Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego 2018 18(33) (4)

Autor	Paweł Kraciński,
Tytuł	Konkurencyjność polskiego eksportu jabłek na rynki Wspólnoty Niepodległych Państw
Title	The Competitiveness of Apple Exports from Poland to the Markets of Commonwealth Independent States
Słowa kluczowe	eksport, import, jabłka, konkurencyjność
Key words	export, import, apples, competitiveness
Abstrakt	Celem badań było określenie konkurencyjności eksportu jabłek z Polski na rynki Wspólnoty Niepodległych Państw. W artykule zidentyfikowano najważniejszych producentów oraz importerów netto z WNP. Przy wykorzystaniu mierników pozycji konkurencyjnej ex-post określono pozycję konkurencyjną eksportu z Polski na wybrane rynki WNP. W latach 2006-2016 Polska była największym dostawcą jabłek na Białoruś, do Kazachstanu oraz na Ukrainę, a w latach 2006-2014 również do Rosji. Pozycja konkurencyjna eksportu jabłek z Polski obniżyła się w latach 2015-2016 na rynku białoruskim, a wzrosła na kazachskim i ukraińskim. W wyniku embarga na import jabłek z UE, wzrosła na rynku Federacji Rosyjskiej pozycja konkurencyjna dostaw z Serbii, Chin, Mołdawii oraz Białorusi.
Abstract	The aim of the research was to determine the competitiveness of apple export from Poland to the CIS markets. In the paper the most important producers and net importers of apples from CIS were identified. Using the ex-post measures, the competitive position of Polish exports to selected CIS markets was determined. In 2006-2016, Poland was the largest supplier of apples to Belarus, Kazakhstan and Ukraine, and in 2006-2014 to Russia as well. The competitive position of apple exports from Poland decreased in the years 2014-2015 on the Belarusian market, and increased in the Kazakh and Ukrainian. As a result of the Russian embargo on the import of apples from the EU, the competitive position of supplies from Serbia, China, Moldova and Belarus increased in this market.
Cytowanie	Kraciński P. (2018) Konkurencyjność polskiego eksportu jabłek na rynki Wspólnoty Niepodległych Państw.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 13-22
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s13.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.93

Autor	Robert Mroczek,
Tytuł	Pozycja przemysłu spożywczego w łańcuchu żywnościowym w Polsce na przełomie XX/XXI wieku
Title	The Position of the Food Industry in Poland’s Food Chain at the Turn of the 20th to the 21st Century
Słowa kluczowe	rynek, przemysł spożywczy, przetwórstwo żywności, rolnictwo, handel, konsument
Key words	market, food industry, food processing, agriculture, trade, consumer
Abstrakt	Przemysł spożywczy jest jednym z głównych ogniw (członów) gospodarki żywnościowej. Jest on największym odbiorcą nieprzetworzonych surowców rolnych, a zarazem głównym dostawcą żywności do sfery handlu (hurtowego i detalicznego). Znaczenie przemysłu spożywczego wzrasta też z tego powodu, że firmy przetwórcze często integrują podmioty biorące udział w procesie produkcji żywności od przysłowiowego pola do stołu. Sprzyja temu wzrost towarowości polskiego rolnictwa oraz rosnący popyt na żywność wysoko przetworzoną. W ostatnich latach przewagę w relacjach handlowych zyskały duże sieci handlowe (głównie z kapitałem zagranicznym), które często narzucają warunki sprzedaży dostawcom żywności (firmom spożywczym, producentom rolnym).
Abstract	The food industry is one of the main elements of the food economy. It is the biggest consumer of raw agricultural materials, and at the same time a primary input into the wholesale trade and retail market. The significance of the food industry is also growing, due to the fact that processing plants often integrate the entities that participate in food manufacturing processes, from the proverbial “field to table.” The high quality of Polish agriculture and the increasing demand for highly-processes foods is adding to the growth of the industry. In recent years, large retail chains have gained an advantage in trade relations (mainly with foreign capital). They often impose conditions for the sale of food suppliers (food companies and agricultural producers).
Cytowanie	Mroczek R. (2018) Pozycja przemysłu spożywczego w łańcuchu żywnościowym w Polsce na przełomie XX/XXI wieku.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 23-37
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s23.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.94

Autor	Dorota Pasińska,
Tytuł	Handel zagraniczny produktami kurzymi w latach 2012-2017
Title	Polish Foreign Trade in Chicken Products from 2012 2017
Słowa kluczowe	polski rynek żywca kurzego, tuszka, handel zagraniczny, pogłowie kur, produkcja żywca kurzego, cena
Key words	Polish chicken market, carcass, foreign trade, chicken stock, chicken production, price
Abstrakt	Głównym celem artykułu jest przedstawienie polskiego rynku kurzego w latach 2012-2017 w kontekście zmian w handlu zagranicznym produktami kurzymi. W celu weryfikacji hipotezy wykorzystano metody statystyki opisowej (analizę porównawczą w czasie, analizę struktury, liniową funkcję trendu). W badanym okresie obserwuje się tendencję do powiększania się dodatniego salda obrotów handlowych mięsem, podrobami i przetworami kurzymi, natomiast saldo drobiem żywym było ujemne. W latach 2012-2017 przy znacznym wzroście pogłowia kur (oprócz niosek), wystąpił ponad 58% wzrost ich ubojów oraz ponad dwukrotnie zwiększył się eksport produktów kurzych (drób kurzy żywy, mięso, podroby i przetwory). W eksporcie i w spożyciu dominują produkty kurze, a na drugim miejscu są produkty indycze. Produkcja żywca kurzego jest bardzo skoncentrowana.
Abstract	The main goal of the article is to present the Polish chicken market in 2012-2017 in the context of changes in foreign trade in chicken products. In order to achieve the goal, the methods of descriptive statistics (comparative analysis over time, structure analysis, linear trend function) were used. In the analyzed period, there is a tendency to increase the positive balance of trade in meat, offal and chicken preserves, while the balance of live poultry was negative. In the years 2012-2017, with a significant increase in the stock of chickens (except laying hens), there was over 58% increase in their slaughter, and the export of chicken products (live hens, meat, offal, preserves) increased more than twice. In export and consumption, chicken products dominate, followed by turkey products. The production of live chicken is very concentrated.
Cytowanie	Pasińska D. (2018) Handel zagraniczny produktami kurzymi w latach 2012-2017.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 38-49
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s38.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.95

Autor	Arkadiusz Zalewski,
Tytuł	Popyt na rolnicze usługi mechanizacyjne w krajach Unii Europejskiej
Title	Demand for Agricultural Mechanization Services in the European Union Countries
Słowa kluczowe	usługi rolnicze, usługi mechanizacyjne, popyt, Unia Europejska
Key words	agricultural services, mechanization services, demand, European Union
Abstrakt	Korzystanie z usług mechanizacyjnych może w istotnym stopniu przyczyniać się do obniżania kosztów produkcji umożliwiając producentom rolnym bezinwestycyjne wdrożenie postępu technicznego. W artykule próbowano określić tendencje występujące w popycie na rolnicze usługi mechanizacyjne w krajach Unii Europejskiej w latach 2010-2017. Badano zmiany wartości usług w przeliczeniu na 1 ha UR oraz zmiany udziału usług mechanizacyjnych w zużyciu pośrednim. Stwierdzono, że wartość usług w przeliczeniu na 1 ha UR średnio w UE zwiększyła się. Wzrósł również udział usług w zużyciu pośrednim. W wyniku grupowania obiektów metodą Warda otrzymano 5 skupień krajów, które różniły się między sobą pod względem zaproponowanych cech, natomiast kraje tworzące dane skupienie charakteryzowały się zbliżonymi wartościami zmiennych. Krajami w których zaobserwowano zarówno wyraźny wzrost wartości usług mechanizacyjnych w przeliczeniu na jednostkę powierzchni jak również zdecydowane zwiększenie wartości usług w zużyciu pośrednim były: Finlandia, Niemcy, Łotwa, Rumunia oraz Estonia. Wyraźny spadek popytu na usługi mechanizacyjne wystąpił natomiast w Grecji i na Litwie.
Abstract	The use of mechanization services can significantly contribute to reducing production costs, enabling agricultural producers to implement technical progress without any investment. The article attempted to identify trends in demand for agricultural mechanization services in the European Union countries in 2010-2017. Changes in the value of services per 1 ha of UAA and changes in the share of mechanization services in total expenditures incurred for agricultural production were examined. It was found that the value of services per 1 ha of UAA on average in the EU increased. The share of services in intermediate consumption has also increased. As a result of grouping objects by the Ward method, 5 clusters of countries were distinguished, which differed among each other in terms of the proposed features, while the countries that created the focus were characterized by similar values of variables. The countries in which both a clear increase in the value of mechanization services per unit area was observed as well as a significant increase in the value of services in indirect consumption were: Finland, Germany, Latvia, Romania and Estonia. A clear decline in demand for mechanization services occurred in Greece and Lithuania.
Cytowanie	Zalewski A. (2018) Popyt na rolnicze usługi mechanizacyjne w krajach Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 50-59
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s50.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.96

Autor	Piotr Szajner,
Tytuł	Ewolucja światowego rynku piwa
Title	The Evolution of World Beer Market
Słowa kluczowe	rynek, piwo, chmiel, globalizacja
Key words	market, beer, hop, globalisation
Abstrakt	W latach 1980-2016 światowy rynek piwa charakteryzował się wysoką dynamiką rozwoju. Produkcja i obroty handlu zagranicznego znacząco wzrosły. Istotny wpływ miały na to procesy globalizacyjne. Światowa produkcja piwa jest zdominowana przez duże koncerny browarnicze, ale w ostatnich latach ich udział w rynku zmniejszył w związku z rozwojem produkcji w małych browarach. Rosnąca produkcja piwa generuje duży popyt na surowce wytwarzane w działach pierwotnego przetwórstwa żywności (słód, ekstrakt chmielowy, cukier). Na polskim rynku piwa były obserwowane analogiczne tendencje. Duże bezpośrednie inwestycje zagraniczne, koncentracja struktur podmiotowych i w konsekwencji dynamiczny wzrost produkcji i eksportu. Na krajowym rynku także wzrasta produkcji w małych browarach.
Abstract	Over the period of 1980-2016 the world beer market showed a dynamic development. Both the production and foreign trade volumes considerably increased, which largely resulted from globalisation processes. The production of beer in the world is dominated with large brewing companies. However in recent years their share contracted due to expansion of small-scale brewing. Growing production of beer generates demand for raw materials (malt, hops extract, sugar). The world tendencies were mirrored on the Polish market. Large foreign direct investments along with concentration of production triggered a dynamic growth of production and exports. The share of small breweries in Poland has recently been growing as well.
Cytowanie	Szajner P. (2018) Ewolucja światowego rynku piwa.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 60-68
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s60.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.97

Autor	Somaya Aboelnaga,
Tytuł	The Necessary Modification of the Regional Development Methods Regarding to Climate Change Along the Nile River
Title	The Necessary Modification of the Regional Development Methods Regarding to Climate Change Along the Nile River
Słowa kluczowe	climate change, regional development, integrated development, process, water management
Key words	climate change, regional development, integrated development, process, water management
Abstrakt	Climate change adds extra stress on the current global situations and the regional development plans. Despite, Africa being rated the least among the continents contributing to the atmospheric pollution, it continues to be responsible for the least global emissions (estimated at 4%). Although they contributed to anthropogenic emission slightly, African continent is one of the highly vulnerable to impacts of long-term climate variability and extreme weather events, especially on the Nile. Moreover, developing countries are the most vulnerable to climate change impacts because they have fewer resources to adapt: socially, technologically and financially. Therefore, this paper is seeking to find and modify the regional development process in the frame of climate change along the Nile river. By considering some examples to accelerate the development process and methods in the Nile’s valley regions. Strongly related to the climate change impacts on different sectors and activities such agriculture, industry, energy, and the water supply and demand as well.
Abstract	Climate change adds extra stress on the current global situations and the regional development plans. Despite, Africa being rated the least among the continents contributing to the atmospheric pollution, it continues to be responsible for the least global emissions (estimated at 4%). Although they contributed to anthropogenic emission slightly, African continent is one of the highly vulnerable to impacts of long-term climate variability and extreme weather events, especially on the Nile. Moreover, developing countries are the most vulnerable to climate change impacts because they have fewer resources to adapt: socially, technologically and financially. Therefore, this paper is seeking to find and modify the regional development process in the frame of climate change along the Nile river. By considering some examples to accelerate the development process and methods in the Nile’s valley regions. Strongly related to the climate change impacts on different sectors and activities such agriculture, industry, energy, and the water supply and demand as well.
Cytowanie	Aboelnaga S. (2018) The Necessary Modification of the Regional Development Methods Regarding to Climate Change Along the Nile River.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 69-79
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s69.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.98

