Wyniki wyszukiwania

Autor	Łukasz Zaremba
Tytuł	Vegetables Price Volatility in Poland – Onion and Carrot Case
Title
Słowa kluczowe	price volatility, seasonal fluctuations, standard deviation, producer export price, onion, carrot
Key words
Abstrakt	There are the producers who takes the weakest position on the agricultural market. Their activity is especially exposed to the risk factors. Price volatility which stays behind the price risk is one of the most important threats for producers’ incomes. Economic stability is a base for investment and development. That is why the price volatility is worth to having a look at. There are two species examined in this paper: onion and carrot. Both have a significant share in Polish vegetable production. Onion crops are mostly exported but carrot is being sold on the domestic market. Apart from the sales market there was no significant difference in analyzed period between farm-gate price volatility for both species. The measured volatility was getting lower in consecutive years of analyzed period; only in years of unfavorable weather conditions there were some growth. The analyze was conducted with usage of descriptive statistic on the logarithmic rates of return.
Abstract
Cytowanie	Zaremba Ł. (2017) Vegetables Price Volatility in Poland – Onion and Carrot Case.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 4: 339-345
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n4_s339.pdf

Autor	Mykola Orlykovskyi, Ludwik Wicki, Lesia Zaburanna
Tytuł	Agriculture in Poland and Ukraine – Potential and Dynamics of Changes in Production
Title
Słowa kluczowe	productivity gap, agriculture efficiency, production factors, agriculture development
Key words
Abstrakt	The article attempts to compare the importance of agriculture and the dynamics of its development in Ukraine and Poland. The most important constraints on the development of Ukrainian agriculture were identified, including the unregulated land market, lack of coherent support programs for agriculture and rural areas, poorly developed infrastructure of the agricultural environment and lack of capital for development. It was found that agriculture in Ukraine is characterized by a high growth rate of productivity and production. The observed output gap in relation to agriculture in Poland is about 10 years. The agricultural sector in Ukraine has about 10% share in generating GDP and as much as 40% share in exports. Such high importance can be maintained even in the conditions of economic development, as there are large reserves in the development of agribusiness. The most important development factors include the introduction of a coherent program for the development of the agribusiness sector, including production of goods with high added value and increasing the availability of capital for the development of agriculture. A great opportunity is the development of trade in the conditions of affiliation with the EU.
Abstract
Cytowanie	Orlykovskyi M., Wicki L., Zaburanna L. (2017) Agriculture in Poland and Ukraine – Potential and Dynamics of Changes in Production.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 4: 326-338
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n4_s326.pdf

Autor	Ewa Wasilewska
Tytuł	Demographical Ageing of the EU Member States’ Societies
Title
Słowa kluczowe	population ageing, demographical ageing, measures of demographical senility, European Union Member States
Key words
Abstrakt	A spatial differentiation of the level of demographical senility was illustrated in the study, along with determination of dynamics of the European Union Member States ageing process (EU 27). The research period included years 1996-2016. The measures of demographical senility were used in the static and dynamical aspect. Country grouping due to the level of demographical senility advancement was performed based on statistical measures. A significant differentiation of the demographical senility level and population ageing process in the spatial system were found. The highest degree of demographical senility advancement was observed in the countries of “the old” Union but the greatest dynamics of this process was shown in the case of new Member States, including Poland and Baltic States.
Abstract
Cytowanie	Wasilewska E. (2017) Demographical Ageing of the EU Member States’ Societies.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 4: 302-315
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n4_s302.pdf

Autor	Joanna Smoluk-Sikorska
Tytuł	Distribution of Organic Food in Poland
Title
Słowa kluczowe	organic food, distribution, retail, product range, supply sources, price level, Poland
Key words
Abstrakt	Distribution of organic food in Poland has a number of weaknesses resulting from low and irregular supply as well as dispersion of producers and intermediaries. The paper presents the outcomes of research carried out in 2012 in three types of retail outlets offering organic food, i.e. specialist shops, groceries and retail networks. The investigation was conducted in the form of in-depth interviews using a standardised questionnaire. As the research shows, only in specialist stores does the product range satisfy consumer needs, whereas in the other outlets it is limited generally to processed products. Wholesalers, organic farms and brokers are the main providers of the surveyed retail outlets; nevertheless, specialist shops use the services of more providers than the other types of outlets. Low supply of organic food results in high retail prices. Specialist shops and groceries apply margins up to 40% on average, while retail networks have margins up to 20%.
Abstract
Cytowanie	Smoluk-Sikorska J. (2017) Distribution of Organic Food in Poland.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 4: 292-301
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n4_s292.pdf

Autor	Anna Rytko
Tytuł	The Economic Development in the Context of the Development of Foreign Trade in Poland – a Comparison to some EU Countries
Title
Słowa kluczowe	economic growth, export diversification, export competitiveness, comparative advantage
Key words
Abstrakt	The themes of the impact of foreign trade on economic growth has been repeatedly assumed by investigators and were most often related to various aspects: the openness of the economies, economic prosperity, competitiveness and diversification of export. The objective of the research was the evaluation of changes in economic development and the development of foreign trade in Poland comparing them with the EU and some EU countries. Particular attention was given to the issue of diversification and competitiveness of exports by putting the hypothesis that the greater product diversification of Polish export, the greater its competitiveness, which leads to economic growth. The work uses the following test methods: descriptive methods, statistical methods, the indexing methods of which Indicator of the Absolute Deviations and Revealed Comparative Advantages were calculated. Export diversification can lead to speeding up the pace of economic growth. By analyzing in detail the situations in Poland can conclude that it is advisable to diversify of the export structure.
Abstract
Cytowanie	Rytko A. (2017) The Economic Development in the Context of the Development of Foreign Trade in Poland – a Comparison to some EU Countries.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 4: 271-279
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n4_s271.pdf

