121. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2010 |
|
Rokicki T. Wpływ zmiany zasad dotowania na chów i hodowlę owiec w Polsce i UE
Autor | Tomasz Rokicki |
Tytuł | Wpływ zmiany zasad dotowania na chów i hodowlę owiec w Polsce i UE |
Title | Influence of changes in subsidizing principles on the sheep breeding in Poland and in the EU |
Słowa kluczowe | dotacja, pogłowie owiec, produkcja owczarska, mięso jagnięce |
Key words | subsidy, sheep population, ovine production, lamb meat. |
Abstrakt | Niższy poziom wsparcia w Polsce i innych krajach UE spowodował spadek pogłowia owiec. Niższe dochody z produkcji owczarskiej wpływały na rezygnację rolników z chowu owiec. W związku z tym produkcja owczarska w wielu krajach UE wymagała dodatkowego wsparcia krajowego. Z mniejszym pogłowiem owiec związana była niższa produkcją mięsa jagnięcego i wyższe jego ceny. W Polsce poziom wsparcia producentów owiec również obniżył się. Zmniejszyło się pogłowie i produkcja mięsa, a ceny utrzymywały się na podobnym poziomie od kilku lat. Produkcja owczarska wymaga więc większego wsparcia, gdyż zmiana sposobu dotowania przyczyniła się do spadku dochodów rolników i pogorszeniu się sytuacji całego sektora owczarskiego |
Abstract | The influence of the changes in subsidizing principles on the sheep breeding in Poland and in the EU countries is presented. The lower level of support in Poland and in the other EU countries is influencing a reduction of sheep population. Growing costs of the means of production and a lack of financial liquidity have contributed to the liquidation of many flocks of sheep. The lamb meat production has been decreasing. Its imports and exports have stagnated. Production trends have been identical in Poland and in the EU countries. Ovine production requires subsidies from the state budget or other forms of support |
Cytowanie | Rokicki T. (2010) Wpływ zmiany zasad dotowania na chów i hodowlę owiec w Polsce i UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 10(25), z. 1: 106-115 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2010_T10(25)_n1_s106.pdf |
|
|
122. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Pietrzak M. Klasyczne i dedykowane wskaźniki oceny efektywności spółdzielni mleczarskich na przykładzie uczestników IV rankingu forum spółdzielczości mleczarskiej
Autor | Michał Pietrzak |
Tytuł | Klasyczne i dedykowane wskaźniki oceny efektywności spółdzielni mleczarskich na przykładzie uczestników IV rankingu forum spółdzielczości mleczarskiej |
Title | Classical and dedicated efficiency indicators of dairy co-ops on the example of participants of iv ranking organised by dairy cooperatives forum |
Słowa kluczowe | efektywność finansowa, strategiczna karta wyników, spółdzielnie mleczarskie, sektor mleczarski |
Key words | financial efficiency, Balanced Scorecard, dairy cooperatives, dairy industry |
Abstrakt | Mleczarstwo należy do nielicznych sfer agrobiznesu w Polsce, w których spółdzielczość rolników ma dominującą pozycję. Badania empiryczne potwierdziły, że specyfika spółdzielni mleczarskich wskazuje na potrzebę odmiennego niż w spółkach pomiaru efektywności finansowej. Zastosowanie klasycznych wskaźników takich jak stopa zwrotu z kapitału własnego (ROE) czy Economic Spread prowadzi często do znacząco rozbieżnych ocen efektywności w stosunku do wskaźników dedykowanych spółdzielczości mleczarskiej takich jak cena skupu mleka czy nadzwyczajna spółdzielcza wartość dodatkowa w przeliczeniu na litr skupionego mleka (ACAV/l). W przeciwieństwie do wskaźników klasycznych, wskaźniki dedykowane spółdzielczości są skorelowane z wynikami osiąganymi przez spółdzielnie w perspektywach: klientów, procesów, potencjału i dostawców, wyodrębnionymi w nawiązaniu do zmodyfikowanej koncepcji strategicznej karty wyników. Cena skupu i ACAV/l są miarodajnymi wskaźnikami w ocenie efektywności spółdzielni mleczarskich. |
Abstract | Dairy industry is a rare example of agribusiness sector in Poland in which cooperatives have still substantial market share. Empirical research has shown that a different ways of measuring co-oop’s financial efficiency are needed. Assessment based on classical indicators such as Return on Equity (ROE) or Economic Spread could drawn to inappropriate conclusions in comparison with indicators dedicated to dairy co-ops such as milk price or Abnormal Cooperative Additional Value per litre of collected milk (ACAV/l). In opposite to classical indicators milk price and ACAV/l are correlated with achievements of co-ops in others perspectives of modified Balanced Scorecard model such as: customer perspective, processes perspective, potential perspective and supplier perspective. Based on these results it could be concluded that milk price and ACAV/l are more than ROE and Economic Spread reliable indicators in assessment of dairy co-ops efficiency. |
Cytowanie | Pietrzak M. (2010) Klasyczne i dedykowane wskaźniki oceny efektywności spółdzielni mleczarskich na przykładzie uczestników IV rankingu forum spółdzielczości mleczarskiej.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 4: 172-182 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n4_s172.pdf |
|
|
123. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Domagalska-Grędys M. Aspekt społeczny i organizacyjny współdziałania w retoryce ekonomicznego uzasadnienia współpracy rolników
Autor | Marta Domagalska-Grędys |
Tytuł | Aspekt społeczny i organizacyjny współdziałania w retoryce ekonomicznego uzasadnienia współpracy rolników |
Title | Aspect of sociology and organizational cooperation in rhetoric of economic justification farmers` collaboration |
Słowa kluczowe | współpraca, współdziałanie, cele współdziałania |
Key words | collaboration, cooperation, aims of cooperation |
Abstrakt | Omówiono problem współdziałania w ujęciu interdyscyplinarnym, służącym do oceny ekonomicznej współpracujących gospodarstw rolnych. Na podstawie wyników badań przeprowadzanych wśród producentów zrzeszonych oceniono różnicowanie celów współpracy w grupach według wielkości ESU i wartości produkcji. Zmienne ilościowe (ESU, wartość produkcji) służyły do oceny ekonomicznej przyjętych przez rolników celów współpracy (zmiennych jakościowych). |
