Wyniki wyszukiwania

Autor	Tadeusz Ciupa, Roman Suligowski
Tytuł	Użytkowanie ziemi a stabilność ekologiczna obszarów wiejskich województwa świętokrzyskiego
Title	LAND USE AND ENVIRONMENTAL STABILITY IN RURAL AREAS OF THE ŚWIĘTOKRZYSKIE VOIVODESHIP
Słowa kluczowe	użytkowanie ziemi, wskaźnik stabilności ekologicznej, typologia gmin
Key words	land use, ecological stability indicator, typology of communes
Abstrakt	W artykule przedstawiono wpływ użytkowania ziemi na stabilność ekologiczną obszarów wiejskich województwa świętokrzyskiego. Na podstawie zestawień danych dotyczących 24 form użytkowania ziemi, dostępnych w Banku Danych Lokalnych GUS, obliczono wskaźnik stabilności ekologicznej powierzchni ziemi. W obrębie terenów rolniczych i nierolniczych wyróżniono cechy korzystne i niekorzystne z ekologicznego punktu widzenia. Klasyfikację typologiczną gmin wykonano z zastosowaniem metody hierarchicznej analizy skupień. Wyniki badań wskazują, że obszary wiejskie województwa świętokrzyskiego w obrazie ogólnym charakteryzują się stosunkowo małym wskaźnikiem stabilności ekologicznej, a jednocześnie bardzo dużym zróżnicowaniem przestrzennym. Przeprowadzona wskaźnikowa ocena stabilności ekologicznej terenów wiejskich gmin może być jednym z elementów uwzględnianych przy sporządzaniu różnych dokumentów planistycznych, w tym związanych z gospodarowaniem według zasad zrównoważonego rozwoju.
Abstract	The paper presents the impact of land use on the ecological stability of rural areas in the Świętokrzyskie province. The work is based on the data published by the Local Data Bank regarding 24 types of land use. According to the methodology used for calculating the ecological stability indicator, these types were divided into two groups: agricultural (with positive and negative characteristics) and non-agricultural. Typological classification of communes was done with the use of Hierarchical Cluster Analysis. Research results show that rural areas of the Świętokrzyskie province have generally low ecological stability indicator, but they are characterised by high spatial diversity. The assessment of rural communes based on the ecological stability indicator may thus be one of the elements taken into consideration while drafting various planning documents, including those related to the management built on the sustainable development principles.
Cytowanie	Ciupa T., Suligowski R. (2018) Użytkowanie ziemi a stabilność ekologiczna obszarów wiejskich województwa świętokrzyskiego.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 1: 18-31
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2018_n1_s18.pdf

Autor	Andrzej Jędruchniewicz, Jacek Maśniak
Tytuł	Przemiany własnościowe ziemi rolnej w Polsce
Title	Changes in agricultural land ownership in Poland
Słowa kluczowe	rolnictwo, własność, prywatyzacja ziemi rolnej, gospodarstwo rodzinne
Key words	agriculture, property, agricultural land privatization, family household
Abstrakt	Celem opracowania jest przedstawienie i ocena procesu przekształceń własnościowych ziemi rolnej w Polsce z uwzględnieniem roli, jaką odegrała polityka kształtowania polskiego modelu rolnictwa opartego na gospodarstwach rodzinnych. Zadaniem obecnie prowadzonej polityki kształtowania ustroju rolnego jest ochrona i rozwój gospodarstw rodzinnych. Od 2003 roku występują ułatwienia w dostępie do ziemi dla tych gospodarstw. W latach 1992–2016 Agencja Nieruchomości Rolnych sprzedała łącznie ponad 2,6 mln ha gruntów rolnych. Osoby fizyczne zakupiły 80,8% sprywatyzowanych gruntów rolnych, a 19,2% tego typu gruntów nabyły osoby prawne. W 2016 roku w gospodarstwach prywatnych znajdowało się 91,4% użytków rolnych ogółem, a własność publiczna stanowiła 8,6%. Struktura własnościowa ziemi rolnej w Polsce jest zróżnicowana przestrzennie. Udział prywatnej własności jest największy w województwach mazowieckim i świętokrzyskim, a najmniejszy w województwie zachodniopomorskim.
Abstract	The aim of the article was to present the process of agricultural land privatization in Poland, taking into account the role that this policy has played in terms of shaping the Polish agricultural model, based on family households. The purpose of the current agrarian system shaping policy is the protection and development of family households. Since 2003 there have been facilitated access to land for family households. Between 1992 and 2016, the total of over 2.6 million ha of agricultural land were sold. Natural persons acquired the total of 81% of privatized agricultural land, with the 19% being acquired by legal entities. In 2016 private farms accounted for 91.4% of total agricultural land, while public ownership accounted for 8.6%. The ownership structure of agricultural land in Poland is spatially diversified. The share of private ownership is the largest in the Mazowieckie and Świętokrzyskie Voivodships, and the smallest in the Zachodniopomorskie Voivodship.
Cytowanie	Jędruchniewicz A., Maśniak J. (2018) Przemiany własnościowe ziemi rolnej w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 121: 25-39
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2018_n121_s25.pdf

Autor	Agata Marcysiak, Adam Marcysiak
Tytuł	Efektywność wykorzystania zasobów w różnych typach gospodarstwach
Title	EFFECTIVENESS OF RESOURCE USE IN VARIOUS TYPES OF FARMS
Słowa kluczowe	typ rolniczy, produktywność, dochodowość.
Key words	agricultural type, productivity, profitability.
Abstrakt	Typ rolniczy stanowi jedno z kryteriów używanych dla charakteryzowania gospodarstwa rolnego w UE. Celem niniejszego opracowania jest próba ukazania zakresu efektywności wykorzystania zasobów produkcyjnych w różnych typach gospodarstw. Do oceny efektywności gospodarowania w poszczególnych typach gospodarstw posłużono się produktywnością i dochodowością ziemi, pracy i kapitału. Poszczególne wielkości ukazano w przeliczeniu na jedno gospodarstwo w zł. Skalę zróżnicowania przedstawiono w ujęciu procentowym. Przeprowadzona analiza wykazała, iż intensywna produkcja prowadzona w gospodarstwach drobiarskich i ogrodniczych sprawiała, że to właśnie one osiągnęły w 2016 roku najwyższą produktywność i dochodowość ziemi i kapitału.
Abstract	The agricultural type is one of the criteria used to characterize a farm in the EU. The purpose of this study is to show the range of the effectiveness of the use of production resources in various types of farms. The productivity and profitability of land, labor and capital were used to assess the effectiveness of management in particular types of farms. Individual sizes are shown per one household in PLN. The scale of diversification is presented in percentage terms. The analysis carried out showed that intensive production carried out on poultry and horticultural farms made them the most productive and profitable land and capital in 2016.
Cytowanie	Marcysiak A., Marcysiak A. (2018) Efektywność wykorzystania zasobów w różnych typach gospodarstwach .Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 19(68): 122-131
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2018_n68_s122.pdf

