Wydział Nauk Ekonomicznych SGGW w Warszawie

57 wyników
[1-20] [21-40] [41-60]

21.

Annals of Marketing Management and Economics, 2015

Urbánné Treutz Á. Factors influencing quality of life and life satisfaction in Hungary

22.

Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2014

Stefaniak M., Szymańska E. Znaczenie ruchu przygranicznego w rozwoju społeczno-gospodarczym gmin wschodniej Polski

23.

Strefa podmiejska Warszawy. Wybrane zagadnienia, 2014

Chrzanowska M., Drejerska N., Pomianek I. Strefa podmiejska Warszawy. Wybrane zagadnienia

Autor	Mariola Chrzanowska, Nina Drejerska, Iwona Pomianek
Tytuł	Strefa podmiejska Warszawy. Wybrane zagadnienia
Title	Warsaw suburban zone. Selected issues
Słowa kluczowe	obszary wiejskie, rynek pracy, przedsiębiorczość, kapitał ludzki, rozwój, strefa podmiejska, województwo mazowieckie, suburbanizacja
Key words	rural areas, labour market, entrepreneurship, human capital, development, suburban area, Mazovia region, suburbanisation
Abstrakt	Gminy podmiejskie Warszawy wybrane do badań są niewątpliwie obszarem intensywnych przemian społeczno-gospodarczych. Ta kumulacja procesów rozwojowych, rozlewanie się zjawisk charakterystycznych dla miast, powoduje, że badany obszar jest niezwykle interesujący z poznawczego punktu widzenia. Jednocześnie zachodzące zmiany są tak kompleksowe i wielowątkowe, że trudno wyodrębnić, co dokładnie powinno być przedmiotem badań – jeden wątek pociąga za sobą kilka niemniej interesujących następnych kwestii. W tej sytuacji pozostaje mieć nadzieję, że zaprezentowane wyniki badań przedstawiają zarówno ogólne tło zmian, jak i konkretne elementy rzeczywistości, jak np. powiązania funkcjonalne pomiędzy stolicą a jej obszarem podmiejskim w zakresie rynku pracy. Ponadto wydaje się, że wartością dodaną przeprowadzonych badań jest uwzględnienie zarówno działalności samorządów lokalnych, jak i małych oraz średnich przedsiębiorstw zlokalizowanych na badanym obszarze, jak również mieszkańców, ich sytuacji i opinii nt. zachodzących procesów. Badany obszar scharakteryzowano przy wykorzystaniu metod statystycznych. Wykorzystując miernik BZW, pogrupowano 30 gmin podmiejskich Warszawy na trzy klasy: o najwyższym, średnim i najniższym poziomie rozwoju. Do pierwszej grupy zostały zakwalifikowane: Lesznowola, Michałowice, Nadarzyn, Raszyn, Nieporęt, Izabelin, Stare Babice. Z wyjątkiem Nadarzyna, wszystkie gminy tej grupy graniczą bezpośrednio z Warszawą. Co więcej, oprócz Nieporętu, są to gminy położone po lewej stronie Wisły. Wskazuje to na najsilniejsze rozwojowe oddziaływanie Warszawy na gminy bezpośrednio z nią sąsiadujące, co więcej oddziaływanie ukierunkowane na stronę zachodnią miasta. W następnej grupie, 14 gmin stanowiło swoisty obszar przejściowy – najczęściej niegraniczący bezpośrednio z Warszawą, ale o silnym odziaływaniu miasta na procesy społeczno-gospodarcze tam zachodzące. Pozostałych 9 gmin to jednostki peryferyjne z punktu widzenia przyjętego obszaru badań, najdalej położone od stolicy, ale wciąż zaliczane do strefy podmiejskiej Warszawy. Wyniki badań empirycznych przeprowadzonych w urzędach gmin strefy podmiejskiej Warszawy wskazują na fakt, że w większości ankietowanych jednostek samorządu terytorialnego opracowano strategie rozwoju. Może to świadczyć o świadomości władz w zakresie pobudzania aktywności zarówno własnej, jak i mieszkańców oraz przedsiębiorców, inwestowania w poprawę składników infrastruktury, jakości życia mieszkańców, ułatwiania startu działalności gospodarczej. Jednocześnie fakt posiadania strategii rozwoju może też być jedynie spełnieniem technicznego warunku koniecznego np. w przypadku ubiegania się o wsparcie finansowe ze środków europejskich. Cele zapisane w strategiach były realizowane, aczkolwiek z uwagi na ograniczone środki finansowe wdrażanie strategii sprawiało trudności niektórym gminom (głównie o niskim poziomie rozwoju). Gminy (z kilkoma wyjątkami) były raczej aktywne w zakresie wykorzystania środków z Unii Europejskiej. Mimo to uskarżano się na skomplikowane procedury aplikowania oraz na nie zawsze korzystne dla gmin strefy podmiejskiej Warszawy warunki przyznawania dofinansowania do projektów (dochody per capita). Z reguły projekty były przygotowywane przez pracowników gminy, rzadko przez ekspertów zewnętrznych. Jako mocne strony gminy wskazywano przede wszystkim bliskość stolicy i dogodne połączenia komunikacyjne z innymi, większymi miastami, wysoki poziom infrastruktury technicznej, a także wolne tereny, które mogą zostać wykorzystane pod inwestycje. Jak wynika z charakterystyki mocnych stron, strefa podmiejska Warszawy charakteryzuje się nie tylko korzystnym układem infrastruktury drogowej i wolnymi przestrzeniami inwestycyjnymi, lecz w znacznej części także wysokimi walorami przyrodniczymi. Walory te mogą stanowić zarówno czynnik zachęcający, jak i ograniczający swobodę gospodarowania. Zdaniem ponad połowy władz gminnych, obszary przyrodniczo-chronione na terenie gminy stanowią szansę dla rozwoju przedsiębiorstw. Warunki te sprzyjają turystyce i rekreacji podmiejskiej, weekendowej lub biznesowej (organizacja konferencji w zielonym otoczeniu, a jednocześnie blisko Warszawy, np. Serock). Wyniki badań w przedsiębiorstwach wskazują, że na rynku lokalnym działalność koncentrowało 55% badanych jednostek. Ankietowani z gmin o niskim poziomie rozwoju, częściej niż pozostali, wykraczali zasięgiem działalności poza rynek lokalny – co wynikać mogło z potrzeby zwiększenia niewystarczającego popytu na swoje produkty i usługi. W opinii ankietowanych, najważniejszymi czynnikami decydującymi o lokalizacji przedsiębiorstw były: dogodne położenie w stosunku do odbiorców oraz chłonność rynku lokalnego lub regionalnego. Bliskość Warszawy została wskazana jako istotny czynnik lokalizacyjny w co czwartym przedsiębiorstwie. Podczas podejmowania decyzji o lokalizacji przedsiębiorstwa zwracano także uwagę na koszty związane z wynajęciem, zakupem lub budową lokalu. Z kolei w ramach podsumowującego pytania nt. postrzegania gminy, w której badane firmy miały swoją siedzibę, jako mocną stronę respondenci wskazywali bliskość Warszawy oraz