Wyniki wyszukiwania

Autor	Wawrzyniec Czubak, Krzysztof Pawłowski
Tytuł	THE ROLE OF PRO-INVESTMENT MECHANISMS OF THE COMMON AGRICULTURAL POLICY IN ASSET REPRODUCTION OF FARMS IN CENTRAL AND EASTERN EUROPE
Title
Słowa kluczowe	common agricultural policy, central and eastern europe, pro-investment mechanisms
Key words
Abstrakt	The aim of this paper is to identify the role and importance of pro-investment mechanisms within the CommonAgricultural Policy in the reproduction of farm assets in countries of Central and Eastern Europe. Theexperimental material comprised unpublished microdata of farms originating from the FADN database of theEuropean Commission (data source: EU-FADN – DG AGRI). The time frame covered the years 2004–2015.Among all the farms selected for analyses only those ensuring data continuity throughout the entire investigatedperiod were used in the study. In each of the studied countries farms were divided into two groups: thegroup of beneficiaries of CAP pro-investment funds and the control group. For each farm the value of fixedassets was determined (excluding the value of land) and next the mean value for each group was calculatedin an individual country. The study showed that in most investigated countries both farms being and thosenot being beneficiaries of CAP pro-investment mechanisms are capable of reproducing their fixed assets;nevertheless, it is the farms receiving financial support for their investments that show a capacity to increasethe value of their fixed assets.
Abstract
Cytowanie	Czubak W., Pawłowski K.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2019_n3_s103.pdf

Autor	Stanisław Krasowicz, Mariusz Matyka
Tytuł	THE ROLE OF ECONOMIC EVALUATION IN AGRICULTURAL RESEARCH
Title
Słowa kluczowe	economics, evaluation, role, agricultural research, major problems
Key words
Abstrakt	On the example of the Institute of Soil Science and Plant Cultivation – State Research Institute in Puławy, thescope and importance of economic assessment in agricultural research are presented.As sources of information, IUNG-PIB reports and reports as well as selected publications were used. It wasfound that economic assessment enables and facilitates the selection of solutions offered in agricultural practice.Its scope is constantly expanding. It also plays an important role in decision-making processes related tothe selection of the management system and a specific variant of production technology on the farm. It alsoallows explaining many changes and tendencies in agriculture under the influence of the Common AgriculturalPolicy.
Abstract
Cytowanie	Krasowicz S., Matyka M.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2019_n3_s84.pdf

Autor	Olga Podlińska, Adam Zając
Tytuł	Przemiany przetwórstwa spożywczego na tle przemysłu w Polsce z uwzględnieniem przemian własnościowych
Title	Transformation of the Food Industry against the Background of Industry in Poland Considering Ownership Changes
Słowa kluczowe	przetwórstwo spożywcze, przemysł, formy własności, spółdzielczość, spółdzielczość gminna
Key words	food processing, industry, ownership forms, cooperatives, communal cooperative
Abstrakt	Przemysł spożywczy zajmuje ważne miejsce w polskiej i unijnej gospodarce. Należy on do najszybciej rozwijających się części gospodarki żywnościowej. Jest działem gospodarki, w którym dokonały się głębokie przekształcenia strukturalne. Celem niniejszego opracowania jest wskazanie przemian, które dokonały się w polskim przemyśle spożywczym. Przedstawione one zostały w wybranych latach z perspektywy czasowej 1995-2016. Odniesiono się również do przemian własnościowych jakie dokonały się w tym okresie. W części empirycznej wykorzystano dane z Roczników Statystycznych Przemysłu Głównego Urzędu Statystycznego. Na ich podstawie wskazano m.in. udział przetwórstwa spożywczego w produkcji sprzedanej przemysłu jak również zwrócono uwagę na zatrudnienie i podmioty prowadzące działalność gospodarczą w dziale przetwórstwa spożywczego.
Abstract	The food industry is an important sector of the Polish and EU economies. It is one of the fastest-growing areas of the food economy. It is a section of the economy in which deep structural changes took place. The aim of this study is to indicate changes which took place in the Polish food industry. They are presented in selected years from 1995 to 2016. Also described are the ownership changes that took place during this period. On the empirical side, data from the Statistical Yearbooks of the Central Statistical Office of Industry were used. On this basis was presented the share of food processing in sold production of industry, as well as employment and entities conducting business activity in the food processing department.
Cytowanie	Podlińska O., Zając A. (2019) Przemiany przetwórstwa spożywczego na tle przemysłu w Polsce z uwzględnieniem przemian własnościowych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 19(34), z. 2: 140-150
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2019_T19(34)_n2_s140.pdf