Autor	Ewa Kołoszycz
Tytuł	Ekonomiczne i organizacyjne zmiany w gospodarstwach mlecznych należących do Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Mleka
Title	Economic and organizational changes in dairy farms members of the European Dairy Farmers
Słowa kluczowe	zarządzanie stadem, koszty produkcji mleka, próg rentowności
Key words	herd management, milk production costs, breakeven point
Abstrakt	W opracowaniu scharakteryzowano zmiany, które zaszły w gospodarstwach wyspecjalizowanych w produkcji mleka w okresie przed reformą rynku mleka w Europie i po niej. Do badań wybrano 124 gospodarstwa należące do Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Mleka (EDF ), które w latach 2012-2016 uczestniczyły w analizach kosztów produkcji mleka. Wyniki badań wskazują, że we wszystkich grupach analizowanych gospodarstw nastąpił wyraźny wzrost produkcji, wynikający zarówno ze wzrostu wielości stad krów, jak i z poprawy wydajności mlecznej. Zaobserwowano wzrost intensywności wykorzystania ziemi i pracy, a także pogorszenie produktywności kapitału zaangażowanego w produkcję mleka. Największe różnice między grupami w ponoszonych kosztach produkcji mleka były w kosztach alternatywnych i amortyzacji. Niekorzystna sytuacja cenowa na rynku w 2016 r. sprawiła, że całkowite koszty produkcji mleka były niższe od cen mleka zaledwie w 12% analizowanych gospodarstwach.
Abstract	The paper aims to discussion of the changes that have been made in farms specialised in milk production in the period before and after changes the dairy market in Europe. To research is based on the selected 124 farm belonging to the European Dairy Farmers (EDF), which in period 2012-2016 participated in the analysis of the cost of milk production. There were examined changes in the organization of production, used resources, and the economic effects on farms. The results indicate that all groups of farms have increased their milk production, resulting from the growth of both the multiplicity of cow herds as well as with the improvement of milk yield. It has been observed an increase in the intensity of land use and labor, and has worsened the productivity of capital involved in dairy production. The biggest differences between the groups in the incurred costs in milk production were in the opportunity cost and depreciation. Unfavorable price situation on the market in 2016 resulted in the situation that, the total cost of milk production were lower than the prices of milk only by 12% in the analysed farms.
Cytowanie	Kołoszycz E. (2017) Ekonomiczne i organizacyjne zmiany w gospodarstwach mlecznych należących do Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Mleka.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 4: 99-111
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n4_s99.pdf

Autor	Ludwik Wicki
Tytuł	Changes in land use for production of energy crops in Poland
Title	Zmiany powierzchni produkcji roślin energetycznych w Polsce
Słowa kluczowe	bioenergia, bioetanol, biodiesel, biogaz, konkurencja żywność – energia
Key words	bioenergy, bioethanol, biodiesel, biogas, food–energy competition
Abstrakt	Celem opracowania jest ocena, czy w Polsce produkcja nowoczesnych biopaliw wytwarzanych z surowców rolniczych konkuruje z produkcją żywności. W pracy wykorzystano dane gromadzone przez Główny Urząd Statystyczny i Agencję Rynku Rolnego (ARR). Wykorzystano dane dotyczące powierzchni gruntów ornych w Polsce, plonów wybranych roślin, pogłowia zwierząt oraz dane o ilości i strukturze produkcji energii oraz o wielkości produkcji biogazu rolniczego, bioetanolu i biodiesla. Dane dotyczące ilości surowców zużywanych w produkcji biogazu rolniczego pozyskano z ARR. Analizą objęto lata 2005-2016. Produkcja bioenergii w oparciu o surowce pochodzenia rolniczego silnie wzrastała w analizowanym okresie, z 5 TJ w 2005 roku to 42 TJ w 2016 roku. Około 92% energii wytwarzanej z surowców rolniczych stanowi bioetanol i biodiesel, które są produkowane z surowców pierwszej generacji. Produkcja ta konkuruje więc z produkcją żywności. Biogaz stanowi tylko 8% energii produkowanej z surowców rolniczych. W produkcji biogazu surowce drugiej generacji, czyli odpady stanowiły aż 75% wsadu. Udział powierzchni gruntów ornych przeznaczanych do produkcji surowców do wytwarzania biopaliw wynosił 5,6% w 2016 roku. W 2005 roku było to 1,5%. Oznacza to, że w Polsce produkcja bioenergii z surowców rolniczych konkuruje z produkcją żywności i pasz, a dalszy jej wzrost nie jest pożądany. Niemniej, przy spadku rozmiarów produkcji zwierzęcej jest to szansa na zagospodarowanie nadwyżek ziemi i produkcji. W przyszłości powinny być podejmowane działania mające na celu zwiększenie wykorzystania surowców drugiej generacji w produkcji bioenergii, a zużycie surowców pierwszej generacji powinno być, w miarę możliwości, ograniczane.
Abstract	The goal of the article is to evaluate whether production of modern biofuels in Poland competes with food production. CSO and AMA data have been used in the analysis. The data in question refers to the area of arable land in Poland, yields and livestock as well as renewable energy production structure and quantity and production of biodiesel, bioethanol and agricultural biogas. Data concerning quantity of raw materials used for production of the agricultural biogas have been accessed from AMA . Data for 2005-2016 have been collected. Production of bioenergy based on agricultural raw materials has significantly increased. From 2005 to 2016, it increased from 5 to 42 TJ . Approximately 92% of bioenergy from agricultural sources are bioethanol and biodiesel produced from the first generation of raw materials, the production of which is in direct competition with food production. The share of biogas was 8% only. Waste constituted 75% in the raw materials used to produce biogas. The area of production of energy crops has reached 5.6% of arable land in 2016 from 1.5% in 2005. It means that in Poland production of bioenergy from agricultural sources competes with food and feed production and its further increase is not desirable. Actions focused on the increased use of the second generation raw materials for energy production and decreased use of food raw materials should be taken.
Cytowanie	Wicki L. (2017) Changes in land use for production of energy crops in Poland.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 4: 37-47
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n4_s37.pdf

