Wyniki wyszukiwania

Autor	Robert Mroczek
Tytuł	Ubój rytualny w Polsce – wybrane aspekty
Title	Ritual Slaughter in Poland – Selected Aspects
Słowa kluczowe	rynek, handel, eksport, przemysł mięsny, produkcja, konsumpcja
Key words	market, trade, export, meet industry, production, consumption
Abstrakt	Celem niniejszego opracowania była analiza ubojów rytualnych zwierząt rzeźnych (bydła i drobiu) w Polsce w ostatnich latach oraz wskazanie czynników mających wpływ na ich wielkość (skalę). Stosownie tej forma uboju budzi wiele emocji i kontrowersji, głównie ze względów społecznych (etycznych i kulturowych). Unijne przepisy dopuszczają ubój rytualny dla celów religijnych, ale ostateczna decyzja w tej sprawie należy do krajów członkowskich. Na ubój rytualny, choć z pewnymi ograniczeniami, pozwalają 23 państwa Unii Europejskiej. W Polsce prowadzony jest on na skalę przemysłową, a pozyskiwane w ten sposób mięso, trafia przede wszystkim na eksport, gdyż popyt wewnętrzny jest relatywnie mały ze względu na niewielki odsetek mniejszości narodowych, tj. muzułmanów i żydów. Możliwość przeprowadzania takich ubojów pozwala zwiększać produkcję żywca wołowego i drobiowego w Polsce oraz przychody i zyski przemysłu mięsnego. Istotne jest także to, że w ten sposób następuje większa dywersyfikacja rynków zbytu, co przy dużej niestabilności rynków światowych, ogranicza ryzyko produkcji mięsa.
Abstract	The objective of this study was to analyse ritual slaughters of animals for slaughter (cattle and poultry) in Poland in recent years, and to indicate the factors affecting their volume (scale). Using this form of slaughter raises many emotions and controversy, mainly for social (ethical and cultural) reasons. The EU legislation allows to carry out ritual slaughter for religious purposes, but the final decision in this matter belongs to the Member States. Ritual slaughter, although with some restrictions, is permitted in 23 European Union Member States. In Poland, it is carried out on an industrial scale, and meat obtained in this way is mainly for export, since the domestic demand is relatively small due to the small percentage of national minorities, i.e. Muslims and Jews. The possibility of carrying out such slaughter allows to increase production of livestock and poultry in Poland and the revenues and profits of the meat industry. It is also important that, in this way, the greater diversification of outlet markets takes place and with the high instability of world markets it reduces the risk of meat production.
Cytowanie	Mroczek R. (2017) Ubój rytualny w Polsce – wybrane aspekty.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 1: 106-115
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n1_s106.pdf

Autor	Ewa Rosiak
Tytuł	Światowy rynek olejów roślinnych
Title	The Global Market for Vegetable Oils
Słowa kluczowe	oleje roślinne, produkcja, zużycie, handel, świat
Key words	vegetable oils, production, consumption, trade, world
Abstrakt	W artykule przedstawiono zmiany jakie nastąpiły w światowej produkcji, zużyciu i handlu olejami roślinnymi w XXI wieku. Analizę zmian przeprowadzono na podstawie danych USDA, które zagregowano do średnich pięcioletnich z sezonów 2001/02-2005/06, 2006/07-2010/11 i 2011/12-2015/16. W XXI wieku światowa produkcja olejów roślinnych dynamicznie wzrasta, w następstwie rosnącego w skali globalnej popytu na żywność i energię odnawialną. Rosną też obroty handlu międzynarodowego olejami roślinnymi, ale kierunki geograficzne handlu tymi produktami nie zmieniają się istotnie. Olej sojowy utracił pozycję lidera w światowej produkcji olejów roślinnych. Aktualnie w tej produkcji dominuje olej palmowy, który charakteryzuje się bardzo wysokim stopniem koncentracji produkcji. Dlatego wszelkie zmiany u jego nielicznych, liczących się producentów i eksporterów (Malezja i Indonezja) mają istotny wpływ na rynki innych olejów. Przewidywania wskazują, że tendencje wzrostowe w światowej produkcji, zużyciu i handlu olejami roślinnymi będą kontynuowane.
Abstract	The article presents the changes that have taken place in world production, consumption and trade in vegetable oils in the XXI century. The analysis of changes was based on USDA data, which were aggregated to the five-year average of the seasons 2001/02-2005 /06, 2006 /07-2010/11 and 2011 /12-2015 /16. In the twenty-first century, world production of vegetable oils is growing dynamically, following the growing global demand for food and renewable energy. Turnover of international trade vegetable oils is also increasing, but the geographical directions of trade in these products do not change significantly. Soybean oil has lost its leadership in the world production of vegetable oils. Currently, this production is dominated by palm oil, which has a very high degree of concentration of production. Thus, any changes in its few major producers and exporters (Malaysia and Indonesia) have a significant impact on the markets of other oils. Predictions indicate that the upward trend in world production, consumption and trade in vegetable oils will continue.
Cytowanie	Rosiak E. (2017) Światowy rynek olejów roślinnych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 1: 173-181
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n1_s173.pdf