Autor	Mykola Orlykovskyi, Ludwik Wicki
Tytuł	Znaczenie sektora agrobiznesu w Polsce i na Ukrainie
Title	Agribusiness Sector in Poland and Ukraine
Słowa kluczowe	agrobiznes, handel zagraniczny, wydajność pracy, struktura agrobiznesu, Ukraina
Key words	agribusiness, foreign trade, labor productivity, agribusiness structure, Ukraine
Abstrakt	W artykule podjęto próbę oceny porównawczej znaczenia agrobiznesu w gospodarce na Ukrainie i w Polsce. Analizą objęto lata 2001-2015. Dane pochodziły z oficjalnych źródeł statystycznych. Stwierdzono, że znaczenie agrobiznesu w Polsce w całym okresie zmniejszało się, a jego udział w wartości dodanej brutto w gospodarce wynosił w 2015 roku 6%, podczas, gdy na Ukrainie było to aż 15% i w ostatnich latach wzrastało. Agrobiznes miał też wysoki udział w eksporcie. W Polsce było to 15%, a na Ukrainie aż 38% w 2015 roku. W strukturze zatrudnienia w agrobiznesie dominowało rolnictwo z udziałem około 80% w obu krajach. Wewnętrzna struktura agrobiznesu była nowocześniejsza w Polsce, gdzie aż 58% wartości dodanej brutto było generowane w sektorze przetwórstwa żywności. Na Ukrainie było to tylko 24%. Znaczenie agrobiznesu w gospodarce ukraińskiej było wyższe niż w polskiej, ma on też tam bardziej surowcowy charakter. Na Ukrainie większy jest potencjał dalszego rozwoju wynikający z dużych zasobów ziemi rolniczej i możliwości wzrostu przetwórstwa żywności i jej eksportu.
Abstract	The article attempts to compare the importance of agribusiness in the economy in Ukraine and Poland. The analysis covered the years 2001-2015. The data came from official statistical sources. It was found that the importance of agribusiness to the Polish economy decreased over the entire period considered, its share in GVA in whole economy in 2015 was 6%, while in Ukraine it was as much as 15% and in recent years has been increasing. Agrobusiness also had a high share in exports. In Poland, it was 15, and in Ukraine as much as 38% in 2015. The employment structure in agribusiness was dominated by employment in agriculture with a share of about 80% in both countries. The internal structure of agribusiness was more modern in Poland, where as much as 58% of gross value added of agribusiness was generated in the food processing sector. In Ukraine, it was only 24%. The importance of agribusiness in the Ukrainian economy was higher than in Poland, it also has there a more raw character. The bigger potential for further development of agribusiness is in Ukraine, due to the large agricultural land resources and the large potential for increased production and processing of food and its exports.
Cytowanie	Orlykovskyi M., Wicki L. (2019) Znaczenie sektora agrobiznesu w Polsce i na Ukrainie.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 19(34), z. 2: 210-223
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2019_T19(34)_n2_s210.pdf

Autor	Sylwia Kierczyńska
Tytuł	Zmiany w produkcji i eksporcie malin i wiśni w krajach Europy Południowej i Wschodniej i ich znaczenie dla produkcji w Polsce
Title	Changes in Raspberry and Sour Cherry Production and Export in Southern and Eastern Europe and Implications for Polish Production
Słowa kluczowe	produkcja malin, eksport malin, produkcja wiśni, eksport wiśni
Key words	raspberry production, raspberry export, sour cherry production, sour cherry export
Abstrakt	Celem pracy było zbadanie jak zmieniała się produkcja i eksport owoców, które są domeną polskiej produkcji na rynku międzynarodowym, czyli malin i wiśni, w krajach Europy Wschodniej i Południowej w okresie 2006-2017. Do analizy produkcji owoców wykorzystano dane pochodzące z bazy Faostat, a wielkości eksportu – dane z bazy Comtrade. Przeprowadzona analiza wskazała na rozwój produkcji oraz wzrost eksportu malin w krajach o mniejszym areale upraw tych owoców oraz stabilizację w krajach posiadających dużą powierzchnię upraw malin. W przypadku wiśni, w większości krajów, zarówno o dużej jak i małej powierzchni nasadzeń, potencjał produkcyjny oraz zbiory owoców tego gatunku zmniejszały się. Eksport wiśni zwiększał się szczególnie z krajów o mniejszym potencjale w produkcji wiśni. Rozwój produkcji i eksportu malin z krajów o dotychczas mniejszym potencjale produkcyjnym może w przyszłości stanowić konkurencję dla Polski na rynkach międzynarodowych.
Abstract	The aim of the study was to examine the changes in production and export of raspberries and sour cherries, which are the domain of Polish production on the international markets, in the countries of Eastern and Southern Europe during the 2006-2017. There was used data from Faostat database for the analysis of fruit production, and from Comtrade database for the analysis of export volume. Study points to the development of production and an increase in the export of raspberries in countries with a smaller area of cultivation of this fruit crops and stability in countries with a large area of crops of raspberries. In the case of sour cherries, in most countries, both large and small area plantings, production potential, and volume of production of fruit of this species declined. The export of sour cherries increased particularly from countries with less potential in the production of sour cherries. The development of the production and export of raspberries from countries with lower production capacity may in the future be competition for Poland on the international markets.
Cytowanie	Kierczyńska S. (2019) Zmiany w produkcji i eksporcie malin i wiśni w krajach Europy Południowej i Wschodniej i ich znaczenie dla produkcji w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 19(34), z. 2: 65-76
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2019_T19(34)_n2_s65.pdf

Autor	Aneta Mikuła, Stanisław Stańko
Tytuł	Zmiany na rynku mięsa wieprzowego w Polsce w latach 2001 2017
Title	Changes on the Pork Meat Market in Poland in the years 2001 2017
Słowa kluczowe	pogłowie trzody, produkcja wieprzowiny, eksport, import, ceny
Key words	pig population, pork production, exports, imports, price
Abstrakt	Przedstawiono zmiany w podaży wieprzowiny w Polsce w latach 2001-2017. Pogłowie trzody chlewnej charakteryzowało się tendencją spadkową we wszystkich grupach zwierząt. W latach 2001-2007 import żywca wzrastał rocznie o 71 tys. szt., a w latach 2008-2017 o 603,5 tys. szt. Rosnąca skala importu żywca powodowała spowolnienie spadku produkcji mięsa. Eksport żywca charakteryzował się dużą zmiennością i był niewielki. Import mięsa charakteryzował się rosnącą skalą i tempem (prawie 32% rocznie w latach 2001-2008 i 3,1% w latach 2009-2017). Eksport mięsa rósł, a dynamika wzrostu od 2009 r. przewyższała skalę wzrostu importu, co zmniejszyło ujemne saldo handlu mięsem. Eksport przetworów z wieprzowiny charakteryzował się szybką tendencją wzrostową, a import niewielką. Ceny wieprzowiny w Polsce "podążały" za średnimi cenami w krajach UE. W średnim okresie tempo wzrostu cen w UE i w Polsce będzie niewielkie (0,8% rocznie), a Polska pozostanie nadal znacznym importerem żywych świń.
Abstract	Changes in pork supply in Poland in the years 2001-2017 were presented. The pig population was characterized by a downward trend in all groups of animals. In the years 2001-2007, livestock imports grew annually by 71 thousand pcs, and in the years 2008-2017 by 603.5 thousand pcs. The increasing scale of livestock import slowed the decline in meat production. Livestock export was characterized by high variability and was small. Meat imports were characterized by a growing scale and pace (almost 32% per annum in 2001-2008 and 3.1% in 2009-2017). Meat exports grew, and the growth rate since 2009 exceeded the scale of import growth, which improved the negative balance of meat trade. Exports of pork products were characterized by a rapid upward trend, and small imports. Pork prices in Poland "followed" average prices in EU countries. In the medium term, the growth rate of prices in the EU and in Poland will be small (0.8% per year). In the medium term Poland will remain a significant livestock importer.
Cytowanie	Mikuła A., Stańko S. (2019) Zmiany na rynku mięsa wieprzowego w Polsce w latach 2001 2017.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 19(34), z. 2: 174-185
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2019_T19(34)_n2_s174.pdf