Abstract | Collaboration is universal object of interdisciplinary researches, which allow perception to create conditions for cooperation. The aim of article was explain economic effects on the base of one variable of quality – aim of collaboration. There were conducted comparative analysis between the five groups of farms and five groups of production values. The researches show that the popularity of aims in the group doesn’t translate to the greatest production and economic effects of farms. |
Cytowanie | Domagalska-Grędys M. (2010) Aspekt społeczny i organizacyjny współdziałania w retoryce ekonomicznego uzasadnienia współpracy rolników.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 2: 133-143 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n2_s133.pdf |
|
|
124. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Domagalska-Grędys M. Czynniki kształtujące zmianę dochodu współpracujących gospodarstw grup producenckich z województwa podkarpackiego
Autor | Marta Domagalska-Grędys |
Tytuł | Czynniki kształtujące zmianę dochodu współpracujących gospodarstw grup producenckich z województwa podkarpackiego |
Title | Factors influencing changes of income of co-operating farm producer groups from voivode Podkarpackie |
Słowa kluczowe | współpraca rolników, czynniki kształtujące zmianę dochodów |
Key words | cooperation of farmers, factors influencing change in income |
Abstrakt | W opracowaniu skupiono się na wewnętrznych czynnikach kształtujących efekty pracy grupowej. Celem badań było określenie typu członka, sposobu podejmowania decyzji oraz warunków określania zadań (planowanie, narady, postawy wobec innych członków, ryzyko zadań, występowanie strachu i kar), które towarzyszą zmianie dochodu. Źródłem informacji były opinie rolników zrzeszonych w grupach producenckich województwa podkarpackiego uzyskane w kwestionariuszu wywiadu w 2006 roku. Wyniki wskazują m.in., że w gospodarstwach, w których wzrósł dochód po wstąpieniu do grupy, powszechny był typ rolnika o charakterze plemiennym (przyjacielskim), grupowe i negocjacyjne sposoby podejmowania decyzji, a zadania realizowane były na podstawie planu, dyscypliny i wewnętrznej odpowiedzialności członków, wykazujących respekt wobec siebie i wspólnych zadań. |
Abstract | Group work is one of the forms of organization, to increase farmers income. The article focuses on internal factors influencing the outcomes of group work. The aim of this study was to determine: what type of member, what ways of making decisions and what conditions defining the tasks (planning, deliberation, attitudes towards other members, the risk of tasks, the occurrence of fear and punishment) is accompanied by change in income. The sources of information were the opinions of farmers are members of groups of producers of Podkarpackie Provence obtained in the questionnaire interview in the year 2006. The results indicate that in farms where income has increased after joining to group, the general type of farmer (member) type was friendly, way of making decisions were: group decision and negotiating and tasks were based on a plan, discipline and internal accountability members, showing respect to each other and common tasks. |
Cytowanie | Domagalska-Grędys M. (2010) Czynniki kształtujące zmianę dochodu współpracujących gospodarstw grup producenckich z województwa podkarpackiego.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 4: 45-53 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n4_s45.pdf |
|
|
125. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2010 |
|
Bórawski P. Wykształcenie rolników a sytuacja ekonomiczna gospodarstw posiadających alternatywne dochody
Autor | Piotr Bórawski |
Tytuł | Wykształcenie rolników a sytuacja ekonomiczna gospodarstw posiadających alternatywne dochody |
Title | Farmers’ education and the economic situation of farms having alternative incomes |
Słowa kluczowe | wykształcenie rolników, sytuacja ekonomiczna, powierzchnia gospodarstw |
Key words | farmers’ education, economic situation, farm area |
Abstrakt | W pracy badano wykształcenie właścicieli gospodarstw posiadających alternatywne źródła dochodów. Gospodarstwa prowadzone przez rolników z wykształceniem wyższym były najbardziej efektywne. Ponadto w gospodarstwach tych odnotowano największą powierzchnię użytków rolnych. Badania przeprowadzono w 39 gospodarstwach zajmujących się chowem strusi, danieli i kóz z terenu województwa warmińsko-mazurskiego. Najniższą efektywność ekonomiczną osiągnęły gospodarstwa prowadzone przez rolników posiadających wykształcenie podstawowe. Badania dotyczyły sytuacji ekonomicznej gospodarstw w roku 2008. |
Abstract | The education of farmers having alternative income sources was investigated. Farms run by farmers having the highest education were the most effective. Moreover, the largest farm area was found in these farms. The lowest economic efficiency was achieved by farms run by farmers having primary education. The survey was carried out in 39 farms with ostrich, fallow deers and goats’ production from Warmia and Mazury and Podlasie voivodeships. The survey concerned the economic situation of farms in 2008. |
Cytowanie | Bórawski P. (2010) Wykształcenie rolników a sytuacja ekonomiczna gospodarstw posiadających alternatywne dochody.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 10(25), z. 2: 5-11 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2010_T10(25)_n2_s5.pdf |
|
|
126. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Gołębiewska B. Kierunki podejmowanych działań inwestycyjnych w gospodarstwach rolniczych o zróżnicowanych powiązaniach z otoczeniem
Autor | Barbara Gołębiewska |
Tytuł | Kierunki podejmowanych działań inwestycyjnych w gospodarstwach rolniczych o zróżnicowanych powiązaniach z otoczeniem |
Title | The directions of investment in the farms depend on the strength of their markets relations |
Słowa kluczowe | inwestycje, gospodarstwa rolnicze, źródła finansowania |
