Wyniki wyszukiwania

Autor	Izabela Lipińska
Tytuł	Rola i funkcjonowanie wspólnot gruntowych we współczesnych warunkach gospodarczych
Title	The role and functioning of land communities in current economy conditions
Słowa kluczowe	zarządzawspólnoty gruntowe, analiza prawna
Key words	land communities, legal analysis
Abstrakt	Wspólnoty gruntowe są jedną z form grupowego gospodarowania gruntami rolnymi, leśnymi oraz wodnymi. Ich istotą jest uprawnienie do korzystania ze wspólnego gruntu, służące mieszkańcom danego regionu tylko dlatego, że są jego mieszkańcami. Obowiązujące zasady funkcjonowania wspólnot gruntowych, które zostały uregulowane w latach 60ych, do tej pory nie zostały zmienione. Celem artykułu jest określenie sytuacji i zasadności istnienia wspólnot gruntowych we współczesnych warunkach gospodarczych. W szczególności chodzi o to, czy taka właśnie forma władania gruntami nadal ma z jednej strony zasadność istnienia, natomiast z drugiej czy wpisuje się we współczesne realia ekonomiczno-prawne. W pracy została zastosowana metoda dogmatycznej analizy aktów prawnych. Wykorzystano także literaturę przedmiotu oraz orzecznictwo. Ponadto materiał badawczy stanowiły opracowania i raporty pochodzące z MRiRW. Badania wykazały, że m.in. istnienie wspólnot gruntowych jest sprzeczne z założeniami gospodarki wolnorynkowej oraz z założeniem racjonalnego działania rolników oraz podmiotów gospodarczych.
Abstract	The land communities are one of the forms of group farming. They include agricultural, forest and water lands. Their nature lets the farmers make use of common land just because they live in a certain area. The current rules of their organization were established in the 60ies and since then have not been changed. The aim of this article is to determine the situation and the legitimacy of land communities in the present economic environment. Particularly, it conducts to an answer to the question if such forms should exist and if they respond to the present economic and legal real circumstances. The dogmatic analysis of legal acts methods were used, as well as the study of literature and jurisdiction. Besides, the reports of Ministry of Agriculture and Rural Development were examined. The research has proved that existence of land communities is against the free market and efficient farmers’ and the other parties’ activities
Cytowanie	Lipińska I. (2010) Rola i funkcjonowanie wspólnot gruntowych we współczesnych warunkach gospodarczych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 10(25), z. 4: 35-44
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2010_T10(25)_n4_s35.pdf

Autor	Barbara Roszkowska-Mądra
Tytuł	Typologia systemów gospodarowania w rolnictwie jako przykład stosowania zasady good governance w rozwoju obszarów ONW
Title	Typology of farming systems as a tool for implementation of the good governance rule in less favoured areas development
Słowa kluczowe	good governance. ONW, obszary wiejskie, rozwój zrównoważony
Key words	good governance, LFA, rural area, sustainable development
Abstrakt	W pracy przedstawiono uzasadnienie stosowania zasad dobrego rządzenia w polityce rozwoju obszarów wiejskich o niekorzystnych warunkach gospodarowania w rolnictwie (ONW). W celu usprawnienia i poprawy skuteczności zarządzania rozwojem obszarów ONW, które są postrzegane jako ,,wymagające” w sferze rozpoznawania i planowania rozwoju, zaproponowano wykorzystanie typologii systemów gospodarowania w rolnictwie. Takie podejście do zarządzania rozwojem ONW pozwala na elastyczne stosowanie i bardziej efektywne wykorzystanie instrumentów wsparcia kierowanych na te tereny. To może przyczynić się do możliwie skutecznego rozwiązywania zróżnicowanych problemów rozwojowych na ONW, jak również do wdrażania powszechnie akceptowanego europejskiego podejścia do rozwoju wsi i rolnictwa, jakim jest paradygmat zrównoważonego i wielofunkcyjnego rozwoju.
Abstract	A justification of using the good governance rule in the policy of less favoured areas (LFAs) development was presented. Using typology of farming systems for increasing efficiency of public governance in the LFAs development was discussed. This approach allows a flexible implementation of different measures applied in these very diverse areas. Then, public measures and instruments could be more effectively utilized and natural, social and economic problems occurring in LFAs can be solved in a shorter period of time. Also, the European paradigm of rural areas sustainable development involving multifunctionality and diversification of agriculture can be implemented more effectively
Cytowanie	Roszkowska-Mądra B. (2010) Typologia systemów gospodarowania w rolnictwie jako przykład stosowania zasady good governance w rozwoju obszarów ONW.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 10(25), z. 4: 82-89
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2010_T10(25)_n4_s82.pdf

