161. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2009 |
|
Krasowicz S. Możliwości rozwoju różnych systemów rolniczych w Polsce
Autor | Stanisław Krasowicz |
Tytuł | Możliwości rozwoju różnych systemów rolniczych w Polsce |
Title | The possibilities for development of different agricultural systems in Poland |
Słowa kluczowe | systemy rolnicze, ocena, możliwości rozwoju |
Key words | agricultural systems, evaluation, possibilities for development |
Abstrakt | W opracowaniu podjęto próbę oceny możliwości rozwoju różnych systemów rolniczych w Polsce. Analizę przeprowadzono z punktu widzenia możliwości zrealizowania celów rozwoju zrównoważonego. Poza danymi z literatury wykorzystano wyniki badań IUNG-PIB w Puławach. Stwierdzono, że systemem dominującym w Polsce i uzasadnionym aktualną sytuacją produkcyjno-ekonomiczną, powinno być rolnictwo zrównoważone. |
Abstract | The possibilities for the development of different agricultural systems in Poland have been recently often evaluated. Though, a question needs to be posed: what character should Polish agriculture have: industrial, sustainable or ecological? The results of the long-term research on environment and agricultural engineering carried out at the Institute of Soil Science and Plant Cultivation . State Research Institute in Puławy and the data of the Central Statistical Office were used to point out the principal conditions affecting the achievement of the production, economic, social and ecological goals. The sustainable system, described by a number of features, served as the basis for comparison. It was found that all three systems under study could coexist in Poland. However, due to the present natural, agricultural, social, economic and ecological conditions, it is the sustainable system that should prevail. The possibilities for the development of the systems need to be also evaluated from the point of view of regional differentiation of agriculture. |
Cytowanie | Krasowicz S. (2009) Możliwości rozwoju różnych systemów rolniczych w Polsce.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 110-121 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2009_n4_s110.pdf |
|
|
162. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2009 |
|
Krasowicz S. Regionalne zróżnicowanie polskiego rolnictwa a możliwości wdrażania polityk wspólnotowych
Autor | Stanisław Krasowicz |
Tytuł | Regionalne zróżnicowanie polskiego rolnictwa a możliwości wdrażania polityk wspólnotowych |
Title | Regional differentiation of agriculture in Poland and possibilities for the implementation of community policies |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | Rolnictwo i obszary wiejskie Polski charakteryzuję się dużym zróżnicowaniem regionalnym, które wpływa zarówno na poziom wykorzystania potencjału jak i możliwości wdrażania polityki Unii Europejskiej. Celem badań była ocena możliwości wdrażania polityk wspólnotowych w różnych regionach Polski z uwzględnieniem istniejących uwarunkowań przyrodniczych, społecznych i ekonomiczno-organizacyjnych. Ocenę przeprowadzono na przykładzie produkcji roślinnej – jako działu rolnictwa najsilniej związanego z wykorzystaniem rolniczej przestrzeni produkcyjnej.Stwierdzono, że polityki wspólnotowe wpływają wielopłłaszczyznowo na produkcję rolniczą. Stosując metody analizy wielozmiennej wyodrębniono regiony zróżnicowane z punktu widzenia możliwości realizacji rozwiązać wynikających z polityki UE, takich jak: produkcja ekologiczna, integrowana, uprawa zbóż jakościowych, produkcja biomasy na cele energetyczne. Ocena dotyczyła możliwości dostosowania produkcji roślinnej w Polsce do obowiązujących zasad wspólnej polityki rolnej UE, do wskaźników charakteryzujących wydajność z 1 ha i efektywność produkcji oraz do standardów jakościowych.Stwierdzono, że poziom, struktura, efektywność i intensywno produkcji roślinnej są zróżnicowane regionalnie. Uwarunkowania ekonomiczne i organizacyjne powodują pogłębianie różnic regionalnych i decydują o zróżnicowanych możliwościach dostosowania produkcji roślinnej do rzeczywistości gospodarczej i polityk UE. Istniejące zróżnicowanie regionalne zmusza do dywersyfikacji działań wspierających i metod pracy doradczej. Niezbędna jest również bieżąca analiza zmian w politykach wspólnotowych, umożliwiająca podejmowanie działań dostosowawczychRealną oceną możliwości dostosowania produkcji roślinnej do wymogów i standardów Unii Europejskiej można uzyskać prowadząc analizę w mniejszych jednostkach administracyjnych niż województwo (subregiony, powiaty, gminy). Wskazuje to na celowość prowadzenia badań wspierających regionalizację polityki wobec rolnictwa i obszarów wiejskich. Na podstawie wieloaspektowej analizy stanu aktualnego wskazano przedsięwzięcia niezbędne do skutecznej realizacji procesów dostosowania produkcji roślinnej do wymogów UE i nasilającej się konkurencji |
Abstract | Agriculture and rular areas in Poland considerably differ between regions. This, in turn has an impact on both the level of agricultural potential use and possibilities for implementation of EU policy. The aim of the studies was to discuss the chances for the implementation of Community policies in various regions of Poland with regard to the existing natural, social and economicorganizational conditions. The evaluation was carried out on the example of crop production, a branch of agriculture that is most strongly linked with the use of agricultural production area. In cameral studies analyzing only some of the problems, the basic sources of information were statistical data as well as various expertises and reports. It was noted that Community policies affect many aspects of agricultural production. Multivariable analysis resulted in identifying the regions of different possibilities, from the point of view of achieving solutions related to the policies of the EU, such as, ecological production, integrated production, quality cereal production, and biomass production for energetic purposes. The studies assessed the chances of adjusting agricultural production in Poland to the principles of the EU Common Agricultural Policy, to the indexes indicating yield per ha and production effectiveness and to the quality