Wyniki wyszukiwania

Autor	Aleksandra Pisarska, Mirosław Wasilewski
Tytuł	Gospodarowanie rzeczowymi aktywami trwałymi w przedsiębiorstwach z sektora MSP
Title	Fixed assets management in enterprises of SME sector
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract	The paper deals with the analysis of the relationship between efficiency and effectiveness of SME sector enterprises in respect to size of the employment and fixed assets value. The enterprises were characterized by fixed assets diversity and value of investments outlay. The micro enterprises used possessed fixed assets quite effective. Definitely the lowest participation of long term financing was recorded in enterprises which noticed small value of fixed assets. In enterprises which had the highest value of this assets noted profitable situation in aspect of financial liquidity, whereas the lowest was ascertained in group with an average value of this assets. The fixed assets turnover was higher in enterprises which characterized by the lowest level of fixed assets In these group noticed the highest effectiveness of equity capital utilization. The rate on sale, in group divided according to fi xed assets value, remained at relatively similar level, andcould be assessed as low
Cytowanie	Pisarska A., Wasilewski M. (2009) Gospodarowanie rzeczowymi aktywami trwałymi w przedsiębiorstwach z sektora MSP.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 78: 209-221
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2009_n78_s209.pdf

Autor	Magdalena Forfa
Tytuł	Przepływy pieniężne w zarządzaniu finansami przedsiębiorstw
Title	Cash flow in the management of fi nancial enterprise
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract	The study presents the importance of cash flow in the management of financial enterprise. Cash flow is used for management of liquidity, bankruptcy prediction and credit risk assessment. The ratio analysis in research based on cash flow complements information about the financial situation and regards to cash approach. The traditional indexes calculated on the basis of data from the balance sheet and income statement do not provide complete information about the financial situation of the enterprise. This reflects from financial results which are considered as non-cash transactions, such as depreciation. Cash flow rules emphasized the importance of cash in a free market economy. The enterprise could generate the profit but due to the lack of liquidity it goes bankrupt. It is not mandatory for all enterprises to draw up the cash flow statement. For this reason, the analysis of cash flow is often ignored.
Cytowanie	Forfa M. (2009) Przepływy pieniężne w zarządzaniu finansami przedsiębiorstw.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 78: 248-260
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2009_n78_s248.pdf

Autor	Aleksandra Pisarska, Mirosław Wasilewski
Tytuł	Zarządzanie środkami trwałymi w małych i średnich przedsiębiorstwach z regionu świętokrzyskiego
Title	The fixed assets management in small and medium size enterprises in Świętokrzyski region
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract	The elaboration estimates the managers opinion from small and medium size enterprises in Świętokrzyski region take into account management and investments in fixed assets. Most of the enterprises noted increasing productive potential as well as development. The research period were characterized by significant increase of equipment and machine participation in assets structure of these enterprises. This is positive trend reflected in profitable tendency increase companies operation potential by fixed assets. The main source of financing the fixed assets was the equity capital. The managers have been guided by the level of cash during a selection of financial resources. The enterprises managers were planning enhancing the level of fixed assets equipment, through equity capital involvement, which is simply safer.
Cytowanie	Pisarska A., Wasilewski M. (2009) Zarządzanie środkami trwałymi w małych i średnich przedsiębiorstwach z regionu świętokrzyskiego.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 79: 137-148
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2009_n79_s137.pdf

Autor	Tomasz Duczek, Agnieszka Werenowska
Tytuł	Stosowanie narzędzi public relations przez kadrę zarządzającą
Title	Use of public relations tools by managers
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract	The activity of public relations includes among others: cooperation with the media, building the company’s identity, the organization and participation in various events (such as sponsorship, charity), lobbying activities in favour group of interest, maintaining appropriate relations between the company and the public (contacts with local communities, organization of seminars) and so called internal PR (aimed at employees in companies). The findings of the research, carried out in 2008 among the management staff in Kolporter Group, are presented in the study. The article concerns the use of public relations tools in the company and the attempts to determine their conscious use by the management staff. Some forms of public relations, possible to use in the company, were presented
Cytowanie	Duczek T., Werenowska A. (2009) Stosowanie narzędzi public relations przez kadrę zarządzającą.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 80: 49-59
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2009_n80_s49.pdf

Autor	Mariusz Grębowiec
Tytuł	Czynniki warunkujące jakość oraz ich wpływ na podejmowanie decyzji nabywczych na rynku gastronomicznym
Title	Quality conditioning factors and their influence on taking purchasing decisions in the catering market
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract	The aim of this article was to gauge importance of quality, including quality assuring systems in purchasing decisions making on gastronomic market. In the thesis primary and secondary methods of research were used. Within the framework of secondary research the following issues were presented: the very idea of quality, quality management in food sector as well as the characteristics of modern customer and the analysis of gastronomic market in Poland. Primary research was based on a survey among customers of food offered on gastronomic market.
Cytowanie	Grębowiec M. (2009) Czynniki warunkujące jakość oraz ich wpływ na podejmowanie decyzji nabywczych na rynku gastronomicznym.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 80: 117-130
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2009_n80_s117.pdf