Autor	Adam Berbeć, Beata Feledyn-Szewczyk, Jerzy Kopiński
Tytuł	Ocena stopnia zrównoważenia gospodarstw rolnych o różnych kierunkach produkcji za pomocą modelu RISE
Title	The Sustainability Assessment of Farms of Different Production Profiles Using RISE Model
Słowa kluczowe	ocena zrównoważenia, gospodarstwa, model RISE, produkcja roślinna, produkcja zwierzęca
Key words	sustainability assessment, farms, RISE model, crop production, livestock production
Abstrakt	Model RISE (the Response-Inducing Sustainability Evaluation) jest narzędziem pozwalającym na kompleksową oceną stopnia zrównoważenia gospodarstw rolnych. Model ten uwzględnia ekologiczne, ekonomiczne oraz społeczne aspekty zrównoważenia gospodarstwa. W pracy przedstawiono wyniki oceny stopnia zrównoważenia trzech wybranych gospodarstw o różnych kierunkach produkcji (produkcja roślinna, zwierzęca i mieszana) z województwa lubelskiego. Badania wykazały, że żadnego z trzech porównywanych gospodarstw nie można uznać za zrównoważone według metodyki RISE. Wartości wskaźników w większości przypadków osiągały pozytywne wyniki, z wyjątkiem wskaźników „Różnorodność biologiczna i ochrona roślin”, „Warunki pracy” oraz „Zużycie wody”. Najbliższe osiągnięciu zrównoważenia było gospodarstwo o profilu produkcji roślinnej i wielostronnej. Najmniej korzystną ocenę zrównoważenia uzyskało gospodarstwo trzodowe. W żadnym gospodarstwie nie stwierdzono jednak poważnych problemów związanych z oceną ich stopnia zrównoważenia.
Abstract	The Response-Inducing Sustainability Evaluation (RISE) model is a tool for a holistic assessment of farms sustainability level. This model takes into account the ecological, economic and social aspects of farm sustainability. The paper presents the sustainability assessment results of three selected farms of different production directions (crops, livestock and mixed production) located in the province of Lublin. The study showed that none of the compared farms could be considered as sustainable according to the RISE method. Indicators in most cases achieved positive results, with the exception of "Biodiversity and plant protection", "Working conditions" and "Water use" indicators. Crop and multidirectional farms were nearest to achieve the sustainability goal, while swine farm was the farthest from this goal. Nevertheless, none of farms showed any serious problems in sustainability according to RISE assessment.
Cytowanie	Berbeć A., Feledyn-Szewczyk B., Kopiński J. (2017) Ocena stopnia zrównoważenia gospodarstw rolnych o różnych kierunkach produkcji za pomocą modelu RISE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 7-17
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s7.pdf

Autor	Jerzy Bieńkowski, Małgorzata Holka, Janusz Jankowiak
Tytuł	Ocena emisji GHG za pomocą śladu węglowego w intensywnej produkcji rolniczej, na przykładzie rzepaku ozimego
Title	Assessing the Greenhouse Gas Emissions by Carbon Footprint in Intensive Agricultural Production Based on the Examples of Winter Oilseed Rape
Słowa kluczowe	ślad węglowy, gazy cieplarniane, produkcja roślinna, nawożenie azotowe, praktyki rolnicze, rzepak ozimy
Key words	carbon footprint, greenhouse gases, crop production, nitrogen fertilization, agricultural practices, winter oilseed rape
Abstrakt	Aktualnie ważnym wyzwaniem dla sektora rolniczego jest redukcja emisji gazów cieplarnianych (GHG) w celu złagodzenia skutków zmian klimatycznych. Istnieje potrzeba dokładnej identyfikacji źródeł emisji oraz upowszechnienia praktyk rolniczych, które przyczyniałyby się do zmniejszenia emisji we wszystkich ogniwach produkcji roślinnej. Do przeprowadzenia obiektywnych porównań i wyboru najlepszych rozwiązań technologicznych według kryterium emisyjności potrzebna jest szczegółowa ocena ilościowa emisji GHG. W opracowaniu przedstawiono ocenę emisji GHG w produkcji roślinnej za pomocą śladu węglowego (CF). Udział operacji technologicznych w powstawaniu CF scharakteryzowano na przykładzie rzepaku ozimego. Wyniki badań wskazują, że największe znaczenie w kształtowaniu CF ma proces nawożenia mineralnego. Wpływ pozostałych procesów na CF jest wielokrotnie mniejszy. Miejscem głównych emisji GHG w nawożeniu mineralnym rzepaku są emisje bezpośrednie i pośrednie GHG z pól. Po emisjach GHG z pól, produkcja nawozów stanowi drugie źródło emisji z nawożenia. Zmiany praktyk rolniczych polegających na zwiększeniu efektywności nawożenia azotowego oraz stosowaniu nawozów o niskich współczynnikach emisji stwarzają obecnie możliwość redukcji emisji GHG i przez to, tym samym mogą przyczynić się do zmniejszenia CF produktów roślinnych.
Abstract	Currently, a major challenge for the agriculture sector is the reduction of greenhouse gas (GHG) emissions in order to mitigate the effects of climate change. There is a need to accurately identify the sources of emissions and to promote agricultural practices that would contribute to the reduction of emissions in all chains of crop production. To carry out objective comparisons and choose the best technological solutions according to an emissivity criterion there is a need for the detail quantitative assessment of GHG emissions. The study shows an assessment of GHG emissions in crop production using the carbon footprint (CF). The share of technological operations in CF formation was characterized based on the example of winter oilseed rape. The results indicate that the process of fertilization is of the greatest importance in the CF development. The impact of other remaining processes on the CF is several times smaller. The main hot-spots in GHG emissions due to mineral fertilization are associated with direct and indirect GHG emissions from the fields. Emissions from the production of fertilizers are the second source of emissions from the fertilization process, following GHG emissions from the fields. Changes in agricultural practices by increasing the efficiency of nitrogen fertilization and the use of fertilizers with low emission factors make it possible to reduce GHG emissions at present, and thereby contribute to the CF reduction of crop products.
Cytowanie	Bieńkowski J., Holka M., Jankowiak J. (2017) Ocena emisji GHG za pomocą śladu węglowego w intensywnej produkcji rolniczej, na przykładzie rzepaku ozimego.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 18-28
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s18.pdf

