| 561. |
Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 2015 |
|
Jaworski J., Kondraszuk T., Sokołowska K. Stan i kierunki wykorzystania oprogramowania komputerowego w gospodarstwach wiejskich – wyniki badań
| Autor | Jacek Jaworski, Tomasz Kondraszuk, Katarzyna Sokołowska |
| Tytuł | Stan i kierunki wykorzystania oprogramowania komputerowego w gospodarstwach wiejskich – wyniki badań |
| Title | Status and trends of computer software used in farm – research findings |
| Słowa kluczowe | zarządzanie; informacja; strategia; gospodarstwo; komputer |
| Key words | management; information strategy; farm; computer |
| Abstrakt | Głównym celem artykułu jest przedstawienie wyników badań empirycznych dotyczących stanu i kierunków wykorzystania oprogramowania komputerowego w gospodarstwach wiejskich. Analizę otrzymanych wyników poprzedzono krótkim przeglądem literatury. Z badań wynika, że w praktyce zarządzania gospodarstwami rolnicy w bardzo ograniczonym zakresie korzystają z systemów informatycznych wspomagających podejmowanie decyzji. Dotyczy to również kluczowych dla rozwoju gospodarstw i rolnictwa decyzji strategicznych. Co czwarty rolnik nie widzi potrzeby wdrażania skomputeryzowanych profesjonalnych systemów pozyskiwania i opracowywania informacji strategicznych, nawet jeżeli nie wiąże się to z żadnymi kosztami. Tylko niewielka grupa (18%) chętnie zainwestowałaby w taki system komputerowy własne pieniądza o ile byłby on dostosowany do ich indywidualnych potrzeb. |
| Abstract | The main purpose of this article is to present the results of empirical research on the status and trends of computer software used in rural households. The analysis of the results was preceded by a brief review of the literature. Research shows that in practice farm management, farmers in very limited use of the information systems supporting decision making. This also applies to the key for the development of farms and agriculture strategic decisions. Every fourth farmer sees no need for professional implementation of the computerized systems acquisition and development of strategic information even for free. Only a small group (18%) gladly would invest in a computer system own money if he would be tailored to their individual needs. |
| Cytowanie | Jaworski J., Kondraszuk T., Sokołowska K. (2015) Stan i kierunki wykorzystania oprogramowania komputerowego w gospodarstwach wiejskich – wyniki badań.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 4: 75-85 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | ZFIR_2015_n4_s75.pdf |
|
 |
| 562. |
Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 2015 |
|
Wasilewski M., Zabadała P. Kształtowanie struktury majątkowo-kapitałowej w opiniach zarządzających przedsiębiorstwami rolniczymi
| Autor | Mirosław Wasilewski, Piotr Zabadała |
| Tytuł | Kształtowanie struktury majątkowo-kapitałowej w opiniach zarządzających przedsiębiorstwami rolniczymi |
| Title | The assets and capital structure relations in opinion of management of agricultural companies |
| Słowa kluczowe | relacje majątkowo-kapitałowe; relacje aktywów obrotowych do trwałych; relacje kapitału stałego do wybranych składników majątkowych |
| Key words | the relationship of assets and equity; the relationship of current assets and fixed assets; relation of fixed capital to assets |
| Abstrakt | W opracowaniu przedstawiono opinię zarządzających przedsiębiorstwami rolniczymi z zakresu analizy relacji aktywów obrotowych do aktywów trwałych. Określono także opinie na temat analizy składników majątkowych i źró- deł ich finansowania oraz preferencyjnego wykorzystania kredytów w finansowaniu majątku. Kształtowanie się relacji aktywów obrotowych do trwałych analizowało średnio 57,6% zarządzających, a głównym motywem ich przeprowadzania był wpływ na płynność finansową przedsiębiorstw. Zarządzający analizują relacje kapitału stałego do wybranych składników majątkowych ze względu na bezpieczeństwo w funkcjonowaniu w dłuższym czasie. Zarządzający zwracają szczególną uwagę na przeprowadzanie analiz między poszczególnymi składnikami majątku, a źródłami ich finansowania. W tym zakresie przedsiębiorcy opowiedzieli się za tym, aby majątek trwały był finansowany kapitałem własnym oraz zobowią- zaniami długoterminowymi. Przedsiębiorcy stwierdzili, iż preferencyjny kredyt długoterminowy zaciągają do finansowania majątku trwałego ze względu na to, iż jest najtańszym źródłem finansowania. Zarządzający kredyt krótkoterminowy przeznaczają głównie na zakup materiałów do produkcji, jednak zdecydowanie wolą finansować majątek obrotowy kapitałem własnym. |
| Abstract | The paper presents the opinion of management of agricultural enterprises in the field of analysis of current assets to fixed assets relationship. Conducted research also analyzed the managers opinion concerning assets components and sources of their funding and preferential use of loans. The relationship of current assets to fixed were analyzed on average by 57.6% of managers, and the main motive for their perform was the impact on the financial liquidity of companies. Managers analyze the relationship of constant capital to certain components of assets on account of the long-term operating performance security. Managers pay special attention to analyzes relation between chosen assets and the sources of their funding. In this respect, entrepreneurs opted for financing fixed assets by equity and foreign long-term liabilities. Entrepreneurs have found that the preferential long-term credit cover the fixed assets financing due to the fact that it is the cheapest source of financing. Managers spend mainly the short-term credit to purchase materials for production, however they prefer to finance current assets by equity capital. |
| Cytowanie | Wasilewski M., Zabadała P. (2015) Kształtowanie struktury majątkowo-kapitałowej w opiniach zarządzających przedsiębiorstwami rolniczymi.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 1: 103-118 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | ZFIR_2015_n1_s103.pdf |
|
 |
| 563. |
Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 2015 |
|
Pisarska A. Organizacyjno-prawne warunki oraz przyczyny łączenia szkół wyższych
| Autor | Aleksandra Pisarska |
| Tytuł | Organizacyjno-prawne warunki oraz przyczyny łączenia szkół wyższych |
| Title | Organizational and legal conditions and reasons of joining academies |
| Słowa kluczowe | szkoły wyższe; konsolidacja; wyniki finansowe |
| Key words | academies; consolidation; financial results |