Autor	Ewa Halicka, Małgorzata Jackowska, Krystyna Rejman, Agata Szczebyło
Tytuł	Analysis of the Global Pulses Market and Programs Encouraging Consumption of This Food
Title	Analysis of the Global Pulses Market and Programs Encouraging Consumption of This Food
Słowa kluczowe	pulses, global market, production, consumption
Key words	pulses, global market, production, consumption
Abstrakt	The prevalence of diet-related diseases together with global population growth and the imbalance of ecosystems determine an urgent need to change existing dietary patterns and make food market more sustainable. A widely available alternative to food of animal origin are plant sources of protein, including pulses. The aim of this paper was to analyse the global pulses market and to review programs encouraging the increase of pulses consumption. The production and consumption of this food were analysed globally, regionally, and in selected countries using FAOSTAT data. The situation on the Polish market was presented additionally on the base of GUS (Central Statistical Office) data. Finally, the SWOT method was used to assess the market and indicate the possibility of giving up part of the meat consumption for pulses
Abstract	The prevalence of diet-related diseases together with global population growth and the imbalance of ecosystems determine an urgent need to change existing dietary patterns and make food market more sustainable. A widely available alternative to food of animal origin are plant sources of protein, including pulses. The aim of this paper was to analyse the global pulses market and to review programs encouraging the increase of pulses consumption. The production and consumption of this food were analysed globally, regionally, and in selected countries using FAOSTAT data. The situation on the Polish market was presented additionally on the base of GUS (Central Statistical Office) data. Finally, the SWOT method was used to assess the market and indicate the possibility of giving up part of the meat consumption for pulses
Cytowanie	Halicka E., Jackowska M., Rejman K., Szczebyło A. (2019) Analysis of the Global Pulses Market and Programs Encouraging Consumption of This Food.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 19(34), z. 3: 85-96
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2019_T19(34)_n3_s85.pdf

Autor	Maksym Dibrova, Anatolii Dibrova, Larysa Dibrova, Yaroslav Krylov
Tytuł	PERSPECTIVE DEVELOPMENT OF THE GRAIN MARKET AND ITS REGULATION MECHANISM IN UKRAINE
Title
Słowa kluczowe	grain market, grain production, mechanism, state regulation, logistics, export potential
Key words
Abstrakt	The article gives an economic assessment of the current state of the grain industry development, determinesthe main factors influencing the formation of demand and supply on the grain market. The lack of efficiencyof the mechanism of regulation of the grain market in Ukraine is substantiated on the basis of the obtainedvalues of “market price support” indicators per 1 t of grain and “nominal coefficient of protection of producers”used in the countries of the Organization for Economic Co-operation and Development (OECD). Theforecasts of gross collections of cereals and legumes, as well as their volumes of domestic consumption inUkraine for the period up to 2025 are estimated. The state of transport and logistics infrastructure of the grainmarket of Ukraine is estimated. Based on the analysis carried out, strategic guidelines for the development ofthe grain market and its regulation mechanism are proposed.
Abstract
Cytowanie	Dibrova M., Dibrova A., Dibrova L., Krylov Y.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2019_n3_s67.pdf

