Wyniki wyszukiwania

Autor	Marian Podstawka
Tytuł	Inflacja a koszty produkcji wybranych produktów rolniczych w 2022 roku
Title	INFLATION AND PRODUCTION COSTS OF SELECTED AGRICULTURAL PRODUCTS IN POLAND IN 2022
Słowa kluczowe	produkcja rolna, inflacja, cena, prognoza
Key words	agricultural production, inflation, price, forecast
Abstrakt	Celem opracowania było przedstawienie działań podejmowanych, w ostatnich latach, przez państwowe władze publiczne wpływających na inflację w Polsce. Na tym tle dokonano oceny wzrostu cen na rolnicze kupowane środki produkcji, które skorelowano ze strukturą kosztów i na tej podstawie oszacowany został wzrost kosztów produkcji podstawowych produktów rolniczych w 2022 roku. Następnie ten prognozowany wzrost kosztów produkcji odniesiono do szacowanych przychodów. Pozwoliło to ustalić ich wzrost, który umożliwiałby utrzymanie dotychczasowego poziomu dochodów rolniczych. Działania ratunkowe rządu wywołane przez COVID-19 miały trzy główne źródła finansowania:• wydatki budżetu państwa i budżetu środków europejskich – 23,2 mld zł,• Fundusz Przeciwdziałania COVID-19 – 92,7 mld zł,• tarcze finansowe Polskiego Funduszu Rozwoju – 63,5 mld zł,O ile działania interwencyjne rządu, w warunkach kryzysu, należy ocenić pozytywnie, to ich sposoby realizacji krytycznie. Wsparcie finansowe w ramach tarcz otrzymały firmy, które wykazywały spadek obrotów spowodowany pandemią koronawirusa. W efekcie wspierano te firmy, które być może celowo tworzyły warunki do otrzymania wsparcia. Firmy dobrze prosperujące w warunkach COVID-19 takiego wsparcia były natomiast pozbawione.We wszystkich analizowanych rodzajach działalności produkcji rolniczej roślinnej w 2022 roku nastąpi wzrost kosztów ich wytwarzania o około 50-60% Wyjątkiem będzie produkcja żyta, gdzie wzrost kosztów będzie jeszcze wyższy.
Abstract	The aim of the paper is to present measures taken in recent years by state public authoritiesthat affect inflation in Poland. An assessment was made of the growth in prices for purchasedagricultural inputs, which was correlated with cost structures, and on this basis an increase in theproduction costs of basic agricultural products in 2022 was estimated. This projected increase inproduction costs was then related to estimated income. This made it possible to determine theirgrowth, which would allow the current level of agricultural income to be maintained. Thegovernment rescue measures triggered by COVID-19 had three main sources of funding:expenditure of the state budget and the budget of European funds - PLN 23.2 billion, COVID-19Counteracting Fund - PLN 92.7 billion, and financial shields of the Polish Development Fund -PLN 63.5 billion,While the government's intervention activities, under the conditions of the crisis, should beassessed positively, their methods of implementation should be assessed critically. Financialsupport under the shields was given to companies that showed a decline in turnover caused by thecoronavirus pandemic. As a result, those companies that may have deliberately created theconditions to receive support were supported. In all analyzed types of agricultural crop productionactivities in 2022, there will be an increase in the cost of their production by about 50-60%. Theexception will be the production of rye, where the cost increase will be even higher.
Cytowanie	Podstawka M. (2022) Inflacja a koszty produkcji wybranych produktów rolniczych w 2022 roku.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 27(76): 89-98
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2022_n76_s89.pdf

Autor	Agnieszka Gałecka, Marzena Ganc
Tytuł	Stabilność finansowa gmin wiejskich województwa lubelskiego w latach 2016-2020
Title	FINANCIAL STABILITY OF RURAL MUNICIPALITIES IN POLAND’S LUBLIN VOIVODESHIP IN 2016-2020
Słowa kluczowe	stabilność finansowa, gminy wiejskie, analiza wskaźnikowa, płynność finansowa
Key words	financial stability, rural municipalities, ratio analysis, financial liquidity
Abstrakt	Stabilność usług publicznych oraz sytuacja finansowa samorządów lokalnych ma istotny wpływ na rozwój gospodarczy kraju, jak również trwający od lat proces reform politycznych zmierzających do promowania wydajności jednostek sektora publicznego, ich zrównoważonych budżetów oraz stabilności finansowej. Jest to pojęcie różnie definiowane, co wynika m.in. z jego wieloaspektowości oraz braku precyzyjnie określonych miar do oceny tego zjawiska.Celem głównym pracy była ocena stabilności finansowej gmin wiejskich województwa lubelskiego w latach 2016-2020. W ramach celu głównego przeprowadzono analizę wskaźnikową oraz badania ankietowe. Artykuł powstał w oparciu o studia literatury przedmiotu, sprawozdania z wykonania budżetów badanych gmin publikowane przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Lublinie oraz kwestionariusz ankiety.Na podstawie przeprowadzonych analiz stwierdzono że badane gminy w latach 2016-2020 odnotowały trwałość w zakresie polityki fiskalnej, stabilny poziom płynności finansowej i zadłużenia, aczkolwiek stosunkowo niski poziom samodzielności dochodowej. Kryzys w 2020 roku wywołany pandemią Covid-19 spowodował znaczny wzrost wydatków bieżących jednostek samorządu terytorialnego w porównaniu do dochodów, które były mniejsze niż planowano, aczkolwiek nie wpłynął na znaczne pogorszenie wyników finansowych badanych gmin. W opinii ankietowanych (wójtów) zdecydowana większość gmin wiejskich województwa lubelskiego była stabilna finansowo a pandemia Covid-19 na ogół nie miała istotnego wpływu na jej poziom.
Abstract	The stability of public services and the financial situation of local governments has a significant impact on a nation’s economic development. It also affects the long-standing process of political reforms aimed at promoting the efficiency of public sector units, their balanced budgets and financial stability. It is a concept defined in different ways, which is due, among other things, to its multifaceted nature and the lack of precisely defined measures to assess this phenomenon.The main objective of the paper was to assess the financial stability of rural municipalities in Poland’s Lublin voivodeship in 2016-2020. Within the framework of the main objective, ratio analysis and survey research was conducted. The paper was based on the study of literature on the subject, reports on the implementation of budgets in the studied municipalities published by the Regional Chamber of Accounts in Lublin, and a survey questionnaire.Based on the analyses, it was found that the studied municipalities in 2016-2020 recorded sustainability in terms of fiscal policy, and a stable level of financial liquidity and debt, albeit with a relatively low level of revenue independence. The crisis in 2020 caused by the Covid-19 pandemic caused a significant increase in the current expenditures of local government units compared to revenues, which were less than planned, although it did not significantly worsen thefinancial performance of the surveyed municipalities. In the opinion of the respondents (heads of rural municipalities), the vast majority of rural municipalities in the Lublin voivodeship were financially stable and the Covid-19 pandemic generally did not have a significant impact on theirlevels of stability.
Cytowanie	Gałecka A., Ganc M. (2022) Stabilność finansowa gmin wiejskich województwa lubelskiego w latach 2016-2020.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 27(76): 18-29
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2022_n76_s18.pdf