| Abstrakt | Celem opracowania było określenie organizacyjno-prawnych uwarunkowań łączenia uczelni w sytuacji gdy ich funkcjonowanie staje się (ze względów demograficznych i ekonomicznych) niemożliwe. W artykule przedstawiono również okoliczności wskazujące na konieczność zastosowania takich działań w sytuacji gdy wartości przychodów, kosztów oraz ustalony wynik finansowy w zakresie działalności dydaktycznej publicznych i niepublicznych szkół wyższych jest ujemny. Ustalono także możliwości przeprowadzenia procedur dotyczących łączenia szkół wyższych. Szczegółowa analiza procedur związanych z konsolidacją szkół wyższych została przeprowadzona na podstawie obowiązujących w tym zakresie przepisów prawnych. W UPoSW zawarto regulacje dotyczące łączenia uczelni, które mogą dotyczyć jednostek realizujących swoje zadania w sektorze publicznym oraz w sektorze społecznym. Ustawa ta reguluje również sposób łączenia szkół wyższych, procesy te mogą odbywać się odrębnie w obszarach publicznym i niepublicznym. |
| Abstract | The aim of this work is to determine organizational and legal conditioning of joining academies when their functioning is impossible due to demographical and economic factors. In the article, there are also presented circumstances pointing to the necessity to apply such actions when the value of income, costs and the appointed financial result in the area of didactics in public and private academies is negative. There are also estimated possibilities of performing the procedure concerning joining academies. Detailed analysis of procedures connected with consolidation of academies was carried out based on law in this area. There are regulations on joining academies in UPoSW that can be applied to the units realizing their duties in public and social area. The act also regulates the way of joining the academies. Those processes can be held separately in public and private area. |
| Cytowanie | Pisarska A. (2015) Organizacyjno-prawne warunki oraz przyczyny łączenia szkół wyższych.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 1: 75-88 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | ZFIR_2015_n1_s75.pdf |
|
 |
| 564. |
Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 2015 |
|
Gałecka A. Fuzje i przejęcia w sektorze bankowym w Polsce w latach 2009–2013
| Autor | Agnieszka Gałecka |
| Tytuł | Fuzje i przejęcia w sektorze bankowym w Polsce w latach 2009–2013 |
| Title | Mergers and acquisitions in the banking sector in Poland in 2009–2013 |
| Słowa kluczowe | sektor bankowy; fuzja; przejęcie; konsolidacja; koncentracja |
| Key words | banking sector; merger; acquisition; consolidation; concentration |
| Abstrakt | W opracowaniu dokonano analizy fuzji i przejęć w sektorze bankowym w Polsce oraz określono ich wpływ na strukturę sektora i jego koncentrację. Okres badań obejmował lata 2009–2013. W analizowanym sektorze stwierdzono rosną- cą koncentrację kapitałową w formie fuzji i przejęć i wszystko wskazuje na to, że taka tendencja będzie się utrzymywała w kolejnych latach. Dominujący udział w polskim sektorze bankowym mają podmioty kontrolowane przez inwestorów zagranicznych, aczkolwiek w badanym okresie odnotowano nieznaczny spadek w tym zakresie. W badanym okresie na skutek dokonanych fuzji i przejęć stwierdzono wzrost koncentracji sektora bankowego. |
| Abstract | The paper analyzes the mergers and acquisitions in the banking sector in Poland, and determined their impact on the structure of the sector and its concentration. The analysis was conducted between 2009 and 2013. In the analyzed sector was found growing concentration of capital in the form of mergers and acquisitions. All indications are that this trend will be maintained in subsequent years. Dominant share in the Polish banking sector are entities controlled by foreign investors, but in the period has been a slight decrease in this regard. In the analyzed period made as a result of mergers and acquisitions, we can observe an increase of concentration of the banking sector. |
| Cytowanie | Gałecka A. (2015) Fuzje i przejęcia w sektorze bankowym w Polsce w latach 2009–2013.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 1: 63-73 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | ZFIR_2015_n1_s63.pdf |
|
 |
| 565. |
Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 2015 |
|
Balina R. Poziom zadowolenia klientów banków spółdzielczych z sektora małych i średnich przedsiębiorstw
| Autor | Rafał Balina |
| Tytuł | Poziom zadowolenia klientów banków spółdzielczych z sektora małych i średnich przedsiębiorstw |
| Title | The level of cooperative banks customer satisfaction of the small and medium enterprise sector |
| Słowa kluczowe | bank spółdzielczy; jakość; zadowolenie; lojalność; klient |
| Key words | cooperative bank; quality; satisfaction; loyalty; client |
| Abstrakt | We współczesnym burzliwym środowisku gospodarczym jakość usług jest nieocenionym atutem. Banki powinny tak zarządzać, aby przetrwać i zyskać przewagę konkurencyjną. Silna konkurencja ze strony banków komercyjnych wymusza na bankach spółdzielczych ciągłą walkę o utrzymanie klientów. Jednym z elementów przewagi konkurencyjnej coraz częściej staje się jakość obsługi klientów. Ze względu na ograniczoną liczbę potencjalnych klientów na rynku wydaje się, że coraz ważniejsze staje się budowanie bazy lojalnych klientów, a nie tylko zdobywanie nowych. W opracowaniu przedstawiono badania dotyczące stopnia zadowolenia klientów z jakości produktów i obsługi banków spółdzielczych. Badania oparto na ankiecie przeprowadzonej wśród ich klientów z sektora MSP. Analiza wykazała wysoki poziom zadowolenia usługobiorców zarówno z oferty bankowej, jak i jakości obsługi w placówkach bankowych. |
| Abstract | Quality of service is an underestimated asset in this dynamic, contemporary economy, and Polish cooperative (co-op) banks should be managed in such a way to endure and gain competitive advantage. Strong competition from various commercial banks has forced co-op banks into a continual struggle to maintain its clientele. Currently, one of the elements for achieving that competitive ‘edge’ is the quality of customer service. Since the clientele market potential is finite, it seems that building a base of loyal customers becomes more consequential than attracting new clients. This compilation presents surveys pertaining to the degree of customer satisfaction in reference to the quality of instruments and services offered by Poland’s co-op banks. The study is based on a questionnaire presented to bank clients from the small and medium enterprise (SME) sector. The analysis presents high levels of satisfaction by service recipients for products offered and service quality in bank locations. |
| Cytowanie | Balina R. (2015) Poziom zadowolenia klientów banków spółdzielczych z sektora małych i średnich przedsiębiorstw.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 1: 29-37 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | ZFIR_2015_n1_s29.pdf |
|
 |
| 566. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Felis P. Uwarunkowania funkcji fiskalnej podatku rolnego
