Wyniki wyszukiwania

Autor	Krystyna Świetlik
Tytuł	Preferencje konsumentów na rynku żywności w Polsce w warunkach deflacji w latach 2014–2015
Title	Consumer preferences in the food market in Poland during deflation in 2014–2015
Słowa kluczowe	deflacja, ceny żywności, gospodarstwo domowe, konsumpcja żywności, wydatki na żywność
Key words	deflation, prices of foods, households, consumption of food, expenditure on food
Abstrakt	Celem artykułu jest zobrazowanie oraz ocena zmian poziomu i struktury wydatków gospodarstw domowych na żywność, a także spożycia żywności w gospodarstwach domowych w warunkach deflacji w latach 2014–2015. W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono, że spożycie żywności uległo dużym ilościowym i jakościowym zmianom. Wzrosły realne wydatki gospodarstw domowych na żywność, po spadkach notowanych w latach 2009–2013. Jednocześnie nastąpiło zmniejszenie wolumenu spożycia żywności, co oznacza przesunięcie preferencji konsumentów w kierunku droższego wariantu wyżywienia. Zmalał popyt gospodarstw domowych na proste, nieprzetworzone produkty spożywcze, a wzrósł – na artykuły żywnościowe wysoko przetworzone, o wyższej jakości, wygodne w użyciu, oszczędzające czas na przygotowanie posiłków, wpływające na urozmaicenie i podniesienie wartości żywieniowej diety. Znacznie wzrosły wydatki gospodarstw domowych na usługi gastronomiczne. Skala tych zjawisk wskazuje na wyraźną zmianę preferencji nabywców żywności.
Abstract	The objective of this article is to illustrate the changes in prices of food products in Poland during 2013–2015, to assess the level and structure of household expenditure and consumption of food during the period of deflation compared to the previous period. On the basis of the analyses it was concluded that consumption of food changed considerably both quantitatively and qualitatively. After five years of systematic decline, real household expenditure on food increased. At the same time, there was a decrease in the volume of food consumed, which shows a change in consumer preferences towards more expensive foods types. The demand of households for simple, unprocessed food products fell, while that for highly processed, time-saving in preparation, convenience foods of higher quality and greater variety which increase the nutritional value of the diet, increased. Household expenditure on eating out grew significantly. The scale of these phenomena points to a permanent change in the preferences of consumers.
Cytowanie	Świetlik K. (2017) Preferencje konsumentów na rynku żywności w Polsce w warunkach deflacji w latach 2014–2015.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 117: 75-92
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2017_n117_s75.pdf

Autor	Krystyna Świetlik
Tytuł	Ewolucja i uwarunkowania popytu na usługi gastronomiczne w Polsce w latach 2000–2015
Title	THE EVOLUTION AND DETERMINANTS OF DEMAND FOR CATERING SERVICES IN POLAND 2000–2015
Słowa kluczowe	gastronomia, żywieniem poza domem, konsument, gospodarstwo domowe, placówki gastronomiczne, popyt na usługi gastronomiczne
Key words	catering, eating out, consumer, household, establishments, demand
Abstrakt	W artykule podjęto rozważania na temat zmian popytu na usługi gastronomiczne w Polsce w latach 2000–2015. Rozważania były prowadzone na podstawie analizy danych GUS oraz polskiej i zagranicznej literatury przedmiotu. W artykule omówiono najważniejsze czynniki decydujące o popycie na usługi żywieniowe, pokazano zmiany wielkości sprzedaży i przychodów w placówkach gastronomicznych oraz poziomu i struktury wydatków gospodarstw domowych na gastronomię. Na podstawie analizy materiału badawczego stwierdzono, że żywienie poza domem odgrywa coraz większą rolę w zaspokojeniu żywieniowych potrzeb Polaków. Świadczy o tym dynamiczny wzrost przychodów placówek gastronomicznych oraz rosnący udział wydatków na gastronomię w budżetach gospodarstw domowych. Zauważono znaczne, choć malejące, dysproporcje w wydatkach na usługi żywieniowe między poszczególnymi grupami gospodarstw domowych. Wskazano, że wpływ na to zjawisko mają głównie czynniki dochodowe oraz społeczno-kulturowe. Wyniki przeprowadzonych analiz sugerują, że zmieniające się realia rynkowe oraz style życia ludności będą kreowały dalszy wzrost popytu na usługi gastronomiczne w Polsce.
Abstract	The paper discusses the changes in catering services in Poland over the period 2000–2015. The analysis is based on the Central Statistical Office data, and the relevant Polish and foreign literature. It includes the most important factors affecting the demand for nutritional services, the changes in sales and income of catering establishments, and the structure and level of household expenditures on eating out. Based on the research, it is concluded that eating out is playing an ever-increasing role in satisfying the nutritional needs of Poles. This is evidenced by the dynamic income growth of catering establishments and the rising share of household spending on eating out in the last years. Significant but decreasing disparities in expenditures on nutritional services have been observed between various household groups. It has been shown that the main factors influencing this phenomenon are those relating to income and socio-cultural aspects. The research results suggest that changes in the market situation and life-styles of the population will create further growth in the demand for catering services in Poland.
Cytowanie	Świetlik K. (2017) Ewolucja i uwarunkowania popytu na usługi gastronomiczne w Polsce w latach 2000–2015.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 120: 133-146
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2017_n120_s133.pdf

Autor	Katarzyna Królik-Kołtunik
Tytuł	Wpływ zmian standardów opcji na rynek opcji indeksowych na giełdzie papierów wartościowych w Warszawie
Title	The influecne of options standards changes on the index options market on Warsaw stock exchange
Słowa kluczowe	opcje indeksowe, instrumenty pochodne, giełda, rynek kapitałowy
Key words	index options, derivatives, stock exchange, capital market
Abstrakt	Opcje są pochodnymi instrumentami finansowymi pozwalającymi na konstruowanie wielu strategii inwestycyjnych. Warunkiem ich budowania jest odpowiednia różnorodność instrumentów i ich płynność. Władze warszawskiej giełdy modyfikują standardy opcji odpowiadając na potrzeby inwestorów. Celem niniejszej pracy jest określenie, czy działania w tym zakresie spowodowały wzrost zainteresowania opcjami indeksowymi na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. W badaniach poddano analizie różne parametry rynku opcji m.in. liczbę serii, wolumen i wartość obrotu, a także liczbę otwartych pozycji.
Abstract	Options are derivative financial instruments that allows the construction of a number of investment strategies. The condition of the building is adequate variety of instruments and liquidity. The authorities of the Warsaw Stock Exchange modify the standard options responding to the needs of investors. The aim of this study is to verify if the actions in this area resulted in increased interest in index options on the Warsaw Stock Exchange. The studies analyzed the various parameters of options market include the number of series, the volume and value of trading and the number of open positions.
Cytowanie	Królik-Kołtunik K. (2017) Wpływ zmian standardów opcji na rynek opcji indeksowych na giełdzie papierów wartościowych w Warszawie.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 1: 15-27
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2017_n1_s15.pdf