Autor	Andrzej Soroka, Julia Wojciechowska-Solis
Tytuł	Funkcjonowanie LGD Ziemi Kraśnickiej jako przykład aktywizacji obszarów wiejskich w krajach Unii Europejskiej
Title	Operation of LAG Kraśnik Area as an Example of Rural Areas Activation in EU Countries
Słowa kluczowe	LGD, rozwój obszarów wiejskich, jakość życia społeczeństwa wiejskiego
Key words	LAG, rural development, quality of life in rural areas
Abstrakt	Celem artykułu było wskazanie funkcjonowania LGD Ziemi Kraśnickiej jako przykład aktywizacji terenów wiejskich w kraju Unii Europejskiej jakim jest Polska. Przedstawiono funkcjonowanie LGD prowadzącego swoją działalność na obszarze jednego z najbiedniejszych regionów Unii Europejskiej jakim jest województwo lubelskie, a w nim powiat kraśnicki. Zastosowaną metodą był sondaż diagnostyczny, a narzędziami badawczymi kwestionariusz ankiety i wywiadu. Podmiot badań to 96 członków funkcjonujących w grupie LGD. W opinii badanych LGD przyczyniło się do rozwoju działalności pozarolniczej w regionie, promocji gminy i zmniejszeniu bezrobocia. Walory przyrodnicze i turystyczne, istniejąca atrakcyjna infrastruktura inwestycyjna to najważniejsze walory badanego obszaru, a wspieranie lokalnej działalności, to główny cel funkcjonowania LGD. Strategia LGD w całości wypełnia swoje założenia na terenie objętym badaniom. Przyczynia się do rozwoju regionu, ukierunkowanego w szczególny sposób na odchodzeniu mieszkańców od produkcji rolniczej i przechodzenie do sektorów pozarolniczych, co jest podstawowym założeniem strategii LGD.
Abstract	Main goal of the paper was to present the functioning of LAG Krasnik area as an example of rural areas activation in EU country - Poland. The operation of the LAG carrying out its activity in the area of one of the poorest regions of the European Union, the Lubelski Region, includes the Kraśnik district. The method used in the paper is a diagnostic survey using a questionnaire and interviews. The survey encompassed 96 members of the LAG. In their opinion LAG contributed to the development of non-agricultural activities and promotion of the area as well as reduction in unemployment. Outstanding natural features and landscapes as well as existing investment infrastructure were considered crucial qualities of the area and support for the local activity was thought to be the main goal of the LAG. Strategy of the LAG contributed to development of the region and to switching towards non-agricultural activities what was its core premise.
Cytowanie	Soroka A., Wojciechowska-Solis J. (2017) Funkcjonowanie LGD Ziemi Kraśnickiej jako przykład aktywizacji obszarów wiejskich w krajach Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 298-304
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s298.pdf

Autor	Marta Guth, Katarzyna Smędzik-Ambroży
Tytuł	Zasoby a zrównoważony rozwój rolnictwa w Polsce po integracji z UE
Title	Resources and Sustainable Development of Agriculture in Poland after Integration with the EU
Słowa kluczowe	zasoby, rozwój zrównoważony, indywidualne gospodarstwo rolne
Key words	resources, sustainable development, individual farms, Poland
Abstrakt	W opracowaniu podjęto próbę odpowiedzi na pytanie: czy na obszarach różniących się uwarunkowaniami zasobowym dla rozwoju rolnictwa indywidualnego, związanymi z tradycyjnymi czynnikami wytwórczymi, czyli ziemią, kapitałem i pracą, po integracji Polski z UE występowały różnice w zakresie zrównoważenia ekonomicznego i środowiskowego indywidualnych gospodarstw rolnych. Zakres czasowy analiz obejmował lata 2004-2014, podmiotowy dotyczył indywidualnych gospodarstw rolnych, prowadzących rachunkowość rolną FADN, nieprzerwanie w całym okresie badawczym (4224 gospodarstwa), zaś przestrzenny dotyczył poszczególnych województw w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem Wielkopolski. Zastosowano analizę dynamiki i struktury oraz aglomeracyjną analizę skupień metodą Warda z wykorzystaniem odległości euklidesowej. Udowodniono, że w indywidualnych gospodarstwach FADN z obszarów różniących strukturą agrarną rolnictwa indywidualnego, występowały różnice w zakresie zrównoważenia ekonomicznego i środowiskowego gospodarstw rolnych.
Abstract	The study attempts to answer the question of whether there are differences in the economic and environmental sustainability of individual farms from areas which differ in conditions of resources for individual agriculture after Poland's integration with the EU. The research covered the years 2004-2014, individual FADN farms from each region in Poland, with special consideration of the Wielkopolska region. Research methodologies that were used include: the analysis of dynamics and structure; Ward method of agglomeration analysis by. It has been shown that in the clusters of regions which differ in agrarian structure, differences in economic and environmental sustainability for individual farms can also be found.
Cytowanie	Guth M., Smędzik-Ambroży K. (2017) Zasoby a zrównoważony rozwój rolnictwa w Polsce po integracji z UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 101-110
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s101.pdf

Autor	Dorota Komorowska
Tytuł	Efektywność gospodarowania zasobami w gospodarstwach sadowniczych
Title	Effectiveness of Production Resource Management in Orchard Farms
Słowa kluczowe	uprawy sadownicze, produkcja owoców, wyniki produkcji rolniczej, efektywność gospodarstw rolnych
Key words	orchard crops, fruit production, results of agricultural production, effectiveness of farms
Abstrakt	Celem opracowania jest ocena wyników gospodarowania zasobami produkcyjnymi w gospodarstwach sadowniczych na tle ogółu gospodarstw rolnych. Efektywność produkcyjna zasobów ziemi gospodarstw sadowniczych ukształtowała się na prawie dwukrotnie wyższym poziomie niż gospodarstw ogółem, produktywność zaangażowanego kapitału była zbliżona w obu grupach gospodarstw, zaś produktywność wydatkowanej pracy była mniejsza w gospodarstwach sadowniczych, ponieważ gospodarstwa te angażowały znacznie większe nakłady pracy. Gospodarstwa specjalizujące się w produkcji sadowniczej uzyskały znacznie wyższe dochody niż ogół gospodarstw rolnych, dlatego efektywność ekonomiczna gospodarowania zasobami była także większa w tych gospodarstwach, zwłaszcza dochodowość zasobów ziemi (ponad dwu i półkrotnie). Dopłaty do działalności gospodarstw rolnych miały znacznie mniejszy udział w dochodach gospodarstw sadowniczych niż w dochodach ogółu gospodarstw rolnych.
Abstract	The aim of the study is to evaluate the results of management of production resources in orchard farms against the background of all farms. Production efficiency of the land resources of fruit farms was almost twice as high as that of the all farms, the productivity of the involved capital was similar in both groups of farms, and the productivity of the labour spent was smaller in the orchard farms, as these farms engaged significantly more labour. Farms specializing in orchard production achieved considerably higher incomes than all farms, so the economic efficiency of resource management was also higher in these holdings, especially the yield of land (more than two and a half times). It is worth emphasizing that the subsidies to farm businesses had a much lower share of the income of fruit farms than in the total income of agricultural holdings.
Cytowanie	Komorowska D. (2017) Efektywność gospodarowania zasobami w gospodarstwach sadowniczych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 187-194
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s187.pdf

