regionów, miast, województw czy gmin. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie szerokiego spectrum działań promocyjnych jakie zostały zrealizowane w województwie świętokrzyskim, określenie rezultatów tych działań w aspekcie ilościowym a także wizerunkowym. Ponadto zbadano poziom rozpoznawalności kampanii promocyjnych i ich związek analizowanym regionem. Aby zrealizować powyższe cele przeprowadzono badanie przy użyciu internetowego kwestionariusza ankiety. Grupę badawczą stanowiło 238 respondentów pochodzących z całej Polski, którzy dobrowolnie wypełnili kwestionariusz. Wyniki badań potwierdzają potrzebę prowadzenia działań promocyjnych w regionach, gdyż działania te przyczyniają się do kreowania wizerunku regionu, zwiększenia liczby osób odwiedzających dany region, a pomimo dużego „szumu informacyjnego” działania te są zapamiętywane przez odbiorców.
Abstract	The article presents the theoretical aspects related to territorial marketing, focusing especially on the instrument of promotion. Currently the term promotion is a very broad one and in terms of it we have the possibility to take advantage of various tools, both traditional and nonstandard ones. The popularity of the latter results to a large degree from the changes in consumer behaviors caused for example by the development of the Internet, including social media, blogs, etc. The terms of promotion, brand, and image are used today in reference not only to goods and companies, but also locations, meaning regions, cities, voivodeships, or communes. The goal of this article is to present the wide spectrum of promotion activities which have been executed in the Świetokrzyskie Voivodeship, as well as to determine the effects of these actions in quantitative and image-related aspects. Furthermore, the level of recognizability has been researched in terms of promotion campaigns and their relation with the analyzed region. A research taking advantage of an online survey questionnaire has been used in order to execute the above presented goals. The research group consisted of 238 respondents from all over Poland, who have filled out the survey voluntarily. The research results confirm the need for promotional activities in the regions as these actions have an impact on creating the region’s image, increasing the number of tourists visiting a given region, and despite a large “information noise” these actions are remembered by the recipients.
Cytowanie	Lemanowicz M. (2017) Rola promocji w kreowaniu wizerunku regionu – instrumenty, narzędzia, trendy. Przykład województwa świętokrzyskiego.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 18(67): 86-101
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2017_n67_s86.pdf

Autor	Bartłomiej Bajan, Przemysław Cieślak, Wawrzyniec Czubak
Tytuł	Płatności bezpośrednie dla rolnictwa w Polsce w warunkach pozostawania poza strefą euro
Title	DIRECT PAYMENTS FOR AGRICULTURE IN POLAND IN CONDITIONS OF STAYING OUTSIDE THE EURO AREA
Słowa kluczowe	strefa euro, płatności bezpośrednie, dochody rolnicze
Key words	euro area, direct payments, agricultural income
Abstrakt	Celem opracowania jest oszacowanie skutków jakie dla polskich gospodarstw rolnych niesie za sobą pozostawanie poza unią walutową w nawiązaniu do systemu przeliczania płatności bezpośrednich dla krajów, które nie są członkami strefy euro. Analiza skupia się na corocznych różnicach kursowych, pomiędzy wartościami referencyjnymi Europejskiego Banku Centralnego (EBC), po których przelicza się płatności bezpośrednie, a kursami z dni, w których wypłacane są środki dla gospodarstw rolnych. Badaniu zostały poddane wypłaty realizowane w kampaniach 2005-2013. W analizowanym okresie rolnicy stracili na przeliczaniu płatności około 750 milionów złotych, co nie przekracza 1% otrzymywanej pomocy. Niepokojące mogą być jednak krótkookresowe wahania kursowe, które w 2008 roku spowodowały stratę 25% środków (ponad 2 miliardy złotych) w stosunku do tego co uzyskaliby beneficjenci w przypadku uczestnictwa w strefie euro.