standards, among other things, for food safety and quality of plant products. These were the level, structure, effectiveness and intensity of crop production that were found to differ between regions. Economic and organizational conditions lead to intensify regional differences and create various possibilities to adjust crop production to economic reality and EU policies. Due to the present regional differentiation, there is a need to diversify the supporting activities and advisory service methods. The present analysis of the changes in Community policies is necessary to take adaptation activities. The real assessment of the possibilities for adjusting crop production to the requirements and standards of the European Union may be made by analyzing the situation in administrative units smaller than voivodeships (sub-regions, districts, communes). It is advisable to carry out research that will support regionalization of policy for agriculture and rural areas. Based on multispectral analysis of the present state, the necessary tasks were identified to be undertaken to effectively adjust crop production to the EU requirements and to the growing competitiveness |
Cytowanie | Krasowicz S. (2009) Regionalne zróżnicowanie polskiego rolnictwa a możliwości wdrażania polityk wspólnotowych.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 1(50): 21-31 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2009_n50_s21.pdf |
|
|
163. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2009 |
|
Kutkowska B. Regionalne zróżnicowanie wykorzystania instrumentów wsparcia rolnictwa i obszarów wiejskich z uwzględnieniem ich zrównoważonego rozwoju
Autor | Barbara Kutkowska |
Tytuł | Regionalne zróżnicowanie wykorzystania instrumentów wsparcia rolnictwa i obszarów wiejskich z uwzględnieniem ich zrównoważonego rozwoju |
Title | Regional differentiation of agricultural support instruments with regard to the sustainable development |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | W opracowaniu dokonano analizy do wdrażania płatności bezpośrednich oraz poszczególnych działań tworzących PROW oraz SPO Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich w latach 2004-2006. Celem badań była ocena wykorzystania działań związanych z tymi programami przez rolników i mieszkańców wsi w powiatach dolnośląskich. W tym czasie województwo dolnośląskie uzyskało wsparcie finansowe z obu programów i z tytułu dopłat bezpośrednich w kwocie około 1,9 mld złotych. Największy udział w finansowaniu miało działanie związane ze wspieraniem terenów ONW oraz renty strukturalne, a także wspieranie inwestycji w gospodarstwach rolniczych i ułatwianie startu młodym rolnikom. Wykorzystanie kwot wsparcia było zróżnicowane w zależności od warunków lokalnych i stanu rolnictwa. Największymi beneficjentami okazali się mieszkańcy powiatu kłodzkiego i wrocławskiego. W opracowaniu zwrócono także uwagę na znaczenie poszczególnych instrumentów w realizacji celów zrównoważonego rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich |
Abstract | The analysis of implementation of direct payments was done in the study. The Rural Areas Development Plan and selected actions within Sectoral Operational Programme „Restructurizing and modernizing of agri-food sector and rural areas development” in years 2004-2006 was presented. The study aimed at evaluation of using this programmes by farmers and rural areas citizens in selected districts of Lower Silesia. In the years 2004-2006 to this Province was directed of amount 1,9 billions PLN of financial support within mentioned above programmes and direct payments. The biggest share in was noted for action connected to less favoured areas, structural pensions and also investments in agricultural farms and support for young farmers. Using of these quotas were spatially different and dependent on local and agricultural conditions. The biggest beneficiaries were farmers from Kłodzko and Wrocław districts. In this study was pointed out the realization of sustainable development of selected instruments on rural areas |
Cytowanie | Kutkowska B. (2009) Regionalne zróżnicowanie wykorzystania instrumentów wsparcia rolnictwa i obszarów wiejskich z uwzględnieniem ich zrównoważonego rozwoju.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 1(50): 33-46 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2009_n50_s33.pdf |
|
|
164. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2009 |
|
Heller J. Inwestycje jako instrument polityki regionalnej
Autor | Janusz Heller |
Tytuł | Inwestycje jako instrument polityki regionalnej |
Title | Investments as an instrument of regional policy |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | Celem badań była ocena międzywojewódzkich dysproporcji w pozyskiwaniu inwestycji. Podstawą tej oceny była analiza skali napływu nakładów inwestycyjnych do województw o zróżnicowanym poziomie rozwoju gospodarczego w latach 2002-2006. W badaniach przyjęto hipotezę, że województwa o wyższym poziomie rozwoju gospodarczego są bardziej atrakcyjne dla inwestorów. Z przeprowadzonej analizy wynika, że poziom rozwoju gospodarczego województw miał wpływ na skalę pozyskiwanych inwestycji ogółem. W ten sposób pozytywnie zweryfikowano hipotezę badawczą. Inwestycje publiczne – podobnie jak prywatne – były w znacznym stopniu lokalizowane w oparciu o kryteria atrakcyjności inwestycyjnej, które są efektem poziomu rozwoju gospodarczego województw. Ocena wykazała jednak, że podział inwestycji publicznych zmniejsza istniejące dysproporcje między grupami województw o różnym poziomie rozwoju gospodarczego. Z kolei inwestycje prywatne, których liberalne zasady alokacji nie tylko nie pogłębiają istniejących dysproporcji międzyregionalnych, ale łagodzą je w stopniu zbliżonym do inwestycji publicznych. Jedynie grupa województw najsłabiej rozwiniętych gospodarczo charakteryzuje się wolniejszym tempem wzrostu nakładów inwestycyjnych sektora prywatnego. |
