Wyniki wyszukiwania

Autor	Piotr Szajner
Tytuł	Wahania koniunkturalne na światowym i polskim rynku odtłuszczonego mleka w proszku w latach 2004-2016
Title	Cyclical Changes of Situation on the World and Domestic Markets of Skimmed Milk Powder
Słowa kluczowe	mleczarstwo, mleko w proszku, rynek, cykl koniunkturalny, ceny
Key words	dairy sector, milk powder, market, economy cycle, prices
Abstrakt	Działalność gospodarcza charakteryzuje się wahaniami koniunkturalnymi. Cykle koniunkturalne mogą dotyczyć całej gospodarki, jak i konkretnych sektorów. Mleczarstwo jest branżą, która ma duże znaczenie w polskim i światowym sektorze rolno-żywnościowym. Polskie mleczarstwo przeszło głębokie przemiany strukturalne i modernizacyjne. Po akcesji do UE nastąpiło silne powiązanie rynku krajowego, unijnego i światowego. Polska dysponuje nadwyżką mleka surowego (ok. 20%), która jest eksportowana, co skutkuje silnym uzależnieniem od sytuacji cenowej na międzynarodowym rynku. Analiza krajowego i światowego rynku chudego mleka w proszku potwierdziła, że wahania koniunkturalne są analogiczne, a ceny krajowe i światowe są silnie skorelowane. Wiedza na temat charakterystyki wahań koniunkturalnych ma utylitarny charakter, gdyż podmiotom branży umożliwia zarządzanie ryzykiem, a administracji przygotowanie efektywnych instrumentów polityki interwencyjnej.
Abstract	Economic activities are featured with certain cycles. The cycles can concern the whole economy as well as particular sectors. The dairy industry is one of the branches that are of high importance in Polish and the world as regards food sector. Polish dairy industry faced deep structural changes and modernisation. After the accession to the EU domestic market is strongly linked to both the EU and the world markets. The production in Poland exceeds consumption by ca 20%. The surplus is exported, which ties up the situation on the domestic market with the situation on international markets. Conducted analysis of the domestic and the world markets of milk skimmed powder showed parallel fluctuations. Domestic prices and the prices on the world markets are strongly correlated. The knowledge on the characteristics of those fluctuations allows stakeholders for a proper risk management as well as elaboration of suitable policy options by government administration.
Cytowanie	Szajner P. (2017) Wahania koniunkturalne na światowym i polskim rynku odtłuszczonego mleka w proszku w latach 2004-2016.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 1: 206-215
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n1_s206.pdf

Autor	Danuta Zawadzka
Tytuł	Zmiany strukturalne na rynku trzody w Stanach Zjednoczonych i ich wpływ na cykl świński
Title	Structural Changes on the Hog Market in the USA and Their Impact on the Hog Cycle
Słowa kluczowe	cykl świński, koncentracja, koordynacja pionowa
Key words	hog cycle, concentration, vertical coordination
Abstrakt	W ostatnich dwudziestu latach rynek wieprzowiny w Stanach Zjednoczonych został poddany głębokim przemianom polegających na koncentracji podmiotów na wszystkich poziomach produkcji trzody i wieprzowiny oraz na postępie w koordynacji pionowej. Duża skala produkcji i zaangażowanie dużego kapitału nie pozwalają producentom na ograniczanie produkcji w okresie spadku cen trzody. W rezultacie wahania podaży, a więc najistotniejszy element w mechanizmie „cyklu świńskiego” charakteryzuje się malejącą amplitudą wahań. Oznacza to zmianę modelu pajęczyny z periodycznego na model wahań zbieżnych. Pomimo relatywnie małych wahań produkcji, ceny trzody cechuje tak samo duża amplituda wahań i częstość ich występowania jak w poprzednich dziesięcioleciach. Dzieje się tak, z dwu powodów. Z jednej strony zgodnie z teorią ekonomii usztywnionemu popytowi towarzyszy giętkość cen. Z drugiej strony na ceny trzody wpływ mają także kursy dolara do walut krajów, z którymi Stany Zjednoczone prowadzą handel zagraniczny.
Abstract	In the last twenty years, the pork meat market in the United States was modified in many aspects including changes in concentration of the pig and pork production as well as on progress in the vertical coordination. The large production and the involvement of large capital does not allow producers to restrict production in a period of falling prices of pigs. As a result, fluctuations in supply, being the most important element of "hog cycle" is characterized by decreasing their amplitude. It is accompanied by changing of the cobwebs model from periodic to convergent fluctuations. However, regardless of small variations in production, pig prices are characterized by the same large amplitude fluctuations and their frequency as in previous decades. This happens due to two reasons. On the one hand, according to economic theory inelastic demand is accompanied by flexibility of prices. On the other hand, the pig prices are influenced by exchange rates of currencies with respect to dollar of the countries trading with the United States. Celem badań jest przedstawienie tych zależności.
Cytowanie	Zawadzka D. (2017) Zmiany strukturalne na rynku trzody w Stanach Zjednoczonych i ich wpływ na cykl świński.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 1: 216-225
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n1_s216.pdf

Autor	Adam Berbeć, Beata Feledyn-Szewczyk, Jerzy Kopiński
Tytuł	Ocena stopnia zrównoważenia gospodarstw rolnych o różnych kierunkach produkcji za pomocą modelu RISE
Title	The Sustainability Assessment of Farms of Different Production Profiles Using RISE Model
Słowa kluczowe	ocena zrównoważenia, gospodarstwa, model RISE, produkcja roślinna, produkcja zwierzęca
Key words	sustainability assessment, farms, RISE model, crop production, livestock production
Abstrakt	Model RISE (the Response-Inducing Sustainability Evaluation) jest narzędziem pozwalającym na kompleksową oceną stopnia zrównoważenia gospodarstw rolnych. Model ten uwzględnia ekologiczne, ekonomiczne oraz społeczne aspekty zrównoważenia gospodarstwa. W pracy przedstawiono wyniki oceny stopnia zrównoważenia trzech wybranych gospodarstw o różnych kierunkach produkcji (produkcja roślinna, zwierzęca i mieszana) z województwa lubelskiego. Badania wykazały, że żadnego z trzech porównywanych gospodarstw nie można uznać za zrównoważone według metodyki RISE. Wartości wskaźników w większości przypadków osiągały pozytywne wyniki, z wyjątkiem wskaźników „Różnorodność biologiczna i ochrona roślin”, „Warunki pracy” oraz „Zużycie wody”. Najbliższe osiągnięciu zrównoważenia było gospodarstwo o profilu produkcji roślinnej i wielostronnej. Najmniej korzystną ocenę zrównoważenia uzyskało gospodarstwo trzodowe. W żadnym gospodarstwie nie stwierdzono jednak poważnych problemów związanych z oceną ich stopnia zrównoważenia.
Abstract	The Response-Inducing Sustainability Evaluation (RISE) model is a tool for a holistic assessment of farms sustainability level. This model takes into account the ecological, economic and social aspects of farm sustainability. The paper presents the sustainability assessment results of three selected farms of different production directions (crops, livestock and mixed production) located in the province of Lublin. The study showed that none of the compared farms could be considered as sustainable according to the RISE method. Indicators in most cases achieved positive results, with the exception of "Biodiversity and plant protection", "Working conditions" and "Water use" indicators. Crop and multidirectional farms were nearest to achieve the sustainability goal, while swine farm was the farthest from this goal. Nevertheless, none of farms showed any serious problems in sustainability according to RISE assessment.
Cytowanie	Berbeć A., Feledyn-Szewczyk B., Kopiński J. (2017) Ocena stopnia zrównoważenia gospodarstw rolnych o różnych kierunkach produkcji za pomocą modelu RISE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 7-17
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s7.pdf

