Wyniki wyszukiwania

Autor	Irena Achonen, Greta Gruodė, Jolita Variakojiene
Tytuł	Pandemic Impact on Lithuania‘s tour operators
Title
Słowa kluczowe	tour operators, COVID-19, pandemic, tourism, Lithuania
Key words
Abstrakt	Lithuania tourism market was one of the fastest growing in Europe in 2019. Allaround the globe 2019 was a year of records for travelling, but 2020 changed everything.At the moment COVID-19 pandemic is one of the most important and relevant factor forinfluencing Tourism sector. It changed the way we‘re working, travelling, communicating, ithad a huge negative effect on specific sectors there people meet, spend time together. Touroperators are one of the most affected in the business world because of economic and politicalreasons: for most of the year countries have travelling restrictions, borders closed, obligationfor testing before and after travelling and in general consumer behaviour is changed due tothe safety reasons. This paper aims to analyze the impact of pandemic to Lithuania‘s Touroperators as well as present the overview of previous year numbers of tourism. Qantativeresearch – a survey was conducted with the most active Lithuania‘s tour operators, workingwith inbound, outbound and domestic tourism in order to find out their opinion of previousyear and currently happening change. Results are presented in a paper. Topic is extreemlyrelevant these days and the paper reveal the current situation in Lithuania‘s travel market.
Abstract
Cytowanie	Achonen I., Gruodė G., Variakojiene J.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2021_n15_s59.pdf

Autor	Alina Katunian, Jolita Variakojiene, Lina Zirnele,
Tytuł	Theoretical and practical assumptions of the business travelorganization. Lithuanian case
Title
Słowa kluczowe	business trips, business tourism, MICE, Lithuania
Key words
Abstrakt	The aim of this article is to analyse the theoretical and practical assumptions ofthe business travel organization. Development of the business tourism and growth of thebusiness trips was mainly influenced by the development of the international business.Nowadays business tourism is in a great request, business travellers book a lot of tourismservices, for instance: accommodation, transportation, insurance and other services. Differentcompanies have different approach and capabilities towards organization of the business trips:organizing through tour operators, self-organizing by the employees, organizing by the tourismprofessionals employed in the company. The article reviews the tendencies and represents theLithuanian case of the business travel organization.
Abstract
Cytowanie	Katunian A., Variakojiene J., Zirnele, L.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2020_n13_s59.pdf

Autor	Arkadiusz Zalewski
Tytuł	Zmiany wartości zużytych nawozów i środków ochrony roślin w krajach Unii Europejskiej w latach 2010-2018
Title	Changes in the Value of Used Fertilizers and Plant Protection Products in the Countries of the European Union in the Years 2010-2018
Słowa kluczowe	nawozy, środki ochrony roślin, Unia Europejska, metoda Warda
Key words	fertilizers, plant protection products, European Union, Ward method
Abstrakt	Aktualnie duże znaczenie w agrobiznesie mają przemysłowe środki produkcji rolnej, w tym zwłaszcza nawozy mineralne oraz chemiczne środki ochrony roślin. W artykule próbowano przedstawić i porównać zmiany wartości zużytych nawozów i środków ochrony roślin w krajach Unii Europejskiej w latach 2010-2018. Badano zmiany wartości zużytych nawozów i środków ochrony roślin w przeliczeniu na 1 ha UR oraz zmiany udziału omawianych środków produkcji w zużyciu pośrednim. Stwierdzono, że wartość zużytych nawozów i środków ochrony roślin w przeliczeniu na 1 ha UR średnio w UE zwiększyła się. Wzrósł ich również udział w zużyciu pośrednim. W wyniku grupowania obiektów metodą Warda otrzymano 4 skupienia krajów, które różniły się pomiędzy sobą pod względem zaproponowanych cech, natomiast kraje, które tworzyły dane skupienie charakteryzowały się zbliżonymi wartościami zmiennych. Krajami w których zaobserwowano zarówno wyraźny wzrost wartości zużytych nawozów i środków ochrony roślin w przeliczeniu na jednostkę powierzchni jak również zdecydowane zwiększenie ich wartości w zużyciu pośrednim były: Litwa, Bułgaria i Estonia. Spadek popytu na omawiane środki produkcji wystąpił natomiast w Belgii, Chorwacji, Słowenii, Danii, Finlandii oraz w Portugalii.
Abstract	Currently, agricultural means of production are of great importance in agribusiness, in particular mineral fertilizers and chemical plant protection products. The article attempts to present and compare changes in the value of used fertilizers and plant protection products in European Union countries in 2010-2018. Changes in the value of used fertilizers and plant protection products per 1 ha of UAA and changes in the share of these means of production in intermediate consumption were examined. It was found that the value of used fertilizers and plant protection products per 1 ha of UAA increased on average in the EU. Their share in intermediate consumption also increased. As a result of grouping objects using the Ward method, 4 clusters of countries were obtained, which differed in terms of the proposed features, while the countries that created the given cluster were characterized by similar values of variables. The countries where both a clear increase in the value of used fertilizers and plant protection products per unit area as well as a significant increase in their value in intermediate consumption were observed: Lithuania, Bulgaria and Estonia. However, a decline in demand for the discussed means of production occurred in Belgium, Croatia, Slovenia, Denmark, Finland and Portugal.
Cytowanie	Zalewski A. (2020) Zmiany wartości zużytych nawozów i środków ochrony roślin w krajach Unii Europejskiej w latach 2010-2018.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 20(35), z. 1: 78-87
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2020_T20(35)_n1_s78.pdf