Autor	Adam Andrzejuk,
Tytuł	Classification of Agricultural Emissions Among OECD Countries with Unsupervised Techniques
Title	Classification of Agricultural Emissions Among OECD Countries with Unsupervised Techniques
Słowa kluczowe	agricultural economics, emissions, classification, cluster analysis, k-means, hdbscan
Key words	agricultural economics, emissions, classification, cluster analysis, k-means, hdbscan
Abstrakt	Agricultural emissions represent greenhouse gas emissions from crop and livestock production. There are various estimates on agricultural emissions, however on average about 14 to 25 percent of total global emissions comes from agriculture. The main goal of this paper was to present distribution of agricultural emissions among OECD countries with the help of clustering analysis. Clustering analysis is one of the tools used in the field of exploratory data mining. Two methods were used in the analysis: K-means and HDBSCAN algorithms. Both techniques are part of unsupervised learning tasks, which group data into multiple clusters. Finally, an appraisal of obtained classifications was performed.
Abstract	Agricultural emissions represent greenhouse gas emissions from crop and livestock production. There are various estimates on agricultural emissions, however on average about 14 to 25 percent of total global emissions comes from agriculture. The main goal of this paper was to present distribution of agricultural emissions among OECD countries with the help of clustering analysis. Clustering analysis is one of the tools used in the field of exploratory data mining. Two methods were used in the analysis: K-means and HDBSCAN algorithms. Both techniques are part of unsupervised learning tasks, which group data into multiple clusters. Finally, an appraisal of obtained classifications was performed.
Cytowanie	Andrzejuk A. (2018) Classification of Agricultural Emissions Among OECD Countries with Unsupervised Techniques.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 80-91
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s80.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.99

Autor	Tetiana Balanovska, Barbara Wyrzykowska,
Tytuł	The Requirements of the Contemporary Labour Market for Professionals
Title	The Requirements of the Contemporary Labour Market for Professionals
Słowa kluczowe	labour market, population, employment, specialist, manager, competence, knowledge
Key words	labour market, population, employment, specialist, manager, competence, knowledge
Abstrakt	The article substantiates that the contemporary labour market with its flexibility, volatility, high innovation dynamics, as its main features, introduces new requirements for employees. The study analyses the Ukrainian population’s employment, in the rural areas, forestry and fishing, in particular. The study determines the problems of the insufficient level of satisfaction of the employers’ need in employees. The research sums up different scientific approaches to the expectation that employers have to professional specialists. It establishes that employers' requirements for future employees differ regarding their professional experience. The article explains the findings of the research assisting specialists to focus on the core knowledge concerning the practical aspect. The article provides analysis that refers to the set of personal qualities and abilities acting as factors of managers’ compliance with the demands of the contemporary labour market. The findings of the article single out the role and significance of logical thinking as a component of forming successful managers.
Abstract	The article substantiates that the contemporary labour market with its flexibility, volatility, high innovation dynamics, as its main features, introduces new requirements for employees. The study analyses the Ukrainian population’s employment, in the rural areas, forestry and fishing, in particular. The study determines the problems of the insufficient level of satisfaction of the employers’ need in employees. The research sums up different scientific approaches to the expectation that employers have to professional specialists. It establishes that employers' requirements for future employees differ regarding their professional experience. The article explains the findings of the research assisting specialists to focus on the core knowledge concerning the practical aspect. The article provides analysis that refers to the set of personal qualities and abilities acting as factors of managers’ compliance with the demands of the contemporary labour market. The findings of the article single out the role and significance of logical thinking as a component of forming successful managers.
Cytowanie	Balanovska T., Wyrzykowska B. (2018) The Requirements of the Contemporary Labour Market for Professionals.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 92-101
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s92.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.100

Autor	Ewa Bąk-Filipek,
Tytuł	Changes in the EU Beef Market
Title	Changes in the EU Beef Market
Słowa kluczowe	livestock and beef, conditions, changes, beef market, European Union
Key words	livestock and beef, conditions, changes, beef market, European Union
Abstrakt	The article below discusses and compares changes in the beef market, occurring in the EU, to the global market. Global beef market is going through endless changes, although direction and rate of these changes vary depending on which region the analysis applies to. In recent years Polish beef market has been slowly becoming marginalized on the internal market, mainly because of the decreasing importance of beef consumption in the balance of meat consumption. The poultry market is becoming more and more important, both on the supply and demand sides. The study also draws attention to the fact that agricultural markets, the meat market in particular, are susceptible to the cyclical fluctuations on international markets. Because of that the EU policy, as well as the policy of a given country, play a big part to the individual agricultural markets.
Abstract	The article below discusses and compares changes in the beef market, occurring in the EU, to the global market. Global beef market is going through endless changes, although direction and rate of these changes vary depending on which region the analysis applies to. In recent years Polish beef market has been slowly becoming marginalized on the internal market, mainly because of the decreasing importance of beef consumption in the balance of meat consumption. The poultry market is becoming more and more important, both on the supply and demand sides. The study also draws attention to the fact that agricultural markets, the meat market in particular, are susceptible to the cyclical fluctuations on international markets. Because of that the EU policy, as well as the policy of a given country, play a big part to the individual agricultural markets.
Cytowanie	Bąk-Filipek E. (2018) Changes in the EU Beef Market.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 102-111
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s102.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.101

Autor	Jacek Bednarz, Maria Zuba-Ciszewska,
Tytuł	Produkcja mleka ekologicznego w Polsce. Koncentracja czy rozproszenie?
Title	Organic Milk Production in Poland. Concentration or Dispersion?
Słowa kluczowe	produkcja, mleko ekologiczne, regiony, koncentracja, Indeks Herfindahla-Hirschmana, metoda unitaryzacji zerowanej
Key words	production, organic milk, regions, concentration, Herfindahl-Hirschman Index, zero unitarization method
Abstrakt	W produkcji ekologicznego mleka w Polsce specjalizują się regiony o niewielkim udziale w produkcji tego surowca ogółem w kraju. Pomiar koncentracji stanowi jedno z kluczowych zagadnień w badaniach nad ekonomicznymi strukturami zjawisk rynkowych. Celem pracy było zbadanie stopnia koncentracji rynku mleka ekologicznego na tle rynku mleka ogółem, a także próba odpowiedzi na pytanie o możliwość wskazania regionów specjalizujących się w produkcji mleka ekologicznego. Badanie przeprowadzono przy pomocy klasycznego indeksu Herfindahla-Hirschmana oraz zmodyfikowanej wersji formuły metody unitaryzacji zerowanej. Uzyskane wyniki wskazują na umiarkowany stopień koncentracji rynku mleka ekologicznego. Jednocześnie, przy wykorzystaniu metody z zakresu porządkowania liniowego, możliwa jest jednoznaczna identyfikacja regionów, w których produkcja mleka ekologicznego ma większe znaczenie ekonomiczne.
Abstract	Regions specialized in the organic milk production in Poland represent a small share in the total production of this raw material within the country. Measurement of concentration is one of the key issues in research on the economic structures of market phenomena. The aim of the work was to examine the degree of concentration of the organic milk market in the context of the total milk market, as well as an attempt to answer the question about the possibility of indicating regions specializing in the production of organic milk. The study was carried out using the classical Herfindahl-Hirschman index. A modified version of the formula of the zero unitarization method was also used. The obtained results indicate a moderate degree of concentration of the organic milk market. At the same time, using the modified zero unitarization method, it is possible to clearly identify regions in which the production of organic milk has more economic significance.
Cytowanie	Bednarz J., Zuba-Ciszewska M. (2018) Produkcja mleka ekologicznego w Polsce. Koncentracja czy rozproszenie?.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 112-121
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s112.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.102

Autor	Paweł Boczar,
Tytuł	Białko roślinne – źródła, koszty produkcji i jakość
Title	Plant Protein – Sources, Production Costs and Quality
Słowa kluczowe	białko, koszty produkcji, wartość odżywcza białka
Key words	protein, production costs, protein quality
Abstrakt	Białko należy do podstawowych składników odżywczych niezbędnych do utrzymania życia. Światowe prognozy pokazują, że będzie to podstawowy makroskładnik limitujący światowe bezpieczeństwo żywnościowe. W światowej strukturze spożycia dominuje białko pochodzenia roślinnego, a podstawowym źródłem białka roślinnego są zboża - wśród nich pszenica. W artykule założono, że głównym źródłem dla rosnącego popytu na białko pozostaną dotychczasowe jego źródła, ponieważ czynnikami decydującymi o wykorzystaniu danego surowca jest jego dostępność, koszt i jakość. Z tego powodu w artykule podjęto próbę charakterystyki głównych źródeł białka roślinnego pod względem wielkości produkcji białka z jednostki powierzchni, kosztów produkcji 1 kg białka i jego jakości. Analizę kosztów produkcji poszczególnych źródeł białka wykonano na podstawie danych z gospodarstw z krajów (lub grupy krajów) głównych jego producentów lub eksporterów. Jakość białka roślinnego scharakteryzowano przy użyciu wskaźnika aminokwasu ograniczającego oraz wskaźnika aminokwasu ograniczającego skorygowanego o strawność rzeczywistą białka. Spośród analizowanych źródeł białka największy plon z jednostki powierzchni oraz najmniejsze bezpośrednie koszty produkcji posiada białko z soi. Białko to również charakteryzuje się największą wartością biologiczną uwzględniając wartość wskaźnika aminokwasu ograniczającego skorygowanego o strawność rzeczywistą białka.
Abstract	Protein is one of the basic nutrients necessary to maintain life. Global forecasts show that protein will be the basic macro component limiting global food security. Vegetable protein dominates the global structure of protein consumption. The primary source of vegetable protein are cereals, and among them, wheat. The article assumes that the main source for the growing protein demand will remain its current sources, because the factors determining the use of a given raw material are its availability, cost and quality. Therefore, the article attempts to characterize the main sources of vegetable protein in terms of protein production per unit area, production costs of 1 kg protein and their quality. The analysis of production costs of individual protein sources was made on the basis of data from farms belonging to the countries (or groups of countries) of its main producers or exporters. The quality of the analyzed proteins was characterized using: Chemical Score (SC) and Protein Digestibility Corrected Amino Acid Score (PDCAAS). From among the protein sources which were analyzed, the highest yield per unit area and the lowest direct production costs are found in soy protein. This protein is also characterized by the highest biological value considering the value of PDCAAS.
Cytowanie	Boczar P. (2018) Białko roślinne – źródła, koszty produkcji i jakość.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 122-132
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s122.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.103

Autor	Joanna Bogołębska,
Tytuł	Spadek cen ropy naftowej w gospodarce światowej – główne przyczyny i konsekwencje. Analiza na przykładzie okresu 2014/2015
Title	The plunge of Oil Prices in the Global Economy – Main Determinants and Implications. Analysis on the Basis of the Period of 2014-2015
Słowa kluczowe	szoki naftowe, polityka dostosowawcza, równowaga zewnętrzna
Key words	oil shocks, adjustment policy, external balance
Abstrakt	Celem artykułu jest analiza determinant i konsekwencji spadku cen ropy naftowej w okresie 2014/2015. Epizody te są słabiej opisane w literaturze przedmiotu, w porównaniu do okresów wzrostu, zarówno na gruncie badań teoretycznych, jak i empirycznych. Wynika to z mniejszej częstotliwości występowania okresów spadku cen, jak i oczekiwanych w mniejszym stopniu negatywnych konsekwencji. Doświadczenia lat 2014/2015 wykazują, że także okres spadku cen surowca ma negatywne konsekwencje, przede wszystkim dla eksporterów, ale także dla importerów oraz gospodarki globalnej. W artykule wykorzystano zasadniczo dwa obszerne raporty międzynarodowych instytucji: Banku Światowego i Międzynarodowego Funduszu Walutowego oraz dokonano przeglądu literatury światowej. Zwrócono uwagę na dylematy krajów eksporterów z wyborem odpowiedniej polityki dostosowawczej, w tym rolę polityki fiskalnej i kursowej, oraz reformy strukturalne w zarządzaniu powstałą nierównowagą zewnętrzną i fiskalną tej grupy krajów.
Abstract	The aim of the article is to investigate the main determinants and implications of the fall of oil prices during the period of 2014/2015. The episodes of oil prices’ plunge are not presented in the literature, both theoretical and empirical one, as much as the episodes of price increases. The episodes of plunge are not as common in the economy as episodes of increases, and the negative consequences of the former are supposed not to be as severe as these of the latter. On the basis of the experiences of the last oil price plunge one can see the negative consequences can tackle both exporters and importers. The article is based mainly on two broad reports, of IMF and World Bank, and a set of publications. It discusses the problems of adjustment policy, especially fiscal and exchange rate policies, and structural reforms taken by exporting countries in the process of management of external and fiscal imbalances.
Cytowanie	Bogołębska J. (2018) Spadek cen ropy naftowej w gospodarce światowej – główne przyczyny i konsekwencje. Analiza na przykładzie okresu 2014/2015.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 133-145
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s133.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.104