Autor	Katarzyna Gutowska, Roman Kisiel
Tytuł	Unijna pomoc finansowa jako czynnik stymulujący przekształcenia w polskim rolnictwie po akcesji europejskiej
Title	Union financial assistance as the stimulating factor of transformation in polish agriculture after european accesion
Słowa kluczowe	produkcja rolnicza, Wspólna Polityka Rolna, wykorzystanie funduszy unijnych
Key words	agriculture production, Common Agriculture Policy, utilization of union funds
Abstrakt	Opracowanie zawiera ocenę wykorzystania wsparcia unijnego oraz skutków realizacji projektów na rzecz polskiego rolnictwa w pierwszym okresie programowania po akcesji Polski do UE. Ocenę wykonano na podstawie ankiet przeprowadzonych wśród 51 właścicieli gospodarstw rolnych z powiatów ciechanowskiego i działdowskiego. W opracowaniu przedstawiono opinie respondentów, dotyczące wpływu wsparcia unijnego na dynamikę procesów restrukturyzacyjnych i modernizacyjnych w polskim rolnictwie, poziom dochodów rolników oraz konkurencyjność gospodarstw. Po zakończeniu pierwszego okresu programowania, respondenci zauważyli znaczną popraw ę w wyposażeniu gospodarstw w maszyny oraz urządzenia rolnicze i dostosowaniu ich do wymogów sanitarno-weterynaryjnych UE (54% rolników z powiatu ciechanowskiego, 48% z powiatu działdowskiego). Zasilenie gospodarstw środkami unijnymi wpłynęło na intensyfikację działań w zakresie modernizacji budynków gospodarczych (odpowiednio 35 i 28%), zwiększenie skali i wydajności produkcji (odpowiednio 47, 48%), a tym samym przyczyniło się do obniżenia kosztów wytwarzania i poprawy sytuacji materialnej rolników (odpowiednio 66, 80%).
Abstract	This article aims to assess the advantages of European Union relief and results of projects implemented in Polish agriculture in the first accession period. Surveys were conducted in a group of 51 farmers from land ciechanowski and dzialdowski. The purpose of this research was to evaluate the farmers. opinion about the influence of: EU financial assistance on the dynamism of the process of restructure and modernization in Polish agriculture, the level of Polish farmers. income and farm competitiveness. After the first accession period farm owners noticed considerable improvement in farm equipment and sanitary- veterinary conditions (54% from ciechanowski, 48% from dzialdowski). EU financial aid resulted in modernization of farms buildings (35%, 28%), increase in scale and efficiency of agriculture production (47%, 48%), what took effect in reduction in production costs and better financial situation of Polish farmers (66%, 80%).
Cytowanie	Gutowska K., Kisiel R. (2010) Unijna pomoc finansowa jako czynnik stymulujący przekształcenia w polskim rolnictwie po akcesji europejskiej.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 1: 98-108
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n1_s98.pdf

Autor	Jan Pawlak
Tytuł	Rola mechanizacji w rozwoju rolnictwa
Title	Role of mechanization in the development of agriculture
Słowa kluczowe	rolnictwo, mechanizacja, zadania, efektywność, poszanowanie .środowiska
Key words	agriculture, mechanization, tasks, efficiency, enviroment conservation
Abstrakt	Znaczący udział w kosztach produkcji rolniczej z jednej strony, a wpływ na wydajność pracy z drugiej powodują, że mechanizacja rolnictwa spełnia ważną rolę w rozwoju rolnictwa. Zmiany uwarunkowań makroekonomicznych oraz ewolucja wymagań konsumentów żywności i ich relacji z kompleksem rolno-spożywczym, a także sytuacja na obszarach wiejskich stawiają nowe wyzwania wobec mechanizacji gospodarstw rolniczych. Powinna ona pomóc w zwiększeniu efektywności produkcji rolniczej, umożliwić dostarczenie konsumentom pełnej informacji o procesach produkcji żywności oraz zapewnić poszanowanie środowiska naturalnego i dobrostanu zwierząt.
Abstract	Significant share in costs of agricultural production on one hand, and the effect on labor productivity on the other, cause that the role of farm mechanization in the development of agriculture is important. Changes in macroeconomic conditions as well as in the behavior and in relations between consumers and the agri-food chain and in situation on rural areas raise new challenges towards farm mechanization. It should help to increase the efficiency of agricultural production, enable the traceability of food products, and ensure the environment conservation and animal welfare.
Cytowanie	Pawlak J. (2010) Rola mechanizacji w rozwoju rolnictwa.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 2: 165-175
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n2_s165.pdf

Autor	Adam Czudec, Dariusz Zając
Tytuł	Znaczenie programu rolnośrodowiskowego we wdrażaniu form wielofunkcyjnego rolnictwa
Title	Agri-environmental programme enforcement as a form of multifunctional agriculture
Słowa kluczowe	wielofunkcyjność rolnictwa, program rolno-środowiskowy, region południowo-wschodniej Polski
Key words	multifunctionality of agriculture, agri-environmental programme, south-eastern region of Poland
Abstrakt	W opracowaniu przeprowadzono analizę zasobów czynników wytwórczych i wyników ekonomicznych gospodarstw rolnych realizujących program rolnośrodowiskowy w regionie południowo-wschodniej Polski. Z badań wynika, że gospodarstwa realizujące program rolnośrodowiskowy dysponowały znacznie większymi zasobami ziemi rolniczej niż typowe w tym regionie gospodarstwa rolne, a ponadto charakteryzowały się relatywnie dużą siłą ekonomiczną, mierzoną wielkością ESU. Ponadto gospodarstwa te są dość mocno zróżnicowane w zależności od rodzaju realizowanego pakietu rolnośrodowiskowego. Najsilniejsze związki z rynkiem miały gospodarstwa realizujące pakiet z zakresu ochrony gleb i wód, najsłabsze zaś gospodarstwa z ekstensywną uprawą łąk i pastwisk.
Abstract	The paper analyses the manufacturing resource base and the economic results of agricultural farms taking part in the agri-environmental programme in the south-eastern region of Poland. The results show that farms which have taken part in the agri-environmental programme have much larger resources of agricultural land at their disposal than typical farms in the region, not to mention their relatively higher economic power, assessed on the basis of ESU index. Furthermore, the farms are highly diversified depending on the agri-environmental scheme they have entered. The farms following the land and water conservation scheme evidence the highest dependence on market, contrary to the those taking part in the extensive cultivation of grazing lands.
Cytowanie	Czudec A., Zając D. (2010) Znaczenie programu rolnośrodowiskowego we wdrażaniu form wielofunkcyjnego rolnictwa.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 51-60
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s51.pdf