Abstract	The purpose of the study is to demonstrate the effects that, for Polish farmers, entails staying out of the monetary union in relation to the conversion system of direct payments for countries that are not members of the euro zone. The analysis focuses on yearly differences between the reference values of exchange rate of the European Central Bank (ECB), which are the base for direct payments conversion and daily exchange rates in which the funds are paid to farmers. The analysis covers the payment campaigns 2005-2013. In the analysed period, farmers lost on the conversion of payments about 750 million zlotys, which does not exceed 1% of the received aid. The worrying fact however, may be short-term fluctuations of exchange rate, which in 2008 resulted in a loss of 25% (more than 2 billion zlotys) in relation to what beneficiaries would receive in case of participation in the euro zone.
Cytowanie	Bajan B., Cieślak P., Czubak W. (2017) Płatności bezpośrednie dla rolnictwa w Polsce w warunkach pozostawania poza strefą euro.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 17(66): 46-53
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2017_n66_s46.pdf

Autor	Ludwik Wicki
Tytuł	Poziom i zakres wsparcia upowszechniania postępu biologicznego w produkcji roślinnej w ramach działań Agencji Rynku Rolnego
Title	THE LEVEL AND SCOPE OF SUPPORT OF BIOLOGICAL PROGRESS DISSEMINATION IN CROP PRODUCTION IN POLAND WITHIN THE MEASURES OF AGRICULTURAL MARKET AGENCY
Słowa kluczowe	nasiona kwalifikowane, postęp biologiczny, pomoc de minimis, upowszechnianie postępu, wsparcie rolnictwa
Key words	biological progress, certified seeds, de minimis aid, progress dissemination, support of agriculture
Abstrakt	Wzrost produktywności roślin jest uzyskiwany głównie poprzez postęp w hodowli odmian. Z tego powodu wykorzystanie nasion kwalifikowanych w produkcji jest bardzo ważne, a realizowany program ma doprowadzić wyższego poziomu zużycia nasion kwalifikowanych. Celem opracowania jest ocena poziomu i zakresu wsparcia upowszechniania kwalifikowanego materiału siewnego w Polsce w ramach działania Agencji Rynku Rolnego oraz określenie przestrzennego jego zróżnicowania. Analizą objęto cały okres realizacji działania, czyli lata 2007-2016. Stwierdzono, że wsparcie do obejmowało prawie całą podaż kwalifikowanego ziarna zbóż oraz sadzeniaków ziemniaka w Polsce i dotyczyło około ponad 1 mln ha rocznie, w tym średnio 14% powierzchni zasiewów zbóż i 10% powierzchni produkcji ziemniaków. Korzystanie z programu było silnie zróżnicowane regionalnie. W regionach o wyższym poziomie rozwoju rolnictwa objęto nim ponad 10% gospodarstw i 20% powierzchni zasiewów. W regionach ze słabym i rozdrobnionym rolnictwem było to tylko 1% gospodarstw i około 4% powierzchni zasiewów. Zainteresowanie wdrażaniem postępu biologicznego w warunkach rozdrobnionego rolnictwa utrzymuje się na niskim poziomie, a oferowane wsparcie nie było skuteczne.
Abstract	It is generally accepted that the increase in plant productivity is mainly achieved through the varietal progress. For this reason, the use of certified seed is very important, and the program is expected to lead to a higher level of use of certified seeds in Polish agriculture. The aim of the study is to evaluate the level and scope of support for the dissemination of certified seed use in Poland within the measure of Agricultural Market Agency and to define its spatial differentiation. The analysis covered years 2007-2016, i.e. whole period of this measure realization. It was found that support was indirectly provided for the whole sale of certified seed in Poland and covered around 1 million ha per year. It covered 14% of cereal production area and 1% of potato production area. The use of the program was strongly differentiated regionally. In regions with a high level of agriculture, more than 10% of farmers applied for support under the program and over 20% of the production area were supported. In regions with fragmented agriculture, it was only 1% of farmers and about 4% of sown area. Interest of the biological progress implementation in the conditions of fragmented agriculture was low and the support offered has not been effective for small farms.