Autor	Joanna Szymańska
Tytuł	Sytuacja na rynku ziemi rolniczej w wybranych krajach Europy Środkowo-Wschodniej (wybrane problemy)
Title	The Situation on the Market of Agricultural Land in Selected Countries of Central and Eastern Europe
Słowa kluczowe	Europa Środkowo-Wschodnia, ziemia rolnicza, podaż, popyt, cena
Key words	Central and Eastern Europe, agricultural land, supply, demand, price
Abstrakt	Artykuł prezentuje ważniejsze czynniki wpływające zarówno na podaż, jak i na popyt ziemi rolniczej w takich krajach Europy Środkowo-Wschodniej, jak: Polska, Czechy, Słowacja, Węgry, Bułgaria, Rumunia, Litwa, Łotwa i Estonia. W opracowaniu poddano także analizie zmiany cen sprzedaży gruntów rolnych w badanych krajach za lata 2005-2015. Wskazano zarówno okresy wzrostu tych cen jak i ich spadku oraz główne czynniki, które miały wpływ na te zjawiska. Stwierdzono, że w badanych krajach nie ukształtował się właściwie funkcjonujący rynek ziemi rolniczej.
Abstract	The article presents the most important factors influencing both the supply and demand of agricultural land in such countries of Central and Eastern Europe as: Poland, the Czech Republic, Slovakia, Hungary, Bulgaria, Romania, Lithuania, Latvia and Estonia. The study also analyzed the changes in the sales prices of agricultural land in the analyzed countries for the years 2005-2015. Both the periods of growth of these prices and their decrease were indicated, as well as the main factors that influenced these phenomena. It was found that the properly functioning agricultural land market did not develop in the countries surveyed.
Cytowanie	Szymańska J. (2019) Sytuacja na rynku ziemi rolniczej w wybranych krajach Europy Środkowo-Wschodniej (wybrane problemy).Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 19(34), z. 3: 97-107
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2019_T19(34)_n3_s97.pdf

Autor	Agata Adamska
Tytuł	Modele rozwoju rynku kapitałowego w Państwach Europy Środkowo-Wschodniej
Title	MODELS OF DEVELOPMENT OF THE CAPITAL MARKET IN THE COUNTRIES OF CENTRAL AND EASTERN EUROPE
Słowa kluczowe	Europa Środkowo-Wschodnia, rynek kapitałowy, giełda papierów wartościowych, prędkość obrotu, zorganizowany rynek
Key words	Central and Eastern Europe, capital market, stock exchange, velocity, organized market
Abstrakt	Dobrze rozwinięte rynki kapitałowe stanowią ważny element gospodarki, jako źródło finansowania przedsiębiorstw komplementarne wobec systemu bankowego. Ponadto pełnią inne ważne funkcje: pozwalają na wycenę kapitału i ryzyka, ułatwiają transfer własności akcji, ponadto stanowią miejsce inwestycji i spekulacji. Rynki państw rozwiniętych są często poddawane różnorodnym analizom, które pozwalają ocenić zarówno stan rozwoju tych rynków, jak i ich funkcjonowanie. W odniesieniu do rynków wschodzących takich analiz jest znacznie mniej. Najsłabiej zbadane w tym zakresie są rynki Europy Środkowo-Wschodniej. W celu przynajmniej częściowego wypełnienia tej luki przeprowadzono analizę rozwoju zorganizowanych rynków giełdowych w tych państw w okresie lat 2006-2017. Przyjęto szeroki zakres terytorialny – badaniem objęto: Albanię, Białoruś, Bośnię i Hercegowinę, Bułgarię, Chorwację, Czarnogórę, Czechy, Estonię, Litwę, Łotwę, Macedonię, Polskę, Rumunię, Serbię, Słowację, Słowenię, Ukrainę, Węgry. Dane wykorzystane do przeprowadzenia analizy pochodziły z dużej liczby źródeł wtórnych, takich jak strony internetowe samych giełd, ich raporty roczne, publikacje naukowe, opracowania i raporty firm doradczych, a także bazy danych organizacji międzynarodowych. Wyniki przeprowadzonej analizy wskazują, że giełdy z regionu Europy Środkowo-Wschodniej podążały trzema drogami: (1) wybierały rozwój organiczny, stawiając na samodzielność operacyjną, (2) przystępowały do aliansów regionalnych, (3) stawały się uczestnikami aliansów globalnych. Wyniki badań dotyczących zmian, jakie zaszły na tych giełdach między rokiem 2006 a 2017 dowodzą, że żadne z rozwiązań nie prowadziło do pełnego sukcesu. Wyniki te wskazują również, że giełdy generalnie lepiej radziły sobie z przezwyciężaniem barier po stronie podażowej (na części rynków wzrosła liczba emitentów i średnia wartość spółki), niż popytowej (niemal na wszystkich giełdach spadła zarówno wielkość, jak i prędkość obrotu).
Abstract	Well-developed capital markets are an important element of the economy, as a source of financing for enterprises complementary to the banking system. In addition, they perform other important functions: they allow the valuation of capital and risk, facilitate the transfer of ownership of shares, and are also a place of investment and speculation. The markets of developed countries are often subjected to various analyses, which allow to assess both the state of development of these markets and their functioning. There are much fewer such analysis for emerging markets. The least-researched markets in this area are Central and Eastern Europe. In order to at least partially fill this gap, analysis of the development of organized stock exchange markets in these countries in the period 2006-2017 was carried out. A wide territorial scope was adopted – the study covered: Albania, Belarus, Bosnia and Herzegovina, Bulgaria, Croatia, Montenegro, the Czech Republic, Estonia, Lithuania, Latvia, Macedonia, Poland, Romania, Serbia, Slovakia, Slovenia, Ukraine, and Hungary. The data used to conduct the analysis came from a large number of secondary sources, such as the websites of the exchanges themselves, their annual reports, scientific publications, studies and reports of consulting companies, as well as databases of international organizations. The results of the analysis show that the stock exchanges from the Central and Eastern Europe region followed three paths: (1) they chose organic development, focusing on operational independence, (2) joined regional alliances, (3) became global alliance participants. The results of research on changes that took place on these exchanges between 2006 and 2017 prove that none of the solutions led to full success. These results also indicate that the stock exchanges generally coped better with overcoming barriers on the supply side (the number of issuers and the company's average value increased on part of the markets) than on the demand side (both the volume and the speed of turn decreased on almost all exchanges).
Cytowanie	Adamska A. (2019) Modele rozwoju rynku kapitałowego w Państwach Europy Środkowo-Wschodniej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 21(70): 7-21
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2019_n70_s7.pdf

