Wyniki wyszukiwania

Autor	Tomasz Figurski
Tytuł	Efektywność ekonomiczna gospodarstw z produkcją tytoniu
Title	ECONOMICAL EFFICIENCY OF TOBACCO PRODUCING FARMS
Słowa kluczowe	tytoń, efektywność, FADN
Key words	tobacco, efficiency, FADN
Abstrakt	Celem opracowania jest rozpoznanie efektywności ekonomicznej gospodarstw z produkcją tytoniu w Polsce. W badaniach wykorzystano dane zgromadzone w systemie FADN (Farm Accountancy Data Network). Wyniki badań wykazały, że produkcja tytoniu jest prowadzona przez małe, wyspecjalizowane gospodarstwa, dla których ten kierunek produkcji jest podstawowym źródłem dochodów. Wyniki ekonomiczne badanych gospodarstw w znacznym stopniu zależały od pomocy państwa w postaci krajowych płatności uzupełniających dla plantatorów tytoniu. W kontekście zmian zachodzących we wspólnej polityce rolnej (WPR), a w szczególności tendencji do odłączania płatności od produkcji, uzależnienie to może znacznie utrudniać przystosowanie się do zmieniających się warunków funkcjonowania na wspólnotowym rynku.
Abstract	The paper aims to recognise the economical efficiency of tobacco producing farms. The research is based on data collected by FADN. Results of the research indicate that tobacco is being cultivated by small, specialized farms, for which such type of production constitutes the essential source of income. The paper argues that the state aid in the form of complementary national direct payments for tobacco farmers has an important effect on economical results of farms. This dependence could determine the significant difficulty in adaptation of tobacco farms to the new market situation, especially within the framework of the reformed CAP, especially with regard to the continuous trend in decoupling of direct payments.
Cytowanie	Figurski T. (2011) Efektywność ekonomiczna gospodarstw z produkcją tytoniu.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 98, z. 1: 32-39
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2011_n1_s32.pdf

Autor	Tomasz Rokicki
Tytuł	Wpływ zmiany zasad dotowania na chów i hodowlę owiec w Polsce i UE
Title	Influence of changes in subsidizing principles on the sheep breeding in Poland and in the EU
Słowa kluczowe	dotacja, pogłowie owiec, produkcja owczarska, mięso jagnięce
Key words	subsidy, sheep population, ovine production, lamb meat.
Abstrakt	Niższy poziom wsparcia w Polsce i innych krajach UE spowodował spadek pogłowia owiec. Niższe dochody z produkcji owczarskiej wpływały na rezygnację rolników z chowu owiec. W związku z tym produkcja owczarska w wielu krajach UE wymagała dodatkowego wsparcia krajowego. Z mniejszym pogłowiem owiec związana była niższa produkcją mięsa jagnięcego i wyższe jego ceny. W Polsce poziom wsparcia producentów owiec również obniżył się. Zmniejszyło się pogłowie i produkcja mięsa, a ceny utrzymywały się na podobnym poziomie od kilku lat. Produkcja owczarska wymaga więc większego wsparcia, gdyż zmiana sposobu dotowania przyczyniła się do spadku dochodów rolników i pogorszeniu się sytuacji całego sektora owczarskiego
Abstract	The influence of the changes in subsidizing principles on the sheep breeding in Poland and in the EU countries is presented. The lower level of support in Poland and in the other EU countries is influencing a reduction of sheep population. Growing costs of the means of production and a lack of financial liquidity have contributed to the liquidation of many flocks of sheep. The lamb meat production has been decreasing. Its imports and exports have stagnated. Production trends have been identical in Poland and in the EU countries. Ovine production requires subsidies from the state budget or other forms of support
Cytowanie	Rokicki T. (2010) Wpływ zmiany zasad dotowania na chów i hodowlę owiec w Polsce i UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 10(25), z. 1: 106-115
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2010_T10(25)_n1_s106.pdf

Autor	Roman Sass
Tytuł	Produkcja i dochody gospodarstw rolnych w województwie kujawsko-pomorskim po akcesji Polski do UE
Title	Production and incomes of farms in the Kujavian-Pomeranian province after Poland’s accession to the European Union
Słowa kluczowe	produkcja, dochody gospodarstw, koszty i intensywność produkcji, typ rolniczy gospodarstwa, inwestycje brutto i netto
Key words	production, incomes of farms, costs and intensity of production, agrarian farm’s type, gross and net investments
Abstrakt	W artykule zaprezentowano wyniki badań przeprowadzonych w gospodarstwach rolnych z województwa kujawsko-pomorskiego, które nieprzerwanie prowadziły rachunkowość Polski FADN w latach 2004-2008. Analizowano sytuację produkcyjno-dochodową oraz możliwości rozwoju gospodarstw zakwalifikowanych do następujących typów rolniczych: uprawy polowe, krowy mleczne, zwierzęta żywione systemem wypasowym, trzoda chlewna i gospodarstwa mieszane. Z przeprowadzonych badań wynika, że największe dochody uzyskały gospodarstwa trzodowe. We wszystkich analizowanych typach gospodarstw wskaźnik przyrostu środków trwałych był dodatni i wynosił średnio 4%, najwyższy był w gospodarstwach utrzymujących krowy mleczne (6,7%), a najniższy w gospodarstwach utrzymujących zwierzęta w systemie wypasowym (2,7%). Wyniki przeprowadzonych badań wykazały ponadto, że analizowane gospodarstwa można zaliczyć do gospodarstw rozwojowych.
Abstract	The paper aims to analyze how, after the accession to the European Union, the production and income situation of farms as well as the development opportunities of farms in the Kujavian-Pomeranian province developed after the accession to the European Union. In the article, there are presented results of studies of farms that ceaselessly run accountancy in frames of Polish FADN in the years 2004-2008. There are analyzed production and income activity and the development opportunities of farms classified to the following agrarian types: agriculture, milk cows., animals fed with pasturing system, pigs and mixed farms. From the conducted studies it results, that swine farms gained the highest incomes. Moreover, in all the analyzed types of farms the rate of fixed assets increment was positive and amounted on average 4,0%. The highest one was at farms breeding milk cows (6,7%), and the lowest at farms breeding animals in pasturing system (2,7%). The results of the conducted studies showed, that the analyzed farms may be rated among the developing farms.
Cytowanie	Sass R. (2010) Produkcja i dochody gospodarstw rolnych w województwie kujawsko-pomorskim po akcesji Polski do UE.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 218-230
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s218.pdf

