Rola kobiet sołtysów w kształtowaniu lokalnego rozwoju

Słowa kluczowe

kobieta sołtys władza lokalna wieś

Streszczenie

Celem artykułu jest analiza poziomu uczestnictwa kobiet w wiejskim samorządziena przykładzie sprawowania funkcji sołtysa w gminie Gniezno oraz ukazanie roli i znaczeniakobiet sołtysów w kształtowaniu lokalnego rozwoju na przykładzie tej gminy. W pracywykorzystano pierwotne oraz wtórne materiały źródłowe. Źródła wtórne to literatura naukowaw zakresie rozwoju lokalnego i samorządu terytorialnego. W pierwszej części artykułuprzybliżono rolę i znaczenie sołtysa na wsi oraz zaprezentowano najważniejsze informacjedotyczące analizowanej gminy. Źródła pierwotne to wyniki badań przeprowadzonych w marcu2020 roku dotyczące zaangażowania kobiet w sprawowaniu roli sołtysa na wsi w gminieGniezno z wykorzystaniem metody ankiety bezpośredniej. Na podstawie wyników przeprowadzonychbadań można stwierdzić, że w gminie tej nastąpił wzrost liczby kobiet w środowiskulokalnym piastujących rolę gospodarza wsi. Respondentki wskazały, że głównym powodemich kandydowania na tę funkcję była silna potrzeba zmian na wsi. Korzyścią pozytywnąpłynącą z pełnienia funkcji sołtysa było zbudowanie sieci nowych kontaktów, wzrost samorealizacji,zdobycie doświadczenia i kompetencji społecznych.

Cytowania

1. Abramowicz B.: Instytucja zebrania wiejskiego w opinii sołtysów i mieszkańców (przykład gminy X), Wieś
2. Augustyniak M.: Jednostki pomocnicze gminy, Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2010.
3. Bardach, J.: Historia państwa i prawa Polski, t. I: Do połowy XV wieku, PWN, Warszawa 1964.
4. Fuszara, M.: Kobiety w wyborach samorządowych w 2010 roku z perspektywy uczestniczek procesu wyborczego, [w:] Kobiety, wybory, polityka, M. Fuszara (red.), Wydawnictwo Fundacja Instytutu Spraw Publicznych, Warszawa 2013.
5. Główny Urząd Statystyczny: Rocznik Statystyczny 2018, Zakład Wydawnictw Statystycznych, Warszawa 2018.
6. Gołębiowska A., Zientarski B. (red.): Sołectwo – studium prawnoustrojowe, Kancelaria Senatu, Warszawa 2017, https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/userfiles/_public/k9/agenda/seminaria/2017/170131_soltysi/solectwo_studium.pdf (dostęp: 26.05.2020).
7. https://poznan.stat.gov.pl/vademecum/vademecum_wielkopolskie/portrety_gmin/powiat_gnieznienski/gm_wiejska_gniezno.pdf (dostępy: 20.05.2020, 21.05.2020, 25.05.2020).
8. https://stat.gov.pl/publikacje/publikacje-a-z/szukaj.html?letter=K (dostęp: 26.05.2020).
9. Izdebski H.: Jednostki pomocnicze gminy – pomiędzy organami gminy a obywatelami jako podmiotem władzy lokalnej, Samorząd Terytorialny 2011, nr 12, s. 95–110.
10. Kajdanek K.: W poszukiwaniu nowej roli? Sołtysi urbanizujących się wsi podmiejskich Wrocławia, Wieś i Rolnictwo 2011, nr 1, s. 87–106.
11. Krzyżanowska K.: Przedsiębiorczość na obszarach wiejskich – stan i perspektywy rozwoju, Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2010.
12. Lachiewicz W.: Gospodarka finansowa sołectw – na podstawie ustawy o funduszu sołeckim oraz w ramach ustaleń statutu gminy i statutu sołectwa, Stowarzyszenie Liderów Lokalnych Grup Obywatelskich, Warszawa 2013.
13. Marks-Krzyszkowska M.: Ekonomiczne i społeczno-kulturowe aspekty braku aktywności zawodowej kobiet na wsi oraz sposoby ich ograniczania, Wieś i Rolnictwo 2012, nr 4, s. 128–137.
14. Matysiak I.: Rola sołtysów we współczesnych społecznościach wiejskich. Płeć jako czynnik różnicujący, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2014.
15. Matysiak I.: Sołtysi i sołtyski o pełnionych rolach i motywach sprawowania funkcji w wybranych środowiskach wiejskich, Wieś i rolnictwo 2013, nr 3(160), s. 138–152.
16. Niżyńska A.: Kobiety w wyborach samorządowych w Polsce w 2010 roku, [w:] Kobiety, wybory, polityka i rolnictwo 2011, nr 4, s. 193–212.
17. M. Fuszara (red.), Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2013.
18. Podgórska-Rykała J.: Polityka równości płci na szczeblu samorządowym, Oficyna Wy dawnicza Humanitas, Sosnowiec 2016.
19. Półtorak M.: Kobiety, kwoty, polityka: gwarancje równości płci w Unii Europejskiej, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2015.
20. Ptak A.: Rywalizacja polityczna w samorządach lokalnych. Studium wybranych gmin, Poznań–Kalisz, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Wydział Pedagogiczno-Artystyczny, Poznań 2011.
21. Ptak A.: Wybory sołtysów i rad sołeckich. W poszukiwaniu prawideł rywalizacji wyborczej w organach pomocniczych samorządów gmin wiejskich w Polsce, Studia Regionalne i Lokalne 2012, nr 3(49), s. 108–109.
22. Siemieńska R.: Kobiety i mężczyźni – aktorzy „płynnej rzeczywistości”. Niespójność postaw, zachowań i pozycji – dwie dekady przemian w Polsce i na świecie, [w:] Polska po 20 latach wolności, M. Bucholc, S. Mandes, T. Szawiel, J. Wawrzyniak (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2011.
23. Stanny M.: Wieś jako przedmiot badań demograficznych, [w:] Wieś jako przedmiot badań demograficznych na początku XXI wieku, M. Halamska (red.), Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2011.
24. Stasiak E.: Uczestnictwo kobiet w sprawowaniu władzy w gminach wiejskich, Acta Universitatis Lodziensis Folia Sociologica 2019, 68, s. 33–45.
25. Szczepańska B., Szczepański J.: Współczesne role kół gospodyń wiejskich w społecznościach lokalnych (na przykładzie województwa dolnośląskiego), Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica 2019, nr 68, s. 67–72.
26. Ustawa o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 r. (Dz.U. z 1990 r., nr 16, poz. 95).
27. Wilkin J.: Polska wieś 2012 – główne tendencje, zjawiska i problemy. Synteza raportu, [w:] Polska wieś 2012. Raport o stanie wsi, J. Wilkin, I. Nurzyńska (red.), Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2012.
28. Wojcieszak M.: Women’s cooperation in Polish rural areas, Proceedings of the 2019, International Conference „Economic Science for Rural Development” 2019, nr 50, s. 248–256. DOI: 10.22616/ESRD.2019.031.