dogodne połączenia komunikacyjne ze stolicą oraz innymi, większymi miastami, rozbudowaną infrastrukturę techniczną, ciągły rozwój gminy (związany m.in. ze stałym wzrostem liczby ludności w efekcie migracji oraz dużej liczby urodzeń) i odpowiednie warunki do rozwoju przedsiębiorczości. Jako słabe strony wskazywano: słabą infrastrukturę techniczną, wysokie koszty i inne trudności prowadzenia działalności gospodarczej (np. brak wsparcia ze strony władz gminnych, brak usług doradczych), a także zbyt duże natężenie ruchu i związane z nim zanieczyszczenie środowiska oraz słabą komunikację drogową. Należy w tym miejscu zauważyć, że pewne czynniki były wskazywane zarówno w grupie mocnych, jak i słabych stron. Badani przedsiębiorcy mieli bowiem tendencję do oceny infrastruktury technicznej przez pryzmat swojego najbliższego otoczenia, np. konkretnej drogi dojazdowej do swojej firmy. W związku z tym uzyskane odpowiedzi były bardzo zróżnicowane i to co dla jednych było zaletą, np. zbudowanie drogi w ich bezpośredniej okolicy, dla innych nie miało znaczenia. Znaczna część przeprowadzonego badania pierwotnego w gospodarstwach domowych strefy podmiejskiej Warszawy dotyczyła powiazań funkcjonalnych pomiędzy stolicą a otaczającym ją obszarem w wymiarze rynku pracy. Sytuacja badanej populacji mieszkańców jest stosunkowo dobra; charakteryzuje ją zarówno wysoki wskaźnik aktywności zawodowej, jak i wysoki wskaźnik zatrudnienia. Generalnie więc bliskość rozwiniętego rynku pracy, jakim jest stolica, jak również jej bezpośrednie otocznie sprzyja aktywności zawodowej mieszkańców strefy podmiejskiej. Ta dobra sytuacja przyciąga też nowych mieszkańców zarówno z innych części regionu, jak i z samej Warszawy. Jak pokazały wyniki badań, nowo osiedlający się mieszkańcy to osoby młode, dobrze wykształcone, o relatywnie wysokich dochodach. Procesy te niewątpliwie prowadzą do zwiększenia potencjału ludzkiego badanych obszarów, wpisując się w dyskusję zarówno teoretyków, jak i praktyków nt. endogenicznych czynników wzrostu gospodarczego, równocześnie powodują jednak zwiększoną presję w wielu wymiarach. Jednym z nich są kwestie środowiskowe – rozwój funkcji mieszkaniowej wymaga kolejnych terenów przeznaczonych na ten cel. Są to w znakomitej większości inwestycje prywatne, dla których po wzrastających cenach, ale jednak znajdowane są kolejne obszary, np. dotychczasowe grunty rolne. Natomiast biorąc pod uwagę fakt, że są to najczęściej osoby dojeżdżające do pracy, to niewątpliwe wyzwaniem jest zapewnienie odpowiedniej infrastruktury w tym zakresie. Nowi migranci dojeżdżają na ogół własnymi samochodami, powodując znaczne obciążenie dróg wjazdowych do miasta. Prezentowane wyniki badań wyraźnie wskazują na brak atrakcyjnej oferty komunikacji publicznej dla tej grupy. Uzyskane rezultaty badań pozwalają również na identyfikację zjawisk, które nie są typowe tylko dla mieszkańców strefy podmiejskiej. Zjawiska te są częścią ogólnopolskich czy nawet ogólnoświatowych tendencji na rynku pracy. Co więcej, wydają się potwierdzać, że pomimo relatywnie lepszej sytuacji na rynku pracy w okolicy dużego miasta, strefa podmiejska nie jest obszarem wolnym od problemów spotykanych gdzie indziej. Należy w tym miejscu wspomnieć przede wszystkim o wynikach badań wskazujących na niestabilność zatrudnienia, szczególnie wśród osób młodych, też dobrze wykształconych oraz na istnienie szarej strefy – zatrudnianie pracowników bez formalnej umowy. Wyniki otrzymane za pomocą jednej z metod statystycznych – klasycznej analizy korespondencji – pozwalają na odniesienie się do przywoływanego w teorii kapitału kreatywnego. Wskazują bowiem na istnienie zależności pomiędzy wykształceniem wyższym a dużą i pełną samodzielnością pracy, wykształceniem średnim a średnim poziomem samodzielności oraz wykształceniem zasadniczym zawodowym i niskim poziomem samodzielności wykonywanej pracy. Ponadto przeprowadzona analiza pozwoliła wyodrębnić grupę przedsiębiorców, charakteryzujących swoją pracę jako w pełni samodzielną i kreatywną, przy czym wskazywali najczęściej własny pomysł jako początek aktywności zawodowej wykonywanej w trakcie badania. Biorąc pod uwagę fakt, że rynek pracy odgrywa znaczącą rolę w procesach formowania funkcjonalnych obszarów miejskich, otrzymano również istotne wyniki w zakresie aktywności zawodowej mieszkańców strefy podmiejskiej. Przeprowadzona analiza korespondencji pozwoliła na wyodrębnienie grupy „młodych migrantów” – z wyższym wykształceniem, którzy przeprowadzili się w ostatnim okresie (w latach 2005–2012); ich dochód przekraczał 2000 zł netto miesięcznie na osobę w rodzinie. Dominowali w tej grupie ludzie młodzi – 51% z nich nie przekroczyło 36. roku życia. Blisko 90% ankietowanych w tej grupie to pracownicy najemni dojeżdżający codziennie do pracy do Warszawy, przy czym ich średni czas dojazdu to godzina. Wyodrębniona została też grupa przedsiębiorców, którzy pracowali w miejscu zamieszkania; to głównie osoby od 36 do 55 lat (71% respondentów w tym wieku). Ponadto to osoby mieszkające w danym miejscu od urodzenia bądź ludność napływowa, ale o znacznie dłuższym czasie zamieszkania niż „młodzi migranci”. Prowadzi to do ciekawej konkluzji nt. tendencji do prowadzenia małej firmy na danym obszarze raczej przez osoby zakorzenione lokalnie. Pomimo zidentyfikowanych problemów, sytuacja badanej populacji mieszkańców obszarów podmiejskich wydaje się być podstawą do budowania pozytywnego wizerunku. Mała skala bierności zawodowej, posiadanie dodatkowych kwalifikacji (nabytych w trakcie kształcenia formalnego, ale też nieformalnego w przypadku osób o niższych poziomach wykształcenia), kreatywność przedsiębiorców, elastyczność (przynajmniej deklarowana) w grupie osób niepracujących, a poszukujących zatrudnienia wskazuje na faktycznie istniejące potencjały endogeniczne badanych gmin; potencjały trudne bądź niemożliwe do zidentyfikowania na podstawie danych statystycznych, a widoczne w badaniach jakościowych. Co więcej, wskazane potencjały są generalnie dostrzegane przez władze lokalne i przedsiębiorców, ale równocześnie w hierarchii mocnych stron zdecydowanie stawiane są za czynnikami wynikającymi z uwarunkowań czysto geograficznych czy infrastrukturalnych, które można by określić jako „twarde” determinanty rozwoju społeczno-gospodarczego. Niemniej jednak, w opinii zespołu autorskiego, ta jakościowa identyfikacja „miękkich” potencjałów strefy podmiejskiej największego miasta w Polsce jest mocną stroną i ważnym wynikiem całego procesu badawczego podsumowanego niniejszą publikacją.