Autor	Wiesław Dzwonkowski
Tytuł	Ewolucja produkcji ziemniaków w Polsce i UE
Title	Evolution of Potato Production in Poland and the EU
Słowa kluczowe	ziemniaki, produkcja, ewolucja, Polska, UE
Key words	potatoes, production, Poland, EU
Abstrakt	Produkcja i rynek ziemniaków w Polsce, Europie i na świecie podlega procesom ewolucji. Zmiany te w naszym kraju w ostatnich kilkunastu latach miały bardzo dynamiczny przebieg, zwłaszcza po akcesji Polski do UE. Zmianom podlega również produkcja ziemniaków i w innych krajach UE, ale mają one zdecydowanie łagodniejszy przebieg. W artykule podjęto próbę oceny tych zjawisk w Polsce i w innych krajach, kluczowych dla uprawy ziemniaków w UE. Wykorzystano do tego celu dane statystyczne Eurostat, statystki krajowe poszczególnych państw oraz informacje i materiały Komisji Europejskiej. W artykule skoncentrowano się na analizie zmian areału uprawy, wysokości plonów i zbiorów ziemniaków oraz ocenie procesów koncentracji. Wskazano na ich przyczyny, z których najważniejsze to zmiany zapotrzebowania rynkowego na ziemniaki.
Abstract	The production and the market for potatoes in Poland, in Europe and in the world has undergone a process of evolution. The changes in Poland in the last decade or more have been very dynamic, especially after Poland joined the EU. The production of potatoes has also undergone changes in other EU countries, but they have taken a much milder course. The article attempts to evaluate the changes in Poland and in other countries that are crucial to potato production in the EU. Statistics from Eurostat, national statistics from individual states and information and materials of the European Commission were used in this research. The article concentrates on analysis of changes in production area, yields and potato harvests and evaluates the processes in chosen EU countries. Reasons for changes are discussed, most especially the changes in demand on the potato market demand.
Cytowanie	Dzwonkowski W. (2017) Ewolucja produkcji ziemniaków w Polsce i UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 71-80
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s71.pdf

Autor	Ewa Rosiak
Tytuł	Światowy rynek olejów roślinnych
Title	The Global Market for Vegetable Oils
Słowa kluczowe	oleje roślinne, produkcja, zużycie, handel, świat
Key words	vegetable oils, production, consumption, trade, world
Abstrakt	W artykule przedstawiono zmiany jakie nastąpiły w światowej produkcji, zużyciu i handlu olejami roślinnymi w XXI wieku. Analizę zmian przeprowadzono na podstawie danych USDA, które zagregowano do średnich pięcioletnich z sezonów 2001/02-2005/06, 2006/07-2010/11 i 2011/12-2015/16. W XXI wieku światowa produkcja olejów roślinnych dynamicznie wzrasta, w następstwie rosnącego w skali globalnej popytu na żywność i energię odnawialną. Rosną też obroty handlu międzynarodowego olejami roślinnymi, ale kierunki geograficzne handlu tymi produktami nie zmieniają się istotnie. Olej sojowy utracił pozycję lidera w światowej produkcji olejów roślinnych. Aktualnie w tej produkcji dominuje olej palmowy, który charakteryzuje się bardzo wysokim stopniem koncentracji produkcji. Dlatego wszelkie zmiany u jego nielicznych, liczących się producentów i eksporterów (Malezja i Indonezja) mają istotny wpływ na rynki innych olejów. Przewidywania wskazują, że tendencje wzrostowe w światowej produkcji, zużyciu i handlu olejami roślinnymi będą kontynuowane.
Abstract	The article presents the changes that have taken place in world production, consumption and trade in vegetable oils in the XXI century. The analysis of changes was based on USDA data, which were aggregated to the five-year average of the seasons 2001/02-2005 /06, 2006 /07-2010/11 and 2011 /12-2015 /16. In the twenty-first century, world production of vegetable oils is growing dynamically, following the growing global demand for food and renewable energy. Turnover of international trade vegetable oils is also increasing, but the geographical directions of trade in these products do not change significantly. Soybean oil has lost its leadership in the world production of vegetable oils. Currently, this production is dominated by palm oil, which has a very high degree of concentration of production. Thus, any changes in its few major producers and exporters (Malaysia and Indonesia) have a significant impact on the markets of other oils. Predictions indicate that the upward trend in world production, consumption and trade in vegetable oils will continue.
Cytowanie	Rosiak E. (2017) Światowy rynek olejów roślinnych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 1: 173-181
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n1_s173.pdf