Autor	Aldona Skarżyńska
Tytuł	Sytuacja ekonomiczna gospodarstw specjalizujących się w uprawach polowych w Polsce na tle wybranych krajów UE
Title	The Economic Situation of Farms Specialized in Field Crops in Poland against Selected EU Countries
Słowa kluczowe	gospodarstwa specjalizujące się w uprawach polowych, wielkość ekonomiczna, efektywność, zadłużenie gospodarstw
Key words	field farms, economic size, efficiency, farm debt
Abstrakt	Celem badań była ocena wyników ekonomicznych i efektywności produkcji w gospodarstwach specjalizujących się w uprawach polowych sklasyfikowanych według wielkości ekonomicznej w pięciu krajach UE, tj. w Polsce, Bułgarii i Rumunii oraz na Litwie i Węgrzech. W badaniach wykorzystano średnie dwuletnie dane FADN EU, tzn. z lat 2015-2016. Zbadano dochodowość ziemi, efektywność produkcji oraz zadłużenie gospodarstw. Średnio w próbie najwyższy dochód bez dopłat na 1 ha UR uzyskano w gospodarstwach rumuńskich, natomiast w bułgarskich odnotowano stratę. W gospodarstwach bułgarskich z klas wielkości ekonomicznej 3-6 i litewskich z klas 1-3 koszty przewyższały wartość produkcji. Podobna sytuacja wystąpiła w gospodarstwach węgierskich i polskich z szóstej klasy wielkości ekonomicznej. Oznacza to, że produkcja była ekonomicznie nieefektywna. Zadłużenie gospodarstw zwiększało się wraz ze wzrostem wielkości ekonomicznej, jednak nie przekroczyło granicznej wartości, za którą przyjmuje się 50%.
Abstract	The aim of the research was to assess economic results and production efficiency in farms specializing in field crops classified by economic size in five EU countries: Poland, Bulgaria, Romania, Lithuania and Hungary. The analysis utilized the average two-year FADN EU data, from 2015-2016. The profitability of land, production efficiency, and farm debt were tested. On average, in the sample, the highest income without subsidies per 1 ha of UAA was obtained on Romanian farms, while on Bulgarian farms a loss was recorded. In Bulgarian farms from economic size classes 3-6 and Lithuanian from classes 1-3, the costs exceeded the value of production. A similar situation occurred in Hungarian and Polish farms from the sixth class of economic size. This means that production was economically ineffective. The debt of farms increased with the increase of economic size, but it did not exceed the limit value for which 50% is assumed.
Cytowanie	Skarżyńska A. (2019) Sytuacja ekonomiczna gospodarstw specjalizujących się w uprawach polowych w Polsce na tle wybranych krajów UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 19(34), z. 2: 162-173
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2019_T19(34)_n2_s162.pdf

Autor	Oleksii Lyulyov
Tytuł	MACROECONOMIC STABILITY AND SOCIAL PROGRESS IN THE EU MEMBER STATES AND UKRAINE
Title
Słowa kluczowe	economic growth, unemployment, macroeconomic stability, social factors, European Union, Ukraine.
Key words
Abstrakt	The main purpose of the study is the role and influence of social factors on macroeconomic stability. The research is based on the hypothesis that countries with greater macroeconomic stability achieve greater social progress. The integrated index of human capital is proposed as a target for the construction of an appropriate system for monitoring social progress, and in the future – identifying the impact on macroeconomic stability. The main stages of estimating the integral index of human capital are: identification of relevant indicators that will form each of the sub-indices; filtering the selected indicators in the previous stage based on the analysis of the correlation matrix of each of the subindices; normalization of indicators in each of the subindices, calculation of the integral index for each of the subindices, calculation of the final integral index of human capital. The calculations of the integrated capital human capital index for some of the EU countries (Latvia, Lithuania, Poland, Croatia, Romania) and Ukraine for the period 2000–2015 allowed us to conclude that Romania and Ukraine were on a marginal level of social progress, while Lithuania, Poland and Croatia in the range of moderate level. The use of the OLS (the least squares) method to determine the significance of changes in social progress to macroeconomic stability has revealed a positive and statistically significant impact of social progress on macroeconomic stability.
Abstract
Cytowanie	Lyulyov O.
HTML	wersja html
Pełny tekst	AMME_2018_n1_s53.pdf

Autor	Rimvydas Gaudėšius
Tytuł	The concept of land use model in Lithuania – the tool for sustainable development
Title
Słowa kluczowe	sustainable development, land management, environmental engineering
Key words
Abstrakt	Urbanization process in the Republic of Lithuania has formed a strong visual, cultural and economic gap between rural and urban areas. Lithuanian villages face major social, cultural changes and economic difficulties, which result in increasing migration of people to cities and foreign countries. Everyone could self-realize only in a safe and comfortable environment. The right environment, in which persons feel safe and are able to realize their potential in activities, can be created by spatial planning. Lithuanian scientists talk much about problems in territorial planning, but no particular proposals are offered and state institutions do not take any measures in order to stop this chaotic urbanization. There are a lot of problems related with land usage, so it is very important to create the sustainable model of land usage in Lithuania.
Abstract
Cytowanie	Gaudėšius R.
HTML	wersja html
Pełny tekst	AMME_2018_n2_s57.pdf