Autor	Marian Podstawka, Łukasz Podstawka
Tytuł	TAXATION OF AGRICULTURAL ACTIVITY IN POLAND: THE CURRENT STATE AND FUTURE PROSPECTS
Title	Stan i perspektywy opodatkowania działalności rolniczej w Polsce
Słowa kluczowe	farm, agricultural activity, agricultural tax, forestry tax, property tax, income tax, revenue tax, level of income taxation, level of revenue taxation
Key words	gospodarstwo rolne, działalność rolnicza, podatek rolny, podatek leśny, podatek od nieruchomości, podatek dochodowy, podatek od przychodów, stopień opodatkowania dochodów, przychodów
Abstrakt	This study is a response to an ongoing debate on changes in the taxation of agricultural income. The current taxes applicable to farms in Poland do not concern income per se – they are property taxes which include: agricultural tax on land, forestry tax and property tax. Although these taxes do not refer to agricultural income, they are paid by it. It is important, therefore, to know how much this income is reduced by these taxes. Studies show that it is about 10%. Therefore, when a new income tax structure is introduced, its rate should not exceed 10%. The calculation of farm income in Poland will encounter many problems, such as establishing a catalogue of costs, which will include depreciation. In order to include it when calculating income, the present value of a farm’s fixed assets should first be established, which may encounter major substantive and organizational difficulties. More problems will surely follow, such as: dividing costs between household and agricultural holding, determining what a fixed asset is in the case of a farm, etc. It seems that calculating farm income is unavoidable. On the one hand, it is necessary for the potential introduction of income tax. On the other hand, having recognized the income situation of farms, one could resign from estimating losses caused by drought or other unfortunate events. Compensation could be granted due to income losses. This would be a clearer, more obvious and objective criterion. According to current practices, losses caused by unfortunate events (e.g. drought) do not always translate into losses in agricultural income, given that these losses are not always objectively estimated by the committees appointed by provincial governors. In the case of income losses, agricultural accounting data guarantee their objective appraisal. The aim of the paper is to evaluate the current situation regarding the taxation of agricultural activity and to present proposals for potential changes in the taxation of agricultural activity. Two research hypotheses were put forward: 1. the current level of taxation of income and revenue from agricultural activity with agricultural tax and property tax is symbolic, 2. in order to maintain the current tax treatment, the rate of the new tax on farm income cannot be higher than 10%. The article is based on descriptive, tabular and financial analysis methods. The sources of information were literature and FADN agricultural accounting data collected by the Institute of Agricultural and Food Economics – National Research Institute in Warsaw.
Abstract	Opracowanie wychodzi naprzeciw toczącym się dyskusjom w sprawie zmian opodatkowania dochodów pochodzących z działalności rolniczej. Aktualnie istniejące podatki, odnoszące się do gospodarstw rolnych w Polsce, nie odnoszą się do dochodów. Mają one charakter podatków majątkowych, do których należy: podatek rolny od gruntów, podatek leśny i podatek od nieruchomości. Podatki te mimo, że nie nawiązują do dochodów z działalności rolniczej, są z nich pokrywane. Ważnym jest jaką część tych dochodów pomniejszają. Z badań wynika, że jest to ok. 10%. Stąd ewentualnie we wprowadzanym nowym podatku od dochodów jego stawka nie powinna przekraczać 10%.Obliczanie dochodów gospodarstw rolnych w Polsce będzie napotykać na wiele problemów. Jednym z nich będzie ustalenie katalogu kosztów, do których zaliczać będzie się amortyzacja. Aby ją uwzględnić w obliczaniu dochodów, należy wcześniej ustalić wartość bieżącą środków trwałych, wchodzących w skład gospodarstw rolnych. Mogą temu procesowi towarzyszyć spore trudności merytoryczne i organizacyjne. To jeden z wielu problemów. Prawdopodobnie będą i inne. Zaliczyć do nich można: podział kosztów na gospodarstwo domowe i gospodarstwo rolne, ustalenie co jest środkiem trwałym w gospodarstwie rolnym itp. Wydaje się, że liczenie dochodów w gospodarstwach rolnych jest nie uniknione. Z jednej strony jest to niezbędne dla ewentualnego wprowadzeniu podatku dochodowego. Z drugiej strony mając rozpoznaną sytuację dochodową gospodarstw rolnych można by zrezygnować z szacowania strat spowodowanych przez suszę, czy innymi zdarzeniami losowymi. Tytułem otrzymania rekompensat byłyby straty dochodów. Jest to kryterium bardziej klarowne oczywiste i obiektywne. Dotychczasowa praktyka wskazuje, że nie zawsze straty spowodowane zdarzeniami losowymi (suszę) przekładają się na straty w dochodach rolniczych. Zważywszy, że straty te nie zawsze są obiektywnie szacowane przez powoływane przez wojewodów komisje. W przypadku strat w dochodach, dane rachunkowości rolnej są gwarantem ich obiektywnej oceny.Celem opracowania jest dokonanie oceny aktualnej sytuacji dotyczącej opodatkowania działalności rolniczej oraz przedstawienie propozycji ewentualnych zmian w opodatkowaniu działalności rolniczej. Przyjęto dwie hipotezy badawcze: 1. Aktualny stopień opodatkowania dochodów, przychodów z działalności rolniczej podatkiem rolnym, podatkiem od nieruchomości jest symboliczny, 2. Dla zachowania dotychczasowego ujęcia podatkowego stawka nowego podatku od dochodów gospodarstw rolnych nie może przekraczać 10%. W artykule wykorzystano metody analizy opisowej, tabelarycznej i analizy finansowej. Źródłem informacji była literatura oraz dane rachunkowości rolnej FADN gromadzone przez Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie.
Cytowanie	Podstawka M., Podstawka Ł. (2020) TAXATION OF AGRICULTURAL ACTIVITY IN POLAND: THE CURRENT STATE AND FUTURE PROSPECTS.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 24(73): 177-188
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n73_s177.pdf

Autor	Anna Milewska
Tytuł	ENTITIES PERFORMING SELF-GOVERNMENT PUBLIC TASKS - SPECIFICITY OF ACTING AND FUNDING
Title	Podmioty wykonujące samorządowe zadania publiczne – specyfika działania i finansowania
Słowa kluczowe	local government, public tasks, municipal companies, finance.
Key words	samorząd, zadania publiczne, spółki komunalne, finanse.
Abstrakt	The goal of this article was to identify and characterize entities that participate in the process of performing public tasks. It contains their types and method of financial and/or organizational relationship with the budget of the municipal self-government. The article uses the methods of analysis and literature review as well as inductive and deductive reasoning. Institutional documents of a normative nature regarding the principles of self-government functions and literature on public (local) finances were used for the conducted research. The results show that functionally, the relationships between municipal companies and a commune budget can lead to disruptions in the assessment of the state of indebtedness of a local government entity. Following the experience of Great Britain, it can be concluded that one of the rational possibilities for carrying out projects is through a Public-Private Partnership. However, this solution can also bring financial dangers. Incorrectly dividing risks may lead to postponements of project performance or an excessive financial burden on the local government. It should also be noted that the private capital involvement formula (PPP contracts) can be used when there are economic benefits in the implementation of a specific public project, the scale of which may be of interest to the owners of capital. A significant number of public projects that are carried out by municipalities, especially in smaller (rural) entities, are in short supply and, in principle, do not give such an opportunity.
Abstract	Celem artykułu było wskazanie i scharakteryzowanie podmiotów, które uczestniczą w procesie wykonywania zadań publicznych. Zamieszczono w nim ich typy i sposób finansowego lub/i organizacyjnego powiazania z budżetem samorządu gminnego. W artykule wykorzystano metodę analizy i krytyki piśmiennictwa oraz wnioskowania indukcyjnego i dedukcyjnego. Do prowadzonych badań wykorzystano dokumenty instytucjonalne o charakterze normatywnym dotyczące zasad funkcjonowania samorządu oraz literaturę przedmiotu z zakresu finansów publicznych (lokalnych). Po dokonaniu badań dowiedziono, że funkcjonalnie spółek komunalnych i ich rozliczenia z budżetem gminy może prowadzić do zakłóceń w dokonaniu oceny stanu zadłużenia podmiotu samorządowego. Podążając za doświadczeniem Wielkiej Brytanii uznać można, że jedną z racjonalnych możliwości realizacji zadań jest zawieranie umów w ramach Parnterstwa Publiczno-Prywatnego. Jednakże i to rozwiązanie może nieść ze sobą niebezpieczeństwa finansowe. Nieprawidłowy podział ryzyk, może doprowadzić do przesunięcia wykonania zadania w czasie lub zbyt dużego obciążenia finansowego samorządu. Ponadto formuła angażowania kapitału prywatnego w ramach PPP może być zastosowana w sytuacji, gdy przy realizacji określonego zadania publicznego pojawiają się korzyści ekonomiczne, których skala może zainteresować właścicieli kapitału. Znaczna część zadań publicznych realizowana przez gminy, szczególnie w mniejszych ośrodkach (wiejskich) jest deficytowa i co do zasady, nie daje takiej szansy
Cytowanie	Milewska A. (2020) ENTITIES PERFORMING SELF-GOVERNMENT PUBLIC TASKS - SPECIFICITY OF ACTING AND FUNDING.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 23(72): 146-155
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n72_s146.pdf