Autor	Aleksandra Nacewska-Twardowska
Tytuł	Zmiany udziału wartości dodanej w eksporcie produktów przemysłu spożywczego w Polsce
Title	Changes in the Share of Added Value in the Export of Food Products in Poland
Słowa kluczowe	handel wartością dodaną, przemysł spożywczy, Polska
Key words	trade in value-added, food industry, Poland
Abstrakt	Postępująca fragmentaryzacja produkcji, powoduje powstawanie globalnych łańcuchów dostaw, w których poszczególne kraje eksportują wyprodukowaną w kraju wartość dodaną często przy zwiększającym się udziale zagranicznej wartości dodanej. Mierzenie handlu z pomocą wartości dodanej pozwala precyzyjniej określić znaczenie eksportu w gospodarce. Celem pracy jest przedstawienie zmian, jakie zachodziły w eksporcie produktów przemysłu spożywczego Polski mierzonych wartością dodaną oraz wskazanie, że branża ta jest coraz większym stopniu zaangażowana w globalne łańcuchy dostaw. Do analizy wykorzystane zostały dane z lat 1995-2011 opracowane przez OECD/WTO w bazie TiVA. Badanie potwierdziło, że znaczenie eksportu produktów przemysłu spożywczego jest niedoszacowane w tradycyjnym ujęciu eksportu brutto Polski. W analizowanym okresie nastąpił wzrost zagranicznej wartości dodanej usług. Wskazuje to na zwiększający się udział przemysłu spożywczego w globalnych łańcuchach dostaw.
Abstract	The progressive fragmentation of production results in the creation of global supply chains. Individual countries export domestic value-added products often with increasing share of foreign value-added. Measuring trade with added value helps to define the importance of exports in the economy. The aim of the paper is to present the changes that have occurred in the export of food industry measured with value-added and the indication that the industry is increasingly involved in global supply chains. The analysis used data from 1995-2011 developed by the OECD/WTO in the TiVA database. The study confirmed that the importance of exports of food products is underestimated in the traditional sense of gross exports of Poland. In the analyzed period there was an increase in export of foreign value-added services. This indicates an increasing share of the food industry in global supply chains.
Cytowanie	Nacewska-Twardowska A. (2017) Zmiany udziału wartości dodanej w eksporcie produktów przemysłu spożywczego w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 144-154
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s144.pdf

Autor	Yaroslava Larina
Tytuł	Innovation and marketing strategies of enterprises on the innovative food products market
Title	Innovation and marketing strategies of enterprises on the innovative food products market
Słowa kluczowe
Key words	innovation, innovative product, innovative food product, innovative strategy, FMCG sector
Abstrakt
Abstract	The purpose of the present paper is to identify the particular use of marketing strategies for innovative products and to define the features thereof. Innovative food products can be defined as those made of unconventional materials, with the use of the latest technologies and new methods of processing and storage, and/or innovative tools of marketing promotion. In the paper I show that innovative strategy is a leading functional strategy of high-tech enterprises. It involves producing a comprehensive set of measures for improving technological aspects of the production process, changes in the company’s organisational structure, and the implementation of modern management technologies. The strategy requires companies to act consistently, which allows them to position themselves in the market. A change in strategy is a response to changing external conditions. Innovative food products belong to the FMCG market, which is characterised by tough competition and oversupply. Forming effective strategies, creating successful brands and profitable business activity in this market requires an approach tailored to this market. Strategies of leading brands in the FMCG sector include seeking out prospects in emerging markets, acquiring leaders in profitable and attractive segments and forming alliances with competitors.
Cytowanie	Larina Y.
HTML	wersja html
Pełny tekst	AMME_2017_n1_s33.pdf

Autor	Maria Gorczyńska
Tytuł	Rynek ubezpieczeń kredytu w Polsce – ocena tendencji ogólnych
Title	Credit insurance market in Poland – analysis of the general tendencies
Słowa kluczowe	ubezpieczenie kredytu, rynek ubezpieczeń, przedsiębiorstwa
Key words	credit insurance, market for credit insurance, companies
Abstrakt	Ubezpieczenia kredytu stanowią jedną z metod ochrony przed skutkami ryzyka niewypłacalności dłużników. Celem artykułu jest ocena tendencji ogólnych zachodzących na rynku ubezpieczeń kredytu w Polsce w latach 2004–2015. Dostępne dane dotyczące rynku ubezpieczeń w Polsce poddano analizie, wyodrębniając elementy odnoszące się do podaży ubezpieczeń kredytu, popytu na te ubezpieczenia, a także równowagi rynkowej. Badania wykazały, że dostępność ubezpieczeń kredytu kształtowała się na podobnym poziomie w rozpatrywanym okresie, a główną grupą ich nabywców pozostały przedsiębiorstwa. Począwszy od 2009 roku wyraźnie zmienił się poziom szkodowości ubezpieczeń kredytu.
Abstract	Credit insurance is one of available methods of protection against the results of market partners insolvency. The purpose of this paper is to analyse the general tendencies observable on Polish credit insurance market in the period of 2004–2015. The study relies on the available market data which were discussed in three dimensions: supply of credit insurance, demand for credit insurance (in particular in corporate customers’ sector) and market equilibrium. The study has shown that the supply of credit insurance was relatively stable over the analysed period, and the leading group of purchasers were corporate customers. Since 2009, the market equilibrium has changed, due to the increasing burden of claims paid, relative to gross premiums written.
Cytowanie	Gorczyńska M. (2017) Rynek ubezpieczeń kredytu w Polsce – ocena tendencji ogólnych.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 2: 5-16
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2017_n2_s5.pdf

Autor	Zenon Pokojski
Tytuł	Dystrybucja produktów dla rolnictwa w Polsce – w poszukiwaniu nowych źródeł przewagi konkurencyjnej
Title	Distribution of products for agriculture in Poland – in search of new sources of competitive advantage
Słowa kluczowe	kanał dystrybucji, dystrybutor, rolniczy łańcuch wartości
Key words	distribution channel, distributor, agricultural value chain
Abstrakt	Do 2004 r. dystrybucję produktów dla rolnictwa w Polsce uważano za stosunkowo słabo rozwiniętą na tle innych krajów Europy. Wskazywano dużą liczbę małych przedsiębiorstw prowadzących dystrybucję, których strategie opierały się głównie na konkurencji cenowej. Jednak ta sytuacja po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej zaczęła się szybko zmieniać. Liczba podmiotów zaczęła się zmniejszać, a dystrybutorzy zaczęli przejmować funkcje hurtowników oraz detalistów. Model biznesowy dystrybucji w Polsce wciąż ewoluuje, dostosowując się do dynamiki zmian oczekiwań klientów. Celem pracy jest zaprezentowanie zmian w dystrybucji jako ogniwa rolniczego łańcucha wartości. Na podstawie przeglądu literatury, danych z raportów SM GP i Ibris za lata 2014 i 2015 oraz obserwacji uczestniczącej autora jako wiceprezesa zarządu GA Puławy nadzorującego omawiany obszar przedstawiono nowe aspekty w działalności dystrybutorów takie jak usługi doradztwa rolnego i organizację finansowania działalności gospodarczej rolników.
Abstract	The distribution of agricultural products in Poland is considered to be relatively weak compared to other European countries. There is a huge number of small players whose strategies are based primarily on price competition. This situation, however, after Poland’s accession to the European Union began to change rapidly. The number of players began to decrease, distributors have overtaken the roles of wholesalers and retailers. The distribution model in Poland is still evolving, adjusting the offer to dynamic changes to meet the expectations of customers. Individual elements of the agricultural value chain seek new opportunities to create and capture the highest margins in the portfolio of companies that participate in the production and delivery of a product to a farmer. The goal of this study is to present changes in distribution as a link in the agricultural value chain. The author will more broadly present new phenomena in this market, such as agricultural advisory services and the organization of financing the economic activity of farmers. The publication is the result of a research study based on data from TNS Polska and Ibris conducted in 2015 and observations as Vice President of GA Puławy responsible for this area.
Cytowanie	Pokojski Z. (2017) Dystrybucja produktów dla rolnictwa w Polsce – w poszukiwaniu nowych źródeł przewagi konkurencyjnej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 4: 86-98
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n4_s86.pdf