| Autor | Paweł Felis |
| Tytuł | Uwarunkowania funkcji fiskalnej podatku rolnego |
| Title | EVALUATION OF THE AGRICULTURAL TAX FISCAL FUNCTION |
| Słowa kluczowe | opodatkowanie rolnictwa, podatek rolny, efektywność fiskalna podatku |
| Key words | agricultural taxation, agricultural tax, tax fiscal efficiency |
| Abstrakt | Celem artykułu jest ocena efektywności fiskalnej podatku rolnego w Polsce w latach 2004-2013. Dlatego też położono nacisk nie tylko na wpływy z podatku, ale także koszty jego wymiaru i poboru. Osiągnięcie celu wymagało określenia pojęcia efektywności fiskalnej podatku rolnego oraz wskazania jej determinant. Zastosowano metodę statystyki opisowej, przeprowadzono badania literaturowe, przeanalizowano ustawę o podatku rolnym. Z badań wynika, że obowiązujący w Polsce system opodatkowania rolnictwa jest przeciwieństwem rozwiązań zastosowanych w większości krajów UE. Realizowany jest on bowiem jedynie przez przestarzałą konstrukcję podatku majątkowego. Podatek rolny pełni bardzo ograniczoną funkcję dochodową, w związku z tym jego efektywność fiskalna jest niska. Konieczna jest gruntowna zmiana systemu opodatkowania rolnictwa, obejmująca nie tylko kwestie opodatkowania majątku nieruchomego, ale także pominięte w artykule zagadnienie włączenia dochodów rolników do systemu powszechnego podatku dochodowego. |
| Abstract | The article is aimed at the analysis of agricultural tax efficiency in Poland in the years 2004-2013. Therefore, it focuses on the tax revenue as well as the cost tax volume and collection relate cost. The accomplishment of the aim required the determination of the idea of agricultural tax fiscal efficiency as well as the indication of its determinants. The discussion, due to the specific nature of agricultural tax, is based exclusively on the Polish literature. In order to verify the formulated hypothesis, the descriptive analysis method was applied, the literature research conducted and the Act on Agricultural Tax analysed. The content of the article indicates that the present Polish system is contrary to the current solutions in the majority of EU countries. It is being implemented on the basis of an outdated structure of property tax. And agricultural tax performs a limited income function. In this connection, its fiscal efficiency is low. |
| Cytowanie | Felis P. (2015) Uwarunkowania funkcji fiskalnej podatku rolnego.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 2: 23-36 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | RNR_2015_n2_s23.pdf |
|
 |
| 567. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Siudek T., Vashchyk M. Rozwój społeczny obszarów wiejskich w krajach Unii Europejskiej w latach 2000-2012
| Autor | Tomasz Siudek, Mariana Vashchyk |
| Tytuł | Rozwój społeczny obszarów wiejskich w krajach Unii Europejskiej w latach 2000-2012 |
| Title | SOCIAL DEVELOPMENT OF RURAL AREAS IN THE EUROPEAN UNION MEMBER STATES IN 2000-2012 |
| Słowa kluczowe | rozwój społeczny, analiza czynnikowa, Unia Europejska, obszary wiejskie |
| Key words | social development, factor analysis, European Union, rural area |
| Abstrakt | Celem badania jest analiza wybranych wskaźników wymiaru społecznego pod kątem zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich w państwach UE w latach 2000-2012 i określenie ich głównych tendencji. W celu opisania tendencji i zmian zachodzących na obszarach wiejskich była przeprowadzona analiza czynnikowa. Do określenia wskaźnika syntetycznego (WS) rozwoju społecznego obszarów wiejskich w państwach członkowskich UE zostały wykorzystane trzy główne czynniki. Stwierdzono, że wiodącymi krajami UE pod względem rozwoju społecznego są: Luksemburg, Dania, Holandia, Belgia i Szwecja, a najsłabiej rozwinięte są kraje przyjęte do UE w trakcie dwóch ostatnich etapów jej rozszerzenia, czyli Chorwacja, Łotwa, Litwa, Polska i Rumunia. Główne przyczyny takiego zróżnicowania to problemy związane z jakością życia na wsi, m.in.: ubóstwo na terenach wiejskich, niskie dochody, uzależnienie od rolnictwa, depopulacja na wsi, słaba infrastruktura. |
| Abstract | The purpose of research is to analyze selected social indicators of rural sustainable development in the EU Member States in 2000-2012, and to determine their main tendencies. To describe those tendencies and changes that took place in rural areas, the factor analysis has been implemented. Three main factors have been worked out to determine the synthetic index (SI) of social development of rural areas of the EU Member States. It enabled the authors to affirm that the leading EU countries in terms of social development are Luxemburg, Denmark, the Netherlands, Belgium and Sweden, those among the least developed are the countries, which joined the EU after two last waves of its enlargement, namely Croatia, Latvia, Lithuania, Poland and Romania. The main reasons for such a differentiation are the quality of rural life related problems: rural poverty due to low incomes, great dependence on agriculture, depopulation, poor infrastructure etc. |
| Cytowanie | Siudek T., Vashchyk M. (2015) Rozwój społeczny obszarów wiejskich w krajach Unii Europejskiej w latach 2000-2012.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 1: 7-17 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | RNR_2015_n1_s7.pdf |
|
 |
| 568. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Bagieński S., Socha A. Wielkość banku spółdzielczego a jego efektywność
| Autor | Stanisław Bagieński, Aleksandra Socha |
| Tytuł | Wielkość banku spółdzielczego a jego efektywność |
| Title | THE SIZE OF COOPERATIVE BANK AND ITS EFFICIENCY |
| Słowa kluczowe | bank spółdzielczy, efektywność, wielkość banku |
| Key words | cooperative bank, efficiency, bank size |
| Abstrakt | Celem badań była ocena efektywności banków spółdzielczych w zależności od ich wielkości. Próbę badawczą stanowiło 300 banków spółdzielczych zrzeszonych w Banku Polskiej Spółdzielczości. Wielkość banku określono za pomocą czterech cech: wartości aktywów ogółem, wartości kapitałów własnych, liczby placówek oraz liczby prowadzonych rachunków. Za pomocą punktowego wskaźnika kolejności zbudowano ranking banków, a następnie przy wykorzystaniu kwartyli wyodrębniono cztery grupy banków o podobnej wielkości. Efektywność oceniono za pomocą metody Data Envelopment Analysis (DEA) w oparciu o modele BCC oraz CCR zorientowane na nakłady oraz wybrane wskaźniki efektywności. Zmiany produktywności w czasie oszacowano za pomocą indeksu Malmquista. Badania wykazały, że wśród badanych banków spółdzielczych najbardziej efektywne były te największe. Małe banki charakteryzowały się wyższą efektywnością niż średnie, ale mniejszą niż największe banki. |