Autor	Franciszek Kapusta
Tytuł	Rynek warzyw w Polsce i jego powiązania międzynarodowe
Title	Vegetable Market in Poland and its International Links
Słowa kluczowe	warzywa, produkcja, plon, zbiór, przetwórstwo, pochodzenie, postęp
Key words	vegetables, production, yield, harvest, processing, origin, progress
Abstrakt	Celem opracowania było scharakteryzowanie: miejsca i roli roślin warzywnych w rolnictwie, zmian w ich produkcji (powierzchnia uprawy, plony, zbiory), kierunków zagospodarowania warzyw, produkcji przetworów warzywnych, obrotów handlowych z zagranicą warzywami i ich przetworami. W opracowaniu wykorzystano takie źródła informacji jak: literaturę przedmiotu badań, analizy rynkowe Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, publikacje Głównego Urzędu Statystycznego - roczniki. Zgromadzone informacje zostały opracowane i zinterpretowane przy pomocy zespołu metod, a wśród nich: statystycznej i porównawczej w formie wertykalnej. Ocenę samowystarczalności dokonano wskaźnikami technicznymi i ekonomicznymi. Stwierdzono zmniejszanie powierzchni uprawy warzyw, wzrost plonów i duże wahania w wielkości zbiorów. Bilans handlowy warzywami świeżymi i przetworami jest ogólnie dodatni; w latach 2010 i 2011 ujemny. Występuje dodatnie saldo obrotów z krajami UE-12 oraz z krajami Wspólnoty Niepodległych Państw, chociaż od 2013 roku załamał się eksport do Rosji; wzrasta natomiast z tego kierunku import warzyw. Trwale ujemne saldo jest z krajami UE-15 i pozostałymi krajami.
Abstract	The aim of the study was to show: the place and role of vegetable crops in agriculture, changes in their production (area of crops, yields, crops), directions of vegetable development, production of vegetable products, trade with foreign countries and their products. The paper uses such sources of information as: research literature, market analysis of the Institute of Agricultural Economics and Food Economy, publications of the Central Statistical Office – yearbooks. The collected information has been developed and interpreted using a set of methods, including statistical and comparative in vertical form. The assessment of self-sufficiency was done by technical and economic indicators. There was a decrease in the area of vegetable cultivation, the increase in yield and large fluctuations in the size of the crop. The trade balance of fresh and processed vegetables is generally positive. In years 2010 and 2011 it was negative. There is a steady positive balance of trade with the EU-12 and CIS countries, although exports from these countries have fallen since 2013 - especially Russia. On the other hand, the import of vegetables increases. The permanently negative balance is with the EU-15 and other countries.
Cytowanie	Kapusta F. (2017) Rynek warzyw w Polsce i jego powiązania międzynarodowe.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 93-105
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s93.pdf

Autor	Łukasz Kozar
Tytuł	Produkcja energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych w krajach Unii Europejskiej i w Polsce w kontekście koncepcji zrównoważonego rozwoju
Title	Production of Electricity from Renewable Sources in Countries of the European Union and Poland in the Context of the Concept of Sustainable Development
Słowa kluczowe	zrównoważony rozwój, Unia Europejska, odnawialne źródła energii
Key words	sustainable development, European Union, renewable energy sources
Abstrakt	W artykule przedstawiono zmiany jakie nastąpiły w zakresie produkcji energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii w krajach UE-28 oraz w Polsce w latach 2010-2015. Analizę zmian przeprowadzono na podstawie danych z Eurostatu oraz Banku Danych Lokalnych. W oparciu o wskaźnik określający udział energii elektrycznej wytwarzanej ze źródeł odnawialnych w zużyciu energii elektrycznej brutto wykazano, iż Polska charakteryzowała się w omawianym okresie jedną z najwyższych dynamik zmian spośród wszystkich państw UE. Ponadto w artykule zanalizowano sytuację dotyczącą produkcji energii elektrycznej w Polsce w przekroju regionalnym. Z podjętych w tym zakresie analiz wynika, iż we wszystkich województwach oprócz małopolskiego w 2015 r. produkowano więcej energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych w porównaniu do 2010 r. W omawianym okresie również o 99% wzrósł w Polsce udział produkcji energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych w produkcji energii elektrycznej ogółem.
Abstract	The article presents changes that occurred in the production of electricity from renewable energy sources in the EU-28 and in Poland in the years of 2010-2015. The analysis of the changes was based on the data from Eurostat and the Local Data Bank. Based on the indicator of the share of electricity generated from renewable sources in gross electricity consumption, Poland in the period under discussion, was characterized as one of the highest dynamics of change among all EU countries. In addition, the article analyzes the situation concerning the production of electricity in Poland in the regional aspect. From the taken analyzes, it is clear that in all voivodeships, apart from Małopolskie voivodeship, in 2015, more electricity was produced from renewable sources compared to 2010. In the period under discussion, the share of electricity production from renewable sources in total electricity production also increased by 99% in Poland.
Cytowanie	Kozar Ł. (2017) Produkcja energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych w krajach Unii Europejskiej i w Polsce w kontekście koncepcji zrównoważonego rozwoju.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 17(32), z. 2: 126-135
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2017_T17(32)_n2_s126.pdf

Autor	Dorota Komorowska
Tytuł	Wyniki produkcyjne i ekonomiczne wybranych typów gospodarstw rolnych w Polsce
Title	Production and economic results of the selected types of farms in Poland
Słowa kluczowe	produkcja rolnicza, wyniki produkcji rolniczej, efektywność gospodarstw rolnych
Key words	agricultural production, results of agricultural production, effectiveness of farms
Abstrakt	Celem opracowania jest ocena wyników gospodarowania zasobami produkcyjnymi w wybranych typach gospodarstw rolnych, które należą do najbardziej licznych grup gospodarstw specjalistycznych w Polsce, czyli gospodarstw nastawionych na produkcję roślinną, specjalizujących się w produkcji mleka oraz produkcji żywca wieprzowego. Zaprezentowane w opracowaniu wyniki analiz wskazują na znacznie wyższy poziom wyników produkcyjnych i produktywności zasobów w gospodarstwach nastawionych na produkcję żywca wieprzowego w związku z dużym udziałem pasz z zakupu w żywieniu zwierząt, co warunkowało relatywnie dużą skalę produkcji. Dochodowość zasobów ukształtowała się na najwyższym poziomie w gospodarstwach nastawionych na produkcję mleka, ponieważ gospodarstwa mleczne uzyskały największe dochody.
Abstract	The aim of the study is to evaluate the results of management of production resources in selected types of farms, which belong to the most numerous specialized farms in Poland, i.e. farms oriented to plant production, specializing in milk production and pig production. The results of the analysis show that productions results and resource productivity are significantly higher in pig production farms due to the large share of feed purchased, which enabled a relatively large scale of production. At the same time, the economics efficiency of the resources was at the highest level in farms aimed at milk production, as dairy farms had the highest income.
Cytowanie	Komorowska D. (2017) Wyniki produkcyjne i ekonomiczne wybranych typów gospodarstw rolnych w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 118: 31-40
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2017_n118_s31.pdf