Autor	Arkadiusz Artyszak
Tytuł	Zmiany na rynku cukru w Polsce po integracji z UE
Title	Changes in sugar market in Poland after the integration with the EU
Słowa kluczowe	cukier, Unia Europejska
Key words	sugar, EU.
Abstrakt	Praca przedstawia wybrane efekty zmian na rynku cukru w Polsce po integracji z UE. Produkcja cukru w Polsce od roku 2003/4 do 2009/10 zmniejszyła się o 15,3%, a limity produkcyjne o 7,5%. Integracja Polski z UE i wprowadzenie reformy rynku cukru wymusiło czterokrotne ograniczenie liczby pracujących zakładów. Mimo to odznaczają się one zbyt małą wydajnością przerobu w stosunku do fabryk we Francji i w Niemczech. Reforma rynku cukru spowodowała niewielkie obniżenie cen cukru, ale nie spowodowała potanienia słodyczy. Zniesienie przez UE ceł na importowany cukier po roku 2014/2015 spowoduje, że jego produkcja z buraków cukrowych w Polsce stanie się nieopłacalna.
Abstract	The work is focusing on selected effects of changes in sugar market in Poland after the integration with the EU. Sugar production in Poland between years 2003/4 and 2009/10 was reduced by about 15.3% and production limits by about 7.5%. Integration of Poland with the EU and implementation of the sugar market reform have forced a quadruple reduction in the number of working sugar plants. Yet they are still characterized by a too small processing capacity in relation to factories in France and in Germany. The reform of sugar market has caused small cuts in sugar prices, but it has not resulted in cheaper sweets. Abolishing the custom duties on imported sugar by the EU after year 2014/15 will cause the unprofitability of sugar production from sugar beet in Poland.
Cytowanie	Artyszak A. (2010) Zmiany na rynku cukru w Polsce po integracji z UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 10(25), z. 1: 5-12
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2010_T10(25)_n1_s5.pdf

Autor	Agata Wójcik
Tytuł	Koszty i dochodowość produkcji mleka w gospodarstwach krajów europejskich
Title	Costs and profitability of dairy farms in european union
Słowa kluczowe	gospodarstwa mleczne, produkcja mleka, koszty, przychody
Key words	dairy farms, milk production, costs, returns
Abstrakt	Przedstawiono kształtowanie się kosztów bezpośrednich produkcji mleka, kosztów pracy i ziemi, budynków, kwoty mlecznej oraz kosztów całkowitych. Najważniejszym źródłem przychodów w analizowanych gospodarstwach były przychody ze sprzedaży mleka. Dodatkowym źródłem przychodów była sprzedaż bydła, a także płatności bezpośrednie oraz pozostałe przychody. Artykuł dostarcza także informacji o dochodowości oraz progach rentowności badanych gospodarstw. Do przeprowadzenia badania wykorzystano dane z gospodarstw specjalizujących się w produkcji mleka zebrane dla Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Mleka (European Dairy Farmers) w 2008 roku.
Abstract	Costs, outputs and profitability of farms specializing in milk production in 2008 are analyzed in this paper. The analysis made by using European Dairy Farmers data. Research includes milk production, milk yield, milk price, direct costs of milk production, labour related costs, land costs, buildings costs, quota costs, milk and animal returns, farm income and break-even-points.
Cytowanie	Wójcik A. (2010) Koszty i dochodowość produkcji mleka w gospodarstwach krajów europejskich.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 1: 67-74
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n1_s67.pdf