Autor	Agnieszka Tłuczak
Tytuł	Specjalizacja i konkurencyjność krajów UE w zakresie produkcji zbóż
Title	Specialization and Competitiveness of EU Countries in the Field of Crop Production
Słowa kluczowe	konkurencyjność, specjalizacja, produkcja rolna, Unia Europejska
Key words	competitiveness, specialization, agricultural production, European Union
Abstrakt	W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczących specjalizacji i konkurencyjności produkcji roślinnej w krajach Unii Europejskiej. Do badań wykorzystano metodę zmiany konkurencyjności Estebana-Marquillasa. Metoda ta pozwoliła wskazać wyspecjalizowane kraje icharakter zmian strukturalnych w zakresie produkcji upraw. Badania przeprowadzono na podstawie danych dotyczących wielkości produkcji roślinnej. Wszystkie dane zostały zaczerpnięte z baz danych Głównego Urzędu Statystycznego. Badanie obejmuje lata 2005-2016. Uzyskane wyniki pozwalają na wyodrębnienie (nierozłącznych) grup krajów specjalizujących się w produkcji poszczególnych gatunków zbóż. W zakresie produkcji pszenicy specjalizują się następujące kraje: Polska, Niemcy, Czechy, Słowacja, Włochy, Litwa, Łotwa, Estonia, Finlandia, Szwecja i Austria; zakresie produkcji pszenicy jęczmienia: Finlandia, Wilka Brytania, Niemcy, Włochy i Grecja; oraz żyta: Portugalia, Hiszpania, Francja, Wielka Brytania, Rumunia, Węgry, Słowacja.
Abstract	This paper presents the results of research on the specialization and competitiveness of crop production in European Union countries. The Esteban-Marquillas method of competitiveness changes was used for the research. This method indicates specialized countries and the nature of structural changes in the scope of crop production. The research was carried out on the basis of data on the size of crop production. All data was taken from the databases of the Central Statistical Office. The research covers the years 2005-2016. The obtained results distinguish (inseparable) groups of countries specializing in the production of particular cereal species. The following countries specialize in the production of wheat: Poland, Germany, the Czech Republic, Slovakia, Italy, Lithuania, Latvia, Estonia, Finland, Sweden and Austria; production of barley wheat: Finland, Great Britain, Germany, Italy and Greece; and rye: Portugal, Spain, France, Great Britain, Romania, Hungary, Slovakia.
Cytowanie	Tłuczak A. (2018) Specjalizacja i konkurencyjność krajów UE w zakresie produkcji zbóż.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 3: 323-331
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n3_s323.pdf

Autor	Joanna Wyrobek
Tytuł	Analiza porównawcza sytuacji finansowej farm wiatrowych w wybranych krajach Unii Europejskiej w latach 2009-2017
Title	Comparative Analysis of Wind Farms Financial Situation in Selected Countries of the European Union in years 2009-2017
Słowa kluczowe	farmy wiatrowe, źródła odnawialne energii, finanse przedsiębiorstw energetycznych
Key words	wind farms, renewable resources, corporate finance
Abstrakt	Celem publikacji była jest analiza porównawcza wybranych wskaźników sytuacji finansowej przedsiębiorstw, których główną działalnością jest generowanie energii wiatrowej i jej sprzedaż do sieci energetycznej. W publikacji porównano wybrane średnie wartości wskaźników finansowych dla następujących krajów Unii Europejskiej: Austria, Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Litwa, Łotwa, Niemcy, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Węgry, Wielka Brytania, Włochy. Wnioskiem z badań jest wysoka rentowność farm wiatrowych w Austrii, Belgii, Portugalii i Wielkiej Brytanii, co pokrywa się z wysokimi cenami energii elektrycznej w tych krajach. Kraje z niższymi cenami energii odnotowały zwykle gorsze wyniki finansowe farm wiatrowych. Są jednak od tej reguły wyjątki (farmy wiatrowe w Niemczech mimo wysokich cen energii elektrycznej nie uzyskiwały bardzo dobrych wyników finansowych).
Abstract	The aim of the publication was a comparative analysis of selected indicators of the financial situation of enterprises whose main activity is the generation of wind energy and its sale to the power grid. The publication compared selected average values of financial ratios for the following European Union countries: Austria, Belgium, Bulgaria, Croatia, Czech Republic, Denmark, Estonia, Finland, France, Greece, Spain, the Netherlands, Ireland, Lithuania, Latvia, Germany, Poland, Portugal, Romania, Slovakia, Slovenia, Sweden, Hungary, Great Britain, Italy. The conclusion from the research is the authors observed high profitability of wind farms in Austria, Belgium, Portugal and the United Kingdom, which coincides with the high electricity prices in these countries. Countries with lower energy prices usually recorded worse financial results of wind farms. There are, however, exceptions to this rule (wind farms in Germany, despite high electricity prices, did not achieve very good financial results).
Cytowanie	Wyrobek J. (2018) Analiza porównawcza sytuacji finansowej farm wiatrowych w wybranych krajach Unii Europejskiej w latach 2009-2017.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 504-514
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s504.pdf