Abstract	This volume traces selected issues of economic and social development in the Warsaw suburban zone. It was elaborated as a part of the project entitled “Economic and social determinants of rural areas development of the Mazovia region in the suburban and external zone of Warsaw”, No N N114 145240, financed by the National Science Centre (Poland). The main purpose of the research was to identify and deeply characterize economic and social processes observed in rural areas of the Warsaw suburban zone. Specific objectives included: (1) diagnosis of a development level of selected communes in comparison with the whole region and identification of their diversification, (2) determination of demographic and economic potential of the Warsaw suburban zone inhabitants, especially from a perspective of a human capital level, (3) research on specificity of the Warsaw suburban zone inhabitants’ situation on the labour market, including a scale of economic inactivity, unemploymentand employment in the group of respondents, and in particular commuting to Warsaw as a central city of the functional region, (4) identification of conditions of enterprises that function there, as well as reasons and directions of diversification of their activities, (5) determination of a role of local self-government and other institutions in fostering and promoting entrepreneurship in rural areas and evaluation of local self-government activities in applying for and using the European Union support. The empirical research was conducted in rural households, enterprises and local self-governmental units in 30 rural and rural-urban communes around Warsaw, which were identified as the Warsaw suburban zone basing on the methodology of Korcelli and Śleszyński [Korcelli P. and Śleszyński P., 2011: Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 – projekt z 25 stycznia 2011 roku, delimitacja opracowana wcześniej na potrzeby programu ESPON] as well as Bański [Bański J. (ed.), 2009: Analiza zróżnicowania i perspektywy rozwoju obszarów wiejskich w Polsce do 2015 roku. Studia Obszarów Wiejskich tom 16, PTG, IGIPZ PAN, Warsaw; typology of communes according to the impact ranges (development of urban functions)]. Finally, the research included questionnaire interviews in 800 households (2215 adult participants), 221 micro and small enterprises as well as postal questionnaire in 30 local self-government offices. Research results show that the analysed suburban communes of Warsaw are an area of an intense socio-economic transformation. However, the multi-threaded nature of these changes makes the authors present a reduced general background of the changes. Moreover, the authors hope that provided examples, such as functional connections between the capital city and its suburban area in the labour market, are a good illustration of the changes. Especially as these changes are presented at the same time from the perspective of three key groups: local self-government, inhabitants and entrepreneurs. The studied area was characterized using some statistical methods. The use of the relative development level measure (BZW) made it possible to group investigated 30 communes in three development classes: the highest, medium and the lowest one. The first group included: Lesznowola, Michałowice, Nadarzyn, Raszyn, Nieporęt, Izabelin, and Stare Babice. With the exception of Nadarzyn, all these communes directly border Warsaw. Furthermore, apart from Nieporęt, these communes are situated on the left bank of the Vistula river. This indicates the strongest development impact of Warsaw on directly neighbouring communes as well as the impact oriented towards the west of the city. The next group of 14 communes constituted a specific area of transition – usually not directly bordering Warsaw but with strong impact of the city on socio-economic processes taking place there. The remaining 9 communes are peripheral units in the investigated area, being the farthest away from Warsaw but still included in the suburban zone. According to research results, majority of local self-governments had development strategic documents. This may indicate the authorities’ awareness of the role of stimulating inhabitants’ and entrepreneurs’ activity as well as their own investments in improving infrastructure assets, quality of life and facilitating business start. At the same time, providing a development strategy may also be only the fulfilment of a technical precondition – for example, in the case of applying for the European Union funds. The communes authorities (with some exceptions) were rather active in applying for the support. Nevertheless, they complained about complicated procedures of applying and sometimes detrimental conditions for granting funds for projects to the Warsaw suburban zone communes (per capita income). In the opinion of representatives of local self-government offices, the strengths of the Warsaw suburban area include: a convenient system of road infrastructure and accessible investment area. Additionally, there are large areas of communes characterized by high natural values. These values can be both stimulating as well as limiting possibilities of economic activities. According to more than a half of the local authorities, the natural environment provides a great opportunity for development of weekend or business tourism (for example conference and professional meetings with a quiet and peaceful atmosphere close to nature in Serock). Entrepreneurs focused their activity mostly on the local market. The respondents from communes with a low level of development, more frequently than others, came out beyond the local market – which could be a result of their need to