Autor	Agata Wójcik
Tytuł	Wyniki ekonomiczne wybranych polskich gospodarstw mlecznych w latach 2006-2009
Title	Results of selected Polish dairy farms in 2006-2009
Słowa kluczowe	gospodarstwa mleczne, produkcja mleka, koszty, przychody
Key words	dairy farms, milk production, costs, returns
Abstrakt	W artykule przedstawiono kształtowanie się cen mleka, całkowitych kosztów produkcji mleka, kosztów bezpośrednich, kosztów pracy i ziemi, kosztów budynków, kosztów kwoty mlecznej oraz pozostałych kosztów w wybranych gospodarstwach polskich. Najważniejszym źródłem przychodów w analizowanych gospodarstwach były przychody ze sprzedaży mleka. Dodatkowym źródłem przychodów była sprzedaż bydła, a także płatności bezpośrednie oraz pozostałe przychody. Artykuł dostarcza także informacji o dochodowości oraz progach rentowności badanych gospodarstw. Do przeprowadzenia badania wykorzystano dane z wybranych gospodarstw polskich specjalizujących się w produkcji mleka zebrane dla Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Mleka (European Dairy Farmers) w latach 2006-2009.
Abstract	Costs, outputs and profitability of selected Polish farms specializing in milk production in 2006-2009 are analyzed in this paper. The analysis made by using European Dairy Farmers data. Research includes milk price, total costs of milk production, direct costs, labour related costs, land costs, buildings costs, quota costs, milk and animal returns, farm income and break-even-points.
Cytowanie	Wójcik A. (2010) Wyniki ekonomiczne wybranych polskich gospodarstw mlecznych w latach 2006-2009.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 4: 230-238
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n4_s230.pdf

Autor	Katarzyna Rudzińska, Adam Wąs
Tytuł	Źródła ryzyka dochodowego w produkcji trzody chlewnej – studium przypadku
Title	Income risk sources and risk management in pig production – case study
Słowa kluczowe	ryzyko dochodowe, ryzyko rynkowe, zarządzanie ryzykiem, produkcja trzody
Key words	income risk, market risk, risk management, pig production
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono szczegółową analizę czynników wpływających na ryzyko dochodowe na przykładzie dobranego celowo, wyspecjalizowanego, towarowego gospodarstwa trzodowego. Przy użyciu modelu symulacyjnego wykorzystującego metodę Monte Carlo określono poziom zmienności dochodu oraz wskazano jej źródła. Sporządzono szereg alternatywnych scenariuszy zakładających zastosowanie instrumentów ograniczających poziom ryzyka dochodowego. Wykazano znaczący wpływ ryzyka rynkowego (ceny prosiąt, paszy i żywca) na zmienność dochodu. Wdrożenie dostosowań w gospodarstwie polegających na rozpoczęciu produkcji prosiąt oraz wprowadzenie instrumentów rynkowych ograniczających wahania cen pasz i żywca prowadzi do znacznego ograniczenia ryzyka poniesienia straty oraz zwiększenia przeciętnych wartości osiąganego dochodu. Wskazuje to na dominującą rolę ryzyka rynkowego w analizowanym gospodarstwie.
Abstract	The paper aims at analysis of income risk factors based on specialized, big scale pig farm. Using simulation model based on Monte Carlo approach authors analyzed income volatility and its main sources. There were created number of scenarios assuming applying of income risk mitigation measures. Results shows significant share of market risk in creating income volatility. Applying on farm investments aiming to piglets’ self-sufficiency and using market measures for decreasing fatteners and feed prices volatility leads to noticeable decrease of income risk. It indicates dominant role of market risk in analyzed farm.
Cytowanie	Rudzińska K., Wąs A. (2010) Źródła ryzyka dochodowego w produkcji trzody chlewnej – studium przypadku.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 4: 210-220
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n4_s210.pdf

Autor	Ludosław Drelichowski
Tytuł	Uwarunkowania logistyczno-organizacyjne i technologiczne budowy produkcyjno-dystrybucyjnych sieci dla produktów ekologicznych
Title	Logistic, organizational and technological circumstances for building distribution and production networks of ecological products
Słowa kluczowe	produkty ekologiczne, przewaga konkurencyjna, bazy logistyczne, sieci produktów ekologicznych
Key words	ecological products, competitive advantage, logistic bases, ecological product networks
Abstrakt	Poszukiwanie nisz rynkowych na globalnym rynku jest zadaniem niezwykle trudnym, bowiem cel ten stawia sobie równocześnie wielu producentów żywności i firm agrobiznesu. Nisze rynkowe produktów ekologicznych poddane są wielu uwarunkowaniom związanym z szybkim okresem utraty szczególnych walorów jakościowych, zwłaszcza gdy oferta dotyczy produktów ekologicznych. Rozdrobnienie polskich gospodarstw rolnych i występujące warunki klimatyczne powodują, że w dużej skali może być realizowana produkcja i dystrybucja jaj klasy „0”, które mogą stanowić ofertę polskiego produktu ekologicznego determinowanego maksymalną koncentracją kur do 200 niosek/ha. Uznawana dotychczas za słabość systemową duża liczba drobnych gospodarstw pozwala oczekiwać, że zorganizowanie sieci koordynowanych przez integratorów baz logistycznych producentów jaj ekologicznych (80 000-120 000 gospodarstw) może decydować o występującej w polskich warunkach przewadze konkurencyjnej.
Abstract	Searching market niches in offer for global market is a very difficult task, because this goal include simultaneously several producers of food and agribusiness firms. Market niches of ecological products are determined by circumstances connected to very quick decreasing of quality advantages especially when the offer concerns ecological products. Frittering Polish farms and occurring climatic conditions are reason that it can be realized in a big scale manufacturing and distribution of eggs of “0” class. It can be an offer of Polish ecological products which limits maximum concentration of hens to 200 ones per hectare. Big number of small farms seeing up to now as systemic disadvantage let wait for organizing networks coordinated by integrators of logistic bases of ecological eggs producers in number between 80 000 and 120 000 farms what can decide competitive advantages under Polish circumstances.
Cytowanie	Drelichowski L. (2010) Uwarunkowania logistyczno-organizacyjne i technologiczne budowy produkcyjno-dystrybucyjnych sieci dla produktów ekologicznych.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 81-87
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s81.pdf