Autor	Bazyli Czyżewski, Łukasz Kryszak
Tytuł	Kondycja finansowa gospodarstw rolnych w regionach FADN Unii Europejskiej i jej związek z produktywnością czynników wytwórczych
Title	FINANCIAL CONDITION OF AGRICULTURAL HOLDINGS IN EU FADN REGIONS AND ITS RELATION TO FACTOR PRODUCTIVITY
Słowa kluczowe	sytuacja finansowa gospodarstw rolnych, TOPSIS, produktywność, regiony FADN
Key words	financial condition of farms, TOPSIS, productivity, FADN regions
Abstrakt	Cele badań to ocena kondycji finansowej reprezentatywnych gospodarstw rolnych w regionach FADN UE oraz identyfikacja zależności między kondycją finansową gospodarstw a produktywnością poszczególnych czynników wytwórczych, jak również produktywnością całkowitą (TFP). Wykorzystano syntetyczny miernik _oceny sytuacji finansowej gospodarstwa wyznaczony metodą TOPSIS oraz wskaźniki korelacji. Gospodarstwa reprezentatywne w regionach FADN UE charakteryzują się silnie zróżnicowaną sytuacją finansową, przy czym najwyższe wartości miernika syntetycznego odnotowano w regionach Europy Południowej (Grecja, Portugalia, część Hiszpanii i Włoch). Gospodarstwa w tych regionach odznaczały się relatywnie niskim poziomem zadłużenia, korzystną sytuacją w zakresie obsługi długu, a także wysoką rentownością i sprawnością działania. Zaobserwowano istotne statystycznie związki między kondycją finansową gospodarstw a produktywnością czynników wytwór¬czych – dodatnie w przypadku czynnika kapitału i produktywności całkowitej TFP, a ujemne w odniesieniu do pracy i ziemi.
Abstract	The aim of the study was to assess the financial condition of representative agricultural holdings in the EU FADN regions and to identify the relation between the financial condition of farms and productivity of production factors, as well as total productivity (TFP). A synthetic metric (based on TOPSIS method) for the assessment of the financial situation of the holding was used, along with correlation indicators in the second step of study. The representative farms in the EU FADN regions are characterised by a highly diversified financial situation, with the highest values of the synthetic meter in Southern Europe (Greece, Portugal, parts of Spain and Italy). The farms in these regions were characterised by a relatively low level of debt, favourable situation in terms of debt service, as well as high profitability and efficiency of operations. Statistically significant relations between financial condition of farms and productivity of production factors were observed. Positive in the case of the capital factor and TFP, and negative in relation to work and land.
Cytowanie	Czyżewski B., Kryszak Ł. (2017) Kondycja finansowa gospodarstw rolnych w regionach FADN Unii Europejskiej i jej związek z produktywnością czynników wytwórczych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 3: 7-20
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n3_s7.pdf

Autor	Jolanta Sobierajewska, Wojciech Ziętara
Tytuł	Konkurencyjność polskich gospodarstw ogrodniczych
Title	COMPETITIVENESS OF THE POLISH HORTICULTURE FARMS
Słowa kluczowe	gospodarstwa ogrodnicze, wielkość ekonomiczna gospodarstw, konkuren­cyjność, efektywność
Key words	horticulture farms, economic size of farms, competitiveness, efficiency
Abstrakt	W artykule przedstawiono konkurencyjność i efektywność polskich gospodarstw ogrodniczych na tle analogicznych gospodarstw wybranych krajów Unii Europejskiej. Analizą objęto gospodarstwa objęte systemem monitoringu FADN w latach 2007-2009 i 2011-2013, specjalizujące się w uprawie warzyw, truskawek, kwiatów i roślin ozdobnych, grzybów i w szkółkarstwie. Konkurencyjność badanych gospodarstw ogrodniczych określono wskaź­nikiem konkurencyjności, obliczonym jako stosunek dochodu z gospodarstwa rolnego do kosztów użycia własnych czynników produkcji: ziemi, pracy i kapitału (za W. Kleinhanssem).
Abstract	The article presents the competitiveness and efficiency of Polish vegetable farms against the similar farms from selected European Union countries. The analysis covered farms specializing in growing vegetables, straw­berries, flowers and ornamental plants, mushrooms and nurseries covered by the FADN monitoring system in the years 2007-2009 and 2011-2013. The competitiveness of the researched vegetable farms was determined by the competitiveness index calculated as the ratio of farm income to the cost of using own factors of production: land, labor and capital (according to W. Kleinhanss). Competitive abilities were demonstrated by Polish vegetable farms with economic size of EUR 50-100 and 100-500 thousand of SO and area, respectively of 8.6 and 10.2 ha of UAA. These abilities were also demonstrated by Hungarian and Romanian farms of EUR 25-50 thousand of SO, French and German farms of EUR 100-500 thousand of SO as well as Italian and Spanish farms of EUR > 500 thousand of SO. Fully competitive were German farms of EUR > 500 thousand of SO and the Hungarian farms of EUR: 25-50, 50-100 and 100-500 thousand SO.
Cytowanie	Sobierajewska J., Ziętara W. (2017) Konkurencyjność polskich gospodarstw ogrodniczych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 3: 21-32
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n3_s21.pdf