| Abstract | The aim of the study was to assess the efficiency of cooperative banks depending on their size. The sample was constituted of 300 cooperative banks affiliated in the Bank of Polish Cooperatives. The size of the bank was determined using four characteristics: total assets, the equity, the number of outlets and the number of accounts. With the use of the point sequence indicator the ranking of banks was created, and then with the use of quartiles the banks were divided into four groups of similar size. Efficiency was assessed with the use of the Data Envelopment Analysis (DEA) method based on the BCC and CCR models oriented on input and selected efficiency indicators. Changes in productivity over time were estimated by using Malmquist Index. The results indicated that among the analysed cooperative banks the greatest banks were the most efficient. Small banks were characterized by higher efficiency than medium size banks, but they were less efficient than the biggest banks. |
| Cytowanie | Bagieński S., Socha A. (2015) Wielkość banku spółdzielczego a jego efektywność.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 4: 50-59 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | RNR_2015_n4_s50.pdf |
|
 |
| 569. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Pawołek J. Zmiany samowystarczalności żywnościowej krajów Unii Europejskiej
| Autor | Julia Pawołek |
| Tytuł | Zmiany samowystarczalności żywnościowej krajów Unii Europejskiej |
| Title | CHANGES IN FOOD SELF-SUFFICIENCY IN THE EUROPEAN UNION COUNTRIES |
| Słowa kluczowe | samowystarczalność żywnościowa, bezpieczeństwo żywnościowe, produkcja artykułów rolno-spożywczych, spożycie artykułów rolno-spożywczych |
| Key words | food self-sufficiency, food safety, consumption of agri-food products, production of agri-food products |
| Abstrakt | Celem artykułu jest omówienie zmian poziomu samowystarczalności żywnościowej w krajach członkowskich UE, definiowanej jako stosunek krajowego zużycia artykułów rolno-spożywczych względem krajowej produkcji. W latach 2004-2011 w UE nie zaobserwowano istotnych zmian samowystarczalności żywnościowej. Przeprowadzona analiza wykazała, że kraje wyżej rozwinięte mają wyższą samowystarczalność w zakresie produktów pochodzenia zwierzęcego, a niżej rozwinięte w zakresie zbóż. |
| Abstract | The aim of this paper is to discuss the changes in food self-sufficiency in the EU countries, defined as the proportion of domestic consumption in comparison with domestic production. In 2004-2011 there were no significant changes in food self-sufficiency in the EU. The analysis showed that the more developed countries have a higher self-sufficiency in livestock products, while less developed countries in the field of cereals. |
| Cytowanie | Pawołek J. (2015) Zmiany samowystarczalności żywnościowej krajów Unii Europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 2: 67-77 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | RNR_2015_n2_s67.pdf |
|
 |
| 570. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Sałek P. Obecność ukraińskich spółek sektora rolno-żywnościowego na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie
| Autor | Przemysław Sałek |
| Tytuł | Obecność ukraińskich spółek sektora rolno-żywnościowego na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie |
| Title | THE PRESENCE OF UKRAINIAN AGRICULTURAL COMPANIES ON THE STOCK EXCHANGE IN WARSAW |
| Słowa kluczowe | Ukraina, giełda, rolnictwo |
| Key words | Ukraine, stock exchange, agriculture |
| Abstrakt | Celem artykułu jest określenie przyczyn obecności ukraińskich spółek rolnych na Giełdzie Papierów Wartościowych (GPW) w Warszawie w kontekście braku takowej obecności polskich przedsiębiorstw rolnych. Z przeprowadzonych badań wynika, że duże, zintegrowane pionowo holdingi rolne z Ukrainy poszukują kapitału za granicą, a GPW w Warszawie jest dla nich atrakcyjna, gdyż cieszy się dużą renomą w Europie. Od 2006 roku na GPW zadebiutowało aż 7 ukraińskich spółek sektora rolno-żywnościowego, a najwięksi ich przedstawiciele to Kernel i Astarta. O braku ich polskich odpowiedników decyduje przede wszystkim skala działalności największych polskich gospodarstw rolnych, która jest znacząco mniejsza niż ich ukraińskich odpowiedników. |
| Abstract | The paper concerns factors determining presence of Ukrainian agricultural companies on Warsaw Stock Exchange (WSE) and absence of Polish ones. The analysis revealed that large, vertically integrated agricultural holdings from Ukraine find WSE attractive for obtaining foreign capital. Since 2006 as many as 7 Ukrainian agricultural companies have debuted on the WSE, among them Kernel and Astarta being the largest ones. On the other hand, Polish agricultural companies do not enter WSE because they operate on a significantly smaller scale than their Ukrainian counterparts. |
| Cytowanie | Sałek P. (2015) Obecność ukraińskich spółek sektora rolno-żywnościowego na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 2: 88-96 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | RNR_2015_n2_s88.pdf |
|
 |
| 571. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Jabłońska L., Sobczak W. Ceny detaliczne warzyw w Polsce i w wybranych krajach europejskich
| Autor | Lilianna Jabłońska, Wioleta Sobczak |
| Tytuł | Ceny detaliczne warzyw w Polsce i w wybranych krajach europejskich |
| Title | VEGETABLES RETAIL PRICES IN POLAND AND SELECTED EU COUNTRIES |
| Słowa kluczowe | ceny detaliczne, warzywa, Polska, Unia Europejska |
| Key words | retail prices, vegetables, Poland, European Union |
| Abstrakt | W pracy dokonano poziomej oraz pionowej analizy porównawczej cen detalicznych warzyw w Polsce i w wybranych krajach europejskich. Analizowano zróżnicowanie cen pomiędzy krajami na tle zróżnicowania poziomu zamożności, dynamikę ich zmian w wybranych krajach oraz relacje cen wybranych gatunków warzyw. Szeregi czasowe dotyczące relatywnych cen produktów ogrodniczych w postaci indeksów cen i wartości PKB przypadającego na jednego mieszkańca pochodzą z Eurostatu, Głównego Urzędu Statystycznego oraz publikacji Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowego Instytutu Badawczego (IERiGŻ-PIB). Okres badawczy obejmuje lata 2004-2012, czyli po wejściu Polski do Unii Europejskiej (UE). Badania wykazały, że na europejskich rynkach występuje tendencja wzrostowa cen detalicznych warzyw, której towarzyszył wzrost produktu krajowego brutto (PKB) per capita, a siła współzależności obu zmiennych była wyższa w krajach o niższym poziomie zamożności. |