Key words | investment, farms, source of funding |
Abstrakt | W opracowaniu przedstawiono kierunki podejmowanych działań inwestycyjnych w gospodarstwach rolniczych o zróżnicowanych związkach z otoczeniem. Wykazano, iż zmieniają się kierunki rozdysponowania przez rolników nakładów inwestycyjnych. Ustalono także, że istnieje zależność między strukturą inwestycji a wielkością wskaźnika powiązań gospodarstw z otoczeniem. W gospodarstwach charakteryzujących się silniejszymi powiązaniami z otoczeniem występowały głównie inwestycje w budynki i budowle, a w planach inwestycyjnych dominowały wydatki na stado podstawowe. W gospodarstwach o niższym wskaźniku związków w większym stopniu zwracano uwagę na inwestycje w maszyny i urządzenia. |
Abstract | The paper presents the directions of investment activities in farms with different level of market relation. It was concluded that the farms’ investment activity changing over the time. There was found that the structure of investments change accordingly to changes in level of calculated ratio. With increasing the ratio of market relations there was more investment are in farm buildings and in installations for environmental protection. |
Cytowanie | Gołębiewska B. (2010) Kierunki podejmowanych działań inwestycyjnych w gospodarstwach rolniczych o zróżnicowanych powiązaniach z otoczeniem.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 4: 60-68 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n4_s60.pdf |
|
|
127. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Kisiel R., Lizińska W., Marks-Bielska R. Znaczenie kapitału zagranicznego w zagospodarowaniu nieruchomości rolnych Skarbu Państwa
Autor | Roman Kisiel, Wieslawa Lizińska, Renata Marks-Bielska |
Tytuł | Znaczenie kapitału zagranicznego w zagospodarowaniu nieruchomości rolnych Skarbu Państwa |
Title | The significance of the foreign capital in the management of Agricultural Property of the State Tresury |
Słowa kluczowe | kapitał zagraniczny, nieruchomości rolne, Agencja Nieruchomości Rolnych |
Key words | foreign capital, agricultural land, Agricultural Property Agency |
Abstrakt | Zbadano skalę i skutki zaangażowania kapitału zagranicznego przy zagospodarowywaniu nieruchomości z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa Oddziału Terenowego w Olsztynie. Według danych ANR OT w Olsztynie we władaniu cudzoziemców (własność i dzierżawa) znajduje się 15417,08 ha gruntów z jej zasobu. Kapitał zagraniczny wpłynął na poprawę sytuacji finansowej badanych przedsiębiorstw (75%), zwiększenie inwestycji na zakup nowych środków trwałych (37,5 %), wprowadzenie nowych, własnych technologii (75% – głównie w celu obniżenia kosztów produkcji). Tylko 23% badanych polskich rolników stale obserwuje aktywność podmiotów zagranicznych, które stanowią dla nich konkurencję (efekt konkurencji BIZ), natomiast 40% polskich respondentów przyznaje, iż wykorzystuje doświadczenia takiego przedsiębiorstwa. Aż 73,3% polskich respondentów twierdzi, iż warunki nabywania nieruchomości rolnych przez cudzoziemców są zbyt łatwe. |
Abstract | Conducted studies refer to the scale and results of foreign capital engaged in properties from Agricultural Property Agency Stock (office in Olsztyn). According to data received from APA Olsztyn, foreigners own and lease 15417,08 ha of land from the State’s property stock. The foreign capital inflow seemed to improve the financial condition of surveyed companies (75%), and also cause the increase of investment in new fixed assets (37,5%) and introducing new own technologies (75%, manly aimed at decreasing production costs). Only 23% of surveyed Polish farmers successively observe the activity of foreign units, which are their competitors (the competition effect of FDI), but 40% Polish respondents admit that they benefit from experiences of such companies. Over 73% Polish respondents believe that the conditions of purchase agricultural land by foreigners are too easy. |
Cytowanie | Kisiel R., Lizińska W., Marks-Bielska R. (2010) Znaczenie kapitału zagranicznego w zagospodarowaniu nieruchomości rolnych Skarbu Państwa.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 128-139 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n3_s128.pdf |
|
|
128. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2010 |
|
Strzelecka A. Zmiany w strukturze nadwyżek finansowych rolników indywidualnych w Polsce lokowanych w bankach w latach 2000–2010
Autor | Agnieszka Strzelecka |
Tytuł | Zmiany w strukturze nadwyżek finansowych rolników indywidualnych w Polsce lokowanych w bankach w latach 2000–2010 |
Title | Changes in the structure of financial surpluses of farmers in Poland invested in banks in the years 2000–2010 |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | |
Abstract | The main aim of the article was determination of changes in structure of savings deposits of farmers in Poland in the years 2000–2010. The key sources of information were statistical data of The National Bank of Poland. To achieve the target the literature search was carried out as well as basic statistical tools were used to present and evaluate the collected data. |
Cytowanie | Strzelecka A. (2010) Zmiany w strukturze nadwyżek finansowych rolników indywidualnych w Polsce lokowanych w bankach w latach 2000–2010.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 82: 257-265 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2010_n82_s257.pdf |
|
|
129. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2010 |
|
Czekaj M., Satoła Ł. Szanse i bariery rozwoju produkcji mleka w Małopolsce w opinii rolników
Autor | Marta Czekaj, Łukasz Satoła |
Tytuł | Szanse i bariery rozwoju produkcji mleka w Małopolsce w opinii rolników |
Title | The farmers’ opinions about possibilities and barriers of milk production in Malopolska region |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | |
Abstract | The article presents the results of researches based on interviews among farm with milk production about possibilities and barriers of this production in Malopolska region. Detailed analyzing were the barriers and opportunities, including: barriers of location and economic. The study shows also deficiencies that hinder the most milk production, and the opportunities that may be used by farmers to production. The article contains information about the changes that the respondents intended to introduce on their farms in the coming years. The findings were presented to the division of farms into groups depending on the number of dairy cows in the herd. |
Cytowanie | Czekaj M., Satoła Ł. (2010) Szanse i bariery rozwoju produkcji mleka w Małopolsce w opinii rolników.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 84: 63-75 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2010_n84_s63.pdf |
|
|
130. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2010 |
|
Prus P., Wawrzyniak B. Zmiany zasad przyznawania rent strukturalnych oraz ich skutki
Autor | Piotr Prus, Bogdan Wawrzyniak |
Tytuł | Zmiany zasad przyznawania rent strukturalnych oraz ich skutki |
Title | Changes in structural payments granting and their results |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | Przedmiotem analizy były działania związane z rentami strukturalnymi, które realizowano w dwóch okresach tj. PROW na lata 2004-2006 oraz PROW 2007-2013. Działanie było jednym z instrumentów łagodzącym skutki przemian agrarnych na obszarach wiejskich i zapewnienia źródła dochodów osobom rezygnującym z prowadzenia towarowej produkcji rolniczej. Skutkować to miało poprawieniem rentowności rolnictwa, jakości życia na obszarach wiejskich oraz zmniejszeniem bezrobocia wśród młodych rolników. W latach 2004-2006 osiągnięto liczbę beneficjentów na poziomie 53,4 tys. osób, przy czym zapisano 10 letni okres korzystania z emerytury i waloryzację świadczeń. Średnia wysokość renty strukturalnej wyniosła 1 572 zł. W latach 2007-2013 wobec zaostrzenia kryteriów przyznawania rent i ograniczenia przyszłym beneficjentów dostępu do tego świadczenia, liczba przyznanych rent strukturalnych spadła do 17,1 tys. W 2010 r. w wyniku realokacji środków unijnych będzie można rozpisać dodatkowy nabór na przyznanie 6 tys. rent strukturalnych. Przy obliczaniu wysokości rent strukturalnych zrezygnowano ze wskaźnikowego obliczania rent i przejścia na system kwotowy wyrażony w złotych. Podstawową wysokość pomocy określono na poziomie 1013 zł. Ograniczenie zakresu realizacji programu rent strukturalnych skutkować będzie obniżeniem tempa przemian agrarnych |
Abstract | The aim of the presented analysis was to point out changes between PROW 2004-2006 and PROW 2007-2013 concerning structural pensions. This action was one of the instruments mitigating unfavourable effects of agrarian changes on rural areas. It also was a source of income for farmers who decided to quit farming. It was deliberately designed for improving profitability of agriculture and life quality on rural areas, as well as lowering unemployment among young farmers. During 2004-2006 there were 53.4 thou beneficiaries of this action. The period for taking advantage of it was fixed for 10 years. The average amount of a pension was on the level of 1572 PLN. During 2007-2013 the number of beneficiaries was reduced to 17.1 thou. Because of the European Union financial support relocation there would be possibility to begin a newrecruitment for 6 thou structural pensions. The basic amount for a payment was defined on the level of 1013 PLN. Limitations of the level for structural pensions realisation will cause slowing down agrarian transformation. |
Cytowanie | Prus P., Wawrzyniak B. (2010) Zmiany zasad przyznawania rent strukturalnych oraz ich skutki.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 4(53): 181-195 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2010_n53_s181.pdf |
|
|
131. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Kata R. Znaczenie banków lokalnych w dostępie rolników do kredytów bankowych
Autor | Ryszard Kata |
Tytuł | Znaczenie banków lokalnych w dostępie rolników do kredytów bankowych |
Title | The importance of local banks to accessing of farmers to bank credit |
Słowa kluczowe | banki lokalne, banki spółdzielcze, kredyt rolny, dostęp do kredytu |
Key words | local banks, co-operative banks, agricultural credit, access to credit |
Abstrakt | Celem opracowania jest określenie znaczenia banków lokalnych w kredytowaniu gospodarstw rolniczych w Polsce oraz umożliwieniu rolnikom dostępu do tego źródła finansowania. Jako przykład banków lokalnych przyjęto banki spółdzielcze. Źródłem materiałów empirycznych były dane statystyczne dotyczące zadłużenia i kredytowania rolnictwa w Polsce oraz badania ankietowe banków spółdzielczych i banków komercyjnych przeprowadzone w 2009 r. w południowo-wschodniej Polsce. Wyniki badań wskazują, iż banki spółdzielcze mają kluczowe znaczenie w kredytowaniu gospodarstw rolniczych w Polsce. Potwierdza to tezę, iż działalność banków lokalnych nie tylko ze względu na ich bliskość przestrzenną dla klientów, ale przede wszystkim model działania jest gwarantem dostępu rolników do kredytów bankowych. Sposób ich działania, na podstawie modelu bankowości relacyjnej, pozwala na zmniejszenie ograniczeń kredytowych, które mają źródło w asymetrii informacyjnej. |
Abstract | The aim of the paper is to examine the importance of local banks in lending to the agricultural farms in Poland, and giving farmers access to this source of funding. As an example of local banks the cooperative banks was adopted. The source of empirical data were statistics on the debt and crediting of agriculture in Poland and the survey of cooperative banks and commercial banks, conducted in 2009 the south-east region of Poland. The findings show that co-operative banks, are crucial in crediting of agricultural farms in Poland. This confirms that the activities of local banks, not only because of their spatial proximity for clients, but also business model, is a guarantee of access to bank loans for farmers. Their model of action based on relationship banking allows reduces credit constraints stemming from information asymmetry. |