Autor	Sonia Kozub-Skalska
Tytuł	Mechanizm przestępstw karuzelowych i metody ich ograniczenia
Title	THE MECHANISM OF CAROUSEL OFFENSES AND METHODS OF RESTRICTING THEM
Słowa kluczowe	uchylanie się od podatków, kontrole podatkowe, zapobieganie uchylaniu się od podatków, karuzele vat, opinie biegłych sądowych.
Key words	tax evasion, tax audits, preventing tax evasion, vat carousel, expert witnesses’ opinions
Abstrakt	Jednym z mechanizmów, który znacząco przyczynia się do istnienia luki w VAT są oszustwa podatkowe realizowane w ramach tzw. karuzeli podatkowej. Idea karuzeli podatkowej bazuje na cesze charakterystycznej obecnego systemu VAT, a mianowicie na tym, że należny VAT jest odprowadzany na konta urzędów skarbowych, co do zasady przez sprzedawcę towaru. Jednocześnie jednak nabywca, będący tzw. czynnym podatnikiem VAT, ma prawo do skorzystania z prawa do odliczenia tzw. naliczonego VAT. W przypadku, gdy suma podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług przewyższa sumę podatku należnego od sprzedaży dokonanej przez podatnika w danym okresie rozliczeniowym, podatnik jest uprawniony do uzyskania bezpośredniego zwrotu VAT. To właśnie wspomniany zwrot VAT jest przesłanką, dla której przestępcy podatkowi otwierają szereg podmiotów i tworzą mechanizm karuzeli podatkowych w celu uzyskania korzyści majątkowych z nienależnie otrzymanego zwrotu VAT. Niestety skala tego zjawiska pokazuje, iż zarówno organy skarbowe jak i organy ściganie nie radzą sobie z ograniczaniem tej skali. Celem artykułu jest wskazanie nowych metod ograniczania przestępstw karuzelowych, które przy współpracy organów skarbowych, organów ścigania i biegłych sądowych w znaczący sposób pozwolą ograniczyć skale tego zjawiska. Wartością dodaną opracowania jest to, iż nowe metody nie wymagają zmian legislacyjnych, a więc mogą zostać natychmiast zastosowane w praktyce. W celu przedstawienia zamierzonych celów zastosowano metody badań literaturowych oparte na analizie krajowych i zagranicznych publikacji zwartych i artykułowych oraz danych publicznych udostępnianych przez Ministerstwo Finansów oraz obowiązujących aktów prawnych. Zawarte w artykule rozważania mają charakter zarówno teoretyczny jak i praktyczny.
Abstract	One of the mechanisms that significantly contributes to the existence of VAT gaps, is a tax fraud within the so-called tax carousel. The idea of ​​the carousel is based on the characteristic of the current VAT system, namely, on the principle that the VAT due is paid into accounts of the tax office by the seller of the goods. At the same time, however, the purchaser, being an active VAT taxpayer has the right to exercise of the right to deduct the so-called input VAT. If the sum of input VAT from goods and services exceeds the amount of output VAT on sales made by the taxpayer in the relevant accounting period, a taxpayer is entitled to receive direct VAT refund. It is the VAT refund which is a prerogative for tax criminals to open up a number of business entities and create a mechanism of tax carousels to obtain financial benefits from unduly received VAT refunds. Unfortunately, the scale of this phenomenon shows that both the tax authorities as well as law enforcement agencies do not cope with limiting this scale. The aim of the article is to identify new ways of reducing carousel offenses, which in cooperation with tax authorities, law enforcement agencies and expert witnesses will significantly reduce the scale of this phenomenon. The added value of the study is that new methods do not require legislative changes, thus they can be immediately applied in practice. In order to present the aims, methods of research were used based on the analysis of domestic and foreign publications as well as public data provided by the Ministry of Finance and the legal acts in force. The considerations discussed in the article are both theoretical and practical.
Cytowanie	Kozub-Skalska S. (2017) Mechanizm przestępstw karuzelowych i metody ich ograniczenia.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 17(66): 145-160
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2017_n66_s145.pdf