| Abstract | In the paper the horizontal and vertical comparative analysis of retail prices of vegetables in Poland and selected European countries have been done. The differences in prices between countries against level of affluence differentiation, the dynamics of their changes in the selected countries and the price relationships of some vegetables have been analyzed. The time series for the relative prices of horticultural products in the form of price indexes and the GDP per capita come from Eurostat, the Central Statistical Office and the publication of the Institute of Agricultural and Food Economics - National Research Institute. The study covered the years 2004-2012, in after the Polish accession to the EU. The results of the analysis will allow to assess the situation of vegetable consumers in Poland compared to other EU countries, and may be also helpful in decision-making process of companies operating on the vegetable market. Research has shown that on the European markets there is a growing trend in vegetable retail prices, accompanied by an increase in GDP per capita. The strength of the correlation of these two variables was higher in countries with lower levels of wealth. |
| Cytowanie | Jabłońska L., Sobczak W. (2015) Ceny detaliczne warzyw w Polsce i w wybranych krajach europejskich.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 2: 97-104 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | RNR_2015_n2_s97.pdf |
|
 |
| 572. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Grontkowska A., Wicki L. Zmiany znaczenia agrobiznesu w gospodarce i w jego wewnętrznej strukturze
| Autor | Anna Grontkowska, Ludwik Wicki |
| Tytuł | Zmiany znaczenia agrobiznesu w gospodarce i w jego wewnętrznej strukturze |
| Title | CHANGES TO THE IMPORTANCE OF AGRIBUSINESS IN THE ECONOMY AND ITS INTERNAL STRUCTURE |
| Słowa kluczowe | agrobiznes, biogospodarka, handel zagraniczny, produkt krajowy brutto, rolnictwo, przemysł rolno-spożywczy |
| Key words | agribusiness, bio-economy, foreign trade, gross domestic product, agriculture, food processing industry |
| Abstrakt | Celem opracowania jest określenie tempa zmian w agrobiznesie w Polsce w latach 1995-2013. Na podstawie danych statystycznych dokonano oceny zmiany znaczenia agrobiznesu w Polsce i jego wewnętrznej strukturze. Stwierdzono, że wartość dodana wytwarzana w agrobiznesie w Polsce zwiększyła się w ujęciu realnym o 20 mld zł, czyli o 30%. Tylko 15% tego wzrostu można przypisać rolnictwu. Udział agrobiznesu w całej gospodarce zmniejszył się z 4,1% w latach 1995-1999 do 3,1% w latach 2011-2013, czyli 0,06 p.p. rocznie. Udział rolnictwa w tworzeniu wartości dodanej brutto w ramach agrobiznesu zmniejszał się w tempie 1,1% rocznie i w latach 1995-2013 obniżył się z 59% do 49%. Wydajność pracy w całym sektorze wynosiła w 2013 roku 38% średniej dla całej gospodarki i obniżała się. W rolnictwie było to tylko 20%, a w przemyśle rolno-spożywczy 102% średniej krajowej. Bardzo wysoki był udział sektora w handlu zagranicznym – aż 13% w 2013 roku, czyli dwa razy więcej niż udział w produkcji globalnej. Agrobiznes w Polsce wciąż odgrywa bardzo ważną rolę w gospodarce, główną siłą napędową jego rozwoju są przetwórstwo rolno-spożywcze oraz eksport produktów żywnościowych. |
| Abstract | The aim of the study is to determine the rate of change in agribusiness in Poland in the years 1995-2013. In the analysis of statistical data published by the CSO were used. It was found that the value added generated in agribusiness in Poland increased in real terms over the period 1995-2013 by $ 20 billion, it is about 30%. Only 15% of this increase can be attributed to agriculture. In the same period, the share of agribusiness in the whole economy fell from 4.1% to 3.1%, that is by 0.06 percentage points annually. The share of agriculture in gross value added in agribusiness decreased at a rate of 1.1% per year, and its share dropped from 59% to 49% in years 1995-2013. Labour productivity in agribusiness was in 2013 at 38% of the average for the whole economy. In agriculture, labor productivity was at level of 20% of the national average. Labour productivity in agri-food industry was much higher – on the level of average for whole Polish economy. Agribusiness share in foreign trade was high, and in 2013 it was 13%, which is twice more than its share in global production. Agribusiness in Poland continues to play an important role in the economy, the main driving force of its growth is agri-food processing and export of food products. |
| Cytowanie | Grontkowska A., Wicki L. (2015) Zmiany znaczenia agrobiznesu w gospodarce i w jego wewnętrznej strukturze.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 3: 20-32 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | RNR_2015_n3_s20.pdf |
|
 |
| 573. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Lizińska W., Marks-Bielska R. Kształtowanie się cen ziemi w Polsce z uwzględnieniem okresu przejściowego nabywania nieruchomości rolnych przez cudzoziemców
| Autor | Wiesława Lizińska, Renata Marks-Bielska |
| Tytuł | Kształtowanie się cen ziemi w Polsce z uwzględnieniem okresu przejściowego nabywania nieruchomości rolnych przez cudzoziemców |
| Title | SHAPING OF LAND PRICES IN POLAND WITH REGARD TO THE TRANSITIONAL PERIOD OF AGRICULTURAL LAND PURCHASING BY FOREIGNERS |
| Słowa kluczowe | ceny ziemi rolniczej, producent rolny, cudzoziemcy, nieruchomość rolna, Agencja Nieruchomości Rolnych |
| Key words | agricultural land prices, agriculture producer, foreigners, agricultural property, Agricultural Property Agency |
| Abstrakt | Celem artykułu była próba zdiagnozowania czynników kształtujących cenę ziemi rolniczej oraz identyfikacja zmian cen ziemi w Polsce pod koniec okresu przejściowego nabywania nieruchomości rolnych przez cudzoziemców w odniesieniu do sytuacji w innych krajach UE-12. Wykorzystano dane statystyczne dla lat 2004-2013 (2014) pochodzące z EUROSTAT, GUS, Agencji Nieruchomości Rolnych, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i raporty przygotowane przez IERiGŻ-PIB. Przeprowadzone badania wykazały, że zmiany ceny ziemi rolniczej w Polsce oraz innych krajach UE charakteryzowały się dużym zróżnicowaniem, co wynika z wielu przyczyn, których wpływu nie można jednoznacznie określić, bowiem nie wynikają one tylko z upływu okresu przejściowego nabywania nieruchomości rolnych przez cudzoziemców w wybranych krajach UE-12. |
| Abstract | The purpose of the article was on the one hand an attempt to diagnose the factors influencing the price of agricultural land, and on the other to identify changes in the prices of land in Poland in the context of the approaching end of the transitional period of the acquisition of agricultural properties by foreigners in relation to the situation in other EU-12 countries. Analysis was provided with regard to activities taken in the regulation of the agricultural land acquisition - of due to the end of the transitional period. In the paper were used: statistical data for the years 2004-2013 (2014) derived from Eurostat, the Central Statistical Office, the Agricultural Property Agency, the Ministry of Internal Affairs and the Agricultural Land Market Reports – IAFE NRI. Conducted analysis of statistical data and research results by various authors showed that the prices of agricultural land, both in Poland and other EU countries, were characterized by high variation. It cannot be attributed to single causes. On the basis of the collected empirical data we cannot clearly describe the impact of the end of the transitional period in the acquisition of agricultural land by foreigners in selected EU-12 on agricultural land prices level. |