Abstract | The aim of the research was to evaluate the interregional disproportions in gaining investments. The basis of this evaluation was the analysis of the scale of investments inflow to regions with different level of economical development in the years 2002-2006. In the research a hypothesis was made that regions on a higher level of economical development are more attractive for investors. The conducted analysis shows that the level of economical development of regions had an influence on the scale of total gained investments. Thus the research hypothesis was confirmed. Public investments – just like private ones – were mainly located based on investing attractiveness criteria, which are an effect of regional economical development level. But the evaluation proved that the distribution of public investments decreases the existing disproportions between groups of regions on different economical development level. On the other hand, private investments, with liberal rules of allocation, do not deepen existing interregional disproportions, but even decrease them to a similar degree as public investments. The only group of regions that characterizes in a slower rate of private investments growth is group of the least developed regions (in economical sense). |
Cytowanie | Heller J. (2009) Inwestycje jako instrument polityki regionalnej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 1(50): 103-118 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2009_n50_s103.pdf |
|
|
165. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2009 |
|
Kijanowski P., Paszkowski S. Renty strukturalne jako instrument przekształceń obszarowych w rolnictwie polskim
Autor | Piotr Kijanowski, Stanisław Paszkowski |
Tytuł | Renty strukturalne jako instrument przekształceń obszarowych w rolnictwie polskim |
Title | Early retirement pensions for farmers as an instrument of structural changes in Polish agriculture |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | Polskie rolnictwo charakteryzuje się rozdrobnioną strukturą obszarową gospodarstw rolnych negatywnie wpływającą na jego konkurencyjność rynkową. Powstała więc potrzeba wprowadzenia do praktyki środka, który stymulowałby koncentrację ziemi w wysoko wydajnych jednostkach. W Planie Rozwoju Obszarów Wiejskich 2004-2006 instrumentem mającym realizował to zadanie były renty strukturalne. Cieszyły się one zainteresowaniem rolników i zapewniały im relatywnie wysoki poziom świadczeń. Istotne jest więc pytanie o formy i zakres oddziaływania tego instrumentu polityki rolnej na rolnictwo indywidualne. Celem opracowania jest dokonanie oceny wpływu wskazanego instrumentu polityki rolnej na przekształcenia strukturalne w rolnictwie polskim. Badania zostały zrealizowane na podstawie raportów Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Warszawie, Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2004-2006 i roczników statystycznych GUS. Przeprowadzone analizy dotycz?? lat 2004-2007, czyli okresu, w którym wdrażany był do praktyki wskazany instrument polityki rolnej i odnoszą się do całego obszaru Polski. Instrument rent strukturalnych stanowią ważny środek polityki rolnej wcielanej w życie w latach 2004-2006. Program wzbudzał duże zainteresowanie rolników rentami strukturalnymi i był środkiem znacznego przepływu gospodarstw rolnych w części województw. Jego główny wpływ przejawiał się w obniżaniu wieku rolników oraz zapewnieniu starszym rolnikom środków do życia po zaprzestaniu prowadzenia działalności rolniczej w gospodarstwach rolnych. W mniejszym stopniu oddziaływał na transformację struktury obszarowej gospodarstw rolnych. |
Abstract | Polish agriculture is characterised by the fragmented agrarian structure, negatively affected farms market competitiveness. So, it has occurred the need to introduce to a practice the instrument, which might to stimulate the agricultural land concentration in effective farms. In the Rural Development Plan for 2004-2006 the mean, which was devoted to realize this aim was preretirement pension scheme. The instrument was highly accepted by farmers, offered relatively high level of pensions. It has caused the questions about the forms and scope of the Polish agriculture affecting by mentioned instrument. The aim of paper is evaluation of pre-retirement pension scheme on structural changes in Polish agriculture. The analysis were conducted on the basis of the Agency for Restructuring and Modernisation of Agriculture reports, Rural Development Plan 2004-2006, and yearly books of GUS. The performed analyses has regard the 2004-2006 years, in which was introduced into a practice the instrument of pre-retirement pension scheme, and concern to the total territory of Poland. The instrument of pre-retirement pension scheme was an important mean of the agricultural policy realised in Poland in 2004-2006. It was accepted by farmers, stimulate the farms transfer in some provinces of Poland. The main feature of it was affecting at lowering of farmers age, ensuring elders farmers after stopping the farming activity the means of life. It is necessary to stress. That the instrument do no affect sufficiently at structural changes. |
Cytowanie | Kijanowski P., Paszkowski S. (2009) Renty strukturalne jako instrument przekształceń obszarowych w rolnictwie polskim.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 1(50): 129-143 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2009_n50_s129.pdf |
|
|
166. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2009 |
|
Grzelak M., Wiktorowicz J. Ocena wsparcia publicznego rolnictwa w Polsce – wybrane zagadnienia
Autor | Maria Grzelak, Justyna Wiktorowicz |
Tytuł | Ocena wsparcia publicznego rolnictwa w Polsce – wybrane zagadnienia |
Title | Selected aspects in evaluation of public funding in Polish agriculture |
Słowa kluczowe | rolnictwo, pomoc publiczna, modele panelowe |
Key words | agriculture, public funding, panel models |
Abstrakt | Integracja europejska stworzyła nowe warunki funkcjonowania polskiej gospodarki. Rozwój wsi i rolnictwa zależy w dużej mierze od wysokości transferów z budżetu krajowego jak i unijnego, co stwarza szansę na uruchamianie procesów modernizacyjnych w rolnictwie i pozwala na dokonanie szybkich zmian społeczno-ekonomicznych na wsi. Celem artykułu jest wstępna ocena efektywności wykorzystania wsparcia budżetowego (zarówno krajowego, jak i unijnego) rolnictwa w Polsce. Analiza przeprowadzona zostanie w oparciu o dane systemu FADN z wykorzystaniem modeli panelowych. |