Autor	Jerzy Cieślik, Janusz Żmija
Tytuł	Sytuacja ekonomiczna gospodarstw mlecznych w województwie małopolskim
Title	Economic situation of dairy farms in Malopolska district
Słowa kluczowe	produkcja mleka, gospodarstwo mleczne, dochód z rodzinnego gospodarstwa rolnego
Key words	milk production, dairy farms, farms income
Abstrakt	Na podstawie danych z 57 gospodarstw rolnych położonych w różnych częściach woj. małopolskiego, specjalizujących się w produkcji mleka przedstawiono kształtowanie się dochodów rolniczych w 2009 roku. Dochody z rodzinnych gospodarstw rolnych zaprezentowano dla trzech grup gospodarstw wydzielonych według liczebności utrzymywanych krów mlecznych. Dochody przedstawiono w przeliczeniu na gospodarstwo, na osobę pełnozatrudnioną nieopłaconą oraz na 1 ha użytków rolnych. Sytuacja dochodowa gospodarstw mlecznych uwarunkowana była skalą produkcji. Im większa skala była produkcja mleka, tym wyższe dochody osiągały gospodarstwa. Wraz ze skalą produkcji rosła dochodowość ziemi oraz opłata pracy. Dochód zbliżony do parytetowego osiągały gospodarstwa z grupy 10-20 krów.
Abstract	Based on 57 investigated individual dairy farms of Malopolska district 3 groups of farms with different scale of production were determined. The first included farms with 2-5 milk cows, the second 5-15 milk cows and the third 10-20 milk cows. The work efficiency of employees (FWU) was determined by net added value of production. In the farms of the highest scale of production that value was more than two and a half higher than in the farms from group one and two. Also the value of income was determined according to production groups. The profit for the farms from the first group was about 9.2 thousand PLN, the second – 9.9 thousand PLN and in the third group – the biggest scale of production, it was 24.9 thousand PLN.
Cytowanie	Cieślik J., Żmija J. (2010) Sytuacja ekonomiczna gospodarstw mlecznych w województwie małopolskim.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 43-50
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s43.pdf

Autor	Ludwik Wicki
Tytuł	Zróżnicowanie przestrzenne wykorzystania postępu biologicznego w produkcji roślinnej w Polsce
Title	The level of use of biological progress in plant production in Poland and its spatial differentiation
Słowa kluczowe	postęp biologiczny, nasiona kwalifikowane, produkcja roślinna, zróżnicowanie regionalne rolnictwa
Key words	biological progress, certified seed, plant production, spatial differentiation of agriculture
Abstrakt	Celem opracowania jest określenie poziomu wykorzystywania postępu biologicznego w produkcji roślinnej w Polsce. Badania przeprowadzono dla 2009 r. i obejmowały 95% powierzchni zasiewów w Polsce. Stwierdzono, że materiał kwalifikowany odmian populacyjnych i hybrydowych był wykorzystywany na 22% powierzchni zasiewów w Polsce. Przy założeniu wymiany ziarna zbóż i sadzeniaków ziemniaka co 2 lata było to 29%, co 3 lata – 37%, a co 4 lata – 42%. Wykorzystanie nośników postępu biologicznego w produkcji roślinnej było najwyższe w 6 w południowo-zachodniej Polsce – przekraczało tam 30%. Mniej niż 15% udziału kwalifikatów w zasiewach było obserwowany w województwach: mazowieckim, lubelskim, małopolskim i podkar­packim. Ograniczenia wzrostu produkcyjności nie są więc związane tylko ze zbyt niskim zakresem wykorzystania postępu biologicznego, lecz mogą zależeć od inten­sywności i technologii produkcji, a także jej skali.
Abstract	The paper aims to analyze the level of utilization of biological progress in crop production in Poland. It shows that certified seeds were used on 22% of sowing area. It is more than observed for cereals separately (9%). If using of farm saved seeds for cereals and potato for 3 years were assumed, the share of sowing area with utilizing of modern biological assets are counted on 42%. Additionally the results indicate that the level of utilization of biological progress is strongly differentiated across provinces. In west and central provinces it was more than 20% whereas in east ones slightly over 10%. Thus the biological progress utilization in plant production in Poland is still on moderate level, but it can be counted as sufficient for at least 6 south-west and west prov­inces of Poland.
Cytowanie	Wicki L. (2010) Zróżnicowanie przestrzenne wykorzystania postępu biologicznego w produkcji roślinnej w Polsce.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 4: 221-229
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n4_s221.pdf