Cytowanie	Wicki L. (2017) Poziom i zakres wsparcia upowszechniania postępu biologicznego w produkcji roślinnej w ramach działań Agencji Rynku Rolnego.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 18(67): 259-271
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2017_n67_s259.pdf

Autor	Ludwik Wicki
Tytuł	Changes in land use for production of energy crops in Poland
Title	Zmiany powierzchni produkcji roślin energetycznych w Polsce
Słowa kluczowe	bioenergia, bioetanol, biodiesel, biogaz, konkurencja żywność – energia
Key words	bioenergy, bioethanol, biodiesel, biogas, food–energy competition
Abstrakt	Celem opracowania jest ocena, czy w Polsce produkcja nowoczesnych biopaliw wytwarzanych z surowców rolniczych konkuruje z produkcją żywności. W pracy wykorzystano dane gromadzone przez Główny Urząd Statystyczny i Agencję Rynku Rolnego (ARR). Wykorzystano dane dotyczące powierzchni gruntów ornych w Polsce, plonów wybranych roślin, pogłowia zwierząt oraz dane o ilości i strukturze produkcji energii oraz o wielkości produkcji biogazu rolniczego, bioetanolu i biodiesla. Dane dotyczące ilości surowców zużywanych w produkcji biogazu rolniczego pozyskano z ARR. Analizą objęto lata 2005-2016. Produkcja bioenergii w oparciu o surowce pochodzenia rolniczego silnie wzrastała w analizowanym okresie, z 5 TJ w 2005 roku to 42 TJ w 2016 roku. Około 92% energii wytwarzanej z surowców rolniczych stanowi bioetanol i biodiesel, które są produkowane z surowców pierwszej generacji. Produkcja ta konkuruje więc z produkcją żywności. Biogaz stanowi tylko 8% energii produkowanej z surowców rolniczych. W produkcji biogazu surowce drugiej generacji, czyli odpady stanowiły aż 75% wsadu. Udział powierzchni gruntów ornych przeznaczanych do produkcji surowców do wytwarzania biopaliw wynosił 5,6% w 2016 roku. W 2005 roku było to 1,5%. Oznacza to, że w Polsce produkcja bioenergii z surowców rolniczych konkuruje z produkcją żywności i pasz, a dalszy jej wzrost nie jest pożądany. Niemniej, przy spadku rozmiarów produkcji zwierzęcej jest to szansa na zagospodarowanie nadwyżek ziemi i produkcji. W przyszłości powinny być podejmowane działania mające na celu zwiększenie wykorzystania surowców drugiej generacji w produkcji bioenergii, a zużycie surowców pierwszej generacji powinno być, w miarę możliwości, ograniczane.
Abstract	The goal of the article is to evaluate whether production of modern biofuels in Poland competes with food production. CSO and AMA data have been used in the analysis. The data in question refers to the area of arable land in Poland, yields and livestock as well as renewable energy production structure and quantity and production of biodiesel, bioethanol and agricultural biogas. Data concerning quantity of raw materials used for production of the agricultural biogas have been accessed from AMA . Data for 2005-2016 have been collected. Production of bioenergy based on agricultural raw materials has significantly increased. From 2005 to 2016, it increased from 5 to 42 TJ . Approximately 92% of bioenergy from agricultural sources are bioethanol and biodiesel produced from the first generation of raw materials, the production of which is in direct competition with food production. The share of biogas was 8% only. Waste constituted 75% in the raw materials used to produce biogas. The area of production of energy crops has reached 5.6% of arable land in 2016 from 1.5% in 2005. It means that in Poland production of bioenergy from agricultural sources competes with food and feed production and its further increase is not desirable. Actions focused on the increased use of the second generation raw materials for energy production and decreased use of food raw materials should be taken.
Cytowanie	Wicki L. (2017) Changes in land use for production of energy crops in Poland.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 4: 37-47
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n4_s37.pdf