Autor	Julian Kalinowski, Barbara Kutkowska
Tytuł	Wykorzystanie instrumentów PROW 2007-2013 w aspekcie realizacji zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich województwa dolnośląskiego
Title	Using instruments of rural areas development plan 2007-2013 in aspects of sustainable development of rural areas in Lower Silesia
Słowa kluczowe	rozwój obszarów wiejskich, gospodarstwo, Dolny Śląsk, region
Key words	rural development, farm, Lower Silesia, region
Abstrakt	Po roku 2006 przyjęte zostały nowe priorytety rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich. Obszary priorytetowe ustalone na poziomie UE pokrywają się z ustalonymi dla Polski w Krajowym Planie Strategicznym. Działania priorytetowe wspierające zrównoważony rozwój obszarów wiejskich przeniesione zostały na poziom regionalny. Wdrażane są przez dwie instytucje, a mianowicie: terenowe oddziały Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARMIR) oraz Urząd Marszałkowski. Instrumenty wsparcia finansowego wspólnej polityki rolnej (WPR) kierowane do rolników i pozostałych mieszkańców wsi za pośrednictwem ARiMR związane są przede wszystkim z działaniami osi 1. (gospodarczej) oraz osi 2. (środowiskowej). Samorząd wojewódzki jest zasadniczym ogniwem transmisji środków unijnych umożliwiających realizację celu społecznego, ponieważ wdraża działania osi 3. (społecznej) i osi 4. (Leader). Poziom wsparcia rolnictwa i wsi dolnośląskich jest zróżnicowany w poszczególnych regionach funkcjonalnych oraz powiatach.
Abstract	After the year 2006 the new priorities of agriculture and rural areas development were enforced. Prioritized areas on the level of the EU are equal with settled for Poland in the National Strategic Plan. Preference actions supporting sustainable development of country areas were transferred on regional level. These actions are initiated by two institutions: Agency for Restructuring and Modernization of Agriculture and Marshall’s Office. The instruments of CAP directed to farmers and remaining occupants of rural areas are connected first of all with actions of axis 1.- economic and axis 2. -environmental. The Province Council is the principal link of the broadcast of the EU centers enabling the realization of the social aim, initiating workings of axis 3 and axis 4. The level of agriculture and Lower Silesians villages support - is differentiated in individual functional regions and administrative districts.
Cytowanie	Kalinowski J., Kutkowska B. (2010) Wykorzystanie instrumentów PROW 2007-2013 w aspekcie realizacji zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich województwa dolnośląskiego.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 147-158
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s147.pdf

Autor	Edward Majewski
Tytuł	Produkcyjne, ekonomiczne i środowiskowe aspekty uproszczenia struktury zasiewów
Title	Selected production, economic and environmental aspects of crop rotations
Słowa kluczowe	struktura zasiewów, zmianowanie roślin, monokultura, zmienność plonów, nadwyżki bezpośrednie
Key words	cropping pattern, crop rotations, monoculture, yields variability, Gross Margin
Abstrakt	Praktyka rolnicza i wyniki badań naukowych dowodzą, że poprawne agrotechniczne następstwa roślin, w szczególności stosowanie płodozmianów, ma korzystny wpływ na wyniki produkcyjne w produkcji roślinnej, w tym na zredukowanie wahań plonów, a jednocześnie pozytywnie oddziałuje na środowisko przyrodnicze. Współcześnie obserwuje się jednak silne upraszczanie struktury zasiewów i dowolność w kształtowaniu następstwa roślin. W rolnictwie europejskim w większości krajów dominują uprawy zbożowe, co skutkuje wysokim stopniem koncentracji struktury zasiewów. Zilustrowano to za pomocą wskaźnika koncentracji Herfindahla-Hirshmana (HHI). Na podstawie danych z literatury w opracowaniu przedstawiono negatywne skutki nadmiernego upraszczania struktury zasiewów. Posługując się przykładem wieloletnich badań na polu doświadczalnym w Skierniewicach, wykazano, że w porównaniu do monokultury poprawne zmianowanie jest korzystne ze względu na poziom i zmienność plonów oraz nadwyżek bezpośrednich z wybranych upraw polowych.
Abstract	Agricultural practice and results from several research projects prove that proper crop rotations have a positive impact on level of yields, reduce yields variability and are more environmentally sound. In today’s agriculture in the most of the European countries process of simplification of cropping patterns and high flexibility in sequence of crops is observed. Domination of cereals results with a high concentration in cropping structure, as illustrated with the use of the Herfindahl – Hirshman concentration index (HHI). In the paper, based on available publications negative consequences of over-simplifying cropping structures were discussed. It was shown, on the basis of multi-years rotation experiment in the Experimental Station Skierniewice, that compared to monocultures rotations with the respective crops are beneficial both in terms of yields and gross margins calculated for selected crops.
Cytowanie	Majewski E. (2010) Produkcyjne, ekonomiczne i środowiskowe aspekty uproszczenia struktury zasiewów .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 159-169
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s159.pdf