Autor	Bogdan Klepacki, Paulina Mindewicz
Tytuł	The volatility of price offers of passenger airlines on the example of the Warsaw – Brussels route
Title	Zmienność ofert cenowych przewoźników pasażerskich na przykładzie trasy Warszawa – Bruksela
Słowa kluczowe	air communication, ticket prices, pricing policy
Key words	komunikacja lotnicza, ceny biletów, polityka cenowa
Abstrakt	In the study, the authors dealt with the price offer of four air carriers on the Warsaw – Brussels route. There were two traditional carriers (LOT Polish Airlines and Lufthansa) and two low-cost carriers (Ryanair and Wizz Air). The analysis considered changes in the ticket prices for a flight on a specific day over six months. A diversified pricing policy was found. Low-cost carriers and Lufthansa changed prices frequently but to a small extent. On the other hand, the cost of a ticket on Polish airlines was gradually increasing, the fastest in the last month before the flight. To minimize the ticket price at PLL LOT, a reservation had to be made at least three months before the flight. The lowest price of a Lufthansa and Ryanair ticket occurred a month before departure. On the other hand, at Wizz Air, the final price was lower than that offered at the beginning of the study.
Abstract	W opracowaniu autorzy podjęli problematykę oferty cenowej czterech przewoźników lotniczych na trasie Warszawa – Bruksela. Było to dwóch przewoźników tradycyjnych (PLL LOT i Lufthansa) oraz dwóch niskokosztowych (Ryanair i Wizz Air). W analizie uwzględniono zmiany cen biletu na lot konkretnego dnia w półrocznym okresie. Stwierdzono zróżnicowaną politykę cenową. Przewoźnicy niskokosztowi oraz Lufthansa zmieniali cenę często, ale w niewielkim zakresie. Z kolei koszt biletu w polskich liniach stopniowo rósł, najszybciej w ostatnim miesiącu przed lotem. W minimalizacji ceny biletu w PLL LOT należało dokonać rezerwacji minimum trzy miesiące przed lotem. Najniższa cena biletu Lufthansy oraz Ryanair wystąpiła na miesiąc przed wyjazdem. Z kolei w Wizz Air cena ostateczna była niższa od zaoferowanej na początku badania.
Cytowanie	Klepacki B., Mindewicz P.
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOL_2020_T5_n3_s93.pdf

Autor	Agnieszka Cyburt, Agnieszka Gałecka
Tytuł	THE EFFICIENCY OF PRODUCTION FACTORS ON AGRICULTURAL FARMS OF THE VISEGRAD GROUP
Title	Efektywność wykorzystania czynników produkcji w gospodarstwach rolniczych państw grupy wyszehradzkiej
Słowa kluczowe	effectiveness, agricultural farms, FADN, Visegrad Group
Key words	efektywność, gospodarstwa rolne, FADN, grupa Wyszehradzka
Abstrakt	The objective of the study was to determine the effectiveness of the use of production factors on farms of the Visegrad Group countries. The research covered farms participating in the European system for collecting accounting data from FADN (Farm Accountancy Data Network) farms. Under the main objective, an assessment was made of the productivity and profitability of land, labour and capital. The research period covered the years 2014-2017. Based on the analyses that was conducted, it was found that the most effective use of land resources was on farms in Hungary and Poland, and the least effective in Slovakia. Considering labour and capital productivity, the highest results were achieved by farms in the Czech Republic and Slovakia, while the lowest by Polish farms. On the other hand, Hungarian farms were characterized by the highest profitability of labour and return on assets, where the analysed indicators were higher than the EU average.
Abstract	Celem opracowania było określenie efektywności wykorzystania czynników produkcji w gospodarstwach rolniczych państw Grupy Wyszehradzkiej. Badaniami objęte zostały gospodarstwa uczestniczące w europejskim systemie zbierania danych rachunkowych z gospodarstw rolnych FADN (Farm Accountancy Data Network). W ramach celu głównego dokonano oceny produktywności i dochodowości ziemi, pracy i kapitału. Okres badawczy obejmował lata 2014-2017. Na podstawie przeprowadzonych analiz stwierdzono, że najefektywniej zasoby ziemi były wykorzystywane na Węgrzech i w Polsce, zaś najmniej efektywnie na Słowacji. Biorąc pod uwagę produktywność pracy i kapitału najwyższe wyniki osiągnęły gospodarstwa z Czech i Słowacji, zaś najniższe gospodarstwa polskie. Natomiast najwyższą dochodowością pracy i majątku charakteryzowały się gospodarstw węgierskie, gdzie analizowane wskaźniki były wyższe od średniej w UE.
Cytowanie	Cyburt A., Gałecka A. (2020) THE EFFICIENCY OF PRODUCTION FACTORS ON AGRICULTURAL FARMS OF THE VISEGRAD GROUP.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 24(73): 70-80
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n73_s70.pdf

Autor	Paweł Kraciński, Ludwik Wicki
Tytuł	Pozycja konkurencyjna jabłek i zagęszczonego soku jabłkowego na rynkach zagranicznych
Title	Competitive position of apples and concentrated apple juice on foreign markets
Słowa kluczowe	eksport jabłek, eksport zagęszczonego soku jabłkowego, pozycja konkurencyjna
Key words	apple export, export of concentrated apple juice, competitive position
Abstrakt	Celem opracowania była ocena pozycji konkurencyjnej polskich jabłek i zagęszczonego soku jabłkowego (ZSJ) na rynkach zagranicznych. W pracy zidenty-fikowano tendencje na rynku jabłek i ZSJ w Polsce i na świecie. Dokonano także oceny potencjału konkurencyjnego polskiego sadownictwa. Określono pozycję konku-rencyjną polskiego eksportu jabłek i ZSJ oraz czynniki wpływające na pozycję konkurencyjną eksportu tych produktów na rynku światowym. Analizą objęto okres 2005-2017. Stwierdzono, że Polska należała do czołówki największych eksporterów jabłek i ZSJ na świecie, a w badanym okresie pozycja konkurencyjna Polski na rynku zagęszczonego soku jabłkowego rosła. Rosła także pozycja konkurencyjna Polski na rynku jabłek, ale tylko do wprowadzenia w 2014 roku rosyjskiego embargo na ich import z Polski. Pozycja konkurencyjna polskich jabłek na rynku światowym w latach 2005-2017 zależała od cen tych owoców, wielkości zbiorów, ale także kursu walu-towego (PLN/USD) oraz wolumenu importu jabłek w Rosji, a na rynku ZSJ od cen eksportowych i kursu walutowego (PLN/EUR).
Abstract	The aim of the study was to assess the competitive position of Polish apples and apple juice concentrate (CAJ) on foreign markets. The study identifies trends in the apple market and CAJ in Poland and in the world. The competitive potential of Polish horticulture was also assessed. The competitive position of Polish exports of apples and CAJ was determined as well as factors influencing the competitive position of exports of these products on the world market. The analysis covered the period 2005-2017. It was found that Poland was one of the leading exporters of apples and CAJ in the world, and in the analyzed period, Poland's competitive position on the apple juice concentrated market was growing. Poland's competitive position on the apple market also increased, but only until the Russian embargo on apple imports from Poland was introduced in 2014. The competitive position of Polish apples on the world market in 2005-2017 depended on the prices of these fruits, the size of the harvest, but also the exchange rate (PLN / USD) and the volume of apple imports in Russia, and on the CAJ market on export prices and the exchange rate (PLN / EUR).
Cytowanie	Kraciński P., Wicki L. (2020) Pozycja konkurencyjna jabłek i zagęszczonego soku jabłkowego na rynkach zagranicznych.
HTML	wersja html
Pełny tekst	MONO_2020_pkracinski_pozycja_konkurencyjna_jablek.pdf