Abstract | European integration created new conditions for functioning of Polish economy. The development of rural areas and agriculture depends to a large extent on the financial support from the national budget and from the EU. This creates a chance to implement a modernisation process in agriculture and allows for effective social and economic changes in agriculture.The aim of this paper is to make a preliminary evaluation of effectiveness of public funding from the national and the EU budget in Polish agriculture. The analysis will be based on data from the FADN system with application of panel models. |
Cytowanie | Grzelak M., Wiktorowicz J. (2009) Ocena wsparcia publicznego rolnictwa w Polsce – wybrane zagadnienia.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 7(22), z. : 21-31 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2009_T7(22)_n_s21.pdf |
|
|
167. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2009 |
|
Paszko D. Poziom i struktura nakładów pracy przy zbiorze truskawek, ocena z wykorzystaniem informatycznych metod ewidencji
Autor | Dariusz Paszko |
Tytuł | Poziom i struktura nakładów pracy przy zbiorze truskawek, ocena z wykorzystaniem informatycznych metod ewidencji |
Title | Level and structure of labour inputs in strawberry harvesting, evaluation using electronic system of registration |
Słowa kluczowe | truskawka, nakłady pracy, wydajność zbioru, wiek, płeć, termin zbioru |
Key words | strawberry, labour input, productivity of picking, sex, age, harvest date |
Abstrakt | Celem niniejszego opracowania jest próba ukazania wpływu cech jakościowych zasobów pracy jako czynnika różnicującego wydajność zbioru owoców truskawki. W analizie zostały uwzględnione takie czynniki jak wiek i płeć zbieraczy, suma dni pracy, wiek plantacji, data i termin zbioru (początek, pełnia i koniec zbioru). Przeciętna wydajność zbioru owoców truskawki w badanym gospodarstwie w 2008 roku wyniosła 6,47 kg na jedną godzinę pracy. Wiek i płeć pracownika miały istotny wpływ na poziom wydajności zbioru owoców truskawki. |
Abstract | The purpose of this paper is an attempt of showing the role of qualitative features of labour resources as a factor which diversifies the level of strawberry harvesting productivity. Such features as age and sex of pickers, total number of picking days, age of plantation and harvest date and time were taken into consideration in the analysis. The average productivity in strawberry picking in the investigated farm in 2008 amounted to 6.47 kg per hour. The age and sex of pickers had an influence on the level of strawberry picking productivity. |
Cytowanie | Paszko D. (2009) Poziom i struktura nakładów pracy przy zbiorze truskawek, ocena z wykorzystaniem informatycznych metod ewidencji.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 7(22), z. : 99-110 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2009_T7(22)_n_s99.pdf |
|
|
168. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2009 |
|
Tomczak F. 5-lecie członkostwa polski w Unii Europejskiej: rolnictwo na drodze od przeszłości do przyszłości
Autor | Franciszek Tomczak |
Tytuł | 5-lecie członkostwa polski w Unii Europejskiej: rolnictwo na drodze od przeszłości do przyszłości |
Title | Fifth anniversary of the Polish membership in the European Union: agriculture on the way from the past to the future |
Słowa kluczowe | Wspólna Polityka Rolna, członkostwo UE, zasady i szanse WPR, przyszłość WPR |
Key words | Common Agricultural Policy, membership of the European Union, CAP: princuples and chnaces, the future of the CAP |
Abstrakt | Opracowanie dotyczy 5-lecia członkostwa Polski w UE i związanych z tym zagadnień kształtowania i rezultatów Wspólnej Polityki Rolnej. Przedstawiono główne procesy rozwojowe rolnictwa polskiego w okresie członkostwa Polski w UE, szanse oraz narzędzia polityki rolnej i ich oceny. Dotyczą one korzyści, zagrożeń i problemów zakresu stanu, interesów i przyszłości rolnictwa polskiego wynikających z doświadczeń procesów integracyjnych i Wspólnej Polityki Rolnej. |
Abstract | This paper regards 5th anniversary of Polish membership in the European Union and related issues of the formation and results of the Common Agricultural Policy. The principal developmental processes in the period of Polish membership have been presented, as well as chances and tools of CAP and its evaluation. Its main concern are the benefits, threats and problems affecting the condition, interests and the future of Polish agriculture resulting from the experience of integration processes and CAP. |
Cytowanie | Tomczak F. (2009) 5-lecie członkostwa polski w Unii Europejskiej: rolnictwo na drodze od przeszłości do przyszłości.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 204-214 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2009_n4_s204.pdf |
|
|
169. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2009 |
|
Baum R., Wielicki W. Rola kapitału oraz wartości niematerialnych i prawnych w zarządzaniu przedsiębiorstwami rolnymi
Autor | Rafał Baum, Witold Wielicki |
Tytuł | Rola kapitału oraz wartości niematerialnych i prawnych w zarządzaniu przedsiębiorstwami rolnymi |
Title | The role of capital, non-material and legal values in the management of the agricultural enterprises |
Słowa kluczowe | kluczowe: zarządzanie przedsiębiorstwem, kapitał w przedsiębiorstwie, wartości niematerialne, zarządzanie wartością przedsiębiorstwa |
Key words | management of enterprises, enterprise`s capital, non-material values, value based management |
Abstrakt | W pracy omówiono znaczenie kapitału w warunkach rozwiniętej gospodarki rynkowej. Dowiedziono, że ograniczenie wartości przedsiębiorstwa do oceny kapitału realnego pomija ważną cechę kapitału, jaką jest zdolność do jego pomnażania. Z badań wynika również znaczna rozbieżność między wartością rynkową przedsiębiorstwa a sumą wartości składników podmiotu bądź jego wartością księgową. Jest to konsekwencją docenienia wartości tkwiących w przedsiębiorstwie, których nie rejestrują obowiązujące sprawozdania finansowe. Tę wartość reprezentują wartości niematerialne i prawne. Omówieniu ich znaczenia w przedsiębiorstwie oraz przedstawieniu ich wpływu na wartość i wyniki podmiotów gospodarczych ze szczególnym uwzględnieniem przedsiębiorstw rolniczych jest poświęcona również niniejsza praca. |