| Cytowanie | Lizińska W., Marks-Bielska R. (2015) Kształtowanie się cen ziemi w Polsce z uwzględnieniem okresu przejściowego nabywania nieruchomości rolnych przez cudzoziemców.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 3: 42-55 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | RNR_2015_n3_s42.pdf |
|
 |
| 574. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Chrobocińska K., Łukiewska K. Przestrzenne zróżnicowanie potencjału produkcyjnego rolnictwa w Polsce
| Autor | Katarzyna Chrobocińska, Katarzyna Łukiewska |
| Tytuł | Przestrzenne zróżnicowanie potencjału produkcyjnego rolnictwa w Polsce |
| Title | SPATIAL DIFFERENTIATION OF PRODUCTION POTENTIAL OF AGRICULTURE IN POLAND |
| Słowa kluczowe | potencjał produkcyjny, rolnictwo, metoda Warda |
| Key words | production potential, agriculture, Ward’s method |
| Abstrakt | W opracowaniu dokonano oceny zróżnicowania potencjału produkcyjnego rolnictwa pomiędzy województwami Polski. Analiza dotyczyła średnich wyników z lat 2011- 2013. Wykorzystano metody statystyki opisowej oraz metodę Warda. Z przeprowadzonej analizy wynika, że największe dysproporcje dotyczą produktywności pracy oraz wyposażenia pracy w pozostałe zasoby produkcyjne, tj. ziemię i kapitał. Można przypuszczać, że właśnie te czynniki w największym stopniu decydują o potencjale i pozycji konkurencyjnej rolnictwa. Największym potencjałem rolnictwa wyróżniały się województwa warmińsko-mazurskie i zachodniopomorskie, a najmniejszym województwa południowej i wschodniej Polski: małopolskie, podkarpackie, lubelskie, świętokrzyskie i śląskie. |
| Abstract | The study assesses the production potential diversity of agricultural in Polish regions in 2011-2013. The study used descriptive statistics and Ward’s method. The analysis shows that the greatest disparities relate to labour productivity and equipment working in other productive resources, i.e. land and capital. It can be assumed that these factors are the main determinants of potential and competitive position. The greatest potential for agriculture stand out Warmia-Mazury and zachodniopomorskie, whereas the smallest in voivodships in southern and eastern Poland: małopolskie, podkarpackie, lubelskie, świętokrzyskie and śląskie. |
| Cytowanie | Chrobocińska K., Łukiewska K. (2015) Przestrzenne zróżnicowanie potencjału produkcyjnego rolnictwa w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 3: 56-65 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | RNR_2015_n3_s56.pdf |
|
 |
| 575. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Kołoszycz E., Wilczyński A. Wpływ zmienności cen skupu mleka na ryzyko dochodowe gospodarstw mlecznych w latach 2015-2020
| Autor | Ewa Kołoszycz, Artur Wilczyński |
| Tytuł | Wpływ zmienności cen skupu mleka na ryzyko dochodowe gospodarstw mlecznych w latach 2015-2020 |
| Title | IMPACT OF MILK PRICE VOLATILITY IN RISK OF DAIRY FARMS INCOME IN THE PERIOD 2015-2020 |
| Słowa kluczowe | metoda Monte Carlo, zmienność cen mleka, gospodarstwa mleczne, wartość oczekiwana, parytet dochodu |
| Key words | Monte Carlo method, the volatility of milk prices, dairy farms, the expected value, income parity |
| Abstrakt | Działalność gospodarstw rolnych determinowana jest przez wiele czynników ekonomicznych, technologicznych czy instytucjonalnych. Dają one podstawy do tworzenia scenariuszy ryzyka pozwalającego oszacować prawdopodobieństwo wystąpienia strat z prowadzonej działalności bądź niezrealizowania założonego celu. W badaniach określono ryzyko nieosiągnięcia w latach 2015-2020 dochodu z gospodarstwa rolnego na poziomie z 2014 roku. Realizacja celu wymagała zbudowania gospodarstw modelowych. Źródłem danych był system FADN, a obiektami badawczymi gospodarstwa wyspecjalizowane w produkcji mleka. W przeprowadzonych symulacjach uwzględniono zmiany, które nastąpiły we wspólnej polityce rolnej, w tym rezygnację z systemu kwotowania produkcji mleka. Przeprowadzone badania wykazały, że istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że w latach 2015-2020 żadne z analizowanych gospodarstw modelowych nie będzie osiągać wyższego dochodu niż w 2014 roku. Wykazano także, że w gospodarstwach o stadzie krów mniejszym niż 5 sztuk wskazany cel nie będzie możliwy do zrealizowania. Z wykonanych analiz wynika także, że parytet dochodu na poziomie średniego wynagrodzenia w gospodarce narodowej będą w stanie osiągnąć jedynie gospodarstwa utrzymujące więcej niż 20 krów mlecznych. |
| Abstract | Farms activities depend on many economic, technological or institutional factors. They create a framework to build different scenarios and to estimate probability of losses or failure to achieve the objectives of farms. In the studies assessed probability of failure to achieve of family farm income on the level of the year 2014 in period 2015-2020. On the basis of data from FADN system model farms specializing in milk production were created. The studies includes changes in the Common Agricultural Policy, with the abolition of the milk quota system. Results show that there is a high probability that in the years 2015-2020, none of the analyzed model farms will achieve a higher income than in 2014. It was also shown that in farms with less than 5 cows in the herd, this level will not be reached. This analysis indicates that parity income level of the average wage in the national economy will reach only farms with more than 20 dairy cows. |
| Cytowanie | Kołoszycz E., Wilczyński A. (2015) Wpływ zmienności cen skupu mleka na ryzyko dochodowe gospodarstw mlecznych w latach 2015-2020.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 3: 66-77 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | RNR_2015_n3_s66.pdf |
|
 |
| 576. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Małażewska S., Wąs A. Determinanty wartości krajobrazu rolniczego jako dobra publicznego
| Autor | Sylwia Małażewska, Adam Wąs |
| Tytuł | Determinanty wartości krajobrazu rolniczego jako dobra publicznego |
| Title | DETERMINANTS OF VALUE OF AGRICULTURAL LANDSCAPE AS PUBLIC GOOD |
| Słowa kluczowe | krajobraz rolniczy, dobra publiczne, metoda CART, wycena, wartość, determinanty |
| Key words | agricultural landscape, public goods, CART method, valuation, value, determinants |