Autor	Katarzyna Brodzińska
Tytuł	Rozwój rolnictwa ekologicznego w Polsce na tle uwarunkowań przyrodniczych i systemu wsparcia finansowego
Title	Organic farming development in Poland in context of environmental conditions and financial support system
Słowa kluczowe	rolnictwo ekologiczne, uwarunkowania przyrodnicze, wsparcie finansowe.
Key words	organic farming, environmental conditions, financial support
Abstrakt	Celem pracy jest analiza uwarunkowań środowiskowych rozwoju rolnictwa ekologicznego w Polsce w aspekcie wsparcia tego systemu gospodarowania w ramach programu rolnośrodowiskowego. W analizach wykorzystano dane GUS, dane GIJHARS oraz dane ARiMR. Z przeprowadzonych analiz wynika, że rozwój rolnictwa ekologicznego jest przede wszystkim uzależniony od istniejących systemów wsparcia finansowego. Istnieje zatem potrzeba zróżnicowania systemów wsparcia finansowego w zależności od celu, który chcemy osiągnąć, w szczególności takich, jak ochrona walorów środowiskowych lub produkcja żywności ekologicznej.
Abstract	The aim of this article is to analyze the environmental conditions of organic farming in Poland with respect to its financial support in the agri-environmental programme. A comparative analysis was conducted using the statistical data from the State Statistical Office and GIJHARS as well as those from the Agency for Agriculture Restructuring and Modernisation. The analyses showed that the organic farming development depended on financial support. It is necessary to diversify the financial support system because of the aim which we want to achieve, in particular the environmental protection or the organic food production.
Cytowanie	Brodzińska K. (2010) Rozwój rolnictwa ekologicznego w Polsce na tle uwarunkowań przyrodniczych i systemu wsparcia finansowego.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 10(25), z. 2: 12-21
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2010_T10(25)_n2_s12.pdf

Autor	Paweł Kasztelan
Tytuł	Trwałość wielkoobszarowych przedsiębiorstw rolniczych
Title	Sustainability of large scale agricultural enterprises
Słowa kluczowe	cykl życia przedsiębiorstwa, wielkoobszarowe przedsiębiorstwa rolnicze, trwałość przedsiębiorstw
Key words	company life cycle, large scale agricultural enterprises, sustainability
Abstrakt	W opracowaniu omówiono cykl życia przedsiębiorstwa na podstawie studium przypadku wielkoobszarowego przedsiębiorstwa rolniczego. Szczegółowej analizie poddano nowy etap cyklu życia, który dla jednostek tego typu rozpoczął się po przeprowadzeniu przekształceń własnościowych w rolnictwie. Analizą objęto lata 1995-2009, w których badana jednostka znajdowała się w pierwszej fazie cyklu: narodzin i młodości. Specyfika rolnictwa, związana m.in. z długością cykli w połączeniu z dużą niestabilnością czynników zewnętrznych i wewnętrznych, wymuszała na badanej jednostce (ukierunkowanej na rozwój) konieczność ciągłego podejmowania procesów dostosowawczych. Omawiany podmiot został zaprezentowany również jako przykład trwałości wielkoobszarowego przedsiębiorstwa rolniczego, w którym produkcja rolnicza prowadzona była od 1497 roku.
Abstract	The paper presents the enterprise life cycle theory on example of the large scale agricultural company. The new stage of enterprise development, which started after the ownership transformation in agriculture, has been described in details. The research covers period since 1995 to 2009. The company under consideration was then at the first stage of the cycle - its youth. The specifics of agriculture connected with the cycle’s longitude, in combination with instability of the external and internal factors, enforced the researched company to continuous process of adjustment. The company under a study is also a good example of the sustainable unit, where the agricultural production continues since 1497.
Cytowanie	Kasztelan P. (2010) Trwałość wielkoobszarowych przedsiębiorstw rolniczych.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 4: 86-94
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n4_s86.pdf

Autor	Danuta Mierzwa
Tytuł	Miejsce sektora spółdzielczego w gospodarce narodowej Polski
Title	The position of the cooperative sector in the national economy of Poland
Słowa kluczowe	inwestycje, produkcja globalna, produkt krajowy brutto, spółdzielnia, zatrudnienie
Key words	investment, global production, gross national product, cooperative, employment
Abstrakt	Opracowanie przedstawia ocenę sektora spółdzielczego w gospodarce narodowej w Polsce w latach 1989-2008. W badanym okresie pozycja ekonomiczna przedsiębiorstw spółdzielczych w gospodarce uległa wyraźnemu osłabieniu. W ciągu 20 lat zmniejszył się bowiem ich udział w tworzeniu PKB z 9,5% w 1989 r. do 1,9% w 2008 r., produkcji globalnej z 11,0% do 1,5% oraz zatrudnieniu z 12,5% do 2,1%, a także nakładach inwestycyjnych z 18,7% do 1,8%. Pomimo wyhamowania tempa spadku tych kategorii ekonomicznych w ostatnich latach, nie można stwierdzić, że sytuacja sektora spółdzielczego jest ustabilizowana.
Abstract	The article presents the position of the cooperative sector in Poland’s national economy in the years 1989-2008. By analyzing four economic categories, such as the share of cooperatives in gross national product and global production as well as in employment and investment outlays one may claim that the economic position of the cooperative companies has been remarkably weakened. In the course of the last 20 years their share in GNP has decreased by 7.6 percentage points (from 9.5% in 1989 to 1.9% in 2008) and in global production – by 9.5 percentage points (from 11 % to 1.5%), in employment – by 10.4 PP (from 12.5% to 2.1%) and in investment outlays – by 16.9 percentage points (from 18.7% to 1.8%). Despite the fact that the speed of decrease in these economic categories has been reduced, one cannot claim that the situation of the cooperative sector has become stable.
Cytowanie	Mierzwa D. (2010) Miejsce sektora spółdzielczego w gospodarce narodowej Polski.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 181-185
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s181.pdf