increase insufficient demand for their products and services. In their opinion, the most important factors determining the firm location included: proximity to customers and local or regional market capacity. The neighbourhood of Warsaw was identified as an important factor in every fourth company. The most important strengths included: proximity to Warsaw, good transport connections with the capital city and othermajor cities, developed technical infrastructure, continuous development of communes (related, inter alia, to constant growth of the population as a result of migration and high birth rates) as well as appropriate conditions for entrepreneurship development. They also pointed out some weaknesses: poor technical infrastructure, high costs and other difficulties in doing business (e.g. lack of support from the local authorities, lack of advisory services), too much traffic, pollution and poor road communications. It should be noted that some factors were indicated as both the strengths and the weaknesses. The entrepreneurs had a tendency to assess the technical infrastructure through the lens of their immediate environment, such as a particular driveway to a firm. Therefore, the responses were very diverse, and what for some respondents was an advantage, for others did not matter at all. The situation of inhabitants on the labour market was relatively good. It was characterized by high rates of either professional activity or a high rate of employment. Therefore, proximity of the developed labour market (the capital city) as well its immediate environment promote professional activity of the suburban inhabitants. It attracts new people both from other parts of the region and from Warsaw as well. As shown by the results, the newly settled inhabitants were young, well-educated, with a relatively high level of income. These processes undoubtedly lead to an increase of human potential of the examined areas and reflect a discussion of both theorists and practitioners on endogenous growth factors. Though, these changes also increased pressure in many dimensions. Firstly, environmental issues should be considered. The development of the residential function requires more land for this purpose. New residential areas are usually private investments using for example previous agricultural land, but with increasing prices year by year. Secondly, the provision of appropriate infrastructure to people commuting to work every day is another challenge. New migrants usually use their own cars, causing a significant traffic jams on the way to Warsaw. The results clearly indicate no attractive offers of public transport in this case. These results also allow to identify some phenomena that are typical not only of the residents of the suburban zone. These phenomena are a part of national or even global trends in the labour market. Furthermore, they seem to confirm that, despite the relatively better labour market situation in the area of a big city, the suburban zone is not free from problems encountered elsewhere. Here, we should remember about job insecurity, especially among young, well-educated people, and the existence of the shadow economy – hiring workers without any formal contract. Conclusions drawn basing on one of statistical methods (a classical correspondence analysis) allow to refer to a concept of creative capital. They prove a relationship between having a tertiary education attainment and significant or full independence in the workplace, secondary education and a medium level of independence as well as vocational education and a low level of independence in the workplace. Moreover, the conducted analysis allowed to distinguish a group of entrepreneurs who perceived their work as fully creative and independent; they also stressed their own ideas as the beginnings of their present professional activities. Taking into account the fact that the labour market plays an important role in forming the functional city areas, the research results also allow to draw some significant conclusions in this aspect. The correspondence analysis allowed to distinguish a group of “new migrants” with tertiary education attainments, who moved recently (2005–2012) and who can be characterized by a relatively high income level (more than 2000 zlotys net per person in a household). The majority of them were young people (71% were 36 years old or younger). They usually commuted to Warsaw every day and it took them one hour on average to get to the workplace. There was also a group of entrepreneurs who mainly ran their businesses at the place of living. Usually they had lived there since their birth or moved but considerably earlier than “new migrants”. It leads to an interesting conclusion about running a company rather by people locally rooted. Despite the problems, the situation of the suburban population seems to be quite advantageous. The small scale of inactivity, additional qualifications (acquired both in formal and informal education), entrepreneurs’ creativity, flexibility (at least declared) in a group of people unemployed and seeking for employment indicate actually existing endogenous potential of the investigated communes. Even though, the potentials are difficult or impossible to be identified on the basis of statistical data, but clearly visible in qualitative research. What is more, the indicated potentials are generally noticed by the local authorities and entrepreneurs. However, in the strength hierarchy they are underestimated and still remain behind factors connected with purely geographical considerations or infrastructure, which could be described as “hard” determinants of socio-economic development. Nevertheless, in the opinion of the authors, the qualitative identification of “soft” potentials of the suburban zone of the largest city in Poland is the strong point and an important result of the whole process of research summarised in this publication.
Cytowanie	Chrzanowska M., Drejerska N., Pomianek I. (2014) Strefa podmiejska Warszawy. Wybrane zagadnienia.
HTML	wersja html
Pełny tekst	MONO_2014_strefa_podmiejska.pdf

