Wyniki wyszukiwania

Autor	Rafał Baum, Witold Wielicki
Tytuł	Zmiany w zarządzaniu oraz dalszy rozwój przedsiębiorstw rolnych
Title	MANAGEMENT CHANGES AND FUTURE DEVELOPMENT OF AGRICULTURAL ENTERPRISES
Słowa kluczowe	organizacja gospodarstw, zarządzanie gospodarstwami, przedsiębiorstwa rolnicze
Key words	farm’s organization, farm’s management, agricultural enterprises
Abstrakt	Zaprezentowano rozważania dotyczące grupy największych gospodarstw rolnych o powierzchni 100 i więcej ha użytków rolnych. Autorzy udowadniają, że należy uznać te gospodarstwa za wysokotowarowe przedsiębiorstwa rolne, ściśle powiązane z przetwórstwem rolno-spożywczym, podlegające identycznym regułom zarządzania jak przedsiębiorstwa z innych sektorów gospodarki. Zwrócono również uwagę na nowe elementy w zarządzaniu, dotyczące przedsiębiorstw rolnych. Przeanalizowano ponadto spodziewane kierunki badań w naukach o zarządzaniu oraz możliwe scenariusze i kierunki rozwoju gospodarstw wielkoobszarowych w przyszłości.
Abstract	The paper presents the considerations concerning group of biggest farms about surface 100 and more ha of utilized agricultural area. The authors argue that these farms should be treated as high productive market enterprises, which are strictly coherent with processing industry and under the same rules as enterprises from other sectors of economy. The paper pays the attention on new elements in management of rural enterprises. Besides, the study is presenting new directions of research in management sciences, possible scenarios and directions of big farms development in the future.
Cytowanie	Baum R., Wielicki W. (2008) Zmiany w zarządzaniu oraz dalszy rozwój przedsiębiorstw rolnych .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 95, z. 1: 31-41
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2008_n1_s31.pdf

Autor	Anna Jakubczak, Zofia Wyszkowska
Tytuł	Style kierowania w wielkoobszarowych przedsiębiorstwach rolniczych
Title	THE TYPES OF MANAGEMENT IN LARGE AREA AGRICULTURAL ENTERPRISES
Słowa kluczowe	style kierowania, wielkoobszarowe przedsiębiorstwa rolnicze, cykl życia organizacji, intensywność produkcji, efektywność gospodarowania
Key words	the type of management, large area agricultural enterprises, the cycle of life of organization, intensity of production, effectiveness of management
Abstrakt	Skuteczność stylu kierowania w organizacji zależy od jego dopasowania do wielu zmiennych opisujących kierownika, podwładnych, organizację i otoczenie organizacji. W pracy przedstawiono wyniki badań nad stylami kierowania w przedsiębiorstwach rolniczych w województwie kujawsko-pomorskim. Określono potencjał produkcyjny, zmiany w kierunkach i intensywności produkcji oraz sytuacji finansowej. Na tej podstawie stwierdzono jaki jest stan i perspektywy kształtowania stylów kierowania w przedsiębiorstwach rolniczych.
Abstract	The paper aims to define the types of management in agricultural enterprises. There are two main opposite types of management and several mixed types in between. The democratic style is believed to be more modern then the autocratic one. The analysis considered potential of production, organization and financial and economical results. The paper argues that the autocratic type of management dominate in analyzed agricultural enterprises. This style is adjusted to the youth stages of cycle of life of organization. The conclusion is that the agricultural enterprises are in youth stages of cycle of life and this is why the types of management can not be change into more democratic one.
Cytowanie	Jakubczak A., Wyszkowska Z. (2008) Style kierowania w wielkoobszarowych przedsiębiorstwach rolniczych .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 95, z. 1: 57-66
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2008_n1_s57.pdf

Autor	Piotr Sulewski, Adam Wąs
Tytuł	Gospodarstwa wielkoobszarowe w różnych scenariuszach uwarunkowań ekonomicznych w perspektywie roku 2013 . studium przypadku
Title	LARGE SCALE FARMS IN DIFFERENT POLICY SCENARIOS FOR 2013 YEAR . CASE STUDY
Słowa kluczowe	gospodarstwa wielkoobszarowe, dochód gospodarstw, liniowy model optymalizacyjny
Key words	large farms, farm income, linear optimization model
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono wyniki ekonomiczne oraz niezbędne dostosowania w strukturze produkcji czterech gospodarstw wielkoobszarowych w perspektywie roku 2013. Analizę przeprowadzono dla trzech potencjalnych scenariuszy sytuacji ekonomicznej. Podstawą porównań był rok bazowy 2006. Do obliczeń wykorzystano liniowy model optymalizacyjny gospodarstwa rolnego.
Abstract	Large size farms despite of small share in the population of farms in Poland are an important part of the agricultural sector due to their share in total supply of agricultural production. The paper aims to investigate direction of changes in production structure and income situation of most common Polish large farm types in different policy scenarios. For each of considered dairy, pig, cattle and arable farm an optimization linear programming model has been set up. Results show that there is still a field for improvements in production patterns of agricultural holdings modelled. Optimization of the cropping structure results with a meaningful farm income increase and less dependency on direct payments.
Cytowanie	Sulewski P., Wąs A. (2008) Gospodarstwa wielkoobszarowe w różnych scenariuszach uwarunkowań ekonomicznych w perspektywie roku 2013 . studium przypadku .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 95, z. 1: 76-84
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2008_n1_s76.pdf