Cytowanie | Kata R. (2010) Znaczenie banków lokalnych w dostępie rolników do kredytów bankowych.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 4: 95-104 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n4_s95.pdf |
|
|
132. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Czubak W., Sadowski A. Rola doradztwa rolniczego we wdrażaniu mechanizmów wspólnej polityki rolnej w Polsce
Autor | Wawrzyniec Czubak, Arkadiusz Sadowski |
Tytuł | Rola doradztwa rolniczego we wdrażaniu mechanizmów wspólnej polityki rolnej w Polsce |
Title | The role of agricultural advisory in the implementation of Common Agricultural Policy in Poland |
Słowa kluczowe | doradztwo rolnicze, Wspólna Polityka Rolna UE, Fundusze UE, analiza czynnikowa |
Key words | agricultural advisory, Common Agricultural Policy, UE founds, factor analysis |
Abstrakt | Wejście Polski do UE zmieniło formy i zakres wsparcia kierowanego do sektora rolnego. Wymaga to od rolników – beneficjentów funduszy UE – wiedzy i umiejętności związanych ze stawianymi wymaganiami. Ważnym ogniwem stają się tu podmioty doradztwa rolniczego, zarówno państwowe, jak i prywatne. W tych nowych warunkach podmioty doradztwa sprawdziły się. O ile przewaga Ośrodków Doradztwa Rolniczego wynika z ich tradycji i ugruntowanej pozycji, o tyle powstające firmy prywatne cechuje duża elastyczność funkcjonowania. |
Abstract | Polish accession to the European Union changed the range and forms of support offered for agricultural sector. Usage of structural funds required from farmers (as potential beneficiaries) new knowledge, skills and professional abilities. The advisory for agriculture (national as well as private) play important role in the complex system. They customized and managed to cope with new challenges linked to the UE formal requirements. In contact with beneficiaries the National Agricultural Advisory Centres take the advantage of tradition, while the commercial companies exploit the flexibility of organization and functioning. |
Cytowanie | Czubak W., Sadowski A. (2010) Rola doradztwa rolniczego we wdrażaniu mechanizmów wspólnej polityki rolnej w Polsce.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 4: 36-44 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n4_s36.pdf |
|
|
133. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2010 |
|
Gołasa P. Wpływ wybranych instrumentów Wspólnej Polityki Rolnej na kształtowanie się dochodów gospodarstw rolnych w Polsce
Autor | Piotr Gołasa |
Tytuł | Wpływ wybranych instrumentów Wspólnej Polityki Rolnej na kształtowanie się dochodów gospodarstw rolnych w Polsce |
Title | Influence of selected measures of the Common Agricultural Policy on the farm incomes in Poland |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | W artykule przedstawiono teoretyczne aspekty funkcjonowania dopłat bezpośrednich oraz ONW w ramach Wspólnej Polityki Rolnej oraz genezę ich wprowadzenia. W drugiej części pracy dokonano oceny wpływu tych instrumentów na kształtowanie się dochodów gospodarstw rolnych w Polsce w latach 2004-2008 na podstawie danych pochodzących z FADN. Stwierdzono, iż dopłaty bezpośrednie i ONW stanowiły w badanym okresie od 11,68% do 38% dochodu gospodarstw rolnych, co stanowiło znaczące wsparcie dla rolników. Średnia suma płatności bezpośrednich i obszarowych wynosiła od 2332 zł w 2004 roku do 11027 zł w 2007 roku. Wysokość dopłat ONW była niższa 5-6 krotnie niż dopłat bezpośrednich. |
Abstract | The paper presents theoretical aspects of the functioning of direct payments and LFA payments under the Common Agricultural Policy and the origins of their introduction. In the second part assesses the influence of these measures on farm incomes in the years 2004-2008 based on data from the FADN. Direct payments and LFA represent 11.68% to 38% farms incomes, which is significant support for farmers. The average total payment per farm ranged from 2332 zł in 2004, to 11027 zł in 2007. The LFA payments were 5-6 times lower than direct payments |
Cytowanie | Gołasa P. (2010) Wpływ wybranych instrumentów Wspólnej Polityki Rolnej na kształtowanie się dochodów gospodarstw rolnych w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 4(53): 173-180 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2010_n53_s173.pdf |
|
|
134. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Kalinowski J., Kutkowska B. Wykorzystanie instrumentów PROW 2007-2013 w aspekcie realizacji zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich województwa dolnośląskiego
Autor | Julian Kalinowski, Barbara Kutkowska |
Tytuł | Wykorzystanie instrumentów PROW 2007-2013 w aspekcie realizacji zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich województwa dolnośląskiego |
Title | Using instruments of rural areas development plan 2007-2013 in aspects of sustainable development of rural areas in Lower Silesia |
Słowa kluczowe | rozwój obszarów wiejskich, gospodarstwo, Dolny Śląsk, region |
Key words | rural development, farm, Lower Silesia, region |
Abstrakt | Po roku 2006 przyjęte zostały nowe priorytety rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich. Obszary priorytetowe ustalone na poziomie UE pokrywają się z ustalonymi dla Polski w Krajowym Planie Strategicznym. Działania priorytetowe wspierające zrównoważony rozwój obszarów wiejskich przeniesione zostały na poziom regionalny. Wdrażane są przez dwie instytucje, a mianowicie: terenowe oddziały Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARMIR) oraz Urząd Marszałkowski. Instrumenty wsparcia finansowego wspólnej polityki rolnej (WPR) kierowane do rolników i pozostałych mieszkańców wsi za pośrednictwem ARiMR związane są przede wszystkim z działaniami osi 1. (gospodarczej) oraz osi 2. (środowiskowej). Samorząd wojewódzki jest zasadniczym ogniwem transmisji środków unijnych umożliwiających realizację celu społecznego, ponieważ wdraża działania osi 3. (społecznej) i osi 4. (Leader). Poziom wsparcia rolnictwa i wsi dolnośląskich jest zróżnicowany w poszczególnych regionach funkcjonalnych oraz powiatach. |
