Wyniki wyszukiwania

Autor	Tomasz Czekaj, Wojciech Józwiak
Tytuł	Bariery wzrostu i rozwoju indywidualnych gospodarstw rolnych w makroregionach Polski
Title	Barriers of farms growth and development in Polish macroregions
Słowa kluczowe	indywidualne gospodarstwo rolne, funkcja produkcji
Key words	individual farm, production function
Abstrakt	Celem artykułu jest identyfikacja barier wzrostu i rozwoju gospodarstw rolnych w czterech makroregionach Polski. Wykorzystano w nim wyniki analiz dochodowości materialnych czynników produkcji dokonanych za pomocą analizy funkcji produkcji gospodarstw indywidualnych prowadzących rachunkowość w systemie Polski FADN w 2006 r. Ustalono krańcowe dochodowości trzech czynników produkcji: pracy, ziemi i kapitału. Następnie odniesiono je do jednostkowych kosztów nakładów tych czynników ustalając opłacalność ich zwiększania w gospodarstwach (krańcowe rentowności nakładów poszczególnych czynników produkcji). Brak opłacalności uznano za główną barierę ograniczającą możliwość wzrostu i rozwoju gospodarstw rolnych. Stwierdzono m.in. zróżnicowanie (zarówno regionalne, jak i względem wielkości ekonomicznej gospodarstw) opłacalności zwiększania nakładów pracy i ziemi oraz brak zróżnicowania krańcowej rentowności nakładów kapitału.
Abstract	The aim of the paper is to evaluate farms growth and development barriers in four of the FADN regions of Poland. Results from analyses of profitability of material factors of production accomplished by production function analysis of individual farms conducting their accounting within the Polish FADN in the year 2006. Marginal incomes of three factors of production: labor, land and capital have been assessed. Then these marginal incomes were compare with unit costs of inputs of these factors setting their profitabilities of increasing each input (marginal profitabilities of each factors of production). Lack of profitabilities were assumed to be main barriers preventing possibilities of growth and development of farms. It was found out inter alia, that there was diversity (both regional and in terms of economic size of farms) of profitability of increasing labor and land inputs and absence of marginal profitability of capital input
Cytowanie	Czekaj T., Józwiak W. (2009) Bariery wzrostu i rozwoju indywidualnych gospodarstw rolnych w makroregionach Polski .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 29-40
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n4_s29.pdf

Autor	Janusz Heller
Tytuł	Interwencjonizm państwowy w kształtowaniu międzyregionalnych dysproporcji w rozwoju gospodarczym obszarów wiejskich w Polsce
Title	State’s interventionism in forming of the interregional disproportions in economic development of rural areas in Poland
Słowa kluczowe	interwencja gospodarcza, region, obszary wiejskie
Key words	economical intervention, region, rural areas
Abstrakt	Program SAPARD i jego regionalny podział jest klasyczną formą bezpośredniej interwencji państwa w sferze rolnictwa i obszarów wiejskich. Zaprezentowane wyniki badań nie potwierdzają tezy o wyrównawczych funkcjach tej interwencji wobec regionalnego zróżnicowania rozwoju gospodarczego rolnictwa i obszarów wiejskich. Przydział środków finansowych z Programu SAPARD do poszczególnych województw zdominowała koncepcja zbliżenia relacji pomiędzy oferowaną pomocą a potencjalnym popytem. W ten sposób z bezpośredniej interwencji państwa wyeliminowano funkcję łagodzenia regionalnych różnic w rozwoju wsi i rolnictwa.
Abstract	The SAPARD programme and its regional distribution is a classic form of a direct state’s intervention in the sector of agriculture and rural areas. Results of the presented research do not confirm the hypothesis that this intervention had an equalizing effect on the regional disproportions in economic disproportions in agriculture and rural areas. The distribution of financial means of the SAPARD programme to certain regions was dominated by the conception of bringing closer the offered aid and the potential demand. This way, the function of equalizing the regional disproportions in agricultural development was eliminated from the state’s direct intervention
Cytowanie	Heller J. (2009) Interwencjonizm państwowy w kształtowaniu międzyregionalnych dysproporcji w rozwoju gospodarczym obszarów wiejskich w Polsce .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 59-67
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n4_s59.pdf