Autor	Robert Nowacki, Katarzyna Wasilik
Tytuł	Znajomość i zaufanie wobec certyfikatów zrównoważonej konsumpcji a idea społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w perspektywie młodych konsumentów
Title	Knowledge and confidence in sustainable production certificates and the idea of corporate social responsibility from the point of view of young consumers
Słowa kluczowe	społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw, zrównoważona produkcja i konsumpcja, młodzi konsumenci
Key words	corporate social responsibility, sustainable production and consumption, young consumers
Abstrakt	Funkcjonowanie w warunkach zrównoważonego rozwoju wymaga od przedsiębiorstw uwzględniania nie tylko własnych interesów ekonomicznych, ale też zwracania uwagi na kwestie ogólnogospodarcze i społeczne, w tym dotyczące zrównoważonej konsumpcji. Celem artykułu jest analiza zależności między deklarowaną znajomością i zainteresowaniem działaniami z zakresu społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw (CSR) wśród młodych konsumentów a znajomością i zaufaniem wobec znaków, a także certyfikatów potwierdzających zrównoważoną produkcję. Podstawą rozważań są wyniki badania ilościowego prowadzonego na ogólnopolskiej próbie konsumentów w wieku 19–35 lat. Uzyskane wyniki badania pozwalają stwierdzić, że znajomość idei CSR w znacznie większym stopniu determinuje znajomość certyfikatów i zaufanie wobec nich niż cechy demograficzno-ekonomiczne młodych konsumentów.
Abstract	Functioning under the conditions of sustainable development requires companies to take into account not only their own economic interests but also to pay attention to general economic and social issues, including sustainable consumption. The aim of the article is to analyze the relationship between the declared awareness and interest in corporate social responsibility (CSR) activities among young consumers and the familiarity with and trust in the certificates confirming adherence to sustainable production principles. The results of quantitative research conducted on a sample of consumers aged 19–35 form the basis for this discussion. The findings of the study indicate that the knowledge of the CSR concept is determined by the knowledge of the certificates and trust in them to a much greater degree than by the demographic and economic characteristics of young consumers.
Cytowanie	Nowacki R., Wasilik K. (2017) Znajomość i zaufanie wobec certyfikatów zrównoważonej konsumpcji a idea społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w perspektywie młodych konsumentów.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 118: 95-109
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2017_n118_s95.pdf

Autor	Ludwik Wicki
Tytuł	Changes in land use for production of energy crops in Poland
Title	Zmiany powierzchni produkcji roślin energetycznych w Polsce
Słowa kluczowe	bioenergia, bioetanol, biodiesel, biogaz, konkurencja żywność – energia
Key words	bioenergy, bioethanol, biodiesel, biogas, food–energy competition
Abstrakt	Celem opracowania jest ocena, czy w Polsce produkcja nowoczesnych biopaliw wytwarzanych z surowców rolniczych konkuruje z produkcją żywności. W pracy wykorzystano dane gromadzone przez Główny Urząd Statystyczny i Agencję Rynku Rolnego (ARR). Wykorzystano dane dotyczące powierzchni gruntów ornych w Polsce, plonów wybranych roślin, pogłowia zwierząt oraz dane o ilości i strukturze produkcji energii oraz o wielkości produkcji biogazu rolniczego, bioetanolu i biodiesla. Dane dotyczące ilości surowców zużywanych w produkcji biogazu rolniczego pozyskano z ARR. Analizą objęto lata 2005-2016. Produkcja bioenergii w oparciu o surowce pochodzenia rolniczego silnie wzrastała w analizowanym okresie, z 5 TJ w 2005 roku to 42 TJ w 2016 roku. Około 92% energii wytwarzanej z surowców rolniczych stanowi bioetanol i biodiesel, które są produkowane z surowców pierwszej generacji. Produkcja ta konkuruje więc z produkcją żywności. Biogaz stanowi tylko 8% energii produkowanej z surowców rolniczych. W produkcji biogazu surowce drugiej generacji, czyli odpady stanowiły aż 75% wsadu. Udział powierzchni gruntów ornych przeznaczanych do produkcji surowców do wytwarzania biopaliw wynosił 5,6% w 2016 roku. W 2005 roku było to 1,5%. Oznacza to, że w Polsce produkcja bioenergii z surowców rolniczych konkuruje z produkcją żywności i pasz, a dalszy jej wzrost nie jest pożądany. Niemniej, przy spadku rozmiarów produkcji zwierzęcej jest to szansa na zagospodarowanie nadwyżek ziemi i produkcji. W przyszłości powinny być podejmowane działania mające na celu zwiększenie wykorzystania surowców drugiej generacji w produkcji bioenergii, a zużycie surowców pierwszej generacji powinno być, w miarę możliwości, ograniczane.
Abstract	The goal of the article is to evaluate whether production of modern biofuels in Poland competes with food production. CSO and AMA data have been used in the analysis. The data in question refers to the area of arable land in Poland, yields and livestock as well as renewable energy production structure and quantity and production of biodiesel, bioethanol and agricultural biogas. Data concerning quantity of raw materials used for production of the agricultural biogas have been accessed from AMA . Data for 2005-2016 have been collected. Production of bioenergy based on agricultural raw materials has significantly increased. From 2005 to 2016, it increased from 5 to 42 TJ . Approximately 92% of bioenergy from agricultural sources are bioethanol and biodiesel produced from the first generation of raw materials, the production of which is in direct competition with food production. The share of biogas was 8% only. Waste constituted 75% in the raw materials used to produce biogas. The area of production of energy crops has reached 5.6% of arable land in 2016 from 1.5% in 2005. It means that in Poland production of bioenergy from agricultural sources competes with food and feed production and its further increase is not desirable. Actions focused on the increased use of the second generation raw materials for energy production and decreased use of food raw materials should be taken.
Cytowanie	Wicki L. (2017) Changes in land use for production of energy crops in Poland.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 4: 37-47
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n4_s37.pdf