Autor	Zbigniew Gołaś
Tytuł	Rentowność produkcji pszenicy zwyczajnej w UE
Title	Profitability of Common Wheat Production in the EU
Słowa kluczowe	pszenica zwyczajna, rentowność produkcji, UE, regresja panelowa
Key words	common wheat, production profitability, EU, panel regression
Abstrakt	Głównym celem artykułu była wielowymiarowa analiza rentowności produkcji pszenicy zwyczajnej w gospodarstwach rolnych krajów UE. Badania przeprowadzono w układzie krajów Unii Europejskiej za lata 2007-2013 na podstawie danych publikowanych przez Komisję Europejską w raportach EU Cereal Farms Report. Rentowność produkcji pszenicy analizowano na podstawie rachunku przychodów i kosztów, który umożliwia wielowymiarową ocenę zdolności gospodarstw do generowania zysków z produkcji pszenicy mierzoną rentownością brutto i netto. Ponadto, w celu identyfikacji siły i kierunku wpływu wybranych charakterystyk techniczno-ekonomicznych, cenowych oraz kosztowych na rentowność produkcji pszenicy zastosowano metody regresji panelowej. W świetle parametrów regresji panelowej na zmienność rentowność produkcji pszenicy najsilniej wpływały ceny i plony pszenicy oraz koszty nawożenia i koszty energii.
Abstract	The main aim of the article is to present multidimensional analysis of profitability of common wheat production in EU farms. The research focused on EU member states in years 2007-2013 and was based on statistical data published by the European Commission in EU Cereal Farms Reports. The profitability of common wheat production was analysed on the basis of income and expenditure accounts, which allowed to conduct multileveled evaluation of farms' ability to generate income from wheat production measured with gross and net margins. Furthermore, the panel regression model was used in order to identify strenght and direction of influence of chosen technical and economic price and cost characteristics on profitability of wheat production. In the light of panel model parameters, price and yield of wheat and both energy and fertilisation costs should be considered as most influential factors.
Cytowanie	Gołaś Z. (2017) Rentowność produkcji pszenicy zwyczajnej w UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 29-40
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s29.pdf

Autor	Aneta Mikuła, Stanisław Stańko
Tytuł	Tendencje na rynku mięsa wołowego na świecie i w Polsce w latach 2000-2016
Title	Tendencies in the World Beef Market and in Poland in the years 2000-2016
Słowa kluczowe	produkcja wołowiny, eksport, import, konsumpcja, ceny
Key words	beef market, exports, imports, price, consumption
Abstrakt	Opracowanie przedstawia zmiany w produkcji wołowiny na świecie w latach 2000-2016. Przedstawiono zmiany u największych jej producentów i konsumentów, a także eksporterów i importerów. U głównych światowych producentów wołowiny wzrost konsumpcji był wolniejszy niż produkcji, co spowodowało zwiększenie ich możliwości eksportowych. W latach 2000-2016 tempo wzrostu handlu międzynarodowego było szybsze niż produkcji, co powodowało wzrost udziału eksportu w zagospodarowaniu produkcji. Szczególnie szybko rozwijała się produkcja oraz eksport w Brazylii i Indiach. Ceny wołowiny charakteryzowały się tendencją wzrostową. W Polsce występowała tendencja wzrostowa w produkcji wołowiny i spadkowa w konsumpcji. Rynki zagraniczne są głównym kierunkiem zagospodarowania rosnącej produkcji i powstających nadwyżek. Takim kierunkom zmian sprzyja konkurencyjność cenowa polskiej wołowiny. Do 2025 r. możliwy jest dalszy wzrost produkcji wołowiny w Polsce wynikający głównie z popytu zagranicznego.
Abstract	The study presents changes in world beef production in the years 2000-2016. Changes in the main producers and consumers, as well as exporters and importers were presented. In the world's major beef producers, consumption growth was lower than production growth, what increased their export capacity. In the years 2000-2016, the growth rate of international trade was higher than production, what led to an increase in the share of exports in production. Particularly high growth in production and exports was noticeable in Brazil and India. Prices of beef were characterized by an upward trend. In Poland there was an upward trend in beef production and decline in consumption. Foreign markets are the main direction for the development of rising production. . These changes were the result of price competitiveness of Polish beef, both on the EU and other markets. By 2025, further growth in beef production in Poland may be possible resulting mainly from foreign demand.
Cytowanie	Mikuła A., Stańko S. (2017) Tendencje na rynku mięsa wołowego na świecie i w Polsce w latach 2000-2016.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 234-243
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s234.pdf