Autor	Justyna Górna
Tytuł	Konkurencyjność przedsiębiorstw przemysłu mięsnego i mleczarskiego na terenie Wielkopolski w aspekcie spełnienia wymagań prawa żywnościowego Unii Europejskiej
Title	Competitiveness of meat and dairy industry in the Wielkopolska region in the aspect of compliance with the European Union food law requirements
Słowa kluczowe	przemysł spożywczy, przedsiębiorstwa branży mięsnej i mleczarskiej, system HACCP, prawo żywnościow
Key words	food industry, companies of meat and dairy industry, HACCP system, food law
Abstrakt	Wymagania prawa żywnościowego przyczyniły się do wzrostu konkurencyjności przedsiębiorstw przemysłu mięsnego i mleczarskiego, m.in. przez modernizację infrastruktury tych przedsiębiorstw. Z punktu widzenia zarządzania przedsiębiorstwem wprowadzenie systemu HACCP powinno się traktować jak inwestycję, która w niedalekiej przyszłości przyniesie zwrot poniesionych nakładów, zapewni łatwiejszy handel na rynku krajowym i międzynarodowym oraz da większe szanse na utrzymanie starych i zdobycie nowych konsumentów. Przedsiębiorstwa branży mięsnej i mleczarskiej, jako jedne z pierwszych były zobligowane do spełnienia wymagań unijnego prawa żywnościowego. W porównywalnym stopniu przedsiębiorstwa obydwu branż, jako pozytywny skutek spełnienia wymagań prawa żywnościowego (wdrożenie systemu HACCP) uznały m.in. wzrost samokontroli pracowników, czy też podniesienie jakości wyrobów.
Abstract	Requirements of food law contributed to an increase of competitiveness of meat and dairy industry thanks to a modernization of plant infrastructure. The implementation of the HACCP system from the point of view of company management should be treated as an investment which in the future brings repayment of costs, guarantees easier foreign and domestic trade and gives an opportunity to hold the old and to get new customers. Companies of meat and dairy industry were the first obliged to comply with the requirements of the EU food law. Companies of both branches in the same degree acknowledge, among other things, an increase of their employees’ self-control and an increase of product quality as positive effects of meeting the EU food law requirements (implementation of the HACCP system).
Cytowanie	Górna J. (2009) Konkurencyjność przedsiębiorstw przemysłu mięsnego i mleczarskiego na terenie Wielkopolski w aspekcie spełnienia wymagań prawa żywnościowego Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 7(22), z. : 5-12
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2009_T7(22)_n_s5.pdf

Autor	Mirosława Marciniak
Tytuł	Analiza i ocena zmian w polskiej gospodarce rybnej po akcesji do Unii Europejskiej
Title	Analysis and assessment of changes in the Polish fish economy after accession to the European Union
Słowa kluczowe	gospodarka rybna, zarządzanie rybołówstwem, redukcja zdolności połowowej, przetwórstwo rybne, analiza ekonomiczna
Key words	fish economy, management of fishery, reduction of fishing capacity, fish industry, economic analysis
Abstrakt	W artykule ukazano zmiany, jakie nastąpiły w polskiej gospodarce rybnej po akcesji do Unii Europejskiej. Omówione zostały takie problemy, jak dostosowanie administracji rybackiej do wymagań UE, redukcja zdolności połowowej floty, rentowność rybołówstwa bałtyckiego, rozwój przetwórstwa rybnego i zmiany na rynku rybnym. Na podstawie wyników badań stwierdzono, że przyszłość polskiej gospodarki rybnej zależy od rozwoju rybołówstwa dalekomorskiego i przetwórstwa rybnego
Abstract	The paper is showing changes which followed the Polish accession to the European Union in the Polish fish economy. Such problems are described as adjusting of fishery administration to the Union requirements, reduction of fishing capacity, profitability of fishery, development of fish processing industry and changes in the fish market. Based on research results is a conclusion that the future of Polish fish economy depends on development of the deep-sea fishery and the fish industry.
Cytowanie	Marciniak M. (2009) Analiza i ocena zmian w polskiej gospodarce rybnej po akcesji do Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 7(22), z. : 70-79
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2009_T7(22)_n_s70.pdf

Autor	Mariusz Grębowiec
Tytuł	Wpływ integracji Polski z Unią Europejską na przemiany jakości produkcji przedsiębiorstw rolno-spożywczych
Title	Impact of the Poland’s integration with the European Union on the production quality changes in agri-food enterprises
Słowa kluczowe	jakość, konkurencyjność, rynek, systemy jakości, zarządzanie jakością
Key words	quality, competitiveness, market, quality systems, quality management
Abstrakt	W pracy zwrócono szczególną uwagę na podstawowe rodzaje systemów i znaków jakości oraz ich wpływ na sytuację ekonomiczną grupy badanych przedsiębiorstw, reprezentujących branżę rolno-spożywczą. Zwrócono również uwagę na inne czynniki, które w połączeniu ze skutecznie wdrożonymi zasadami jakościowymi mogą mieć istotny wpływ na budowanie trwałych przewag konkurencyjnych
Abstract	The essential part of the paper is sacrificed to reviewing the major types of quality systems and quality marks as well as their impact on the economic situation of a group of examined enterprises from agri-food branch. Furthermore, other factors which, combined with successfully implemented quality rules, can have an essential influence on building permanent competitive advantages, are presented
Cytowanie	Grębowiec M. (2009) Wpływ integracji Polski z Unią Europejską na przemiany jakości produkcji przedsiębiorstw rolno-spożywczych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 8(23), z. : 64-74
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2009_T8(23)_n_s64.pdf

