Efektywność techniczna gospodarstw specjalizujących się w produkcji roślinnej a ich konkurencyjność

Słowa kluczowe

gospodarstwa specjalizujące się w uprawach polowych efektywność tech­niczna zdolność konkurencyjna

Key words

field farms technical efficiency competitiveness

Streszczenie

Celem badań było wskazanie różnic w efektywności technicznej polskich gospo­darstw specjalizujących się w produkcji roślinnej oraz określenie stopnia ich konkurencyjności, a także zbadanie związku między ich efektywnością techniczną a stopniem konkurencyjności. Dla osiągnięcia zamierzonego celu wykorzystano dane rachunkowe z 1007 gospodarstw spe­cjalizujących się w uprawie zbóż, roślin oleistych i wysokobiałkowych na nasiona (typ 15) i 604 gospodarstw specjalizujących się w uprawie polowej różnych gatunków roślin (typ 16), które nieprzerwanie prowadziły rachunkowość dla polskiego FADN1 w latach 2010-2012. Oceny badanych gospodarstw dokonano z uwzględnieniem ich wielkości ekonomicznej, w zależności od wartości standardowej produkcji (SO)2 i wielkości wskaźnika efektywności technicznej ustalonego na podstawie metody Stochastic Frontier Analysis (SFA). Stwierdzono, że gospodarstwa o największej efektywności technicznej charakteryzowały się na tle całej badanej zbiorowości racjonalniejszym gospodarowaniem nakładami w celu uzyskania potencjalnej wartości produkcji. Miały najmniejszą powierzchnię użytków rolnych w obrębie poszczególnych klas wielkości ekonomicznej oraz najkorzystniejsze warunki glebowe i najlepsze techniczne uzbrojenie ziemi. Miały również największą zdolność konkurencyjną.

Abstract

The aim of this paper was to identify differences in technical efficiency and to determine level of competiti­veness of the Polish field farms. Furthermore, the connection between the farms’ technical efficiency and their level of competitiveness were analyzed. For this purpose, the empirical data from 1007 farms specializing in cereals, oilseeds and protein crops (type 15) and 604 farms specializing in general field cropping (type 16) was used. The farms collected data for Farm Accountancy Data Network (FADN) from 2010 to 2012. Assessment of these two groups of farms was based on their economic size (Standard Output) and technical efficiency indicator that was measured with Stochastic Frontier Analysis (SFA) method. It was found that farms with the greatest technical efficiency indicator used inputs in the most rational way in order to achieve potential value of produc­tion. Moreover, they had the smallest utilized agricultural area (UAA), the highest quality of their soils, the most advantageous level of technical equipment of UAA and the greatest ability of competitiveness.