| Abstrakt | Opracowanie dotyczy określenia determinant wpływających na wartość dóbr publicznych na przykładzie krajobrazu rolniczego. W celu określenia wpływu cech demograficznych i osobowościowych na wartościowanie krajobrazu przeprowadzono badania empiryczne metodą wywiadu kierowanego na próbie 100 respondentów zamieszkujących wiejsko-miejską gminę Góra Kalwaria w 2015 roku. Gmina została dobrana w sposób celowy, a respondenci do badania w sposób warstowowo-przypadkowy, zgodnie z warstwami ustalonymi na podstawie wyników pozyskanych z Banku Danych Lokalnych GUS. W badaniach przeprowadzono analizy jednowymiarowe oraz zastosowano metodę drzew klasyfikacyjnych i regresyjnych CART, która okazała się przydatna przy określaniu determinant wartości dóbr publicznych na przykładzie krajobrazu rolniczego. Wykazano ujemną zależność między czasem spędzonym na oglądaniu telewizji a wartością krajobrazu, natomiast nie potwierdzono wpływu wysokości dochodu, miejsca zamieszkania oraz płci na wartość krajobrazu rolniczego. W badaniach uzupełniono dotychczas znany zestaw determinant demograficznych o liczbę osób zamieszkujących w gospodarstwie domowym. |
| Abstract | The paper concerns the determinants that affect the value of public goods on the example of agricultural landscape. To examine the effect of demographic and personality determinants on the landscape value empirical research was carried out using direct interview in a sample of 100 respondents living in rural-urban municipality of Góra Kalwaria in 2015. The municipality was selected in a targeted manner whereas the respondents to the survey were selected in a random manner according to the layers established on the basis of the results obtained from the Local Data Bank. Univariate statistics and the CART - classification and regression trees method have been used in the analysis. Results confirmed the suitability of CART for determining the factors influencing valuation of public goods based on the example of agricultural landscape. The results confirm the effect of previously recognized determinants like age, risk attitude, the frequency of watching TV, buying organic food as well as interest in religion and fashion (individual personality variables). Impacts of the income, place of residence and sex on the valuation of the agricultural landscape were not confirmed. In the study the previously known set of demographic determinants was complemented by a number of people living in the household. |
| Cytowanie | Małażewska S., Wąs A. (2015) Determinanty wartości krajobrazu rolniczego jako dobra publicznego.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 4: 26-40 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | RNR_2015_n4_s26.pdf |
|
 |
| 577. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Karwat-Woźniak B. Zasoby pracy w polskim rolnictwie indywidualnym i ich wykorzystanie
| Autor | Bożena Karwat-Woźniak |
| Tytuł | Zasoby pracy w polskim rolnictwie indywidualnym i ich wykorzystanie |
| Title | LABOUR POTENTIAL AND INPUT IN POLISH AGRICULTURE |
| Słowa kluczowe | ludność rolnicza, aktywność zawodowa, zatrudnienie w rolnictwie indywidualnym, nakłady pracy, najem siły roboczej |
| Key words | agricultural population, professional activity, employment in individual agriculture, labour input, labour force hire |
| Abstrakt | Celem artykułu jest określenie zmian liczebności, cech społeczno-demograficznych i aktywności zawodowej populacji związanej z użytkownikiem indywidualnego gospodarstwa rolnego oraz wykorzystania potencjału pracy. Rozpoznano także przeobrażenia w nakładach i stosunkach pracy w rolnictwie indywidualnym oraz czynniki warunkujące zachodzące zmiany. Pracę przygotowano na podstawie wyników panelowych badań terenowych prowadzonych przez IERiGŻ-PIB, głównie z lat 2000, 2005 i 2011. Ankieta obejmowała swoim zasięgiem wszystkie gospodarstwa rolne o powierzchni powyżej 1 ha UR, będące w dyspozycji osób fizycznych, położone w 76 wsiach z różnych regionów kraju. Miejscowości były dobrane celowo, tak by wielkość badanych gospodarstw była proporcjonalna do rzeczywistej struktury obszarowej indywidualnych gospodarstw rolnych. Każdorazowo badaniem objęto 0,2% faktycznej liczby indywidualnych gospodarstw rolnych, a próbę badawczą w 2011 r. stanowiło 3,3 tys. gospodarstw. Materiał z badań terenowych został uzupełniony o dane GUS. Badania wykazały systematyczne zmniejszanie populacji związanej z użytkownikiem indywidualnego gospodarstwa rolnego, a tempo tego procesu było wyznaczane nie tylko skalą ubytku gospodarstw, ale również migracjami. Nieznacznie zauważalnym symptomom starzenia się towarzyszył wzrost poziomu skolaryzacji i dywersyfikacji aktywności zawodowej ludności rolniczej. Te tendencje skutkowały spadkiem zatrudnienia i profesjonalizacją stosunków pracy w rolnictwie. Jednak nadal ten sektor cechuje nadmierne zatrudnienie i duża skala niewykorzystanych zasobów pracy. |
| Abstract | The presented analysis assessed changes in resources and use of labour force of individual agriculture in 1992-2011, with particular emphasis on the final preparatory period and the years of participation in EU structures. The length of the analysis period allows the conclusion to be drawn that the population related to the user of an individual agricultural holding experiences significant quantitative and qualitative transformations. It was found that the population associated with the user of an individual agricultural holding systematically decreased and the pace of this process was determined not only by the scale of the loss of agricultural holdings, but also migration. Minor demographic trends were accompanied by an increase in school enrolment ratio and diversification of professional activity of the agricultural population. These trends resulted in a decrease in employment and professionalisation of labour relations in agriculture. However, this segment is still characterised by excessive employment and high scale of unused labour resources (16% - rate of unnecessary workers). |
| Cytowanie | Karwat-Woźniak B. (2015) Zasoby pracy w polskim rolnictwie indywidualnym i ich wykorzystanie.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 1: 70-84 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | RNR_2015_n1_s70.pdf |
|
 |
| 578. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Sobczak W. Zmiany hurtowych i detalicznych cen wybranych gatunków warzyw
| Autor | Wioleta Sobczak |
| Tytuł | Zmiany hurtowych i detalicznych cen wybranych gatunków warzyw |
| Title | VOLATILITY OF RETAIL AND PRODUCER PRICES FOR THE SELECTED VGETABLES |
| Słowa kluczowe | ceny detaliczne, ceny hurtowe, współzależność cen, warzywa |
| Key words | wholesale prices, retail prices, price variability, vegetables |