Autor	Monika Roman
Tytuł	Polski handel zagraniczny środkami mechanizacji rolnictwa w latach 2004-2015
Title	Polish Foreign Trade of Farm Machinery in the years 2004-2015
Słowa kluczowe	eksport, import, środki mechanizacji rolnictwa, maszyny rolnicze, Polska
Key words	export, import, agriculture mechanization, agricultural machinery, Poland
Abstrakt	Celem artykułu było określenie zmian w handlu zagranicznym środkami mechanizacji rolnictwa w Polsce w latach 2004-2015. Przedstawiono wartość eksportu i importu środków mechanizacji rolnictwa ogółem, według struktury geograficznej, a także dla wybranych maszyn rolniczych. W artykule wykorzystano dane wtórne Ministerstwa Finansów gromadzone w ramach Informacyjnego Systemu Zintegrowanej Taryfy Celnej. Polska w analizowanym okresie charakteryzowała się ujemnym saldem handlu zagranicznego. Wartość importu sprzętu rolniczego zwiększyła się ponad 3-ktotnie, a wartość eksportu blisko 4-krotnie. W 2015 r. Polska najwięcej środków mechanizacji rolnictwa eksportowała do obszaru UE-28 (65% wartości), z czego szczególnie do Niemiec, Francji i Belgii. Z obszaru UE-28, Polska również najwięcej importowała (87% wartości), a głównymi partnerami handlowymi byli Niemcy, Włosi i Francuzi.
Abstract	The aim of the article was to determine the changes in foreign trade of farm machinery in Poland in 2004-2015. The article presents the value of exports and imports of farm machinery in total, according to geographical area, as well as for selected types of agricultural machinery. The article uses secondary data from the Ministry of Finance, gathered as part of the Integrated Customs Tariff Information System. In the analyzed period, Poland was characterized by a negative balance of foreign trade. The value of imports of farm machinery increased more than threefold, while the value of exports nearly quadrupled. In 2015, Poland exported most of its farm machinery to the EU-28 (65% of export value), especially to Germany, France and Belgium. Within the EU-28, Poland is also the most imported (87% of import value), and its main trade partners were Germany, Italy and France.
Cytowanie	Roman M. (2017) Polski handel zagraniczny środkami mechanizacji rolnictwa w latach 2004-2015.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 1: 161-172
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n1_s161.pdf

Autor	Jerzy Bieńkowski, Małgorzata Holka, Janusz Jankowiak
Tytuł	Ocena emisji GHG za pomocą śladu węglowego w intensywnej produkcji rolniczej, na przykładzie rzepaku ozimego
Title	Assessing the Greenhouse Gas Emissions by Carbon Footprint in Intensive Agricultural Production Based on the Examples of Winter Oilseed Rape
Słowa kluczowe	ślad węglowy, gazy cieplarniane, produkcja roślinna, nawożenie azotowe, praktyki rolnicze, rzepak ozimy
Key words	carbon footprint, greenhouse gases, crop production, nitrogen fertilization, agricultural practices, winter oilseed rape
Abstrakt	Aktualnie ważnym wyzwaniem dla sektora rolniczego jest redukcja emisji gazów cieplarnianych (GHG) w celu złagodzenia skutków zmian klimatycznych. Istnieje potrzeba dokładnej identyfikacji źródeł emisji oraz upowszechnienia praktyk rolniczych, które przyczyniałyby się do zmniejszenia emisji we wszystkich ogniwach produkcji roślinnej. Do przeprowadzenia obiektywnych porównań i wyboru najlepszych rozwiązań technologicznych według kryterium emisyjności potrzebna jest szczegółowa ocena ilościowa emisji GHG. W opracowaniu przedstawiono ocenę emisji GHG w produkcji roślinnej za pomocą śladu węglowego (CF). Udział operacji technologicznych w powstawaniu CF scharakteryzowano na przykładzie rzepaku ozimego. Wyniki badań wskazują, że największe znaczenie w kształtowaniu CF ma proces nawożenia mineralnego. Wpływ pozostałych procesów na CF jest wielokrotnie mniejszy. Miejscem głównych emisji GHG w nawożeniu mineralnym rzepaku są emisje bezpośrednie i pośrednie GHG z pól. Po emisjach GHG z pól, produkcja nawozów stanowi drugie źródło emisji z nawożenia. Zmiany praktyk rolniczych polegających na zwiększeniu efektywności nawożenia azotowego oraz stosowaniu nawozów o niskich współczynnikach emisji stwarzają obecnie możliwość redukcji emisji GHG i przez to, tym samym mogą przyczynić się do zmniejszenia CF produktów roślinnych.
Abstract	Currently, a major challenge for the agriculture sector is the reduction of greenhouse gas (GHG) emissions in order to mitigate the effects of climate change. There is a need to accurately identify the sources of emissions and to promote agricultural practices that would contribute to the reduction of emissions in all chains of crop production. To carry out objective comparisons and choose the best technological solutions according to an emissivity criterion there is a need for the detail quantitative assessment of GHG emissions. The study shows an assessment of GHG emissions in crop production using the carbon footprint (CF). The share of technological operations in CF formation was characterized based on the example of winter oilseed rape. The results indicate that the process of fertilization is of the greatest importance in the CF development. The impact of other remaining processes on the CF is several times smaller. The main hot-spots in GHG emissions due to mineral fertilization are associated with direct and indirect GHG emissions from the fields. Emissions from the production of fertilizers are the second source of emissions from the fertilization process, following GHG emissions from the fields. Changes in agricultural practices by increasing the efficiency of nitrogen fertilization and the use of fertilizers with low emission factors make it possible to reduce GHG emissions at present, and thereby contribute to the CF reduction of crop products.
Cytowanie	Bieńkowski J., Holka M., Jankowiak J. (2017) Ocena emisji GHG za pomocą śladu węglowego w intensywnej produkcji rolniczej, na przykładzie rzepaku ozimego.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 18-28
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s18.pdf

Autor	Zuzanna Jarosz
Tytuł	Potencjał energetyczny biomasy roślinnej i możliwości wykorzystania do celów energetycznych
Title	Energy Potential of Agricultural Crops Biomass and Their Use for Energy Purposes
Słowa kluczowe	biomasa, słoma, siano, rośliny energetyczne, potencjał energetyczny
Key words	biomass, straw, hay, perennial energy crops, energy potential
Abstrakt	Zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego, uniezależnienie się od paliw kopalnych oraz ograniczenie emisji gazów cieplarnianych skłania do wykorzystywania odnawialnych źródeł energii. Celem badań jest ocena potencjału energetycznego biomasy roślinnej z produkcji rolnej i wskazanie możliwości jej wykorzystania do produkcji energii elektrycznej i ciepła. Do badań wykorzystano dane z Powszechnego Spisu Rolnego 2010. Na podstawie szczegółowej analizy zmian zachodzących w produkcji rolniczej w latach 2010-2015 dokonano aktualizacji danych. Przyjęto założenie, że zmiany w gminach zachodziły w taki sam sposób jak w województwach. Potencjał energetyczny biomasy roślinnej oszacowano uwzględniając: nadwyżki słomy, siana i plantacje roślin energetycznych. Z przeprowadzonych badań wynika, że Polska dysponuje energetycznym potencjałem biomasy roślinnej kształtującym się na poziomie 305,8 tys. TJ rocznie, który może być wykorzystany do celów energetycznych bez zagrożenia dla produkcji żywności.
Abstract	The need to ensure energy security, decouple energy production from fossil fuels and reduce greenhouse gas emission are driving the use of renewable energy sources. The purpose of the study is to assess the energy potential of agricultural crops biomass and to indicate its potential for electricity and heat production. The data from the Agricultural Census 2010 were used for analyses. On the basis of the detailed analysis of the changes in agricultural production in the years 2010-2015 the data has been updated. Is was assumed that the changes in communes were similar to those in voivodships. The energy potential of the crop biomass was estimated taking into account surpluses of straw, hay and perennial energy crops biomass. The study shows that energy potential of the biomass without jeopardizing food production amounts at 305,8 thousand TJ per year.
Cytowanie	Jarosz Z. (2017) Potencjał energetyczny biomasy roślinnej i możliwości wykorzystania do celów energetycznych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 81-92
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s81.pdf