Autor	Piotr Pomichowski
Tytuł	Comparison of Poland's Agrarian Structure with other EU Countries Using Cluster Analysis
Title
Słowa kluczowe	agricultural holdings problems, farm fragmentation, agrarian structure, cluster analysis
Key words
Abstrakt	The analysis of agrarian structure of agricultural holdings in Poland was carried out in comparison with other EU countries. The study was conducted on the 2005 and 2013 data derived from Eurostat databases by means of cluster analysis. The results of the analysis confirmed the hypothesis of improvement of the agrarian structure of agricultural holdings in Poland vis-a-vis other EU countries. An increase in the average farm size was observed with a decrease in the number of entities.
Abstract
Cytowanie	Pomichowski P. (2017) Comparison of Poland's Agrarian Structure with other EU Countries Using Cluster Analysis.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 4: 263-270
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n4_s263.pdf

Autor	Agnieszka Parlińska, Maria Parlińska
Tytuł	The Crop Insurance Systems in Poland Towards the EU
Title
Słowa kluczowe	crop insurance, subsidies, risk
Key words
Abstrakt	The increasing number of unfavorable conditions of agricultural production causes the farmers to suffer severe losses in their activity. At the same time, the increase in the profitability of agricultural production, the support of numerous European Union funds, led to increased interest in insurance as an instrument supporting agricultural risk management. Hence, both the agricultural industry and the insurance industry see the need to create an effective agricultural and livestock insurance system. The paper examines the changes and scope of crop insurance in Poland towards the European Countries. There were presented issues connecting to policies, regulation and state aid rules, crop insurance level in EU countries and characteristic of the crop insurance market – case study Poland. There was used descriptive and comparative methods, as well as the selected statistical method. The analysis was performed in the years 2005-2016.
Abstract
Cytowanie	Parlińska A., Parlińska M. (2017) The Crop Insurance Systems in Poland Towards the EU.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 4: 228-235
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n4_s228.pdf

Autor	Agnieszka Deresz, Marian Podstawka
Tytuł	Zróżnicowanie obciążeń fiskalnych dochodów osób fizycznych w Polsce
Title	DIFFERENTIATION OF TAX BURDEN ON INDIVIDUAL TAXPAYERS IN POLEN
Słowa kluczowe	pozarolnicza działalność gospodarcza, wynagrodzenia z innych źródeł przychodów, składki na ubezpieczenia społeczne, składka na ubezpieczenie zdrowotne, podatek należny
Key words	non-agricultural activities, income from other sources, social security contribution, health insurance contribution, tax due
Abstrakt	Opodatkowanie to złożone zjawisko społeczne, gospodarcze, a także politycznoustrojowe i prawne. Podatki były i są przede wszystkim narzędziem służącym do gromadzenia przez państwo środków niezbędnych do realizacji jego zadań. Ponadto podatki są związane z regulowaniem procesów gospodarczych i społecznych, co oznacza, że podatki pełnią funkcje: redystrybucyjną, stymulacyjną i alokacyjną. Znaczenie gospodarczo społeczne podatków polega na tym, że skutkiem ich nakładania jest zmiana sytuacji dochodowej i majątkowej podatników, co wpływa na podejmowane ich decyzje: gospodarcze, konsumpcyjne, o oszczędzaniu, itp. Zmiany systemu podatkowego w latach 2008-2015, miały wpływ na kształtowanie się nominalnych i efektywnych stawek podatkowych. Wysokości obciążeń podatkowych i innych obciążeń fiskalnych nakładanych na poszczególne grupy podatników spowodowały zmiany w obciążeniu ich dochodów. Celem artykułu jest ocena rozkładu obciążeń fiskalnych w Polsce w latach 2008-2015. W opracowaniu, na podstawie przedmiotowej oceny, podjęto próbę weryfikacji hipotezy, że obciążenia fiskalne nakładane na osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą są niższe w porównaniu z opodatkowaniem wynagrodzeń z innych źródeł przychodów.
Abstract	Taxation has been a complex social, economic, political and legal issue. Taxes have always been and will primarily remain as a tool for the state to gather essential means to perform its functions. Furthermore, taxes have been linked with regulation of economic and social processes, which means, that taxes fulfill following functions: redistributive, stimulus and allocative. Socioeconomic meaning of taxes is reflected in the fact that as a result of imposing taxes the financial and profitable situation of taxpayers changes which influences their decisions: economic, consumption, or about saving etc. Changes in the tax system in 2008-2015 have affected the shape of nominative and effective tax rates. The amount of tax burdens and other fiscal impositions on certain groups of taxpayers caused changes in charging their income. The aim of this article is to evaluate tax burdens in Poland in 2008-2015. Based on this evaluation, an attempt of verifying hypotheses has been made on assumption that tax burdens imposed on individuals involved in nonagricultural activities are lower in comparison with taxation of income from other sources.
Cytowanie	Deresz A., Podstawka M. (2017) Zróżnicowanie obciążeń fiskalnych dochodów osób fizycznych w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 18(67): 30-41
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2017_n67_s30.pdf