Autor	Barbara Kiełbasa, Daniela Popa, Aliona Sargo, Mariusz Trojak
Tytuł	New Approaches to Developing the Integral Indicator Methodology for Estimating the Financial Efficiency of Agricultural Entities in Poland, the Republic of Moldova, and EU Countries
Title	New Approaches to Developing the Integral Indicator Methodology for Estimating the Financial Efficiency of Agricultural Entities in Poland, the Republic of Moldova, and EU Countries
Słowa kluczowe	agro-sector, European Union, correlation and regression, financial efficiency, food product, financial economy, productivity & profitability, resource efficiency
Key words	agro-sector, European Union, correlation and regression, financial efficiency, food product, financial economy, productivity & profitability, resource efficiency
Abstrakt	Economic literature pays a great deal of attention to economic and financial efficiency, expressed in terms of competition, concentration, productivity and profitability. This paper provides an all-embracing framework for the various existing theories in this area and illustrates these theories with practical applications. Currently, changing the size of the production potential in agricultural units in the Republic of Moldova depends to a great extent on the influence of different trends in the modification of production resources: the reduction of labor resources and agricultural land, quantitative and qualitative changes in fixed assets, and in current assets, etc.The notion of resource potential means the totality of the volume of all resources (natural, labor, material, intellectual, information, etc.) on specific enterprises, territories, branches, regions. Evaluating a broad field of research, the paper describes profit maximizing food products and demonstrates how several widely-used products can be fit into this framework. The authors also present an overview of the current major trends in the food sector and relate them to the assumptions for food products, thereby displaying their relevance and timeliness. The results include a set of recommendations for future research on this topic.The design, methodology and approach of this research is to explain why efficiency can help obtain a profit surplus, and to measure this efficiency. For quality of methodology we apply a range of statistical methods, as well as the strategic capability of organisations – made up of resources and competences. One way to approach the stategic capability of an organisation is to consider its strengths and weaknesses (for example, where it has a competitive advantage, profit, efficiency or disadvantage). Based on our research and results, we sought to understand the concepts of financial effciency and to apply these concepts to practical situations. At the start of each analysis entrepreneurship plays an important role. Most organisations have to innovate constantly to obtain profit and efficiency for food products. They need to be first into a market, or simply a follower of customers in developing new products and services. Original studies in Moldova and Poland regarding farm concentration in terms of Gini Coefficient, Gini Index and Concentration Index of the utilized agricultural area. Original calculus formula to determine the Concentration Index of the UAA for the top 10% largest farms in Moldova and UK.
Abstract	Economic literature pays a great deal of attention to economic and financial efficiency, expressed in terms of competition, concentration, productivity and profitability. This paper provides an all-embracing framework for the various existing theories in this area and illustrates these theories with practical applications. Currently, changing the size of the production potential in agricultural units in the Republic of Moldova depends to a great extent on the influence of different trends in the modification of production resources: the reduction of labor resources and agricultural land, quantitative and qualitative changes in fixed assets, and in current assets, etc.The notion of resource potential means the totality of the volume of all resources (natural, labor, material, intellectual, information, etc.) on specific enterprises, territories, branches, regions. Evaluating a broad field of research, the paper describes profit maximizing food products and demonstrates how several widely-used products can be fit into this framework. The authors also present an overview of the current major trends in the food sector and relate them to the assumptions for food products, thereby displaying their relevance and timeliness. The results include a set of recommendations for future research on this topic.The design, methodology and approach of this research is to explain why efficiency can help obtain a profit surplus, and to measure this efficiency. For quality of methodology we apply a range of statistical methods, as well as the strategic capability of organisations – made up of resources and competences. One way to approach the stategic capability of an organisation is to consider its strengths and weaknesses (for example, where it has a competitive advantage, profit, efficiency or disadvantage). Based on our research and results, we sought to understand the concepts of financial effciency and to apply these concepts to practical situations. At the start of each analysis entrepreneurship plays an important role. Most organisations have to innovate constantly to obtain profit and efficiency for food products. They need to be first into a market, or simply a follower of customers in developing new products and services. Original studies in Moldova and Poland regarding farm concentration in terms of Gini Coefficient, Gini Index and Concentration Index of the utilized agricultural area. Original calculus formula to determine the Concentration Index of the UAA for the top 10% largest farms in Moldova and UK.
Cytowanie	Kiełbasa B., Popa D., Sargo A., Trojak M. (2019) New Approaches to Developing the Integral Indicator Methodology for Estimating the Financial Efficiency of Agricultural Entities in Poland, the Republic of Moldova, and EU Countries.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 19(34), z. 4: 103-112
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2019_T19(34)_n4_s103.pdf

Autor	Łukasz Grzęda, Michał Wielechowski
Tytuł	Government expenditure and agriculture: changes in agri-orientation of the European Union countries
Title	Wydatki rządowe a rolnictwo – zmiany zorientowania na rolnictwo państw Unii Europejskiej
Słowa kluczowe	agriculture orientation index (AOI), central government expenditure on agriculture, agriculture share of GDP, European Union
Key words	wskaźnik zorientowania na rolnictwo (AOI), wydatki budżetu krajowego na rolnictwo, udział rolnictwa w PKB, Unia Europejska
Abstrakt	The aim of the paper is to evaluate the fluctuations of central government expenditure on agriculture, the agriculture share of GDP and the level of national economies orientation on agriculture in the European Union (EU) countries, divided into the elder EU democracies and the post-communist EU member states. In the study, the agricultural orientation index for central government expenditure (AOI) was calculated. The data came from the Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO) and the World Bank. The analysis covered the period 2001–2016, due to the data availability. The results were presented mainly using Japanese candlestick charting. In most EU countries shrinking national expenditure on agriculture in relation to other spending categories were observed. That decrease was twice bigger in the elder EU democracies than in the post-communist countries although the first group of countries was spending on agriculture four times less. In almost all EU member states a reduction of more than 20% in the share of the agriculture in GDP creation was observed. The post-communist EU countries were more agri-oriented than the elder EU democracies. Taking into account the AOI levels, agriculture did not belong to top priority spending categories for EU national governments. The visible differences between the two country groups have roots in the postwar diverse economic development caused by political heritage. The performed research is comparative and should be treated as a contribution to future studies.
Abstract	Celem artykułu jest ocena wahań wydatków z krajowych budżetów centralnych na rolnictwo, udziału wartości dodanej rolnictwa w PKB oraz poziomu zorientowania gospodarek narodowych na rolnictwo w krajach Unii Europejskiej w podziale na dojrzałe demokracje oraz postkomunistyczne państwa członkowskie UE. W badaniu został obliczony wskaźnik orientacji rolniczej (AOI). Wykorzystano dane pochodzące z Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) oraz Banku Światowego. Badaniem został objęty okres 2001–2017 ze względu na dostępność danych. Wyniki zostały przedstawione głównie z wykorzystaniem metody świec japońskich. W większości krajów UE zaobserwowano zmniejszenie poziomu wydatków na rolnictwo w stosunku do innych kategorii krajowych wydatków publicznych. Spadek ten był dwukrotnie większy w dojrzałych demokracjach UE niż w krajach postkomunistycznych UE, chociaż pierwsza grupa krajów wydawała na rolnictwo cztery razy mniej. W prawie wszystkich państwach UE zaobserwowano zmniejszenie udziału rolnictwa w tworzeniu PKB, przeciętnie o ponad 20%. Postkomunistyczne kraje UE były bardziej zorientowane na rolnictwo niż dojrzałe demokracje UE. Biorąc pod uwagę poziomy AOI, rolnictwo nie należało do priorytetowej kategorii wydatków rządów krajowych UE. Widoczne różnice między dwiema analizowanymi grupami krajów mają swoje źródło w powojennym zróżnicowanym rozwoju gospodarczym będącym konsekwencją politycznej spuścizny. Przeprowadzone badanie ma charakter porównawczy i może stanowić przyczynek przyszłych badań
Cytowanie	Grzęda Ł., Wielechowski M. (2019) Government expenditure and agriculture: changes in agri-orientation of the European Union countries.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 126: 69-80
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2019_n126_s69.pdf