Autor	Paweł Kasztelan
Tytuł	Intensywność produkcji a efektywność ekonomiczna wielkoobszarowych przedsiębiorstw rolniczych
Title	PRODUCTION INTENSITY AND ECONOMIC EFFICIENCY OF LARGE AGRICULTURAL ENTERPRISES
Słowa kluczowe	intensywność produkcji, wielkoobszarowe przedsiębiorstwa rolnicze, efektywność ekonomiczna
Key words	production intensity, large agricultural enterprises, economic efficiency
Abstrakt	Omówiono zmiany intensywności produkcji w wielkoobszarowych przedsiębiorstwach rolniczych w latach 1998-2005. Badania przeprowadzono na grupie przedsiębiorstw, które nieprzerwanie w tym okresie brały udział w .Rankingu 300 najlepszych przedsiębiorstw rolniczych.. W wyniku przeprowadzonej analizy stwierdzono, że przedsiębiorstwa rolnicze systematycznie zwiększały intensywność produkcji pomimo niekorzystnych relacji w zakresie zmian cen produktów i środków do produkcji. Wzrostowi intensywności towarzyszył wzrost produktywności, co w konsekwencji pozwoliło na uzyskanie lepszych wyników w zakresie rentowności prowadzonej działalności.
Abstract	The paper aims to present the changes of production intensity in large scale agricultural farms during the period 1998-2005. The research was conducted base on the enterprises participating during the whole period in the .Ranking of 300 the best agricultural enterprises.. It was observed that in the analyzed period agricultural enterprises, despite of the unfavorable changes in relation of the input and output prices, systematically enlarged their production intensity. Systematic growth of production intensity was accompanied by the productivity increase, which in consequence led to obtaining better results in profitability level.
Cytowanie	Kasztelan P. (2008) Intensywność produkcji a efektywność ekonomiczna wielkoobszarowych przedsiębiorstw rolniczych .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 95, z. 1: 85-94
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2008_n1_s85.pdf

Autor	Bogusław Gołębiowski
Tytuł	Uwarunkowania rozwoju produkcji mleka w gospodarstwach wielkotowarowych w województwie zachodniopomorskim
Title	THE CONDITIONS OF THE DEVELOPMENT OF MILK PRODUCTION IN LARGE FARMS IN WEST POMERANIA PROVINCE
Słowa kluczowe	rentowność, produktywność, rachunek wyników produkcji mleka, NPV, IRR, gospodarstwo wielkotowarowe
Key words	the profitability, the productiveness, the income statement of the production of the milk, NPV, IRR, large farms
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono ocenę rentowności, produktywności i możliwości inwestycyjnych w wyodrębnionym z pełnej działalności dziale chowu bydła mlecznego w wielkotowarowych gospodarstwach rolnych, specjalizujących się zarówno w produkcji roślinnej, jak i w chowie bydła mlecznego. Analizie poddano trzy gospodarstwa, w których liczebność stada krów wynosi odpowiednio: 553, 240 i 158. Przeprowadzona analiza wskazuje, że bieżąca działalność w zakresie chowu bydła mlecznego charakteryzuje się wysoką rentownością zarówno ze sprzedaży, jak i z działalności gospodarczej, znaczącą produktywnością kapitału oraz produktywnością całkowitą. Natomiast projekty inwestycyjne w odniesieniu do nowych, nowoczesnych, wielostanowiskowych obór nie mogą być zaakceptowane. Akceptowane są natomiast projekty w zakresie modernizacji obecnie użytkowanych obór.
Abstract	The paper aims to analyze the profitability, the productiveness and investment possibilities of the dairy production in large farms which are specialized both in the crop production and in the dairy cows keeping. There were analyzed three farms, which are characterized by the different number of cows in the heard, accordingly: 553, 240 and 158. The analysis shows that the dairy production is characterized by the high profitability both from the sale as and from the economic activity, with the significant productiveness of the capital as well as with the entire productiveness. However the planned investments in the brand new, modern cow barn cannot be accepted due to too high changes of milk prices. What is accepted in modernization of existing premises.
Cytowanie	Gołębiowski B. (2008) Uwarunkowania rozwoju produkcji mleka w gospodarstwach wielkotowarowych w województwie zachodniopomorskim .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 95, z. 1: 102-110
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2008_n1_s102.pdf