Abstract | After the year 2006 the new priorities of agriculture and rural areas development were enforced. Prioritized areas on the level of the EU are equal with settled for Poland in the National Strategic Plan. Preference actions supporting sustainable development of country areas were transferred on regional level. These actions are initiated by two institutions: Agency for Restructuring and Modernization of Agriculture and Marshall’s Office. The instruments of CAP directed to farmers and remaining occupants of rural areas are connected first of all with actions of axis 1.- economic and axis 2. -environmental. The Province Council is the principal link of the broadcast of the EU centers enabling the realization of the social aim, initiating workings of axis 3 and axis 4. The level of agriculture and Lower Silesians villages support - is differentiated in individual functional regions and administrative districts. |
Cytowanie | Kalinowski J., Kutkowska B. (2010) Wykorzystanie instrumentów PROW 2007-2013 w aspekcie realizacji zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich województwa dolnośląskiego.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 147-158 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n3_s147.pdf |
|
|
135. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2010 |
|
Niedziółka A. Koncepcja marketingu skoncentrowanego jako ważna determinanta rozwoju agroturystyki
Autor | Arkadiusz Niedziółka |
Tytuł | Koncepcja marketingu skoncentrowanego jako ważna determinanta rozwoju agroturystyki |
Title | Concentrated marketing conception as important determinant of agritourism development |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | Artykuł ukazuje formę działań marketingowych w działalności agroturystycznej określanych jako marketing skoncentrowany. W części teoretycznej artykułu przedstawione zostały teoretyczne założenia koncepcji tego marketingu. Ponadto ukazano ogólne założenia marketingu w agroturystyce oraz przedstawiono jego elementy składowe, a więc: produkt, cenę, dystrybucję i promocję. Ukazano także różne formy marketingu, które mogą być stosowane w działalności agroturystycznej. Wśród nich wyszczególniono marketing relacji, partnerski i terytorialny. W oddzielnym podrozdziale opisano marketing skoncentrowany jako główny aspekt niniejszej pracy. W części empirycznej pracy ukazano wyniki badań przeprowadzonych w 365 gospodarstwach agroturystycznych w województwie małopolskim. Badania zostały przeprowadzone przy użyciu kwestionariusza. Respondentami byli rolnicy zajmujący się agroturystyką. Badania dotyczyły stosowania marketingu skoncentrowanego. Przedstawiono grupy turystów, które najczęściej odwiedzają badane obiekty. Ukazano również różne formy promocji stosowane przez badanych rolników |
Abstract | The article presents the form of marketing activities in agritourism activity called as concentrated marketing. In the theoretical part of the article theoretical assumptions of this kind of marketing conception have been presented. Moreover general marketing assumptions in agritourism and its elements, namely: product, price, place and promotion have been shown. Different forms of marketing which can be used in agritourism activity have been shown, too. Among them relationship marketing, partnership marketing and territory marketing have been detailed. In separate subsection concentrated marketing, as the main aspect of this work has been described. In the empirical part of the work results of researches carried out in 365 agritourism farms in Malopolska Voviodeship have been presented. The researches have been carried out by means of questionnaire. The respondents were farmers who took up agritourism. The researches concerned concentrated marketing. The groups of tourists who visit examined objects most often. Different forms of promotion, used by examined farmers have been shown, too. |
Cytowanie | Niedziółka A. (2010) Koncepcja marketingu skoncentrowanego jako ważna determinanta rozwoju agroturystyki.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 3(52): 341-352 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2010_n52_s341.pdf |
|
|
136. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2010 |
|
Kociszewski K. Podażowe uwarunkowania funkcjonowania rolnictwa ekologicznego w świetle badań ankietowych
Autor | Karol Kociszewski |
Tytuł | Podażowe uwarunkowania funkcjonowania rolnictwa ekologicznego w świetle badań ankietowych |
Title | Supply-side conditions of organic farming functioning in the light of surveys |
Słowa kluczowe | rynek żywności ekologicznej, produkty ekologiczne, rolnictwo ekologiczne, zrównoważony rozwój obszarów wiejskich. |
Key words | organic food market, ecological products, organic farming, sustainable development of rural areas. |
Abstrakt | W artykule przedstawiono wyniki badań ankietowych przeprowadzonych dwukrotnie w 2008 i 2009 roku wśród rolników prowadzących gospodarstwa ekologiczne na Dolnym Śląsku oraz w dziewięciu losowo wybranych województwach w innych regionach. Zidentyfikowano istotne czynniki stanowiące szanse rozwoju rolnictwa ekologicznego, takie jak opłacalność produkcji, rosnące możliwości sprzedaży, możliwość uzyskiwania dotacji UE i korzystne przewidywania rolników odnośnie przyszłych zmian popytu w Polsce. Po stronie barier zwrócono uwagę na wysokie koszty produkcji, trudności związane z biurokratycznymi procedurami administracyjnymi oraz niewystarczające możliwości dotarcia do konsumentów, wynikające ze słabo rozwiniętego systemu dystrybucji. Stwierdzono, że po stronie podaży istnieją korzystne perspektywy rozwoju rynku żywności ekologicznej, jednak należałoby usprawnić politykę wsparcia producentów poprzez podniesienie stawek dotacji, uproszczenie wymogów proceduralno-administracyjnych oraz stymulowanie rozwoju systemu dystrybucji |