Autor	Aldona Skarżyńska
Tytuł	Produkcja wołowiny w Polsce oraz czynniki determinujące jej opłacalność
Title	BEEF PRODUCTION AND DETERMINANTS ITS PROFITABILITY IN POLAND
Słowa kluczowe	żywiec wołowy, koszty, opłacalność produkcji, zużycie pasz
Key words	beef cattle, costs, profitability of production, feed consumption
Abstrakt	Celem badań była ocena wyników ekonomicznych produkcji żywca wołowego oraz identyfikacja głównych czynników determinujących jej opłacalność. Wyniki produkcji żywca analizowano w trzech grupach gospodarstw, wydzielonych według kwartyli nadwyżki bezpośredniej, tj. w gospodarstwach najlepszych, średnich i najsłabszych. Analizie poddano średnie trzyletnie. Głównym czynnikiem różnicującym efekty ekonomiczne produkcji żywca wołowego były poniesione koszty, wpływ ceny sprzedaży był mniejszy. Decydujący wpływ miały koszty bezpośrednie, które w kolejnych grupach gospodarstw sukcesywnie rosły: w średnich gospodarstwach były wyższe niż w najlepszych o 40,2%, a w najsłabszych – o 82,0%. Wysokość kosztów bezpośrednich była determinowana głównie przez koszt wymiany stada, wpływ miał także koszt pasz. Produkcja żywca wołowego ekonomicznie efektywna była tylko w gospodarstwach najlepszych, wskaźnik opłacalności wynosił 111,9%, natomiast w średnich i najsłabszych koszty produkcji zostały pokryte częściowo, odpowiednio w 88,8 i 72,4%.
Abstract	The main objective of the study was to evaluate the economic performance and efficiency of bovine animals production and identify the main determinants of such production profitability. The results of the study were analyzed in three groups of farms divided by quartiles of gross margin, i.e. in the best, middle and weakest. The results were analyzed as average in three years. The main factor differentiating the economic effects from the production of beef cattle was the costs incurred, the impact of the sale price was lower. The decisive impact was direct costs, which in successive groups of farms increased, with regard to the best of farms in the medium ones were higher by 40.2% and the weakest ones – by 82.0%. The level of direct costs was determined mainly by the exchange cost of the herd and also by the cost of feed. Beef cattle production was economically effectiveness only in the best farms, the profitability index was 111.9%, while in the medium and weakest group of farms at 88.8 and 72.4% respectively.
Cytowanie	Skarżyńska A. (2017) Produkcja wołowiny w Polsce oraz czynniki determinujące jej opłacalność.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 104, z. 4: 112-124
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2017_n4_s112.pdf

Autor	Dorota Pasińska
Tytuł	Rynek wieprzowiny w ujęciu globalnym i krajowym
Title	Pork market from global and domestic perspective
Słowa kluczowe	rynek wieprzowiny, handel zagraniczny, produkcja wieprzowiny, żywiec wieprzowy
Key words	pork market, international trade, pork production, pigs
Abstrakt	W artykule podjęto próbę wskazania najważniejszych zmian na krajowym i światowym rynku wieprzowiny i trzody chlewnej po wstąpieniu Polski do UE. Ponad 80% światowej produkcji wieprzowiny dostarczają Chiny, UE i Stany Zjednoczone. W 2013 r. Polska była 4-tym producentem wieprzowiny w UE. Pomimo relatywnie dużej polskiej produkcji trzody chlewnej, sektor ten nie jest konkurencyjny. Wejście Polski do UE przyczyniło się do zdynamizowania obrotów handlowych wieprzowiną. W badanym okresie z eksportera netto Polska stała się importerem netto produktów wieprzowych.
Abstract	The article attempts to indicate the major changes in the domestic and world market of pork and pigs after Poland's accession to the EU. China, the EU and the United States supply more than 80% of world pork production. In 2013 Poland was the 4th pork producer in the EU. Despite the relatively large Polish production of pigs, the sector is not competitive. Poland's accession to the EU has led to more dynamic pork trade. In the studied period from net exporter, Poland has become a net importer of pork products.
Cytowanie	Pasińska D. (2016) Rynek wieprzowiny w ujęciu globalnym i krajowym.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 1: 187-198
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n1_s187.pdf

Autor	Marta Guth
Tytuł	Ekonomiczne determinanty produkcji mleka w gospodarstwach mlecznych FADN w makroregionach Unii Europejskiej z przewagą ekstensywnej produkcji w 2011 roku
Title	Economic Determinants of Milk Production in FADN Dairy Farms in the Regions of the European Union with Predominance of Extensive Production in 2011
Słowa kluczowe	produkcja mleka, makroregiony Unii Europejskiej, analiza skupień, analiza czynnikowa, determinanty produkcji
Key words	milk production, EU macro-regions, cluster analysis, factor analysis, production determinants
Abstrakt	Celem głównym rozważań było określenie czynników warunkujących wielkość produkcji mleka w makroregionach Unii Europejskiej z przewagą ekstensywnej produkcji. Wyboru regionów dokonano na podstawie analizy zróżnicowania gospodarstw mlecznych FADN w regionach Unii Europejskiej, które określono za pomocą aglomeracyjnej analizy skupień metodą Warda. W celu wyróżnienia determinant produkcji dokonano analizy czynnikowej. Na podstawie jej wyników zidentyfikowano czynniki, które miały decydujący wpływ na produkcję mleka w gospodarstwach mlecznych z regionów z przewagą ekstensywnej produkcji, oraz które z wybranych makroregionów Unii Europejskiej osiągały względnie najlepsze i najgorsze wyniki względem wyróżnionych czynników.
Abstract	The main aim of the considerations was to determine the factors influencing the volatility of milk production in selected macro-regions of the European Union. Regions was selected on the basis of the analysis of the diversity of dairy farms FADN in the regions of the European Union, which was determined by agglomeration cluster analysis using the Ward method. Factor analysis was conducted in order to highlight the determinants of production. These results helped identify extensive production, and gave the possibility to find out which macro-regions of the European Union reached a relatively best and worst performance in terms of the distinguished factors.
Cytowanie	Guth M. (2016) Ekonomiczne determinanty produkcji mleka w gospodarstwach mlecznych FADN w makroregionach Unii Europejskiej z przewagą ekstensywnej produkcji w 2011 roku.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 2: 114-123
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n2_s114.pdf