Autor	Anna Grontkowska
Tytuł	Forma organizacyjno-prawna a efektywność gospodarstw wielkoobszarowych
Title	THE LEGAL AND ORGANIZATION FORM VS EFFECTIVENESS OF LARGE AGRICULTURAL ENTERPRISES
Słowa kluczowe	rentowność działalności gospodarczej, rentowność aktywów, rentowność kapitału własnego, wydajność pracy
Key words	profitability on economic activity, return on assets, return on equity, work efficiency
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono zmiany zasobów oraz wskaźników finansowych (rentowności działalności gospodarczej, rentowności aktywów oraz rentowności kapitału własnego) przedsiębiorstw wielkoobszarowych uczestniczących w Liście 300 w latach 2003-2006 według form własnościowych. Gospodarstwa te osiągają wysoką wydajność pracy przy stosunkowo niewielkim zatrudnieniu. Jednak występuje zróżnicowanie między poszczególnymi formami organizacyjno-prawnymi. W zakresie rentowności działalności gospodarczej przewagę wykazują jednostki w dzierżawie, niezależnie czy są realizowane przez osoby fizyczne, spółki pracownicze czy inne podmioty, oraz przedsiębiorstwa będące własnością prywatną (jednostki sprywatyzowane częściowo i całkowicie), natomiast w zakresie rentowności aktywów rolnicze spółdzielnie produkcyjne, chociaż różnice między formami organizacyjno-prawnymi nie są istotne.
Abstract	The paper aims to analyze the changes that took place in the large area agricultural enterprises which participated in the .Ranking of 300 the best agricultural enterprises. in the period 2003-2006. There were analyzed changes in land and labour use, labour efficiency and profitability of economic activity as well as profitability of assets and profitability of own capital. The analyzed enterprises were of different legal forms: private, leased, joint companies, one-man companies of Agency of Agricultural Property and cooperatives. The paper argues that the large area enterprises obtained high effectiveness of labour having low level of employment. With regard to the profitability of economic activity the best were leased and private enterprises, while the best profitability of assets showed the cooperatives. The profitability of own capital differ between the entities of different legal form. In the privatized entities it reached from 13,6% in the year 2003 to 28,4% in the year 2004. Accordingly in the leased farms it ranged from 18,8% to 43,9%. The lowest level of this ratio was observed in one-men companies and cooperatives.
Cytowanie	Grontkowska A. (2008) Forma organizacyjno-prawna a efektywność gospodarstw wielkoobszarowych .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 95, z. 1: 111-117
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2008_n1_s111.pdf

Autor	Sławomir Jarka
Tytuł	Szanse i ograniczenia dzierżawy gruntów rolnych w Polsce
Title	OPPORTUNITIES AND THREATS OF LEASING AGRICULTURAL LAND IN POLAND
Słowa kluczowe	dzierżawa, grunty, nieruchomości rolne
Key words	leasing, agricultural area, agricultural property
Abstrakt	Dzierżawy w Polsce mają długoletnią tradycję, ale dotychczas skala tego zjawiska nigdy nie była wysoka i do niedawna często nie wykraczała poza nieformalne umowy zawierane na ogół ustnie. Na zmianę podejścia w traktowaniu dzierżaw, ich uatrakcyjnienie w odbiorze producentów rolnych wpłynęły przede wszystkim uwarunkowania ekonomiczne, takie jak zaprzestanie działalności przez część jednostek oraz rosnące ceny gruntów, zwłaszcza po wstąpieniu Polski do UE.
Abstract	The characteristic feature of the recent times is the high rate of change in an economical environment of agricultural enterprises. That significant process is mainly expressed by high rate of production factors in non-agricultural sectors and increase of agricultural utilized land. It means the rate of increasing of leasing agricultural land will be depend on prices on agricultural property market.
Cytowanie	Jarka S. (2008) Szanse i ograniczenia dzierżawy gruntów rolnych w Polsce .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 95, z. 1: 134-141
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2008_n1_s134.pdf