Autor	Katarzyna Gutowska, Roman Kisiel
Tytuł	Unijna pomoc finansowa jako czynnik stymulujący przekształcenia w polskim rolnictwie po akcesji europejskiej
Title	Union financial assistance as the stimulating factor of transformation in polish agriculture after european accesion
Słowa kluczowe	produkcja rolnicza, Wspólna Polityka Rolna, wykorzystanie funduszy unijnych
Key words	agriculture production, Common Agriculture Policy, utilization of union funds
Abstrakt	Opracowanie zawiera ocenę wykorzystania wsparcia unijnego oraz skutków realizacji projektów na rzecz polskiego rolnictwa w pierwszym okresie programowania po akcesji Polski do UE. Ocenę wykonano na podstawie ankiet przeprowadzonych wśród 51 właścicieli gospodarstw rolnych z powiatów ciechanowskiego i działdowskiego. W opracowaniu przedstawiono opinie respondentów, dotyczące wpływu wsparcia unijnego na dynamikę procesów restrukturyzacyjnych i modernizacyjnych w polskim rolnictwie, poziom dochodów rolników oraz konkurencyjność gospodarstw. Po zakończeniu pierwszego okresu programowania, respondenci zauważyli znaczną popraw ę w wyposażeniu gospodarstw w maszyny oraz urządzenia rolnicze i dostosowaniu ich do wymogów sanitarno-weterynaryjnych UE (54% rolników z powiatu ciechanowskiego, 48% z powiatu działdowskiego). Zasilenie gospodarstw środkami unijnymi wpłynęło na intensyfikację działań w zakresie modernizacji budynków gospodarczych (odpowiednio 35 i 28%), zwiększenie skali i wydajności produkcji (odpowiednio 47, 48%), a tym samym przyczyniło się do obniżenia kosztów wytwarzania i poprawy sytuacji materialnej rolników (odpowiednio 66, 80%).
Abstract	This article aims to assess the advantages of European Union relief and results of projects implemented in Polish agriculture in the first accession period. Surveys were conducted in a group of 51 farmers from land ciechanowski and dzialdowski. The purpose of this research was to evaluate the farmers. opinion about the influence of: EU financial assistance on the dynamism of the process of restructure and modernization in Polish agriculture, the level of Polish farmers. income and farm competitiveness. After the first accession period farm owners noticed considerable improvement in farm equipment and sanitary- veterinary conditions (54% from ciechanowski, 48% from dzialdowski). EU financial aid resulted in modernization of farms buildings (35%, 28%), increase in scale and efficiency of agriculture production (47%, 48%), what took effect in reduction in production costs and better financial situation of Polish farmers (66%, 80%).
Cytowanie	Gutowska K., Kisiel R. (2010) Unijna pomoc finansowa jako czynnik stymulujący przekształcenia w polskim rolnictwie po akcesji europejskiej.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 1: 98-108
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n1_s98.pdf

Autor	Dionizy Niezgoda
Tytuł	Elastyczność produkcyjna i dochodowa procesu produkcji w towarowych gospodarstwach rolnych
Title	Production and income elasticity of production process in commodity farms
Słowa kluczowe	gospodarstwa rolne, skala produkcji, elastyczność produkcyjna i dochodowa, funkcja produkcji, skuteczność i sprawność zarządzania
Key words	agricultural holdings, scale of production, elasticity of production and income, production function, effectiveness and efficiency of management
Abstrakt	Wykorzystując funkcję Cobba-Duglasa, oszacowano elastyczność produkcji i dochodu względem zagregowanych czynników produkcji, tj. ziemi, pracy i kapitału, w towarowych gospodarstwach rolnych dla danych liczbowych zebranych w 2004 i 2007 roku dla potrzeb Polskiego FADN. W obu badanych latach wystąpiły korzyści skali. Produkcja (SE131) wywołana wzrostem o 1% nakładów badanych czynników, tj. ziemi (SE025), pracy (SE011) i kosztów ogółem (SE270), zwiększyła się w 2004 roku o 1,0845% a w 2007 roku o 1,0713%. Z kolei elastyczność dochodowa wyniosła 1,2246% w roku 2004 i 1,1363% w roku 2007 gdy nakłady czynników SE025, SE011 i SE270 zwiększono o 1 pp. Głównym czynnikiem określającym elastyczność produkcji i dochodu były koszty ogółem (SE270).
Abstract	The purpose of the presented paper was to conduct a comparative analysis of elasticity of relations between production factors (SE025, SE011 and SE270) in six economic size classes of farms and their performance measured by total production (SE131), as well as farm’s income (SE420). The formulated purpose was attained with the help of the Cobb- Douglas function. The data was gathered from 11689 farms that had been collecting data for the Polish FADN in 2007. The research results reveal that the farms within the class up to 4 ESU experienced the disadvantages of production scale while the rest of the farms experienced the advantages of scale. The level of coefficients of production elasticity in relation to the factors in most farms classes was lower than the level of coefficients calculated on the assumption of farms’ income being a dependent variable. The share of particular factors in the impact on the level of farms’ elasticity in relation to their economic power was different as well.
Cytowanie	Niezgoda D. (2010) Elastyczność produkcyjna i dochodowa procesu produkcji w towarowych gospodarstwach rolnych.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 186-196
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s186.pdf