Autor	Grzegorz Maciejewski
Tytuł	Ekonomiczna dostępność żywności w państwach Unii Europejskiej
Title	Economic Access to Food in Countries of the European Union
Słowa kluczowe	ekonomiczna dostępność żywności, bezpieczeństwo żywnościowe, konsumpcja żywności, dochody gospodarstw domowych, Unia Europejska
Key words	economic access to food, food security, food consumption, household income, European Union
Abstrakt	Zaspokojenie głodu i pragnienia jest podstawowym prawem przysługującym każdemu człowiekowi. Ekonomiczna dostępność żywności stanowi jeden z czterech koniecznych warunków do zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego państw i ich obywateli. Dane FAO, Parlamentu Europejskiego czy statystyki Eurostatu pokazują, że problem ekonomicznej dostępności żywności dotyczy również państw UE. Celem prezentowanego artykułu jest ukazanie wielkości problemu ekonomicznej dostępności żywności w państwach Wspólnoty. Przeprowadzone badania dowodzą, że opisywany problem nie może być lekceważony. Wydatki na żywność stanowią wciąż jedną z głównych grup wydatków gospodarstw domowych, w państwach takich jak Rumunia czy Litwa przekraczając 20% ogółu ponoszonych wydatków. Ponad połowa obywateli UE boryka się z trudnościami związanymi z pokryciem wydatków osiąganymi dochodami. Sytuację utrudnia także nierównomierny rozkład niedożywienia występujący w poszczególnych państwach.
Abstract	Satisfying hunger and thirst is a basic right of every human. The economic access to food is one of the four necessary conditions to provide food security of countries and their citizens. Data from FAO, European Parliament or statistics from Eurostat show that the problem of economic access to food concerns countries of the European Union as well. The aim of the paper is to present the magnitude of the problem of economic access to food in the EU countries. The conducted research proves that the described problem cannot be underestimated. The food expenditure still constitutes to be one of the main groups of households’ expenditures, for instance in countries like Romania or Lithuania, where it exceeds 20% of overall expenditure. More than half of the citizens of the EU struggle to cover the expenditure with earned income. The situation is even harder because of the uneven distribution of malnutrition in particular countries.
Cytowanie	Maciejewski G. (2018) Ekonomiczna dostępność żywności w państwach Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 345-358
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s345.pdf

Autor	Arkadiusz Zalewski
Tytuł	Popyt na rolnicze usługi mechanizacyjne w krajach Unii Europejskiej
Title	Demand for Agricultural Mechanization Services in the European Union Countries
Słowa kluczowe	usługi rolnicze, usługi mechanizacyjne, popyt, Unia Europejska
Key words	agricultural services, mechanization services, demand, European Union
Abstrakt	Korzystanie z usług mechanizacyjnych może w istotnym stopniu przyczyniać się do obniżania kosztów produkcji umożliwiając producentom rolnym bezinwestycyjne wdrożenie postępu technicznego. W artykule próbowano określić tendencje występujące w popycie na rolnicze usługi mechanizacyjne w krajach Unii Europejskiej w latach 2010-2017. Badano zmiany wartości usług w przeliczeniu na 1 ha UR oraz zmiany udziału usług mechanizacyjnych w zużyciu pośrednim. Stwierdzono, że wartość usług w przeliczeniu na 1 ha UR średnio w UE zwiększyła się. Wzrósł również udział usług w zużyciu pośrednim. W wyniku grupowania obiektów metodą Warda otrzymano 5 skupień krajów, które różniły się między sobą pod względem zaproponowanych cech, natomiast kraje tworzące dane skupienie charakteryzowały się zbliżonymi wartościami zmiennych. Krajami w których zaobserwowano zarówno wyraźny wzrost wartości usług mechanizacyjnych w przeliczeniu na jednostkę powierzchni jak również zdecydowane zwiększenie wartości usług w zużyciu pośrednim były: Finlandia, Niemcy, Łotwa, Rumunia oraz Estonia. Wyraźny spadek popytu na usługi mechanizacyjne wystąpił natomiast w Grecji i na Litwie.
Abstract	The use of mechanization services can significantly contribute to reducing production costs, enabling agricultural producers to implement technical progress without any investment. The article attempted to identify trends in demand for agricultural mechanization services in the European Union countries in 2010-2017. Changes in the value of services per 1 ha of UAA and changes in the share of mechanization services in total expenditures incurred for agricultural production were examined. It was found that the value of services per 1 ha of UAA on average in the EU increased. The share of services in intermediate consumption has also increased. As a result of grouping objects by the Ward method, 5 clusters of countries were distinguished, which differed among each other in terms of the proposed features, while the countries that created the focus were characterized by similar values of variables. The countries in which both a clear increase in the value of mechanization services per unit area was observed as well as a significant increase in the value of services in indirect consumption were: Finland, Germany, Latvia, Romania and Estonia. A clear decline in demand for mechanization services occurred in Greece and Lithuania.
Cytowanie	Zalewski A. (2018) Popyt na rolnicze usługi mechanizacyjne w krajach Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 50-59
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s50.pdf