Autor	Robert Mroczek
Tytuł	Rynek mięsa w Polsce w dobie koronawirusa SARS-Cov-2
Title	The Meat Market in Poland in the Era of the SARS-Cov-2 Coronavirus
Słowa kluczowe	rynek, handel, eksport, import, przemysł mięsny, produkcja, konsumpcja, ceny
Key words	market, trade, export, import, meet industry, production, consumption, prices
Abstrakt	Celem niniejszego opracowania była ocena wpływu wirusa SARS-CoV-2 na rynek mięsa w Polsce. Rynek mięsa jest ważną częścią polskiej gospodarki. Produkcja żywca rzeźnego (wieprzowego, wołowego oraz drobiowego) stanowi ponad 1/3 produkcji towarowej rolniczej, a przemysł mięsny (mięsa czerwonego i drobiowego) jest największym działem przetwórstwa spożywczego. Pandemia COVID-19, która dotarła także do Polski nie zachwiała w znaczący sposób tym rynkiem. Oznaką wprowadzonych obostrzeń w życiu społecznym i gospodarczym był krótkotrwały zmasowany wykup żywności o przedłużonym terminie przydatności do spożycia. Lockdown zmienił nieco nawyki żywieniowe oraz zakupowe Polaków. W I połowie 2020 roku eksport mięsa wołowego oraz drobiowego zmniejszył się o 3-5%, a o 28% spadł eksport mięsa wieprzowego w porównaniu z I połową 2019 roku. Rynek mięsa borykał się w dalszym ciągu z afrykańskim pomorem świń (ASF) oraz dodatkowo ptasią grypą. Najbardziej poszkodowaną częścią rynku został segment HoReCa.
Abstract	The aim of this study was to assess the impact of SARS-CoV-2 virus on the meat market in Poland. The meat market is an important part of the Polish economy. Production of slaughter animals (pork, beef and poultry) accounts for over 1/3 of agricultural commodity production, and the meat industry (red meat and poultry) is the largest branch of food processing. The COVID-19 pandemic, which also reached Poland, did not significantly shake this market. A sign of the introduced restrictions in social and economic life was a short-term massive purchase of food with an extended shelf life. Lockdown slightly changed the eating and shopping habits of Poles. In the first half of 2020, exports of beef and poultry decreased by 3-5%, and exports of pork decreased by 28% compared to the first half of 2019. The meat market continued to struggle with African Swine Fever (ASF) and, in addition, with bird flu. The HoReCa segment was the most affected part of the market.
Cytowanie	Mroczek R. (2020) Rynek mięsa w Polsce w dobie koronawirusa SARS-Cov-2.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 20(35), z. 3: 53-65
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2020_T20(35)_n3_s53.pdf

Autor	Karol Kukuła
Tytuł	O pewnych dylematach związanych z budową rankingu obiektów ze względu na poziom zjawiska złożonego
Title	Some Dilemmas Concerning the Construction of Ranking Arrangements of Objects with Respect to their Levels of Complexity
Słowa kluczowe	wielowymiarowa analiza porównawcza, dylematy, wybór zmiennych diagnostycznych, układ rankingowy, porównania
Key words	multidimensional comparative analysis, dilemmas, choice of diagnostic variables, ranking arrangement, comparisons
Abstrakt	W artykule podjęto dyskusję nad trzema kluczowymi zagadnieniami związanymi z budową rankingu obiektów w oparciu o ich wielokryterialne oceny. Pierwszym z problemów, z którym musi się zmierzyć prowadzący badania (analityk), to wybór zmiennych diagnostycznych. Wybór ten w decydujący sposób wpływa na kształt konstruowanego rankingu. Drugim zagadnieniem jest wybór metody porządkowania liniowego. Trzeci zaś dotyczy obiektów układu porządkowego, jakim jest ranking i sprowadza się do ich podziału na grupy mniejsze względem wartości zmiennej syntetycznej. Z uwagi na to, że w dotychczasowej literaturze związanej z budową rankingu obserwuje się pewną dowolność przy wyborze stosowanych procedur, podjęto się zadania przeprowadzenia dyskusji na ten temat.
Abstract	The paper presents a discussion on three crucial issues concerning the construction of ranking arrangements of objects on the basis of their multi-criteria estimates. The first problem that is faced by the researcher (or analyst) is the choice of diagnostic features. This choice is a decisive factor influencing the shape of the ranking arrangement being constructed. The second issue is the choice of the method of linear ordering of objects. The third issue, in turn, concerns the objects of the linear arrangement, which lead to the division of the total population into smaller groups according to the value of the synthetic variable. Because a review of the literature concerning the problems of ranking construction showed a variety of procedures that might be applied, the author thought it worthwhile to undertake a discussion on this subject.
Cytowanie	Kukuła K. (2020) O pewnych dylematach związanych z budową rankingu obiektów ze względu na poziom zjawiska złożonego.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 20(35), z. 2: 12-21
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2020_T20(35)_n2_s12.pdf

Autor	Łukasz Ambroziak
Tytuł	Wpływ pandemii COVID-19 na handel rolno-spożywczy Polski: pierwsze doświadczenia
Title	The Impact of the Pandemic COVID-19 on Agri-Food Trade of Poland: First Experiences
Słowa kluczowe	pandemia COVID-19, eksport, import, produkty rolno-spożywcze, Polska
Key words	pandemic COVID-19, export, import, agri-food products, Poland
Abstrakt	Wybuch pandemii COVID-19 na początku 2020 r. w sposób istotny zmienił uwarunkowania rozwoju wymiany handlowej produktami rolno-spożywczymi. Celem artykułu jest próba oceny wpływu pierwszych miesięcy pandemii COVID-19 na polski handel rolno-spożywczy. Analizy dokonano na podstawie niepublikowanych danych Ministerstwa Finansów, stosując metodę statystyczno-opisową. Z wstępnych danych handlowych za pierwsze półrocze 2020 r. wynikało, że poza nielicznymi wyjątkami polski eksport rolno-spożywczy dobrze radził sobie w okresie największych ograniczeń związanych z przemieszczaniem się ludności wprowadzonych wskutek pandemii COVID-19. Było to efektem m.in. tego, iż żywność jest produktem pierwszej potrzeby (tak, jak np. leki) i cechuje ją niższa elastyczność dochodowa popytu, a także relatywnie niewielkich zakłóceń w produkcji.
Abstract	The outbreak of the COVID-19 pandemic at the beginning of 2020 significantly changed the conditions for the development of trade in agri-food products. The aim of the article is to assess the impact of the first months of the COVID-19 pandemic on the agri-food trade of Poland. The analysis was based on unpublished data from the Ministry of Finance, using descriptive statistics method. Preliminary trade data for the first half of 2020 showed that with few expectations Polish agri-food exports performed well during lockdown, that is in the period of the greatest restrictions related to the movement of people introduced by the COVID-19 pandemic. It resulted, inter alia, from the fact that food is a basic necessity (such as e.g. medicines) and is characterized by lower income elasticity of demand, and also from relatively small disruptions in production.
Cytowanie	Ambroziak Ł. (2020) Wpływ pandemii COVID-19 na handel rolno-spożywczy Polski: pierwsze doświadczenia.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 20(35), z. 4: 5-17
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2020_T20(35)_n4_s5.pdf