Autor	Emilia Bojkowska, Roman Kisiel, Renata Marks-Bielska
Tytuł	Obrót ziemią rolniczą w opiniach rolników z województwa warmińsko-mazurskiego
Title	AGRICULTURAL LAND TRADE AS SEEN BY FARMERS FROM THE PROVINCE OF WARMIA AND MAZURY
Słowa kluczowe	producent rolny, nieruchomość rolna, obrót ziemią rolniczą
Key words	farmer, agricultural real estate, agricultural land trade
Abstrakt	Celem przeprowadzonych badań była ocena wpływu wprowadzenia ustawy o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa na obrót ziemią rolniczą. Badania ankietowe z wykorzystaniem autorskiego kwestionariusza wywiadu zostały przeprowadzone wśród 120 producentów rolnych w trzech powiatach (iławski, olsztyński i ostródzki) woj. warmińsko-mazurskiego. Badania przeprowadzono w pierwszym kwartale 2016 r. Kwerenda literaturowa, analiza ustawy z dnia 16 kwietnia 2016 r. o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw wykazały m.in., że wprowadzenie ww. aktu prawnego, w zamierzeniu ustawodawcy, powinno przyczynić się do racjonalnego wykorzystania szczególnego zasobu, w związku z jego specyficznymi cechami (m.in. niepowiększalność, nieprzemieszczalność, podstawowy czynnik produkcji rolniczej) jakim jest ziemia. Badani rolnicy (3/4 z nich) wskazali na mogące wystąpić dla nich utrudnienia w obrocie ziemią wraz z wprowadzeniem ustawy o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. Za największe ograniczenie uznano fakt, że nabywcami mogą być tylko rolnicy indywidualni (41,67%), a także wzrost liczby formalności, które trzeba wypełnić w związku z nabyciem/sprzedażą ziemi (40,00%). Wyniki uzyskanych badań potwierdzają fakt, że w Polsce ważne miejsce zajmuje nierynkowy (rodzinny) obrót ziemią rolniczą, bowiem ponad 2/3 badanych otrzymało gospodarstwo od rodziców lub teściów, a kolejne ponad 13% odziedziczyło po najbliższych. Najczęściej otrzymane, bądź odziedziczone gospodarstwo powiększano dokupując lub wydzierżawiając ziemię. Skutki wprowadzenia ww. ustawy, również w związku z faktem wielu wyjątków, możliwością uzyskania stosownych zgód na zbycie/nabycie będą widoczne w przyszłości, co powinno być przedmiotem dalszych badań.
Abstract	The aim of this study has been to explore how the Act on Halting Sale of Real Estate of the State Treasury Agricultural Property Stock influenced the trade of agricultural land. The survey, based on a questionnaire designed by the author, covered 120 farmers from three districts (the Districts of Iława, Olsztyn and Ostróda) in the Province of Warmia and Mazury, Poland. The survey was conducted in the first quarter of 2016. The results, together with a review of the literature as well as an analysis of the Act of 16 April 2016 on Act on Halting Sale of Real Estate of the State Treasury Agricultural Property Stock and Amending Certain Other Acts, have shown that the above law should contribute to more rational management of this specific resource, i.e. farmland (not expandable, not movable, essential for agricultural production), which was the legislator’s intention. Many of the farmers who responded to the questionnaire (3/4 of respondents) implicated certain restrictions in land trade that they may encounter due to the above act of law, of which the strictest are the farmland purchase being restricted to individual, private farmers (41.67% of indications) and more paperwork connected to the land sale/purchase (40.0% indications). The research results confirm that non-market (familial) land trade in Poland occupies an important position, as over 2/3 of the respondents have received their farms from parents or parents-in-law, and another 13% have inherited farms from other relatives. Farms which had been either donated or inherited were then enlarged by adding farmland purchased or rented. The consequences of the above Act, also because of numerous exceptions it makes provisions for, e.g. a possibility to apply for a special permit to sell or buy land, will be seen in the future, and therefore deserve further studies.
Cytowanie	Bojkowska E., Kisiel R., Marks-Bielska R. (2017) Obrót ziemią rolniczą w opiniach rolników z województwa warmińsko-mazurskiego.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 18(67): 113-122
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2017_n67_s113.pdf

Autor	Justyna Franc-Dąbrowska
Tytuł	Financialization of economy, taking into account agribusiness
Title	Finansowanie gospodarki z uwzględnieniem agrobiznesu
Słowa kluczowe	ufinansowienie, agrobiznes
Key words	financialization, agribusiness
Abstrakt	Ufinansowienie gospodarki dokonuje się. Wydaje się, że wraz z postępem w tempie obiegu informacji, powstawania nowych instrumentów finansowych i poszukiwania nowych form tworzenia wartości jest to proces nieodwracalny. Finansjalizacja dotyczy także sfery agrobiznesu. Specyficzne cechy sektora rolnego, a szczególnie czynnika produkcji jakim jest ziemia, spowodowały zainteresowanie inwestorów skierowaniem wolnych środków pieniężnych do tego sektora. Cechą charakterystyczną ufinansowienia agrobiznesu jest zakup ziemi, która pozwala na ograniczenie ryzyka inwestycyjnego, jednocześnie stanowiąc zabezpieczenie przed inflacją. Z badań wynika, że ufinansowienie w agrobiznesie dokonuje się nie tylko za sprawą angażowania środków pieniężnych inwestorów spoza tego sektora, ale także częściowo samych rolników.
Abstract	Financialization of economy is taking place. It seems that along with the progressing rate of information flow, emergence of new financial instruments and searching for new forms of creating value, this process is irreversible. Financialization is also applicable to the field of agribusiness. The specific traits of the agricultural sector - in particular, one of its production factors, that is, land - have resulted in growing interest of investors in directing uncommitted cash to this sector. A typical trait of financialization of agribusiness is purchase of land, which allows for reduction of investment risk, at the same time offering security against inflation. Research shows that financialization in agribusiness results not only from commitment.
Cytowanie	Franc-Dąbrowska J. (2017) Financialization of economy, taking into account agribusiness.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 4: 7-14
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n4_s7.pdf