Autor	Agata Grużewska, Marek Gugała, Sylwia Paprocka, Krystyna Zarzecka
Tytuł	Produkcja i znaczenie konsumpcyjne ziemniaka i rzepaku w Polsce i w wybranych krajach UE
Title	The Importance of Production and Consumption of Potato and Oilseed Rape in Poland and Selected EU Countries
Słowa kluczowe	ziemniak, rzepak, spożycie, produkcja
Key words	potato, oilseed rape, consumption, production
Abstrakt	W pracy przedstawiono wybrane elementy dotyczące produkcji oraz wykorzystania ziemniaka i rzepaku w Polsce i krajach Unii Europejskiej. Są to dwie bardzo ważne rośliny rolnicze ze względu na zmieniającą się produkcję i duże walory konsumpcyjne. W opracowaniu wykorzystano dane dotyczące areału uprawy, plonów i zbiorów oraz zmieniającego się w naszym kraju spożycia tych gatunków na przestrzeni ostatnich 25 lat. Jednocześnie wartości te odniesiono do wybranych krajów w Unii Europejskiej. Wykazano, że powierzchnia uprawy i zbiory ziemniaka zarówno w kraju jak i w Europie maleją, a plony zwiększają się. Natomiast w zakresie rzepaku areał uprawy, plony, zbiory i spożycie oleju rzepakowego zarówno w Polsce jak i krajach unijnych ulegają zwiększeniu.
Abstract	The paper presents selected aspects of potato and oilseed rape production and use in Poland and European Union countries. These two crop plants are very important due to changing production and marked consumption-related value. The paper is based on data pertaining to the area under these crops, their yields and harvests, and changing consumption of these species in Poland over the last 25 years. Also, these figures were compared to values in selected European Union countries. It was demonstrated that the area under the potato and potato harvests have been on the increase both in Poland and Europe. Oilseed rape area, yields, harvests and rapeseed oil consumption are increasing, too.
Cytowanie	Grużewska A., Gugała M., Paprocka S., Zarzecka K. (2016) Produkcja i znaczenie konsumpcyjne ziemniaka i rzepaku w Polsce i w wybranych krajach UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 2: 86-93
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n2_s86.pdf

Autor	Dariusz Paszko, Joanna Pawlak, Wioletta Wróblewska
Tytuł	Wahania koniunktury w produkcji owoców jagodowych w Polsce i na świecie
Title	Seasonal Fluctuations in Berries Production in Poland and in the World
Słowa kluczowe	cykl koniunkturalny, ceny skupu, produkcja owoców jagodowych, korelacja
Key words	business cycles, procurements process, berries fruit production, correlation
Abstrakt	Artykuł zawiera analizę zmienności powierzchni, zbiorów i cen skupu wybranych gatunków owoców jagodowych w Polsce i na świecie w latach 1992-2015. Analizę zmienności przeprowadzono wykorzystując podstawowe mierniki statystyczne, takie jak: obszar zmienności, odchylenie standardowe, współczynnik zmienności. Kierunek i dynamikę zmian cen określono na podstawie tendencji oraz indeksów jednopodstawowych. Analiza danych empirycznych wykazała, że ceny skupu wszystkich analizowanych gatunków rosły w latach 1992-2015, ale największą zmiennością odznaczały się ceny skupu truskawki i czarnej porzeczki.
Abstract	The article contains an analysis of the volatility of production areas, production and procurement prices of selected species of berries fruits in Poland and in the world beetwen in the years 1992-2015. Variability analysis was conducted using the basic statistical measures, such as the area of variation, standard deviation, coefficient of variation. The direction and dynamics of prices determined on the basis of trends and chain and fixed base indexes. The analysis of empirical data showed that the prices of all the analyzed berries fruits increased in the years 1992 - 2015, but the greatest variability characterized by a purchase price of strawberries and black currants.
Cytowanie	Paszko D., Pawlak J., Wróblewska W. (2016) Wahania koniunktury w produkcji owoców jagodowych w Polsce i na świecie.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 3: 301-312
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n3_s301.pdf

Autor	Robert Mroczek
Tytuł	Regionalne zróżnicowanie produkcji i konsumpcji mięsa na świecie w latach 2003-2015
Title	Regional Differences in World Production and Consumption of Meat in 2003-2015
Słowa kluczowe	rynek, handel, eksport, import, przemysł mięsny, produkcja, konsumpcja
Key words	market, trade, export, import, meet industry, production, consumption
Abstrakt	Celem niniejszego opracowania było pokazanie zróżnicowania produkcji i konsumpcji mięsa (wieprzowego, wołowego i drobiowego) na świecie w latach 2003-2015. W tym okresie światowa produkcja trzech podstawowych gatunków mięsa zwiększyła się z 208,6 do 262,7 mln ton, tj. rosła w tempie 1,9% rocznie. Najszybciej przyrastała produkcja mięsa drobiowego (o 3,2% rocznie), wolniej rosła produkcja mięsa wieprzowego (o 1,7% rocznie) a najwolniej, bo tylko o 0,6% rocznie wzrastała produkcja mięsa wołowego. Najwięcej mięsa wieprzowego na świecie produkuje się w Azji Wschodniej (ok. 53%), zaś w produkcji mięsa wołowego przodują obie Ameryki (po ok. ¼ światowej produkcji). Liderami w produkcji mięsa drobiowego są Azja oraz Ameryka Północna (odpowiednio 28,5 i 26,7% światowej produkcji). Azja oraz Wspólnota Niepodległych Państw (WMP) są regionami o największym deficycie mięsa i są jego największymi importerami. Udział Polski w światowej produkcji mięsa wieprzowego, wołowego oraz drobiowego wynosi ok. 1,6%. Jesteśmy czwartym producentem mięsa w Unii Europejskiej. Polska jest eksporterem netto mięsa wołowego i drobiowego oraz importerem netto mięsa wieprzowego.
Abstract	The aim of this study is to show the differences in world production and consumption of meat (pork, beef and poultry) in the last decade, i.e. in 2003-2015.Within that period, the world production of those three main types of meat increased from 208.6 to 257.6 million tonnes, thus rising by 1.9% annually. The production of poultry meat recorded the highest annual growth (3.2%), with the production of pork increasing at a lower rate (by 1.7% annually), and the production of beef growing at the slowest pace, by only 0.6% annually. East Asia is the largest producer of pork (ca 53%), whereas the largest beef production is recorded in both Americas, accounting for ca ¼ of the world production each. Asia and North America are the leading producers of poultry meat (28.6 and 26.7% of the world production). Asia and the Commonwealth of Independent States (CIS) are regions with the highest meat deficit and, consequently, they are the largest importers of meat. Poland accounts for ca 1.6% of the world production of pork, beef and poultry meat, being the fourth largest meat producer in the European Union. Poland is a exporter nett beef and poultry meat and importer nett pork meat.
Cytowanie	Mroczek R. (2016) Regionalne zróżnicowanie produkcji i konsumpcji mięsa na świecie w latach 2003-2015.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 3: 282-291
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n3_s282.pdf