Autor	Aldona Zawojska
Tytuł	Zatrudnienie zagranicznej siły roboczej w rolnictwie i przetwórstwie spożywczym na przykładzie zatrudnienia polskich pracowników w wybranych krajach UE
Title	Foreign labour employment in agriculture and food processing illustrated by the example of Polish workers employment in the selected EU countries
Słowa kluczowe	mobilność pracy, sektor rolno-żywnościowy, Unia Europejska, Polska
Key words	labour mobility, agri-food sector, European Union, Poland
Abstrakt	Artykuł przedstawia migracje obywateli polskich w kontekście mobilności siły roboczej w ramach UE. Po rozszerzeniu Wspólnoty w 2004 r. Polska stała się głównym krajem wysyłającym migrantów do innych państw regionu. Najważniejszymi miejscami docelowymi dla polskiej siły roboczej są Wielka Brytania i Irlandia, które otworzyły dla niej swoje rynki pracy w 2004 r., oraz Niemcy, wciąż utrzymujące restrykcje. Skupiono się na zatrudnieniu Polaków w rolnictwie i przetwórstwie spożywczym wymienionych krajów, gdzie ich obecność jest ważna i zauważalna. Wyniki badań sugerują, że zarówno produkcja rolnicza, jak też przetwórstwo żywności w tych krajach są w dużym stopniu uzależnione od podaży pracy oferowanej przez obywateli nowych krajów członkowskich UE. Polscy robotnicy odgrywają dużą rolę i są pożądani przez pracodawców w niemieckim, brytyjskim i irlandzkim sektorze rolno-żywnościowym. Przyczyniają się do złagodzenia niedoborów podały rodzimej siły roboczej, wynikających z gorszego statusu zawodowego oraz znacznie niższego wynagrodzenia w porównaniu z innymi sektorami gospodarki narodowej. Ponadto, do kluczowych czynników determinujących popyt na pracę Polaków należą relatywnie wysoka etyka pracy, wydajność oraz solidność w porównaniu z krajowymi pracownikami.
Abstract	This paper looks at migration of Polish citizens in the context of intra-EU labour mobility. Since the 2004 EU enlargement Poland has become the main migrant-sending country in the region. Polish labour migration concentrates in the United Kingdom and Ireland which opened their labour markets right after Poland’s accession, as well as in Germany, which restricts access to its labour market for workers from Poland. The focus is on two branches f economy in which many Polish migrants work, i.e. agriculture and food processing. The study results suggest that in the three examined countries those industries are heavily reliant on migrant, especially seasonal, workers from the new EU member states. Polish migrant workers are of great importance to the German, Irish and British agriculture and food processing and they are in demand. They mitigate the effects of domestic labour shortages resulting from a low work status and wages significantly lower than in the other sectors of national economy. Important determinants of Polish workers recruiting in agriculture and food processing are also their relatively high work ethic, productivity and reliability when compared with those of domestic workers.
Cytowanie	Zawojska A. (2009) Zatrudnienie zagranicznej siły roboczej w rolnictwie i przetwórstwie spożywczym na przykładzie zatrudnienia polskich pracowników w wybranych krajach UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 9(24), z. : 202-215
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2009_T9(24)_n_s202.pdf

Autor	Wojciech Ziętara
Tytuł	Tendencje zmian w produkcji mleka w Polsce
Title	Tendencies in changes of milk production in Poland
Słowa kluczowe	produkcja towarowa, gospodarstwa mleczne, pogłowie krów, produkcja mleka, wydajność mleczna krów, zróżnicowanie regionalne, ceny skupu mleka
Key words	market production, dairy farms, stock of cows, production of milk, milk yield, regional disparity
Abstrakt	Przedstawiono zmiany w strukturze towarowej produkcji rolniczej, w tym produkcji zwierzęcej, w pogłowiu krów mlecznych, w poziomie produkcji mleka i w skupie. Stwierdzono znaczny spadek pogłowia krów w latach 1990-2007 (o 43%), spadek produkcji mleka o 23,6%, przy jednoczesnym wzroście wydajności mlecznej krów o 36%. Stwierdzono także znaczne zróżnicowanie terytorialne pogłowia krów i produkcji mleka. Ponad 55% produkcji mleka skoncentrowane jest w czterech województwach: podlaskim, mazowieckim, wielkopolskim i łódzkim.
Abstract	The paper presents changes at market production in agriculture, including animal production, changes in stock of cows, level of milk production and sales. Considerable decrease of stock of cows in 1990 - 2007, about 43,2% has been recorded, however decrease of milk production was 23,6% and simultaneous growth of milk yield about 36%. Considerable territorial disparity stock of cows and production of milk, has been observed in the same time. Over 55% production of milk is concentrate in four provinces: podlaskie, mazowieckie, wielkopolskie, lodzkie.
Cytowanie	Ziętara W. (2009) Tendencje zmian w produkcji mleka w Polsce.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 1: 27-35
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n1_s27.pdf