Autor	Katarzyna Utnik-Banaś
Tytuł	Zmienność cen mięsa kurcząt brojlerów w krajach Unii Europejskiej w latach 2007-2016
Title	Variability of Broiler Chicken Prices in European Union Countries in the Period 2007-2016
Słowa kluczowe	kurczęta brojlery, wahania sezonowe, zmienność cen
Key words	broiler chickens, seasonal fluctuations, price variability
Abstrakt	Celem pracy była analiza zmienności cen mięsa kurcząt brojlerów w krajach UE w latach 2007-2016. Określono odpowiednie statystyki opisowe oraz przeprowadzono dekompozycję szeregu czasowego cen. Wielkość produkcji mięsa kurcząt brojlerów w UE w 2007 roku wynosiła 8,76 mln ton i w wzrosła do poziomu 10,98 mln ton w 2014r. Największymi producentami w UE w 2014 roku były: Polska (14,9% udziału w produkcji kurcząt brojlerów w UE), Wielka Brytania (13,1%), Hiszpania (11,2%), Francja (10,0%) oraz Niemcy (9,4%). Najwyższe ceny występowały w Niemczech, Finlandii i na Cyprze, a najniższe w Polsce, Wielkiej Brytanii i Bułgarii. Większe zróżnicowanie cen występowało w krajach, gdzie poziom cen był niższy, zaś w krajach o wysokim poziomie cen - ceny odznaczały się większą stabilnością. Ceny mięsa kurcząt brojlerów w UE cechuje sezonowość. Wyższe są latem, a niższe - późną jesienią i zimą. Kraje o największych amplitudach zmian sezonowych to: Polska (średnio 20%), Portugalia (15%), Belgia (11%) i Wielka Brytania (10%).
Abstract	The article presents analysis of price variability of broiler chicken meat in EU countries in period 2007-2016. Descriptive statistics were calculated and decomposition of time series of prices were performed. The production of meat broiler chicken in EU in year 2007 amounted 8, 76 million ton and increased to the level of 10,98 million ton in year 2014. The biggest producers in year 2014 were: Poland (14,9%), Great Britain (13,1%), Spain (11,2%), France (10,0%) and Germany (9,4%). The highest prices were in: Germany, Finland, Cyprus and the lowest in: Poland, Great Britain and Bulgaria. Variability of prices was higher in countries with lower level of prices while in countries where prices were higher, they were also more stable. Prices of broiler chickens in EU are distinguished by seasonality. Higher prices are in summer and lower in late autumn and winter. Countries with highest seasonal changes are as follows: Poland (20% in average), Portugal (15%), Belgium (11%) and Great Britain (10%).
Cytowanie	Utnik-Banaś K. (2017) Zmienność cen mięsa kurcząt brojlerów w krajach Unii Europejskiej w latach 2007-2016.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 287-297
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s287.pdf

Autor	Barbara Hadryjańska, Jacek Mrowicki
Tytuł	Obligacje przychodowe jako narzędzie zwiększające zdolności inwestycyjne gmin wiejskich w Polsce
Title	Income Bonds as a Tool to Increase the Investment Capacity of Rural Communities in Poland
Słowa kluczowe	gmina wiejska, obligacje komunalne, obligacje przychodowe, działalność inwestycyjna gmin
Key words	rural community, municipal bonds, revenue bonds, investment activity of communities
Abstrakt	W pracy zaprezentowano zagadnienia związane z pojęciem gminy jako podstawowej jednostki samorządu terytorialnego, polityką budżetową oraz finansowaniem inwestycji gminnych przy pomocy obligacji przychodowych. Głównym celem pracy było pokazanie pozabudżetowych sposobów finansowania inwestycji gminnych ze szczególnym uwzględnieniem obligacji komunalnych i przychodowych. Obligacje przychodowe mają wiele zalet jako źródło realizacji inwestycji gminnych w porównaniu z kredytem lub pożyczką. Są one emitowane w celu sfinansowania projektów inwestycyjnych lub przedsięwzięć, z których dochody mają stanowić źródło spłaty tych emisji. Z punktu widzenia oceny ryzyka inwestycyjnego obligacje przychodowe, podobnie jak i ogólnie obligacje komunalne, są zaliczane do najbardziej bezpiecznych papierów wartościowych, co wynika z publicznoprawnego statusu jednostki samorządowej. Istotnym atrybutem emitenta komunalnego jest fakt, że jednostka samorządowa nie może zbankrutować. Przeprowadzone badania ankietowe wśród 132 gmin wiejskich w Polsce pokazały, że podstawowym źródłem pozabudżetowego finansowania dla gmin są dotacje unijne oraz kredyt i pożyczka. Gminy nie korzystają z obligacji przychodowych (oprócz dwóch), ponieważ nie mają wiedzy na temat takiego instrumentu finansowego, a także obawiają się nadmiernego zadłużenia gminy. Wydaje się, że ważnym powodem takiego stanu rzeczy jest ostrożność gmin oraz niechęć do korzystania z instrumentów, które nie są im dobrze znane.
Abstract	The paper presents issues related to the notion of the municipality as a basic unit of local self-government, budgetary policy and financing of municipal investments with the use of revenue bonds. The main purpose of the work was to show non-financial ways of financing municipal investments with special regard to municipal bonds and revenue. Income bonds have many advantages as source for the implementation of municipal investment compared to a loan. They are issued to finance investment projects or projects from which revenue have to be the source of repayment of those issues. From the point of view of investment risk assessment, revenue bonds, as well as municipal bonds in general, are classified as the safest securities, which results from the publicly-regulated status of a local government unit. The essential attribute of a municipal issuer is the fact that a self-government unit cannot go bankrupt. The conducted survey among 132 rural communes in Poland showed that the main source of extra-budget financing for communes are EU subsidies and loans. Communes do not use revenue bonds (except for two) because they do not know about such a financial instrument, and they also worry about the excessive debt of the municipality. It seems that an important reason for this is the caution of the communes and the reluctance to use instruments that are not well known to them.
Cytowanie	Hadryjańska B., Mrowicki J. (2017) Obligacje przychodowe jako narzędzie zwiększające zdolności inwestycyjne gmin wiejskich w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 111-127
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s111.pdf

Autor	Sylwia Kierczyńska
Tytuł	Podaż wiśni na rynku międzynarodowym a ceny skupu wiśni do przetwórstwa w Polsce
Title	Sour Cherry Supply in the International Market and the Prices of Sour Cherry for Processing in Poland
Słowa kluczowe	produkcja wiśni, eksport wiśni, przetwórstwo wiśni, ceny wiśni do mrożenia, ceny wiśni do tłoczenia
Key words	sour cherry production, sour cherry export, sour cherry processing, the cherry price for freezing, the cherry price for stamping
Abstrakt	Celem pracy było zbadanie związku czynników podażowych na rynku wiśni z cenami skupu wiśni do przetwórstwa w Polsce. Analizę związku pomiędzy cenami skupu wiśni a wielkością produkcji wiśni w poszczególnych krajach oraz poziomem eksportu wiśni przeprowadzono przy wykorzystaniu współczynników korelacji Pearsona oraz Spearmana. Wielkość produkcji wiśni w krajach, będących ich największymi producentami i eksporterami (Węgry, Serbia Polska) była ujemnie skorelowana z cenami skupu wiśni do przetwórstwa w Polsce. Wielkość produkcji wiśni w krajach będących ich importerami (Niemcy, USA) była również ujemnie skorelowana z cenami skupu wiśni w Polsce. Związek pomiędzy wielkością eksportu wiśni z Węgier, Serbii i Polski a cenami skupu wiśni w Polsce był słaby i nieistotny statystycznie. Korelacja pomiędzy wielkością eksportu wiśni z tych krajów a cenami skupu wiśni w Polsce była ujemna.
Abstract	The aim of the study was to examine the relation between the supply-side factors and the prices of sour cherries for processing in Poland. Analysis of the relation between prices of sour cherries for processing in Poland and the amount of cherry production and export in selected countries was carried out using the correlation coefficients of Pearson and Spearman's. The production of sour cherries in the countries - largest producers and exporters (Hungary, Serbia, Poland) was negatively correlated with the prices of sour cherries for processing in Poland. The production of sour cherries in the countries-importers (Germany, USA) was also negatively correlated with the prices for sour cherry. The relation between the amount of sour cherries export from Hungary, Serbia and Poland and prices for sour cherries in Poland was weak and statistically non-significant. Export volume was negatively correlated with the prices for sour cherries in Poland.
Cytowanie	Kierczyńska S. (2017) Podaż wiśni na rynku międzynarodowym a ceny skupu wiśni do przetwórstwa w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 177-186
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s177.pdf