Autor	Łukasz Kozar
Tytuł	Rozwój zielonej gospodarki w sektorze rolnictwa w krajach Unii Europejskiej i w Polsce w kontekście koncepcji zrównoważonego rozwoju
Title	Development of a Green Economy in the Agricultural Sector in the European Union and in Poland in the Context of the Concept of Sustainable Development
Słowa kluczowe	zrównoważony rozwój, rolnictwo ekologiczne, zielona gospodarka, Unia Europejska
Key words	sustainable development, organic farming, green economy, European Union
Abstrakt	W artykule przedstawiono problematykę związaną z zieloną gospodarką w sektorze rolnictwa. W celu jej omówienia przeprowadzono analizę literatury przedmiotu oraz przytoczono wybrane dane statystyczne opisujące zachodzący proces ekologizacji rolnictwa. Zakres czasowy analiz obejmował lata 2010-2015. Źródłem danych były GUS oraz Eurostat. Przeprowadzone analizy wykazały, iż w badanym okresie niemalże we wszystkich krajach UE wzrosła powierzchnia ekologicznych użytków rolnych (wyjątkiem była Wielka Brytania). Dodatkowo w artykule przedstawiono wyniki badań pilotażowych przeprowadzonych w województwie łódzkim, których celem było zdiagnozowanie kluczowych barier w rozwoju zielonej gospodarki na obszarach wiejskich. Z badań tych wynika, iż istotną kwestią utrudniającą budowanie zielonej gospodarki na obszarach wiejskich stanowi niedostateczny poziom wiedzy rolników w tym zakresie.
Abstract	The paper presents the issues related to the green economy in the agricultural sector. In order to discuss it, an analysis of the subject literature was carried out and some selected statistical data describing the process of greening of agriculture were presented. The timeframe of the analysis covered the years 2010-2015. The GUS and Eurostat were the source of the used values. Studies have shown that almost all EU countries have increased the area of organic agricultural land in the surveyed period (except for Great Britain). In addition, the article presents the results of pilot studies conducted in the Lodz Region, aimed at diagnosing key barriers to the development of the green economy in rural areas. According to the research, the insufficient level of knowledge of farmers in this area is an important obstacle to building a green economy in rural areas.
Cytowanie	Kozar Ł. (2017) Rozwój zielonej gospodarki w sektorze rolnictwa w krajach Unii Europejskiej i w Polsce w kontekście koncepcji zrównoważonego rozwoju.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 195-206
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s195.pdf

Autor	Jakub Kraciuk
Tytuł	Konkurencyjność gospodarki Polski na tle gospodarek krajów Europy Środkowo-Wschodniej UE11
Title	Competitiveness of the Polish Economy in Comparison with the Economies of Central and Eastern Europe EU11
Słowa kluczowe	konkurencyjność, pozycja konkurencyjna, gospodarka Polski i nowoprzyjętych krajów UE
Key words	competitiveness, competitive position, economy of Poland and newly admitted EU countries
Abstrakt	Celem opracowania było ukazanie międzynarodowej pozycji i zdolności konkurencyjnej polskiej gospodarki na tle innych krajów nowo przyjętych do Unii Europejskiej w latach 2007-2017. Stwierdzono, że w rankingu konkurencyjności World Economic Forum analizowane kraje znalazły się powyżej trzydziestej pozycji. W ostatnim dziesięcioleciu nastąpiło pogorszenie pozycji konkurencyjnej w przypadku większości analizowanych krajów, natomiast Polska poprawiła pozycje konkurencyjną o 19 pozycji i znajduje się obecnie na 36 pozycji. Główną słabością polskiej gospodarki jest zbyt mała jej innowacyjność, niewystarczająca efektywność rynku pracy oraz niedoskonałość instytucji wspierających gospodarkę.
Abstract	The aim of the study was to show the international position and competitiveness of the Polish economy rece in comparison with the economies of other countries newly admitted to the European Union in 2007-2017. It was found that in the ranking of competitiveness of the World Economic Forum analysed countries were above the thirtieth position. In the last decade there has been a deterioration of the competitive position in most of the analysed countries, while Poland has improved its position by 19 positions. Poland is currently in 36th position. The main weakness of the Polish economy is its insufficient innovativeness, insufficient labour market efficiency and imperfection of institutions supporting the economy.
Cytowanie	Kraciuk J. (2017) Konkurencyjność gospodarki Polski na tle gospodarek krajów Europy Środkowo-Wschodniej UE11.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 207-216
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s207.pdf

Autor	Marcin Krawczak, Włodzimierz Rembisz
Tytuł	Występowanie efektu Kinga na wybranych rynkach rolnych w Polsce
Title	Occurrence of King Effect on Selected Agricultural Markets in Poland
Słowa kluczowe	efekt Kinga, przychód, produkcja, podaż, cena
Key words	King-Davenant law, revenue, production, supply, price
Abstrakt	Efekt Kinga znany jest w literaturze naukowej już od początków XVIII wieku lecz do tej pory został on zbadany jedynie przez kilku ekonomistów. Ogólne omówienie zagadnienia w niniejszym artykule może być zalążkiem znacznie szerszych i bardziej szczegółowych badań zarówno ze strony teoretycznej jak i praktycznej. Wpierw przedstawiono przyjęte założenia oraz omówiono wcześniejsze prace dotyczące efektu Kinga by na koniec zweryfikować czy na sześciu rynkach w Polsce występuje efektu Kinga. Wykorzystane dane zostały pobrane z bazy danych GUS, które ewentualnie zostały uzupełnione danymi z Eurostatu.
Abstract	King's effect has been known in scientific literature since the beginning of the 18th century but until now has only been studied by several economists. The general discussion of the issue in this article may be the foundation of much broader and more detailed research both from theoretical and practical perspectives. Firstly, we have adopted the assumptions and discussed previous work on the King effect to finally verify whether the six markets in Poland have the King effect. The data used were taken from the GUS database, possibly supplemented by data from Eurostat.
Cytowanie	Krawczak M., Rembisz W. (2017) Występowanie efektu Kinga na wybranych rynkach rolnych w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 217-225
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s217.pdf