Autor	Anna Twardowska
Tytuł	Wyrównywanie się cen gruntów rolnych w krajach Unii Europejskiej
Title	Equalization of Agricultural Land Prices in the European Union Countries
Słowa kluczowe	beta-konwergencja, ceny ziemi rolnej, Unia Europejska
Key words	beta-convergence, agricultural land prices, European Union
Abstrakt	W artykule poruszono problematykę związaną z kształtowaniem się cen ziemi rolniczej w krajach Unii Europejskiej. Poddano weryfikacji hipotezę dotyczącą występowania beta-konwergencji absolutnej cen ziemi rolnej wśród 20 wybranych państw UE. Badania przeprowadzono dla lat 2006 – 2017 z wykorzystaniem modeli absolutnej konwergencji typu beta opartych na danych przestrzennych. Uzyskane wyniki badań potwierdzają występowanie tzw. efektu doganiania na rynku cen ziemi rolnej w Unii Europejskiej. Tym samym w krajach, w których początkowo stwierdzono niższy poziom cen ziemi rolnej następuje szybszy wzrost cen, niż w krajach o początkowo wyższym ich poziomie.
Abstract	The paper deals with issues related to the development of agricultural land prices in the countries of the European Union. The hypothesis regarding absolute beta-convergence of agricultural land prices among 20 selected EU countries was verified. The research was carried out for the years 2006 - 2017 using absolute beta convergence models based on spatial data. Obtained test results confirm the occurrence of so-called the effect of catching up on the agricultural land market in the European Union. Thus, in countries where initially a lower level of agricultural land prices were found, there is a faster increase in prices than in countries with initially higher levels.
Cytowanie	Twardowska A. (2020) Wyrównywanie się cen gruntów rolnych w krajach Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 20(35), z. 1: 67-77
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2020_T20(35)_n1_s67.pdf

Autor	Cezary Szydłowski
Tytuł	AUDIT OF INCOME FROM LOCAL FEES IN SELECTED COMMUNES OF THE POMERANIAN PROVINCE IN POLAND
Title	Audyt dochodów z tytułu opłaty miejscowej w wybranych gminach województwa pomorskiego w Polsce
Słowa kluczowe	audit, budget revenues, local tax, climate fee, public sector, local government.
Key words	audyt, dochody budżetowe, opłata miejscowa, opłata klimatyczna, sektor publiczny, samorząd terytorialny.
Abstrakt	The article presents the importance of auditing the assessment of a commune's budget revenues for tourist fees (local fee or spa fee) as a tool enabling its increase by the commune authorized to impose it. The purpose of this article is to present on the basis of selected coastal municipalities of the Pomeranian Voivodeship in Poland, the role and significance of the audit of the assessment of income to the municipal budget in terms of local and spa fees. The article uses case study, analytical method, inference method and document examination method as the research methodology. The source materials for the analysis were documents made available on the pages of the Public Information Bulletin by the assessed local government units from the Pomeranian Voivodeship (reports on the implementation of the budget and Rb-27s reports containing information on revenue for the year). The local and spa fees constitute a small share in the total income of the budgets of the surveyed municipalities. The key factor improving the revenues of municipalities from local and spa fees is the improvement of their collection system. The risk of inefficient collection of fees by those who collect them from tourists is a threat to effective collection of the fees. Therefore, individual communes should improve the supervision system and control of toll collection by hotel service providers.
Abstract	Artykuł przedstawia znaczenie audytu oceny dochodów do budżetu gminy z tytułu opłat turystycznych (opłaty miejscowej lub opłaty uzdrowiskowej) jako narzędzia umożliwiającego zwiększanie jego poboru przez gminę uprawnioną do jej nakładania. Głównym celem artykułu było ustalenie jaki poziom dochodów budżetowych nadmorskich gmin województwa pomorskiego w Polsce stanowią wpływy z opłaty miejscowej i uzdrowiskowej. W artykule jako metodę badawczą wykorzystano studium przypadku, metodę analityczną, metodę wnioskowania oraz metodę badania dokumentów. Ocenie poddano wybrane nadmorskie samorządy miejskie oraz wiejskie województwa pomorskiego w Polsce. Materiał źródłowy do analizy stanowiły sprawozdania z realizacji budżetu oraz sprawozdania Rb-27s zawierające informacje o dochodach za dany rok. Przeprowadzone badania uwidoczniły, że dochody z opłaty miejscowej i uzdrowiskowej stanowią niewielki udział w budżecie poszczególnych gmin. Kluczowym czynnikiem wpływającym na poprawę dochodów gmin z tytułu opłat miejscowych i uzdrowiskowych jest usprawnienie systemu ich poboru.
Cytowanie	Szydłowski C. (2020) AUDIT OF INCOME FROM LOCAL FEES IN SELECTED COMMUNES OF THE POMERANIAN PROVINCE IN POLAND.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 23(72): 208-221
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n72_s208.pdf

Autor	Eugeniusz Gostomski, Błażej Lepczyński
Tytuł	Metodyczne i rynkowe aspekty ratingu listów zastawnych – doświadczenia z rynku niemieckiego
Title	METHODOLOGICAL AND MARKET ASPECTS OF COVERED BOND RATING – EXPERIENCE FROM THE GERMAN MARKET
Słowa kluczowe	listy zastawne, rating, analiza rynku.
Key words	covered bond, rating, market analysis.
Abstrakt	Rating międzynarodowych agencji ratingowych odgrywa szczególną rolę na rynku listów zastawnych. Z uwagi bowiem na duży stopień skomplikowania emisji listów zastawnych w zdecydowanej większości przypadków emisje listów zastawnych mają rating przyznany przez przynajmniej jedną międzynarodową agencję ratingową. Oznacza to, że rating stanowi ważną determinantę rozwoju rynku listów zastawnych. Nasze badania w odniesieniu do rynku niemieckiego potwierdzają tezę o dużym znaczeniu ratingu w rozwoju rynku listów zastawnych. W aspekcie metodycznym rating listów zastawnych jest kombinacją elementów ilościowych, jakościowych, a na końcowy wynik procedury ratingowej wpływ ma wynik oceny standingu finansowego emitenta listów zastawnych oraz jakości puli aktywów zabezpieczających. Z przeprowadzonych badań wynika, że poziom ocen ratingowych niemieckich listów zastawnych jest wysoki i co równie ważne stabilny w czasie. Jednak pomimo wysokiego bezpieczeństwa listów zastawnych rating poszczególnym emisjom jest często nadawany przez dwie lub trzy agencje, co przesądza o dużym znaczeniu ratingu jako czynnika rozwojowego, przede wszystkim wspierającego wiarygodność i przejrzystość rynku.
Abstract	The ratings of global credit rating agencies play a special role in the covered bond market. Due to the high degree of complexity in the issuance of covered bonds in the vast majority of cases, an issue of covered bonds has a rating assigned by at least one credit rating agency. This means that the rating is an important determinant of the covered bond market. The main aim of the article was to examine the theoretical and practical elements related to the impact of ratings on the development of German covered bonds (Pfandbriefe). Our research confirms the thesis regarding the importance of the rating in the development of the German covered bond market. In the methodological aspect, credit rating is a combination of quantitative, qualitative and country risk elements. The research shows that the rating level of German mortgage bonds is high and, equally important, stable over time. Despite the high security of covered bonds, the rating of individual issues is awarded by two or three separate agencies, which determine the importance of the rating as a factor in the development of the market.
Cytowanie	Gostomski E., Lepczyński B. (2020) Metodyczne i rynkowe aspekty ratingu listów zastawnych – doświadczenia z rynku niemieckiego.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 23(72): 68-81
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n72_s68.pdf