Autor	Mirosław Biczkowski, Roman Rudnicki, Łukasz Wiśniewski
Tytuł	Działanie PROW 2007-2013 „Różnicowanie działalności gospodarstw rolnych” jako czynnik wielofunkcyjnego rozwoju wsi i rolnictwa
Title	RDP 2007-2013 Action „Diversification of Farm Activities” as an Instrument for Multifunctional Rural and Agricultural Development
Słowa kluczowe	różnicowanie działalności gospodarstw rolnych, przedsiębiorczość na wsi, wielofunkcyjność wsi, wielofunkcyjność rolnictwa, fundusze UE, PROW
Key words	differentiation of farm activity, rural entrepreneurship, multifunctionality of rural areas, multifunctionality of agriculture, EU funds, RDP
Abstrakt	Zasadniczym celem artykułu jest ocena wdrażanego w ramach PROW 2007-2013 działania „Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej” jako instrumencie wpływającym na dywersyfikację działalności gospodarczej na wsi, a tym samym na wzmacnianie wielofunkcyjności gospodarstw rolnych oraz obszarów wiejskich. Podjęcie powyższego tematu motywowane było zakończeniem wdrażania PROW 2007-2013 (formalnie zamknięty i rozliczony w 2016 r.) i potrzebą podsumowania efektów w/w działania oraz oceny jego oddziaływania na zmiany zachodzące na wsi, przede wszystkim z punktu widzenia przedsięwzięć zmierzających do nadania wsi i rolnictwu bardziej wielofunkcyjnego wymiaru. Badaniami objęto kraj, przy czym podstawową jednostką przestrzenną były powiaty, zaś uzupełniająco regiony. Dane wykorzystane w pracy pochodzą z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz BDL GUS. Analizy dokonano w oparciu o liczbę wniosków zrealizowanych w ramach wspomnianego działania oraz wielkości pozyskanych środków.
Abstract	The main objective of the article is to evaluate the "Diversification into non-agricultural activities" implemented under the RDP 2007-2013 as an instrument influencing the diversification of economic activity in the countryside, and thus strengthening the multifunctionality of farms and rural areas. This theme was motivated by the completion of the RDP 2007-2013 (formally closed and settled in 2016) and the need to summarize the effects of the aforementioned action and rate of its impact on the changes taking place in rural areas, primarily from the point of view of rural and agriculture multifunctional dimension. The study covered the whole country, while the basic spatial unit was the poviats, while the complementary regions. Data used in the work come from the Agency for Restructuring and Modernization of Agriculture and the Local Data Bank of the Central Statistical Office. The analysis was based on the number of requests made under this measure and the amount of funds raised.
Cytowanie	Biczkowski M., Rudnicki R., Wiśniewski Ł. (2017) Działanie PROW 2007-2013 „Różnicowanie działalności gospodarstw rolnych” jako czynnik wielofunkcyjnego rozwoju wsi i rolnictwa.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 249-267
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s249.pdf

Autor	Aneta Mikuła, Stanisław Stańko
Tytuł	Tendencje na rynku mięsa drobiowego na świecie i w Polsce w latach 2000-2016
Title	Poultry Market Trends in the World and in Poland in 2000-2016
Słowa kluczowe	mięso drobiowe, produkcja, eksport, import, konsumpcja, ceny
Key words	broiler meat, poultry meat, production, exports, imports, consumption, prices
Abstrakt	Opracowanie przedstawia zmiany na rynku mięsa drobiowego na świecie w latach 2000 2016. Przedstawiono zmiany produkcji, konsumpcji, handlu zagranicznego oraz cen ogółem oraz u największych producentów i konsumentów, a także eksporterów i importerów oraz w Polsce. U głównych światowych producentów mięsa drobiowego tempo wzrostu produkcji było szybsze niż konsumpcji, co spowodowało zwiększenie możliwości eksportowych. Podaż mięsa na rynkach światowych charakteryzowała się znaczną koncentracją, natomiast popyt był bardziej rozproszony. W 2016 r. udział trzech największych eksporterów (USA, Brazylii i krajów UE) w światowym eksporcie wynosił 76,5%, a udział trzech największych importerów wynosił 29,5%. Ceny mięsa drobiowego charakteryzowały się tendencją wzrostową. Roczne tempo wzrostu cen światowych wynosiło 4,2%, w UE – 1,7%, a w Polsce 1,1%. W wyniku tego zmniejszyły się różnice między wyższymi cenami w UE a światowymi. W Polsce występowała tendencja wzrostowa w produkcji, w konsumpcji i eksporcie. Rynki zagraniczne są głównym kierunkiem zagospodarowania rosnącej produkcji i powstających nadwyżek mięsa drobiowego w Polsce. Takim kierunkom zmian sprzyja konkurencyjność cenowa polskiego mięsa drobiowego. W 2016 r. ceny drobiu w UE były o 49,8% wyższe niż w Polsce. Wyższe też były ceny światowe o 18,8%. Do 2026 r. możliwy jest dalszy wzrost produkcji mięsa drobiowego w Polsce wynikający głównie z popytu zagranicznego.
Abstract	The study presents changes in the broiler meat market in the world in 2000-2016. Changes in production, consumption, foreign trade in general as well as in the largest producers and consumers, exporters and importers and in Poland were presented. In the world's major broiler meat producers, production growth was faster than consumption growth, which increased their export capacity. Meat supply in the world markets was concentrated while demand was more fragmented. In 2016 the share of the three largest exporters (USA, Brazil and EU) in world exports was 76.5% and the share of the top three importers was 29.5%. Prices of broiler meat were characterized by an upward trend. The annual growth rate of world prices was 4.2%, in the EU - 1.7%, and in Poland - 1.1%. As a result, the differences between the higher prices in the EU and the world have decreased. In Poland there was an upward trend in production, consumption and exports. Foreign markets are the main direction for the development of growing poultry meat production in Poland. These changes were the result of price competitiveness of Polish broiler meat, both on the EU and other markets. In 2016, poultry prices in the EU were 49.8% higher than in Poland. The world prices were also higher by 18.8%. By 2026 further growth in poultry production in Poland may be possible resulting mainly from foreign demand.
Cytowanie	Mikuła A., Stańko S. (2017) Tendencje na rynku mięsa drobiowego na świecie i w Polsce w latach 2000-2016.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 268-278
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s268.pdf