Abstract | The study discusses the role of capital in the developed market economy. It was shown that a limitation of the value of an enterprise solely to the evaluation of the real capital neglects an important property of capital, which is its accumulation capacity. It results from studies that there is a considerable discrepancy between the market value of an enterprise and the total value of components of the entity or its book value. It is a consequence of appreciation of the value inherent in an enterprise, which is not recorded in the required financial statements. This value is represented by non-material and legal values. This study discusses their importance in the enterprise and presents their effect on the value and results of economic entities with special emphasis on agricultural enterprises. |
Cytowanie | Baum R., Wielicki W. (2009) Rola kapitału oraz wartości niematerialnych i prawnych w zarządzaniu przedsiębiorstwami rolnymi.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 238-247 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2009_n4_s238.pdf |
|
|
170. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2008 |
|
Idzik M. Zachowania nabywcze konsumentów na rynku dóbr szybkozbywalnych w latach 1992-2007
Autor | Marcin Idzik |
Tytuł | Zachowania nabywcze konsumentów na rynku dóbr szybkozbywalnych w latach 1992-2007 |
Title | Polish consumers behaviour in the FMCG market in years 1992-2007 |
Słowa kluczowe | konsument, preferencje, supermarkety, zakupy, FMCG, promocje |
Key words | consumer, preference, supermarket, FMCG, promotion |
Abstrakt | W artykule przedstawiono wyniki badań nad zwyczajami zakupowymi polskich konsumentów w latach 1992, 1995, 1997-2007, omawiając zmiany trendów w ich upodobaniach i przyzwyczajeniach. Zachowania nabywcze konsumentów polskich uległy przeobrażeniom, zbliżając się do standardów europejskich. W kontekście oceny potencjału ekonomicznego gospodarstw domowych rozpoznano przeobrażenia procesu zakupu dóbr oraz zmiany w opiniach i preferencjach nabywczych konsumentów. |
Abstract | The paper presents results of a research of purchase habits of Polish consumers, concerning years 1992, 1995, 1997-2007. It describes changes of consumer preferences and behavioural trends. Polish consumers’ purchase behaviour has been changing and they become similar to the European standards. With relation to the evaluation of economic potential of households some transformations of the goods purchase process as well as changes in consumer purchase opinions and preferences were recognized. |
Cytowanie | Idzik M. (2008) Zachowania nabywcze konsumentów na rynku dóbr szybkozbywalnych w latach 1992-2007.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 4(19), z. : 198-206 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2008_T4(19)_n_s198.pdf |
|
|
171. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2008 |
|
Grzegorzewska E. Ocena zagrożenia upadłością przedsiębiorstw w sektorze rolniczym
Autor | Emilia Grzegorzewska |
Tytuł | Ocena zagrożenia upadłością przedsiębiorstw w sektorze rolniczym |
Title | EVALUATION OF BANKRUPTCY HAZARD TO AGRICULTURAL ENTERPRISES |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | |
Abstract | Bankruptcy as a mechanism of natural selection is an inherent element in business. This relates to all business entities, hence also agribusiness entities. The past research on financial hazards to enterprises did not include financial data of this type of entities. In view of the specificity of the agricultural sector it is worthwhile to consider the extent to which the existing financial hazard models allow to make accurate forecasts of bankruptcy of enterprises. The paper presents the selected early warning models and the results of in-house research, designed to analyse the financial standing of several enterprises with the use of those tools. Furthermore, the paper indicates the differences and similarities in the evaluation of the economic condition with the use of specific models |
Cytowanie | Grzegorzewska E. (2008) Ocena zagrożenia upadłością przedsiębiorstw w sektorze rolniczym.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 64: 227-242 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2008_n64_s227.pdf |
|
|
172. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2008 |
|
Prymon K. Międzynarodowe Standardy Rachunkowości w kształtowaniu standingu finansowego przedsiębiorstwa
Autor | Krzysztof Prymon |
Tytuł | Międzynarodowe Standardy Rachunkowości w kształtowaniu standingu finansowego przedsiębiorstwa |
Title | INTERNATIONAL FINANCIAL REPORTING STANDARDS AND THEIR ROLE IN FORMING FINANCIAL STANDING OF A COMPANY |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | |
Abstract | The paper attempts to demonstrate modern problems of evaluation of financial condition of a company. At the moment, the corporate accounting system in Poland is regulated both by the national Accountancy Law and International Financial Reporting Standards. As a result of such situation the financial results reported by company largely depend on the rules that are applied. The analysis conducted in the paper are executed on the example of the company Żywiec S.A. |
Cytowanie | Prymon K. (2008) Międzynarodowe Standardy Rachunkowości w kształtowaniu standingu finansowego przedsiębiorstwa.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 66: 195-201 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2008_n66_s195.pdf |
|
|
173. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2008 |
|
Adamowicz M. Mierzenie wartości efektów polityki rozwoju wsi i rolnictwa
Autor | Mieczysław Adamowicz |
Tytuł | Mierzenie wartości efektów polityki rozwoju wsi i rolnictwa |
Title | Measurement of value effects of the policy of agricultural and rural development |
Słowa kluczowe | Wspólna Polityka Rolna, nowa polityka rozwoju wsi, płatności bezpośrednie, wartość dodana, ocena WPś |
Key words | Common Agricultural Policy, New Rural Development Policy, direct payment, value added, CAP evaluation |