Autor	Agnieszka Gałecka
Tytuł	Typ rolniczy a efektywność gospodarstw rolniczych w Polsce
Title	Typ rolniczy a efektywność gospodarstw rolniczych w Polsce
Słowa kluczowe	gospodarstwo rolnicze, efektywność, typ rolniczy, FADN
Key words	agricultural farms, effectiveness, type of farming, FADN
Abstrakt	W artykule dokonano oceny poziomu efektywności gospodarstw rolniczych w Polsce w zależności od typu rolniczego. Analizą objęto gospodarstwa uczestniczące w polskim systemie FADN. Okres badań obejmował lata 2011– –2014. Stwierdzono, że największą efektywnością wykorzystania zasobów ziemi, pracy i kapitału charakteryzowały się gospodarstwa o typie rolniczym „zwierzęta ziarnożerne” i „krowy mleczne”, a najmniejszą gospodarstwa wyspecjalizowane w chowie zwierząt trawożernych. W badanym okresie jednolitą tendencję rosnącą wszystkich analizowanych wskaźników efektywności odnotowano w gospodarstwach nastawionych na chów zwierząt ziarnożernych.
Abstract	The article assesses the level of effectiveness of farms in Poland depending on the type of farming. The analysis included agricultural farms participating in the Polish FADN. The study period covered the years 2010–2013. It was found that the highest efficiency use of resources of land, labor and capital were characterized by farm-type agriculture “granivores” and “milk cows”, while the lowest farm specialized in the breeding of other grazing livestock. In the analyzed period a uniform upward trend all analyzed performance indicators reported in farms focused on livestock granivores.
Cytowanie	Gałecka A. (2017) Typ rolniczy a efektywność gospodarstw rolniczych w Polsce.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 2: 17-27
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2017_n2_s17.pdf

Autor	Agnieszka Tarnowska
Tytuł	Kierunki rozwoju przemysłu spożywczego w Polsce i w Hiszpanii – analiza porównawcza
Title	Directions of Food Industry Development in Polandand in Spain – Comparative Analysis
Słowa kluczowe	przemysł spożywczy, Polska, Hiszpania
Key words	food industry, Poland, Spain
Abstrakt	Przemysł spożywczy jest ważnym sektorem gospodarki Polski i Hiszpanii, dwóch krajów UE o najbardziej zbliżonych potencjałach produkcyjnych ziemi i pracy. Celem artykułu było porównanie kierunków i tempa rozwoju tego przemysłu na tle UE. Hiszpania po przystąpieniu do Wspólnoty bardzo się rozwinęła gospodarczo i infrastrukturalnie. Jednak w ostatnich latach mocno odczuła skutki globalnego kryzysu gospodarczego. Wpłynął on również na przemysł spożywczy, który jest relatywnie mało podatny na wahania koniunktury. Dla Polski jest to pouczające doświadczenie, gdyż po akcesji do UE rozwija się w podobny sposób. Analiza wyników działalności polskiego przemysłu spożywczego świadczy o szybkim jego wzroście i możliwościach konkurowania z Hiszpanią w przyszłości głównie w branży mleczarskiej i paszowej.
Abstract	The food industry is an important economic sector in Poland and Spain, two EU countries with the most similar production and land-use potential. The aim of the article was to compare the directions and pace of development of this industry against the EU. Spain, after its accession to the Community, has developed economically and infrastructurally. In recent years, however, the effects of the global economic crisis have been strongly affected Spain economy. It also affected the food industry, which is relatively less susceptible to fluctuations in economic conditions. For Poland this is an instructive experience, because after its accession to the EU it develops in a similar way. The analysis of activity results of the Polish food industry is evidence of its rapid growth and its ability to compete with Spain in the future mainly in the dairy and feed industry.
Cytowanie	Tarnowska A. (2017) Kierunki rozwoju przemysłu spożywczego w Polsce i w Hiszpanii – analiza porównawcza.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 256-266
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s256.pdf

Autor	Arkadiusz Piwowar
Tytuł	Struktury rolne i produktywność rolnictwa w Grupie Wyszehradzkiej
Title	Agricultural Structures and Productivity of Agriculture in the Visegrad Group
Słowa kluczowe	produktywność, rolnictwo, ziemia, praca, Grupa Wyszehradzka
Key words	productivity, agriculture, land, labor, Visegrad Group
Abstrakt	Głównym celem pracy było porównanie zróżnicowania struktury agrarnej oraz produktywności ziemi i pracy w krajach Grupy Wyszehradzkiej. Dodatkowo analizie poddano znaczenie Grupy Wyszehradzkiej w Unii Europejskiej w odniesieniu do wielkości produkcji wybranych ziemiopłodów oraz pogłowia i obsady bydła a także trzody chlewnej. Jak wynika z przeprowadzonych analiz, najwyższą spośród państw Grupy Wyszehradzkiej produktywnością ziemi odznaczały się w badanych latach Polska i Węgry (ponad 600 euro/ha UR), z kolei największą dynamiką wzrostu tej wielkości – Słowacja (niemal dwukrotny wzrost w latach 2010-2013). Biorąc pod uwagę produktywność pracy należy podkreślić, że największą wydajnością pracy charakteryzowały się gospodarstwa rolne w Czechach i na Słowacji.
Abstract	The main objective of the study was a comparative analysis of the diversity of the agrarian structure and the productivity of land and labour in the Visegrad Group countries. Additionally, the importance of the Visegrad Group in the European Union was analysed in relation to the size of the production of selected crops and livestock as well as the population and cast of cattle and pigs. According to the conducted analyses, the highest productivity of land among the countries of the Visegrad Group was shown in the years under study by Poland and Hungary (over EUR 600 / ha AL), while the highest dynamics of the growth rate of this parameter - by Slovakia (almost two-fold increase in 2010-2013). Taking into account labour productivity, it should be emphasized, that the greatest labour productivity characterized farms in the Czech Republic and Slovakia.
Cytowanie	Piwowar A. (2017) Struktury rolne i produktywność rolnictwa w Grupie Wyszehradzkiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 1: 152-160
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n1_s152.pdf