Autor	Anna Kowalska
Tytuł	Polsko-niemiecka wymiana handlowa produktami rolno spożywczymi
Title	Polish-German Trade in Agricultural Food Products
Słowa kluczowe	produkty rolno-spożywcze, import, eksport, handel zagraniczny
Key words	agri-food products, import, export, international trade
Abstrakt	Celem opracowania jest przedstawienie zmian wielkości i struktury wymiany handlowej produktami rolno-spożywczymi Polski z Niemcami w latach 2003 – 2015. W analizie wykorzystano dane Ministerstwa Finansów publikowane przez IERiGŻ-PIB oraz dane z internetowych baz danych Eurostat oraz WITS – Comtrade. Wymiana handlowa produktami rolno-spożywczymi z Niemcami sukcesywnie się zwiększa, zarówno po stronie eksportu, jak i importu. Wraz z tendencją wzrostową w wymianie handlowej z Niemcami w latach 2003-2015 zmieniła się jej struktura asortymentowa. Wskaźnik TC pokazuje nadwyżkę eksportu nad importem większości grup produktów. Także analiza wskaźnika SI, potwierdziła specjalizację polskich produktów rolno-spożywczych na rynek niemiecki w przypadku 14 z 23 grup asortymentowych, a wysokie wartości wskaźnika GL w większości grup produktów rolno-spożywczych, potwierdzają umacniającą się pozycję producentów w tych grupach produktowych.
Abstract	The purpose of an article was to analyse changes in the size and structure of trade in agri-food products with Germany in the years 2003-2015. There were used data of the Polish Ministry of Finance published by IRIGZ-PIB as well as information from Eurostat and WITS-Comtrade databases. Trade in agri-food products with Germany is gradually increasing, both on the export and import side. Despite the upward trend in trade with Germany in the years 2003-2015, its assortment structure has changed. Calculated TC index indicates export surplus over import of most product groups. The analysis of the SI indicator also confirmed the specialization of Polish agri-food products targeted at the German market for 14 out of 23 assortment groups. The high values of the GL indicator for most agri-food product groups confirm the growing position of their producers.
Cytowanie	Kowalska A. (2017) Polsko-niemiecka wymiana handlowa produktami rolno spożywczymi.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 106-115
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s106.pdf

Autor	Magdalena Kowalska
Tytuł	Zasoby kapitału ludzkiego osób starszych na obszarach wiejskich Polski południowo-wschodniej
Title	Human Capital Resources of the Elderly in Rural Areas of South Eastern Poland
Słowa kluczowe	kapitał ludzki, obszary wiejskie, osoby starsze, proces starzenia się
Key words	human capital, rural areas, elderly person, aging process
Abstrakt	Celem opracowania jest próba określenia poziomu kapitału ludzkiego osób z najstarszych grup wieku zamieszkujących na obszarach wiejskich Polski południowo - wschodniej. Wybór tematu badań miał związek z przemianami demograficznymi, dokonującymi się zarówno w kraju jak i w całej Europie. Pociągają one za sobą szereg zmian dotykających niemal wszystkich dziedzin życia współczesnych społeczeństw. Badania zostały przeprowadzone w 2015 roku na próbie 150 osób w wieku 60+ na terenie powiatów nowotarskiego i myślenickiego położonych w województwie małopolskim. Poziom kapitału ludzkiego badanych seniorów można określić jako stosunkowo niski. Świadczą o tym na przykład: struktura wykształcenia, aktywność zawodowa oraz edukacyjna (w zakresie poszerzania wiedzy oraz zdobywania nowych umiejętności), a także samoocena swojego stanu zdrowia i podejmowanie działań mających na celu jego poprawę np. poprzez aktywność fizyczną.
Abstract	The purpose of the scientific article is the attempt of determining the level of human capital of persons from the oldest age groups who live in rural areas of Southeastern Poland. The selection of research topic has a relationship with the demographic changes which take place both in Poland and in the whole Europe. They bring about a number of changes which affect almost all areas of life of modern societies. The research was conducted in 2015 on a sample of 150 people over the age of 60 in the counties of Nowy Targ and Myślenice located in the Małopolska Voivodeship. The level of human capital of the surveyed seniors can be described as relatively low. The structure of education, occupational and educational activity (in the field of increasing knowledge and acquiring new skills), moreover self-assessment of their health status and taking actions aimed at improving it, for example through physical activity, confirm it.
Cytowanie	Kowalska M. (2017) Zasoby kapitału ludzkiego osób starszych na obszarach wiejskich Polski południowo-wschodniej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 116-125
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s116.pdf