| Abstrakt | Praca jest próbą oceny zmienności cen hurtowych i detalicznych wybranych gatunków warzyw. Dla określenia wzajemnych relacji dokonano pionowej oraz poziomej analizy porównawczej tych cen. Analizie poddano kierunek oraz dynamikę zmian, poziom ich zmienności, a także siłę związku między nimi. Otrzymane wyniki wskazują, że w latach 2004-2014 na rynku warzyw wzrosły ceny wszystkich analizowanych gatunków, przy czym wzrost ten był szybszy na poziomie sprzedaży detalicznej. Na obu rynkach ceny charakteryzowały się dużą zmiennością w poszczególnych latach, co było szczególnie widoczne w przypadku cen hurtowych. |
| Abstract | The aim of the study was to assess the variability and correlation between producer and retail prices of selected vegetables. A vertical and a horizontal comparative analysis of fruit price changes on the Polish market were made. The direction and dynamics of price changes were analysed as well as a year to year level of price variability. What is more, their relations and the power of connection between them were examined. The analysis shows that prices of all analyzed vegetables were growing between 2005 and 2014, but the fastest growth regarded retail prices. Prices at the different distribution levels show a considerable variability from year to year, which is particularly noticeable in the case of producer prices. |
| Cytowanie | Sobczak W. (2015) Zmiany hurtowych i detalicznych cen wybranych gatunków warzyw.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 4: 67-73 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | RNR_2015_n4_s67.pdf |
|
 |
| 579. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Daniłowska A., Zając A. Gospodarowanie wspólnym zasobem na przykładzie wybranych wspólnot gruntowych w Polsce
| Autor | Alina Daniłowska, Adam Zając |
| Tytuł | Gospodarowanie wspólnym zasobem na przykładzie wybranych wspólnot gruntowych w Polsce |
| Title | THE GOVERNING OF COMMONS ON THE EXAMPLE OF LAND COMMUNITIES IN POLAND |
| Słowa kluczowe | wspólnoty gruntowe, wspólnoty leśne, wspólne zasoby, uwłaszczenie chłopów, zarządzanie wspólnymi zasobami |
| Key words | land communities, common forest, commons, end to landlordism, governance of commons |
| Abstrakt | Celem artykułu jest rozpoznanie i ocena sposobu zarządzania wspólnymi zasobami na przykładzie wybranych wspólnot gruntowych w Polsce na tle rozwiązań proponowanych przez teorię wyboru publicznego. Z analizy zasad, którymi kierują się badane wspólnoty w praktyce, wynika, że są one zgodne z kilkoma zasadami postulowanymi przez Elinor Ostrom, mianowicie z zasadą ściśle ograniczonych granic wykorzystania zasobu, adaptacją zasad wykorzystania zasobu do lokalnych warunków, włączeniem w decyzje dotyczące wspólnoty większości użytkowników, monitorowania efektywnego wykorzystania zasobów, poczucia wspólnoty. W badanych dwóch wspólnotach są określone zasady wykorzystania zasobu (drewna) przez członków wspólnoty, a monitorowaniem wykorzystania zasobów zajmują się komisje leśne. Wielu członków wspólnoty jest zaangażowanych w pracę różnych organów wspólnoty i może realnie wpływać na jej bieżące funkcjonowanie. Poczucie wspólnoty jest budowane poprzez bieżące działania. Bez poczucia wspólnoty obie istniałby tylko formalnie jak tysiące innych wspólnot w kraju. |
| Abstract | The aim of the paper is to recognise and evaluate models of governance of commons by land communities in Poland on the example of two active communities. The evaluation was carried out from the perspective of public choice theory. The analysis showed that examined communities adopted some Elinor Ostrom’s solutions for good governance of the commons like boundaries on using the commons, adjusting rules of using to the local circumstances, involvement majority of co-owners in governance, effective monitoring of using, sense of community. In both examined land communities, the rules of using the commons are worked out and the special internal commissions are responsible for monitoring of the owners behaviours against commons. Many members of communities are involved in governance and current management. The sense of community is build by current activity. Without the sense of community these two communities would exist only formally like thousands of communities in the country. |
| Cytowanie | Daniłowska A., Zając A. (2015) Gospodarowanie wspólnym zasobem na przykładzie wybranych wspólnot gruntowych w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 2: 14-22 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | RNR_2015_n2_s14.pdf |
|
 |
| 580. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2015 |
|
Bartkowiak-Bakun N. Zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich województwa wielkopolskiego
| Autor | Natalia Bartkowiak-Bakun |
| Tytuł | Zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich województwa wielkopolskiego |
| Title | THE DIVERSITY OF SOCIOECONOMIC DEVELOPMENT OF RURAL AREAS IN THE WIELKOPOLSKA REGION |
| Słowa kluczowe | rozwój społeczno-gospodarczy, obszary wiejskie, Wielkopolska, autokorelacja przestrzenna |
| Key words | rural areas, Wielkopolska region, socioeconomic development, spatial autocorrelation |
| Abstrakt | Celem artykułu jest pomiar rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich Wielkopolski. Dokonano pomiaru składowych rozwoju (renta położenia, infrastruktura społeczna, infrastruktura techniczna, kapitał ludzki i społeczny, finanse lokalne) i poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego, a także stworzono typologię obszarów wiejskich Wielkopolski. Do pomiaru wykorzystano miarę syntetyczną. Rozpoznanie zależności przestrzennej możliwe było dzięki zbadaniu współczynnika autokorelacji I Morana. Otrzymane wyniki badań dowiodły występowania istotnych zróżnicowań w poziomie rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich Wielkopolski. |
| Abstract | The aim of the following article is diagnosis of the condition and diversity of socioeconomic development of rural areas in the Wielkopolska region. The object of the study was selected development conditions: location rent, infrastructural equipment, human and social capital. Proceedings conducted research which measured the socioeconomic development and made a typology of rural areas. The assumed goal was realised with the application of synthetic measure and the spatial autocorrelation (Global Moran’s I). The results of the analysis showed significant differences level of socioeconomic development of rural areas in Wielkopolska region. |
| Cytowanie | Bartkowiak-Bakun N. (2015) Zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich województwa wielkopolskiego.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 2: 7-13 |
| HTML | wersja html |
| Pełny tekst | RNR_2015_n2_s7.pdf |
|
 |