Autor	Wojciech Józwiak, Zofia Mirkowska, Wojciech Ziętara
Tytuł	Rola dużych gospodarstw rolnych we wzroście produktywności pracy rolnictwa polskiego na tle sytuacji w innych wybranych krajach Unii Europejskiej
Title	THE ROLE OF LARGEAGRICULTURAL FARMS IN THE GROWTH OF THE PRODUCTIVITY OF POLISH AGRICULTURE IN THE BACKGROUND OF THE SITUATION IN OTHER SELECTED COUNTRIES OF THE EUROPEAN UNION
Słowa kluczowe	produktywność pracy w rolnictwie, gospodarstwa rolnicze, struktura gospodarstw
Key words	labor productivity in agriculture, farms, farm structure
Abstrakt	W opracowaniu skoncentrowano się na analizie produktywności pracy w rolnictwie polskim w latach 2005 i 2016 w porównaniu do wybranych krajów UE-15 (grupa 1.) i niektórych krajów, które przystąpiły do UE po 2004 roku (grupa 2.). W grupie 1. uwzględniono Austrię, Belgię, Danię, Holandię i Niemcy, natomiast w grupie 2. Czechy, Słowację, Litwę, Łotwę i Węgry. Przy wyborze krajów do badań kierowano się kryterium położenia w tej samej strefie klimatycznej. W analizie szczególnie uwzględniono rolę gospodarstw dużych, których wielkość przyjęto umownie na poziomie 30 ha UR. Celem badań było określenie wpływu gospodarstw dużych na poziom produktywności pracy w gospodarstwach ogółem oraz określenie możliwości zmniejszenia różnic między produktywnością pracy w polskich dużych gospodarstwach w stosunku do analogicznych gospodarstw w krajach UE-15. Stwierdzono w obydwu grupach krajów spadek liczby gospodarstw i zwiększenie produktywności pracy w rolnictwie ogółem i w badanych klasach gospodarstwach dużych. W krajach grupy 2. tempo wzrostu produktywności pracy było wyższe niż w grupie 1. jednak w niewielkim stopniu zmniejszyły się występujące różnice. Produktywność pracy w rolnictwie krajów grupy 1. była istotnie wyższa niż w grupie 2. Wzrost liczby i udziału gospodarstw dużych w strukturze gospodarstw był dodatnio skorelowany z produktywnością pracy w rolnictwie.
Abstract	The study focuses on the analysis of labor productivity in Polish agriculture in 2005 and 2016 in comparison to selected EU-15 countries (group 1) and some countries that joined the EU after 2004. In group 1, Austria, Belgium, Denmark, the Netherlands and Germany are included, while in group 2 - the Czech Republic, Slovakia, Lithuania, Latvia and Hungary. The analysis particularly considers the role of large farms, the size of which was contractually agreed at 30 ha of UAA. The aim of the study was to determine the impact of large farms on the level of labor productivity in total farms and to determine the possibility of reducing the differences between labor productivity in Polish large farms in relation to analogous farms in EU-15 countries, and determining whether changes occurring in Poland differ from those occurring in large farms in other post-socialist countries. In both groups of countries there was a decrease in the number of farms and an increase in labor productivity in agriculture in general and in surveyed classes in large farms. In the countries of group 2. the rate of labor productivity growth was higher than in group 1. However, it slightly reduced the differences. Labor productivity in agriculture in the countries of Group 1 was significantly higher than in Group 2. The increase in the number and share of large farms in the structure of farms was positively correlated with labor productivity in agriculture.
Cytowanie	Józwiak W., Mirkowska Z., Ziętara W. (2018) Rola dużych gospodarstw rolnych we wzroście produktywności pracy rolnictwa polskiego na tle sytuacji w innych wybranych krajach Unii Europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 1: 32-46
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2018_n1_s32.pdf

Autor	Maiga Kruzmetra, Baiba Rivza
Tytuł	ECONOMIC ACTIVITY AS ONE OF THE SMART AND SUSTAINABLE DEVELOPMENT TRENDS IN RURAL TERRITORIES
Title
Słowa kluczowe	rural territories; sustainable development; economic activities
Key words
Abstrakt	Rural territory is an important part of the community’s living space, moreover, it is a living space for sustainable and smart development. With the growing public demand for a healthy living environment and healthy food, the role of rural territory as a living space for community and the necessity to maintain its sustainable development is increasing. However, the sustainability of rural territories as a living space will be preserved only when residents are ready for changes and if national institutions and local governments are promoting trends politically and practically. The aim of the research: to examine economic activity in the rural areas of Latvia with regard to promoting the sustainable and smart development direction during 2009–2016 and to assess the results achieved. An analysis of the information on entrepreneurship expansion used in the research allows making a number of conclusions. Even though Latvia has the lowest competitiveness rating among Poland, Lithuania, Latvia and Estonia, at the same time, it is characterized by the highest growth rates and small distances among these countries. The reduction of these differences was significantly influenced by economic activity expansion, including the knowledge economy segment in Latvia. The growth of the economy in the rural territories surpasses the growth rates in major cities. The rural space has confirmed its suitability for the innovative functioning and growth of the economy.
Abstract
Cytowanie	Kruzmetra M., Rivza B.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2018_n1_s48.pdf

Autor	Wojciech Józwiak, Zofia Mirkowska, Wojciech Ziętara
Tytuł	ROLE OF LARGER FARMS IN POLAND AND SELECTED EUROPEAN UNION COUNTRIES IN 2005 AND 2016
Title
Słowa kluczowe	farms, UAA, agricultural production
Key words
Abstrakt	The rates of increase in labour costs in non-agricultural sections and prices of means of production for agriculture, which are higher than selling prices of agricultural products in countries with a market economy have resulted in a decrease in unit profitability of agricultural production. Farmers wishing to obtain a satisfactory income must increase their production scale, mainly by increasing farm area. The study covers two intentionally selected groups of countries differing with regard to economic development specified by gross domestic product (GDP) value per capita. The reason for this selection is the dependence of the farms’ economic strength on the national economy level of analysed countries. The first group of countries with a high level of this indicator (GDP) includes: Denmark, Sweden, Ireland, the Netherlands, Austria, Germany, Belgium, Great Britain and France. The second group covers – Slovenia, the Czech Republic, Slovakia, Lithuania, Latvia, Poland, Hungary, Romania and Bulgaria. Analyses covered the changes in average farm area, share of farms with an area of 30 ha of UAA or more in the total number of farms, land use, employment and standard production in 2005 and 2016. In both groups, the following increased in the analysed period: the average farm area and share of larger farms in land use and production. In the majority of analysed countries, the share of farms with an area of 100 ha or more, when it comes to production, exceeded 50%.
Abstract
Cytowanie	Józwiak W., Mirkowska Z., Ziętara W.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2018_n1_s28.pdf