Autor	Piotr Sołtyk
Tytuł	IMPACT OF SUBSIDIES ON THE FINANCIAL POSITION OF LOCAL GOVERNMENT BUDGETARY ESTABLISHMENTS IN POLAND
Title	Wpływ dotacji na sytuację finansową samorządowych zakładów budżetowych w Polsce
Słowa kluczowe	local government, budgetary establishment, subsidy, revenues, budget of local government, costs of budgetary establishments
Key words	samorząd lokalny, budżet, dotacja, przychody, budżet samorządu, koszty zakładów budżetowych.
Abstrakt	The article presents an assessment of the impact of subsidies received from the budget of a local government unit on the financial situation of local government budgetary establishments in Poland. As a result of the change in the financial law in 2009, budgetary establishments operate only at the local government level. Despite the fact that legislators decided that the sphere of tasks of budgetary establishments is strictly defined in the law, it is justified to assess the impact of the subjective subsidy transferred from the local government budget on the generated revenues. The article verifies the hypothesis, that the amount of the subsidy depends on the generated revenues. The hypothesis was verified using Pearson’s linear correlation coefficient vector and Kruskal-Wallis analysis of variance. All analyses were performed with the Statistica v.12 package.
Abstract	Artykuł sprowadza się do oceny wpływu dotacji otrzymanych z budżetu jednostki samorządu terytorialnego na sytuację finansową samorządowych instytucji budżetowych w Polsce. W wyniku zmiany prawa finansowego w 2009 r. Zakłady budżetowe działają wyłącznie na poziomie samorządu terytorialnego. Pomimo faktu, że ustawodawcy zdecydowali, że sfera zadań zakładów budżetowych jest ściśle określona w prawie, uzasadniona jest ocena wpływu subiektywnej subwencji przekazywanej z budżetu samorządu terytorialnego na generowane przychody. Artykuł weryfikuje hipotezę, zgodnie z którą kwota dotacji zależy od generowanych przychodów. Hipotezę zweryfikowano za pomocą wektora współczynnika korelacji liniowej Pearsona i analizy wariancji Kruskala-Wallisa. Wszystkie analizy przeprowadzono z pakietem Statistica v.12.
Cytowanie	Sołtyk P. (2020) IMPACT OF SUBSIDIES ON THE FINANCIAL POSITION OF LOCAL GOVERNMENT BUDGETARY ESTABLISHMENTS IN POLAND.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 23(72): 156-167
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n72_s156.pdf

Autor	Wojciech Lichota
Tytuł	Zastosowanie modeli logitowych do zdiagnozowania zagrożenia bankructwem przedsiębiorstw
Title	THE USE OF LOGISTIC MODELS TO DIAGNOSE THE RISK OF BANKRUPTCY IN ENTERPRISES
Słowa kluczowe	kondycja finansowa, modele wczesnego ostrzegania, analiza finansowa
Key words	logistic models, bankruptcy, risk assessment, regression analysis
Abstrakt	W artykule zostały zaprezentowane wybrane modele regresji logistycznej, które służą do analizy przedsiębiorstw w zakresie zagrożenia bankructwem jak i zmiany w sytuacji finansowej. Jak wynika z literatury z zakresu finansów do oceny kondycji finansowej przedsiębiorstwa należy zastosować odpowiednie metody. Błędna ocena może przynieść przykre konsekwencje dla przedsiębiorstwa, w postaci podjęcia nietrafionych decyzji przez zarządzających, odmowy udzielenia kredytu bankowego lub niepodjęcia współpracy przez dostawców i odbiorców. Celem artykułu była weryfikacja skuteczności predykcji 12 modeli regresji logistycznej, które pozwalają na dokonanie oceny zagrożenia bankructwem przedsiębiorstwa a także zajęcia stanowiska odnośnie przyszłej kondycji finansowej. Próba badawcza wynosiła 40 przedsiębiorstw, w tym 8 przedsiębiorstw, dla których został złożony wniosek o upadłość. Jak wynika z przeprowadzonych badań, poszczególne modele odznaczają się różną sprawnością ogólną, która wyniosła od 54% do 98%. Ponadto wykazano, że wraz ze wzrostem wskaźników analizy finansowej użytych w konstrukcji funkcji nie zwiększa się sprawność poszczególnych modeli. Autor podsumowuje, że w celu uniknięcia ryzyka przeprowadzenia niewiarygodnej oceny kondycji finansowej przedsiębiorstwa, należy zastosować co najmniej kilka modeli logitowych.
Abstract	The article presents selected logistic regression models that are used to analyze enterprises in terms of their risk of bankruptcy and changes in their financial situation. As it appears from the literature on finance, it is necessary to apply appropriate methods to assess the financial condition of an enterprise. Incorrect assessment may cause unpleasant consequences for the company, in the form of taking wrong decisions by managers, refusal to be granted a bank loan or failure to undertake cooperation with suppliers and customers. The aim of the article was to verify the effectiveness of the prediction of 12 logistic regression models, that allow for the assessment of an enterprise’s bankruptcy risk and its future financial condition. The research sample was 40 companies, including 8 enterprises for which a bankruptcy petition had been filed. As results from the conducted research, individual models have different general efficiency, which ranged from 54% to 98%. In addition, it was seen that the efficiency of particular models does not increase with an increase of the financial analysis indicators used in the construction of the function. The author concludes that in order to avoid the risk of making an unreliable assessment of the financial condition of a company, at least 10 logistic models should be used.
Cytowanie	Lichota W. (2020) Zastosowanie modeli logitowych do zdiagnozowania zagrożenia bankructwem przedsiębiorstw.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 24(73): 92-103
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n73_s92.pdf