Autor	Jan Wołoszyn
Tytuł	Zarządzanie wiedzą jako wieloetapowy proces generowania nowych wartości
Title	Business management of knowledge as multiple process generating new values
Słowa kluczowe	wiedza, przedsiębiorstwo, modele zarządzania wiedzą, nabywanie wiedzy, dzielenie się wiedzą
Key words	knowledge, business, knowledge categories, processed model, knowledge acquisition, knowledge dividing
Abstrakt	W artykule przedstawiono zagadnienia zarządzania wiedzą według założeń sformułowanych przez Probsta, Rubla i Romhardta, zaprezentowanych w modelu procesowym. Poruszono różne aspekty wiedzy jako kategorii psychospołecznej oraz jej nabywanie i dzielenie się nią. Zaprezentowano także różne zdolności organizacji do uczenia się na zasadzie pętli pojedynczej i podwójnej.
Abstract	The paper aims to describe the issues of knowledge management according to foundations formulated by Probst, Rubl and Romhardt, which are presented in the process model. There were analyzed different aspects of knowledge such as psycho-sociologic category as well as obtaining and sharing it. There were also presented different abilities of organization to learn on the example of principles of single and double nooses.
Cytowanie	Wołoszyn J. (2009) Zarządzanie wiedzą jako wieloetapowy proces generowania nowych wartości.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 2: 98-105
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n2_s98.pdf

Autor	Adam Marcysiak, Agata Marcysiak
Tytuł	Zakres zróżnicowania wyników produkcyjnych i ekonomicznych gospodarstw o różnym typie produkcji
Title	Differentiation of output and economic results of farms conducting different types of production
Słowa kluczowe	typ rolniczy, produktywność, dochodowość
Key words	agricultural type, productivity, profitability
Abstrakt	Typ rolniczy stanowi jedno z kryteriów używanych dla charakteryzowania gospodarstwa rolnego w UE. Jest on określany na podstawie udziału poszczególnych działalności w tworzeniu ogólnej wartości standardowej nadwyżki bezpośredniej (SGM . Standard Gross Margin) gospodarstwa. Celem opracowania jest ukazanie zakresu zróżnicowania wyników produkcyjnych i ekonomicznych gospodarstw o różnym typie produkcji. Do oceny efektywności gospodarowania w poszczególnych typach gospodarstw posłużono się produktywnością i dochodowością ziemi, pracy i kapitału.
Abstract	An agricultural type constitutes one of criteria used to characterize the agricultural farm in the EU. It is determined on the basis of the share of individual activities in contributing to the total value of a farm’s Standard Gross Margin (SGM). The purpose of this study is the attempt to show Differentiation of output and economic results of farms conducting different types of production. Land, labor and capital productivity and profitability were utilized to assess management effectiveness at individual types of farms. The range of differentiation the productive and economic results farms at differentiating types of production
Cytowanie	Marcysiak A., Marcysiak A. (2009) Zakres zróżnicowania wyników produkcyjnych i ekonomicznych gospodarstw o różnym typie produkcji.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 3: 202-208
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n3_s202.pdf

Autor	Danuta Mierzwa
Tytuł	Przedsiębiorstwo spółdzielcze . dotychczasowe doświadczenia i kierunki rozwoju
Title	Cooperative company – previous experience and directions of development
Słowa kluczowe	globalizacja, konkurencja, spółdzielnia, zarządzanie
Key words	globalization, competition, co-operative, management
Abstrakt	Zaprezentowano znaczenie sektora spółdzielczego w gospodarce krajów wysoko rozwiniętych. Scharakteryzowano kondycję polskiej spółdzielczości po 1990 roku oraz nakreślono kierunki transformacji polskich spółdzielni. Na podstawie przeprowadzonych badań autorka upatruje słabość tego sektora głównie w istniejącym mało elastycznym prawie i tradycyjnym sposobie zarządzania przedsiębiorstwami spółdzielczymi.
Abstract	The article presents the importance of the cooperative sector in the economy of economically advanced countries. It describes the condition of the Polish cooperative movement after 1990 and indicates the directions of transformation of the Polish cooperative companies. On the basis of the conducted research the author associates the weakness of the sector mainly with the current law . which is not very flexible . and the traditional method of managing the cooperative companies.
Cytowanie	Mierzwa D. (2009) Przedsiębiorstwo spółdzielcze . dotychczasowe doświadczenia i kierunki rozwoju.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 3: 293-301
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n3_s293.pdf

Autor	Stefania Olszewska-Kuźniarska
Tytuł	Wybrane aspekty doradztwa rolniczego
Title	Agriculture advisory services . selected issues
Słowa kluczowe	doradca, rolnictwo, gospodarka
Key words	agriculture advisor, agriculture extension, agriculture, economy
Abstrakt	Przedstawiono rozwój doradztwa rolniczego w Polsce w ujęciu historycznym oraz porównano systemy doradztwa w wybranych krajach Unii Europejskiej. Wraz z rozwojem gospodarczym doradztwo dostosowuje się do nowych potrzeb rolnictwa. Współcześnie doradcy, aby sprostać realizowanym zadaniom muszą posiadać szeroką wiedzę nie tylko w zakresie nauk rolniczych, ale także polityki gospodarczej, ekonomii i zarządzania. Właściwe wypełnianie zadań przez doradców wymaga stałego podnoszenia kwalifikacji oraz udoskonalania warsztatu pracy upowszechnieniowej.
Abstract	In the paper historical development of agriculture advisory (extension) service in Poland was presented. Additionally comparison of agriculture advisory systems solutions in selected European countries was conducted. The evolution of agriculture advisory services is strongly correlated to farmers needs and changing with changes of agriculture technologies, farm economics and rural policies. Advisors need to be highly educated not only in range of agricultural issues but they also must cope with questions concerning farm management, farm economics and economic policies. Because of widening of range of required knowledge advisors have to bring up their professional qualifications continuously and improve their advisory techniques
Cytowanie	Olszewska-Kuźniarska S. (2009) Wybrane aspekty doradztwa rolniczego.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 166-171
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n4_s166.pdf