Autor	Karol Marciniak
Tytuł	Stan polskiej hodowli roślin w roku 2008
Title	STATE OF THE ART OF POLISH PLANT BREEDING IN THE YEAR 2008
Słowa kluczowe	hodowla roślin, wyłączne prawo, opłaty licencyjne, odstępstwo rolne, badania na rzecz hodowli roślin
Key words	plant breeding, plant breeder’s rights, royalties, farmer’s exemption, plant breeding research
Abstrakt	Krajowa hodowla roślin jest ciągle państwowa i w związku z zaprzestaniem dotowania staje przed bardzo trudnym wyzwaniem utrzymania się na rynku i dalszego rozwoju. Dodatkowo sytuację pogarsza fakt, że rynek nasion kwalifikowanych w Polsce jest niezwykle mały, a ponadto znacząco zwiększa się konkurencja ze strony podmiotów zagranicznych. Państwowe instytuty badawcze zajmujące się nauką dla hodowli roślin same lub we własnych spółkach prowadzą komercyjną działalność hodowlaną, konkurując z branżą, której powinny być zapleczem. Mimo tych trudności istniejący jeszcze obecnie potencjał hodowlany jest zdolny do tworzenia odmian w większości gatunków, będących w stanie konkurować z odmianami zagranicznymi. Malejąca pozycja rynkowa wynika najczęściej z zaniedba ń marketingowych. Niewielki rynek nasion nie zapewni jednak wystarczających środków dla utrzymania obecnie istniejącego potencjału hodowlanego . niezbędna jest konsolidacja niektórych programów hodowlanych i/lub przedsięwzięć marketingowych. Konieczne działania to utrzymanie mechanizmu dopłat do nasion .de minimis., umacnianie prawa własności do odmiany, skuteczniejsze przeciwdziałanie nielegalnemu handlowi nasion, przesunięcie spółek hodowlanych z instytutów badawczych do ANR celem dalszej konsolidacji i prywatyzacji oraz zapewnienie rosnących nakładów na projekty badawcze na rzecz hodowli roślin.
Abstract	State owned domestic plant breeding is facing free market reality after the public support come to a full stop. Nowadays, the usage of certified seed exchange is extremely low, illegal seed market is common and the competition from foreign breeders grows up every year. Moreover, the state research institutes compete in commercial breeding with the branch they are expected to create new knowledge and germplasm for. Despite this national breeders are still able to develop competitive varieties in majority of the crops. However essential changes must be introduced to maintain and develop domestic plant breeding: consolidation of the state owned breeding enterprises in one hand and then careful privatization, maintaining the .de minimis. support for seeds, strengthening Plant Breeder’s Rights, intensification of the marketing and promotion and increased investment in plant breeding research.
Cytowanie	Marciniak K. (2008) Stan polskiej hodowli roślin w roku 2008.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 95, z. 1: 166-173
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2008_n1_s166.pdf

Autor	Stanisław Krasowicz
Tytuł	Regionalne zróżnicowanie zmian w polskim rolnictwie po integracji z Unią Europejską
Title	Differentiation of changes in agriculture in various regions of Poland after accession to the European Union
Słowa kluczowe	zmiany, rolnictwo, regionalne zróżnicowanie, integracja z Unią Europejską
Key words	changes, agriculture, regional differentiation, accession to the EU
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono regionalne zróżnicowanie zmian w polskim rolnictwie po integracji z Unią Europejską. Wskazano główne uwarunkowania decydujące o kierunkach i dynamice zmian w regionach. W analizie opartej na danych statystycznych GUS, uwzględniono zmiany w produkcji roślinnej i zwierzęcej oraz w intensywno .ci i strukturze produkcji towarowej polskiego rolnictwa, w latach 2000-2007.
Abstract	The paper deals with the regional differentiation of changes of some indicators characteristic for Polish agriculture. Based on statistical data from the years 2000 and 2007, it was found that the trends and dynamics of the changes considerably vary between the provinces. Such a situation is caused not only by the general macroeconomic conditions, but also by the unique character of agriculture in particular provinces. This is the agrarian structure that greatly affects the dynamics of indicator changes. The analysis proved that the regional agricultural differentiation has strengthened over the last years. While in western and northern Poland commercial farms become more and more important, a large number of small farms in south-eastern part of the country lose the commercial character and transform into self sufficient, social farms. The regional differentiation of changes in Polish agriculture should be analyzed regularly as some phenomena and trends seem evident after longer periods of time.
Cytowanie	Krasowicz S. (2008) Regionalne zróżnicowanie zmian w polskim rolnictwie po integracji z Unią Europejską .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 95, z. 3-4: 22-37
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2008_n3-4_s22.pdf

Autor	Henryk Runowski
Tytuł	Poziom i struktura przychodów, kosztów i wyników finansowych w przedsiębiorstwach hodowlanych w latach 1997-2007
Title	Level and structure of incomes, costs and financial results of breeding companies in the years 1997-2007
Słowa kluczowe	przychody, koszty, wyniki finansowe, przedsiębiorstwa hodowlane
Key words	incomes, costs, financial results, breeding companies
Abstrakt	W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczących zmian w poziomie i strukturze przychodów, kosztów i wyników finansowych przedsiębiorstw hodowli roślin i zwierząt Agencji Nieruchomości Rolnych w latach 1997-2007. W badanym okresie odnotowano realny wzrost wymienionych kategorii ekonomicznych. Z uwagi na to, że przychody rosły szybciej niż koszty, wyniki finansowe (zysk netto) uległy znacznej poprawie. Szczególnie wyraźny ich wzrost nastąpił wraz z wejściem Polski do Unii Europejskiej, to jest od 2004 roku.
Abstract	The paper aims to assess the changes in the level and the structure of incomes, costs and financial results of the breeding companies owned by the Agency of Agricultural Property in the years 1997-2007. The executed researches show that in the analyzed period the companies reported net profit from the total activity, with some differences with regard to particular activities. The key importance for the development of financial and economic results had play in these companies the operational activity, esp. other operational activity (mostly received subsidies). The other activities only in small part, and with negative direction, influenced the final financial results.
Cytowanie	Runowski H. (2008) Poziom i struktura przychodów, kosztów i wyników finansowych w przedsiębiorstwach hodowlanych w latach 1997-2007 .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 95, z. 3-4: 47-59
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2008_n3-4_s47.pdf