Abstract | The paper contains the analysis of an introductory survey results carried out among organic farmers in Lower Silesia and in nine randomly selected voivodeships outside the region in 2008 and 2009. Thanks to the research, the key factors influencing organic farming were identified. It was revealed that there were such opportunities for organic food market as production profitability, potential growth of sales, EU agri-environmental subsidies and farmers’ optimistic predictions of demand growth. The barriers for organic farming development are high production costs, difficulties connected with bureaucratic procedures as well as the underdeveloped distribution system. It was stated that on the supply side there were meaningful opportunities of further development of organic food market but it was conditioned by an intensification of public measures connected with the institutional and financial support such as increasing of the subsidies, simplification of administrative procedures and stimulation of distribution system development. |
Cytowanie | Kociszewski K. (2010) Podażowe uwarunkowania funkcjonowania rolnictwa ekologicznego w świetle badań ankietowych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 10(25), z. 1: 79-90 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2010_T10(25)_n1_s79.pdf |
|
|
137. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2010 |
|
Lipińska I. Rola i funkcjonowanie wspólnot gruntowych we współczesnych warunkach gospodarczych
Autor | Izabela Lipińska |
Tytuł | Rola i funkcjonowanie wspólnot gruntowych we współczesnych warunkach gospodarczych |
Title | The role and functioning of land communities in current economy conditions |
Słowa kluczowe | zarządzawspólnoty gruntowe, analiza prawna |
Key words | land communities, legal analysis |
Abstrakt | Wspólnoty gruntowe są jedną z form grupowego gospodarowania gruntami rolnymi, leśnymi oraz wodnymi. Ich istotą jest uprawnienie do korzystania ze wspólnego gruntu, służące mieszkańcom danego regionu tylko dlatego, że są jego mieszkańcami. Obowiązujące zasady funkcjonowania wspólnot gruntowych, które zostały uregulowane w latach 60ych, do tej pory nie zostały zmienione. Celem artykułu jest określenie sytuacji i zasadności istnienia wspólnot gruntowych we współczesnych warunkach gospodarczych. W szczególności chodzi o to, czy taka właśnie forma władania gruntami nadal ma z jednej strony zasadność istnienia, natomiast z drugiej czy wpisuje się we współczesne realia ekonomiczno-prawne. W pracy została zastosowana metoda dogmatycznej analizy aktów prawnych. Wykorzystano także literaturę przedmiotu oraz orzecznictwo. Ponadto materiał badawczy stanowiły opracowania i raporty pochodzące z MRiRW. Badania wykazały, że m.in. istnienie wspólnot gruntowych jest sprzeczne z założeniami gospodarki wolnorynkowej oraz z założeniem racjonalnego działania rolników oraz podmiotów gospodarczych. |
Abstract | The land communities are one of the forms of group farming. They include agricultural, forest and water lands. Their nature lets the farmers make use of common land just because they live in a certain area. The current rules of their organization were established in the 60ies and since then have not been changed. The aim of this article is to determine the situation and the legitimacy of land communities in the present economic environment. Particularly, it conducts to an answer to the question if such forms should exist and if they respond to the present economic and legal real circumstances. The dogmatic analysis of legal acts methods were used, as well as the study of literature and jurisdiction. Besides, the reports of Ministry of Agriculture and Rural Development were examined. The research has proved that existence of land communities is against the free market and efficient farmers’ and the other parties’ activities |
Cytowanie | Lipińska I. (2010) Rola i funkcjonowanie wspólnot gruntowych we współczesnych warunkach gospodarczych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 10(25), z. 4: 35-44 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2010_T10(25)_n4_s35.pdf |
|
|
138. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Mańkowski D., Roszkowska-Mądra B. Determinanty decyzji rolników o korzystaniu z funduszy Unii Europejskiej i kredytów na działalność rolniczą w województwie podlaskim
Autor | Dariusz Mańkowski, Barbara Roszkowska-Mądra |
Tytuł | Determinanty decyzji rolników o korzystaniu z funduszy Unii Europejskiej i kredytów na działalność rolniczą w województwie podlaskim |
Title | Determinants of farmers. Decisions about production credit and ue measures: a case study for a rural area of dairy production system in podlasie province |
Słowa kluczowe | binarna regresja logistyczna, rodzinne gospodarstwa rolne, decyzje rolników, fundusze unijne, kredyty na produkcję, system produkcji mlecznej |
Key words | binary logistic regression, family farms, farmers. decisions about production credit and UE measures, dairy production system |
Abstrakt | Celem opracowania jest określenie zależności prawdopodobieństwa podjęcia decyzji przez rolników o korzystaniu z różnych funduszy unijnych oraz z kredytów na działalność rolniczą od wielu zmiennych przyczynowych, charakteryzujących wielostronnie gospodarstwa rolne w rejonie intensywnej produkcji mlecznej województwa podlaskiego. Zastosowano metodę binarnej regresji logistycznej na podstawie danych ankietowych ze 124 rodzinnych gospodarstw rolnych w dwóch gminach. Stwierdzono, że prawdopodobieństwo korzystania przez rolników z funduszy unijnych w badanym obszarze wiejskim, było uwarunkowane głównie przez kapitał ludzki oraz potencjał i system produkcji rolniczej gospodarstw. Prawdopodobieństwo korzystania przez rolnik ów z kredytów na działalność rolniczą zależy głównie od kapitału społecznego i ludzkiego, a także rezultatów produkcyjno-ekonomicznych produkcji rolniczej, zwłaszcza zwierzęcej. |