Autor	Joanna Jaroszewska, Konrad Prandecki
Tytuł	Znaczenie "zazielenienia" w zapewnieniu różnorodności biologicznej
Title	The Importance of "Greening" in Ensuring Biological Diversity
Słowa kluczowe	„zazielenienie”, bioróżnorodność, dobra publiczne, efekty zewnętrzne
Key words	"greening", biodiversity, public goods, external effects
Abstrakt	Rolnictwo dostarcza społeczeństwu zarówno dóbr wycenianych przez rynek (produkcja żywności) jak i dóbr publicznych, które nie są wycenione w rachunku ekonomicznym rolnictwa. Przykładem takich dóbr jest zachowanie bioróżnorodności, krajobrazu rolniczego, bezpieczeństwa żywnościowego. Aby rolnictwo dostarczało wyżej wymienionych dóbr publicznych oraz społecznych niezbędne wydaje się oddziaływanie państwa. Konieczność ingerencji państwa w tym zakresie należy łączyć z zawodnością rynku oraz z prywatnością czynników produkcji. Sposób gospodarowania tymi czynnikami (wodą, ziemią) jest uzależniony od rolnika, który zazwyczaj kieruje się uzyskaniem maksymalnego zysku z posiadanych zasobów. Aby zminimalizować krótkowzroczne podejście do produkcji rolniczej, wprowadzono szereg ograniczeń dotyczących praktyk rolniczych w tym służących zapewnieniu bioróżnorodności. Celem artykułu jest próba określenia wpływu mechanizmu "zazielenienia" na zapewnienie różnorodności biologicznej.
Abstract	The importance of biodiversity for agriculture is huge, among others, due to the productivity of agricultural land and crops stability. Agriculture can have positive or negative impact on ensuring biodiversity. The decisive factor is the state, which through mechanisms may promote agricultural supply of public goods, including biodiversity. One of the instruments of state influence on agriculture is the "greening" of the CAP. The aim of the article is an attempt to assess the importance of this instrument for ensuring biodiversity. It is estimated that the impact will be uneven due to the large diversity of agriculture in the EU. The result will be dependent on the decision of farmers due to the high flexibility of the requirements. The negative impact on biodiversity of the greening is also possible in countries exporting food to the EU.
Cytowanie	Jaroszewska J., Prandecki K. (2016) Znaczenie "zazielenienia" w zapewnieniu różnorodności biologicznej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 3: 110-120
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n3_s110.pdf

Autor	Paweł Boczar
Tytuł	Znaczenie gospodarcze soi oraz możliwości rozwoju jej produkcji w Polsce
Title	The Economic Importance of Soybean and Possibility of Expanding its Production in Poland
Słowa kluczowe	soja, produkcja, eksport, import, wykorzystanie, koszty produkcji
Key words	soybeans, production, export, import, utilization, production costs
Abstrakt	Soja jest jedną z najstarszych oraz najbardziej wartościowych roślin uprawnych na świecie. Swoją popularność zawdzięcza wysokiej wartości użytkowej nasion jak również korzystnemu wpływowi na glebę i rośliny następcze. Celem artykułu była charakterystyka znaczenia gospodarczego soi oraz wskazanie wybranych czynników decydujących o możliwości rozszerzenia jej produkcji w Polsce. Scharakteryzowano udział soi i produktów jej przerobu na tle produkcji, eksportu oraz zużycia surowców i śrut oleistych oraz olejów roślinnych na świecie oraz w Polsce. Jednym z głównych czynników decydujących o podjęciu produkcji danej uprawy jest opłacalność produkcji, na którą wpływ mają między innymi koszty produkcji. Dlatego dla zobrazowania opłacalności produkcji przedstawiono koszty produkcji soi w wybranych gospodarstwach głównych producentów i eksporterów soi na świecie w tym Polsce.
Abstract	Soybean is one of the oldest and most valuable crop plants grown in the world. It owes popularity to its use-value as well as its positive influence on soil and successive plants. The aim of this article is to characterize the economic importance of soybean as well as determine selected factors influencing the possibility of expanding its production in Poland. The share of soybean and its processed products was characterized in comparison with production, exports and use of oil seeds, meal and vegetable oils in the world and in Poland. One of the main factors influencing commencement of a given crop production is how production costs (among others) affect crop profitability. Therefore, in order to show the production profitability, soybean production costs were presented in the selected farms of main producers and soybean exporters in the world as well as Poland.
Cytowanie	Boczar P. (2016) Znaczenie gospodarcze soi oraz możliwości rozwoju jej produkcji w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 3: 35-48
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n3_s35.pdf