Autor	Jadwiga Zaród
Tytuł	Czynniki kształtujące ceny wybranych produktów rolno żywnościowych
Title	Factors Shaping the Prices of Selected Agri-food Products
Słowa kluczowe	ceny producenta, modele przyczynowo-skutkowe, trendy, prognozy, UE, Polska
Key words	producer prices, causal-effect models, trends, forecasts, EU, Poland
Abstrakt	Różnice cenowe w istotny sposób kształtują handel i wpływają na zachowania konsumentów. Zmiany cen produktów rolnych implikują zmiany cen żywności. Czynniki kształtujące ceny produktów rolno–żywnościowych można podzielić na strukturalne (np. plon, powierzchnia zasiewu, spożycie, import, eksport) i koniunkturalne (np. ekstremalne zjawiska pogodowe, kursy walut). Celem tego artykułu jest badanie wpływu czynników podażowo-popytowych na cenę skupu wybranych produktów na rynkach UE i Polski. Główną metodą badawczą, za pomocą której przeprowadzono analizy, były ekonometryczne modele przyczynowo-skutkowe. Ponadto modele trendów pozwoliły wyznaczyć kierunek rozwoju cen analizowanych artykułów rolno-żywnościowych. Do badań wykorzystano dane OECD i FAO oraz EUROSTATU. Wyniki badań wskazały zależności pomiędzy ceną skupu produktów rolno-żywnościowych a czynnikami podażowo-popytowymi oraz umożliwiły porównanie tych cen w Polsce i UE. Modele trendów pozwoliły wyznaczyć prognozy cen na kolejne dwa lata.
Abstract	Price differences significantly shape trade and affect consumer behavior. Change in prices of agricultural products imply changes in food prices. Factors shaping the prices of agri-food products can divide into structural factors (for example: area of crops, consumption, import, export) and cyclical factors (for example: extreme weather events, exchange rates). The purpose of this article is to study the influence of supply and demand factors on the purchase prices of selected products on the EU and Polish markets. The main research methods are the econometric causal-effect models. In addition, trend models will allow to determine the direction of development for the prices of analyzed agri-food products. OECD, FAO and EUROSTAT data were used to this study. The results show the relationship between the purchase price of agri-food products and supply and demand factors and allow comparison of these prices in Poland and in the EU. Trend models have helped to set price forecasts for the next two years.
Cytowanie	Zaród J. (2017) Czynniki kształtujące ceny wybranych produktów rolno żywnościowych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 298-307
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s298.pdf

Autor	Agata Grużewska, Marek Gugała, Anastasiia Yatsyshyn, Krystyna Zarzeczna
Tytuł	Produkcja i jakość ziemniaka jadalnego w opinii konsumentów w Polsce i na Ukrainie
Title	Production and Quality of Table Potato in the Opinion of Consumers in Poland and Ukraine
Słowa kluczowe	ziemniak, spożycie, produkcja, preferencje konsumenckie
Key words	potato, consumption, production, consumer preferences
Abstrakt	W pracy przedstawiono wyniki badań ankietowych, przeprowadzonych metodą wywiadu bezpośredniego w 2014 roku na terenie Ukrainy, w mieście Łuck i Polski, w mieście Biała Podlaska. W badaniach uczestniczyło 100 osób pochodzących po połowie z Ukrainy i Polski. Kwestionariusz ankietowy zawierał dwanaście pytań, w tym dziesięć pytań zamkniętych i dwa, w których trzeba było wybrać 2-3 warianty odpowiedzi. Badania przeprowadzono anonimowo, uwzględniając pięć przedziałów wiekowych respondentów. Analiza udzielonych odpowiedzi wskazała, że większość ankietowanych uprawiało ziemniak w swoim gospodarstwie. W Polsce największa liczba respondentów stwierdziła, że spożywają bulwy ziemniaka 1-2 razy w tygodniu, mieszkańcy Ukrainy preferowali spożywanie 3-4 razy w tygodniu, a preferowaną formą w obu krajach były ziemniaki gotowane z wody. Bulwy do celów konsumpcyjnych pochodziły z własnej produkcji oraz kupowane były głównie na bazarze. Większość ankietowanych Polaków interesowała się krajem pochodzenia kupowanych ziemniaków oraz etykietą na opakowaniu. Na decyzje zakupowe mieszkańców Ukrainy wpływała głównie cena, a opakowanie miało najmniejsze znaczenie. Ankietowani pochodzący z obu krajów najbardziej doceniali w ziemniaku dobre walory smakowe, ponadto oczekiwali bulw o dobrej jakości kulinarnej i o dobrym wyglądzie zewnętrznym. Zdecydowanie mniejsze wymagania ankietowanych dotyczyły „bogatej” w informacje etykiety i przystępnej ceny.
Abstract	The paper presents results of survey research conducted in Łuck (Ukraine) and Biała Podlaska (Poland) in 2014. A total of 100 people, half of them Polish and the other half Ukrainian, were interviewed in the study. They were asked twelve questions, including ten open-ended questions and two questions which had 2-3 answers to choose from. The survey was anonymous and was carried out in five age groups. Analysis of the answers demonstrated that most respondents grew their own potatoes. The majority of Polish respondents said they consumed potatoes once or twice per week, Ukrainians eating them three or four times per week. In both countries, the preferred consumption form was boiled potatoes. Tubers for consumption were produced by the respondents or were purchased, mainly at the market. The majority of Poles wanted to know the country of origin of the potatoes they wanted to buy. Also, they were interested in the label attached to the package of the potatoes. Ukrainians predominantly made their decisions based on the price, the labelling being the least important. Respondents from both countries paid the greatest attention to potato flavour; they expected potatoes to be characterised by good cooking quality and appealing external appearance. They were by far less interested in an informative label and affordable price.
Cytowanie	Grużewska A., Gugała M., Yatsyshyn A., Zarzeczna K. (2017) Produkcja i jakość ziemniaka jadalnego w opinii konsumentów w Polsce i na Ukrainie.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 308-318
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s308.pdf