Autor	Tomasz Kijek, Anna Nowak
Tytuł	Wpływ wykształcenia kierownika na konkurencyjność gospodarstw rolnych
Title	Effect of the Education of the Manager on the Competitiveness of Farms
Słowa kluczowe	konkurencyjność, gospodarstwa rolne, kapitał ludzki, poziom wykształcenia
Key words	competitiveness, farms, human capital, level of education
Abstrakt	Niniejsze opracowanie jest próbą wypełnienia luki poznawczej w zakresie wpływu kapitału ludzkiego na konkurencyjność gospodarstw rolnych. Najbardziej mierzalną cechą kapitału ludzkiego jest wykształcenie, stąd też za cel niniejszego opracowania przyjęto ocenę wpływ poziomu wykształcenia kierownika na konkurencyjność towarowych gospodarstw rolnych. Badania zrealizowano na podstawie danych rachunkowych z towarowych gospodarstw rolnych uczestniczących w Polskim FADN z lat 2010-2012. Wyniki badań wskazują na istnienie przewagi konkurencyjnej gospodarstw rolnych zarządzanych przez kierowników dysponujących wykształceniem wyższym względem podmiotów kierowanych przez rolników bez wykształcenia wyższego. Badania wykazały również przewagi konkurencyjne w zakresie produktywności ziemi, technicznego uzbrojenia ziemi i pracy w gospodarstwach rolnych z kierownikiem posiadającym wykształcenie rolnicze w porównaniu do tych, gdzie kierownik takiego wykształcenia nie posiadał.
Abstract	This paper is an attempt at filling the cognitive gap in the effect that human capital has on farms competitiveness. Education is the most measurable characteristic of human capital so the purpose of this paper is evaluating the effect of the manager’s level of education on the competiveness of the commercial farms. The surveys were carried out based on accounting data provided by commodity farms participating in the Polish FADN in 2010-2012. The outcomes indicate a competitive advantage of farms run by managers who completed higher education over entities run by farmers without higher education. Surveys also demonstrated a competitive advantage to the extent of land productivity, equipment of land with technical facilities and labour on farms run by managers with higher education in comparison to farms whose managers had no such education.
Cytowanie	Kijek T., Nowak A. (2017) Wpływ wykształcenia kierownika na konkurencyjność gospodarstw rolnych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 1: 116-124
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n1_s116.pdf

Autor	Andrzej Czyżewski, Łukasz Kryszak
Tytuł	Relacje głównych składowych determinujących rachunki dochodów rolniczych w krajach o różnym stażu członkowskim w Unii Europejskiej
Title	RELATIONS AMONG THE COMPONENTS OF AGRICULTURAL INCOME ACCOUNTS IN THE OLD AND NEW EU MEMBER STATES
Słowa kluczowe	dochody rolnicze, wydajność pracy, funkcja produkcji typu Cobba-Douglasa, kierat technologiczny
Key words	agricultural income, work productivity, Cobb-Douglas production function, agricultural treadmill
Abstrakt	Celem opracowania była identyfikacja i porównanie wpływu podstawo­wych kategorii ekonomicznych (przychody, koszty, subsydia) na rachunek dochodów w rolnictwie poszczególnych krajów Unii Europejskiej (UE) oraz identyfikacja relacji między czynnikami kształtującymi poziom przychodów i wydajności pracy. Posłużono się modelami regresji panelowej oraz funkcjami potęgowymi, w szczególności funkcją typu Cobba-Douglasa. Okres badań obejmował lata 1998-2013. Zależności odniesiono do koncepcji występowania kieratu technologicznego w rolnictwie. Przychody mają zasadnicze znaczenie dla wzrostu dochodów, szczególnie w odniesieniu do tzw. nowych krajów członkowskich UE. W ujęciu funkcji produkcji przychody najsilniej reagują na zmiany kapitału. Rosnące znaczenie czynnika kapitału zaznacza się szczególnie w krajach tzw. nowej UE. Fundamentem wzrostu produkcji na zatrudnionego (wydajności pracy) jest poprawa relacji między czynnikami produkcji, a więc wzrost technicznego uzbrojenia pracy oraz ilości ziemi przypadającej na zatrudnionego. W krajach UE-15 kapitałochłonna ścieżka wzrostu wydajności okazuje się mniej skuteczna.
Abstract	The aim of the study was to compare the influence of basic economic categories (revenues, costs, subsidies) on the income account in the agriculture of the EU countries. The second goal was to identify the relations between the factors influencing the size of revenues and labor productivity. Panel regression models and power functions were used, with particular emphasis on Cobb-Douglas function. The study period covered the years 1998-2013. The phenomena examined in the paper were referred to the concept of technological treadmill in agriculture. The revenues are essential for the growth of income, particularly in the case of so-called new EU member states. The production function indicates that changes in the value of capital are the main factor that explained changes in the production. The growing importance of the capital may be observed especially in the new EU member states. Changes in the relations between production factors are therefore the basis for labor productivity growth. These changes include the increase in the capital to labor ratio (capital equipment) and in the amount of land per worker. It turns out that the capital-intensive path of productivity growth in the EU15 countries is less effective.
Cytowanie	Czyżewski A., Kryszak Ł. (2016) Relacje głównych składowych determinujących rachunki dochodów rolniczych w krajach o różnym stażu członkowskim w Unii Europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 103, z. 4: 17-31
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2016_n4_s17.pdf

Autor	Andrzej Czyżewski, Jakub Staniszewski
Tytuł	Zastosowanie regresji panelowej dla oceny produktywności i dochodowości w rolnictwie krajów Unii Europejskiej po 2005 roku
Title	THE USE OF A PANEL REGRESSION FOR THE ASSESSMENT OF PRODUCTIVITY AND PROFITABILITY IN THE AGRICULTURE OF THE EUROPEAN UNION COUNTRIES AFTER 2005
Słowa kluczowe	struktury wytwórcze, rolnictwo, produktywność, dochodowość
Key words	production structures, agriculture, productivity, profitability
Abstrakt	Badanie przeprowadzono metodą regresji panelowej na danych dla 27 państw UE w latach 2005, 2007, 2010 i 2013. Analizowano oddziaływanie 29 zmiennych strukturalnych na produktywność i dochodowość podstawowych czynników wytwórczych – pracy, kapitału i ziemi. Dane dotyczące struktur wytwórczych pochodzą z badania struktury gospodarstw rol­nych – FSS (ang. Farm Structure Survey) i opisują rozkład czynników wytwórczych pomiędzy najmniejsze i największe gospodarstwa pod względem powierzchni i wielkości ekonomicznej, ich udział w całkowitej produkcji rolnictwa, strukturę produkcji rolnej, organizację produkcji oraz relacje zasobowe. Badania ujawniły istotną zależność produktywności pracy i ziemi od nakładów kapitału oraz spadek znaczenia tej zależności przy przejściu na kryterium docho­dowości. Jednocześnie ujawniły się inne determinanty natury strukturalnej, istotniejsze dla poprawy dochodowości, takie jak koncentracja czynnika pracy w średnich gospodarstwach czy określona struktura produkcji. Z badań wynika, że koszty pozyskania kapitału niwelowały pozytywne efekty dochodowe jego zastosowania.
Abstract	The study was conducted with a panel data regression method for the 27 EU countries in 2005, 2007, 2010 and 2013. It examined the impact of 29 structural variables on the productivity and profitability of the basic ma­nufacturing factors: labor, capital and land. Data on production structures was derived from the Farm Structure Survey (FSS). It described the distribution of production factors between the smallest and the largest holdings in terms of area and economic size, their share of total agricultural production, the structure of agricultural production, the organization of production and resources. The study revealed a significant dependence of land and labor productivity on the inputs of capital as well as the decrease in importance of the dependency on the criterion of profitability. At the same time, the research emphasized other determinants of a structural nature that are more important for improving profitability, such as the concentration of the labor factor in medium-sized farms or the specified structure of production. This direction of the dependencies implies that the cost of capital raising may exceed gains from its use.
Cytowanie	Czyżewski A., Staniszewski J. (2016) Zastosowanie regresji panelowej dla oceny produktywności i dochodowości w rolnictwie krajów Unii Europejskiej po 2005 roku.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 103, z. 3: 7-21
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2016_n3_s7.pdf