Abstrakt | Celem pracy jest proba wskazania na potrzebę i możliwości oceny i mierzenia efektywności wydatkow na rolnictwo generowanych przez Wspolna Politykę Rolną Unii Europejskiej. Podjęto kwestię tworzenia wartości dodanej przez WPR odnosząc sią głownie do polityki rozwoju wsi. Zarysowano ewolucję WPR w kontekście stosowanych celow, instrumentow i źrodeł finansowania. We wnioskach wskazano na złożoność takiej oceny i warunki, ktore powinny być spełnione aby ją przeprowadzć |
Abstract | The aim of the article is a discussion of the need and the possibilities of evaluating and measuring the effectiveness of agricultural policy with a special attention given to the CAP. The issue of the value added by agricultural expenditure generated by the CAP is raised. The evolution of the CAP from market to rural development policy is presented. Its goals, measures and financing sources are shown. The need of such evaluation and necessary conditions for adequate evaluation and measuring are pointed out in the conclusion. |
Cytowanie | Adamowicz M. (2008) Mierzenie wartości efektów polityki rozwoju wsi i rolnictwa.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 4(19), z. : 17-29 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2008_T4(19)_n_s17.pdf |
|
|
174. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2008 |
|
Brodzińska K. Program rolnośrodowiskowy i jego zakres realizacji w aspekcie rozwoju rolnictwa i ochrony środowiska
Autor | Katarzyna Brodzińska |
Tytuł | Program rolnośrodowiskowy i jego zakres realizacji w aspekcie rozwoju rolnictwa i ochrony środowiska |
Title | Agri-environmental programme and its performance with respect to agricultural development and environmental protection |
Słowa kluczowe | program rolnośrodowiskowy, pakiety programu, kierunki rozwoju rolnictwa |
Key words | agri-environmental programme, packages of the programme, direction of agricultural development |
Abstrakt | Celem pracy było przybliżenie najlepszych praktyk w zakresie realizacji programów rolno- środowiskowych w krajach członkowskich UE ze szczególnym uwzględnieniem doświadczeń programu rolnośrodowiskowego realizowanego w Polsce w latach 2004-2006. Materiał badawczy stanowiły dane Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, EUROSTATu oraz wyniki raportów Komisji Europejskiej, Europejskiej Agencji Środowiska (EEA), WWF Światowego Funduszu Na Rzecz Przyrody. Z doświadczeń krajów UE wynika, że realizacja programów rolnośrodowiskowych może przynieść mierzalne efekty środowiskowe. Konieczne jest jednak dostosowanie pakietów programu do uwarunkowań przyrodniczych oraz stworzenie sprawnego systemu oceny, dzięki której programy te będą skutecznie monitorowane. Pozwoli to kontrolować rożnice między zadaniami i rezultatami poszczególnych pakietów, a także lepiej zsynchronizować rozwój rolnictwa z ochroną przyrody |
Abstract | The aim of this article was to show the best experiences of agri-environmental programme in the EU countries with particular regard paid to the agri-environmental programme which was realized in Poland in years 2004-2006. The data were taken from the Agency for Agriculture Restructuring and Modernisation, EUROSTAT and the reports by European Commission, European Environmental Agency and World Wildlife Fund for a living planet. The European Union countries experiences showed that realization of agri-environmental programmes can give good environmental results. It is necessary to adjust packages of the programme to the natural conditions and create good evaluation system which can help to control this programme. It will help to control differences between tasks and results in individual packages and better connect the agricultural development with the evironmental protection |
Cytowanie | Brodzińska K. (2008) Program rolnośrodowiskowy i jego zakres realizacji w aspekcie rozwoju rolnictwa i ochrony środowiska.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 4(19), z. : 83-91 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2008_T4(19)_n_s83.pdf |
|
|
175. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2008 |
|
Jabłońska L., Pawlak J. Poziom jakości handlowej owoców na rynku krajowym w świetle wymagań Unii Europejskiej na przykładzie Lubelszczyzny
Autor | Lilianna Jabłońska, Joanna Pawlak |
Tytuł | Poziom jakości handlowej owoców na rynku krajowym w świetle wymagań Unii Europejskiej na przykładzie Lubelszczyzny |
Title | Trade quality of fruit traded in the domestic market in the context of the EU requirements, case study of the Lublin region |
Słowa kluczowe | jakość handlowa, standardy jakości handlowej, owoce |
Key words | trade quality, standards of trade quality, fruit |
Abstrakt | Celem pracy jest ustalenie aktualnego poziomu jakości handlowej krajowych owoców znajdujących się na rynku w świetle obowiązujących przepisów Unii Europejskiej. Oceny dokonano na poziomie rynku pierwotnego na przykładzie województwa lubelskiego. Z badań wynika, że badani producenci dysponują owocami bardzo zróżnicowanymi pod względem jakości handlowej. Dowolność w ocenie poziomu jakości owoców wskazuje, że deklarowana klasa jakości nie jest jednoznaczna u poszczególnych uczestników obrotu, jak również nie jest jednoznaczna z określoną normą europejską. Badani producenci w rożnym stopniu dbają również o jednorodność owoców w opakowaniu oraz o właściwe etykietowanie owoców. Wyniki analiz nie pozwalają na wysoką oceną jakości handlowej owoców krajowej produkcji w świetle obowiązujących standardów, a powszechne przekonanie o ogromnej roli norm w podnoszeniu jako??ci nie znalazło odzwierciedlania na rynku lubelskim. |
Abstract | Purpose of the study is an estimation of the trade quality of local fruit traded in the local market in the context of the EUrequirements. The estimation has been done for the primary market in the Lublin voivodeship. The study has shown that the analysed producers provide fruit of very different trade quality. Arbitrariness of estimation of the fruit quality indicates that the declared class of quality is not homogeneous in case of various participants in the market, and moreover it does not reach the specified standard. The surveyed suppliers treated the issue of homogeneousness of fruit and labelling it in an individual way. Therefore the results of the analyses do not allow for a positive evaluation of the trade quality of fruit of domestic origin in the light of current standards. The predominant opinion of a great importance of standards in increasing the quality of fruit is not reflected in the Lublin wholesale market. |