Autor	Walenty Poczta
Tytuł	Sytuacja dochodowa gospodarstw rolnych w Polsce po akcesji do UE i jej determinanty jako przesłanka rozwoju rolnictwa
Title	Economic condition of Polish farms after the integration with the EU and its determinants as a premise of agricultural development
Słowa kluczowe	sytuacja dochodowa gospodarstw rolnych w Polsce, akcesja Polski do UE, determinanty dochodów rolniczych, uwarunkowania endogeniczne i agrogeniczne dochodów
Key words	economic condition of Polish farms, Polish integration with the EU, determinants of agricultural incomes, endogenous and exogenous determinants
Abstrakt	Celem opracowania jest próba identyfikacji wybranych determinant i wyników uzyskiwanych przez sektor rolny w Polsce oraz ocena ich wpływu na możliwości rozwojowe rolnictwa. W okresie poakcesyjnym przeważały w polskim rolnictwie czynniki sprzyjające wzrostowi dochodów rolniczych, a zatem rozwojowi sektora. Korzystny wpływ wywierały zarówno uwarunkowania endogeniczne (wzrost wolumenu produkcji, poprawa technicznej efektywności wytwarzania), jak i egzogeniczne (przewaga pozytywnego wpływu subwencji dla rolnictwa nad negatywnymi skutkami pogorszenia relacji cenowych).
Abstract	The aim of this paper is to identify chosen determinants and results achieved by the agricultural sector in Poland and an assessment of their impact on the development possibilities of agriculture. Since the integration with the EU, the Polish agriculture has been prevailed by the factors favoring growth of agricultural incomes and the same development of the agricultural sector. One can distinguish positive impact of both endogenous (growth of production volume, improvement of technical efficiency of production) and exogenous determinants (excess of positive effects of subsidies for agriculture over negative results of price relation deterioration).
Cytowanie	Poczta W. (2010) Sytuacja dochodowa gospodarstw rolnych w Polsce po akcesji do UE i jej determinanty jako przesłanka rozwoju rolnictwa.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 205-217
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s205.pdf

Autor	Roman Sass
Tytuł	Produkcja i dochody gospodarstw rolnych w województwie kujawsko-pomorskim po akcesji Polski do UE
Title	Production and incomes of farms in the Kujavian-Pomeranian province after Poland’s accession to the European Union
Słowa kluczowe	produkcja, dochody gospodarstw, koszty i intensywność produkcji, typ rolniczy gospodarstwa, inwestycje brutto i netto
Key words	production, incomes of farms, costs and intensity of production, agrarian farm’s type, gross and net investments
Abstrakt	W artykule zaprezentowano wyniki badań przeprowadzonych w gospodarstwach rolnych z województwa kujawsko-pomorskiego, które nieprzerwanie prowadziły rachunkowość Polski FADN w latach 2004-2008. Analizowano sytuację produkcyjno-dochodową oraz możliwości rozwoju gospodarstw zakwalifikowanych do następujących typów rolniczych: uprawy polowe, krowy mleczne, zwierzęta żywione systemem wypasowym, trzoda chlewna i gospodarstwa mieszane. Z przeprowadzonych badań wynika, że największe dochody uzyskały gospodarstwa trzodowe. We wszystkich analizowanych typach gospodarstw wskaźnik przyrostu środków trwałych był dodatni i wynosił średnio 4%, najwyższy był w gospodarstwach utrzymujących krowy mleczne (6,7%), a najniższy w gospodarstwach utrzymujących zwierzęta w systemie wypasowym (2,7%). Wyniki przeprowadzonych badań wykazały ponadto, że analizowane gospodarstwa można zaliczyć do gospodarstw rozwojowych.
Abstract	The paper aims to analyze how, after the accession to the European Union, the production and income situation of farms as well as the development opportunities of farms in the Kujavian-Pomeranian province developed after the accession to the European Union. In the article, there are presented results of studies of farms that ceaselessly run accountancy in frames of Polish FADN in the years 2004-2008. There are analyzed production and income activity and the development opportunities of farms classified to the following agrarian types: agriculture, milk cows., animals fed with pasturing system, pigs and mixed farms. From the conducted studies it results, that swine farms gained the highest incomes. Moreover, in all the analyzed types of farms the rate of fixed assets increment was positive and amounted on average 4,0%. The highest one was at farms breeding milk cows (6,7%), and the lowest at farms breeding animals in pasturing system (2,7%). The results of the conducted studies showed, that the analyzed farms may be rated among the developing farms.
Cytowanie	Sass R. (2010) Produkcja i dochody gospodarstw rolnych w województwie kujawsko-pomorskim po akcesji Polski do UE.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 218-230
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s218.pdf