Autor	Karol Kukuła
Tytuł	Zanieczyszczenia środowiska a działalność proekologiczna w Polsce w 2015 roku w świetle wielowymiarowej analizy porównawczej
Title	Environmental Pollution and Pro-ecological Activity in Poland in 2015 in the Aspect of Multidimensional Comparative Analysis
Słowa kluczowe	zanieczyszczenie, ochrona środowiska, działalność proekologiczna, ranking, porównanie
Key words	pollution, environment, pro-ecological activity, ranking, comparison
Abstrakt	Rozwój cywilizacyjny niesie z sobą postępujący proces degradacji środowiska. Aby zapobiec ewentualnie ograniczyć skutki tego procesu, podejmuje się działania proekologiczne. Celem artykułu jest ukazanie kształtowania się tych dwóch zjawisk w ujęciu regionalnym w Polsce. Obydwa zjawiska należą do kategorii złożonych, stąd w ich badaniu stosuje się narzędzia wielowymiarowej analizy porównawczej. Wzięto pod uwagę jeszcze jedno zjawisko (proste) tj. wielkość ponoszonych nakładów na środki trwałe służące środowisku. Zbudowano trzy rankingi województw ze względu na wymienione zjawiska: • stopień zanieczyszczenia środowiska,• wielkość nakładów na środki trwałe, służących środowisku,• poziom działalności proekologicznej.Otrzymane rankingi oraz porównania międzyrankingowe pozwalają sformułować wniosek, iż działania proekologiczne realizowane w Polsce nie nadążają za zanieczyszczeniami środowiska.
Abstract	The development of civilization is attached with the progressive degradation of the environment. In order to prevent the after-effects of this process pro-ecological activities are undertaken. The aim of this paper is to show the interactions between the two phenomena in the regional aspect in Poland. Both of these phenomena can be classified as complex, therefore the investigation is based on the application of the tools of multidimensional comparative analysis. Another (simple) phenomenon was also taken into account, i.e. the level of expenditures on capital assets connected with environmental protection. Three ranking arrangements of voivodships have been constructed with respect to the phenomena mentioned before:• the degree of environmental pollution,• the size of expenditures on capital assets connected with environmental protection,• the level of pro-ecological activity.The ranking arrangements obtained and their comparisons allow for the formulation of the conclusion that the pro-ecological activities that are carried out in Poland are far behind the pollution of the environment.
Cytowanie	Kukuła K. (2017) Zanieczyszczenia środowiska a działalność proekologiczna w Polsce w 2015 roku w świetle wielowymiarowej analizy porównawczej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 226-238
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s226.pdf

Autor	Aneta Mikuła, Stanisław Stańko
Tytuł	Tendencje na rynku mięsa drobiowego na świecie i w Polsce w latach 2000-2016
Title	Poultry Market Trends in the World and in Poland in 2000-2016
Słowa kluczowe	mięso drobiowe, produkcja, eksport, import, konsumpcja, ceny
Key words	broiler meat, poultry meat, production, exports, imports, consumption, prices
Abstrakt	Opracowanie przedstawia zmiany na rynku mięsa drobiowego na świecie w latach 2000 2016. Przedstawiono zmiany produkcji, konsumpcji, handlu zagranicznego oraz cen ogółem oraz u największych producentów i konsumentów, a także eksporterów i importerów oraz w Polsce. U głównych światowych producentów mięsa drobiowego tempo wzrostu produkcji było szybsze niż konsumpcji, co spowodowało zwiększenie możliwości eksportowych. Podaż mięsa na rynkach światowych charakteryzowała się znaczną koncentracją, natomiast popyt był bardziej rozproszony. W 2016 r. udział trzech największych eksporterów (USA, Brazylii i krajów UE) w światowym eksporcie wynosił 76,5%, a udział trzech największych importerów wynosił 29,5%. Ceny mięsa drobiowego charakteryzowały się tendencją wzrostową. Roczne tempo wzrostu cen światowych wynosiło 4,2%, w UE – 1,7%, a w Polsce 1,1%. W wyniku tego zmniejszyły się różnice między wyższymi cenami w UE a światowymi. W Polsce występowała tendencja wzrostowa w produkcji, w konsumpcji i eksporcie. Rynki zagraniczne są głównym kierunkiem zagospodarowania rosnącej produkcji i powstających nadwyżek mięsa drobiowego w Polsce. Takim kierunkom zmian sprzyja konkurencyjność cenowa polskiego mięsa drobiowego. W 2016 r. ceny drobiu w UE były o 49,8% wyższe niż w Polsce. Wyższe też były ceny światowe o 18,8%. Do 2026 r. możliwy jest dalszy wzrost produkcji mięsa drobiowego w Polsce wynikający głównie z popytu zagranicznego.
Abstract	The study presents changes in the broiler meat market in the world in 2000-2016. Changes in production, consumption, foreign trade in general as well as in the largest producers and consumers, exporters and importers and in Poland were presented. In the world's major broiler meat producers, production growth was faster than consumption growth, which increased their export capacity. Meat supply in the world markets was concentrated while demand was more fragmented. In 2016 the share of the three largest exporters (USA, Brazil and EU) in world exports was 76.5% and the share of the top three importers was 29.5%. Prices of broiler meat were characterized by an upward trend. The annual growth rate of world prices was 4.2%, in the EU - 1.7%, and in Poland - 1.1%. As a result, the differences between the higher prices in the EU and the world have decreased. In Poland there was an upward trend in production, consumption and exports. Foreign markets are the main direction for the development of growing poultry meat production in Poland. These changes were the result of price competitiveness of Polish broiler meat, both on the EU and other markets. In 2016, poultry prices in the EU were 49.8% higher than in Poland. The world prices were also higher by 18.8%. By 2026 further growth in poultry production in Poland may be possible resulting mainly from foreign demand.
Cytowanie	Mikuła A., Stańko S. (2017) Tendencje na rynku mięsa drobiowego na świecie i w Polsce w latach 2000-2016.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 268-278
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s268.pdf