Autor	Irina Glazkova, Dorota Kozioł-Kaczorek, Sergey Shmatko,
Tytuł	Smart Contracts as a New Technology in the Digital Economy
Title	Smart Contracts as a New Technology in the Digital Economy
Słowa kluczowe	smart contract, cryptocurrency, blockchain
Key words	smart contract, cryptocurrency, blockchain
Abstrakt	Digital technologies have a number of advantages that contribute to the development of the economy and make it more transparent. Some of the main features of modern digital technologies are speeding up business processes, reducing costs, eliminating the possibility of fraud, ensuring the transparency of the system and the ability to check and analyze the system. Regardless of whether a commercial or government organization uses the technology, in any case, there is a wide range of possibilities of its application. One of these technologies is blockchain. A blockchain is a distributed database in which storage devices are not connected to a shared server. This database stores an ever-growing list of ordered records called blocks. Each block contains a timestamp and a link to the previous block. The article defines a smart contract, describes the main areas of its application and provides processes similar to smart contracts, but working outside the blockchain. We also consider some of the risks that arise when working with smart contracts.
Abstract	Digital technologies have a number of advantages that contribute to the development of the economy and make it more transparent. Some of the main features of modern digital technologies are speeding up business processes, reducing costs, eliminating the possibility of fraud, ensuring the transparency of the system and the ability to check and analyze the system. Regardless of whether a commercial or government organization uses the technology, in any case, there is a wide range of possibilities of its application. One of these technologies is blockchain. A blockchain is a distributed database in which storage devices are not connected to a shared server. This database stores an ever-growing list of ordered records called blocks. Each block contains a timestamp and a link to the previous block. The article defines a smart contract, describes the main areas of its application and provides processes similar to smart contracts, but working outside the blockchain. We also consider some of the risks that arise when working with smart contracts.
Cytowanie	Glazkova I., Kozioł-Kaczorek D., Shmatko S. (2018) Smart Contracts as a New Technology in the Digital Economy.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 146-151
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s146.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.105

Autor	Agata Grużewska, Marek Gugała, Krystyna Zarzecka,
Tytuł	Analiza rynku owoców jagodowych – wybrane elementy
Title	Analysis of the Berry Market – Selected Elements
Słowa kluczowe	owoce jagodowe, produkcja, konsumpcja
Key words	berry fruit, production, consumption
Abstrakt	Celem pracy była identyfikacja zmian zachodzących na rynku owoców jagodowych w Polsce oraz w wybranych krajach Unii Europejskiej, w latach 2006-2017. W opracowaniu dostępnych danych i prezentacji wyników badań wykorzystano metody opisowe i porównawcze. W publikacji wykorzystano dane GUS oraz FAO, dotyczące powierzchni upraw, wielkości produkcji i spożycia owoców, ze szczególnym uwzględnieniem owoców jagodowych, na świecie i wybranych krajach Unii Europejskiej oraz w Polsce. Analizą objęto lata 2006–2017 dla Polski w odniesieniu do powierzchni upraw i wielkości produkcji, lata 2006-2017 w odniesieniu do wielkości spożycia, a w badaniach Polski na tle świata i wybranych krajów UE, ze względu na wielkość produkcji i powierzchnię upraw owoców jagodowych, uwzględniono rok 2016.
Abstract	The aim of the work was to identify changes taking place in the market of berries in Poland and selected European Union countries from 2006 to 2017. Descriptive methods were used to analyse the available data and present the study results. The work is based on GUS (the Main Statistical Office in Poland) and FAO data pertaining to cropped area, production volume and fruit consumption level, paying special attention to berries, in Poland, selected European Union countries and worldwide. Data for the period 2013-2017 was considered for cropped area and production volume in Poland, 2006-2017 for consumption level, and the year 2016 for production volume and area under berry plants in Poland against the background of the world and selected EU countries.
Cytowanie	Grużewska A., Gugała M., Zarzecka K. (2018) Analiza rynku owoców jagodowych – wybrane elementy.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 152-161
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s152.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.106

Autor	Kinga Gruziel, Małgorzata Raczkowska,
Tytuł	The Taxation of Agriculture in the European Union Countries
Title	The Taxation of Agriculture in the European Union Countries
Słowa kluczowe	tax, taxation of agriculture, agricultural tax
Key words	tax, taxation of agriculture, agricultural tax
Abstrakt	The paper sets out the key principles for taxation of agriculture in selected European Union countries. The theoretical foundations of tax systems in the context of their functions and features specified as desirable in the literature are discussed. EU agricultural taxation systems are presented in reference to optimisation and tax competitiveness. Some shared features of these agricultural taxation systems were pointed out and their division in two basic models (the British model and the continental model), which was presented taking as example the countries in which these models operate. Taxation of income derived from agricultural business activity is a natural direction of changes in tax systems. The tax policy implemented in the European Union countries in relation to agriculture make use of the principle of tax justice to the highest possible extent. The diversity of the tax rules and structures applied in the EU makes it possible to tax agricultural income without limiting the development potential of agricultural enterprises (farms), and often stimulates them. The form of individual tax systems results from numerous economic, social and political circumstances. Special tax treatment of agriculture is expressed through tax construction elements, e.g. right to deduct the value of generated loss or investment expenditure from taxable income.
Abstract	The paper sets out the key principles for taxation of agriculture in selected European Union countries. The theoretical foundations of tax systems in the context of their functions and features specified as desirable in the literature are discussed. EU agricultural taxation systems are presented in reference to optimisation and tax competitiveness. Some shared features of these agricultural taxation systems were pointed out and their division in two basic models (the British model and the continental model), which was presented taking as example the countries in which these models operate. Taxation of income derived from agricultural business activity is a natural direction of changes in tax systems. The tax policy implemented in the European Union countries in relation to agriculture make use of the principle of tax justice to the highest possible extent. The diversity of the tax rules and structures applied in the EU makes it possible to tax agricultural income without limiting the development potential of agricultural enterprises (farms), and often stimulates them. The form of individual tax systems results from numerous economic, social and political circumstances. Special tax treatment of agriculture is expressed through tax construction elements, e.g. right to deduct the value of generated loss or investment expenditure from taxable income.
Cytowanie	Gruziel K., Raczkowska M. (2018) The Taxation of Agriculture in the European Union Countries.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 162-174
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s162.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.107

Autor	Ewa Halicka, Joanna Kaczorowska, Krystyna Rejman,
Tytuł	Changes in EU Food Supply and the Activities of the European Platform for Action on Diet, Physical Activity and Health
Title	Changes in EU Food Supply and the Activities of the European Platform for Action on Diet, Physical Activity and Health
Słowa kluczowe	food supply, European Union, changes, Platform, sustainable diets
Key words	food supply, European Union, changes, Platform, sustainable diets
Abstrakt	This paper presents the changes in food supply in selected EU Member states and average EU+ after the establishment of the European Platform for Action in the field of Diet, Physical Activity and Health in 2005. The per capita annual supply of vegetables, fruits, pulses, sugar & sweeteners and the daily values of calories and fat are analysed based on FAO Food Balance Sheet (FBS) data. The supply of vegetables in the EU has decreased since 2005 while that of fruits, pulses and sugar & sweeteners, as well as energy and fat have not changed significantly. The 313 voluntary commitments of Platform members, aimed at promoting healthier food choices and life styles in the region do not seem to have had a significant impact on food supply at population level. Firmer policy measures, incl. fiscal regulations are needed to support these voluntary actions. Sustainability issues should be included in the health-oriented initiatives as food choices contribute not only to the health of individuals but also of the environment as a whole.
Abstract	This paper presents the changes in food supply in selected EU Member states and average EU+ after the establishment of the European Platform for Action in the field of Diet, Physical Activity and Health in 2005. The per capita annual supply of vegetables, fruits, pulses, sugar & sweeteners and the daily values of calories and fat are analysed based on FAO Food Balance Sheet (FBS) data. The supply of vegetables in the EU has decreased since 2005 while that of fruits, pulses and sugar & sweeteners, as well as energy and fat have not changed significantly. The 313 voluntary commitments of Platform members, aimed at promoting healthier food choices and life styles in the region do not seem to have had a significant impact on food supply at population level. Firmer policy measures, incl. fiscal regulations are needed to support these voluntary actions. Sustainability issues should be included in the health-oriented initiatives as food choices contribute not only to the health of individuals but also of the environment as a whole.
Cytowanie	Halicka E., Kaczorowska J., Rejman K. (2018) Changes in EU Food Supply and the Activities of the European Platform for Action on Diet, Physical Activity and Health.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 175-182
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s175.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.108

Autor	Sławomir Jarka, Marzena Trajer,
Tytuł	Support for the Beekeeping Sector in Poland and the European Union
Title	Support for the Beekeeping Sector in Poland and the European Union
Słowa kluczowe	support, beekeeping sector, sustainable development
Key words	support, beekeeping sector, sustainable development
Abstrakt	The aim of the work was to present a support mechanism for bee products market implemented after Poland's accession to the European Union, including within the framework of national beekeeping support programs. The elaboration included information contained in legal acts of the European Commission, MRiRW and KOWR. Support for the beekeeping sector in Poland and the EU is related to the policy of sustainable development of agriculture and rural areas. The amount of funds addressed to individual beneficiaries depends on the size of the sector in a given Member State. Spain, France, Greece, Romania and Italy, and Poland received the highest amounts of support under the EU budget.
Abstract	The aim of the work was to present a support mechanism for bee products market implemented after Poland's accession to the European Union, including within the framework of national beekeeping support programs. The elaboration included information contained in legal acts of the European Commission, MRiRW and KOWR. Support for the beekeeping sector in Poland and the EU is related to the policy of sustainable development of agriculture and rural areas. The amount of funds addressed to individual beneficiaries depends on the size of the sector in a given Member State. Spain, France, Greece, Romania and Italy, and Poland received the highest amounts of support under the EU budget.
Cytowanie	Jarka S., Trajer M. (2018) Support for the Beekeeping Sector in Poland and the European Union.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 183-191
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s183.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.109

Autor	Natalia Bezat, Sebastian Jarzębowski,
Tytuł	Innovative Tools and Techniques as a Factor Supporting Small and Medium Enterprises in the Agri-Food Sector
Title	Innovative Tools and Techniques as a Factor Supporting Small and Medium Enterprises in the Agri-Food Sector
Słowa kluczowe	agri-food sector, innovations, quality management, mechatronics, packaging design
Key words	agri-food sector, innovations, quality management, mechatronics, packaging design
Abstrakt	The goal of the paper was to focus on the agri-food sector from a perspective of innovation. In the article, the current situation related to innovative tools and techniques identified in the agri-food sector was presented. The attention was focused on the benefits resulting from the application of innovative solutions in three areas: food safety, mechatronics, and packaging design. The empirical part of the paper includes a description and a summary of case studies on innovations implementations conducted within the framework of the Interreg I-CON project.
Abstract	The goal of the paper was to focus on the agri-food sector from a perspective of innovation. In the article, the current situation related to innovative tools and techniques identified in the agri-food sector was presented. The attention was focused on the benefits resulting from the application of innovative solutions in three areas: food safety, mechatronics, and packaging design. The empirical part of the paper includes a description and a summary of case studies on innovations implementations conducted within the framework of the Interreg I-CON project.
Cytowanie	Bezat N., Jarzębowski S. (2018) Innovative Tools and Techniques as a Factor Supporting Small and Medium Enterprises in the Agri-Food Sector.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 192-198
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s192.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.110