Autor	Michał Sznajder
Tytuł	Rok 1956 - problemy polityki rolnej Polski w odnalezionych zapiskach keynesisty
Title	The year 1956 – problems of Polands agricultural policy in rediscovered notes taken by a Keynesian economist
Słowa kluczowe	Keynes, keynesizm, gospodarka centralnie planowana
Key words	Keynes, keynesism, centrally planned economy
Abstrakt	Sir William Aylsham Bryan Hopkin, uczeń Johna Maynarda Keynesa, pozostawił po sobie 70 stronic notatek z pobytu delegacji brytyjskich ekonomistów w Polsce w 1956 r. Jak wskakują zapiski wizyta była pożądana przez obie strony. Ekonomiści brytyjscy byli zwolennikami teorii Keynesa, który musiał wydawać się władzom PRL-u kuszącą teorią. Dla keynesistów ówczesne państwa demokracji ludowej stanowiły laboratorium do obserwowania skutków wbudowywania interwencjonizmu państwowego w mechanizm rynkowy. Niniejszy artykuł jest relacją i analizą spotkania delegacji brytyjskiej z oficjałami ministerstwa rolnictwa. Agenda spotkania obejmowała wiele istotnych problemów rolnictwa tamtych dni. Autor stara się odpowiedzieć na pytanie, kto i jakie korzyści wyniósł z tego spotkania.
Abstract	Sir William Aylsham Bryan Hopkin, a disciple of John Maynard Keynes, left 70 pages of notes taken during the stay of a delegation of British economists in Poland in 1956. As it is indicated in the notes, the visit was desired by both parties. British economists were followers of Keyness theory, which must have been a promising theory for the authorities of the Peoples Republic of Poland. For Keynesian economists the peoples democracy states at that time were a kind of a laboratory, in which effects of state interventionism incorporated in the market mechanisms could be observed. This article is a report and analysis of a meeting of the British delegation with officials from the Ministry of Agriculture. The agenda included many essential problems of agriculture in that time. The author attempted to identify who had benefited from that meeting and what those benefits were.
Cytowanie	Sznajder M. (2010) Rok 1956 - problemy polityki rolnej Polski w odnalezionych zapiskach keynesisty.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 258-268
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s258.pdf

Autor	Zbigniew Mongiało, Michał Świtłyk
Tytuł	Z badań nad efektywnością szkolnictwa wyższego - efektywność funkcjonowania publicznych uczelni rolniczych w latach 2006-2008
Title	The research on the effectiveness of higher education - effectiveness of the public universities of agriculture in 2006-2008
Słowa kluczowe	efektywność, szkoły wyższe, DEA
Key words	efficiency, universities, DEA
Abstrakt	Celem opracowania jest ustalenie efektywności szkół wyższych w Polsce w latach 2006-2008. Analizie poddano 59 uczelni podlegających nadzorowi Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, ze szczególnym uwzględnieniem uczelni rolniczych. W badaniach zastosowano metodę DEA zorientowaną na VRS. W badaniach zastosowano model uczelni składający się z dwóch wyjść (liczba studentów ogółem, wartość środków uzyskanych na badania) oraz z dwóch nakładów (wartość płac brutto, wartość pozostałych kosztów rodzajowych). Przeciętny współczynnik efektywności VRS w latach 2006-2008 wynosił od 84,0 do 88,6%. Najwyższymi współczynnikami efektywności VRS charakteryzowały się uczelnie techniczne, zaś najniższe współczynniki efektywności odnotowano w uczelniach ekonomicznych i rolniczych. Z analizy luk produkcyjnych wynika, że przyczyną nieefektywności uczelni może być nieprawidłowo realizowana kierownicza funkcja organizowania.
Abstract	The aim of the study was to determine the effectiveness of higher education in Poland in 2006-2008. For the analysis adopted by 59 universities under the supervision of the Ministry of Science and Higher Education, with particular emphasis on agricultural education. The method of oriented VRS DEA. The average coefficients of performance of universities in the years 2006-2008. The university research model was used consisting of 2 outputs (number of students in total, the value of funds raised for research) and two inputs (the value of gross wages, the value of the remaining cost generic). The average VRS efficiency ratio in 2006-2008 ranged from 84% to 88.6%. The highest efficiency ratios were characterized by VRS technical schools and the lowest rates were recorded in the effectiveness of the economic and agricultural universities. An analysis of output gaps that cause inefficiency university can be incorrectly implemented managerial function of organizing.
Cytowanie	Mongiało Z., Świtłyk M. (2010) Z badań nad efektywnością szkolnictwa wyższego - efektywność funkcjonowania publicznych uczelni rolniczych w latach 2006-2008.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 269-278
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s269.pdf

Autor	Wawrzyniec Czubak, Arkadiusz Sadowski
Tytuł	Rola doradztwa rolniczego we wdrażaniu mechanizmów wspólnej polityki rolnej w Polsce
Title	The role of agricultural advisory in the implementation of Common Agricultural Policy in Poland
Słowa kluczowe	doradztwo rolnicze, Wspólna Polityka Rolna UE, Fundusze UE, analiza czynnikowa
Key words	agricultural advisory, Common Agricultural Policy, UE founds, factor analysis
Abstrakt	Wejście Polski do UE zmieniło formy i zakres wsparcia kierowanego do sektora rolnego. Wymaga to od rolników – beneficjentów funduszy UE – wiedzy i umiejętności związanych ze stawianymi wymaganiami. Ważnym ogniwem stają się tu podmioty doradztwa rolniczego, zarówno państwowe, jak i prywatne. W tych nowych warunkach podmioty doradztwa sprawdziły się. O ile przewaga Ośrodków Doradztwa Rolniczego wynika z ich tradycji i ugruntowanej pozycji, o tyle powstające firmy prywatne cechuje duża elastyczność funkcjonowania.
Abstract	Polish accession to the European Union changed the range and forms of support offered for agricultural sector. Usage of structural funds required from farmers (as potential beneficiaries) new knowledge, skills and professional abilities. The advisory for agriculture (national as well as private) play important role in the complex system. They customized and managed to cope with new challenges linked to the UE formal requirements. In contact with beneficiaries the National Agricultural Advisory Centres take the advantage of tradition, while the commercial companies exploit the flexibility of organization and functioning.
Cytowanie	Czubak W., Sadowski A. (2010) Rola doradztwa rolniczego we wdrażaniu mechanizmów wspólnej polityki rolnej w Polsce.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 4: 36-44
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n4_s36.pdf