Autor	Lina Marcinkevičiūtė, Anna Świrska, Jan Žukovskis
Tytuł	MANAGEMENT OF NATURAL RESOURCES WITH AIM SUSTAINABLE RURAL DEVELOPMENT: COMPARATIVE ANALYSIS OF THE CASE OF THE LITHUANIAN ELDERSHIP AND POLISH MUNICIPALITY
Title
Słowa kluczowe
Key words	management of natural resources, management of resources based on community needs, sustainable rural development
Abstrakt
Abstract	The article analyzes sustainable rural development as development of rural localities that promotes progressive and effective management of resources, in coordination of their protection and sustainable usage with regard to requirements set in different areas (economics, social development, culture, law and environmental protection). The natural resources’ sorts, functions and indicators related to usage of natural resources are described. The strengths and weaknesses of environmental changes, the solution possibilities of the sorest problems and probable threats are named. The essential attention is given to the main components of the environment – air, water, climate, landscape, and problems of biological diversity. The article stresses the sustainable development of natural resources through strategic usage of natural resources that is beneficial to rural localities and residents. The described research was carried out in Zasliai eldership of Kaisiadorys region (Lithuania) and in Siedlce Municipality of Siedlce Poviat (Poland). The condition of its natural resources, management tools and significance for sustainable development of the locality were assessed. The improvement directions of management of natural resources in the eldership were named and substantiated with regard to the components of sustainable development (economic, environmental protection and social-cultural).
Cytowanie	Marcinkevičiūtė L., Świrska A., Žukovskis J. (2017) MANAGEMENT OF NATURAL RESOURCES WITH AIM SUSTAINABLE RURAL DEVELOPMENT: COMPARATIVE ANALYSIS OF THE CASE OF THE LITHUANIAN ELDERSHIP AND POLISH MUNICIPALITY.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 18(67): 200-217
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2017_n67_s200.pdf

Autor	Robert Pietrzykowski
Tytuł	Zróżnicowanie dochodów gospodarstw rolniczych państw Unii Europejskiej – ujęcie czasowo-przestrzenne
Title	Income Differentials of Agricultural Farms EU Countries; Spatial-Temporarily Approach
Słowa kluczowe	dochód rolniczy, analiza czasowo-przestrzenna, współczynnik Morana
Key words	agricultural income, spatial-temporarily analysis, the coefficient of Moran
Abstrakt	Celem pracy było przedstawienie zmian w dochodach uzyskiwanych przez rolników w państwach należących do Unii Europejskiej z uwzględnieniem dodatkowych czynników jakimi są czas i lokalizacja w przestrzeni. W przeprowadzonych analizach zwrócono szczególną uwagę na państwa, które wstąpiły do Unii Europejskiej po roku 2004 (UE-11: Estonia, Czechy, Łotwa, Litwa, Polska, Słowacja, Słowenia, Węgry, Bułgaria, Rumunia i Chorwacja). Ze względu na makroekonomiczny charakter badań wykorzystano Rachunki Ekonomiczne dla Rolnictwa (RER). W pracy wykorzystano współczynnik autokorelacji Morana. W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono występowanie dodatniej autokorelacji przestrzennej co potwierdziło występowanie klastrów dla państw wchodzących w skład Unii Europejskiej.
Abstract	The aim of the study was to show changes in income received by farmers in countries belonging to the European Union having regard to the factors which are time and location in space. In the performed analysis, we pay special attention to the countries which joined the EU after 2004 (UE 11: Estonia, Czech Republic, Latvia, Lithuania, Poland, Slovakia, Slovenia, Hungary, Bulgaria, Romania and Croatia). The study used data on farms, which are generally in the Eurostat database. Because of the macroeconomic nature of the research used in Economic Accounts for Agriculture (RER). The study used autocorrelation coefficient of Moran. The analyzes were found positive spatial autocorrelation in the period 2004-2013 which confirmed the existence of clusters for the countries belonging to the European Union.
Cytowanie	Pietrzykowski R. (2017) Zróżnicowanie dochodów gospodarstw rolniczych państw Unii Europejskiej – ujęcie czasowo-przestrzenne.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 1: 142-151
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n1_s142.pdf

Autor	Andrzej Czyżewski, Jakub Staniszewski
Tytuł	Wydajność pracy jako przesłanka restrukturyzacji zatrudnienia w rolnictwie
Title	Labor Productivity as a Premise to Restructure Employment in Agriculture
Słowa kluczowe	zmiana strukturalna, rolnictwo, shift-share, restrukturyzacja, Unia Europejska
Key words	structural change, agriculture, shift-share, restructuring, European Union
Abstrakt	Poprawę wydajności pracy w rolnictwie można osiągnąć m.in. poprzez zmianę struktury (restrukturyzację) zatrudnienia, polegającą na zwiększaniu udziału typów produkcyjnych, gdzie czynnik jest wydajniej wykorzystywany. Dla poparcia tej tezy dokonano dekompozycji wzrostu wydajności pracy w rolnictwie krajów UE, w latach 2005-2013, z zastosowaniem metody shift-share. Wyniki badań wskazują, że większą dynamiką struktury zatrudnienia cechowały się nowe kraje członkowskie. Zmiany polegały głównie na spadku znaczenia produkcji mieszanej na rzecz upraw polowych. W krajach takich jak Litwa, Bułgaria, Cypr i Łotwa na znaczeniu zyskiwały typy produkcji o ponadprzeciętnej wydajności pracy. Ponadto na Łotwie i w Danii większe znaczenie w wykorzystaniu czynnika pracy zyskiwały typy gospodarstw cechujące się ponadprzeciętnym przyrostem wydajności pracy. Częstsze były jednak zmiany zachodzące w kierunku odwrotnym.
Abstract	Improvement in agricultural labour productivity can be achieved, among others, by the change in the employment structure, based on increase in the share of types of farming, where labour productivity is higher. To support this thesis, decomposition of labour productivity growth in the agriculture sector of EU countries, in years 2005-2013 has been carried out, using the shift-share method. Research results shows that the new Member States are more dynamic in this respect. The changes mainly meant a switch from a mixed production to a field cropping. In countries such as Lithuania, Bulgaria, Cyprus and Latvia, the production in the farming types of above-average productivity was increasing. In Latvia and Denmark, the share of employment in sectors with higher productivity growth was increasing. However, changes in the opposite direction were more common.
Cytowanie	Czyżewski A., Staniszewski J. (2017) Wydajność pracy jako przesłanka restrukturyzacji zatrudnienia w rolnictwie.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 1: 31-42
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n1_s31.pdf