Autor	Jadwiga Zaród
Tytuł	Czynniki kształtujące ceny wybranych produktów rolno żywnościowych
Title	Factors Shaping the Prices of Selected Agri-food Products
Słowa kluczowe	ceny producenta, modele przyczynowo-skutkowe, trendy, prognozy, UE, Polska
Key words	producer prices, causal-effect models, trends, forecasts, EU, Poland
Abstrakt	Różnice cenowe w istotny sposób kształtują handel i wpływają na zachowania konsumentów. Zmiany cen produktów rolnych implikują zmiany cen żywności. Czynniki kształtujące ceny produktów rolno–żywnościowych można podzielić na strukturalne (np. plon, powierzchnia zasiewu, spożycie, import, eksport) i koniunkturalne (np. ekstremalne zjawiska pogodowe, kursy walut). Celem tego artykułu jest badanie wpływu czynników podażowo-popytowych na cenę skupu wybranych produktów na rynkach UE i Polski. Główną metodą badawczą, za pomocą której przeprowadzono analizy, były ekonometryczne modele przyczynowo-skutkowe. Ponadto modele trendów pozwoliły wyznaczyć kierunek rozwoju cen analizowanych artykułów rolno-żywnościowych. Do badań wykorzystano dane OECD i FAO oraz EUROSTATU. Wyniki badań wskazały zależności pomiędzy ceną skupu produktów rolno-żywnościowych a czynnikami podażowo-popytowymi oraz umożliwiły porównanie tych cen w Polsce i UE. Modele trendów pozwoliły wyznaczyć prognozy cen na kolejne dwa lata.
Abstract	Price differences significantly shape trade and affect consumer behavior. Change in prices of agricultural products imply changes in food prices. Factors shaping the prices of agri-food products can divide into structural factors (for example: area of crops, consumption, import, export) and cyclical factors (for example: extreme weather events, exchange rates). The purpose of this article is to study the influence of supply and demand factors on the purchase prices of selected products on the EU and Polish markets. The main research methods are the econometric causal-effect models. In addition, trend models will allow to determine the direction of development for the prices of analyzed agri-food products. OECD, FAO and EUROSTAT data were used to this study. The results show the relationship between the purchase price of agri-food products and supply and demand factors and allow comparison of these prices in Poland and in the EU. Trend models have helped to set price forecasts for the next two years.
Cytowanie	Zaród J. (2017) Czynniki kształtujące ceny wybranych produktów rolno żywnościowych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 298-307
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s298.pdf

Autor	Agata Grużewska, Marek Gugała, Anastasiia Yatsyshyn, Krystyna Zarzeczna
Tytuł	Produkcja i jakość ziemniaka jadalnego w opinii konsumentów w Polsce i na Ukrainie
Title	Production and Quality of Table Potato in the Opinion of Consumers in Poland and Ukraine
Słowa kluczowe	ziemniak, spożycie, produkcja, preferencje konsumenckie
Key words	potato, consumption, production, consumer preferences
Abstrakt	W pracy przedstawiono wyniki badań ankietowych, przeprowadzonych metodą wywiadu bezpośredniego w 2014 roku na terenie Ukrainy, w mieście Łuck i Polski, w mieście Biała Podlaska. W badaniach uczestniczyło 100 osób pochodzących po połowie z Ukrainy i Polski. Kwestionariusz ankietowy zawierał dwanaście pytań, w tym dziesięć pytań zamkniętych i dwa, w których trzeba było wybrać 2-3 warianty odpowiedzi. Badania przeprowadzono anonimowo, uwzględniając pięć przedziałów wiekowych respondentów. Analiza udzielonych odpowiedzi wskazała, że większość ankietowanych uprawiało ziemniak w swoim gospodarstwie. W Polsce największa liczba respondentów stwierdziła, że spożywają bulwy ziemniaka 1-2 razy w tygodniu, mieszkańcy Ukrainy preferowali spożywanie 3-4 razy w tygodniu, a preferowaną formą w obu krajach były ziemniaki gotowane z wody. Bulwy do celów konsumpcyjnych pochodziły z własnej produkcji oraz kupowane były głównie na bazarze. Większość ankietowanych Polaków interesowała się krajem pochodzenia kupowanych ziemniaków oraz etykietą na opakowaniu. Na decyzje zakupowe mieszkańców Ukrainy wpływała głównie cena, a opakowanie miało najmniejsze znaczenie. Ankietowani pochodzący z obu krajów najbardziej doceniali w ziemniaku dobre walory smakowe, ponadto oczekiwali bulw o dobrej jakości kulinarnej i o dobrym wyglądzie zewnętrznym. Zdecydowanie mniejsze wymagania ankietowanych dotyczyły „bogatej” w informacje etykiety i przystępnej ceny.
Abstract	The paper presents results of survey research conducted in Łuck (Ukraine) and Biała Podlaska (Poland) in 2014. A total of 100 people, half of them Polish and the other half Ukrainian, were interviewed in the study. They were asked twelve questions, including ten open-ended questions and two questions which had 2-3 answers to choose from. The survey was anonymous and was carried out in five age groups. Analysis of the answers demonstrated that most respondents grew their own potatoes. The majority of Polish respondents said they consumed potatoes once or twice per week, Ukrainians eating them three or four times per week. In both countries, the preferred consumption form was boiled potatoes. Tubers for consumption were produced by the respondents or were purchased, mainly at the market. The majority of Poles wanted to know the country of origin of the potatoes they wanted to buy. Also, they were interested in the label attached to the package of the potatoes. Ukrainians predominantly made their decisions based on the price, the labelling being the least important. Respondents from both countries paid the greatest attention to potato flavour; they expected potatoes to be characterised by good cooking quality and appealing external appearance. They were by far less interested in an informative label and affordable price.
Cytowanie	Grużewska A., Gugała M., Yatsyshyn A., Zarzeczna K. (2017) Produkcja i jakość ziemniaka jadalnego w opinii konsumentów w Polsce i na Ukrainie.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 308-318
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s308.pdf