Autor	Krystyna Świetlik
Tytuł	Preferencje konsumentów na rynku żywności w Polsce w warunkach deflacji w latach 2014–2015
Title	Consumer preferences in the food market in Poland during deflation in 2014–2015
Słowa kluczowe	deflacja, ceny żywności, gospodarstwo domowe, konsumpcja żywności, wydatki na żywność
Key words	deflation, prices of foods, households, consumption of food, expenditure on food
Abstrakt	Celem artykułu jest zobrazowanie oraz ocena zmian poziomu i struktury wydatków gospodarstw domowych na żywność, a także spożycia żywności w gospodarstwach domowych w warunkach deflacji w latach 2014–2015. W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono, że spożycie żywności uległo dużym ilościowym i jakościowym zmianom. Wzrosły realne wydatki gospodarstw domowych na żywność, po spadkach notowanych w latach 2009–2013. Jednocześnie nastąpiło zmniejszenie wolumenu spożycia żywności, co oznacza przesunięcie preferencji konsumentów w kierunku droższego wariantu wyżywienia. Zmalał popyt gospodarstw domowych na proste, nieprzetworzone produkty spożywcze, a wzrósł – na artykuły żywnościowe wysoko przetworzone, o wyższej jakości, wygodne w użyciu, oszczędzające czas na przygotowanie posiłków, wpływające na urozmaicenie i podniesienie wartości żywieniowej diety. Znacznie wzrosły wydatki gospodarstw domowych na usługi gastronomiczne. Skala tych zjawisk wskazuje na wyraźną zmianę preferencji nabywców żywności.
Abstract	The objective of this article is to illustrate the changes in prices of food products in Poland during 2013–2015, to assess the level and structure of household expenditure and consumption of food during the period of deflation compared to the previous period. On the basis of the analyses it was concluded that consumption of food changed considerably both quantitatively and qualitatively. After five years of systematic decline, real household expenditure on food increased. At the same time, there was a decrease in the volume of food consumed, which shows a change in consumer preferences towards more expensive foods types. The demand of households for simple, unprocessed food products fell, while that for highly processed, time-saving in preparation, convenience foods of higher quality and greater variety which increase the nutritional value of the diet, increased. Household expenditure on eating out grew significantly. The scale of these phenomena points to a permanent change in the preferences of consumers.
Cytowanie	Świetlik K. (2017) Preferencje konsumentów na rynku żywności w Polsce w warunkach deflacji w latach 2014–2015.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 117: 75-92
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2017_n117_s75.pdf

Autor	Bazyli Czyżewski, Łukasz Kryszak
Tytuł	Kondycja finansowa gospodarstw rolnych w regionach FADN Unii Europejskiej i jej związek z produktywnością czynników wytwórczych
Title	FINANCIAL CONDITION OF AGRICULTURAL HOLDINGS IN EU FADN REGIONS AND ITS RELATION TO FACTOR PRODUCTIVITY
Słowa kluczowe	sytuacja finansowa gospodarstw rolnych, TOPSIS, produktywność, regiony FADN
Key words	financial condition of farms, TOPSIS, productivity, FADN regions
Abstrakt	Cele badań to ocena kondycji finansowej reprezentatywnych gospodarstw rolnych w regionach FADN UE oraz identyfikacja zależności między kondycją finansową gospodarstw a produktywnością poszczególnych czynników wytwórczych, jak również produktywnością całkowitą (TFP). Wykorzystano syntetyczny miernik _oceny sytuacji finansowej gospodarstwa wyznaczony metodą TOPSIS oraz wskaźniki korelacji. Gospodarstwa reprezentatywne w regionach FADN UE charakteryzują się silnie zróżnicowaną sytuacją finansową, przy czym najwyższe wartości miernika syntetycznego odnotowano w regionach Europy Południowej (Grecja, Portugalia, część Hiszpanii i Włoch). Gospodarstwa w tych regionach odznaczały się relatywnie niskim poziomem zadłużenia, korzystną sytuacją w zakresie obsługi długu, a także wysoką rentownością i sprawnością działania. Zaobserwowano istotne statystycznie związki między kondycją finansową gospodarstw a produktywnością czynników wytwór¬czych – dodatnie w przypadku czynnika kapitału i produktywności całkowitej TFP, a ujemne w odniesieniu do pracy i ziemi.
Abstract	The aim of the study was to assess the financial condition of representative agricultural holdings in the EU FADN regions and to identify the relation between the financial condition of farms and productivity of production factors, as well as total productivity (TFP). A synthetic metric (based on TOPSIS method) for the assessment of the financial situation of the holding was used, along with correlation indicators in the second step of study. The representative farms in the EU FADN regions are characterised by a highly diversified financial situation, with the highest values of the synthetic meter in Southern Europe (Greece, Portugal, parts of Spain and Italy). The farms in these regions were characterised by a relatively low level of debt, favourable situation in terms of debt service, as well as high profitability and efficiency of operations. Statistically significant relations between financial condition of farms and productivity of production factors were observed. Positive in the case of the capital factor and TFP, and negative in relation to work and land.
Cytowanie	Czyżewski B., Kryszak Ł. (2017) Kondycja finansowa gospodarstw rolnych w regionach FADN Unii Europejskiej i jej związek z produktywnością czynników wytwórczych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 3: 7-20
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n3_s7.pdf