Autor	Paweł Kasztelan
Tytuł	Trwałość wielkoobszarowych przedsiębiorstw rolniczych
Title	Sustainability of large scale agricultural enterprises
Słowa kluczowe	cykl życia przedsiębiorstwa, wielkoobszarowe przedsiębiorstwa rolnicze, trwałość przedsiębiorstw
Key words	company life cycle, large scale agricultural enterprises, sustainability
Abstrakt	W opracowaniu omówiono cykl życia przedsiębiorstwa na podstawie studium przypadku wielkoobszarowego przedsiębiorstwa rolniczego. Szczegółowej analizie poddano nowy etap cyklu życia, który dla jednostek tego typu rozpoczął się po przeprowadzeniu przekształceń własnościowych w rolnictwie. Analizą objęto lata 1995-2009, w których badana jednostka znajdowała się w pierwszej fazie cyklu: narodzin i młodości. Specyfika rolnictwa, związana m.in. z długością cykli w połączeniu z dużą niestabilnością czynników zewnętrznych i wewnętrznych, wymuszała na badanej jednostce (ukierunkowanej na rozwój) konieczność ciągłego podejmowania procesów dostosowawczych. Omawiany podmiot został zaprezentowany również jako przykład trwałości wielkoobszarowego przedsiębiorstwa rolniczego, w którym produkcja rolnicza prowadzona była od 1497 roku.
Abstract	The paper presents the enterprise life cycle theory on example of the large scale agricultural company. The new stage of enterprise development, which started after the ownership transformation in agriculture, has been described in details. The research covers period since 1995 to 2009. The company under consideration was then at the first stage of the cycle - its youth. The specifics of agriculture connected with the cycle’s longitude, in combination with instability of the external and internal factors, enforced the researched company to continuous process of adjustment. The company under a study is also a good example of the sustainable unit, where the agricultural production continues since 1497.
Cytowanie	Kasztelan P. (2010) Trwałość wielkoobszarowych przedsiębiorstw rolniczych.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 4: 86-94
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n4_s86.pdf

Autor	Ryszard Kata
Tytuł	Znaczenie banków lokalnych w dostępie rolników do kredytów bankowych
Title	The importance of local banks to accessing of farmers to bank credit
Słowa kluczowe	banki lokalne, banki spółdzielcze, kredyt rolny, dostęp do kredytu
Key words	local banks, co-operative banks, agricultural credit, access to credit
Abstrakt	Celem opracowania jest określenie znaczenia banków lokalnych w kredytowaniu gospodarstw rolniczych w Polsce oraz umożliwieniu rolnikom dostępu do tego źródła finansowania. Jako przykład banków lokalnych przyjęto banki spółdzielcze. Źródłem materiałów empirycznych były dane statystyczne dotyczące zadłużenia i kredytowania rolnictwa w Polsce oraz badania ankietowe banków spółdzielczych i banków komercyjnych przeprowadzone w 2009 r. w południowo-wschodniej Polsce. Wyniki badań wskazują, iż banki spółdzielcze mają kluczowe znaczenie w kredytowaniu gospodarstw rolniczych w Polsce. Potwierdza to tezę, iż działalność banków lokalnych nie tylko ze względu na ich bliskość przestrzenną dla klientów, ale przede wszystkim model działania jest gwarantem dostępu rolników do kredytów bankowych. Sposób ich działania, na podstawie modelu bankowości relacyjnej, pozwala na zmniejszenie ograniczeń kredytowych, które mają źródło w asymetrii informacyjnej.
Abstract	The aim of the paper is to examine the importance of local banks in lending to the agricultural farms in Poland, and giving farmers access to this source of funding. As an example of local banks the cooperative banks was adopted. The source of empirical data were statistics on the debt and crediting of agriculture in Poland and the survey of cooperative banks and commercial banks, conducted in 2009 the south-east region of Poland. The findings show that co-operative banks, are crucial in crediting of agricultural farms in Poland. This confirms that the activities of local banks, not only because of their spatial proximity for clients, but also business model, is a guarantee of access to bank loans for farmers. Their model of action based on relationship banking allows reduces credit constraints stemming from information asymmetry.
Cytowanie	Kata R. (2010) Znaczenie banków lokalnych w dostępie rolników do kredytów bankowych.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 4: 95-104
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n4_s95.pdf

Autor	Janusz Majewski
Tytuł	Pszczelarstwo i jego rola dla rolnictwa polskiego
Title	Beekeeping and its role for polish agriculture
Słowa kluczowe	pszczelarstwo, zapylanie roślin uprawnych, zróżnicowanie regionalne
Key words	beekeeping, plant’s pollination, regional differentiation
Abstrakt	W opracowaniu określono liczbę rodzin pszczelich potrzebnych do zapylenia głównych upraw rolniczych. Wskazano na zróżnicowanie regionalne tych potrzeb w Polsce oraz korzyści uzyskiwane przez właściciela plantacji dzięki zapyleniu. Przedstawiono także możliwą do uzyskania wielkość produkcji miodu w zależności od uprawianej rośliny.
Abstract	The article presents the role of bees as a pollinators in polish agriculture. The changes in the needs of pollination of the main plants (rape, fruit trees, berry plantations) in 2000-2009 were analyzed. The number of bee families in Poland is too small to pollinated all plants. The number of bee families needed for pollination plants increased in this time. It was caused by the increased area of rape. This crop were required for 45-54% needs of plants’ pollination in 2000 to 62-69% in 2009. The needs of fruit trees decreased from 37-46% to 24-32% in this time.
Cytowanie	Majewski J. (2010) Pszczelarstwo i jego rola dla rolnictwa polskiego.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 4: 127-134
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n4_s127.pdf