Autor	Monika Pasternak-Malicka
Tytuł	Pozytywne i negatywne konsekwencje szarej strefy postrzeganej jako „zręczność podatkowa” podmiotów gospodarczych i gospodarstw domowych
Title	POSITIVE AND NEGATIVE CONSEQUENCES OF THE GRAY ECONOMY "TAX DEXTERITY" OF BUSINESS ENTITIES AND HOUSEHOLDS
Słowa kluczowe	szara strefa, gospodarka nieobserwowalna, oszustwa podatkowe, skutki szarej strefy
Key words	gray market, unobservable economy, tax fraud, effects of the gray economy
Abstrakt	Artykuł podejmuje problematykę szarej strefy. W pierwszej części została ujęta definicja szarej strefy w kontekście oszustw podatkowych oraz skala zjawiska w Polsce. W kolejnych przedstawione zostały negatywne i pozytywne skutki szarej strefy wymieniane w literaturze przedmiotu. W trzecim punkcie zaprezentowano fragmenty badań ankietowych dotyczących opisywanego problemu badawczego. W ostatniej części publikacji wskazano działania instytucjonalne oddziałujące na rozmiary szarej strefy w Polsce. Podstawowym celem niniejszej publikacji jest prezentacja pozytywnych i negatywnych konsekwencji występowania szarej strefy rozumianej jako oszustwo podatkowe i wskazania, które z nich przeważają w ocenie subiektywnej badanych podmiotów gospodarczych i gospodarstw domowych. W ramach artykułu zostały także zasygnalizowane rozwiązania instytucjonalne mające na celu ograniczyć badane zjawisko. Realizacja celu wymagała wykorzystania metod opisowo-statystycznych, a w szczególności analizy kształtowania się zakresu gospodarki nieobserwowalnej w Polsce i wybranych krajach. W artykule posłużono się badaniami ankietowymi z lat 2010-2019, w celu dokonania próby jakościowej oceny skutków zjawiska szarej strefy.
Abstract	The article addresses the issue of the gray economy. In the first part the definition of the shadow economy in the context of tax evasion and the scale of the phenomenon in Poland are included. The following shows the negative and positive effects of the gray economy listed in the literature on the subject. In the third part fragments of a questionnaire survey were described concerning the problem. In the last part of the article, institutional activities affecting the size of the shadow economy in Poland are presented. The main purpose of this publication is to present the positive and negative consequences of the shadow economy, understood as tax evasion, and indicate which consequences prevail in the subjective assessment of the surveyed business entities and households. The article also indicates actions aimed at limiting the studied phenomenon. The implementation of the objective required the use of descriptive and statistical methods, in particular analysis of the shape and scope of the unobservable economy in Poland and selected countries. The direct-questionnaire method was also used. The article uses fragments of author-conducted study from 2010-2019 in order to make a qualitative attempt to assess the effects of the gray zone phenomenon.
Cytowanie	Pasternak-Malicka M. (2020) Pozytywne i negatywne konsekwencje szarej strefy postrzeganej jako „zręczność podatkowa” podmiotów gospodarczych i gospodarstw domowych.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 24(73): 128-142
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n73_s128.pdf

Autor	Wiesław Musiał, Jacek Strojny
Tytuł	Obszary wiejskie w systemie ekonomiczno-społecznym państw Unii Europejskiej
Title	RURAL AREAS IN THE SOCIO-ECONOMIC SYSTEM OF EU COUNTRIES
Słowa kluczowe	obszary wiejskie UE, ludność na obszarach wiejskich, wartość dodana brutto (GVA)
Key words	EU rural areas, population of rural areas, employment on rural areas, gross value added (GVA)
Abstrakt	W opracowaniu podjęto problem identyfikacji i oceny obszarów wiejskich oraz pośrednich wiejsko-miejskich krajów Unii Europejskiej. Dla wybranych czterech zmiennych opisujących ich; powierzchnię, udział ludności, udział zatrudnionych i wypracowaną wartość dodaną brutto (GVA) wykonano analizy tabelaryczne, analizę skupień oraz dokonano dyskryminacji informacji statystycznej przy zastosowaniu techniki drzew klasyfikacyjnych. Przeprowadzone badania wskazały na wielowymiarowe zróżnicowanie obszarów wiejskich oraz ich duże, choć zróżnicowane znaczenie w ekonomii poszczególnych krajów. Na wydzielonych stricte obszarach wiejskich krajów UE, które stanowią 49,7% powierzchni, zamieszkuje 34,7% ludności, 26,7% znajduje zatrudnienie na wsi, a udział w wypracowanej wartości dodanej wynosi 13%. Analiza taksonomiczna skutkowała wyodrębnieniem trzech grup (skupień) liczących po osiem państw. Polska w tej kompleksowej ocenie obszarów wiejskich jest podobna do Czech, Danii, Francji, Łotwy i Niemiec.
Abstract	The study undertakes the problem of identifying, cataloguing, and evaluating rural areas and intermediate areas of European Union countries, for four selected variables which describe: area, share of population, share of employed, and share of gross value added (GVA). Tabular analyses and cluster analysis ware conducted, and the statistical information was differentiated through classification trees. The research revealed multidimensional diversification of rural areas and their meaningful, although diverse, relevance within the economic systems of individual countries. 34,7% of the EU population reside in strictly rural areas, which make up 49,7% of the EU geographic area. The share of employed in rural areas in the EU amounts to 26,7%. Additionally, the contribution of the rural areas to elaborated gross value added adds up to 13%. The taxonomy resulted in the extraction of three groups (clusters), each containing eight countries. According to that comprehensive evaluation of rural areas, Poland is similar to the Czech Republic, Denmark, France, Latvia and Germany.
Cytowanie	Musiał W., Strojny J. (2019) Obszary wiejskie w systemie ekonomiczno-społecznym państw Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 22(71): 193-209
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2019_n71_s193.pdf

Autor	Zbigniew Gołaś
Tytuł	Przemiany i uwarunkowania wydajności pracy w rolnictwie Unii Europejskiej w latach 2005-2016
Title	CHANGES AND CONDITIONS OF LABOUR PRODUCTIVITY IN THE AGRICULTURE OF THE EUROPEAN UNION IN THE YEARS 2005-2016
Słowa kluczowe	wydajność pracy, rolnictwo, modele deterministyczne, Unia Europejska
Key words	labour productivity, agriculture, deterministic models, European Union
Abstrakt	Celem pracy było przedstawienie przemian wydajności pracy w rolnictwie Unii Europejskiej (UE) w latach 2005-2016 oraz propozycji metodycznej dekompozycji wskaźnika wydajności pracy w rolnictwie. W zaproponowanych trzech modelach dekompozycji wydajności pracy uwzględniono siedem czynników (wskaźników), tj. produktywność nakładów, produktywność ziemi, wskaźnik wartości dodanej, opodatkowanie produkcji, dopłaty do produkcji, uzbrojenie zasobów pracy w ziemię oraz poziom intensywności produkcji rolniczej. Ponadto, na podstawie metody deterministycznej dokonano oceny zmian wydajności pracy w rolnictwie UE oraz w Polsce. Badania wykazały, że w latach 2005-2016 wydajność pracy mierzona wartością dodaną brutto zwiększała się w UE-28 średniorocznie o 2,13%, w UE-15 tylko 0,98%, a w UE-13 znacznie szybciej, tj. o 3,45%. Oznacza to, że w rolnictwie UE zachodzą procesy konwergencji wydajności pracy. W świetle analizy deterministycznej głównymi czynnikami wzrostu wydajności pracy w rolnictwie UE-28 i w Polsce były wzrost intensywności produkcji oraz wzrost uzbrojenia pracy w zasoby ziemi. Korzystny kierunek przemian wydajności pracy osłabiała malejąca efektywność wytwarzania mierzona produktywnością nakładów oraz udziałem wartości dodanej w przychodach.
Abstract	The main aim of the work was to present the changes observed in the labour productivity in EU agriculture in years 2005-2016. The author proposed also the methodical decomposition of the labor productivity ratio in agriculture. Seven factors (ratios) have been taken into account in three models of labor productivity decomposition. These factors are: inputs productivity, land productivity, value added index, production taxation, production subsidies, equipment employed in agricultural land and the level of agricultural production intensity. The use of the deterministic method allowed to analyse the changes in labour productivity from the perspectives both in the EU agriculture (EU-28) and in the Polish agriculture. Performed studies seems to prove that in the years 2005-2016 the labor productivity measured by gross value added increased in case of EU-28 by average 2.13% and in the case of EU-15 only by 0.98%. At the same time, higher increase was observed in the case of EU-13 which equal to 3.45%. It may suggest that can be observe the ongoing process of the labor productivity convergence in EU agriculture. In the light of deterministic analysis, it was possible to specify the main factors contributing to the increase in labor productivity in agriculture in the EU-28 and in Poland, which are the increase in production intensity and the increase in agricultural land/labour relation. However, it should be also noted that the favorable direction of changes in labour productivity was weakened by the decreasing efficiency of production measured by the inputs productivity and the share of value added in revenues.
Cytowanie	Gołaś Z. (2019) Przemiany i uwarunkowania wydajności pracy w rolnictwie Unii Europejskiej w latach 2005-2016.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 106, z. 1: 22-35
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2019_n1_s22.pdf