24.

Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2014

Kacprzak M. LOCAL INITIATIVES FOR THE UNEMPLOYMENT COUNTERACTION IN THE MAZOVIA PROVINCE

25.

Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2012

Raczkowska M. Ekskluzja społeczna na obszarach wiejskich w Polsce

26.

Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2012

Kusz D. Egzogeniczne i endogeniczne uwarunkowania procesu modernizacji rolnictwa

Autor	Dariusz Kusz
Tytuł	Egzogeniczne i endogeniczne uwarunkowania procesu modernizacji rolnictwa
Title	EXOGENOUS AND ENDOGENOUS DETERMINANTS OF THE AGRICULTURAL MODERNIZATION PROCESS
Słowa kluczowe	egzo- i endogeniczne uwarunkowania, modernizacja rolnictwa
Key words	egzo- and endogenous determinants, agricultural modernization
Abstrakt	Celem pracy jest wskazanie czynników egzogenicznych i endogenicznych warunkujących proces modernizacji rolnictwa. Spośród czynników egzogenicznych zwrócono uwagę na uwarunkowania: demograficzne, środowiskowe, społeczno-kulturowe, ekonomiczne, instytucjonalne oraz czynniki technologiczne i proces globalizacji. Z kolei w obrębie czynników endogenicznych opisano zasoby i relacje czynników produkcji, stosowane technologie, kapitał ludzki, poziom generowanego dochodu, stopień powiązania z otoczeniem oraz specyfikę gospodarstwa rodzinnego.
Abstract	The aim of this work was to identify the exogenous and endogenous factor determinants of the agricultural modernization process. The exogenous factors are: increase in the human population, resource scarcity, especially land and water, the rate of economic growth, incomes, the long-term decline in real food prices, the rate of inflation, unemployment, economic conditions, interest rates, availability and interest of loans, the propensity to save and accumulate capital, tax rates, exchange rates, international trade, public finances, the quality of institutions, public agricultural research investments. The endogenous factors are mainly related to the production potential of agriculture. Farm modernization depends largely on production potential, the scale of production, economic strength and quality of human capital.
Cytowanie	Kusz D. (2012) Egzogeniczne i endogeniczne uwarunkowania procesu modernizacji rolnictwa.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 99, z. 2: 53-67
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2012_n2_s53.pdf

27.

Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2012

Kowalewska M., Prokopiuk A. Wykorzystanie środków w ramach osi 3 PROW w województwie podlaskim

Autor	Magdalena Kowalewska, Adam Prokopiuk
Tytuł	Wykorzystanie środków w ramach osi 3 PROW w województwie podlaskim
Title	Use of funds under Axis 3 of the RDP in Podlasie province
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Analizie poddano działania podejmowane w ramach osi 3 PROW – „Jakość życia na obszarach wiejskich i różnicowanie gospodarki wiejskiej” w województwie podlaskim. Szczególną uwagę zwrócono na poziom nakładów finansowych poniesionych na poszczególne działania i ich efekty. Województwo podlaskie było jednym z największych beneficjentów działań podejmowanych w ramach osi 3 PROW. Pozyskane środki zostały przeznaczone na rozwój infrastruktury wodno-kanalizacyjnej, powstanie i wspieranie mikroprzedsiębiorstw, a także tworzenie nowych miejsc pracy. W wyniku podejmowanych inicjatyw w badanym województwie, do końca 2011 roku powstało ponad 300 nowych miejsc pracy, co jest szczególnie ważne w regionie o wysokiej stopie bezrobocia.
Abstract	The activities under Axis 3 of the RDP - "The quality of life in rural areas and diversification of the rural economy" in Podlaskie region were analyzed. Particular attention was paid to the level of funding spent on various activities and their effects. Podlasie province was one of the biggest beneficiaries of the activities undertaken under Axis 3 of the RDP. The funds have been earmarked for the development of water and sewage infrastructure, the creation and support of micro-enterprises, and create new jobs. As a result of the initiatives in the test region, to the end of 2011 more than 300 new jobs were created, which is especially important in a region with high unemployment rates.
Cytowanie	Kowalewska M., Prokopiuk A. (2012) Wykorzystanie środków w ramach osi 3 PROW w województwie podlaskim.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 8(57): 253-265
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2012_n57_s253.pdf

28.

Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2012

Rykowska J., Sawicka J. Aktywność zawodowa kobiet wiejskich – perspektywa unijnej polityki równości szans

Autor	Joanna Rykowska, Janina Sawicka
Tytuł	Aktywność zawodowa kobiet wiejskich – perspektywa unijnej polityki równości szans
Title	Economic activity of women in rural areas – EU equal chances policy perspective
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	W artykule ukazano sytuację kobiet, w tym na obszarach wiejskich na krajowym oraz europejskim rynku pracy w zakresie aktywności ekonomicznej, bezrobocia, zróżnicowania dochodów. Przedstawiono przyczyny niższej aktywności zawodowej i zatrudnienia kobiet. Na wstępie zdefiniowano podstawowe pojęcia ułatwiające rozumienie polityki równości szans i tematyki gender. Scharakteryzowano kierunki zmian w sytuacji kobiet i mężczyzn na rynku pracy i w życiu społecznym oraz omówiono przejawy dyskryminacji. Przedstawione wyniki badań pokazują słabszą pozycję kobiet. Zarówno w mieście jak na wsi kobiety są lepiej formalnie wykształcone, mimo tego niższa jest ich aktywność zawodowa, wyższa stopa bezrobocia oraz otrzymują niższe wynagrodzenie za tę samą pracę. Występuje duże zróżnicowanie pod tym względem między miastem i wsią. Także w krajach Unii Europejskiej występują znaczne różnice, np. między krajami skandynawskimi a krajami śródziemnomorskimi oraz państwami Europy Środkowo-Wschodniej.
Abstract	The paper shows situation of women in this at rural areas at the home and European labor market in terms of the economic activity, unemployment, income gap. The determinates of lower woman economic activity and employability were described. At the beginning definitions were quoted for the purpose of better understanding equal chances polices and gender topics. The directions of changes in situation of woman and man were characterized at the labor market and social life as well discrimination effects. Results presented from research show weaker position of woman. Woman living in towns as well at rural areas are better formally educated even so their employability as well unemployment rate is higher and obtaining lower salaries for this some work man do. There are a big differences on this matter between urban and rural areas. Also in the European Union there are large differences, for example, between the Nordic and the Mediterranean countries and the countries of Central and Eastern Europe.
Cytowanie	Rykowska J., Sawicka J. (2012) Aktywność zawodowa kobiet wiejskich – perspektywa unijnej polityki równości szans.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 8(57): 402-411
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2012_n57_s402.pdf

29.

Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2012

Badach E., Zioło M. Zastosowanie metod taksonomicznych do badania poziomu życia w powiatach województwa małopolskiego

30.

Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2011

Kisiel R., Lizińska W., Marks-Bielska R. Atrakcyjność inwestycyjna gmin i znaczenie w jej kształtowaniu preferencji specjalnej strefy ekonomicznej

Autor	Roman Kisiel, Wiesława Lizińska, Renata Marks-Bielska
Tytuł	Atrakcyjność inwestycyjna gmin i znaczenie w jej kształtowaniu preferencji specjalnej strefy ekonomicznej
Title	Investment Attractiveness Of Municipalities And Importance In Its Shaping The Preferences Of The Special Economic Zone
Słowa kluczowe	atrakcyjność inwestycyjna, rozwój lokalny, specjalna strefa ekonomiczna
Key words	investments attractiveness, local development, special economic zone
Abstrakt	W opracowaniu dokonano oceny czynników determinujących poziom atrakcyjności inwestycyjnej gmin objętych Warmińsko-Mazurską Specjalną Strefą Ekonomiczną oraz identyfikacji skutków włączenia działek inwestycyjnych do tej strefy. Badania ankietowe przeprowadzono w I półroczu 2010 r. wśród 13 z 20 gmin objętych strefą. Czynnikiem determinującym atrakcyjność inwestycyjną w opinii badanych było położenie geograficzne. W badanych gminach najczęściej wykorzystywanym instrumentem w celu podniesienia atrakcyjności inwestycyjnej była poprawa infrastruktury technicznej. Obecność w strefie nie jest traktowana jako czynnik w podstawowym stopniu determinujący atrakcyjność inwestycyjną. Główną korzyścią z posiadania terenów w strefie było pozyskanie inwestorów, których działalność prowadzi do zmniejszenia stopy bezrobocia (76,90%), a także poprawa pozycji konkurencyjnej gminy. Większość ankietowanych deklarowała zamiar dalszego stosowania zwolnień i ulg podatkowych dla inwestorów nawet po 2020 r.
Abstract	The main purpose of the study was to evaluate the factors determining the level of investment attractiveness of the municipalities covered by the Warmia-Mazury Special Economic Zone and identification of the effects of the inclusion of investment land in the composition of the zone. Surveys were conducted in the first half of 2010 among 13 of 20 municipalities covered by the zone. A factor in determining investment attractiveness of the greatest extent in the opinion of respondents was geographical location. In most surveyed municipalities (76.90%) an instrument used to enhance investment attractiveness was improvement of technical infrastructure. The presence in the zone area is not regarded by them as a primary factor in determining the degree of investment attractiveness. The main benefit (76.90%) of owning land in the zone area was attracting investors, whose activity leads to a decrease in the unemployment rate and improves the competitive position of the municipality. Most of the interviewed representatives declared an intention of further use of exemptions and tax relief for investors, even after 2020.
Cytowanie	Kisiel R., Lizińska W., Marks-Bielska R. (2011) Atrakcyjność inwestycyjna gmin i znaczenie w jej kształtowaniu preferencji specjalnej strefy ekonomicznej .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 98, z. 3: 191-204
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2011_n3_s191.pdf

31.

Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2011

Czyżewski A., Kułyk P. Oddziaływanie zmian aktywności gospodarczej na redystrybucję dochodów w sektorze rolnym

Autor	Andrzej Czyżewski, Piotr Kułyk
Tytuł	Oddziaływanie zmian aktywności gospodarczej na redystrybucję dochodów w sektorze rolnym
Title	The Impact Of Changes In Economic Activity Based On The Redistribution Of Income In The Agricultural Sector
Słowa kluczowe	polityka rolna, wzrost gospodarczy, rynek pracy
Key words	agricultural policy, economic growth, labor market
Abstrakt	W artykule przedstawiono mechanizm oddziaływania zmian w aktywności gospodarczej na wielkość i strukturę retransferów do sektora rolnego. Zwrócono uwagę na dwa czynniki: przekształcenia w dochodzie narodowym oraz sytuację na rynku pracy, wyrażoną za pośrednictwem stopy bezrobocia. Okres badawczy obejmował lata 1990-2009 a analizie poddano 21 krajów i jedno ugrupowanie integracyjne. Zastosowano metodologię OECD dla oszacowania przepływu nadwyżki ekonomicznej pomiędzy rolnictwem a pozostałymi sektorami gospodarki. Kraje zostały sklasyfikowane w trzech grupach o różnym poziomie rozwoju gospodarczego. Uzyskane wyniki wskazują, iż w badanym obszarze powiązań pomiędzy czynnikami makroekonomicznymi a strukturą retransferów nie można wyrokować o ich uniwersalnym charakterze dla całej populacji. Specyfika poszczególnych rynków krajowych wymusza stosowanie odmiennej struktury i wielkości retransferów. Procesy globalizacji i liberalizacji nie doprowadziły do ujednolicenia reakcji w polityce rolnej w stosunku do wyróżnionych czynników.
Abstract	In the article the mechanism of the influence of changes in economic activity as a consequence of the size and the structure of retransfers to the agricultural sector, was presented. We paid attention to two factors: economic growth and situation of the labor market expressed in terms of the unemployment rate. The analytical period included years 1990-2009, and the analysis was based on 21 states and one integrative formation. OECD methodology was applied for the estimation of the flow of the economic surplus among agriculture sectors remaining and of the economy. States were classified into three groups with different levels of the economic development. The obtained results indicate, that in investigated area of connections between macroeconomic factors and the structure of retransfers one cannot indicate a universal tendency for the entire population. The specificity of individual internal markets extorts the application of the different structure and size of retransfers. Globalization processes and liberalization did not lead to a unified reaction in the agricultural policy in relation to favored macroeconomic a factors.
Cytowanie	Czyżewski A., Kułyk P. (2011) Oddziaływanie zmian aktywności gospodarczej na redystrybucję dochodów w sektorze rolnym .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 98, z. 3: 100-107
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2011_n3_s100.pdf

32.

Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2011

Zalega T. Spożycie żywności w gospodarstwach domowych z osobami bezrobotnymi w województwie mazowieckim

33.

Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2011

Šimo D. Foreign trade of the Slovak Republic with selected agrarian commodities of animal origin

34.

Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2010

Prus P., Wawrzyniak B. Zmiany zasad przyznawania rent strukturalnych oraz ich skutki

Autor	Piotr Prus, Bogdan Wawrzyniak
Tytuł	Zmiany zasad przyznawania rent strukturalnych oraz ich skutki
Title	Changes in structural payments granting and their results
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Przedmiotem analizy były działania związane z rentami strukturalnymi, które realizowano w dwóch okresach tj. PROW na lata 2004-2006 oraz PROW 2007-2013. Działanie było jednym z instrumentów łagodzącym skutki przemian agrarnych na obszarach wiejskich i zapewnienia źródła dochodów osobom rezygnującym z prowadzenia towarowej produkcji rolniczej. Skutkować to miało poprawieniem rentowności rolnictwa, jakości życia na obszarach wiejskich oraz zmniejszeniem bezrobocia wśród młodych rolników. W latach 2004-2006 osiągnięto liczbę beneficjentów na poziomie 53,4 tys. osób, przy czym zapisano 10 letni okres korzystania z emerytury i waloryzację świadczeń. Średnia wysokość renty strukturalnej wyniosła 1 572 zł. W latach 2007-2013 wobec zaostrzenia kryteriów przyznawania rent i ograniczenia przyszłym beneficjentów dostępu do tego świadczenia, liczba przyznanych rent strukturalnych spadła do 17,1 tys. W 2010 r. w wyniku realokacji środków unijnych będzie można rozpisać dodatkowy nabór na przyznanie 6 tys. rent strukturalnych. Przy obliczaniu wysokości rent strukturalnych zrezygnowano ze wskaźnikowego obliczania rent i przejścia na system kwotowy wyrażony w złotych. Podstawową wysokość pomocy określono na poziomie 1013 zł. Ograniczenie zakresu realizacji programu rent strukturalnych skutkować będzie obniżeniem tempa przemian agrarnych
Abstract	The aim of the presented analysis was to point out changes between PROW 2004-2006 and PROW 2007-2013 concerning structural pensions. This action was one of the instruments mitigating unfavourable effects of agrarian changes on rural areas. It also was a source of income for farmers who decided to quit farming. It was deliberately designed for improving profitability of agriculture and life quality on rural areas, as well as lowering unemployment among young farmers. During 2004-2006 there were 53.4 thou beneficiaries of this action. The period for taking advantage of it was fixed for 10 years. The average amount of a pension was on the level of 1572 PLN. During 2007-2013 the number of beneficiaries was reduced to 17.1 thou. Because of the European Union financial support relocation there would be possibility to begin a newrecruitment for 6 thou structural pensions. The basic amount for a payment was defined on the level of 1013 PLN. Limitations of the level for structural pensions realisation will cause slowing down agrarian transformation.
Cytowanie	Prus P., Wawrzyniak B. (2010) Zmiany zasad przyznawania rent strukturalnych oraz ich skutki.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 4(53): 181-195
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2010_n53_s181.pdf

35.

Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2010

Cymanow P. Społeczne i ekonomiczne konsekwencje migracji zewnętrznych mieszkańców obszarów wiejskich

Autor	Piotr Cymanow
Tytuł	Społeczne i ekonomiczne konsekwencje migracji zewnętrznych mieszkańców obszarów wiejskich
Title	Social and economic consequences of rural dwellers’ external migrations
Słowa kluczowe	ekonomika rolnictwa, migracje zewnętrzne, obszary wiejskie
Key words	agricultural economics, external migrations, rural areas.
Abstrakt	Artykuł prezentuje skutki migracji ludności obszarów wiejskich w aspekcie ekonomicznym i społecznym. W opracowaniu, poza zdefiniowaniem zjawiska migracji zewnętrznych na tle współczesnych tendencji społecznych, zaprezentowano zestawienie motywów migracyjnych z uwzględnieniem czynników wypychających (kraj macierzysty) oraz przyciągających (kraj goszczący) w odniesieniu do trzech płaszczyzn: ekonomiczno-demograficznej, politycznej i społeczno-kulturowej. W dalszej kolejności sporo miejsca poświęcono ekonomicznym skutkom przepływu ludności z punktu widzenia funkcjonowania państw dotkniętych masową migracją. W części empirycznej skupiono się na analizie wyników badań przeprowadzonych metodą ankietową na grupie blisko 100 osób podejmujących zagraniczne wyjazdy zarobkowe
Abstract	The article presents the outcomes of rural dwellers’ migrations in the economic and social aspect. Apart from defining the phenomenon of external migration against the background of current social trends, also a review of motives for migration including the push factors (home country) and the pull factors (host country) in three aspects: economic-demographic, political and socio-cultural are presented. Furthermore, the economic effects of population flows from the perspective of functioning of the countries affected by mass emigration are discussed extensively. The empirical part of the article is focused on an analysis of results of studies conducted on a group of approximately 100 person involved in economic emigration. Respondents, whose permanent place of residence is South- Eastern part of Poland, have most frequently chosen the USA or Canada as the target country, whereas in Europe they migrated to Ireland, Germany and the United Kingdom. Willingness to improve their material status, the threatening unemployment or continuation of education prevailed among the reasons for migration. These elements were also most frequently indicated as positive outcomes of the decisions, whereas an additional asset of the emigration was an improvement of one’s status in the society or better chances for professional promotion, but also a cognitive motive. On the other hand the respondents pointed to negative results of migration, among which social effects like trauma caused by prolonged separation from the family, loosened family bonds or health injuries, and in the economic aspect the considerable costs incurred by the mobility
Cytowanie	Cymanow P. (2010) Społeczne i ekonomiczne konsekwencje migracji zewnętrznych mieszkańców obszarów wiejskich.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 10(25), z. 1: 33-40
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2010_T10(25)_n1_s33.pdf

36.

Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010

Tyran E. Dywersyfikacja jako proces dostosowawczy gospodarstw województwa małopolskiego

Autor	Ewa Tyran
Tytuł	Dywersyfikacja jako proces dostosowawczy gospodarstw województwa małopolskiego
Title	Diversification as a adjustment process of farms in Malopolska district
Słowa kluczowe	dywersyfikacja, rolnictwo, województwo małopolskie
Key words	diversification, agriculture, Małopolska region
Abstrakt	Celem opracowania jest przedstawienie dywersyfikacja w kierunku działalności pozarolniczej jako szansy przetrwania lub godziwego życia małych gospodarstw rolniczych. Badania przeprowadzono w gospodarstwach prowadzących działalność agroturystyczną z terenu kilku gmin województwa małopolskiego. Z badań wynika, że przyczyny podjęcia takiej działalności to problemy ze znalezieniem pracy poza gospodarstwem rolnym lub trudności związane z uruchomieniem działalności gospodarczej, zaś podjęciu działalności sprzyjało posiadanie wolnych pomieszczeń, siły roboczej, relatywnie niskie koszty uruchomienia działalności oraz brak obciążeń podatkowych czy biurokratycznych. Badane gospodarstwa średnio oceniły wzrost dochodu przy prowadzeniu działalności agroturystycznej o 27%. W większości przypadków planowały rozwój działalności agroturystycznej dążąc do zwiększenia udziału z tej działalności w dochodach rodziny.
Abstract	Market economy, unemployment, increase of input costs, small scale of agricultural production –these are some of many important reason which caused that farmer families have been forced to look for additional, non-agricultural, out of farm sources of income. Diversification, especially to non-agricultural activities, is for many farms a chance to survive. The survey concerned farms which have chosen agritourism activities as a source of additional income. The main reason for such a decision was the problem with finding non-farm jobs and difficulties with undertaking non-agricultural activities on farms (costs, taxes) other than agritourism. Main reasons favouring agritourism were free rooms on farms, surplus of labour force, relatively low costs of starting agritourism. Investigated farms evaluated average share of income generated by agritourism activities at 27% of total income. Almost all farms planned to continue and develop their agritourism activities to increase the share of income generated by that activity.
Cytowanie	Tyran E. (2010) Dywersyfikacja jako proces dostosowawczy gospodarstw województwa małopolskiego.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 4: 200-209
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n4_s200.pdf

37.

Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2009

Kisielińska J. Wielorównaniowy model ekonometryczny inflacji i bezrobocia w Polsce

38.

Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2009

Kraciuk J. Rynek pracy na wsi

39.

Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2009

Paliszkiewicz J. Liczba szkół wyższych a rozwój województw

40.

Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2009

Kowalska I. Dylematy systemu finansowania polityki edukacyjnej państwa w kontekście I i II okresu programowania UE

Autor	Iwona Kowalska
Tytuł	Dylematy systemu finansowania polityki edukacyjnej państwa w kontekście I i II okresu programowania UE
Title	The dilemmas of education policy public funding system in the context of the I and the European Union programming period
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Członkostwo Polski w UE oznacza, że system edukacyjny naszego państwa powinien z jednej strony sprzyjaż implementacji gospodarki opartej na wiedzy (inwestycje w przyszłość pokoleń/wspieranie innowacji), a z drugiej wspierać działania mające na celu ograniczanie skali bezrobocia, które pozostaje w ścisłym związku ze sferą ubóstwa obywateli (inwestycje w teraźniejszość/wyrównywanie dochodów).Przyznane Polsce środki z funduszy strukturalnych w II okresie programowania UE mają wspomóc realizację powyższych oczekiwań cywilizacyjnych. Obsługa tych środków napotyka jednak na wiele problemów. Artykuł poświęcony jest analizie dylematów systemu finansowania polityki edukacyjnej państwa ze środków UE, tj.:1.dylematu odmiennej koncepcji obsługi środków unijnych przez płatnika (Ministerstwo Finansów) i Instytucji Zarządzających (np. w PO KL), 2.dylematu rozbieżności w ocenie zasadności skierowanych do dofinansowania projektów pomiędzy oceniającymi (asesorzy i eksperci Ministerstwa Rozwoju Regionalnego a ocenianymi (projektodawcy), 3.dylematu nierównowagi popytu i podaży w zakresie zainteresowania beneficjentów ostatecznych proponowanymi im formami wsparcia unijnego
Abstract	Polands membership in the European Union determines the frames of our countrys education policy. On one hand, it should be conducive to the implementation of knowledge-based economy (investment in the future of next generations/support for innovations), on the other hand it should support policies aiming ay diminishing the scale of unemployment being closely related to the citizens spheres of poverty (investment to meet current needs/equalizing incomes). This article is focused on the realization of the process of lifelong learning using the EU funds as a component of state education policy. The aim of the paper is to present three main dilemmas of the system of education policy funding from the EU funds. These are:- varying concepts of the European funds management: focusing on the result versus administrative procedures, -discrepancies in the assessment of the validity of projects qualified for funding between the evaluators (assessors and experts of the Ministry of Regional Development) and the assessed (project applicants), - imbalance of supply and demand - the final beneficiaries interest and the proposed EU support forms
Cytowanie	Kowalska I. (2009) Dylematy systemu finansowania polityki edukacyjnej państwa w kontekście I i II okresu programowania UE.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 2(51): 83-93
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n51_s83.pdf