Autor	Henryk Runowski
Tytuł	Wykorzystanie bilansu majątkowego w ocenie stanu i kierunków zmian sytuacji ekonomiczno-finansowej przedsiębiorstw hodowlanych
Title	How to use the balance sheet to assess the state of art and the changes of financial and economic situation of breeding companies?
Słowa kluczowe	bilans majątkowy, struktura i dynamika zmian, sytuacja ekonomiczno-finansowa przedsiębiorstw, spółki hodowlane
Key words	balance sheet, structure and dynamics of changes, financial and economic situation of companies, breeding companies
Abstrakt	Przedstawiono możliwości wykorzystania bilansu do oceny sytuacji majątkowej i ekonomiczno-finansowej przedsiębiorstw hodowli roślin i zwierząt Agencji Nieruchomości Rolnych. Zbadano kształtowanie się poziomu, dynamiki oraz struktury aktywów i pasywów badanych przedsiębiorstw w latach 1997-2007. Uzyskane wyniki mogą stanowić podstawę do porównywania wyników przez poszczególne przedsiębiorstwa hodowli roślin i zwierząt do zaprezentowanych w artykule średnich wartości dla całej grupy tych przedsiębiorstw.
Abstract	The paper aims to present the possibilities how to use the balance sheet to assess the state of art and the changes of financial and economic situation of breeding companies. There were analyzed plant and animal breeding companies owned by the Agency of Agricultural Property. There were analyzed the structure and dynamics of changes of both assets and liabilities of balance sheets in the period 1997-2007. The results could be used as a basis for comparisons for particular company with regard to whole analyzed group.
Cytowanie	Runowski H. (2008) Wykorzystanie bilansu majątkowego w ocenie stanu i kierunków zmian sytuacji ekonomiczno-finansowej przedsiębiorstw hodowlanych.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 95, z. 2: 7-19
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2008_T95_n2_s7.pdf

Autor	Franciszek Tomczak
Tytuł	Działalność Komitetu Ekonomiki Rolnictwa PAN w 50-lecie powstania – fakty, opinie, refleksje
Title	Activities of Agricultural Economics Committee of Polish Academy of Science in its 50th anniversary – facts, opinions, reflections
Słowa kluczowe	Komitet Ekonomiki Rolnictwa, ekonomia
Key words	Agricultural Economics Committee, economy
Abstrakt	Przedstawiono najważniejsze fakty, refleksje i opinie dotyczące pięćdziesięcioletniej działalności Komitetu Ekonomiki Rolnej PAN.
Abstract	With reference to the 50th anniversary of the creation the Committee of Economics of Agriculture by the Polish Academy of Sciences, the main problems of the activity of this Committee are presented. Among them the role and significance of the economics of agriculture, present-day state of understanding of this science as the economics of agriculture academic discipline and conditions of theirs further development as well as the changes of agriculture production and rural development are discussed. The opinions, reflections, questions and present conditions of the transformation, integration and globalization processes are presented, too. This new conditions change radically the development rules for the Polish agriculture in the new EU-27
Cytowanie	Tomczak F. (2008) Działalność Komitetu Ekonomiki Rolnictwa PAN w 50-lecie powstania – fakty, opinie, refleksje.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 94, z. 2: 15-26
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2008_n2_s15.pdf

Autor	Mieczysław Adamowicz
Tytuł	Teoretyczne uwarunkowania rozwoju rolnictwa z uwzględnieniem procesów globalizacji i międzynarodowej integracji
Title	Theoretical conditions of development of Polish agriculture taking into account processes of globalization and international integration
Słowa kluczowe	rolnictwo, uwarunkowania rozwoju, integracja europejska
Key words	agriculture, development conditions, European integration
Abstrakt	Przedstawiono i zanalizowano współczesne uwarunkowania rozwoju rolnictwa ze szczególnym uwzględnieniem procesów globalizacji i integracji międzynarodowej. Przedstawiono główne kierunki zmian strukturalnych, trendy rozwoju rolnictwa, istotę i główne nurty globalizacji, globalizację rolnictwa i agrobiznesu, integrację regionalną jako składnik procesów globalizacji oraz sposób ochrony przed jej skutkami, zjawisko postępu w rolnictwie jako składowy element globalizacji oraz znaczenie globalizacji dla rolnictwa w Polsce.
Abstract	The aim of the paper is presenting and analysis the contemporary facts of agriculture development with the special reference to the globalization processes and European integration. The following issues have been discussed in this paper: main direction of structural changes and development trends in agriculture; the essence and main streams of globalization, globalization in agriculture and agribusiness sectors, regional integration as an element of globalization and as a way of protection from its negative outcomes, technological progress in agriculture as an integrated parts of globalization and importance of globalization for agriculture in Poland.
Cytowanie	Adamowicz M. (2008) Teoretyczne uwarunkowania rozwoju rolnictwa z uwzględnieniem procesów globalizacji i międzynarodowej integracji .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 94, z. 2: 49-64
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2008_n2_s49.pdf