Autor	Łukasz Kozar
Tytuł	Produkcja energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych w krajach Unii Europejskiej i w Polsce w kontekście koncepcji zrównoważonego rozwoju
Title	Production of Electricity from Renewable Sources in Countries of the European Union and Poland in the Context of the Concept of Sustainable Development
Słowa kluczowe	zrównoważony rozwój, Unia Europejska, odnawialne źródła energii
Key words	sustainable development, European Union, renewable energy sources
Abstrakt	W artykule przedstawiono zmiany jakie nastąpiły w zakresie produkcji energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii w krajach UE-28 oraz w Polsce w latach 2010-2015. Analizę zmian przeprowadzono na podstawie danych z Eurostatu oraz Banku Danych Lokalnych. W oparciu o wskaźnik określający udział energii elektrycznej wytwarzanej ze źródeł odnawialnych w zużyciu energii elektrycznej brutto wykazano, iż Polska charakteryzowała się w omawianym okresie jedną z najwyższych dynamik zmian spośród wszystkich państw UE. Ponadto w artykule zanalizowano sytuację dotyczącą produkcji energii elektrycznej w Polsce w przekroju regionalnym. Z podjętych w tym zakresie analiz wynika, iż we wszystkich województwach oprócz małopolskiego w 2015 r. produkowano więcej energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych w porównaniu do 2010 r. W omawianym okresie również o 99% wzrósł w Polsce udział produkcji energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych w produkcji energii elektrycznej ogółem.
Abstract	The article presents changes that occurred in the production of electricity from renewable energy sources in the EU-28 and in Poland in the years of 2010-2015. The analysis of the changes was based on the data from Eurostat and the Local Data Bank. Based on the indicator of the share of electricity generated from renewable sources in gross electricity consumption, Poland in the period under discussion, was characterized as one of the highest dynamics of change among all EU countries. In addition, the article analyzes the situation concerning the production of electricity in Poland in the regional aspect. From the taken analyzes, it is clear that in all voivodeships, apart from Małopolskie voivodeship, in 2015, more electricity was produced from renewable sources compared to 2010. In the period under discussion, the share of electricity production from renewable sources in total electricity production also increased by 99% in Poland.
Cytowanie	Kozar Ł. (2017) Produkcja energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych w krajach Unii Europejskiej i w Polsce w kontekście koncepcji zrównoważonego rozwoju.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 126-135
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s126.pdf

Autor	Anna Olszańska
Tytuł	Zmiany wielkości produkcji wieprzowiny i jej struktury w Unii Europejskiej ze szczególnym uwzględnieniem pozycji krajów przyjętych po 2004 r.
Title	Changes in Pork Production and in its Structure in the European Union, with Particular Focus on the Position of Countries that Joined the EU after 2004
Słowa kluczowe	wieprzowina, wielkość produkcji, struktura produkcji, Unia Europejska
Key words	pork, pork production, structure of pork production, European Union
Abstrakt	Tak zwane „duże rozszerzenie” Unii Europejskiej w 2004 r. wywołało wiele zmian w funkcjonowaniu poszczególnych rynków rolnych. Dotyczyły one producentów rolnych, przetwórców i dystrybutorów z krajów nowo przyjętych ale także funkcjonujących dotychczas w strukturach Unii. Celem opracowania jest analiza zmian w wielkości i strukturze produkcji żywca wieprzowego w Unii Europejskiej ze szczególnym uwzględnieniem pozycji krajów przyjętych po 2004 r. Analizą objęto lata 2005-2016. Wykorzystano materiały statystyczne ze źródeł bazy danych Eurostat. W opracowaniu wykorzystano podstawowe metody analizy statystycznej danych. W analizowanych latach, przy ogólnym trendzie wzrostu produkcji wieprzowiny w UE, wystąpiły istotne zmiany w jej wielkości w poszczególnych krajach. Znacznie wzrosła produkcja w krajach tzw. starej Unii. Głównymi beneficjentami zmian na rynku wieprzowiny w obszarze Unii byli producenci żywca i przetwórcy z Niemiec i Hiszpanii. W krajach przyjętych po 2004 r. wystąpiła generalnie tendencja spadkowa w wielkości produkcji przy czym największe spadki w większości krajów obserwowane były w 2009 roku.
Abstract	The so-called "big enlargement" of the European Union in 2004 triggered many changes in the functioning of individual agricultural markets. They concerned agricultural producers, processors and distributors from new but also old members of the EU. The aim of the study is to analyze changes in volume and structure in pig production in EU with particular focus on changes in the position of countries which joined the EU after 2004. The analysis covered the years 2005-2016. Statistical materials from Eurostat database were used. The basic statistical methods of data analysis were used in the study. In the analyzed years, with the general trend of pork production growth in the EU, there have been significant changes in its size in individual countries. There has been a significant increase in production in so-called old EU countries. The main beneficiaries of the in the pork market in the EU area were livestock producers and processors from Germany and Spain. In the countries which joined the EU after 2004, there has generally been a downward trend in volume of production, with the largest declines in most countries observed in 2009.
Cytowanie	Olszańska A. (2017) Zmiany wielkości produkcji wieprzowiny i jej struktury w Unii Europejskiej ze szczególnym uwzględnieniem pozycji krajów przyjętych po 2004 r..Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 166-175
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s166.pdf

Autor	Dorota Pasińska
Tytuł	Zmiany w polskim handlu zagranicznym produktami wieprzowymi po wprowadzeniu przez Rosję embarga
Title	Changes in the Polish Foreign Trade in Pork Products after the Introduction of the Russian Embargo
Słowa kluczowe	rynek wieprzowiny, Rosja, handel zagraniczny, embargo, ASF
Key words	pork market, international trade, Russia, embargo, ASF
Abstrakt	W artykule podjęto próbę wskazania najważniejszych zmian w handlu zagranicznym wieprzowiną i trzodą chlewną po ogłoszeniu przez Rosję embarga. Do weryfikacji celu opracowania wykorzystano analizę zmian w czasie oraz analizę struktury handlu zagranicznego zarówno ogółem (eksportu i importu) jak i z Rosją w latach 2011-2015. Zastosowane dane pochodzą z Ministerstwa Finansów. Sytuacja na krajowym rynku wieprzowiny w 2014 r. była trudna ze względu na znaczny wzrost produkcji wieprzowiny zarówno w Polsce jak i w UE, wystąpienie afrykańskiego pomoru świń - ASF (a z tym związane ograniczenia w eksporcie do wielu krajów trzecich), a także wprowadzenie embarga przez Rosję, która była jednym z liczących się nabywców produktów wieprzowych eksportowanych z Polski. W efekcie zmieniła się struktura geograficzna eksportu. W badanym okresie Polska była importerem netto produktów wieprzowych, a saldo handlu zagranicznego tymi produktami z Rosją było dodatnie.
Abstract	The article attempts to identify the most important changes in the international trade of pork and pigs after the announcement of the embargo by the Russia. For the verification of the main goal of article were used the analysis of changes over time and an analysis of the structure of the total foreign trade (exports and imports) and with Russia in 2011-2015. The used data come from the Ministry of Finance. The situation on the domestic pork market in 2014 was difficult due to the significant increase in pork production both in Poland and in the EU, the occurrence of the ASF (and related restrictions on exports to many third countries), and introduction the embargo by Russia, which was one of major buyers of pork products exported from Poland. As a result, the geographic structure of exports had changed. In the analyzed period Poland was a net importer of pork products and the foreign trade balance of these products with Russia was positive.
Cytowanie	Pasińska D. (2017) Zmiany w polskim handlu zagranicznym produktami wieprzowymi po wprowadzeniu przez Rosję embarga.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 186-198
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s186.pdf