Autor	Aldona Mrówczyńska-Kamińska
Tytuł	Rola rolnictwa w zaspokajaniu popytu pośredniego i końcowego w krajach Unii Europejskiej
Title	The importance of agriculture in meeting indirect and final demand in the EU countries
Słowa kluczowe	rolnictwo, popyt pośredni i końcowy, bilanse przepływów
Key words	agriculture, indirect and final demand, the input-output analysis
Abstrakt	Celem artykułu jest określenie znaczenia rolnictwa w zaspokajaniu popytu pośredniego i końcowego w krajach Unii Europejskiej, przy wykorzystaniu metody input-output. Proporcje rozdysponowania produktów sektora rolno-żywnościowego między popyt pośredni (zużycie pośrednie) a zaspokajanie popytu końcowego potwierdzają, że w większości krajów Unii Europejskiej sektor rolny ma charakter surowcowy w sektorze rolno-żywnościowym i w całej gospodarce narodowej. Różnice w tym zakresie występujące pomiędzy krajami UE wynikają głównie z poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego danego kraju.
Abstract	The aim of the paper was to disclose the importance of agriculture in meeting indirect and final demand in EU’s countries using input-outputs methodology. Proportions of allocating agri-food sector’s products between indirect intermediate consumption and final demand prove that in most EU’ countries agriculture plays material role in agri-food sector as well as in national economy. The differences between EU’s countries relate to their level of socio-economic development.
Cytowanie	Mrówczyńska-Kamińska A. (2010) Rola rolnictwa w zaspokajaniu popytu pośredniego i końcowego w krajach Unii Europejskiej .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 4: 149-156
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n4_s149.pdf

Autor	Andrzej Parzonko
Tytuł	Rozwój czy zaniechanie produkcji mleka w przeciętnych polskich gospodarstwach mlecznych? - rozważania modelowe
Title	Development or desisting from milk production in Polish average dairy farms? - modelling approach
Słowa kluczowe	koszty produkcji mleka, organizacja gospodarstw, programowanie liniowe, polityka rolna
Key words	milk production cost, farm organization, linear modelling, agricultural policy instruments
Abstrakt	Celem opracowania jest propozycja modelowych rozwiązań dla gospodarstw rodzinnych zajmujących się chowem bydła i produkcją mleka (o skali zbliżonej do przeciętnej hurtowej kwoty mlecznej przypadającej na gospodarstwo w roku kwotowym 2008/2009 i poziomie produkcyjności i intensywności produkcji dostosowanym do skali produkcji), które zapewniałyby najefektywniejsze ekonomicznie wykorzystanie podstawowych zasobów czynników produkcji. Problem rozwiązywano z wykorzystaniem programowania liniowego. W wyniku przeprowadzonych obliczeń stwierdzono, że dalszy wzrost cen pracy poza rolnictwem oraz wzrost cen ziemi (m.in. z powodu sposobu naliczania dopłat bezpośrednich) przyczyniał się będzie do rezygnacji z rozwijania produkcji mleka w gospodarstwach rolniczych. Bardziej racjonalnym działaniem (z punktu widzenia przyjętego kryterium celu) będzie rozwijanie towarowej produkcji roślinnej (szczególnie w gospodarstwach dysponujących dobrymi glebami) lub całkowita rezygnacja z produkcji rolniczej. Stosowane instrumenty polityki rolnej nie stymulują rozwoju przeciętnych gospodarstw mlecznych.
Abstract	The main purpose of the paper is to present the linear modelling approach of advised actions which should be undertaken on the average family farm in order to ensure the most effective use of the production factors and to maximize an income for the farmer and his family. It was concluded that the continuous increase of the labour prices outside the agriculture and enlargement of the land prices will stimulate resignation (especially young farmers) from milk production development at the farm. More rational action in this conditions would be development of a market crop production (especially at farms with good soils) or quitting farming at all. Current agricultural policy instruments does not stimulate development of the average dairy farms.
Cytowanie	Parzonko A. (2010) Rozwój czy zaniechanie produkcji mleka w przeciętnych polskich gospodarstwach mlecznych? - rozważania modelowe.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 4: 157-171
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n4_s157.pdf

Autor	Ewa Tyran
Tytuł	Dywersyfikacja jako proces dostosowawczy gospodarstw województwa małopolskiego
Title	Diversification as a adjustment process of farms in Malopolska district
Słowa kluczowe	dywersyfikacja, rolnictwo, województwo małopolskie
Key words	diversification, agriculture, Małopolska region
Abstrakt	Celem opracowania jest przedstawienie dywersyfikacja w kierunku działalności pozarolniczej jako szansy przetrwania lub godziwego życia małych gospodarstw rolniczych. Badania przeprowadzono w gospodarstwach prowadzących działalność agroturystyczną z terenu kilku gmin województwa małopolskiego. Z badań wynika, że przyczyny podjęcia takiej działalności to problemy ze znalezieniem pracy poza gospodarstwem rolnym lub trudności związane z uruchomieniem działalności gospodarczej, zaś podjęciu działalności sprzyjało posiadanie wolnych pomieszczeń, siły roboczej, relatywnie niskie koszty uruchomienia działalności oraz brak obciążeń podatkowych czy biurokratycznych. Badane gospodarstwa średnio oceniły wzrost dochodu przy prowadzeniu działalności agroturystycznej o 27%. W większości przypadków planowały rozwój działalności agroturystycznej dążąc do zwiększenia udziału z tej działalności w dochodach rodziny.
Abstract	Market economy, unemployment, increase of input costs, small scale of agricultural production –these are some of many important reason which caused that farmer families have been forced to look for additional, non-agricultural, out of farm sources of income. Diversification, especially to non-agricultural activities, is for many farms a chance to survive. The survey concerned farms which have chosen agritourism activities as a source of additional income. The main reason for such a decision was the problem with finding non-farm jobs and difficulties with undertaking non-agricultural activities on farms (costs, taxes) other than agritourism. Main reasons favouring agritourism were free rooms on farms, surplus of labour force, relatively low costs of starting agritourism. Investigated farms evaluated average share of income generated by agritourism activities at 27% of total income. Almost all farms planned to continue and develop their agritourism activities to increase the share of income generated by that activity.
Cytowanie	Tyran E. (2010) Dywersyfikacja jako proces dostosowawczy gospodarstw województwa małopolskiego.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 4: 200-209
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n4_s200.pdf