Autor	Anna Górska, Michał Jasiński,
Tytuł	Turystyka, eksport towarowy, pomoc rozwojowa i przekazy jako narzędzia przełamania stagnacji społeczno-gospodarczej w państwach Globalnego Południa o niekorzystnym położeniu geograficznym oraz najsłab
Title	Tourism, Merchandise Exports, Development Aid and Remittances as a Tool of Socio-economic Development in Small Island Developing States, Landlocked Developing Countries and Least Developed Countries
Słowa kluczowe	turystyka, eksport towarowy, pomoc rozwojowa, przekazy, Globalne Południe
Key words	tourism, merchandise export, aid development, remittances, Global South
Abstrakt	Przedmiotem artykułu jest identyfikacja i ocena zależności pomiędzy wpływami z turystyki, eksportu towarowego, pomocy rozwojowej i przekazów w 83 państwach Globalnego Południa. Państwa te zostały pogrupowane ze względu na cechy geograficzne, które w znacznym stopniu hamują rozwój społeczno-gospodarczy na: małe rozwijające się państwa wyspiarskie, państwa bez dostępu do morza (śródlądowe). Państwa te określono na potrzeby artykułu państwami o niekorzystnym położeniu geograficznym. Dodatkowo wyróżniono grupę państw najsłabiej rozwiniętych. Zależność pomiędzy czterema zmiennymi stanowiła punkt wyjścia do zbadania i oceny związku pomiędzy nimi a obecnym poziomem rozwoju społeczno-gospodarczego w analizowanych państwach Południa. W badaniu zastosowano charakterystyki dla czterech zmiennych w poszczególnych grupach państw, takie jak: średnia, mediana, odchylenie standardowe, współczynnik zmienności, skośność, minimum oraz maksimum. Do identyfikacji zależności pomiędzy zmiennymi wykorzystany został współczynnik korelacji r−Spearmana. Badanie wskazało, że we wszystkich analizowanych państwach, na podstawie uzyskanych wyników, można było zauważyć silny dodatni związek pomiędzy turystyką a eksportem towarowym. W tych państwach, które szczególnie intensywnie rozwijały specjalizację turystyczną (eksport produktu turystycznego) przekładało się to na przełamanie stagnacji gospodarczej i przyspieszenie procesów rozwojowych.
Abstract	The subject of the article is the identification and assessment of the relationship between tourism, commodity exports, development aid and remittances in the 83 countries of the Global South. These countries have been grouped due to geographical features that significantly inhibit socio-economic development: 1) small islanders developing, and 2) countries without access to the sea (inland). These countries have been identified for the purposes of the article as countries with a geographical disadvantage. In addition, a group of the least developed countries was distinguished. The relationship between the four variables was the starting point, then the relation between these variables and the current level of socio-economic development in the analyzed countries of the South was examined and assessed. The study used characteristics for four variables in particular groups of countries, such as: mean, median, standard deviation, coefficient of variation, skewness, minimum and maximum. The correlation coefficient r-Spearman was used to identify relationships between variables. The survey indicated that in all the analyzed countries, on the basis of the results obtained, a strong positive correlation could be noticed between tourism and commodity exports. In those countries that developed tourism specialization intensively (export of tourist product), this translated into breaking economic stagnation and accelerating development processes.
Cytowanie	Górska A., Jasiński M. (2018) Turystyka, eksport towarowy, pomoc rozwojowa i przekazy jako narzędzia przełamania stagnacji społeczno-gospodarczej w państwach Globalnego Południa o niekorzystnym położeniu geograficznym oraz najsłab.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 199-208
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s199.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.111

Autor	Karolina Jąder,
Tytuł	Produkcja, konsumpcja i eksport jabłek w Polsce w latach 2005 2016
Title	Production, consumption and export in Poland in the years 2005-2016
Słowa kluczowe	jabłka, powierzchnia, zbiory, konsumpcja, eksport
Key words	apples, area, crops, consumption, export
Abstrakt	Celem artykułu było przedstawienie zmian na rynku jabłek w Polsce w latach 2005-2016. W analizowanym okresie nastąpiło wyraźne zwiększenie znaczenia jabłek w polskiej produkcji sadowniczej. Odnotowano dynamiczny wzrost zbiorów, przy ograniczonym wzroście powierzchni. W tym czasie odnotowano również zmiany w strukturze odmianowej jabłek. Umacniał się udział odmiany Idared oraz wzrastało znaczenie odmian Gala i Ligol. Tendencją spadkową charakteryzowała się natomiast konsumpcja jabłek, a ich znaczenie w strukturze spożycia owoców malało na korzyść owoców południowych. W badanym okresie wzrastała wielkość i wartość sprzedaży zagranicznej jabłek, a także zaszły duże zmiany w strukturze geograficznej eksportu.
Abstract	The aim of the article was to present changes on the apples market in Poland in 2005-2016. Results show that in the analyzed period the importance of apples in Polish fruit production increased. There has been a increase in crops with limited area growth. During this time, changes in the structure of apples varieties were also noted. The importance of the Idared, Gala and Ligol varieties grew. Consumption of apples was characterized by decreasing tendency. The importance of apples in the fruit consumption structure decreased and the share of exotic fruit increased. In the analyzed period, the volume and value of foreign sales of apples increased, as well a significant change in the geographical structure of exports were observed.
Cytowanie	Jąder K. (2018) Produkcja, konsumpcja i eksport jabłek w Polsce w latach 2005 2016.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 209-221
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s209.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.112

Autor	Elżbieta Kacperska,
Tytuł	Działalność podmiotów z kapitałem zagranicznym w polskim rolnictwie
Title	Economic Activity of Entities with Foreign Capital in Polish Agriculture
Słowa kluczowe	inwestycje zagraniczne, rolnictwo, agrobiznes, zatrudnienie, eksport, wyniki finansowe
Key words	foreign investments, agriculture, agribusiness, employment, export, financial results
Abstrakt	W 2015 roku w polskim rolnictwie działało 690 podmiotów z kapitałem zagranicznym, zatrudniając ponad 5,7 tys. osób. Kapitał zagraniczny zainwestowany w tych podmiotach stanowił ponad 90% udziału kapitału podstawowego. Celem opracowania było określenie skali działalności podmiotów z kapitałem zagranicznym w polskim rolnictwie. Analiza obejmowała liczbę podmiotów, rozmieszczenie geograficzne, liczbę zatrudnionych, obroty handlowe z zagranicą i wyniki finansowe.
Abstract	In 2015, there were 690 entities with foreign capital operating in Polish agriculture, employing over 5.7 thousand. people. The foreign capital invested in these entities accounted for over 90% of the share of the share capital. The purpose of the article was to determine the scale of operations of entities with foreign investments in Polish agriculture. The analysis included the number of entities, geographical distribution, number of employees, foreign trade turnover and financial results.
Cytowanie	Kacperska E. (2018) Działalność podmiotów z kapitałem zagranicznym w polskim rolnictwie.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 222-235
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s222.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.113

Autor	Marzena Kacprzak, Agnieszka Król, Marta Radziszewska,
Tytuł	European Integration Influence on the Development of Human Capital of Small and Medium Enterprises in Poland
Title	European Integration Influence on the Development of Human Capital of Small and Medium Enterprises in Poland
Słowa kluczowe	human capital, small and medium enterprises, European integration, EU assistance programs, EU funds
Key words	human capital, small and medium enterprises, European integration, EU assistance programs, EU funds
Abstrakt	Enterprises from the SME sector significantly affect the quality of human capital in Poland and the standards of their management are rising every year. The aim of this article is to present the essence and specifics of human capital of SMEs, showing the impact of European integration on the devel-opment of human capital in this sector. In addition, the authors focus on finding the answer to the question whether employers willingly reach for EU funding (sources of knowledge, forms, types of funding, barriers to access to funds) to be able to support and develop human capital that they have in the long run. The study was carried out by a survey method. The analysis made allowed to formu-late the following conclusions. Entrepreneurs willingly undertake to raise funds from EU funds. Re-spondents were convinced that EU funds help in the development of their businesses, although ob-taining funding alone is not easy. The respondents pointed to barriers, which include complicated and lengthy procedures, as well as low availability of information.
Abstract	Enterprises from the SME sector significantly affect the quality of human capital in Poland and the standards of their management are rising every year. The aim of this article is to present the essence and specifics of human capital of SMEs, showing the impact of European integration on the devel-opment of human capital in this sector. In addition, the authors focus on finding the answer to the question whether employers willingly reach for EU funding (sources of knowledge, forms, types of funding, barriers to access to funds) to be able to support and develop human capital that they have in the long run. The study was carried out by a survey method. The analysis made allowed to formu-late the following conclusions. Entrepreneurs willingly undertake to raise funds from EU funds. Re-spondents were convinced that EU funds help in the development of their businesses, although ob-taining funding alone is not easy. The respondents pointed to barriers, which include complicated and lengthy procedures, as well as low availability of information.
Cytowanie	Kacprzak M., Król A., Radziszewska M. (2018) European Integration Influence on the Development of Human Capital of Small and Medium Enterprises in Poland.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 236-249
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s236.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.114

Autor	Anna Klepacka,
Tytuł	Sustainable Development and Renewable Energy Sectors: Selected Indicators in European Union and Poland
Title	Sustainable Development and Renewable Energy Sectors: Selected Indicators in European Union and Poland
Słowa kluczowe	sustainable development, renewable energy, UE, Poland
Key words	sustainable development, renewable energy, UE, Poland
Abstrakt	The aim of this article was to show the position of Poland in the renewable energy subsectors among the European Union countries. The research covered the areas of biomass, solar heating and heat pumps, showing the degree of their utilization, power required to drive the system and their production in 2016. The provided information was supplemented with a revenues per employee in thousand euros in chosen subsectors of renewable energy sources in the year 2016. The main tool for carrying out the set objective was the use of descriptive and comparative methods. The results of the survey demonstrated Poland’s prominent place in the sector of liquid biofuels (1st place in EU), thanks to the significant supply of raw materials as well as development perspectives in solar energy, which is confirmed by the world's statistics indicating a record number of photovoltaic installations fitted (PV).
Abstract	The aim of this article was to show the position of Poland in the renewable energy subsectors among the European Union countries. The research covered the areas of biomass, solar heating and heat pumps, showing the degree of their utilization, power required to drive the system and their production in 2016. The provided information was supplemented with a revenues per employee in thousand euros in chosen subsectors of renewable energy sources in the year 2016. The main tool for carrying out the set objective was the use of descriptive and comparative methods. The results of the survey demonstrated Poland’s prominent place in the sector of liquid biofuels (1st place in EU), thanks to the significant supply of raw materials as well as development perspectives in solar energy, which is confirmed by the world's statistics indicating a record number of photovoltaic installations fitted (PV).
Cytowanie	Klepacka A. (2018) Sustainable Development and Renewable Energy Sectors: Selected Indicators in European Union and Poland.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 250-258
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s250.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.115

Autor	Tomasz Klusek,
Tytuł	Out-of-Market Agricultural Property Trading in Poland
Title	Out-of-Market Agricultural Property Trading in Poland
Słowa kluczowe	real property market, agricultural property, out-of-market transactions
Key words	real property market, agricultural property, out-of-market transactions
Abstrakt	In the category of land property, the Civil Code specifies agricultural property. Similarly to other real property, they can be traded in the form of transfer of the ownership title, which occurs on commercial terms or with such terms excluded. In this study, out-of-market transactions with agricultural property. On the basis of the available data, changes in the figures, structure and regional differentiation of such transactions were presented. Attention was also paid to why such changes occurred.
Abstract	In the category of land property, the Civil Code specifies agricultural property. Similarly to other real property, they can be traded in the form of transfer of the ownership title, which occurs on commercial terms or with such terms excluded. In this study, out-of-market transactions with agricultural property. On the basis of the available data, changes in the figures, structure and regional differentiation of such transactions were presented. Attention was also paid to why such changes occurred.
Cytowanie	Klusek T. (2018) Out-of-Market Agricultural Property Trading in Poland.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 259-269
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s259.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.116

Autor	Włodzimierz Kołodziejczak,
Tytuł	Zatrudnienie i wartość dodana brutto w sektorach gospodarki państw Unii Europejskiej w latach 2002 i 2016
Title	Employment and Gross Value Added in the Sectors of the European Union Economy in 2002 and 2016
Słowa kluczowe	sektorowa struktura zatrudnienia, wartość dodana brutto, zatrudnienie w rolnictwie, Unia Europejska
Key words	sectoral structure of employment, gross value added, employment in agriculture, European Union
Abstrakt	Celem artykułu jest rozpoznanie poziomu zatrudnienia i wytwarzanej wartości dodanej brutto w rolnictwie na tle pozostałych sektorów gospodarki w państwach Unii Europejskiej. W badaniu zastosowano analizę porównawczą i dedukcję. Wykorzystano dane EUROSTAT z lat 2002 i 2016. "Nadwyżka” zatrudnienia w rolnictwie występująca w państwach postsocjalistycznych w stosunku do średniej UE odpowiada w nich, w przybliżeniu, „niedoborowi” zatrudnienia w usługach. Proces zmian sektorowej struktury zatrudnienia będzie prawdopodobnie warunkowany przez tempo wzrostu zapotrzebowania na usługi, dostosowanie strukturalne dotyczące dopasowania cech ludności rolniczej do zapotrzebowania na siłę roboczą w sektorze usług oraz tempo przekształceń strukturalnych na wsi.
Abstract	The aim of the paper is to recognize the level of employment and gross value added in the agriculture against the other sectors of the economy in the European Union. Comparative analysis and method of deduction were used in the study. The research was based on the EUROSTAT data from the years of both 2002 and 2016. The “surplus” of employment in the agriculture in the post-socialist countries in relation to the EU average approximately corresponds to the “shortage” of employment in services. The process of changes in the sectoral structure of employment will probably be determined by the growth rate of demand for services, structural adjustment referring to matching the characteristics of the agricultural population to the demand for labour force in the services sector and the pace of structural transformations in rural areas.
Cytowanie	Kołodziejczak W. (2018) Zatrudnienie i wartość dodana brutto w sektorach gospodarki państw Unii Europejskiej w latach 2002 i 2016.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 270-283
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s270.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.117