Autor	Marek Kłodziński
Tytuł	Pozarolnicza przedsiębiorczość wiejska
Title	Off farm enterpreneurship
Słowa kluczowe	mały biznes wiejski, dywersyfikacja gospodarstw wiejskich, przestrzenne zróżnicowanie przedsiębiorczości, wpływ kryzysu na firmy wiejskie
Key words	rural entrepreneurship, rural economy diversification, spatial business development diversity, impact of crisis on rural companies
Abstrakt	Przedsiębiorcy wiejscy zaczynają odgrywać kluczową rolę w rozwoju lokalnym. Problemy rolnictwa, bezrobocia i ubóstwa wielu rodzin wiejskich, marginalizacja pewnych regionów to tylko niektóre niekorzystne zjawiska, których stopniowe przezwyciężenie upatruje się w dywersyfikacji gospodarki wiejskiej. Rozwój przedsiębiorczości zależy głównie od jednostkowej pomysłowości, wyobraźni, odwagi i umiejętno .ci organizacyjnych oraz wiedzy z zakresu prowadzenia biznesu. Indywidualizm jest podstawą jej rozwoju. Należy jednak brać pod uwagę dużą skalę niepewności i obaw, jakie wiążą się z procesem utworzenia własnej firmy szczególnie w warunkach wiejskich. Dlatego pomoc doradcza, szkoleniowa i finansowa ze środków Unii Europejskiej staje się ogromną szansą dla tych, którzy prowadzą już własne firmy lub chcieliby spróbować pracy na swoim. Problem polega jednak na tym, że firmy wiejskie uczą się znacznie wolniej korzystać z pomocy unijnej niż podmioty gospodarcze w dużych miastach.
Abstract	Rural entrepreneurs start to have a more and more important role in local development. Problems of agriculture, unemployment and poverty of many rural families, marginalization of some regions are only some unfavorable phenomena, which should be gradually overcome due to diversification of agricultural economy. Development of enterprise depends mainly on individual resourcefulness, imagination, courage, organizational skills and knowledge about running a business. Individualism is the core of its development. However we should take under account a large scale of uncertainty and fears connected with the process of establishing one’s own company, especially in rural conditions. That is why advisory help, training and funds of the European Union have become a great opportunity for those who run their own companies or would like to try to work in their own business. The problem is that rural companies much more slowly learn to take advantage of UE help than business entities in cities. Moreover the reality of rural business operations varies so much from the conditions in a city that different methods of influencing rural entrepreneurship should be applied.
Cytowanie	Kłodziński M. (2009) Pozarolnicza przedsiębiorczość wiejska .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 91-98
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n4_s91.pdf

Autor	Edward Majewski
Tytuł	Dochody i jakość życia w gospodarstwach niskotowarowych z wybranych regionów Polski
Title	Income and quality of life in semi-subsistence farms from selected regions of Poland
Słowa kluczowe	gospodarstwa niskotowarowe, dochody gospodarstw, jakość życia
Key words	semi-subsistence farms, income farms, quality of life
Abstrakt	Przeanalizowano wysokość i strukturę dochodu dyspozycyjnego 175 gospodarstw niskotowarowych z regionów świętokrzyskiego i wielkopolskiego. Przeciętne dochody w zbiorowości kształtowały się na poziomie porównywalnym z dochodem rozporządzalnym .średnio w kraju. Dochody z działalności rolniczej i dochody pozarolnicze miały równorzędny udział w kształtowaniu dochodu dyspozycyjnego, natomiast relatywnie niższe znaczenie miały subsydia ze środków polityki rolnej. Niewielka część rolników deklarowała zamiar rozwoju gospodarstwa połączony ze wzrostem skali produkcji.
Abstract	In the paper level and structure of disposable income in the sample of 175 farms from świętokrzyskie and wielkopolskie regions were analyzed. Average level of income was comparable with the mean disposable income in the country. Incomes from agricultural and non-agricultural activities had a comparable share, whilst relatively less important were subsidies from the common agriculture policy funds. Only a lesser part of farmers in the sample declared intention of enlarging their farms and scale of agricultural activity.
Cytowanie	Majewski E. (2009) Dochody i jakość życia w gospodarstwach niskotowarowych z wybranych regionów Polski.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 122-129
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n4_s122.pdf