Autor	Aneta Mikuła, Stanisław Stańko
Tytuł	Tendencje na rynku mięsa wieprzowego na świecie i w Polsce w latach 2000-2016
Title	TENDENCIES IN THE WORLD PORK MARKET AND IN POLAND IN THE YEARS 2000-2016
Słowa kluczowe	produkcja wieprzowiny, eksport, import, konsumpcja, ceny
Key words	pork meat production, exports, imports, consumption, price
Abstrakt	Opracowanie przedstawia zmiany na rynku wieprzowiny na świecie i w Polsce w latach 2000-2016. Analizowano zmiany u największych jej producentów i konsumentów, a także eksporterów i importerów. Do głównych światowych producentów wieprzowiny należą: Chiny, kraje UE, USA, Brazylia, Rosja i Wietnam, które w 2016 r. skupiały 88,2% światowej produkcji. U głównych światowych producentów wieprzowiny (z wyjątkiem Chin) wzrost konsumpcji był wolniejszy niż produkcji, co spowodowało zwiększenie ich możliwości eks­portowych. W latach 2000-2016 tempo wzrostu handlu międzynarodowego było szybsze niż produkcji, co skutkowało wzrostem udziału eksportu w zagospodarowaniu produkcji. Źródła światowego eksportu wieprzowiny charakteryzowały się znaczną i rosnącą koncentracją. W 2016 r. z krajów UE pochodziło 37,6% eksportu, z USA 28,5%, z Kanady 15,9% i z Brazylii 10%. (92% ogółu eksportu). Światowy import wieprzowiny charakteryzował się znacznie więk­szym rozproszeniem niż eksport. Ceny wieprzowiny wykazały tendencję wzrostową. W kraju występowała tendencja spadkowa w produkcji, a wzrostowa w konsumpcji, co spowodowało, że od 2008 r. Polska jest importerem netto wieprzowiny
Abstract	The study presents changes in the world pork market and in Poland in the years 2000-2016. Changes in the main producers and consumers, as well as exporters and importers were presented. The major global producers of pork are China, the EU, USA, Brazil, Russia and Vietnam, which in 2016 produced 88.2% of total world production. In the world’s major pork producers (except China), consumption growth was slower than production growth, which increased their export capacity. In the years 2000-2016, the growth rate of international trade was higher than production, what led to an increase in the share of exports in production. Global pork exports is characterized by a large and growing concentration rate. In 2016, 37.6% of exports came from the EU, 28.5% from the USA, 15.9% from Canada and 10% from Brazil (total 92% of exports). World pork imports were characterized by a much greater dispersion than exports. Pork prices have shown an upward trend. In Poland there was a downward trend in pork production and growth in consumption, which caused that since 2008 Poland is a net importer of pork. Poland will remain a net importer of pork in the medium term.
Cytowanie	Mikuła A., Stańko S. (2017) Tendencje na rynku mięsa wieprzowego na świecie i w Polsce w latach 2000-2016.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 3: 54-65
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n3_s54.pdf

Autor	Wiesław Dzwonkowski
Tytuł	Ewolucja produkcji ziemniaków w Polsce i UE
Title	Evolution of Potato Production in Poland and the EU
Słowa kluczowe	ziemniaki, produkcja, ewolucja, Polska, UE
Key words	potatoes, production, Poland, EU
Abstrakt	Produkcja i rynek ziemniaków w Polsce, Europie i na świecie podlega procesom ewolucji. Zmiany te w naszym kraju w ostatnich kilkunastu latach miały bardzo dynamiczny przebieg, zwłaszcza po akcesji Polski do UE. Zmianom podlega również produkcja ziemniaków i w innych krajach UE, ale mają one zdecydowanie łagodniejszy przebieg. W artykule podjęto próbę oceny tych zjawisk w Polsce i w innych krajach, kluczowych dla uprawy ziemniaków w UE. Wykorzystano do tego celu dane statystyczne Eurostat, statystki krajowe poszczególnych państw oraz informacje i materiały Komisji Europejskiej. W artykule skoncentrowano się na analizie zmian areału uprawy, wysokości plonów i zbiorów ziemniaków oraz ocenie procesów koncentracji. Wskazano na ich przyczyny, z których najważniejsze to zmiany zapotrzebowania rynkowego na ziemniaki.
Abstract	The production and the market for potatoes in Poland, in Europe and in the world has undergone a process of evolution. The changes in Poland in the last decade or more have been very dynamic, especially after Poland joined the EU. The production of potatoes has also undergone changes in other EU countries, but they have taken a much milder course. The article attempts to evaluate the changes in Poland and in other countries that are crucial to potato production in the EU. Statistics from Eurostat, national statistics from individual states and information and materials of the European Commission were used in this research. The article concentrates on analysis of changes in production area, yields and potato harvests and evaluates the processes in chosen EU countries. Reasons for changes are discussed, most especially the changes in demand on the potato market demand.
Cytowanie	Dzwonkowski W. (2017) Ewolucja produkcji ziemniaków w Polsce i UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 3: 71-80
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n3_s71.pdf

Autor	Michał Gnap
Tytuł	Opcje realne jako alternatywa w wycenie projektów inwestycyjnych
Title	Real option as an alternative in the valuation of investment project
Słowa kluczowe	opcje realne, wartość bieżąca netto, instrumenty finansowe
Key words	real option, net present value, financial instruments
Abstrakt	Podstawą funkcjonowania każdej firmy jest stosowanie podejścia value- -based management. W myśl tej koncepcji konieczna jest umiejętność podejmowania działań zarówno o charakterze operacyjnym, jak i inwestycyjnym, które są ukierunkowane na wzrost określonych wielkości ekonomicznych w przyszłości. Aktualnie powszechnie używane miary efektywności inwestycji, np. NPV, IRR, nie do końca są adekwatnymi narzędziami do oceny efektywności inwestycji w obecnych turbulentnych warunkach rynkowych. Wszystkie niedoskonałości i ograniczenia charakteryzujące wyżej wymienione metody powodują, że kadra zarządzająca bardzo często podejmuje decyzje inwestycyjne intuicyjnie. Standardowa analiza NPV powinna być więc poszerzona o użycie dodatkowych narzędzi, jakimi są opcje realne. Celem niniejszej pracy nie jest scharakteryzowanie metod wykorzystywanych do szacowania opcji realnych, a zobrazowanie, w jaki sposób przedsięwzięcia z pozoru nieopłacalne poprzez wykrycie w nich możliwości elastycznego reagowania stają się inwestycjami, które mogą przynieść firmom ponadproporcjonalne zyski.
Abstract	The most important function of every company is to create value for its owners. In this concept, it is necessary to make actions both operating and investing. They are targeted to increase economical value in the future. Very popular in this age net present value and internal rate of return, even though very popular, they face absolute tool. Every limitation which is typical for those methods, lead to situations where management must take decisions intuitively. So standard analysis NPV should be expanded by additional tools like the real option. The aim of this work is not to characterize approaches used for estimation of real option value, but to show how seemingly unprofitable investments can be profitable due to feature real options which can bring to company over-proportional profit.
Cytowanie	Gnap M. (2017) Opcje realne jako alternatywa w wycenie projektów inwestycyjnych.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 2: 53-63
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2017_n2_s53.pdf