Autor	Agnieszka Werenowska
Tytuł	Alternatywne formy komunikacji kancelarii prawnych z grupami otoczenia
Title	Alternative ways of communications between law offices and neighbordhood groups
Słowa kluczowe	public relations, marketing, kancelarie prawne, wizerunek, promocja, komunikowanie
Key words	public relations, marketing, law offices, image, publicity campaign, communication
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono sposoby promocji wykorzystywane przez kancelarie prawne. Ukazano również prawne aspekty związane z promocją usług prawnych. Public realtions stały się nieodłącznym elementem zarządzania każdego przedsiębiorstwa, szczególnie w procesie kreowania wizerunku jednostek organizacyjnych. Rozwój gospodarczy doprowadził do poszerzenia obszarów, w których wykorzystywane są public relations. Usługi z zakresu prawa, upowszechnienie informacji o ich dostępności niezbędne są również na obszarach wiejskich, a szczególnie w sferze agrobiznesu.
Abstract	The paper aims to present ways of promotion used by law offices. Legal aspects connected to promotion of legal service were also described. Public relations occurred to be an inseparable element in the management of each company. They are also essential in the process of image creation both in case of organizational units and individuals. The economic development extended fields in which public relations are utilized. Legal service and its availability are also indispensable in rural area, and especially in agribusiness.
Cytowanie	Werenowska A. (2009) Alternatywne formy komunikacji kancelarii prawnych z grupami otoczenia.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 215-225
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n4_s215.pdf

Autor	Rafał Baum, Witold Wielicki
Tytuł	Rola kapitału oraz wartości niematerialnych i prawnych w zarządzaniu przedsiębiorstwami rolnymi
Title	The role of capital, non-material and legal values in the management of the agricultural enterprises
Słowa kluczowe	kluczowe: zarządzanie przedsiębiorstwem, kapitał w przedsiębiorstwie, wartości niematerialne, zarządzanie wartością przedsiębiorstwa
Key words	management of enterprises, enterprise`s capital, non-material values, value based management
Abstrakt	W pracy omówiono znaczenie kapitału w warunkach rozwiniętej gospodarki rynkowej. Dowiedziono, że ograniczenie wartości przedsiębiorstwa do oceny kapitału realnego pomija ważną cechę kapitału, jaką jest zdolność do jego pomnażania. Z badań wynika również znaczna rozbieżność między wartością rynkową przedsiębiorstwa a sumą wartości składników podmiotu bądź jego wartością księgową. Jest to konsekwencją docenienia wartości tkwiących w przedsiębiorstwie, których nie rejestrują obowiązujące sprawozdania finansowe. Tę wartość reprezentują wartości niematerialne i prawne. Omówieniu ich znaczenia w przedsiębiorstwie oraz przedstawieniu ich wpływu na wartość i wyniki podmiotów gospodarczych ze szczególnym uwzględnieniem przedsiębiorstw rolniczych jest poświęcona również niniejsza praca.
Abstract	The study discusses the role of capital in the developed market economy. It was shown that a limitation of the value of an enterprise solely to the evaluation of the real capital neglects an important property of capital, which is its accumulation capacity. It results from studies that there is a considerable discrepancy between the market value of an enterprise and the total value of components of the entity or its book value. It is a consequence of appreciation of the value inherent in an enterprise, which is not recorded in the required financial statements. This value is represented by non-material and legal values. This study discusses their importance in the enterprise and presents their effect on the value and results of economic entities with special emphasis on agricultural enterprises.
Cytowanie	Baum R., Wielicki W. (2009) Rola kapitału oraz wartości niematerialnych i prawnych w zarządzaniu przedsiębiorstwami rolnymi.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 238-247
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n4_s238.pdf

Autor	Iwona Kowalska
Tytuł	Dylematy systemu finansowania polityki edukacyjnej państwa w kontekście I i II okresu programowania UE
Title	The dilemmas of education policy public funding system in the context of the I and the European Union programming period
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Członkostwo Polski w UE oznacza, że system edukacyjny naszego państwa powinien z jednej strony sprzyjaż implementacji gospodarki opartej na wiedzy (inwestycje w przyszłość pokoleń/wspieranie innowacji), a z drugiej wspierać działania mające na celu ograniczanie skali bezrobocia, które pozostaje w ścisłym związku ze sferą ubóstwa obywateli (inwestycje w teraźniejszość/wyrównywanie dochodów).Przyznane Polsce środki z funduszy strukturalnych w II okresie programowania UE mają wspomóc realizację powyższych oczekiwań cywilizacyjnych. Obsługa tych środków napotyka jednak na wiele problemów. Artykuł poświęcony jest analizie dylematów systemu finansowania polityki edukacyjnej państwa ze środków UE, tj.:1.dylematu odmiennej koncepcji obsługi środków unijnych przez płatnika (Ministerstwo Finansów) i Instytucji Zarządzających (np. w PO KL), 2.dylematu rozbieżności w ocenie zasadności skierowanych do dofinansowania projektów pomiędzy oceniającymi (asesorzy i eksperci Ministerstwa Rozwoju Regionalnego a ocenianymi (projektodawcy), 3.dylematu nierównowagi popytu i podaży w zakresie zainteresowania beneficjentów ostatecznych proponowanymi im formami wsparcia unijnego
Abstract	Polands membership in the European Union determines the frames of our countrys education policy. On one hand, it should be conducive to the implementation of knowledge-based economy (investment in the future of next generations/support for innovations), on the other hand it should support policies aiming ay diminishing the scale of unemployment being closely related to the citizens spheres of poverty (investment to meet current needs/equalizing incomes). This article is focused on the realization of the process of lifelong learning using the EU funds as a component of state education policy. The aim of the paper is to present three main dilemmas of the system of education policy funding from the EU funds. These are:- varying concepts of the European funds management: focusing on the result versus administrative procedures, -discrepancies in the assessment of the validity of projects qualified for funding between the evaluators (assessors and experts of the Ministry of Regional Development) and the assessed (project applicants), - imbalance of supply and demand - the final beneficiaries interest and the proposed EU support forms
Cytowanie	Kowalska I. (2009) Dylematy systemu finansowania polityki edukacyjnej państwa w kontekście I i II okresu programowania UE.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 2(51): 83-93
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n51_s83.pdf