Autor	Sergio Gomezy Paloma, Edward Majewski, Meri Raggi, Davide Viaggi
Tytuł	Wpływ wspólnej polityki rolnej na zachowania inwestycyjne rolniczych gospodarstw domowych w Polsce
Title	The impact of the common agricultural policy on the investment behavior of Polish farm households
Słowa kluczowe	Wspólna Polityka Rolna, płatności bezpośrednie, decoupling, analiza czynnikowa, Polska, zachowania inwestycyjne
Key words	Common Agricultural Policy (CAP), Single Farm Payment (SFP), decoupling, impact analysis, Poland, investment behaviour
Abstrakt	Artykuł dotyczy strategii rolniczych gospodarstw domowych i zachowań inwestycyjnych polskich rolników, ze szczególnym uwzględnieniem przewidywanych skutków zmian wspólnej polityki rolnej (WPR). Badania przeprowadzono w 2006 roku na próbie 63 gospodarstw. Dobór gospodarstw przeprowadzono według kryteriów ukształtowania terenu (na terenach płaskich i górzystych), kierunku produkcji (roślinne, zwierzęce, sadownicze) i systemu gospodarowania (konwencjonalne i organiczne). Dla badanych gospodarstw sporządzono modelowe rozwiązania z wykorzystaniem wielokryterialnego programowania dynamicznego. Modele symulują inwestycyjne zachowania rolników w warunkach różnych scenariuszy polityki rolnej (de-coupling, redukcja płatności, redukcja cen). Wyniki wskazują na zróżnicowane zamierzenia inwestycyjne, wyjaśnione raczej przez indywidualne cechy rolnika i zasoby gospodarstwa, niż przez system gospodarowania i kierunek produkcji.
Abstract	This paper analyses farm-household strategies and investment behavior of Polish farmers with a particular focus on the perceived effects of CAP. The paper is based on a survey of Polish farmers carried out in 2006 on a sample of 63 farms. Farmers where selected in order to fit in the intersection of different farms. location (altitudes above sea level), different specialisation level and technologies. Selected farm-households were modelled with the use of multicriteria dynamic programming. Models simulate economic behaviour of farmers under different policy (decoupling and reduction of payments options) and market (reduction of prices) scenarios. Results show multifaceted expectations to ward’s the future. CAP payments are normally used on farm and concentrated on covering current costs and investment expenditure. The perspective of decoupling is expected to produce either no change or an increase of on farm investments.
Cytowanie	Gomezy Paloma S., Majewski E., Raggi M., Viaggi D. (2008) Wpływ wspólnej polityki rolnej na zachowania inwestycyjne rolniczych gospodarstw domowych w Polsce .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 94, z. 2: 94-105
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2008_n2_s94.pdf

Autor	Tadeusz Sobczyński
Tytuł	Zmiany poziomu zrównoważenia gospodarstw rolniczych UE w latach 1989-2005 . implikacje dla Polski
Title	Changes of agriculture’s sustainability level in countries of eEU-12 in years 1989-2005 and their implications for Poland
Słowa kluczowe	koszty nawozów i pestycydów na jednostkę ziemi i plonu, obsada zwierząt, dochodowość ziemi i pracy, saldo dopłat i podatków, FADN
Key words	fertilization and pesticides cost per land and crop unit, livestock density, land and work profitability, taxes and surcharges balance, FADN
Abstrakt	Na podstawie danych europejskiego systemu FADN porównano zmiany poziomu zrównoważenia gospodarstw rolniczych byłej unijnej .dwunastki. (UE-12) w latach 1989-2005. W badanym okresie następowała poprawa zrównoważenia gospodarstw rolniczych w aspekcie przyrodniczo-środowiskowym. W aspekcie społecznoekonomicznym zwiększanie skali produkcji, wydajności roślin i zwierząt, a także produkcyjności i produktywności ziemi oraz pracy nie powstrzymywały spadku dochodów i konieczne było rosnące wsparcie dopłatami. Sytuacja ekonomiczna rolników w coraz większym stopniu była zależna od wsparcia podatników.
Abstract	The paper aims to analyze changes of sustainability level in countries of UE12 in years 1989-2005 using data collected by European system of agricultural accountancy FADN. In the analyzed period the sustainability of farms was improving considering environmental and natural aspects. Fertilization costs per 1 ha of agricultural area or 1 dt of wheat were falling. Livestock density and grains. share in crops were also decreasing. Only fertilization and pesticides cost per land and crop unit ratios increased. In the same time production scale, crops and livestock output, land and labour profitability were growing. Unfortunately the labour and land profitability adjusted by taxes and surcharges balance declined. Farmers. economic condition has become even more dependent on support from tax payers.
Cytowanie	Sobczyński T. (2008) Zmiany poziomu zrównoważenia gospodarstw rolniczych UE w latach 1989-2005 . implikacje dla Polski .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 94, z. 2: 106-114
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2008_n2_s106.pdf