Cytowanie | Jabłońska L., Pawlak J. (2008) Poziom jakości handlowej owoców na rynku krajowym w świetle wymagań Unii Europejskiej na przykładzie Lubelszczyzny.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 4(19), z. : 350-359 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2008_T4(19)_n_s350.pdf |
|
|
176. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2008 |
|
Wojtyra B. Sprawność ekonomiczna produkcji mleka w zależności od nakładów pracy
Autor | Bożena Wojtyra |
Tytuł | Sprawność ekonomiczna produkcji mleka w zależności od nakładów pracy |
Title | Economic efficiency of dairy production depending on labour inputs |
Słowa kluczowe | krowy mleczne, nakłady pracy, gospodarstwo, produkcja mleka |
Key words | dairy cows, labour expenditure, farm, dairy production |
Abstrakt | Celem badań była ocena sprawności ekonomicznej produkcji mleka w wybranych gospodarstwach w zależności od nakładów pracy ogółem na 1 krowę. Badaniami objęto 158 gospodarstw, utrzymujących krowy mleczne. Gospodarstwa o najmniejszych nakładach pracy na 1 krowę charakteryzowały się największymi: powierzchnią użytków rolnych, średniorocznym stanem krów i ich wydajnością mleczną oraz najwyższą ceną sprzedaży mleka. Im wyższe nakłady pracy, tym wyższe koszty bezpośrednie i nakłady pracy w przeliczeniu na 1 litr mleka a niższe wartość produkcji ogółem, nadwyżka bezpośrednia i dochód bez dopłat |
Abstract | The aim of the paper was an evaluation of the economic efficiency of dairy production in relation to the total labour input per 1 cow. The research was done in 158 dairy farms. The farms with the lowest labour expenditure on 1 dairy cow had the biggest arable land surface, the highest annual average number of cows in the herd and the highest milk yield as well as the highest prices received for sold milk. The higher was labour expenditure the higher were direct costs, labour expenditure on 1 litre of milk and the lower total value of production, direct surplus and income excluding subsidies. |
Cytowanie | Wojtyra B. (2008) Sprawność ekonomiczna produkcji mleka w zależności od nakładów pracy.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 5(20), z. : 194-200 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2008_T5(20)_n_s194.pdf |
|
|
177. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2008 |
|
Wielicki W. Rola kapitału w przedsiębiorstwach agrobiznesu
Autor | Witold Wielicki |
Tytuł | Rola kapitału w przedsiębiorstwach agrobiznesu |
Title | THE ROLE OF CAPITAL IN THE AGRIBUSINESS ENTERPRISE |
Słowa kluczowe | przedsiębiorstwo, zarządzanie, efektywność kapitału |
Key words | enterprise, management, efficiency of capital |
Abstrakt | Treścią pracy jest próba przedstawienia zmieniającej się problematyki rozważań naukowych w zakresie zarządzania przedsiębiorstwami. W drugiej połowie XX w. dominowały prace naukowe poświęcone ekonomice produkcji. W latach dziewięćdziesiątych XX wieku oraz pierwszej dekadzie XXI w. dominują prace poświęcone zarządzaniu przedsiębiorstwami w oparciu o miary jakościowe. Omówiono znaczenie kapitału w warunkach rozwiniętej gospodarki rynkowej. Dowiedziono, że ograniczenie wartości przedsiębiorstwa do oceny kapitału realnego pomija ważną cechę kapitału, jaką jest zdolność do jego pomnażania. |
Abstract | This paper is an attempt to present the changing subject matter of scientific considerations on management of enterprises. In the second half of the 20th century research papers focused on production economics. In the 1990.s and in the first decade of the 21st century the issues of management of enterprises based on quality measures have predominated. This study discusses the role of capital in the developed market economy. It was shown that a limitation of the value of an enterprise solely to the evaluation of the real capital neglects an important property of capital, which is its accumulation capacity. |
Cytowanie | Wielicki W. (2008) Rola kapitału w przedsiębiorstwach agrobiznesu .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 95, z. 1: 67-75 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2008_n1_s67.pdf |
|
|
178. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2008 |
|
Harasim A., Madej A. Ocena poziomu zrównoważonego rozwoju gospodarstw bydlęcych o różnym udziale trwałych użytków zielonych
Autor | Adam Harasim, Andrzej Madej |
Tytuł | Ocena poziomu zrównoważonego rozwoju gospodarstw bydlęcych o różnym udziale trwałych użytków zielonych |
Title | Evaluation of sustainable development of cattle farms with varied percentage of grasslands |
Słowa kluczowe | rozwój zrównoważony, gospodarstwa bydlęce, trwałe użytki zielone |
Key words | sustainable development, cattle farms, permanent grasslands |
Abstrakt | Przedstawiono ocenę stopnia zrównoważonego rozwoju 105 rodzinnych gospodarstw rolniczych, specjalizujących się w produkcji mleka w zależności od udziału trwałych użytków zielonych powierzchni użytków rolnych. Badania z wykorzystaniem kwestionariusza wywiadu przeprowadzono na terenie trzech gmin w województwie podlaskim. Zaproponowano również formułę syntetycznego wskaźnika do oceny zgodności praktyk rolniczych z zasadami gospodarowania zrównoważonego. Badania wykazały, że z udziałem trwałych użytków zielonych w strukturze użytków rolnych były istotnie ujemnie skorelowane takie zmienne, jak: intensywność organizacji produkcji roślinnej, wskaźnik bonitacji użytków rolnych, poziomy nawożenia N i P, wielkość i wartość (towarowa) produkcji roślinnej, salda bilansowe N i P, wskaźnik pokrycia gruntów ornych roślinnością oraz syntetyczny wskażnik zgodności praktyk rolniczych z zasadami gospodarowania zrównoważonego. Natomiast z udziałem TUZ wysoce dodatnio korelował wskaźnik pokrycia użytków rolnych roślinnością. |