Autor	Mieczysław Łozowski, Zdzisław Obstawski
Tytuł	Podstawy budowy Wspólnego Systemu Ubezpieczeń Rolnych w Unii Europejskiej
Title	Foundations of creation the Common System of Agricultural Insurance in the European Union
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	W krajach europejskich wśród największych zagrożeń dla produkcji rolnej i infrastruktury produkcyjnej zaliczane są zewnętrzne warunki klimatyczno-środowiskowe, w tym: intensywność opadów atmosferycznych, niekorzystny rozkład temperatur, wilgotność, nasłonecznienie, i często z tym związany stopień nasilenia występowania chorób i szkodników roślin. Czynniki te powodują m.in. huragany, gradobicia, susze, pożary, powodzie i wymarznięcia, pożary i inne klęski żywiołowe. Jednocześnie wśród specjalistów trwa dyskusja dotycząca zdefiniowania nowych zagrożeń produkcji rolniczej. Należą do nich zagrażające nie tylko rolnictwu, z dużą dozą pewności wywołane przez człowieka zmiany klimatyczne oraz coraz częściej wymieniane jako duże ryzyko nierozpoznany wpływ manipulacji genetycznych na środowisko. Analiza dotychczas istniejących systemów ubezpieczeń rolnych wskazuje na duże różnice pomiędzy poszczególnymi krajami. Wskazane w artykule zagrożenia zdaniem autora wymagają stworzenia teoretycznych podstaw wspólnego programu ubezpieczeń sektora rolnego dla wszystkich krajów Unii Europejskiej. Chcąc odpowiednio zarządzać ryzykiem w rolnictwie należy uwzględniać dwie podstawowe strategie. Dotyczą one programów dywersyfikacji produkcji lub strategii dzielenia lub odstępowania ryzyka takich jak uczestnictwo w funduszach i ubezpieczeniach wzajemnych, ubezpieczeniach komercyjnych, kontraktach produkcyjnych, lub transakcjach terminowych. Wymienione instrumenty zwłaszcza ubezpieczenia stosowane w ramach spójnego programu ochrony rolnictwa przed skutkami katastrof naturalnych stanowią główny przedmiot zainteresowania niniejszego opracowania. Ubezpieczenie, zdaniem wielu specjalistów jest najlepszym narzędziem zarządzania ryzykiem. Rządy w wielu krajach wspierają powstawanie systemów ubezpieczanie upraw i zwierząt hodowlanych, traktując to jako formę subsydiów i wspierania rozwoju rolnictwa. Wtedy ubezpieczenie podstawowych upraw funkcjonują często jako ubezpieczenie obligatoryjne lub w powiązaniu z kredytami udzielanymi gospodarstwom rolnym, zarówno zwykłymi, jak i częściowo refundowanymi przez poszczególne rządy. Ponadto w wielu krajach corocznie są dekretowane i zarządzane przez rządy tak zwane fundusze klęskowe.. Zauważyć należy, że taka ingerencja w rynek ubezpieczeniowy może niekorzystnie wpływać na rozwój rynku produktów ubezpieczeniowych w rolnictwie. Uznając ważność omawianych problemów Unia Europejska w ramach wspólnej polityki rolnej tworzy podstawy przepisów ogólnych (zgodnych z umowami WTO), regulujących wparcie 1 W geograficznym oglądzie tych ryzyk poprzez tworzenie map ryzyka pomagają nowoczesne systemy w tym: dane plonów z bazy danych Eurostat REGIO, FADN (Sieci Danych Rachunkowości Rolniczej), modeli agrometeorologicznych oraz zdjęć satelitarnych. publiczne w tym obszarze mające ułatwić zarządzanie ryzykiem związanym z produkcję rolną. Jednym z tematów rozważań gremiów odpowiedzialnych z wspólna politykę rolną jest stworzenie założeń do odpowiednich strategii zarządzania ryzykiem i kryzysami w sektorze rolniczym. W marcu 2000 Unia Europejska przedstawiła zbiór przepisów o pomocy państwa, regulujący możliwości finansowania pomocy dla rolnictwa z państwowych budżetów. I tak m.in. w rozdziale 11 znajdują się przepisy o warunkach przyznawania środków budżetowych na usuwanie strat w produkcji rolnej spowodowanych anomaliami klimatycznymi. Wszelkie ustalenia i propozycje rozwiązań z pewnością przejdą do etapu realizacji w odniesieniu do całej Wspólnoty. Zwiastunem może być opracowana w 2006 r przez, Parlament Europejski rezolucja w sprawie zarządzania ryzykiem w sytuacjach kryzysowych w rolnictwie (2005/2053(IN1)).
Abstract	External climatic and environmental conditions are considered the greatest threats for agricultural production and production infrastructure in European countries. They include intensity of atmospheric precipitation, unfavourable temperature distribution, humidity, sun exposure and, often connected with that, degree of occurrence of plant diseases and pests. Those factors cause, for example, hurricanes, hail, droughts, fires, floods, frosts and other natural disasters13. At the same time, there is a discussion among specialists concerning defining new threats to agricultural production. They include, posing threats not only to agriculture, to a large extent of certainty caused by man, climatic changes and, more and more often mentioned as a great risk, unrecognised influence of genetic manipulations on the environment. The analysis of existing agricultural insurance systems indicates big differences between individual countries. According to the author, the threats indicated in the article require creating theoretical foundations of the common insurance programme of the agricultural sector for all countries of the European Union. For proper management of risks in agriculture, two basic strategies should be taken into consideration. They concern programmes of production diversification or the strategy of sharing and transferring a risk such as participation in funds and mutual insurance, commercial insurance, production contracts, or futures market. The mentioned instruments, particularly insurances used within a consistent programme of protection of agriculture against effects of natural disasters, are the main subject of this study. Insurance, according to many specialists, is the best risk management tool. Governments in many countries support forming crop and livestock insurance systems, treating it as a form of subsidising and supporting the development of agriculture. Then the insurance of basic forms of crops often function as obligatory insurance or in connection with loans given to farms, both ordinary or partly refunded by individual governments. Moreover, so-called disaster funds are annually introduced and managed by governments in many countries. It should be noticed that such interference in insurance market may unfavourably influence the development of insurance products market in agriculture. Accepting the significance of the discussed problems, the European Union is creating, within the common agricultural policy, foundations of general provisions (in accordance with WTO agreements) regulating public support in this sector aiming at facilitation of risk management connected with agricultural production. One of the subject of considerations of circles responsible for the common agricultural policy is creating assumptions for appropriate strategies of risk and crisis management in the agricultural sector. In March 2000 the European Union presented a collection of regulations on the state support, regulating possibilities of financing assistance for agriculture from state budgets. In Chapter 11, for instance, there are provisions on conditions of granting budget means for removal losses in agricultural production caused by climatic anomalies. All decisions and proposals of solutions will certainly be carried out in relation to the whole Community. The herald may be the resolution prepared in 2006 by the European Parliament on risk management in crisis situations in agriculture (2005/2053(IN1)).
Cytowanie	Łozowski M., Obstawski Z. (2009) Podstawy budowy Wspólnego Systemu Ubezpieczeń Rolnych w Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 2(51): 185-196
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n51_s185.pdf