Autor	Lucyna Błażejczyk-Majka
Tytuł	Polskie gospodarstwa mleczne w rankingu efektywności technicznej gospodarstw unijnych z wykorzystaniem modelu SE-CCR
Title	Polish Dairy Farms in the Ranking of Technical Efficiency of EU Farms Using the SE-CCR Model
Słowa kluczowe	analiza DEA, model nadefektywności, model SE-CCR, efektywność techniczna, rolnictwo unijne, produkcja mleka
Key words	DEA analysis, superefficiency model, SE-CCR model, technical efficiency, EU farming, milk production
Abstrakt	W pracy przestawiono zastosowanie analizy DEA, a w szczególności modelu SE-CCR, do budowy rankingów efektywności unijnych gospodarstw specjalizujących się w produkcji mleka. Wykorzystano dane statystyczne publikowane przez agendę FADN. Efektywność techniczną przeciętnych gospodarstw mlecznych poszczególnych krajów członkowskich UE wyznaczono ze względu na trzy rodzaje produktów w nich wytwarzanych, dzięki zaangażowaniu czterech podstawowych czynników produkcji. W efekcie badania wykazano, że polskie gospodarstwa mleczne w 2013r. prowadziły produkcję w sposób efektywny, niemniej jednak znalazły się one dopiero na 18 miejscu w rankingu efektywności produkcji mleka 23 państw unijnych.
Abstract	The study presents the application of DEA analysis, particularly the SE-CCR model, to construct efficiency rankings of EU farms specializing in milk production. The analysis was based on statistical data published by FADN. Technical efficiency of average dairy farms in individual EU countries was determined for three types of their products using four basic factors of production. The analysis showed that production of Polish dairy farms in 2013 was efficient; nevertheless, these farms ranked only 18th in the ranking of milk production efficiency among 23 EU countries.
Cytowanie	Błażejczyk-Majka L. (2016) Polskie gospodarstwa mleczne w rankingu efektywności technicznej gospodarstw unijnych z wykorzystaniem modelu SE-CCR.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 3: 20-34
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n3_s20.pdf

Autor	Małgorzata Konarska, Edyta Popis, Marzena Przybysz, Anna Sakowska
Tytuł	Produkcja oraz handel wybranych warzyw będących głównym źródłem karotenoidów w Polsce i na świecie
Title	Production and trade of selected vegetables are the main source of carotenoids in Poland and in the world
Słowa kluczowe	β-karoten, marchew, pomidory, produkcja, handel, eksport, import
Key words	β-carotene, carrot, tomatoes, production, trade, export, import
Abstrakt	Warzywa takie jak marchew i pomidory spożywane są od wielu lat. Wraz ze wzrostem świadomości konsumentów o ich właściwościach prozdrowotnych oraz modzie na zdrową żywność ich spożycie, a co za tym idzie produkcja oraz powierzchnia upraw może się zwiększać. W pracy scharakteryzowano wybrane warzywa będące głównym źródłem karotenoidów (marchew i pomidory), określono światową oraz polską produkcję tych warzyw w latach 2009-2013 (dane dla świata) oraz w latach 2000-2013 (dane dla Polski), a także przedstawiono rynek tych produktów, ze szczególnym uwzględnieniem największych globalnych eksporterów i importerów analizowanych warzyw. Ponadto zobrazowano handel marchwią i pomidorami w Polsce w latach 2000-2012 w ujęciu ilościowym i wartości ocen. Wskazano również głównych partnerów Polski w handlu zagranicznym tymi produktami w 2012 r.
Abstract	Vegetables such as carrots and tomatoes are eaten for many years. The increasing consumer awareness of their pro-health properties and the fashion for healthy food, may cause higher consumption, production and acreage cultivation of these vegetables. The study characterizes the selected vegetables, that are a major source of carotenoids (carrots and tomatoes), in terms of global and Polish production in the years 2009 to 2013 (data for the world) and in the years 2000 to 2013 (data for Polish), and presents the market for these products with a focus on major global exporters and importers of analyzed vegetables. In addition, also carrots and tomatoes trade in Poland in the years 2000 - 2012 were presented in terms of volume and value assessments. It’s also identifies the major partners in the Polish foreign trade in those products in 2012.
Cytowanie	Konarska M., Popis E., Przybysz M., Sakowska A. (2016) Produkcja oraz handel wybranych warzyw będących głównym źródłem karotenoidów w Polsce i na świecie.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 1: 211-223
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n1_s211.pdf

Autor	Agnieszka Tłuczak
Tytuł	Przestrzenne zmiany w strukturze produkcji rolnej w Unii Europejskiej
Title	Spatial Changes in the Structure of Agricultural Production in the European Union
Słowa kluczowe	produkcja rolna, Unia Europejska, przestrzenna analiza shift-share
Key words	agricultural production, European Union, spatial shift share analysis
Abstrakt	Wiele zachodzących zjawisk, ich rozwój czy też kierunki zmian, uzależnione są od przestrzennych interakcji zachodzących pomiędzy sąsiadującymi regionami. Model przestrzennej analizy shift-share, który został wprowadzony do badań przez Nazarę i Hewingsa przedstawia przestrzennie zmodyfikowane stopy wzrostu (tempa zmian) poszczególnych wariantów zjawiska przez uwzględnienie temp wzrostu zjawiska w obszarach sąsiadujących. Celem artykułu jest analiza zmian struktury towarowej produkcji rolnej w krajach Unii Europejskiej według wybranych rodzajów produktów rolnych z zastosowaniem przestrzennej metody przesunięć udziałów. W opracowaniu dokonano oceny tempa zmian wielkości zjawiska oraz zidentyfikowano i oszacowano udział czynników strukturalnych, sektorowych oraz regionalnych (lokalnych, przestrzennych) w wielkości efektu globalnego (produkcji rolnej w Unii Europejskiej ogółem) w przekroju krajów członkowskich.
Abstract	Many phenomena, their growth or trends, are dependent on the spatial interactions between neighboring areas. The model of spatial shift-share analysis represents a spatially modified growth rate (rate of change) of the different options phenomenon by taking into account the phenomenon of increase in the neighboring area. The aim of the study is to analyze the changes in the commodity structure of agricultural production in the European Union according to the selected types of agricultural products using spatial shifts share analysis. The study assessed the rate of change in the size of the phenomenon and identified and estimated the share of structural, sectoral and regional factors (local spatial) in the size of the global effect (agricultural production in the European Union overall) of the EU countries.
Cytowanie	Tłuczak A. (2016) Przestrzenne zmiany w strukturze produkcji rolnej w Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 16(31), z. 2: 334-343
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2016_T16(31)_n2_s334.pdf