Autor	Alina Syp
Tytuł	Emisje gazów cieplarnianych z rolnictwa w latach 1990-2014
Title	Greenhouse Gas Emissions from Agriculture in 1990-2014
Słowa kluczowe	emisje gazów cieplarnianych, rolnictwo, świat, Unia Europejska
Key words	greenhouse gas emissions, agriculture, World, European Union, Poland
Abstrakt	Rolnictwo jest drugim po sektorze energii emitentem gazów cieplarnianych (GHG), których stężenie w atmosferze wzrasta w wyniku działalności człowieka. W celu ograniczenia emisji GHG kraje ratyfikujące porozumienie z Kioto zobowiązały się do sporządzania rocznych raportów emisji oraz do ich redukcji. Celem badań była analiza zmian wielkości emisji z rolnictwa na świecie, w Unii Europejskiej (UE) i Polsce w latach 1990-2014. W badaniach wykorzystano bazę danych Organizacji Narodów Zjednoczonych do Spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAOSTAT), Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (UNFCCC) oraz Światowego Instytutu Zasobów (CAIT). Z przeprowadzonej analizy wynika, że w badanym okresie na świecie nastąpił wzrost emisji GHG ogółem o 85%, a w rolnictwie o 15%. Jednakże UE należąca do grupy krajów rozwiniętych tj. Aneksu I obniżyła emisje ogółem i z rolnictwa odpowiednio o 24 i 23%. Redukcja emisji była efektem wdrażania pro środowiskowych regulacji prawnych.
Abstract	Agriculture is the second, after energy sector, emitter of greenhouse gasses (GHG), of which increased concentrations in the atmosphere are caused by human activities. In order to reduce GHG, parties ratifying the Kioto protocol have committed to prepare annual emission reports and pledged to reduce emissions. The aim of the study was to analyse changes of agricultural emissions in the World, the European Union (EU) and Poland in 1990-2014. The research uses the United Nations Food and Agricultural database (FAOSTAT), United Nations Framework Convention on Climate Chang (UNFCCC) and World Resources Institute (CAIT) databases. The analysis shows that in the World, in the examined period the total GHG emissions increased by 85%, whereas in agriculture by 15%. However, the EU as a member of Annex I parties had reduced total and agricultural emissions by 24% and 23%, respectively. The reduction of emissions was the result of the implementation of pro-environmental regulations.
Cytowanie	Syp A. (2017) Emisje gazów cieplarnianych z rolnictwa w latach 1990-2014.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 244-255
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s244.pdf

Autor	Katarzyna Twarowska
Tytuł	Ocena pozycji walut kluczowych międzynarodowego systemu walutowego w latach 1990 – 2016 i perspektywy zmian
Title	Assessment of the Key Currencies in International Monetary System in 1990-2016 and the Perspective of Changes
Słowa kluczowe	waluta międzynarodowa, rezerwy walutowe, struktura walutowa, dolar, euro, scenariusze transformacji MSW
Key words	international currency, foreign exchange reserves, currency composition, dollar, euro, scenarios of IMS transformation
Abstrakt	Celem artykułu jest analiza i ocena pozycji walut kluczowych jako czynnika determinującego zmiany w funkcjonowaniu międzynarodowego systemu walutowego. Metodyka obejmuje badania teoretyczne (analityczne studia literatury naukowej i raportów badawczych) oraz badania empiryczne (analiza danych statystycznych BIS, IMF, SWIFT, EBC, UNCTAD). Przeprowadzona analiza pozwala na stwierdzenie, że główną walutą międzynarodową pozostaje dolar, a utworzenie obszaru wspólnej waluty w UE nie doprowadziło do oczekiwanych zmian pozycji głównych walut i uzyskania przez euro pozycji drugiej waluty globalnej, konkurującej skutecznie z dolarem w pełnieniu funkcji pieniądza światowego. Ponadto, rosnący od lat potencjał gospodarczy i handlowy Chin oraz transformacja układu sił gospodarczych nie znajduje odzwierciedlenia w zmianie pozycji walut krajów rozwijających się w pełnieniu funkcji pieniądza światowego. Prezentowane scenariusze transformacji MSW nie dają jednoznacznej odpowiedzi co do zmian znaczenia walut kluczowych, ale wprowadzenie jednej globalnej waluty wydaje się być zbyt trudne w obecnych warunkach.
Abstract	The aim of the paper is to analyze and evaluate the position of the key currencies as a determinant of changes in the functioning of the international monetary system. Methodology includes theoretical studies (scientific literature and research reports) and empirical studies (statistical analysis of BIS, IMF, SWIFT, ECB, UNCTAD data). The analysis makes it possible to conclude that the dollar remains the main international currency, and the creation of a single currency area in the EU has not led to the expected changes in the main currencies positions as well as the euro has not reached the position of the second global currency competing effectively against the dollar as a global currency. Moreover, the growing economic and trade potential of China and the transformation of the global economic power are not reflected in the changes of developing countries’ currencies positions in the functions of global money. The presented scenarios of the IMS transformation do not give a clear answer about the future of the key currencies, but the implementation of a single global currency seems too difficult in the current conditions.
Cytowanie	Twarowska K. (2017) Ocena pozycji walut kluczowych międzynarodowego systemu walutowego w latach 1990 – 2016 i perspektywy zmian.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 267-286
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s267.pdf