Autor	Mariusz Maciejczak
Tytuł	Korzyści zewnętrzne prowadzenia zrównoważonych winnic w Polsce w warunkach zmian klimatu
Title	THE EXTERNAL BENEFITS OF SUSTAINABLE VINEYARDS IN POLAND UNDER THE CONDITIONS OF CLIMATE CHANGE
Słowa kluczowe	korzyści zewnętrzne, zrównoważona produkcja, winnice, zmiany klimatu
Key words	external benefits, sustainable production, vineyards, climate change
Abstrakt	Głównymi celami badań było określenie rodzajów korzyści zewnętrznych związanych z prowadzeniem winnicy zgodnie z zasadami zrównoważonej produkcji, a następnie, w oparciu o wnioski z oceny rozwoju upraw winiarskich w Polsce w warunkach zmian klimatu, zbadanie opinii konsumentów na temat ich warunkowej skłonności do zapłaty wyższej ceny za wino pochodzące z upraw generujących pozytywne efekty zewnętrzne. Stwierdzono, że uprawa winorośli odbywająca się w sposób zrównoważony cechuje się występowaniem korzyści zewnętrznych. Korzyści te wynikają z lokalnego charakteru dóbr publicznych, do których można zaliczyć przede wszystkim dany ekosystem, określany jako terroir i powiązane z nim sieciowo elementy takie jak bioróżnorodność czy krajobraz. Oddziałują one w sposób synergiczny na inne korzyści zewnętrzne o charakterze społecznym, takie jak atrakcyjność turystyczna czy dziedzictwo kulturowe. Wykazano, że uprawa winorośli z przeznaczeniem na wino i produkcja wina w Polsce dynamicznie wzrastają, a zmiany klimatu będą wpływały na dalsze potencjalne możliwości rozwoju tego sektora. Badani konsumenci wskazali, że ważne są dla nich takie atrybuty wina jak ekologiczny sposób produkcji czy praktyki odpowiadające na zmiany klimatu. W większości deklarowali oni gotowość zapłaty za nie więcej niż za cechy związane z innymi korzyściami zewnętrznymi, takimi jak bioróżnorodność czy krajobraz. Ukierunkowanie polskich winnic na produkcję generującą korzyści zewnętrzne, np. ekologiczną, pozwoli na skorzystanie z efektu sieciowego, co może przełożyć się na chęć konsumentów do zapłaty wyższej ceny za wino.
Abstract	The research aimed to determine the types of external benefits associated with running the vineyard in accordance to with the principles of sustainable production, and then, based on conclusions from the assessment of the development of vineyards growing in Poland under climate change conditions, to examine consumer opinions on their willingness to pay for wine originating from crops that generate positive externalities. It was found that the cultivation of grapes in a sustainable manner is characterized by the existence of external benefits. These benefits result from the local character of public goods, which include primarily the ecosystem described as terroir and related elements such as biodiversity and landscape. They interact in a synergistic way to other external social benefits, such as tourist attractiveness or cultural heritage. It has been shown that viticulture for wine and wine production in Poland is growing rapidly, and climate change will affect further potential development opportunities for this sector. The surveyed consumers pointed out that the wine attributes such as the organic way of production or practices responding to climate change are important for them. For the most part, they are willing to pay for it more than for features related to other external benefits, i.e. biodiversity or landscape. It is argued, that orientation of Polish vineyards to produce in a way that generates external benefits, ie. organically, will allow to take advantage of the network effect which may translate into the desire of consumers to pay a higher price for wine.
Cytowanie	Maciejczak M. (2019) Korzyści zewnętrzne prowadzenia zrównoważonych winnic w Polsce w warunkach zmian klimatu.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 106, z. 1: 97-109
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2019_n1_s97.pdf

Autor	Urszula Konarzewska, Grażyna Michalczuk
Tytuł	Znaczenie raportowania niefinansowego w inwestowaniu społecznie odpowiedzialnym
Title	THE IMPORTANCE OF NON-FINANCIAL REPORTING IN SOCIALLY RESPONSIBLE INVESTING
Słowa kluczowe	inwestowanie społecznie odpowiedzialne, raportowanie niefinansowe, rynki finansowe, społeczna odpowiedzialność biznesu
Key words	socially responsible investing, non-financial reporting, financial markets, corporate social responsibility
Abstrakt	Inwestorzy coraz częściej opierają swoje decyzje nie tylko na parametrach finansowych, ale również na kryteriach społeczno-środowiskowych, związanych ze zdolnością danego podmiotu do tworzenia wartości dla społeczeństwa, a także łagodzenia negatywnych skutków prowadzonej działalności gospodarczej. Podejmowanie racjonalnych decyzji inwestycyjnych zwiększa zapotrzebowanie na informacje niefinansowe, dające możliwość obiektywnej oceny, czy i w jakim stopniu przedsiębiorstwo respektuje aspekty związane z obszarem środowiskowym, odpowiedzialnością społeczną i ładem korporacyjnym. Celem artykułu jest identyfikacja trendów związanych z funkcjonowaniem rynku inwestycji społecznie odpowiedzialnych oraz roli jaką w procesie jego rozwoju pełnić może raportowanie niefinansowe. Punktem wyjścia do tak sformułowanego celu była analiza literatury przedmiotu, umożliwiająca przedstawienie teoretycznych podstaw koncepcji społecznie odpowiedzialnego inwestowania. W dalszej części artykułu skoncentrowano się na analizie raportów oraz baz danych ukazujących tendencje w zakresie społecznie odpowiedzialnego inwestowania, a także raportowania niefinansowego na świecie, a także w Polsce. Przeprowadzone badania wykazały, że inwestowanie społecznie odpowiedzialne cieszy się coraz większą popularnością wśród inwestorów na całym świecie. Istotny z punktu widzenia podejmowania decyzji inwestycyjnych staje się dostęp do wiarygodnych informacji niefinansowych. Jak pokazały badania, raportowanie niefinansowe jest dziedziną rozwijającą się zarówno na świecie, jak i w Polsce. Istotną kwestią staje się jednak zapewnienie odpowiedniej jakości, przejrzystości oraz porównywalności danych tego typu. Rozwiązaniem jest sporządzanie raportów w oparciu o standardy, zwłaszcza te opracowywane przez GRI.
Abstract	Investors increasingly base their decisions not only on financial parameters, but also on socio-environmental criteria related to company’s ability to create value for society and to limit the negative effects of business activity. Making the rational investment decisions increases the need for non-financial information which provide the possibility of objective evaluation of whether and to what extent company respects the issues connected with environmental area, social responsibility and corporate governance. The aim of the article is to identify trends associated with the functioning of the socially responsible investments market and the role non-financial reporting can play in its development. The starting point for the implementation of a such formulated purpose was the analysis of the subject-related literature which allowed to present theoretical basis of the concept of socially responsible investing. Next, the paper focuses on the analysis of reports and databases showing trends of socially responsible investing and non-financial reporting both globally and in Poland. The conducted analysis showed that socially responsible investing is becoming increasingly popular among investors around the world. An important aspect in the process of investment decision‐making is to provide access to reliable non-financial information. As demonstrated by research, non-financial reporting is a rapidly growing field in the world and in Poland. However, it is important to ensure the suitable quality, transparency and comparability of this type pf data. The solution is to prepare reports on the basis of standards, especially those developed by GRI.
Cytowanie	Konarzewska U., Michalczuk G. (2019) Znaczenie raportowania niefinansowego w inwestowaniu społecznie odpowiedzialnym.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 21(70): 146-159
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2019_n70_s146.pdf