Autor	Kinga Gruziel, Mirosław Wasilewski
Tytuł	Podatek rolny a podatek dochodowy . konsekwencje zmian dla gospodarstw rolniczych
Title	The farming and income tax in agricultural farms – consequences of changes
Słowa kluczowe	podatek rolny, podatek dochodowy, indywidualne gospodarstwa rolnicze, FADN
Key words	farming tax, income tax, agricultural individual farms, FADN
Abstrakt	Przedstawiono koncepcję i konsekwencje finansowe zastąpienia podatku rolnego podatkiem dochodowym w indywidualnych gospodarstwach rolniczych. Badaniami objęto gospodarstwa rolnicze funkcjonujące w systemie FADN z regionu Mazowsze i Podlasie. Gospodarstwa klasyfikowano według kryterium powierzchni UR oraz typu rolniczego.
Abstract	The elaboration presents the idea and consequences of replacement the farming tax with the income tax in agricultural farms of different types in .Mazowsze and Podlasie. region. It was ascertained that agricultural type as well as area of cropland in principle diversify dependences between previously existing charge of the tax farming and the possible income tax. In agricultural farms with the .Milk. type only in the smallest area group did not appear the income from the taxation, on the condition of introduction the allowance and exception tax. In remaining area groups with the same agricultural type the income tax was considerably higher from the farming tax. All farmers from agricultural .Granivores type of farms would pay the income-tax which was also considerably higher than the farming tax. In these farms was made a note of growing charge of the income-tax with relation to the farming tax, which goes together with decreasing area of cropland. Whereas in farms of .Mixed crops and livestock. agricultural type in most of area groups did not ascertain income from the taxation or the amount of farming tax was higher from the income tax. Together with introducing the income tax in agricultural farms it should be taken under consideration consequences for district budgets in investigated region.
Cytowanie	Gruziel K., Wasilewski M. (2008) Podatek rolny a podatek dochodowy . konsekwencje zmian dla gospodarstw rolniczych .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 94, z. 2: 115-129
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2008_n2_s115.pdf

Autor	Agnieszka Biernat-Jarka
Tytuł	Ocena zmian płatności bezpośrednich Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej
Title	Evaluation of changes of direct payments within the Common Agricultural Policy of European Union
Słowa kluczowe	Wspólna Polityka Rolna, budżet, Unia Europejska, płatności bezpośrednie
Key words	Common Agricultural Policy, budget, European Union, direct payments
Abstrakt	W artykule dokonano przeglądu Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej, ze szczególnym uwzględnieniem płatności bezpośrednich. Autorka podjęła próbę oceny proponowanych zmian na lata 2013-2020 z punktu widzenia Polski. Obecnie w krajach członkowskich UE toczy się dyskusja w zakresie zmian budżetu UE, zmniejszenia wydatków na pierwszy filar WPR, a także zwiększenia wydatków na rozwój obszarów wiejskich (II filar). Ważną kwestię poddaną dyskusji są zasady współzależności i modulacji, a także koncepcja refinansowania części wydatków na płatności bezpośrednie z budżetów krajowych poszczególnych państw członkowskich.
Abstract	The aim of this paper was to analyze the changes of direct payments of the CAP. During the last 15 years the CAP has changed in response to pressures from the European society and its evolving economy. The 2003 reform marked a new phase in this process, introducing decoupled direct payments, via the Single Payment Scheme, in most sectors of the first pillar of CAP and strengthening Rural Development policy in the second pillar. In the direct aid system we need to seek ways to make the system simpler and more efficient for farmers. To do so, Member States will be given the opportunity to change their implementation models by moving towards a flatter rate of aid. The linkage between the payments that farmers receive and the farmers obligations in the areas of environmental protection, human, animal and plant health as well as animal welfare has also to be made clearer for farmers
Cytowanie	Biernat-Jarka A. (2008) Ocena zmian płatności bezpośrednich Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 4(19), z. : 36-41
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2008_T4(19)_n_s36.pdf