Autor	Adam Ambroziak
Tytuł	Wpływ embarga Federacji Rosyjskiej na eksport jabłek z Polski w latach 2004-2015
Title	THE IMPACT OF RUSSIAN FEDERATION’S EMBARGOON EXPORTS OF APPLES FROM POLAND IN 2004-2015
Słowa kluczowe	embargo, eksport, import, Polska, Federacja Rosyjska, jabłka
Key words	embargo, export, import, Poland, Russian Federation, apples
Abstrakt	W sierpniu 2014 r. Federacja Rosyjska nałożyła embargo na przywóz wielu artykułów rolno-spożywczych m.in. z państw członkowskich Unii Europejskiej, w tym z Polski. W przypadku Polski było to drugie embargo nałożone po akcesji do Unii Europejskiej. Celem badania była ocena konsekwencji nałożenia przez Federację Rosyjską zakazów importu z Polski jednego z istotniejszych artykułów rolno-spożywczych – jabłek w latach 2004-2015. W badaniu określono zmianę struktury geograficznej polskiego eksportu jabłek i pozycję konkurencyjną na tle innych państw członkowskich (wskaźniki przewagi komparatywnej (RCA) oraz indeks przewagi w handlu Lafaya). W okresie pierwszego embarga nie było konieczności poszukiwania rynków zbytu poza Rosją w sytuacji braku problemów z reeksportem poprzez inne kraje (w tym przede wszystkim Litwę). W okresie drugiego embarga rosyjskiego zakaz dotyczył całej UE, co ograniczało możliwość reeksportu przez państwa unijne. W konsekwencji Polska szukała nowych rynków zbytu, w tym na jednolity rynek europejski.
Abstract	In August 2014 the Russian Federation introduced a ban on imports of manyfood and agricultural products from the European Union member states,including Poland. It was the second embargo imposed on Poland after itsaccession to the European Union. The aim of the study is to assess theconsequences of measures adopted by the Russian Federation to restrictimports of apples, one of the most important agri-food products, in2004-2015. During the recent embargo, Poland did not limit itself, as ithad been the case during the first ban in 2006-2008, to redirectingexports to Russia via Lithuania, Belarus and Ukraine, but it looked fornew markets, including the EU single market.
Cytowanie	Ambroziak A. (2017) Wpływ embarga Federacji Rosyjskiej na eksport jabłek z Polski w latach 2004-2015.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 1: 22-38
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n1_s22.pdf

Autor	Marzena Trajer
Tytuł	Wymiana handlowa towarami rolno-spożywczymi Polski z Litwą
Title	Agri-food commodity exchange between Poland and Lithuania
Słowa kluczowe	eksport, import, towary rolno-spożywcze, Polska, Litwa
Key words	export, import, agri-food commodities, Poland, Lithuania
Abstrakt	W artykule omówiono wymianę handlową towarami rolno-spożywczymi Polski z Litwą. Mimo zróżnicowania rozmiarów i struktury rynków, kraje te są dla siebie ważnymi partnerami handlowymi. Eksport produktów rolno-spożywczych z Polski na Litwę sukcesywnie rośnie. W latach 2009–2015 odnotowano wzrost wartości eksportu o 75%. W 2015 r. eksport osiągnął 537 mln euro wobec 307 mln euro w 2009 r., a import – 264 mln euro wobec 83 mln euro w 2009 r. Polska uzyskuje dodatnie saldo w handlu produktami rolno-spożywczymi z Litwą. W 2015 r. wyniosło ono 273 mln euro i było o 22% większe niż w 2009 r. Dodatnie saldo utrzymuje się dzięki przewadze eksportu nad importem zwłaszcza mięsa czerwonego i mięsa drobiowego wraz z przetworami, a także owoców i warzyw (łącznie z przetworami), kawy oraz przetworów zbożowo-mącznych. Stały deficyt występuje w handlu rybami i ich przetworami, skrobią, a także produktami mleczarskimi i żywymi zwierzętami (poza żywcem drobiowym).
Abstract	In the following paper the trade exchange in agri-food commodities between Poland and Lithuania was presented. Despite the differences in market size and market structure, both countries remain important trade partners for each other. Export of agri-food commodities from Poland to Lithuania successively increases. Between 2009 and 2015 export value increased by 75%. In 2015 export value reached 537 mln EUR in comparison to 307 mln EUR noted in 2009, while import increased from 86 mln EUR in 2009 to 264 mln EUR in 2015. Poland gathers trade surplus in the agri-food commodity exchange with Lithuania. In 2015 trade surplus of Poland amounted to 273 mln EUR and was 22% higher than in 2009. The surplus retains mainly due to the superiority of export over import of red meat and poultry (including red meat and poultry products) as well as fruit and vegetables (including their products), coffee, cereal and milling products. The continuous imbalance is noted for fish and its products, starch, milk products and live animals (poultry livestock excluded).
Cytowanie	Trajer M.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2016_n6_s113.pdf