Autor	Ludwik Wicki
Tytuł	Zróżnicowanie przestrzenne wykorzystania postępu biologicznego w produkcji roślinnej w Polsce
Title	The level of use of biological progress in plant production in Poland and its spatial differentiation
Słowa kluczowe	postęp biologiczny, nasiona kwalifikowane, produkcja roślinna, zróżnicowanie regionalne rolnictwa
Key words	biological progress, certified seed, plant production, spatial differentiation of agriculture
Abstrakt	Celem opracowania jest określenie poziomu wykorzystywania postępu biologicznego w produkcji roślinnej w Polsce. Badania przeprowadzono dla 2009 r. i obejmowały 95% powierzchni zasiewów w Polsce. Stwierdzono, że materiał kwalifikowany odmian populacyjnych i hybrydowych był wykorzystywany na 22% powierzchni zasiewów w Polsce. Przy założeniu wymiany ziarna zbóż i sadzeniaków ziemniaka co 2 lata było to 29%, co 3 lata – 37%, a co 4 lata – 42%. Wykorzystanie nośników postępu biologicznego w produkcji roślinnej było najwyższe w 6 w południowo-zachodniej Polsce – przekraczało tam 30%. Mniej niż 15% udziału kwalifikatów w zasiewach było obserwowany w województwach: mazowieckim, lubelskim, małopolskim i podkar­packim. Ograniczenia wzrostu produkcyjności nie są więc związane tylko ze zbyt niskim zakresem wykorzystania postępu biologicznego, lecz mogą zależeć od inten­sywności i technologii produkcji, a także jej skali.
Abstract	The paper aims to analyze the level of utilization of biological progress in crop production in Poland. It shows that certified seeds were used on 22% of sowing area. It is more than observed for cereals separately (9%). If using of farm saved seeds for cereals and potato for 3 years were assumed, the share of sowing area with utilizing of modern biological assets are counted on 42%. Additionally the results indicate that the level of utilization of biological progress is strongly differentiated across provinces. In west and central provinces it was more than 20% whereas in east ones slightly over 10%. Thus the biological progress utilization in plant production in Poland is still on moderate level, but it can be counted as sufficient for at least 6 south-west and west prov­inces of Poland.
Cytowanie	Wicki L. (2010) Zróżnicowanie przestrzenne wykorzystania postępu biologicznego w produkcji roślinnej w Polsce.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 4: 221-229
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n4_s221.pdf

Autor	Kazimierz Niewiadomski
Tytuł	Agroturystyka a turystyka – ze szczególnym uwzględnieniem relacji do przestrzeni wiejskiej na przykładzie obszaru woj. podlaskiego
Title	Agritourism vs tourism -with special focus on the relation to rural areas on the example of the Podlaskie Voivodeship
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	W opracowaniu dokonano oceny agroturystyki i turystyki konwencjonalnej w aspekcie relacji przede wszystkim do przestrzeni wiejskiej. Badania wykazały, że te dwa rodzaje turystyki pozostają do siebie w stosunkach konkurencyjnych głównie o obszary przyrodniczo cena jest też pewna grupa czynników specyficznych dla każdego z analizowanych rodzajów turystyki. Czynnikami wykazującymi ścisłe związki tylko z turystyką konwencjonalną jest lesistość danej jednostki przestrzennej oraz poziom wynagrodzenia ludności. w przypadku agroturystyki są to: mniejsze zaludnienie, gorsze warunki przyrodniczo-glebowe do prowadzenia rolnictwa, udział mniejszych obszarowo gospodarstw rolnych i mniejsza intensywność gospodarowania w rolnictwie. Spora liczba spośród badanych czynników jest nieistotna statystycznie i wykazuje luźne związki z analizowanymi rodzajami turystyki.
Abstract	This study presents the evaluation of agritourism and conventional tourism with special focus on the relation to rural areas. The research has proved that those two types of tourism compete with each other mainly for valuable natural areas. Also, each of the analysed types of tourism has its own group of specific factors. Forestation rate of a given spatial unit and the level of income of the population are the factors showing close relationship to the conventional tourism only. In case of agritourism the factors are: less dense population, worse natural and soil conditions for agriculture, smaller agricultural farms and lesser degree of intensity of farming in agriculture. Considerable number of the analysed factors is statistically insignificant and shows loose relationships to the analysed types of tourism
Cytowanie	Niewiadomski K. (2010) Agroturystyka a turystyka – ze szczególnym uwzględnieniem relacji do przestrzeni wiejskiej na przykładzie obszaru woj. podlaskiego.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 3(52): 456-467
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2010_n52_s456.pdf