Abstract | The objective of the paper was to describe relationships of probability of farmers. decisions about production credit and UE measures on many cause variables characterizing different attributes of farms in a rural area of dairy production system in Podlasie province. The studied relationships were analyzed using binary logistic regression on the basis of data collected from a questionnaire sample of 124 family farms in two municipalities. Probability of farmers. decisions about UE measures in the studied area was determined mainly by human capital and agricultural production system in farms. Probability of farmers. decisions about production credit in this area was affected mostly by social and human capital as well as efficiency of agricultural production system, especially livestock production system. |
Cytowanie | Mańkowski D., Roszkowska-Mądra B. (2010) Determinanty decyzji rolników o korzystaniu z funduszy Unii Europejskiej i kredytów na działalność rolniczą w województwie podlaskim.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 1: 14-27 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n1_s14.pdf |
|
|
139. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2010 |
|
Kierepka M. Unijne wsparcie konkurencyjności gospodarki rolno-żywnościowej w województwie lubelskim w latach 2002-2006
Autor | Maria Kierepka |
Tytuł | Unijne wsparcie konkurencyjności gospodarki rolno-żywnościowej w województwie lubelskim w latach 2002-2006 |
Title | The EU support for competitiveness of agri-food economy in the Lublin province in 2002-2006 |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | Przedmiotem artykułu była analiza unijnego wsparcia konkurencyjności gospodarki rolno-żywnościowej województwa lubelskiego w latach 2002-2006. Wyodrębniono 9 działań z programów: SAPARD, SPO-Rolnictwo 2004-2006 i PROW 2004-2006, które w sposób, zarówno bezpośredni, jak i pośredni miały znaczący wpływ na realizację wybranego do analizy celu strategicznego. Podmioty sektora rolno-żywnościowego oraz poprawę warunków prowadzenia działalności gospodarczej na obszarach wiejskich województwa wsparto kwotą w wysokości 1 179 240 tys. PLN. Najwięcej środków trafiło do rolników (68,7%). Przemysł przetwórczy pozyskał 21,3%, natomiast 10% wykorzystanego budżetu przeznaczono na poprawę infrastruktury na obszarach wiejskich. |
Abstract | The subject of the article was to analyse the EU support of agri-food sector competitiveness in lubelskie province in the years 2002-2006. 9 activities were separated from such programs as SAPARD, SOP-agriculture 2004-2006 and RDP 2004-2006, which both directly and indirectly had a significant influence on the implementation of the strategic goal chosen for the analysis. The entities of agri-food sector and the improvement of conditions of keeping the business activity in rural areas were supported with the amount of 1 179 240 thousand PLN. Most funds went to farmers (68.7%). Processing industry gained 21.3%, while 10% of the used budget was spent on improving infrastructure in rural areas. |
Cytowanie | Kierepka M. (2010) Unijne wsparcie konkurencyjności gospodarki rolno-żywnościowej w województwie lubelskim w latach 2002-2006.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 3(52): 151-159 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2010_n52_s151.pdf |
|
|
140. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Gutowska K., Kisiel R. Unijna pomoc finansowa jako czynnik stymulujący przekształcenia w polskim rolnictwie po akcesji europejskiej
Autor | Katarzyna Gutowska, Roman Kisiel |
Tytuł | Unijna pomoc finansowa jako czynnik stymulujący przekształcenia w polskim rolnictwie po akcesji europejskiej |
Title | Union financial assistance as the stimulating factor of transformation in polish agriculture after european accesion |
Słowa kluczowe | produkcja rolnicza, Wspólna Polityka Rolna, wykorzystanie funduszy unijnych |
Key words | agriculture production, Common Agriculture Policy, utilization of union funds |
Abstrakt | Opracowanie zawiera ocenę wykorzystania wsparcia unijnego oraz skutków realizacji projektów na rzecz polskiego rolnictwa w pierwszym okresie programowania po akcesji Polski do UE. Ocenę wykonano na podstawie ankiet przeprowadzonych wśród 51 właścicieli gospodarstw rolnych z powiatów ciechanowskiego i działdowskiego. W opracowaniu przedstawiono opinie respondentów, dotyczące wpływu wsparcia unijnego na dynamikę procesów restrukturyzacyjnych i modernizacyjnych w polskim rolnictwie, poziom dochodów rolników oraz konkurencyjność gospodarstw. Po zakończeniu pierwszego okresu programowania, respondenci zauważyli znaczną popraw ę w wyposażeniu gospodarstw w maszyny oraz urządzenia rolnicze i dostosowaniu ich do wymogów sanitarno-weterynaryjnych UE (54% rolników z powiatu ciechanowskiego, 48% z powiatu działdowskiego). Zasilenie gospodarstw środkami unijnymi wpłynęło na intensyfikację działań w zakresie modernizacji budynków gospodarczych (odpowiednio 35 i 28%), zwiększenie skali i wydajności produkcji (odpowiednio 47, 48%), a tym samym przyczyniło się do obniżenia kosztów wytwarzania i poprawy sytuacji materialnej rolników (odpowiednio 66, 80%). |
Abstract | This article aims to assess the advantages of European Union relief and results of projects implemented in Polish agriculture in the first accession period. Surveys were conducted in a group of 51 farmers from land ciechanowski and dzialdowski. The purpose of this research was to evaluate the farmers. opinion about the influence of: EU financial assistance on the dynamism of the process of restructure and modernization in Polish agriculture, the level of Polish farmers. income and farm competitiveness. After the first accession period farm owners noticed considerable improvement in farm equipment and sanitary- veterinary conditions (54% from ciechanowski, 48% from dzialdowski). EU financial aid resulted in modernization of farms buildings (35%, 28%), increase in scale and efficiency of agriculture production (47%, 48%), what took effect in reduction in production costs and better financial situation of Polish farmers (66%, 80%). |
Cytowanie | Gutowska K., Kisiel R. (2010) Unijna pomoc finansowa jako czynnik stymulujący przekształcenia w polskim rolnictwie po akcesji europejskiej.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 1: 98-108 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n1_s98.pdf |
|
|