Autor	Jerzy Kopiński,
Tytuł	Ocena zmian organizacyjno-produkcyjnych w polskim rolnictwie w kontekście wybranych oddziaływań środowiskowych
Title	Assessment of Organizational and Production Changes in Polish Agriculture in the Context of Selected Environmental Impacts
Słowa kluczowe	zmiany organizacyjno-produkcyjne, produkcja rolnicza, oddziaływanie środowiskowe
Key words	organizational-production changes, agricultural production, environmental impact
Abstrakt	W pracy dokonano oceny zmian organizacyjnych i produkcyjności w polskim rolnictwie w kontekście wybranych oddziaływań środowiskowych, tj. salda bilansu azotu brutto. Dla wskazania zachodzących tendencji porównywano zmiany pomiędzy okresem lat 2002-2004 a latami 2014-2016. Badania wykazały, że mimo różnokierunkowych zmian m.in. powierzchni poszczególnych roślin uprawnych i pogłowia gatunków zwierząt inwentarskich, kształtowanych głównie przez uwarunkowania ekonomiczne, presja środowiskowa ze strony prowadzonej produkcji rolniczej w Polsce uległa zmniejszeniu. Nastąpiło to, w procesie intensyfikowania produkcji rolniczej przeciętnie w skali kraju. Zjawisko to świadczy o poprawie efektywności gospodarowania azotem w Polsce.
Abstract	The paper presents the assessment of organizational and productivity changes in Polish agriculture in the context of selected environmental impacts, i.e. the gross nitrogen balance. To indicate trends, changes between research from 2002-2004 and 2014-2016 were compared. Studies have shown that despite multi-directional changes in the area of particular crop plants and livestock husbandry animals, which have been shaped mainly by economic conditions, environmental pressure from agricultural production has decreased. This occurred despite the process of intensifying average agricultural production on a national scale. This phenomenon shows the improvement of nitrogen efficiency in Poland.
Cytowanie	Kopiński J. (2018) Ocena zmian organizacyjno-produkcyjnych w polskim rolnictwie w kontekście wybranych oddziaływań środowiskowych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 284-294
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s284.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.118

Autor	Łukasz Augustowski, Piotr Kułyk,
Tytuł	Zastosowanie modeli grawitacyjnych dla wybranych zbóż w handlu między UE a USA
Title	Application of Gravity Models for Selected Cereals in EU – US Trade
Słowa kluczowe	handel bilateralny, rolnictwo, model grawitacyjny, UE i USA
Key words	bilateral trade, agriculture, gravity model, UE and US
Abstrakt	Niniejszy artykuł przedstawia zastosowanie modeli grawitacyjnych w bilateralnym handlu takimi artykułami rolnymi jak: pszenica, owies i kukurydza między UE a USA. Analiza obejmowała lata 2000-2016, a w skład zmiennych objaśniających weszły PKB, wskaźnik PSE, wartość dodana w rolnictwie oraz wartość dodana na pracownika w rolnictwie. Przeprowadzone badania wykazały występowanie znacznych zakłóceń w wymianie handlowej wybranymi produktami rolnymi pomiędzy UE i USA. W konsekwencji model grawitacyjny zastosowany dla pszenicy, owsa i kukurydzy nie potwierdził, że masy gospodarek wyrażone w ich realnym PKB przyciągają się i umacniają wymianę handlową. Zjawisko odpychania zauważono także dla wartości dodanych w rolnictwie. Badania pozwoliły natomiast wykazać, iż wsparcie rolnictwa tworzy efekty przyciągania handlu, dla pszenicy i owsa.
Abstract	This article presents the use of gravity models in bilateral trade in agricultural products such as wheat, oats and maize between the EU and the USA. The analysis covered the years 2000-2016, and the explanatory variables included GDP, PSE index, value added in agriculture and value added per employee in agriculture. The conducted research revealed significant disturbances in trade between selected EU and US agricultural products. Consequently, the gravity model applied to wheat, oats and maize did not confirm that the masses of economies expressed in their real GDP are attracting and strengthening trade. The phenomenon of repulsion was also noticed for added values in agriculture. However, the research has shown that agricultural support creates the effects of attracting trade, for wheat and oats.
Cytowanie	Augustowski Ł., Kułyk P. (2018) Zastosowanie modeli grawitacyjnych dla wybranych zbóż w handlu między UE a USA.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 295-303
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s295.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.119

Autor	Marta Kawa, Wiesława Kuźniar,
Tytuł	Konsumenci wobec regionalnych produktów tradycyjnych w kontekście ogólnoświatowych zmian w zachowaniach konsumentów na rynku żywności
Title	Consumer Attitudes Towards Regional Traditional Products in the Context of Global Changes in Consumer Behaviour on Food Market
Słowa kluczowe	konsument, żywność, produkty tradycyjne
Key words	consumers, food, traditional products
Abstrakt	Zmiany w postawach i zachowaniach konsumentów znajdują odzwierciedlenie w dynamicznym rozwoju określonych kategorii produktów, wśród których ważną rolę odgrywają produkty tradycyjne, postrzegane przez nabywców jako zdrowe, smaczne, nawiązujące do lokalnej tradycji kulinarnej. Bogata oferta takich produktów znajduje się w woj. podkarpackim, zajmującym pierwszą pozycję w Polsce pod względem liczby zrejestrowanych produktów. W opracowaniu w oparciu o wyniki badań ankietowych przeprowadzonych w 2018 r. na próbie n = 221 wykazano, że bogata oferta produktów tradycyjnych regionu Podkarpacia cieszy się dużym zainteresowaniem konsumentów. W oparciu o wyniki testu Chi-kwadrat Pearsona można stwierdzić, że niezależnie od płci, wraz z wiekiem konsumentów zwiększa się zainteresowanie produktami tradycyjnymi, co znajduje odzwierciedlenie nie tylko w preferowaniu produktów tradycyjnych pochodzących z regionu, ale także w gotowości do zapłaty wyższej ceny w zamian na wysokie walory smakowe i zdrowotne tych produktów.
Abstract	The changes in consumer attitudes and behaviors are reflected in the dynamic development of specific product categories, among which traditional products play an important role, being perceived by buyers as healthy, tasty, as well as referring to local culinary tradition. A wide range of such products is available in the Podkarpackie province, which holds the first position in Poland in terms of the number of registered products. The study, based on the results of a survey conducted in 2018 on the n = 221 sample, showed that the rich offer of traditional products of the Podkarpacie region is very popular among consumers. Based on the results of the Chi-square Pearson test, it can be stated that regardless of gender, the interest of traditional products increases with the age of consumers, which is reflected not only in the preference for traditional products from the region, but also in readiness to pay a higher price in exchange for higher taste qualities and health values of these products.
Cytowanie	Kawa M., Kuźniar W. (2018) Konsumenci wobec regionalnych produktów tradycyjnych w kontekście ogólnoświatowych zmian w zachowaniach konsumentów na rynku żywności .Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 304-312
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s304.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.120

Autor	Jerzy Gębski, Małgorzata Kosicka-Gębska, Katarzyna Kwiecińska,
Tytuł	Wpływ wybranych źródeł informacji na poziom wiedzy konsumentów o dziczyźnie
Title	Influence of Selected Information Sources on the Level of Consumers Awareness of Game Meat
Słowa kluczowe	dostępność informacji, dziczyzna, zachowania konsumentów
Key words	availability of information, wild game meat, consumers behavior
Abstrakt	Zakres informacji, jakie posiada konsument, wpływa na przebieg procesu decyzyjnego podczas zakupu żywności. Istotne jest, by konsument otrzymywał dane i wiadomości odpowiadające jego potrzebom. Za cel niniejszej pracy obrano wskazanie głównych źródeł informacji, z jakich korzystają konsumenci dziczyzny w Polsce. Określono także zakres informacji istotnych dla osób dokonujących zakupu i konsumpcji dziczyzny. Stwierdzono, że Internet jest głównym medium dla najmłodszych respondentów w wieku od 25 do 35 lat, ale także dla grupy najstarszej (powyżej 55 roku życia). W odniesieniu do ogółu próby badanej, jako najczęściej wykorzystywane źródło informacji wskazano etykiety na produktach. Tematyka najbardziej pożądanych przez konsumentów informacji obejmowała: termin przydatności do spożycia, cenę oraz pochodzenie dziczyzny. W oparciu o uzyskane wyniki możliwe jest opracowanie zaleceń dotyczących sposobu przygotowania materiałów informacyjnych promujących dziczyznę.
Abstract	Every information affects consumers behavior during the decision-making process. This is the main reason why the information that consumer receives should answer his needs. The aim of this paper was to indicate the information sources, that are most frequently used by game meat consumers in Poland. Also the information content was analyzed. It was found that the Internet is the main information source for the youngest respondents (25 to 35 years old), but also for the oldest ones (over 55 years old). Consumers searched for the information about: the shelf-life date, the price and the origin of game meat. They acquired those information from product labels. Based on the results obtained, it is possible to create recommendations for preparation of commercial materials about game meat.
Cytowanie	Gębski J., Kosicka-Gębska M., Kwiecińska K. (2018) Wpływ wybranych źródeł informacji na poziom wiedzy konsumentów o dziczyźnie .Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 313-322
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s313.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.121

Autor	Elwira Laskowska, Anna Twardowska,
Tytuł	Teoretyczne i praktyczne aspekty wyceny prawa użytkowania wieczystego gruntu
Title	The Theoretical and Practical Aspects of Appraisal of the Perpetual Usufruct Right to Land
Słowa kluczowe	nieruchomość, użytkowanie wieczyste, wycena
Key words	real estate, perpetual usufruct, appraisal
Abstrakt	Celem artykułu jest porównanie zasad określania wartości gruntu w zależności od celu wyceny związanego z użytkowaniem wieczystym oraz wskazanie głównych problemów związanych z wyceną tego prawa. Zakres artykułu obejmuje problematykę wyceny dla następujących celów: oddania nieruchomości w użytkowanie wieczyste, aktualizacji opłat z tytułu użytkowania wieczystego, przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności oraz obrotu wtórnego użytkowaniem wieczystym. Do zrealizowania celu wykonano przegląd literatury i przepisów prawa oraz przeprowadzono ankietę wśród osób posiadających uprawnienia w zakresie szacowania nieruchomości. Uzyskane wyniki badań potwierdzają niedoskonałość przepisów regulujących zasady wyceny związanej z prawem użytkowania wieczystego, skutkujących odmiennym poziomem wartości w zależności od celu szacowania. Również w opinii rzeczoznawców majątkowych taka wycena przysparza trudności.
Abstract	The main purpose of this study is the comparison of the rules in order to specify the appraisal of the land according to the aim of the appraisal connected with the perpetual usufruct. Another purpose is to indicate main problems related to the appraisal of this right. The area of the study covers the rules and the problems of the appraisal of this law for the following aims: establishment of the perpetual usufruct, update the charges for the perpetual usufruct, the transformation the perpetual usufruct into ownership and the secondary sale. The analysis of the source literature and the regulations were applied and the survey was conducted among the persons who are authorized to appraise the real estate in order to achieve the purpose of the study. The obtained results confirm the imperfection of the provisions regulating the appraisal principles related to the right of perpetual usufruct. This results in a different level of value depending on the purpose of the estimation. Also in the property appraisers opinion, the appraisal connected with the perpetual usufruct poses difficulties.
Cytowanie	Laskowska E., Twardowska A. (2018) Teoretyczne i praktyczne aspekty wyceny prawa użytkowania wieczystego gruntu.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 323-332
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s323.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.122

Autor	Katarzyna Łukasiewicz,
Tytuł	Przyjazdy turystów zagranicznych do Polski oraz ich wydatki w latach 2014-2017 – charakterystyka i perspektywy rozwoju
Title	Arrivals of Foreign Tourists to Poland and Their Expenses in 2014-2017; Characteristics and Development Perspectives
Słowa kluczowe	przyjazd, turystyka, Polska, perspektywy
Key words	arrival, tourism, Poland, perspective
Abstrakt	Turyści zagraniczni bardzo chętnie wybierają Polskę jako cel swojej podróży. Celem artykułu jest zaprezentowanie charakterystyki przyjazdów turystów zagranicznych do Polski z uwzględnieniem ich wydatków. Wykorzystując dane pochodzące z Ministerstwa Sportu i Turystyki, Głównego Urzędu Statystycznego oraz Narodowego Banku Polskiego przedstawiono liczbę i cele przyjazdów, długość pobytu oraz wykorzystywaną bazę noclegową. W dalszej części opracowania przedstawiono zróżnicowanie wydatków turystów zagranicznych w Polsce z uwzględnieniem przeciętnych wydatków na osobę oraz na dzień pobytu. Zaprezentowano również analizę SWOT, która określa siły i słabości turystyki przyjazdowej oraz szanse i zagrożenia związane z jej rozwojem. Z przeprowadzonej analizy wynika, że przyjazdy turystów zagranicznych wzrosły w 2017 roku o 14,1% w porównaniu do roku 2014. Największe wydatki na osobę wśród turystów zagranicznych odnotowano w przypadku turystów z krajów zamorskich, Skandynawii oraz Niemiec. Najmniej zaś wydali turyści zagraniczni z Czeskiej Republiki, Słowacji, czy Białorusi. W ramach przedstawionej analizy SWOT można stwierdzić, iż szanse rozwoju turystyki przyjazdowej do Polski opierają się głównie na takich czynnikach jak m.in.: położenie, różnorodność, coraz wyższa jakość usług, pozytywne wrażenia wracających z Polski, czy wykorzystanie marek miast (Warszawa, Kraków, Wrocław, Gdańsk).
Abstract	Foreign tourists are eager to choose Poland as their destination. The aim of the article is to present the characteristics of arrivals of foreign tourists to Poland, including their expenses. Using the data from the Ministry of Sport and Tourism, the Central Statistical Office and the National Bank of Poland, the number and purposes of arrivals, length of stay and the accommodation base used were presented. The further part of the study presents the diversification of expenses of foreign tourists in Poland, taking into account the average expenditure per person and per day of stay. A SWOT analysis was also presented, which defines the strength and weakness of inbound tourism as well as the opportunities and threats associated with its development. The analysis shows that arrivals of foreign tourists increased in 2017 by 14.1% compared to 2014. The highest expenditure per person among foreign tourists was recorded in the case of tourists from overseas countries, Scandinavia and Germany. Foreign tourists from the Czech Republic, Slovakia and Belarus issued the least. As part of the SWOT analysis presented, it can be stated that the chances of developing incoming tourism to Poland are mainly based on such factors as: location, diversity, increasingly higher quality of services, positive impressions coming back from Poland, or the use of city brands (Warsaw, Krakow, Wrocław, Gdańsk).
Cytowanie	Łukasiewicz K. (2018) Przyjazdy turystów zagranicznych do Polski oraz ich wydatki w latach 2014-2017 – charakterystyka i perspektywy rozwoju.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 333-344
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s333.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.123