Autor	Krystyna Świetlik
Tytuł	Preferencje konsumentów na rynku żywności w Polsce w warunkach deflacji w latach 2014–2015
Title	Consumer preferences in the food market in Poland during deflation in 2014–2015
Słowa kluczowe	deflacja, ceny żywności, gospodarstwo domowe, konsumpcja żywności, wydatki na żywność
Key words	deflation, prices of foods, households, consumption of food, expenditure on food
Abstrakt	Celem artykułu jest zobrazowanie oraz ocena zmian poziomu i struktury wydatków gospodarstw domowych na żywność, a także spożycia żywności w gospodarstwach domowych w warunkach deflacji w latach 2014–2015. W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono, że spożycie żywności uległo dużym ilościowym i jakościowym zmianom. Wzrosły realne wydatki gospodarstw domowych na żywność, po spadkach notowanych w latach 2009–2013. Jednocześnie nastąpiło zmniejszenie wolumenu spożycia żywności, co oznacza przesunięcie preferencji konsumentów w kierunku droższego wariantu wyżywienia. Zmalał popyt gospodarstw domowych na proste, nieprzetworzone produkty spożywcze, a wzrósł – na artykuły żywnościowe wysoko przetworzone, o wyższej jakości, wygodne w użyciu, oszczędzające czas na przygotowanie posiłków, wpływające na urozmaicenie i podniesienie wartości żywieniowej diety. Znacznie wzrosły wydatki gospodarstw domowych na usługi gastronomiczne. Skala tych zjawisk wskazuje na wyraźną zmianę preferencji nabywców żywności.
Abstract	The objective of this article is to illustrate the changes in prices of food products in Poland during 2013–2015, to assess the level and structure of household expenditure and consumption of food during the period of deflation compared to the previous period. On the basis of the analyses it was concluded that consumption of food changed considerably both quantitatively and qualitatively. After five years of systematic decline, real household expenditure on food increased. At the same time, there was a decrease in the volume of food consumed, which shows a change in consumer preferences towards more expensive foods types. The demand of households for simple, unprocessed food products fell, while that for highly processed, time-saving in preparation, convenience foods of higher quality and greater variety which increase the nutritional value of the diet, increased. Household expenditure on eating out grew significantly. The scale of these phenomena points to a permanent change in the preferences of consumers.
Cytowanie	Świetlik K. (2017) Preferencje konsumentów na rynku żywności w Polsce w warunkach deflacji w latach 2014–2015.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 117: 75-92
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2017_n117_s75.pdf