Autor	Justyna Góral, Włodzimierz Rembisz
Tytuł	Marże marketingowe i wartości dodane w łańcuchu dostaw żywności w Polsce
Title	Marketing Margins and Added Value in the Food Supply Chain in Poland
Słowa kluczowe	marża marketingowa, wartość dodana, łańcuch dostaw żywności
Key words	marketing margin, added value, food supply chain
Abstrakt	Zagadnienie udziału producenta rolnego w finalnej cenie żywności budzi zainteresowanie naukowców oraz polityków. Komisja Europejska (2014, 2016) podjęła działania mające na celu wzmocnienie sektora rolnego w ramach łańcucha dostaw żywności. W Polsce zintensyfikowano promocję sprzedaży bezpośredniej. Działanie te mają na celu skrócenie łańcucha dostaw żywności oraz poprawę siły rynkowej producentów rolnych. Siła rynkowa oznacza zdolność przedsiębiorstwa do podniesienia ceny własnego produktu bez obniżenia poziomu sprzedaży na rzecz konkurentów. Celem badań było wskazanie tendencji w zakresie kształtowania się marż marketingowych oraz wartości dodanych w łańcuchu dostaw żywności. Pomiar ten służył poszukiwaniu odpowiedzi – które grupy produktów cechuje najwyższy poziom wartości dodanej i największa zdolność poprawy dochodów producentów rolnych? Szacowanie wartości dodanej obrazuje - gdzie trafia „złotówka żywnościowa” finalnego konsumenta?
Abstract	The issue of agricultural producer participation in the final food price is of interest to scientists and politicians. The European Commission (2014, 2016) commissioned the preparation of expertise in this area, as a result of which actions were taken to strengthen the agricultural sector. In Poland, for example, the promotion of direct sales has been intensified. These activities are aimed at shortening the food supply chain and improving the market power of agricultural producers. Market power means the ability of an enterprise to increase the price of its own product without reducing the level of sales to competitors. The aim of the research was to indicate trends in the area of marketing margins and added value in the food supply chain. This measurement served the search for the answer - which product groups have the highest level of added value and the greatest ability to improve the income of agricultural producers? The estimation of the value added illustrates - where does the "food zloty" of the final consumer go?
Cytowanie	Góral J., Rembisz W. (2019) Marże marketingowe i wartości dodane w łańcuchu dostaw żywności w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 19(34), z. 4: 47-57
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2019_T19(34)_n4_s47.pdf

Autor	Aldona Skarżyńska
Tytuł	Sytuacja ekonomiczna gospodarstw specjalizujących się w uprawach polowych w Polsce na tle wybranych krajów UE
Title	The Economic Situation of Farms Specialized in Field Crops in Poland against Selected EU Countries
Słowa kluczowe	gospodarstwa specjalizujące się w uprawach polowych, wielkość ekonomiczna, efektywność, zadłużenie gospodarstw
Key words	field farms, economic size, efficiency, farm debt
Abstrakt	Celem badań była ocena wyników ekonomicznych i efektywności produkcji w gospodarstwach specjalizujących się w uprawach polowych sklasyfikowanych według wielkości ekonomicznej w pięciu krajach UE, tj. w Polsce, Bułgarii i Rumunii oraz na Litwie i Węgrzech. W badaniach wykorzystano średnie dwuletnie dane FADN EU, tzn. z lat 2015-2016. Zbadano dochodowość ziemi, efektywność produkcji oraz zadłużenie gospodarstw. Średnio w próbie najwyższy dochód bez dopłat na 1 ha UR uzyskano w gospodarstwach rumuńskich, natomiast w bułgarskich odnotowano stratę. W gospodarstwach bułgarskich z klas wielkości ekonomicznej 3-6 i litewskich z klas 1-3 koszty przewyższały wartość produkcji. Podobna sytuacja wystąpiła w gospodarstwach węgierskich i polskich z szóstej klasy wielkości ekonomicznej. Oznacza to, że produkcja była ekonomicznie nieefektywna. Zadłużenie gospodarstw zwiększało się wraz ze wzrostem wielkości ekonomicznej, jednak nie przekroczyło granicznej wartości, za którą przyjmuje się 50%.
Abstract	The aim of the research was to assess economic results and production efficiency in farms specializing in field crops classified by economic size in five EU countries: Poland, Bulgaria, Romania, Lithuania and Hungary. The analysis utilized the average two-year FADN EU data, from 2015-2016. The profitability of land, production efficiency, and farm debt were tested. On average, in the sample, the highest income without subsidies per 1 ha of UAA was obtained on Romanian farms, while on Bulgarian farms a loss was recorded. In Bulgarian farms from economic size classes 3-6 and Lithuanian from classes 1-3, the costs exceeded the value of production. A similar situation occurred in Hungarian and Polish farms from the sixth class of economic size. This means that production was economically ineffective. The debt of farms increased with the increase of economic size, but it did not exceed the limit value for which 50% is assumed.
Cytowanie	Skarżyńska A. (2019) Sytuacja ekonomiczna gospodarstw specjalizujących się w uprawach polowych w Polsce na tle wybranych krajów UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 19(34), z. 2: 162-173
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2019_T19(34)_n2_s162.pdf