Autor	Grzegorz Maciejewski,
Tytuł	Ekonomiczna dostępność żywności w państwach Unii Europejskiej
Title	Economic Access to Food in Countries of the European Union
Słowa kluczowe	ekonomiczna dostępność żywności, bezpieczeństwo żywnościowe, konsumpcja żywności, dochody gospodarstw domowych, Unia Europejska
Key words	economic access to food, food security, food consumption, household income, European Union
Abstrakt	Zaspokojenie głodu i pragnienia jest podstawowym prawem przysługującym każdemu człowiekowi. Ekonomiczna dostępność żywności stanowi jeden z czterech koniecznych warunków do zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego państw i ich obywateli. Dane FAO, Parlamentu Europejskiego czy statystyki Eurostatu pokazują, że problem ekonomicznej dostępności żywności dotyczy również państw UE. Celem prezentowanego artykułu jest ukazanie wielkości problemu ekonomicznej dostępności żywności w państwach Wspólnoty. Przeprowadzone badania dowodzą, że opisywany problem nie może być lekceważony. Wydatki na żywność stanowią wciąż jedną z głównych grup wydatków gospodarstw domowych, w państwach takich jak Rumunia czy Litwa przekraczając 20% ogółu ponoszonych wydatków. Ponad połowa obywateli UE boryka się z trudnościami związanymi z pokryciem wydatków osiąganymi dochodami. Sytuację utrudnia także nierównomierny rozkład niedożywienia występujący w poszczególnych państwach.
Abstract	Satisfying hunger and thirst is a basic right of every human. The economic access to food is one of the four necessary conditions to provide food security of countries and their citizens. Data from FAO, European Parliament or statistics from Eurostat show that the problem of economic access to food concerns countries of the European Union as well. The aim of the paper is to present the magnitude of the problem of economic access to food in the EU countries. The conducted research proves that the described problem cannot be underestimated. The food expenditure still constitutes to be one of the main groups of households’ expenditures, for instance in countries like Romania or Lithuania, where it exceeds 20% of overall expenditure. More than half of the citizens of the EU struggle to cover the expenditure with earned income. The situation is even harder because of the uneven distribution of malnutrition in particular countries.
Cytowanie	Maciejewski G. (2018) Ekonomiczna dostępność żywności w państwach Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 345-358
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s345.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.124

Autor	Robert Nowacki, Katarzyna Wasilik,
Tytuł	Cooperation of Enterprises of the Sector of Food Processing Industry with the Entities Rendering Business Services
Title	Cooperation of Enterprises of the Sector of Food Processing Industry with the Entities Rendering Business Services
Słowa kluczowe	food processing industry, business services, cooperation of enterprises, business relations
Key words	food processing industry, business services, cooperation of enterprises, business relations
Abstrakt	An intensive competition in the sector of food processing industry sets forth the requirement of improving the processes of operating in the market. One of them is cooperation with the entities rendering business services. The aim of the paper is to analyse the level of making use of business services by the enterprises operating in the food processing industry as well as to assess the cooperation between the companies rendering such services. The authors used for this purpose the results of quantitative research carried out among the enterprises operating in the polish market. In result of thereof they have ascertained that, in general, along with the growth of the size of an enterprise there grows the scale of the use of business services, and it must be said that greater propensity to use business services is displayed by the enterprises with the share of foreign capital. At the same time, the assessment of cooperation with the companies rendering business services is not determined either by the size of an enterprise or by the share of foreign capital.
Abstract	An intensive competition in the sector of food processing industry sets forth the requirement of improving the processes of operating in the market. One of them is cooperation with the entities rendering business services. The aim of the paper is to analyse the level of making use of business services by the enterprises operating in the food processing industry as well as to assess the cooperation between the companies rendering such services. The authors used for this purpose the results of quantitative research carried out among the enterprises operating in the polish market. In result of thereof they have ascertained that, in general, along with the growth of the size of an enterprise there grows the scale of the use of business services, and it must be said that greater propensity to use business services is displayed by the enterprises with the share of foreign capital. At the same time, the assessment of cooperation with the companies rendering business services is not determined either by the size of an enterprise or by the share of foreign capital.
Cytowanie	Nowacki R., Wasilik K. (2018) Cooperation of Enterprises of the Sector of Food Processing Industry with the Entities Rendering Business Services.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 359-369
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s359.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.125

Autor	Dawid Jabkowski, Karolina Pawlak,
Tytuł	Przewagi komparatywne USA w eksporcie wybranych surowców roślinnych na Jednolity Rynek Europejski
Title	Comparative Advantages of the US in the Export of Selected Plant Raw Materials to the Single European Market
Słowa kluczowe	konkurencyjność, przewagi komparatywne, surowce roślinne, owoce i orzechy, nasiona i owoce oleistych, USA, Jednolity Rynek Europejski
Key words	competitiveness, comparative advantage, plant raw materials, fruits and nuts, oil seeds and oleaginous fruits, the US, Single European Market
Abstrakt	Celem artykułu było zidentyfikowanie przewag komparatywnych USA w eksporcie wybranych surowców roślinnych na Jednolity Rynek Europejski (JRE) na tle największych unijnych producentów i eksporterów analizowanych grup produktów w latach 2003-2017. W badaniach wykorzystano dane pochodzące z zasobów Konferencji Narodów Zjednoczonych ds. Handlu i Rozwoju (UNCTAD). W analizie przewag komparatywnych zastosowano wybrane wskaźniki ujawnionych przewag komparatywnych (XRCA, MRCA, RTA), wskaźnik pokrycia importu eksportem (CR), wskaźnik specjalizacji eksportowej (SI) indeks handlu wewnątrzgałęziowego Grubela-Lloyda (IIT) oraz udziały w eksporcie. Na podstawie przeprowadzonych analiz można stwierdzić, że USA generowały wysokie przewagi komparatywne w eksporcie na JRE owoców i orzechów oraz surowców oleistych, które zapewniały im znaczącą, odpowiednio prawie 25-procentową i ponad 15-procentową część ogółu przychodów z tytułu eksportu artykułów rolno-żywnościowych do państw UE.
Abstract	The aim of the paper was to assess the US comparative advantages in the export of selected plant raw materials to the Single European Market (SEM) against the major EU producers and exporters of analysed product groups in 2003-2017. The research is based on the data from the United Nations Conference on Trade and Development (UNCTAD) resources. The following indicators were used in the comparative advantage analysis: the Revealed Comparative Advantage Indexes (XRCA, MRCA, RTA), the Coverage Ratio (CR), the Specialization Indicator (SI), Intra-Industry Trade Index (IIT) and the export shares. It was proved that the US had strong comparative advantages in the export of fruits and nuts, as well as oil seeds and oleaginous fruits to the SEM. These product groups gave the US almost 25% and more than 15% of the total revenue from the export of agri-food products to the EU countries, respectively.
Cytowanie	Jabkowski D., Pawlak K. (2018) Przewagi komparatywne USA w eksporcie wybranych surowców roślinnych na Jednolity Rynek Europejski.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 370-381
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s370.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.126

Autor	Krzysztof Pawłowski,
Tytuł	Rola środków pochodzących z Unii Europejskiej w rozwoju pszczelarstwa na przykładzie Wojewódzkiego Związku Pszczelarzy w Poznaniu
Title	The role of funds from the European Union in the development of beekeeping on the example of the Provincial Union of Beekeepers in Poznań
Słowa kluczowe	pszczelarstwo, Wielkopolska, fundusze unijne, wsparcie pszczelarstwa
Key words	beekeeping, Wielkopolska, EU funds, support for beekeeping
Abstrakt	Poza dostarczaniem niezwykle cennych produktów, pszczoły są jednym z gatunków zdolnych do zapylania roślin entomofilnych. Stąd wspieranie rozwoju pszczelarstwa w obliczu ich znaczenia dla ludzkości wydaje się być niezwykle istotne. W Polsce zadanie to jest realizowane także przy użyciu środków pochodzących z Unii Europejskiej w ramach Programów Wsparcia Rynku Produktów Pszczelich. Celem artykułu jest zatem określenie roli środków pochodzących z Unii Europejskiej w rozwoju pszczelarstwa w województwie wielkopolskim na przykładzie Wojewódzkiego Związku Pszczelarzy w Poznaniu. Do badań wykorzystano niepublikowane dane WZP w Poznaniu, a także wyniki przeprowadzonej ankiety. Wyniki badań wskazują na pozytywne oddziaływanie środków z UE na rozwój pszczelarstwa w województwie wielkopolskim, zwłaszcza ze względu na spore zainteresowanie mechanizmem wśród pszczelarzy.
Abstract	In addition to providing extremely valuable products, bees are one of the species capable of pollinating entomophilic plants. Hence, supporting the development of beekeeping in the face of their importance to humanity seems to be extremely important. In Poland, this task is also carried out using funds from the European Union as part of the Bee Market Program Support Programs. The aim of the article is therefore to determine the role of funds originating from the European Union in the development of beekeeping in the Wielkopolskie voivodship on the example of the Provincial Union of Beekeepers in Poznań. First of all unpublished JPA data in Poznań, as well as the results of surveys were used for the research. The results of the research indicate a positive impact of EU funds on the development of beekeeping in the Wielkopolskie voivodship, especially due to the considerable interest in the mechanism among beekeepers.
Cytowanie	Pawłowski K. (2018) Rola środków pochodzących z Unii Europejskiej w rozwoju pszczelarstwa na przykładzie Wojewódzkiego Związku Pszczelarzy w Poznaniu.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 382-394
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s382.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.127

Autor	Andriy Popovych,
Tytuł	Zastosowanie modelu grawitacyjnego do analizy międzynarodowego handlu miodem pszczelim
Title	The Application of a Gravitational Model for Analyzing of International Trade in Bee Honey
Słowa kluczowe	miód pszczeli, międzynarodowy handel, model grawitacyjny
Key words	bee honey, international trade, gravitational model
Abstrakt	Celem artykułu jest określenie cech funkcjonowania i identyfikacja trendów w rozwoju światowego rynku miodu. Aby zidentyfikować czynniki wpływające na światowy handel miodem, zastosowano model grawitacyjny, a mianowicie jego odmianę dla pojedynczego produktu. Dane statystyczne dotyczące handlu międzynarodowego pozyskano z baz światowych organizacji i użyto do ilościowego określenia tego modelu. W wyniku analizy ekonometrycznej danych panelowych zidentyfikowano determinanty światowego handlu miodem i potwierdziła zasadność zastosowania modelu grawitacyjnego do oceny tego rynku.
Abstract	The aim of the article is to analyze the characteristics of functioning and to identify trends in the development of the global honey market. To analyze the factors affecting global trade in honey, the gravity model was used, namely its variation for a single product. Statistics on international trade from databases of leading international organizations were used to quantify this model. As a result of econometric analysis of panel data, the determinants of global trade in honey were identified and the use of the gravity model was justified in assessing this market.
Cytowanie	Popovych A. (2018) Zastosowanie modelu grawitacyjnego do analizy międzynarodowego handlu miodem pszczelim.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 395-406
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s395.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.128