Autor	Aneta Mikuła, Stanisław Stańko
Tytuł	Tendencje na rynku mięsa wieprzowego na świecie i w Polsce w latach 2000-2016
Title	TENDENCIES IN THE WORLD PORK MARKET AND IN POLAND IN THE YEARS 2000-2016
Słowa kluczowe	produkcja wieprzowiny, eksport, import, konsumpcja, ceny
Key words	pork meat production, exports, imports, consumption, price
Abstrakt	Opracowanie przedstawia zmiany na rynku wieprzowiny na świecie i w Polsce w latach 2000-2016. Analizowano zmiany u największych jej producentów i konsumentów, a także eksporterów i importerów. Do głównych światowych producentów wieprzowiny należą: Chiny, kraje UE, USA, Brazylia, Rosja i Wietnam, które w 2016 r. skupiały 88,2% światowej produkcji. U głównych światowych producentów wieprzowiny (z wyjątkiem Chin) wzrost konsumpcji był wolniejszy niż produkcji, co spowodowało zwiększenie ich możliwości eks­portowych. W latach 2000-2016 tempo wzrostu handlu międzynarodowego było szybsze niż produkcji, co skutkowało wzrostem udziału eksportu w zagospodarowaniu produkcji. Źródła światowego eksportu wieprzowiny charakteryzowały się znaczną i rosnącą koncentracją. W 2016 r. z krajów UE pochodziło 37,6% eksportu, z USA 28,5%, z Kanady 15,9% i z Brazylii 10%. (92% ogółu eksportu). Światowy import wieprzowiny charakteryzował się znacznie więk­szym rozproszeniem niż eksport. Ceny wieprzowiny wykazały tendencję wzrostową. W kraju występowała tendencja spadkowa w produkcji, a wzrostowa w konsumpcji, co spowodowało, że od 2008 r. Polska jest importerem netto wieprzowiny
Abstract	The study presents changes in the world pork market and in Poland in the years 2000-2016. Changes in the main producers and consumers, as well as exporters and importers were presented. The major global producers of pork are China, the EU, USA, Brazil, Russia and Vietnam, which in 2016 produced 88.2% of total world production. In the world’s major pork producers (except China), consumption growth was slower than production growth, which increased their export capacity. In the years 2000-2016, the growth rate of international trade was higher than production, what led to an increase in the share of exports in production. Global pork exports is characterized by a large and growing concentration rate. In 2016, 37.6% of exports came from the EU, 28.5% from the USA, 15.9% from Canada and 10% from Brazil (total 92% of exports). World pork imports were characterized by a much greater dispersion than exports. Pork prices have shown an upward trend. In Poland there was a downward trend in pork production and growth in consumption, which caused that since 2008 Poland is a net importer of pork. Poland will remain a net importer of pork in the medium term.
Cytowanie	Mikuła A., Stańko S. (2017) Tendencje na rynku mięsa wieprzowego na świecie i w Polsce w latach 2000-2016.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 3: 54-65
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n3_s54.pdf

Autor	Agnieszka Paradzińska, Sławomir Zawisza
Tytuł	Przedsiębiorczość nierolnicza wśród mieszkańców obszarów wiejskich gminy Piotrków Kujawski
Title	NONAGRICULTURAL ENTREPRENEURSHIP AMONG RESIDENTS OF RURAL AREAS OF PIOTRKÓW KUJAWSKI COMMUNITY
Słowa kluczowe	obszary wiejskie, przedsiębiorczość, działalność gospodarcza, ankieta
Key words	rural areas, entrepreneurship, economic activity, questionnaire
Abstrakt	Na podstawie badania przeprowadzonego w maju i czerwcu 2015 roku wykaza­no, że z zarejestrowanych 131 podmiotów gospodarczych na podstawie rejestru działalności gospodarczej w analizowanej gminie 21 firm zawiesiło czasowo działalność. Z grupy 110 podmiotów aktywnie prowadzących działalność gospodarczą wybrano 50 przedsiębiorców, wśród których przeprowadzono sondaż. Dzięki badaniom stwierdzono, że przemiany zapo­czątkowane w 1989 roku oraz przystąpienie Polski do Unii Europejskiej (UE) w 2004 roku spowodowały największy przyrost liczby podmiotów gospodarczych w gminie Piotrków Kujawski. Najwięcej firm wyrejestrowywano w roku 2011, po pojawieniu się globalnego kryzysu finansowego i gospodarczego. Najczęstszym profilem prowadzonej działalności w gminie Piotrków Kujawski była działalność usługowa (usługi remontowo-budowlane) oraz handlowa (autokomisy oraz sklepy z artykułami spożywczymi i spożywczo-przemysłowymi). Do najważniejszych czynników prorozwojowych respondenci zaliczali: obniżenie podatków oraz oprocentowania kredytów, a także rozwój infrastruktury. Wśród największych trudności badani wymieniali: zbyt wysokie podatki lokalne, niską opłacalność przedsiębiorstwa oraz zbyt wysokie standardy nakładane przez UE.
Abstract	The survey was carried out in May and June 2015. As many as 131 business entities chosen on the basis of economic activity registration in the considered commune, 21 of which suspended temporarily their activity, were analyzed. A survey was also carried out among 50 entrepreneurs randomly chosen from a group of 110 business owners involved in economic activity in the rural area of Piotrków Piotrków Kujawski community. The carried out survey revealed that the transformations initiated in 1989 and integration of Poland with the European Union in 2004 caused the highest increase in the number of business entities in Piotrków Kujawski community. The biggest number of unregistered companies was reported in 2011 after occurrence of the worldwide financial and economic crisis. The most common activity profile was in the field of services (renovation and construction) and in trade (used cars dealers, grocery and commodity shops). According to the respondents the most important developmental factors included: reduction of taxes and bank credit interest as well as infrastructural development. The most common difficulties were: too high local taxes, low profitability of business and too high standards imposed by the European Union.
Cytowanie	Paradzińska A., Zawisza S. (2017) Przedsiębiorczość nierolnicza wśród mieszkańców obszarów wiejskich gminy Piotrków Kujawski.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 3: 115-124
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n3_s115.pdf