Autor	Mieczysław Łozowski, Zdzisław Obstawski
Tytuł	Wsparcie publiczne dla ubezpieczeń w rolnictwie
Title	Public support for insurance in agriculture
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Pojęcie pomocy publicznej zyskało w ostatnim czasie olbrzymią popularność, zwłaszcza w kontekście różnego rodzaju wsparcia środkami pochodzącymi z Funduszy Strukturalnych UE dla przedsiębiorców, rolników i innych grup społecznych. Zainteresowanie pomocą publiczną nie przekłada się jednak na lepsze rozumienie treści kryjącej się pod tym pojęciem. Stąd też próba zdefiniowania i objaśnienia pojęcia pomocy publicznej oraz zasad rządzących jej udzielaniem w obszarze zarządzania ryzykiem w rolnictwie. Dobre rozwiązana w obszarze zarządzania ryzykiem i w sytuacjach kryzysowych to podstawowe narzędzie do zapewnienia zrównoważonego rozwoju i konkurencyjnego sektora rolnego we Wspólnocie. Rolnicy powinni być przygotowani na wypadek negatywnych skutków dokonanych wyborów, jak również na wypadek sytuacji kryzysowych spowodowanych klęskami żywiołowymi lub innymi nieprzewidywalnymi zdarzeniami. W kontekście reformy WPR, ważne jest wskazanie nowych instrumentów, które mogłyby pomóc rolnikom zwiększyć ich zdolność do zarządzania ryzykiem i w sytuacjach kryzysowych. Kształt Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) na najbliższe lata 2007-2013 został określony przez porozumienie zawarte przez Ministrów Rolnictwa krajów UE-15 w Luksemburgu 26 czerwca 2003 r. oraz ustalenia Rady UE z dnia 22 kwietnia 2004 r. Nowe przepisy zostały tak ukształtowane, żeby pozostawać w pełnej zgodzie z polityką rozwoju obszarów wiejskich prowadzoną przez Komisję. Są one również jednym z etapów procesu upraszczania, rozpoczętego komunikatem Komisji w sprawie uproszczenia i udoskonalenia prawodawstwa w zakresie wspólnej polityki rolnej. Rozporządzenie w sprawie wyłączeń umożliwi z kolei szybsze przyznawanie pomocy rolnikom, co ma szczególne znaczenie np. w przypadku strat spowodowanych niekorzystnymi warunkami meteorologicznymi lub chorobami zwierząt lub roślin. Zarówno komunikat Komisji, jak i sprawozdanie posła sprawozdawcy pokazują ogromne opóźnienie tego tematu w Unii Europejskiej. Rolnik-przedsiębiorca prowadzący gospodarstwo po reformie na wolnym rynku, przy ogromnej konkurencji ryzykuje calym majątkiem i dorobkiem, nie mając nawet namiastki w zakresie ubezpieczeń z tego, co ma inwestor czy handlowiec. Jeżeli jest to duże czy wielkotowarowe gospodarstwo rolne, to jest ono w stanie pokryć koszty ubezpieczeń i ryzyka, jednak miliony europejskich gospodarstw małych, drobnych czy nawet rodzinnych nie stać na to, aby zapłacić za jakiekolwiek ubezpieczenie, nawet własnego domu, a co dopiero produkcji. W przypadku kataklizmu musi liczyć na pomoc sąsiadów lub wsparcie państwa. W przypadku niektórych rodzajów ryzyka i sytuacji kryzysowych w sektorze rolnym, przyznanie pomocy państwa może być właściwym sposobem wsparcia. Należy jednak zawsze mieć na uwadze, że państwo członkowskie nie jest w istocie zobowiązane do przyznawania pomocy państwa. W związku z tym, w przypadku podobnych rodzajów ryzyka czy sytuacji kryzysowych, producenci z jednego państwa członkowskiego lub regionu mogą uzyskać wsparcie, natomiast producenci z innych państw członkowskich lub regionów nie mają takiej możliwości. Takie różnice we wsparciu mogą prowadzić do zakłóceń konkurencji. Dlatego też, podobnie jak w przypadku innych rodzajów pomocy państwa, przy zatwierdzaniu pomocy państwa z tytułu zarządzania ryzykiem lub w sytuacjach kryzysowych obowiązkowo należy uwzględnić konieczność uniknięcia niepożądanych zakłóceń konkurencji. Wymóg minimalnego wkładu producentów w straty lub koszty takich środków czy ich innych odpowiedników należy postrzegać w kategoriach zmniejszenia zagrożenia zakłóceniami konkurencji oraz zapewnienia bodźca do minimalizowania ryzyka. Należy wyraźnie ustalić, że obecne przepisy dotyczące pomocy państwa nie mogą jako takie zapewnić, czy zastąpić optymalnego zarządzania w sytuacjach kryzysowych. Pomoc państwa może je jedynie ułatwić w niektórych okolicznościach. Zarządzanie ryzykiem w rolnictwie w Polsce jest dziedziną nową, mało znaną i rzadko stosowaną. Pod tym pojęciem najogólniej rzecz ujmując określa się przewidywanie potencjalnych strat oraz gromadzenie środków, które mogłyby skompensować te straty w momencie ich wystąpienia. Badania M. Jerzaka i zespołu wskazują, iż polscy rolnicy w zarządzaniu ryzykiem najczśćciej wykorzystują różnicowanie produkcji (wielokierunkowość) oraz liczą na administracyjne wsparcie.
Abstract	A notion of public support has recently gained a great popularity, especially in the context of various kinds of support from the UE Structural Funds for entrepreneurs, farmers and other social groups. However, the interest in public support is not reflected in better understanding of the notion’s meaning. Thus, the attempt to define and explain the notion of public support and principles governing its granting in the area of risk management in agriculture. Good solutions in the area of risk and crisis management are basic tools to ensure sustainable development and a competitive agricultural sector in the Community. Farmers should be prepared in case of negative effects of their choices and also in case of crises caused by natural disasters or other unpredictable events. In the context of the CAP reform, it is important to show new instruments that could help farmers to increase their ability in risk and crisis management. The shape of the Common Agricultural Policy (CAP) for the coming years 2007-2013 was established by the agreement reached by the Agriculture Ministers of the EU-15 in Luxembourg on 26 June 2003 and agreements of the EU Council dated 22 April 2004. New regulations were shaped in full accordance with the policy of rural areas development followed by the Commission. They are also one of the elements of simplifying started with the communications of the Commission concerning simplifying and improving the legislation within the Common Agricultural Policy. On the other hand, the directive on exclusions will enable granting farmers quicker aid, which is particularly important, for instance, in case of losses caused by unfavourable weather conditions and animal or plant diseases. Both the Commission’s communication and the report of the MEP rapporteur show great delay of this subject in the European Union. A farmer-entrepreneur running his farm after the reform on the competitive free market risks all his property without having, in terms of insurance, even a poor substitute of what an investor or a trader has. If it is a large commercial farm, it is able to cover insurance and risk costs. But millions of European small, very small or even family farms cannot afford to pay for any insurance, not even of their own houses, let alone production. In case of a disaster, it has to count on neighbours’ help or the state support. In some kinds of risk and crises in agriculture, granting the state assistance may be the right way of support. It should always be borne in mind, however, that a Member State is not obliged to grant the state assistance. As a result of this, in case of similar kinds of risk or crises, producers from one Member State or region may obtain support, but producers from other Member States or regions may have no such possibility. Such differences in support may lead to the disturbance of competition. Therefore, similarly to other kinds of state assistance, the necessity of avoiding undesired disturbances of competition should be taken into consideration when accepting the state assistance in risk and crisis management. A requirement of a minimum contribution of producers in losses or cost of such measures, or their equivalents, should be seen in terms of decreasing the threat of disturbance of competition and providing a stimulus to minimise risks. It should be clearly established that regulations concerning state assistance cannot, as such, ensure or replace optimal management in crises. The state assistance may only facilitate it in some circumstances. Risk management in agriculture in Poland is a new field, a poorly-known and rarely used one. Generally speaking, the term is understood as predicting potential losses and gathering means for compensating those losses when they appear. M. Jerzak and his team’s research indicates that Polish farmers most often use a diversification of production in risk management and count on administrative support.
Cytowanie	Łozowski M., Obstawski Z. (2009) Wsparcie publiczne dla ubezpieczeń w rolnictwie.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 2(51): 197-211
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n51_s197.pdf