Autor	Agnieszka Borowska
Tytuł	Przemiany na rynku napojów alkoholowych w Polsce w latach 1990-2007
Title	Changes in the alcohol beverages market in Poland in the period of 1990-2007
Słowa kluczowe	napoje alkoholowe, piwo, wino, wódka, produkcja, konsumpcja
Key words	alcoholic beverages, beer, wine, spirit, production, consumption
Abstrakt	W Polsce jednymi z ważniejszych branż są te związane z przemysłem alkoholowym. Piwo oraz wódka zajmują główne miejsce zarówno w produkcji jak i konsumpcji, stanowiąc zwłaszcza w tej pierwszej łącznie około 90% wartości sprzedaży w rynku. Analiza zmian po stronie podażowej i popytowej wykazała w badanym okresie nie jednokierunkowe przemiany. Niewątpliwie wzrasta znaczenie i pozycja piwa a spada alkoholi mocnych, wysokoprocentowych, w konsumpcji Polaków.
Abstract	One of the most important industry branches in Poland is the alcohol industry. Beer and vodka are the main part of Polish production and consumption. An analysis of changes in production and consumption of alcoholic products shows their changing trends in the period of 1990-2007. In the last years it shows a distinctly growing trend of production and consumption of beer and a decreasing one of liquor consumption up to 1997 and a small stabilization thereafter
Cytowanie	Borowska A. (2009) Przemiany na rynku napojów alkoholowych w Polsce w latach 1990-2007.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 9(24), z. : 15-26
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2009_T9(24)_n_s15.pdf

Autor	Andrzej Parzonko
Tytuł	Stan i kierunki zmian w produkcji mleka na świecie
Title	The state and the tendencies of changes in production of milk in the world
Słowa kluczowe	produkcja mleka, spożycie mleka, rynek mleka w Chinach i Indiach
Key words	milk production, milk consumption, dairy market in China and India
Abstrakt	Celem opracowania jest przedstawienie zmian w produkcji, spożyciu oraz wymianie międzynarodowej produktami mlecznymi na świecie w latach 1985-2007. Dodatkowo przedstawiono przewidywania różnych organizacji w zakresie zmian na rynku mleka w latach następnych. Z przedstawionych danych wynika, że produkcja mleka na świecie, w ciągu analizowanych 23 lat, wyraźnie zwiększyła się. Ciągle jednak jest mniejsza w stosunku do potencjalnych możliwości spożycia przetworów mlecznych i jest to czynnik dający nadzieję na rozwój gospodarstw mlecznych i mleczarni na świecie.
Abstract	The aim of this article is to present the situation of the dairy market in the world (milk production, milk consumption, international exchange milk products) in the years 1985-2007. Additionally there were introduced prognoses of different organizations in range of changes on market of milk in next period. Milk production in the world was developing very dynamically. In 1985-2007 milk production increased from 508 to 676 million tone, however milk consumption per capita did not increase. Presented results suggest that milk production is lower in relation to the potential consumption. Therefore, economically efficient dairy farms in the world have still large development opportunities.
Cytowanie	Parzonko A. (2009) Stan i kierunki zmian w produkcji mleka na świecie.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 1: 16-26
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n1_s16.pdf

Autor	Andrzej Parzonko, Nataliya Sulyma
Tytuł	Stan i kierunki zmian na rynku mleka Ukrainy
Title	Directions for change of the Ukrainian dairy market
Słowa kluczowe	produkcja i przetwórstwo mleka, tendencje zmian na rynku mleka Ukrainy
Key words	milk production, milk procession, the tendencies of change on the Ukrainian milk market
Abstrakt	Celem artykułu jest przedstawienie zmian na rynku mleka Ukrainy w latach 2000-2008 oraz prezentacja tendencji jego rozwoju. Produkcja mleka ustabilizowała się po wyraźnym spadku w latach dziewięćdziesiątych. Odbywa się ona głównie w gospodarstwach chłopskich, dysponujących 1-2 krowami. Gospodarstwa farmerskie wycofują się z tej produkcji. Następuje proces koncentracji w przemyśle mleczarskim, głównie przez przejmowanie rodzimych przedsiębiorstw przez kapitał zagraniczny (głównie rosyjski). Zwiększa się eksport produktów mlecznych z Ukrainy, głównie sera. Szacuje się, że w 2009 roku Ukraina znajdzie się w grupie państw o największym eksporcie produktów mlecznych na świecie (w pierwszej piątce).
Abstract	The article focuses on the Ukrainian dairy market and is analyzing and outlining the tendencies for change that has been evident in the years 2000-2008. It shows that milk production tends to stabilizing after the noticeably decrease since 1990th . The Ukrainian dairy industry continues to rely on Ukrainian households for supplying the majority of raw milk. Currently 1-2 of dairy cows are kept in private households. Some agricultural farmers gave up their livestock breeding business and started with crop production. The process of milk processing sector concentration is taken place (mainly as a result of foreign ownership alliances building). The export of dairy products from Ukraine (mainly the export of cheese) has been growing over the 2000-2008. It is expected that in 2009 Ukraine will take the 5-th place among the most important exporters of milk products in the world.
Cytowanie	Parzonko A., Sulyma N. (2009) Stan i kierunki zmian na rynku mleka Ukrainy.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 1: 130-140
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n1_s130.pdf