Autor	Saada Reuveni,
Tytuł	Hunger Solution: One-Dimensional and Multi-Dimensional Food Security Programs
Title	Hunger Solution: One-Dimensional and Multi-Dimensional Food Security Programs
Słowa kluczowe	categorization, classification, one-dimension, multi-dimension, food security
Key words	categorization, classification, one-dimension, multi-dimension, food security
Abstrakt	Addressing hunger requires many different programs to tackle this issue. These programs need to be organized in an effective way, and so far, no evidence exists of attempts made to categorize hunger solution programs. This study takes the first step in suggesting a new approach to hunger program categorization. The two categories suggested are one-dimensional hunger programs and multi-dimensional hunger programs. The first category emphasizes a solution focused on one channel of activity to address the hunger problem. The second category emphasizes that hunger is a complex, multi-dimensional problem that requires a multi-pronged solution, working simultaneously through several channels to address hunger. This study tests six food security programs, discusses each profile’s working plans, and determines which category each program applies to. Categorization makes the study of hunger programs much easier and helps to identify similarity between proposes solutions. It has a practical side too. For example, it could serve as a basis for developing other new ideas for this issue or help to compare and determine effective programs or solutions. The two categories offered in this study for food security programs could also be easily applied to other hunger programs.
Abstract	Addressing hunger requires many different programs to tackle this issue. These programs need to be organized in an effective way, and so far, no evidence exists of attempts made to categorize hunger solution programs. This study takes the first step in suggesting a new approach to hunger program categorization. The two categories suggested are one-dimensional hunger programs and multi-dimensional hunger programs. The first category emphasizes a solution focused on one channel of activity to address the hunger problem. The second category emphasizes that hunger is a complex, multi-dimensional problem that requires a multi-pronged solution, working simultaneously through several channels to address hunger. This study tests six food security programs, discusses each profile’s working plans, and determines which category each program applies to. Categorization makes the study of hunger programs much easier and helps to identify similarity between proposes solutions. It has a practical side too. For example, it could serve as a basis for developing other new ideas for this issue or help to compare and determine effective programs or solutions. The two categories offered in this study for food security programs could also be easily applied to other hunger programs.
Cytowanie	Reuveni S. (2018) Hunger Solution: One-Dimensional and Multi-Dimensional Food Security Programs.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 407-416
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s407.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.129

Autor	Barbara Roszkowska-Mądra,
Tytuł	Koncepcja i znaczenie obszarów rolniczych o wysokich walorach przyrodniczych
Title	The Concept and Importance of High Nature Value Farmland
Słowa kluczowe	definicja obszarów HNV, funkcje obszarów HNV, ochrona obszarów HNV, WPR
Key words	definition of HNV farmland (HNVf), functions of HNVf, protection of HNVf, CAP
Abstrakt	Koncepcja rolniczych obszarów HNV (ang. HNV farmland, lub HNVf) została wprowadzona do nauki i polityki gospodarczej Unii Europejskiej na przełomie dwóch ostatnich wieków, jako podstawa do skutecznych działań na rzecz przeciwdziałania dalszej redukcji bioróżnorodności na gruntach rolnych. Dotychczas ta ważna kwestia nie jest zadawalająco dyskutowana i prezentowana w piśmiennictwie polskim. W niniejszej pracy przeglądowej, stanowiącej przegląd i analizę europejskiej literatury naukowej, monografii i raportów unijnych, przedstawiono ważne zagadnienia, dotyczące definicji i typów rolniczych obszarów HNV, ich znaczenia przyrodniczego i gospodarczego oraz uzasadnienia realizacji programowej ochrony. Obszar rolniczy HNV stanowi grunty rolne, na których istnieje bogata bioróżnorodność o dużym znaczeniu dla ochrony gatunków, siedlisk i krajobrazów oraz stosowane są ekstensywne systemy rolnicze, które sprzyjają dalszemu trwaniu lub wzbogacania istniejącej tam agro-bioróżnorodności. Obszary HNV pozwalają realizować wiele funkcji oraz dostarczać dóbr publicznych, środowiskowych i społeczno-gospodarczych. Uznaje się, że najlepszym sposobem ochrony wysokich walorów przyrodniczych obszarów rolniczych jest prowadzenie na nich ekstensywnej lub niskonakładowej gospodarki rolniczej. Dla spełnienia tego postulatu UE nakłada na kraje członkowskie obowiązek wdrażania koncepcji obszarów HNV, polegający głównie na ich delimitacji oraz wielostronnym i elastycznym wspieraniu rolników na tych terenach w ramach Wspólnej Polityki Rolnej i innych polityk krajowych.
Abstract	The concept of HNV farmland (HNVf) was introduced to the science and economic policy of the European Union at the turn of the last two centuries as a basis for effective measures to stop further reduction of biodiversity on farmlands. So far, this important issue has not been successfully discussed and presented in the Polish literature. In this review paper, based on European scientific literature, monographs and EU reports, important issues have been presented regarding the definition and types of HNVf, their environmental and economic importance and the justification for the implementation of program protection. HNV farmlands include those agricultural lands where rich agro-biodiversity exists – which is important for general protection of species, habitats and landscapes – and where they are accompanied by extensive or/and low-input farming systems. HNVf allow us to perform many functions and provide public, environmental and socio-economic goods. It is recognized that the best way to protect the high nature value of agricultural areas is to conduct on them extensive or low-input farming systems. In order to meet this demand, the EU imposes on Member States the obligation to implement the concept of HNVf, consisting mainly in their delimitation and flexible support for farmers in these areas under the Common Agricultural Policy and other national policies.
Cytowanie	Roszkowska-Mądra B. (2018) Koncepcja i znaczenie obszarów rolniczych o wysokich walorach przyrodniczych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 417-425
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s417.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.130

Autor	Wioleta Sobczak, Rafał Zbyrowski,
Tytuł	Integracja przestrzenna rynków hurtowych – zastosowanie dla rynku fasoli szparagowej
Title	Spatial Integration of Wholesale Markets – Application for the Green Bean Market
Słowa kluczowe	transmisja cen, integracja przestrzenna, model VAR, przyczynowość w sensie Grangera, funkcja odpowiedzi na impuls
Key words	price transmission, spatial integration, VAR model, Granger causality, impulse response function
Abstrakt	Celem opracowania była ocena poziomu integracji przestrzennej rynków hurtowych owoców i warzyw na przykładzie fasoli szparagowej. W pracy podjęto problem mechanizmu powiązań cenowych i transmisji cen pomiędzy rynkami hurtowymi. Do opracowania wykorzystano dzienne notowania cen analizowanego gatunku na pięciu rynkach hurtowych w Polsce. Do opracowania danych posłużyły metody ekonometryczne tj. wybrane modele ekonometrii dynamicznej. Wskazano, że znaczenie poszczególnych rynków hurtowych w kreowaniu cen zależy m.in. od wielkości rynku oraz jego lokalizacji.
Abstract	The aim of the study was to assess the level of spatial integration of wholesale fruit and vegetable markets in Poland based on the example of green bean, with respect to the results of research on a global scale. The paper discusses the problem of the price mechanism and transmission between the wholesale markets. The daily price quotations of the analyzed species on five wholesale markets in Poland were used for the study. Econometric methods, that is selected models of dynamic econometrics, were used to develop the data.
Cytowanie	Sobczak W., Zbyrowski R. (2018) Integracja przestrzenna rynków hurtowych – zastosowanie dla rynku fasoli szparagowej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 426-436
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s426.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.131

Autor	Aneta Mikuła, Stanisław Stańko,
Tytuł	Tendencje na rynku masła i serów na świecie i w Polsce w latach 2001-2017
Title	Tendencies in the Global Butter and Cheese Markets and in Poland in the years 2001-2017
Słowa kluczowe	masło, ser, produkcja, zużycie krajowe, nadwyżki rynkowe
Key words	butter, cheese, production, domestic consumption, market surpluses
Abstrakt	Przedstawiono zmiany w produkcji oraz tendencje w niedoborach/nadwyżkach rynkowych masła i sera na świecie w latach 2001-2017 u największych producentów oraz w Polsce. Nadwyżki rynkowe masła zwiększały się w: Nowej Zelandii, UE i Białorusi, a zmniejszały w Australii i na Ukrainie. Niedobory rosły w Chinach, Meksyku, Iranie i Turcji, a zmniejszały się w Rosji i Kanadzie. Względnie zrównoważona produkcja i spożycie występowały w Indiach, Pakistanie, USA i Brazylii. Na rynku sera nadwyżki rosły w: UE, USA, Nowej Zelandii, Argentynie i Białorusi, a zmniejszały się w Australii i na Ukrainie. Niedobory rosły w: Rosji, Brazylii, Meksyku. W Polsce rosły nadwyżki produkcji masła i sera, co skutkowało rosnącym eksportem, kierowanym głównie do krajów UE. Ceny masła i sera w krajach UE i na rynku światowym charakteryzowały się konwergencją. Na początku badanego okresu ceny masła w UE były o 134% wyższe niż na rynku światowym, a sera o 92,6%, a w 2017 r. różnice te wynosiły odpowiednio: 6% i 0,6%.
Abstract	Changes in production and trends in shortages / market surpluses of butter and cheese in the world and in Poland in 2001-2017 were presented. Market surplus of butter increased in New Zealand, EU and Belarus, and decreased in Australia and Ukraine. Shortages grew in China, Mexico, Iran and Turkey, and decreased in Russia and Canada. Relatively balanced production and consumption occurred in India, Pakistan, the USA and Brazil. On the cheese market, surplus grew in: EU, USA, New Zealand, Argentina and Belarus, and decreased in Australia and Ukraine. The shortages grew in: Russia, Brazil, Mexico. In Poland, there were surpluses in butter and cheese production, which resulted in growing exports, directed mainly to EU countries. Prices of butter and cheese in EU countries and on the world market were characterized by convergence. At the beginning of the analyzed period, butter prices in the EU were 134% higher than on the world market, and cheese prices were higher by 92.6%, and in 2017 these differences were respectively 6% and 0.6%.
Cytowanie	Mikuła A., Stańko S. (2018) Tendencje na rynku masła i serów na świecie i w Polsce w latach 2001-2017.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 437-450
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s437.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.132

Autor	Aneta Suchoń,
Tytuł	Spółdzielczość rolnicza we Francji i Niemczech – wybrane zagadnienia prawne i ekonomiczne
Title	Agricultural Cooperatives in France and Germany – Selected Legal and Economic Issues
Słowa kluczowe	spółdzielnie rolnicze, rolnictwo, gospodarstwo rolne, spółdzielnie we Francji i Niemczech
Key words	agricultural cooperatives, agriculture, agricultural holding, cooperatives in France and Germany
Abstrakt	Francja i Niemcy są przykładami państw, w których rolnictwo jest istotnym działem gospodarki, występuje duża liczba gospodarstw rolnych, a ruch spółdzielczy jest bardzo popularny. W Unii Europejskiej funkcjonuje ponad 22 tys. spółdzielni rolniczych. W ramach rozważań zaprezentowano dane statystyczne i regulacje prawne dotyczące spółdzielni rolniczych we Francji i Niemczech, w szczególności francuski Code Rural oraz niemiecką ustawa Genossenschaftsgesetz. W podsumowaniu autorka stwierdziła, że polski prawodawca, tworząc nowy prawny model spółdzielczości, powinien bezsprzecznie skorzystać z doświadczeń i niektórych rozwiązań prawnych występujących w Niemczech i Francji, m.in. w zakresie wprowadzenia szerokiej definicji spółdzielni rolniczych, uproszczeń w zakresie zakładania i funkcjonowania tych podmiotów, instrumentów finansowych, w tym podatkowych, łączenia spółdzielni z innymi podmiotami spółdzielczymi czy spółkami kapitałowymi.
Abstract	France and Germany are examples of countries where agriculture is an important part of the economy, there is a large number of farms and the cooperative movement is very popular. In the European Union there are over 22 thousand agricultural cooperatives. The article presents statistical data and legal regulations concerning agricultural cooperatives in France and Germany, in particular, the French Code Rural and the German Genossenschaftsgesetz. In conclusion the author states that the Polish legislature, creating a new model of cooperative law, should unquestionably draw on the experience and some legal solutions implemented in Germany and France, and in particular introduce a broad definition of agricultural cooperatives, a simplified procedure of their formation and functioning, financial instruments, including tax, and rules on merging cooperatives with other cooperative entities or companies.
Cytowanie	Suchoń A. (2018) Spółdzielczość rolnicza we Francji i Niemczech – wybrane zagadnienia prawne i ekonomiczne .Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 451-462
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s451.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.133