Autor	Agnieszka Gałecka
Tytuł	Typ rolniczy a efektywność gospodarstw rolniczych w Polsce
Title	Typ rolniczy a efektywność gospodarstw rolniczych w Polsce
Słowa kluczowe	gospodarstwo rolnicze, efektywność, typ rolniczy, FADN
Key words	agricultural farms, effectiveness, type of farming, FADN
Abstrakt	W artykule dokonano oceny poziomu efektywności gospodarstw rolniczych w Polsce w zależności od typu rolniczego. Analizą objęto gospodarstwa uczestniczące w polskim systemie FADN. Okres badań obejmował lata 2011– –2014. Stwierdzono, że największą efektywnością wykorzystania zasobów ziemi, pracy i kapitału charakteryzowały się gospodarstwa o typie rolniczym „zwierzęta ziarnożerne” i „krowy mleczne”, a najmniejszą gospodarstwa wyspecjalizowane w chowie zwierząt trawożernych. W badanym okresie jednolitą tendencję rosnącą wszystkich analizowanych wskaźników efektywności odnotowano w gospodarstwach nastawionych na chów zwierząt ziarnożernych.
Abstract	The article assesses the level of effectiveness of farms in Poland depending on the type of farming. The analysis included agricultural farms participating in the Polish FADN. The study period covered the years 2010–2013. It was found that the highest efficiency use of resources of land, labor and capital were characterized by farm-type agriculture “granivores” and “milk cows”, while the lowest farm specialized in the breeding of other grazing livestock. In the analyzed period a uniform upward trend all analyzed performance indicators reported in farms focused on livestock granivores.
Cytowanie	Gałecka A. (2017) Typ rolniczy a efektywność gospodarstw rolniczych w Polsce.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 2: 17-27
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2017_n2_s17.pdf

Autor	Łukasz Pietrych, Aldona Skarżyńska
Tytuł	Projekcja opłacalności produkcji zbóż i rzepaku w perspektywie 2022 roku
Title	PROJECTION OF PROFITABILITY OF CEREALS AND RAPE PRODUCTION IN THE PERSPECTIVE OF 2022
Słowa kluczowe	projekcja, modele trendu, opłacalność produkcji zbóż i rzepaku
Key words	projection, trend models, cereals and rape production profitability
Abstrakt	Celem badań było określenie przewidywanego w perspektywie 2022 roku wpływu tempa zmian plonów oraz cen produktów i cen środków do produkcji rolnej na opłacalność uprawy pszenicy ozimej, żyta ozimego, jęczmienia jarego i rzepaku ozimego. Do projekcji wykorzystano klasyczne modele tendencji rozwojowej. Wyniki produktów jako średnie w latach 2013-2015 przyjęto za punkt wyjścia do sporządzenia projekcji na 2022 rok. Ze względu na zmienność w czasie plonów i cen sprzedaży produktów opracowano także warianty projekcji. Z badań wynika, że opłacalność produkcji (relacja wartości produkcji do kosztów ogółem, tj. bezpośrednich i pośrednich łącznie) pszenicy, żyta i rzepaku w 2022 roku, w porównaniu do lat bazowych dla projekcji, wzrośnie w granicach 7,8-17,6%, natomiast pogorszy się ekonomiczna efektywność produkcji jęczmienia (o 0,8%). Wyniki wskazują na znacznie większą w latach zmienność ceny niż plonu, w związku z tym wpływ ceny na opłacalność produkcji będzie również większy. Stwierdzono, że rzepak i jęczmień charakteryzuje się relatywnie dużą wrażliwością na zmienność plonu i ceny (większą niż pszenica i żyto).
Abstract	The aim of the study was to determine the predicted impact of the rate of yield change and product prices as well as prices of inputs for agricultural production on the profitability of winter wheat, winter rye, spring barley and winter oilseed rape in the perspective of 2022. Classic models of development tendency were used to make the projection. In order to define expected changes in revenues and costs by 2022, the average product performance for 2013-2015 was taken as the starting point for the projection. Due to the variability in crop yields and product sales prices, projection variants were also made. The research shows that the production profitability (the ratio of production value to total costs, i.e. direct and indirect costs) of wheat, rye and oilseed rape will increase in 2022 by 7.8-17.6 % compared to projection base years, whereas the economic efficiency of barley production will decrease (by 0.8%). The results indicate a much greater variability in price than in yield over the years. The impact of price on the production profitability will be greater as well. It was found that oilseed race and barley are characterized by relatively high sensitivity to variability in yield and price (greater than in the case of wheat and rye).
Cytowanie	Pietrych Ł., Skarżyńska A. (2017) Projekcja opłacalności produkcji zbóż i rzepaku w perspektywie 2022 roku .Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 2: 50-63
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n2_s50.pdf

Autor	Marcin Adamski
Tytuł	Zmiany w efektywności funkcjonowania gospodarstw wielkoobszarowych w Polsce w latach 2011-2013 a ich forma prawno-organizacyjna
Title	CHANGES IN THE EFFICIENCY OF FUNCTIONING OF LARGE-SCALE FARMS IN POLAND IN 2011-2013 AND THEIR LEGAL AND ORGANIZATIONAL FORM
Słowa kluczowe	efektywność, gospodarstwa wielkoobszarowe, wyniki ekonomiczne
Key words	efficiency, large farms, economic results
Abstrakt	W artykule przedstawiono wyniki oceny pomiaru efektywności gospodarstw wielkoobszarowych z wykorzystaniem indeksu produktywności Malmquista, który służy do pomiaru efektywności w czasie (2011-2013). Gospodarstwa wielkoobszarowe podzielono według form prawno-organizacyjnych na trzy grupy: spółki z kapitałem prywatnym, spółki Agencji Nieruchomości Rolnych oraz rolnicze spółdzielnie. W analizowanym okresie przeciętna wartość indeksu Malmquista wzrosła o 1,1%. W obrębie analizowanych grup gospodarstw najniższą wartością indeksu dla lat 2011-2013 charakteryzowały się spółki ANR (-2%), najwyższą zaś spółki z kapitałem prywatnym (2,4%). Największy udział w grupie gospodarstw o rosnącej skali produktywności odnotowano w gospodarstwach spółdzielczych (67%), najniższy zaś w spółkach ANR (61%).
Abstract	The paper presents the results of the efficiency assessment of large farms using the Malmquista productivity index. Since this index is used to measure the effectiveness over time, the analysis was made for panel data from 2011 to 2013. The analyzed large farms were divided according to legal and organizational form into three groups: private equity companies, Agricultural Property Agency companies and agricultural cooperatives. It was found that in the analyzed period the average value of Malmquista index increased by 1.1%. Among the analyzed groups of farms, the APA companies were characterized by the lowest (-2%) and the private equity companies by the highest (2.4%) index for the years 2011-2013. The largest share of farms with a growing scale of productivity was observed in agricultural cooperatives (67%) and the lowest in the APA companies (61%).
Cytowanie	Adamski M. (2017) Zmiany w efektywności funkcjonowania gospodarstw wielkoobszarowych w Polsce w latach 2011-2013 a ich forma prawno-organizacyjna.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 2: 35-49
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n2_s35.pdf