Autor	Aleksandra Wicka, Ewa Wojciechowska-Lipka
Tytuł	Wspólna Polityka Rolna a ubezpieczenia gospodarcze w rolnictwie polskim
Title	Common Agriculture Policy and insurance in Polish agriculture
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Celem opracowania jest przedstawienie ewolucji ubezpieczeń w rolnictwie w Polsce oraz omówienie aktualnego systemu ubezpieczeń obowiązkowych ze szczególnym uwzględnieniem obowiązkowych ubezpieczeń upraw. W artykule przedstawiono podstawy prawne, najważniejsze uwarunkowania budżetowe oraz zakres korzystania z ubezpieczeń upraw. Zwrócono także uwagę, iż na popyt na ubezpieczenia produkcji roślinnej wpłynęły przede wszystkim zmiany w przepisach wspólnotowych i krajowych a w małym stopniu wzrost świadomości ubezpieczeniowej rolników. Wprowadzenie nowych uregulowań może także przesunąć wydatki budżetu z wypłat odszkodowań związanych z klęskami na wypłaty dotacji do polis ubezpieczeń.
Abstract	The aim of paper is present the evolution of insurance system in Polish agriculture and presentation the current state of obligatory insurances, especially obligatory crop insurance. In the paper law regulations, state budget circumstances, an demand for crop insurance were presented. Demand for crop insurance will depend on law regulation and rather will not depend on better farmers’ risk management developments and strategies. New regulation implementation will shift government subsidies from crop-loss disaster assistance to subsidizing the insurance premium.
Cytowanie	Wicka A., Wojciechowska-Lipka E. (2009) Wspólna Polityka Rolna a ubezpieczenia gospodarcze w rolnictwie polskim.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 2(51): 213-223
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n51_s213.pdf