Autor	Mieczysław Babalski, Aleksander Ciępka, Denise Dostatny, Wiesław Podyma
Tytuł	Obecne użytkowanie dawnych gatunków pszenic
Title	Current Use of Ancient Wheats
Słowa kluczowe	samopsza, płaskurka, uprawa
Key words	einkorn, emmer, cultivation
Abstrakt	Spośród uprawianych przez człowieka roślin, ze względów ekonomicznych i rolniczych zboża są najważniejszą grupą roślin uprawnych. Zboża, a zwłaszcza wyrabiany z nich chleb, są głównym i podstawowym produktem spożywczym na świecie. Pradawne gatunki oplewionych pszenic samopszy (Triticum monococcum) i płaskurki (Triticum dicoccum), od momentu ich udomowienia, stanowiły przez tysiąclecia podstawę diety człowieka. Było tak do momentu upowszechnienia się pszenicy zwyczajnej. W niektórych regionach świata są uprawiane do dzisiaj, a ze względu na rosnącą popularność zdrowej żywności rośnie ponowne zainteresowanie tymi dawnymi zbożami. Wiąże się to z dostosowaniem technik ich uprawy do warunków współczesnego rolnictwa konwencjonalnego i ekologicznego. W niniejszym artykule zostały omówione wyniki badań nad agrotechniką ekologicznej uprawy dawnych gatunków pszenic: samopszy i płaskurki. Pszenice oplewione są odporne na różne czynniki stresu biotycznego i abiotycznego i mogą być uprawiane w słabych warunkach glebowych, co zapewnia rolnikowi przewagę nad innymi uprawami. Daje to również producentom możliwość zagospodarowania niewykorzystanych nisz na rynku.
Abstract	Within plants grown by human being, in economical and agronomical point of view, cereals are the most important group of crops. Cereals, especially bread made of them, are major staple food in the world. For thousands years, from the moment of their domestication, ancient species of hulled wheats, like einkorn (Triticum monococcum) and emmer (Triticum dicoccum), were basic part of people diet. It was so until modern wheats (Triticum aestivum) became popular. In some world regions ancient wheats are cultivated nowadays. Adapting their farming techniques to modern agriculture and organic farming is related with increasing popularity of healthy eating. Results of organic farming techniques and cultivation research of einkorn and emmer are being presented in this article. Hulled wheats are tolerant to various biotic as well as abiotic stress conditions and can be grown in poor soil condition providing the farmer an advantage to take the crop. This also opens opportunities for manufacturers to seek the untapped market.
Cytowanie	Babalski M., Ciępka A., Dostatny D., Podyma W. (2019) Obecne użytkowanie dawnych gatunków pszenic.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 19(34), z. 4: 31-46
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2019_T19(34)_n4_s31.pdf

Autor	Krystyna Świetlik
Tytuł	Zmienność światowych cen żywności w latach 2000-2018
Title	Changeability of World Food Prices During 2000-2018
Słowa kluczowe	żywność, ceny żywności, indeksy cen, niestabilność cen, rynek światowy
Key words	food, food prices, price indices, instability of prices, global market
Abstrakt	Celem artykułu jest przedstawienie głównych kierunków zmian światowych cen artykułów rolno-spożywczych w latach 2000-2018, określenie stopnia ich zmienności i wskazanie przyczyn tych zjawisk. Głównym źródłem danych były średnie roczne indeksy cen żywności FAO. Przeprowadzone analizy pokazały, że w 2011 r. światowe ceny żywności osiągnęły poziom ponad dwuipółkrotnie wyższy niż w 2000 r., a w całym badanym okresie zwiększyły się o 85%. Najbardziej wzrosły ceny olejów roślinnych na skutek rozwoju produkcji biopaliw. Największe fluktuacje cen odnotowano na rynkach cukru i produktów mlecznych, a najmniejsze na rynku mięsa. Stwierdzono, że w długim okresie decydujący wpływ na kształtowanie się światowych cen żywności miały uwarunkowania popytowe, natomiast w okresach krótkich – szoki podażowe.
Abstract	The aim of the paper is to present the main direction of change in global prices of farm and food products during 2000-2018, determination of the level of change and indication of the reasons for these phenomena. The main source for the data was average annual indices of food prices from the FAO. The analyses showed that in 2011 global food prices reached a level over two and a half times higher than in 2000, but during the period under investigation they increased by 85%. The greatest increase was in the price of vegetable oils due to the development of biofuels. The largest fluctuations in prices were noted in the sugar and dairy markets, and the smallest in the meat market. It was concluded that during longer periods demand had the greatest influence on global food prices, while during shorter periods it was drastic changes in supply.
Cytowanie	Świetlik K. (2019) Zmienność światowych cen żywności w latach 2000-2018.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 19(34), z. 2: 196-209
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2019_T19(34)_n2_s196.pdf

Autor	Yuriy Klapkiv, Petro Putsenteilo, Viktoriia Vovk
Tytuł	ADAPTATION PROCESSES OF THE AGRARIAN SECTOR FOR REALIZATION OF THE EXISITING POTENTIAL
Title
Słowa kluczowe	agricultural sector, adaptation processes, agricultural insurance, global agri-food system, potential
Key words
Abstrakt	The agrarian sector of Ukraine with its basic component of agriculture is increasingly becoming the systemformingfactor in the national economy. It creates the factors for maintaining the sovereignty of the state: foodand, within certain limits, the economic and ecological, energy security of the state, ensures the developmentof technologically related branches of the national economy. The main aim of the study was to compare thediversity of agrarian structure and land productivity in Ukraine. The basic commodity positions of agrarianproducts and the existing potential for development are determined. The measures necessary for the developmentof the agrarian sector of Ukraine, the expansion of markets and the successful promotion of agrarianproducts to the world food markets are singled out.
Abstract
Cytowanie	Klapkiv Y., Putsenteilo P., Vovk V.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2019_n3_s112.pdf