Autor	Katarzyna Drabarczyk, Aleksandra Jakubiec, Joanna Wrzesińska-Kowal
Tytuł	Spółdzielczość spożywców w Polsce w latach 2006–2014 na przykładzie wybranej spółdzielni
Title	Consumers cooperatives in Poland in the years 2006–2014: the case study of the selected cooperative
Słowa kluczowe	spółdzielczość spożywców, handel detaliczny, spółdzielnie
Key words	consumers cooperatives, retail trade, cooperatives
Abstrakt	Celem opracowania jest przedstawienie spółdzielczości spożywców w Polsce w latach 2006–2014 na przykładzie wybranej spółdzielni zrzeszonej w Krajowym Związku Rewizyjnym Spółdzielni Spożywców „Społem”. Dokonano charakterystyki wybranej spółdzielni pod kątem liczby placówek, ich powierzchni, liczby zatrudnionych i wysokości płac. Zaprezentowano również finansowe wyniki działalności gospodarczej, sumę i strukturę bilansu oraz mocne strony dalszego rozwoju. Stwierdzono rozwój badanej spółdzielni pod względem ekonomiczno-finansowym.
Abstract	The aim of this paper is to present the consumers cooperatives in Poland in the years 2006–2014 on the example of the selected cooperative being a member of the National Supervision Union of Spolem Consumer Cooperatives. To characterise the chosen cooperative, the number and area size of their business establishments were presented, as well as the number of employees and their wages. It was followed by the financial results of the business activity, the balance sheet and its components as well as the strengths leading to further development. Taking into account economic and financial performance of the cooperative, it was developing in the analyzed period.
Cytowanie	Drabarczyk K., Jakubiec A., Wrzesińska-Kowal J. (2017) Spółdzielczość spożywców w Polsce w latach 2006–2014 na przykładzie wybranej spółdzielni.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 118: 41-53
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2017_n118_s41.pdf

Autor	Eugenia Czernyszewicz, Magdalena Gantner, Klaudia Kopczyńska, Katarzyna Król
Tytuł	Konkurencyjność polskich odmian orzechów laskowych w zależności od ich jakości określonej właściwościami fizykochemicznymi
Title	Competitiveness of Polish cultivars of hazelnuts depending on their quality determined by physicochemical properties
Słowa kluczowe	orzechy laskowe, konkurencyjność, jakość, prażenie, aktywność wody, tekstura, barwa
Key words	hazelnuts, competitiveness, quality, roasting, water activity, texture, color
Abstrakt	Celem pracy jest porównanie jakości orzechów laskowych uprawianych w Polsce do orzechów importowanych, dokonane na podstawie oceny zmian ich właściwości fizykochemicznych w zależności od zastosowanych parametrów prażenia. Materiałem badawczym były orzechy dwóch odmian leszczyny uprawianej w Polsce: ‘Olbrzym z Halle’ i ‘Cosford’. Próbki poddano obróbce cieplnej w dziewięciu kombinacjach: w temperaturze 110°C, 130°C i 160°C, każda w czasie 15, 30 i 60 min. Badano takie parametry, jak: aktywność wody, barwa powierzchni łuski wewnętrznej (brązowej) i powierzchni czystego jądra orzecha oraz jego twardość. Proces prażenia spowodował obniżenie aktywności wody, zmniejszenie jasności (L*) jąder orzechów laskowych niezależnie od odmiany i wzrost wartości indeksu brązowienia (BI). Głównym parametrem decydującym o tych zmianach była temperatura. Ponadto, wraz ze zwiększaniem się temperatury procesu, twardość orzechów zmniejszała się, a ich struktura stawała się bardziej krucha i delikatna. Orzechy odmiany ‘Cosford’ charakteryzowały się większą twardością w stanie surowym w porównaniu do orzechów odmiany ‘Olbrzym z Halle’. Najwyższą jakość orzechów niezależnie od odmiany zapewniało prażenie w 130°C przez 30 min. Orzechy obu odmian prażone w tych parametrach charakteryzowały się porównywalną, dużą łatwością w usuwaniu z nich brązowej łuski wewnętrznej. Dobór optymalnych parametrów procesów technologicznych może wpłynąć na poprawę właściwości przetwórczych orzechów laskowych uprawianych w Polsce, co w konsekwencji umożliwi osiągnięcie konkurencyjności względem zagranicznych odmian i zwiększy szansę ich eksportu, a także wykorzystanie ich krajowej produkcji cukierniczej.
Abstract	The aim of the study is to compare the quality of hazelnuts grown in Poland in opposition to imported ones, based on their changes in physicochemical properties depending on the roasting parameters. The plant material was two hazelnuts cultivars grown in Poland: ‘Olbrzym z Halle’ and ‘Cosford’. The samples were roasted at nine specific temperatures and time conditions: at 110°C, 130°C and 160°C, each at 15, 30 and 60 min. Parameters such as water activity, color of the inner (brown) skin of the husk and color of the pure kernel’s surface and hardness were investigated. The roasting process reduced water activity, decreased luminosity (L*) of kernel hazelnuts irrespective of cultivar and increased browning index (BI) value. The main parameter determining these changes was temperature. In addition, as the process temperature increased the hardness of the nuts and their structure became more fragile and delicate. Nuts of ‘Cosford’ cultivar were characterized by higher hardness compared to the nuts of ‘Olbrzym z Halle’ cultivar. The temperature of 130° for 30 min provided the best quality of the roasted nuts, regardless of the cultivar. Nuts of both cultivars, roasted in these parameters were characterized by comparable, high ease of removal of the brown inner skin. The selection of optimal parameters of technological process can improve the processing properties of Polish hazelnuts and, consequently, ensure their competitive advantage against nuts grown in other countries. This fact could increase both the chance of their export as well as the use in Polish confectionery production.
Cytowanie	Czernyszewicz E., Gantner M., Kopczyńska K., Król K. (2017) Konkurencyjność polskich odmian orzechów laskowych w zależności od ich jakości określonej właściwościami fizykochemicznymi.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 118: 127-138
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2017_n118_s127.pdf