Autor	Zbigniew Gołaś
Tytuł	Ekonomika, organizacja i sytuacja dochodowa gospodarstw rolnych krajów Unii Europejskiej ukierunkowanych na produkcję roślin okopowych
Title	ECONOMICS, ORGANIZATION AND INCOME SITUATION OF EU COUNTRIES’ FARMS FOCUSED ON ROOT CROPS PRODUCTION
Słowa kluczowe	sytuacja ekonomiczno-finansowa gospodarstw, produkcja roślin okopowych (TF161), Unia Europejska
Key words	farms economic and financial situation, root crops (TF 161), European Union
Abstrakt	W artykule przedstawiono wyniki analizy komparatywnej ekonomiki, organizacji oraz efektywności ekonomiczno-finansowej gospodarstw rolnych krajów Unii Europejskiej ukierunkowanych na produkcję roślin okopowych. W analizie wykorzystano statystyki europejskiej bazy danych FADN dotyczące typu TF161 (uprawa roślin okopowych). Badania wykazały, że gospodarstwa ukierunkowane na uprawę roślin okopowych (głównie ziemniaków) znacznie różnią się pod względem wielu cech organizacyjnych, produktywności i dochodowości. Z punktu widzenia efektów dochodowych najwyższą sprawnością cechowały się gospodarstwa we Francji, Holandii, Danii i Niemczech. Na ich tle bardzo słabo prezentowały się gospodarstwa w Polsce i Bułgarii, w których poziom dochodów był bardzo niski i wynikał z niskiej intensywności produkcji, małej skali produkcji, niskich plonów i cen sprzedaży ziemniaków, które przesądzały o niskiej produktywności ziemi i wydajności pracy.
Abstract	The article presents the results of comparative analysis of economics, organization and financial effectiveness of farms in EU countries that are focused on root crops, mainly potatoes. The analysis was based on statistical data from FADN database for type TF161 (root crops). The survey showed that root crops farms differ conside­rably in terms of organization, productivity and profitability. In terms of profitability, the highest efficiency was observed in the case of farms located in France, the Netherlands, Denmark and Germany. At the same time, Polish and Bulgarian farms were ranked lower, experiencing relatively low income levels. Poor results of Polish and Bulgarian root crops farms were mainly caused by low intensity of production, small scale of production, poor harvest and low sale prices of potatoes, which determined low rates of land and work productivity and profitability.
Cytowanie	Gołaś Z. (2016) Ekonomika, organizacja i sytuacja dochodowa gospodarstw rolnych krajów Unii Europejskiej ukierunkowanych na produkcję roślin okopowych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 103, z. 1: 35-45
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2016_n1_s35.pdf

Autor	Marek Zieliński, Wojciech Ziętara
Tytuł	Efektywność techniczna gospodarstw specjalizujących się w produkcji roślinnej a ich konkurencyjność
Title	TECHNICAL EFFICIENCY AND COMPETITIVENESS OF FIELD FARMS
Słowa kluczowe	gospodarstwa specjalizujące się w uprawach polowych, efektywność tech­niczna, zdolność konkurencyjna
Key words	field farms, technical efficiency, competitiveness
Abstrakt	Celem badań było wskazanie różnic w efektywności technicznej polskich gospo­darstw specjalizujących się w produkcji roślinnej oraz określenie stopnia ich konkurencyjności, a także zbadanie związku między ich efektywnością techniczną a stopniem konkurencyjności. Dla osiągnięcia zamierzonego celu wykorzystano dane rachunkowe z 1007 gospodarstw spe­cjalizujących się w uprawie zbóż, roślin oleistych i wysokobiałkowych na nasiona (typ 15) i 604 gospodarstw specjalizujących się w uprawie polowej różnych gatunków roślin (typ 16), które nieprzerwanie prowadziły rachunkowość dla polskiego FADN1 w latach 2010-2012. Oceny badanych gospodarstw dokonano z uwzględnieniem ich wielkości ekonomicznej, w zależności od wartości standardowej produkcji (SO)2 i wielkości wskaźnika efektywności technicznej ustalonego na podstawie metody Stochastic Frontier Analysis (SFA). Stwierdzono, że gospodarstwa o największej efektywności technicznej charakteryzowały się na tle całej badanej zbiorowości racjonalniejszym gospodarowaniem nakładami w celu uzyskania potencjalnej wartości produkcji. Miały najmniejszą powierzchnię użytków rolnych w obrębie poszczególnych klas wielkości ekonomicznej oraz najkorzystniejsze warunki glebowe i najlepsze techniczne uzbrojenie ziemi. Miały również największą zdolność konkurencyjną.
Abstract	The aim of this paper was to identify differences in technical efficiency and to determine level of competiti­veness of the Polish field farms. Furthermore, the connection between the farms’ technical efficiency and their level of competitiveness were analyzed. For this purpose, the empirical data from 1007 farms specializing in cereals, oilseeds and protein crops (type 15) and 604 farms specializing in general field cropping (type 16) was used. The farms collected data for Farm Accountancy Data Network (FADN) from 2010 to 2012. Assessment of these two groups of farms was based on their economic size (Standard Output) and technical efficiency indicator that was measured with Stochastic Frontier Analysis (SFA) method. It was found that farms with the greatest technical efficiency indicator used inputs in the most rational way in order to achieve potential value of produc­tion. Moreover, they had the smallest utilized agricultural area (UAA), the highest quality of their soils, the most advantageous level of technical equipment of UAA and the greatest ability of competitiveness.
Cytowanie	Zieliński M., Ziętara W. (2016) Efektywność techniczna gospodarstw specjalizujących się w produkcji roślinnej a ich konkurencyjność.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 103, z. 1: 14-25
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2016_n1_s14.pdf