Autor	Adrian Sadłowski
Tytuł	Skutki stosowania płatności redystrybucyjnej w zależności od wariantu wdrożeniowego na przykładzie Polski
Title	THE CONSEQUENCES OF USING DIFFERENT VARIANTS OF IMPLEMENTATION OF REDISTRIBUTIVE PAYMENT – A CASE STUDY OF POLAND
Słowa kluczowe	Wspólna Polityka Rolna, płatności bezpośrednie, płatność redystrybucyjna, Polska
Key words	Common Agricultural Policy, direct payments, redistributive payment, Poland
Abstrakt	W niniejszym opracowaniu, w ramach badań diagnostycznych, dokonano pomiaru aktualnego stopnia koncentracji pomocy dystrybuowanej w ramach systemu wsparcia bezpośredniego dla rolników w Polsce oraz przedstawiono jego zróżnicowanie regionalne. Z kolei w ramach badań symulacyjnych dokonano kwantyfikacji skutków redystrybucyjnych stosowania – w różnych wariantach – instrumentu wyrównującego przyznawane kwoty wsparcia między gospodarstwami. Może to stanowić podstawę oceny ex ante alternatywnych opcji wdrożeniowych płatności redystrybucyjnej. Badania doprowadziły m.in. do wyznaczenia przedziałów obszarowych gospodarstw korzystających na stosowaniu płatności redystrybucyjnej – w obecnym kształcie oraz w przykładowych wariantach alternatywnych. W części końcowej artykułu sformułowano kilka rekomendacji w zakresie projektowania płatności redystrybucyjnej na poziomie krajowym w zależności od celów, które mają być osiągane za pomocą tego instrumentu.
Abstract	The article describes a diagnostic study measuring the degree of concentration of the aid which is currently distributed under the direct support system for farmers in Poland; it also presents the regional differentiation in aid concentration. The author conducted a simulation test quantifying the redistributive effects of applying various variants of an instrument equalising the amounts of support granted to farms. This can make the basis for an ex-ante assessment of alternative options of the implementation of redistributive payment. The research enabled the identification of ranges of the areas of farms which benefit from the current shape of redistributive payment and which may benefit from alternative variants given as examples. The final part of the article contains several recommendations on how to design redistributive payment at a national level, depending on the goals to be achieved with this instrument.
Cytowanie	Sadłowski A. (2019) Skutki stosowania płatności redystrybucyjnej w zależności od wariantu wdrożeniowego na przykładzie Polski.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 22(71): 170-183
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2019_n71_s170.pdf

Autor	Ewa Rosiak
Tytuł	Rynek nasion oleistych i produktów ich przerobu w Unii Europejskiej
Title	The Market of Oilseeds and Their Processing Productsin the European Union
Słowa kluczowe	Unia Europejska, nasiona oleiste, oleje roślinne, śruty oleiste, produkcja, zużycie, handel
Key words	European Union, oilseeds, vegetable oils, oilmeals, production, consumption, trade
Abstrakt	W artykule przedstawiono ocenę zmian jakie nastąpiły w produkcji, zużyciu i handlu nasionami oleistymi i produktami ich przerobu w Unii Europejskiej w latach 2000-2013. Analizę zmian przeprowadzono dla 28 państw Unii, uwzględniając podział na stare i nowe państwa członkowskie, w oparciu o dostępne dane Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAOSTAT). Od początku XXI wieku produkcja i zużycie nasion oleistych w Unii Europejskiej dynamicznie wzrasta w ślad za szybko rosnącym popytem na oleje roślinne w sektorze przemysłowym (w produkcji biopaliw), przy niewielkich zmianach w sektorze spożywczym oraz szybko rosnącym zapotrzebowaniem na śruty oleiste w sektorze paszowym, w związku z rozwojem produkcji zwierzęcej (w tym głównie drobiarskiej) i zmianą technologii żywienia zwierząt. Mimo dynamicznego rozwoju produkcji i przetwórstwa nasion oleistych (szybszego w nowych niż strych państwach członkowskich), Unia Europejska ma niską samowystarczalność w zakresie produktów oleistych i pozostaje trwałym ich importerem (w tym szczególnie śrut oleistych).
Abstract	The article presents an assessment of changes that have occurred in the production, consumption and trade of oilseeds and their processing products in the European Union in the years 2000-2013. The analysis of changes was carried out for 28 EU countries, including the division into old and new Member States, based on available data from the Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAOSTAT). Since the beginning of the 21st century, the production and consumption of oilseeds in the European Union has been dynamically increasing following the rapidly growing demand for vegetable oils in the industrial sector (in biofuel production), with small changes in the food sector and rapidly growing demand for oilmeals in the feed sector, due to the development of livestock production (mainly poultry production) and a change in animal feeding technology. Despite the dynamic development of oilseed production and processing (faster in the new Member States than the old), the European Union has low self-sufficiency in the field of oil products and remains a permanent importer of oilseeds (including especially oilmeals).
Cytowanie	Rosiak E. (2019) Rynek nasion oleistych i produktów ich przerobu w Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 19(34), z. 2: 151-161
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2019_T19(34)_n2_s151.pdf

Autor	Aleksandra Nacewska-Twardowska
Tytuł	Porównanie udziału w eksporcie produktów spożywczych, napojów, tytoniu w Polsce i w wybranych krajach UE mierzonego wartością dodaną
Title	Comparison of Share in the Export of Food, Beverages, Tobacco in Poland and in Selected EU Countries Measured by Value Added
Słowa kluczowe	handel międzynarodowy, przemysł spożywczy, handel wartością dodaną, globalne łańcuchy wartości, GVC
Key words	international trade, food industry, value-added trade, global value chains, GVC
Abstrakt	Celem artykułu jest wskazanie różnic w liczeniu udziału poszczególnych gałęzi produkcyjnych w eksporcie, w zależności od danych przyjętych do obliczeń, na przykładzie produktów spożywczych, napojów i tytoniu. Dane te mogą być statystykami przedstawiającymi eksport mierzony brutto jak i w ujęciu wartości dodanej. W związku z rozwojem powiązań gospodarczych między krajami i uczestnictwem w globalnych łańcuchach wartości, statystyki prezentujące eksport krajowej wartości dodanej precyzyjniej obrazują znaczenie poszczególnych gałęzi dla gospodarek badanych krajów. Porównania udziałów w eksporcie w ujęciu tradycyjnym i wartości dodanej pozwalają wskazać gałęzie, których znaczenie jest przeszacowywane lub nieoszacowywane w statystykach brutto.
Abstract	The aim of the article is to indicate differences in counting the share of exports for individual branches of production, based on the data used for the calculation, on the example of food, beverages and tobacco. Statistics can measure exports in two ways: gross export and in terms of value added. In connection with the development of economic ties between countries and participation in global value chains, statistics presenting exports of domestic value added illustrate more precisely the importance of particular industries for the economies of different countries. Comparisons of export shares in traditional and value-added terms helps to show those branches whose importance is overestimated or underestimated in gross statistics.
Cytowanie	Nacewska-Twardowska A. (2019) Porównanie udziału w eksporcie produktów spożywczych, napojów, tytoniu w Polsce i w wybranych krajach UE mierzonego wartością dodaną.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 19(34), z. 2: 129-139
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2019_T19(34)_n2_s129.pdf