Autor	Anna Borecka, Elżbieta Sowula-Skrzyńska, Anna Szumiec
Tytuł	Dopłaty wyrównawcze do obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW) czynnikiem poprawy zyskowności niskodochodowych gospodarstw owczarskich
Title	Compensatory surcharges to less-favored areas (LFA) as a factor of profitability improvement of low-profitable sheep farms
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Celem podjętych badań była ocena efektywności ekonomicznej oraz określenie roli dopłat wyrównawczych ONW w kształtowaniu dochodu gospodarstw owczarskich prowadzących produkcję w różnych warunkach przyrodniczych. W badanych obiektach obszary ONW w zależności od regionu stanowią od 51,22% do 78,37% ogółu użytków rolnych jakie posiadają gospodarstwa. Nie zależnie od regionu, w którym utrzymywano owce, sprzedaż żywca oraz innych produktów owczarskich w strukturze przychodów stanowiła zaledwie około 20 %.Zdecydowany wpływ na poprawę sytuacji ekonomicznej gospodarstw miały dopłaty wyrównawcze do obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania. Stanowiły one od 4,41 % w strukturze przychodów dla regionu południowego do 6,04 dla regionu północno – wschodniego. Analizując dochodowość gospodarstw, stwierdzono, iż dzięki dopłatom ONW dochody rolników wzrosły o około 29,56%.Reasumując należy podkreślić, iż uzyskiwane dopłaty oraz dotacje przez badane gospodarstwa w głównej mierze decydowały o dodatnim wyniku ekonomicznym prowadzonej działalności rolniczej.
Abstract	The aim of the study was to evaluate the economic efficiency and the determination of compensatory surcharges to LFA in formation of incomes of sheep farms producing in different natural conditions. Areas LFA comprise 51,22-78,37% of total farmlands of studied objects. The sale of livestock and sheep products, independently form the region, comprise only 20% in the structure of incomes. Significant effect on improvement of economic situation of sheep farms had compensatory surcharges to less-favored areas (LFA) of management. They comprise from 4,41% in incomes structure of south region to 6,04% for north-east region. During the analysis of farm profitability it was stated that owing to LFA the farmers incomes increased to about 29,56%. Summing up it is necessary to point that obtained by studied farms compensatory surcharges and grants decided mainly of positive economic result of agricultural activity
Cytowanie	Borecka A., Sowula-Skrzyńska E., Szumiec A. (2009) Dopłaty wyrównawcze do obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW) czynnikiem poprawy zyskowności niskodochodowych gospodarstw owczarskich.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 2(51): 225-233
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n51_s225.pdf

Autor	Lech Płotkowski
Tytuł	Gospodarstwo leśne jako miejsce zatrudnienia i źródło dochodów ludności wiejskiej
Title	Forestry as a working place and a source of income for rural population
Słowa kluczowe	gospodarka leśna, zatrudnienie, miejsca pracy
Key words	forest management, employment, jobs
Abstrakt	W opracowaniu dokonano analizy zmian leśnictwa jako miejsca pracy. Obecnie we wszystkich „leśnych” krajach europejskich obserwuje się tendencje spadku zatrudnienia bezpośrednio przy realizacji prac leśnych. Z badań przeprowadzonych w Zakładzie Ekonomiki Leśnictwa SGGW wynika, że gospodarstwo leśne o powierzchni 15 tys. ha kreuje 587 miejsc pracy, w tym tylko 90 w formie zatrudnienia bezpośredniego, zaś pośrednio aż 471 miejsc pracy i 26 miejsc w formie zatrudnienia indukowanego. Jedna osoba pracująca w leśnictwie posiada na utrzymaniu w wspólnym gospodarstwie domowym ponad trzy osoby
Abstract	After a short historical review, the forest as a working place creating jobs is discussed. Present trends in the forestry workforce in practically all European countries show a continuing sharp decline in the total number of jobs in the forests. When analyzing forest as a working place at local level it appears that a forest holding of 15 000 hectare contributes to creation of 587 jobs including 90 jobs as direct employment, 471 jobs as indirect employment, and 26 jobs as induced employment. Forest jobs provide subsistence for four times more people than the directly employed.
Cytowanie	Płotkowski L. (2009) Gospodarstwo leśne jako miejsce zatrudnienia i źródło dochodów ludności wiejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 9(24), z. : 148-158
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2009_T9(24)_n_s148.pdf