Abstract | The paper presents an evaluation of the degree of sustainable development of dairy farms depending on the percentage of grasslands in their total acreage under crops. The soils of the surveyed farms were light and classified as rye-growing complexes. Criteria and indices related to production, environment and farm economics were included in the evaluation. A synthetic indicator was proposed to assess the compatibility of farming practices with sustainable management principles. The study showed the percentage of grassland to be negatively correlated with such variables intensiveness of crop production organization, as soil quality indicator, N and P fertilization rates, crop production volume and commercial value, N and P input-uptake soil balance, vegetation cover indicator, and the synthetic indicator of the compatibility of farming practices with sustainable management principles. The only positively correlated factor was cropland vegetation cover over the year. |
Cytowanie | Harasim A., Madej A. (2008) Ocena poziomu zrównoważonego rozwoju gospodarstw bydlęcych o różnym udziale trwałych użytków zielonych.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 95, z. 2: 28-38 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2008_n2_s28.pdf |
|
|
179. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2007 |
|
Zawojska A. Ocena przez rolników instytucji realizujących wspólną politykę rolną oraz politykę rozwoju obszarów wiejskich w Polsce
Autor | Aldona Zawojska |
Tytuł | Ocena przez rolników instytucji realizujących wspólną politykę rolną oraz politykę rozwoju obszarów wiejskich w Polsce |
Title | Farmers evaluation of institutions implementing common agricultural policy and rural development policy in Poland |
Słowa kluczowe | agencje, państwo, polityka rolna, polityka rozwoju wsi, opinie, Polska |
Key words | government, agencies, agricultural policy, rural development policy, opinions, Poland |
Abstrakt | Celem badań była ocena przez rolników jakości funkcjonowania wybranych instytucjirządowych w Polsce obsługujących rolnictwo (MRiRW, ARiMR oraz ARR), wskazanieewentualnych zmian i możliwości ich udoskonalenia. Badanie ankietowe przeprowadzono w 2006 r.na ogólnopolskiej próbie 200 kierowników indywidualnych gospodarstw rolnych korzystających zusług obu agencji. W opinii rolników na ogół instytucje te nie różnią się od innych urzędówpaństwowych pod względem jakości świadczonych usług, mają wpływ na sytuację ekonomicznofinansowąich gospodarstw, niedostatecznie gospodarują środkami publicznymi. W zasadzie nienastąpiła poprawa w administrowaniu przez agencje programami na rzecz rolnictwa, ale sąpostrzegane przez rolników jako reprezentujące głównie ich interesy |
Abstract | This article offers an overview of farmers’ evaluation of governmental institutions inPoland serving agriculture (Ministry of Agriculture and Rural Development, Agency for Restructuringand Modernisation of Agriculture and Agricultural Market Agency) as well as points out to possiblechanges and improvements in their activities. A cross-country survey of 200 individual farm managerstaking advantage of services provided by both agencies was conducted in 2006. In farmers’ opinionthose institutions generally do not differ in quality of provided services from other governmentalbodies, both have an impact on the economic and financial situation of their farms and both areinadequately managing public money. The agencies did not make improvements in administration offarm programs but they are perceived by respondents as representing mainly Polish farmers’ interests. |
Cytowanie | Zawojska A. (2007) Ocena przez rolników instytucji realizujących wspólną politykę rolną oraz politykę rozwoju obszarów wiejskich w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 2(17), z. 2: 155-166 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2007_T2(17)_n2_s155.pdf |
|
|
180. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2007 |
|
Grontkowska A. Zmiany zasobów i wyników spółek ANR w latach 1996-2005
Autor | Anna Grontkowska |
Tytuł | Zmiany zasobów i wyników spółek ANR w latach 1996-2005 |
Title | State owned large scale farm . Size and employment changes and financial evaluation for the period 1996-2005 |
Słowa kluczowe | spółka, rentowność działalności gospodarczej, rentowność aktywów, rentowność kapitału własnego, wydajność pracy, |
Key words | company, return on assets, return on equity, work efficiency |
Abstrakt | W opracowaniu przedstawiono zmiany zasobów oraz wskaźników finansowych (rentowności działalności gospodarczej, rentowności aktywów oraz rentowności kapitału własnego) jednoosobowych spółek Agencji uczestniczących w Liście 300 w latach 1996-2005 według profilu działalności (EKD). |
Abstract | The paper aims to present the changes in the resources of the agricultural-based companies solely owned by the Agency of Agricultural Property that were listed in the .List 300. ranking by Nowe Zycie Gospodarcze magazine in the years 1996-2005. Additionally, there was also conducted the ratio-based assessment of their economic and financial performance. Although the analyzed firms are limited liability companies, their activity in majority is not purely commercial due to the breeding of agricultural plants and animals being of state-strategic interest. In the analyzed years these companies owned more agricultural land comparing to companies being in other legal and organizational forms. Within analyzed group there was also observed differentiation of area and quality of agricultural land due to the production profile. The employment was decreasing; however it was high with comparison to other ranked firms, which is due to the specific of performed activities. Moreover the plant breeding companies were characterized by higher profitability of market activity and profitability of assets ratios comparing to those specialized in animal breeding. However taking into account the production profile the capital profitability and value added ratios did not vary. |
Cytowanie | Grontkowska A. (2007) Zmiany zasobów i wyników spółek ANR w latach 1996-2005 .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 94, z. 1: 66-73 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2007_n1_s66.pdf |
|
|