Autor	Antoni Faber, Zuzanna Jarosz, Aleksandra Król
Tytuł	Wpływ zmian klimatu na efektywność wykorzystywania azotu oraz jego straty
Title	The Impact of Climate Change on the Efficiency of Nitrogen Use and its Losses
Słowa kluczowe	zmiany klimatu, plony, efektywność, azot, straty
Key words	climate change, yield, NUE, nitrogen, losses
Abstrakt	Celem badań było określenie przewidywanych plonów, efektywności wykorzystania N (NUE), wymywania N, emisji N2O i NH3 w zależności od zmian klimatu do 2050 r. Badania wykonano, z zastosowaniem modelu DNDC, dla okresów lat 1991-2010, 2011-2030 i 2031-2050 oraz 10 lokalizacji w Polsce. W symulacjach uwzględniono zmianowanie roślin: kukurydza na ziarno – jęczmień jary – rzepak ozimy – pszenica ozima, które uprawiano na glebach lekkich, średnich i ciężkich, przy nawożeniu wynoszącym odpowiednio: 140, 90, 160 i 120 kg N ha-1. Stwierdzono, że zmiany klimatu przyczynić się mogą do wzrostów plonów kukurydzy na ziarno (6-43%) i rzepaku ozimego (2-8%), spadków plonów pszenicy ozimej (od -18 do -5%) oraz nieistotnych zmian w plonach jęczmienia jarego. NUE wzrośnie w uprawie kukurydzy (2-17%), zmaleje w uprawach pszenicy ozimej (3-22%) i jęczmienia jarego (3-17%) oraz nie ulegnie zmianie w przypadku rzepaku ozimego. Zmiany NUE oraz straty N nie wpływały na konieczność zmniejszenia dawek azotu w przyszłej uprawie badanych roślin.
Abstract	The aim of the study was to determine the expected yields, the efficiency of N (NUE) use, N leaching, N2O and NH3 emissions depending on climate change until 2050. The research was carried out using the DNDC model for the years 1991-2010, 2011-2030 and 2031-2050 as well as 10 locations in Poland. In the simulations, the crop rotation were considered: maize for grain - spring barley - winter rape - winter wheat, which was grown on light, medium and heavy soils, with fertilization of, respectively: 140, 90, 160 and 120 kg N ha-1. It was found that climate change can contribute to increase in the yield of maize (6-43%) and winter rape (2-8%), decreases in winter wheat yield (from -18 to -5%) and negligible changes in yields of spring barley. NUE will increase in the cultivation of maize (2-17%), it will decrease in winter wheat (3-22%) and spring barley (3-17%) crops and will not change in the case of winter oilseed rape. NUE changes and N losses did not affect the need to reduce nitrogen doses in the future cultivation of the studied plants.
Cytowanie	Faber A., Jarosz Z., Król A. (2019) Wpływ zmian klimatu na efektywność wykorzystywania azotu oraz jego straty.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 19(34), z. 1: 37-46
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2019_T19(34)_n1_s37.pdf

Autor	Antoni Faber, Zuzanna Jarosz, Tomasz Żyłowski
Tytuł	Weryfikacja możliwości redukcji emisji amoniaku dla różnych praktyk aplikacji gnojowicy w Polsce
Title	Verification of the Possibilities to Reduce Ammonia Emission for Various Slurry Application Practices in Poland
Słowa kluczowe	rolnictwo, gnojowica, amoniak, emisje, ograniczenie emisji
Key words	agriculture, slurry, ammonia, emission, emission reduction
Abstrakt	Rolnictwo polskie zobowiązane jest do redukcji emisji amoniaku (NH3), w stosunku do 2005 r., o 1% corocznie w latach 2020-29 oraz o 17% corocznie od 2030 r. Znaczącym źródłem emisji jest stosowanie gnojowicy. W Polsce aplikuje się ją głównie rozbryzgowo na powierzchnię pola i przyoruje po 4-24 godzinach od aplikacji. W pracy zastosowano model ALFAM2 do scharakteryzowania emisji NH3 z rozbryzgowego stosowania gnojowicy w zależności od specyficznych dla Polski: dawek gnojowicy, jej suchej masy, temperatury powietrza, prędkości wiatru, opadów oraz pH gnojowicy. W stosunku do emisji NH3 z gnojowicy stosowanej na powierzchnię pola oszacowano emisje powstające przy aplikacji gnojowicy za pomocą wężów wleczonych, wężów z redlicami oraz aplikacji do otwartych szczelin, płytko doglebowo i głęboko doglebowo. Na podstawie uzyskanych wyników oszacowano wielkości redukcji emisji dla podstawowych praktyk jej aplikacji.
Abstract	Polish agriculture is obliged to reduce ammonia (NH3) emissions, compared to 2005, by 1% annually in 2020-29 and by 17% annually from 2030. A significant source of emissions is the use of slurry. In Poland, it is mainly broadcast on the field surface and incorporated 4-24 hours after application. The ALFAM2 model was used to characterize the NH3 emissions from the slurry broadcast depending on the specific parameters for Poland: doses of slurry, its dry matter, air temperature, wind speed, precipitation and the pH of the slurry. In relation to the NH3 emission from the slurry applied broadcast to the field surface, the emissions resulting from the application of slurry by trailing hoses, trailing shoe, open slot injection, shallow and deep injection were estimated. On the basis of the obtained results, the emission reduction values were estimated for the basic practices of its application.
Cytowanie	Faber A., Jarosz Z., Żyłowski T. (2019) Weryfikacja możliwości redukcji emisji amoniaku dla różnych praktyk aplikacji gnojowicy w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 19(34), z. 2: 31-40
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2019_T19(34)_n2_s31.pdf