Autor	Andrzej Czyżewski, Piotr Kułyk
Tytuł	Płatności bezpośrednie a interesy polskiego rolnictwa
Title	Direct payments and the interests of Polish agriculture
Słowa kluczowe	polityka rolna, interwencjonizm, płatności bezpośrednie
Key words	agricultural policy, interventionism, direct payments
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono rozważania nad rolę płatności bezpośrednich w systemie wsparcia gospodarstw rolnych Unii Europejskiej. Przeanalizowano znaczenie oraz wskazano istniejące słabości stosowanego systemu a także korzystne przekształcenia inspirowane płatnościami bezpośrednimi. Zmiana czynników w otoczeniu zewnętrznym rodzi konieczność redefinicji celów polityki wsparcia i potrzebą przekształceń w istniejącym instrumentarium WPR. W odpowiedzi na budzące się pytania na temat dalszego losu płatności bezpośrednich przedstawiono możliwości usprawnienia całego systemu przy uwzględnieniu oczekiwań ze strony Polski. W konkluzji podkreślono, iż w nowych warunkach istnieje nadal potrzeba podtrzymywania płatności bezpośrednich jako narzędzia komplementarnego z innymi rozwiązaniami.
Abstract	Considerations over the direct payments in the support regime of farms in the European Union are presented. Their meaning is analysed and the existing weaknesses are indicated, as well as the beneficial transformations inspired by the direct payments. Necessity of redefinition of aims of the agricultural support policy and a need of transformations in the CAP instruments are generated by the changes in the external environment. In response to questions arising about the future fate of the direct payments some possibilities of improvement of the existing system with regard to Polands expectations are discussed. In the conclusion it is underlined that under new circumstances it is necessary to maintain the direct payments, but as a tool complementary to other solutions
Cytowanie	Czyżewski A., Kułyk P. (2008) Płatności bezpośrednie a interesy polskiego rolnictwa.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 4(19), z. : 115-124
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2008_T4(19)_n_s115.pdf

Autor	Marcin Idzik
Tytuł	Zachowania nabywcze konsumentów na rynku dóbr szybkozbywalnych w latach 1992-2007
Title	Polish consumers behaviour in the FMCG market in years 1992-2007
Słowa kluczowe	konsument, preferencje, supermarkety, zakupy, FMCG, promocje
Key words	consumer, preference, supermarket, FMCG, promotion
Abstrakt	W artykule przedstawiono wyniki badań nad zwyczajami zakupowymi polskich konsumentów w latach 1992, 1995, 1997-2007, omawiając zmiany trendów w ich upodobaniach i przyzwyczajeniach. Zachowania nabywcze konsumentów polskich uległy przeobrażeniom, zbliżając się do standardów europejskich. W kontekście oceny potencjału ekonomicznego gospodarstw domowych rozpoznano przeobrażenia procesu zakupu dóbr oraz zmiany w opiniach i preferencjach nabywczych konsumentów.
Abstract	The paper presents results of a research of purchase habits of Polish consumers, concerning years 1992, 1995, 1997-2007. It describes changes of consumer preferences and behavioural trends. Polish consumers’ purchase behaviour has been changing and they become similar to the European standards. With relation to the evaluation of economic potential of households some transformations of the goods purchase process as well as changes in consumer purchase opinions and preferences were recognized.
Cytowanie	Idzik M. (2008) Zachowania nabywcze konsumentów na rynku dóbr szybkozbywalnych w latach 1992-2007.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 4(19), z. : 198-206
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2008_T4(19)_n_s198.pdf

Autor	Paweł Kasztelan
Tytuł	Kwotowanie produkcji mleka – stan obecny oraz perspektywa likwidacji
Title	Milk quotas, present status and plans of liquidation
Słowa kluczowe	koncentracja produkcji, kwotowanie produkcji mleka
Key words	concentration process, milk quota system, effects of EU accession
Abstrakt	Celem opracowania było zaprezentowanie problematyki kwotowania produkcji mleka w Polsce w kontekście wielkości wynegocjowanych limitów produkcyjnych, zmian jakie zaszły w produkcji mleka w latach 2004-2007 oraz konsekwencji likwidacji systemu limitowania produkcji. Na podstawie przeprowadzonych badań dokonano pozytywnej oceny wielkości przyznanych Polsce limitów produkcyjnych. W latach 2004-2007 zaobserwowana silne zdynamizowanie procesów koncentracji produkcji mleka na poziomie gospodarstw rolniczych, przy jednoczesnym wysokim stanie skoncentrowania produkcji na poziomie kraju w poszczególnych regionach. Na podstawie przeprowadzonej analizy wysunięto tezę o braku istotnego znaczenia likwidacji systemu kwotowania produkcji mleka dla polskich rolników.
Abstract	The aim of this paper was to present the problem of milk quotas in Poland in the context of negotiated production limits, changes in milk production in years 2004-2007 as well as possible consequences of liquidation of production limiting system. On the basis of conducted research the production limits allocated to Poland were evaluated positively. The years 2004-2007 saw strong acceleration in concentration processes in milk production at the level of individual farms, with a simultaneous high level of production concentration in individual regions on the national level. On the basis of conducted analysis the thesis was formulated which claims that the liquidation of milk quota system would have no major significance for Polish milk producers.
Cytowanie	Kasztelan P. (2008) Kwotowanie produkcji mleka – stan obecny oraz perspektywa likwidacji.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 4(19), z. : 225-234
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2008_T4(19)_n_s225.pdf