Autor	Grzegorz Letkowski, Joanna Szwacka-Mokrzycka,
Tytuł	Kierunki dostosowań przedsiębiorstw handlowych do wzorców zakupowych konsumentów
Title	Directions of Adaptation of Commercial Enterprises to Consumer Purchasing Patterns
Słowa kluczowe	handel detaliczny, zmiany strukturalne w handlu, wzorce zakupowe konsumentów
Key words	retail trade, trade structural changes, consumer purchasing patterns
Abstrakt	W okresie transformacji polskiej gospodarki, największe zmiany zaszły w systemie dystrybucji. Tak jak w latach 90. XX w. integratorem w łańcuchu żywnościowym był przemysł spożywczy, tak w drugiej dekadzie XXI w. funkcję tę pełni handel detaliczny. Wynika to z faktu rosnącej pozycji korporacji transnarodowych w Polsce. Celem przewodnim artykułu jest przedstawienie skali i zakresu zmian w handlu detalicznym w Polsce i określenie kierunku dostosowań przedsiębiorstw handlowych do wzorców zakupowych konsumentów. Punktem wyjścia rozważań jest przedstawienie procesów koncentracji sektora w latach 2012-2016. Następnie poddano analizie kierunki zmian w handlu detalicznym w okresie transformacji gospodarki polskiej. W kolejnej części opracowania przedstawiono dostosowania przedsiębiorstw handlowych do wzorców zakupowych polskich konsumentów.
Abstract	During the transformation of the Polish economy, the huge changes took place in the distribution system. In 1990 the integrator in the food chain was the food industry. In the second decade of the 21st century, the same function is fulfilled by retail trade. This situation is due to the growing position of transnational corporations in Poland. The main goal of the article is to present the scale and scope of changes in retail trade in Poland and to determine the direction of adaptation of commercial enterprises to consumer purchasing patterns. The starting point of consideration is to present the processes of sector concentrations in 2012-2016. Then, the trends of retail trade during the transformation of the Polish economy were analysed. The next part of the study presents adaptations of trade enterprises to the purchasing patterns of Polish consumers.
Cytowanie	Letkowski G., Szwacka-Mokrzycka J. (2018) Kierunki dostosowań przedsiębiorstw handlowych do wzorców zakupowych konsumentów.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 463-472
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s463.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.134

Autor	Katarzyna Utnik-Banaś,
Tytuł	Dynamika światowej produkcji mięsa drobiowego w latach 1965 2016
Title	The Dynamics of World Production of Poultry Meat from 1965 2016
Słowa kluczowe	produkcja mięsa, produkcja drobiarska, Polska
Key words	meat production, poultry production, Poland
Abstrakt	Produkcja mięsa drobiowego odznacza się wysoką dynamiką wzrostu. Do największych światowych producentów mięsa drobiowego należą: Stany Zjednoczone, Chiny i Brazylia. Produkcja mięsa drobiowego w tych trzech krajach stanowiła ok. 45% produkcji światowej w 2016 roku. Pozostałymi krajami liczącymi się w świecie w produkcji drobiarskiej były: Rosja, Indie, Meksyk, Japonia i Polska. Największy wzrost produkcji drobiu w latach 1965-2016 miał miejsce w Brazylii oraz w Chinach. Natomiast udział Stanów Zjednoczonych oraz krajów obecnej Unii Europejskiej w ujęciu procentowym zmniejszał się. W Polsce wzrost produkcji drobiarskiej w analizowanym okresie był ponad 25-krotny. Od 2014 roku Polska jest największym producentem i eksporterem mięsa drobiowego w Unii Europejskiej.
Abstract	The production of poultry meat is characterized by high dynamics of growth. The world's largest producers of poultry meat include: USA, China and Brasil. The production of poultry meat in these three countries accounted for around 45% of world production in 2016. The other countries that counted in the world in poultry production were: Russia, India, Mexico, Japan and Poland. The largest increase in poultry production in 1965-2016 took place in Brazil and China. On the other hand, the share of the United States and the countries of the present European Union in percentage terms decreased. In Poland, the increase in poultry production in the analyzed period was over 25 times. Since 2014, Poland is the largest producer and exporter of poultry meat in the European Union.
Cytowanie	Utnik-Banaś K. (2018) Dynamika światowej produkcji mięsa drobiowego w latach 1965 2016.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 473-480
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s473.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.135

Autor	Łukasz Pietrych, Ewa Wasilewska,
Tytuł	Starzenie się społeczeństwa a wzrost gospodarczy w krajach Unii Europejskiej
Title	Demographical Ageing and Economic Growth in the UE Countries
Słowa kluczowe	starzenie się ludności, wzrost gospodarczy, Unia Europejska, modele panelowe
Key words	demographical ageing, economic growth, European Union, panel models
Abstrakt	Z uwagi na wciąż pogłębiający się proces demograficznego starzenia się ludności i znaczenie skutków tego procesu dla gospodarki, w artykule poddano analizie relację pomiędzy starzeniem się społeczeństwa krajów Unii Europejskiej a wzrostem gospodarczym. Celem podjętych badań była próba określenia wpływu starzenia się społeczeństwa na dynamikę wzrostu gospodarczego w krajach UE 27. Okres badań obejmował lata 1996-2016, dane pochodziły z bazy Eurostatu oraz Banku Światowego. Na potrzeby badań uwzględniono podział na kraje „starej” Unii i „nowej” Unii. Za miarę wzrostu gospodarczego przyjęto tempo wzrostu PKB, natomiast uwzględnionymi miarami starości demograficznej były stopa starości (odsetek osób w wieku 65+ w populacji) oraz współczynnik sędziwej starości (odsetek osób w wieku 80+ w populacji). Wykorzystano modele panelowe. Stwierdzono, że demograficzne starzenie się społeczeństwa ujemnie koreluje z dynamiką wzrostu gospodarczego. W skonstruowanych modelach panelowych dla krajów „starej” Unii współczynniki regresji odpowiadające stopie starości i współczynnikowi sędziwej starości wynosiły odpowiednio: –0,446 oraz –1,521, podczas gdy dla krajów „nowej” Unii były równe: –0,153 (dla stopy starości) oraz –0,980 (dla współczynnika sędziwej starości). Oznacza to, że negatywny wpływ starzenia się ludności na tempo wzrostu PKB jest silniejszy w krajach „starej” Unii w porównaniu z krajami „nowej” Unii.
Abstract	Due to the still growing demographic aging process and the significance of this process on the economy, the article analyzes relationship between the demographic aging of the European Union countries and economic growth. The aim of the research was to determine the impact of demographic aging on the rate of economic growth in the EU27. The research period covered the years 2000-2015. Data from the Eurostat and the World Bank databases were used. The study adopted a division into the “old” and “new” EU Member States. The rate of GDP growth was taken as the measure of economic growth, while the measures of demographic aging included the old-age rate (percentage of population aged 65 or over) and the venerable senility rate (share of the population at the age of 80 or more in the general number of population). Panel models were used. It was found that the demographical aging of society negatively correlates with the dynamics of economic growth. In panel models constructed for countries of the "old" Union, regression coefficients for the old-age rate and the venerable senility rate were respectively: –0,446 and –1,521, while for the "new" EU countries were equal to: –0,153 (for the old-age rate) and –0,980 (for the venerable senility rate). This means that the negative impact of demographic aging on the GDP growth rate is more strongly observed in the countries of the "old" Union in comparison with the countries of the "new" Union.
Cytowanie	Pietrych Ł., Wasilewska E. (2018) Starzenie się społeczeństwa a wzrost gospodarczy w krajach Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 481-492
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s481.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.136

Autor	Natalia Wasilewska, Mirosław Wasilewski, Serhiy Zabolotnyy,
Tytuł	The Enterprise’s Financial Condition Assessment as a Component of its Creditworthiness
Title	The Enterprise’s Financial Condition Assessment as a Component of its Creditworthiness
Słowa kluczowe	financial condition assessment, lending to enterprises, credit history, liquidity, debt, business activity, profitability
Key words	financial condition assessment, lending to enterprises, credit history, liquidity, debt, business activity, profitability
Abstrakt	The article covers aspects of financial condition analysis regarding creditworthiness of Ukrainian agricultural enterprises that had to operate in unstable economic conditions in 2009-2017. It is proposed to improve methodological approaches to financial assessment of an enterprise – a potential borrower, due to changes in the economy, in particular in the financial sector, which have been influenced by crises that have shaken the Ukrainian economy twice in the past ten years. The proposed approaches to assessing the financial condition of an agricultural enterprise as a component of its creditworthiness increase the accuracy and credibility of such assessments and help to minimize credit risks.
Abstract	The article covers aspects of financial condition analysis regarding creditworthiness of Ukrainian agricultural enterprises that had to operate in unstable economic conditions in 2009-2017. It is proposed to improve methodological approaches to financial assessment of an enterprise – a potential borrower, due to changes in the economy, in particular in the financial sector, which have been influenced by crises that have shaken the Ukrainian economy twice in the past ten years. The proposed approaches to assessing the financial condition of an agricultural enterprise as a component of its creditworthiness increase the accuracy and credibility of such assessments and help to minimize credit risks.
Cytowanie	Wasilewska N., Wasilewski M., Zabolotnyy S. (2018) The Enterprise’s Financial Condition Assessment as a Component of its Creditworthiness.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 493-503
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s493.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.137

Autor	Joanna Wyrobek,
Tytuł	Analiza porównawcza sytuacji finansowej farm wiatrowych w wybranych krajach Unii Europejskiej w latach 2009-2017
Title	Comparative Analysis of Wind Farms Financial Situation in Selected Countries of the European Union in years 2009-2017
Słowa kluczowe	farmy wiatrowe, źródła odnawialne energii, finanse przedsiębiorstw energetycznych
Key words	wind farms, renewable resources, corporate finance
Abstrakt	Celem publikacji była jest analiza porównawcza wybranych wskaźników sytuacji finansowej przedsiębiorstw, których główną działalnością jest generowanie energii wiatrowej i jej sprzedaż do sieci energetycznej. W publikacji porównano wybrane średnie wartości wskaźników finansowych dla następujących krajów Unii Europejskiej: Austria, Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Litwa, Łotwa, Niemcy, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Węgry, Wielka Brytania, Włochy. Wnioskiem z badań jest wysoka rentowność farm wiatrowych w Austrii, Belgii, Portugalii i Wielkiej Brytanii, co pokrywa się z wysokimi cenami energii elektrycznej w tych krajach. Kraje z niższymi cenami energii odnotowały zwykle gorsze wyniki finansowe farm wiatrowych. Są jednak od tej reguły wyjątki (farmy wiatrowe w Niemczech mimo wysokich cen energii elektrycznej nie uzyskiwały bardzo dobrych wyników finansowych).
Abstract	The aim of the publication was a comparative analysis of selected indicators of the financial situation of enterprises whose main activity is the generation of wind energy and its sale to the power grid. The publication compared selected average values of financial ratios for the following European Union countries: Austria, Belgium, Bulgaria, Croatia, Czech Republic, Denmark, Estonia, Finland, France, Greece, Spain, the Netherlands, Ireland, Lithuania, Latvia, Germany, Poland, Portugal, Romania, Slovakia, Slovenia, Sweden, Hungary, Great Britain, Italy. The conclusion from the research is the authors observed high profitability of wind farms in Austria, Belgium, Portugal and the United Kingdom, which coincides with the high electricity prices in these countries. Countries with lower energy prices usually recorded worse financial results of wind farms. There are, however, exceptions to this rule (wind farms in Germany, despite high electricity prices, did not achieve very good financial results).
Cytowanie	Wyrobek J. (2018) Analiza porównawcza sytuacji finansowej farm wiatrowych w wybranych krajach Unii Europejskiej w latach 2009-2017.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 504-514
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s504.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.138

Autor	Katarzyna Żak,
Tytuł	Poland’s Position on the Investment Development Path
Title	Poland’s Position on the Investment Development Path
Słowa kluczowe	Foreign Development Investment (FDI), Investment Development Path Model (IDP Model), Poland
Key words	Foreign Development Investment (FDI), Investment Development Path Model (IDP Model), Poland
Abstrakt	In the modern world based on open national economies, individual countries are closely related and even interdependent in terms of trade, investment flows, labor migration, as well as cooperation at the level of enterprises. The role of enterprises in foreign markets in the form of FDI is growing, while the national economies compete for the inflow of such capital. Due to the fact that since the 1990s Poland has been extensively involved in internationalization processes, it seems important to find answers to the questions: how has the inflow of FDI into the country evolved over the years; what position have Polish investors built in foreign markets during this time; and, finally, what is the current position of Poland on the investment development path. To answer these questions, research tools such as the review of domestic and foreign literature were used and desk research (based on NBP and UNCTAD statistical databases) was carried out to determine the position of the Polish economy in the IDP model. The analyses indicate that since 2008, Poland has been moving towards the third phase of the IDP model in a slow but steady manner.
Abstract	In the modern world based on open national economies, individual countries are closely related and even interdependent in terms of trade, investment flows, labor migration, as well as cooperation at the level of enterprises. The role of enterprises in foreign markets in the form of FDI is growing, while the national economies compete for the inflow of such capital. Due to the fact that since the 1990s Poland has been extensively involved in internationalization processes, it seems important to find answers to the questions: how has the inflow of FDI into the country evolved over the years; what position have Polish investors built in foreign markets during this time; and, finally, what is the current position of Poland on the investment development path. To answer these questions, research tools such as the review of domestic and foreign literature were used and desk research (based on NBP and UNCTAD statistical databases) was carried out to determine the position of the Polish economy in the IDP model. The analyses indicate that since 2008, Poland has been moving towards the third phase of the IDP model in a slow but steady manner.
Cytowanie	Żak K. (2018) Poland’s Position on the Investment Development Path.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 515-524
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s515.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/PRS.2018.18.4.139