Autor	Wiesław Musiał, Eugeniusz Otoliński
Tytuł	Rozważania nad potrzebą przemian gospodarstw rolniczych w regionach rozdrobnionych agrarnie
Title	Deliberations on necessity of farms. transformation in the region of fragmented agriculture
Słowa kluczowe	przemiany agrarne, gospodarstwo indywidualne, rolnictwo Małopolski
Key words	agrarian transformation, individual farm, Malopolska agriculture
Abstrakt	W pracy naświetlono kwestię potrzeby przemian w organizacji i funkcjonowaniu gospodarstw rodzinnych w regionach rozdrobnionych agrarnie. Wskazano na potrzebę przełamania stagnacji rolnictwa, tkwiącej w strukturze agrarnej, niekorzystnym rozłogu gruntów, tradycjonalizmie gospodarowania, a także uzależnieniu gospodarstw od szybko zmieniającego się, lecz mało przyjaznego otoczenia rolnictwa. Rozważania odnoszące się do rolnictwa Małopolski mają jednak także szerszy wymiar.
Abstract	The paper takes into consideration a problem of necessity of organizational and functional transformation of family farms in the regions of fragmented agriculture. The need of overcoming of agriculture stagnation underlining in agrarian structure, unfavorable land layout, traditionalism of farming were pointed out. Also farms dependence on rapidly changing although little friendly agriculture environment was underlined. Deliberations concerning agriculture of the Malopolska region have however wider dimension.
Cytowanie	Musiał W., Otoliński E. (2009) Rozważania nad potrzebą przemian gospodarstw rolniczych w regionach rozdrobnionych agrarnie.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 147-154
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n4_s147.pdf

Autor	Lech Pałasz
Tytuł	Polityka regionalna Unii Europejskiej szansą polskich regionów
Title	Regional Policy of the European Union as the chance of Polish regions
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Genezę napisania artykułu były znaczące środki finansowe z Unii Europejskiej przeznaczone na rozwój poszczególnych regionów Polski. Stały się one coraz bardziej zauważalną szansą społeczno-gospodarczego rozwoju kraju. Celem opracowania jest przedstawienie poziomu rozwoju regionów, różnych form i wielkości środków finansowych przeznaczonych na realizację polityki regionalnej w umacnianiu integracji europejskiej. Zakres opracowania dotyczy głównie poziomu wykorzystania funduszy strukturalnych, zwłaszcza w okresie poakcesyjnym Polski i woj. zachodniopomorskiego. W opracowaniu wykorzystano literaturę oraz materiały z Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Zastosowano metodę analizy i syntezy. Wyniki przedstawiono techniką tabelaryczną oraz graficzną. Artykuł zakończono wnioskami o charakterze praktycznym
Abstract	Genesis of preparing this article is connected with the significant financial Support for Polish regions development in European Union Structural Policy. Thais support is visible determinant of social and economic development of the country. Th aim of the paper is the presentation of the different regions level of development and volume and types of financial support directed for Common Policy in the area of integration. The range of elaboration refers mainly to Poland and westernpomeranian region. Analysis is connected with Regional Policy dimension and intensions and level of structural funds usage, especially in the post accession period. The paper was prepared with the use of material from Regional Development Ministry and Agency of Restructuring and Modernization of the Agriculture. The methods of analysis and synthesis were used. The article is finished with conclusions of the practical character
Cytowanie	Pałasz L. (2009) Polityka regionalna Unii Europejskiej szansą polskich regionów.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 1(50): 11-19
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n50_s11.pdf

Autor	Janusz Heller
Tytuł	Inwestycje jako instrument polityki regionalnej
Title	Investments as an instrument of regional policy
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Celem badań była ocena międzywojewódzkich dysproporcji w pozyskiwaniu inwestycji. Podstawą tej oceny była analiza skali napływu nakładów inwestycyjnych do województw o zróżnicowanym poziomie rozwoju gospodarczego w latach 2002-2006. W badaniach przyjęto hipotezę, że województwa o wyższym poziomie rozwoju gospodarczego są bardziej atrakcyjne dla inwestorów. Z przeprowadzonej analizy wynika, że poziom rozwoju gospodarczego województw miał wpływ na skalę pozyskiwanych inwestycji ogółem. W ten sposób pozytywnie zweryfikowano hipotezę badawczą. Inwestycje publiczne – podobnie jak prywatne – były w znacznym stopniu lokalizowane w oparciu o kryteria atrakcyjności inwestycyjnej, które są efektem poziomu rozwoju gospodarczego województw. Ocena wykazała jednak, że podział inwestycji publicznych zmniejsza istniejące dysproporcje między grupami województw o różnym poziomie rozwoju gospodarczego. Z kolei inwestycje prywatne, których liberalne zasady alokacji nie tylko nie pogłębiają istniejących dysproporcji międzyregionalnych, ale łagodzą je w stopniu zbliżonym do inwestycji publicznych. Jedynie grupa województw najsłabiej rozwiniętych gospodarczo charakteryzuje się wolniejszym tempem wzrostu nakładów inwestycyjnych sektora prywatnego.
Abstract	The aim of the research was to evaluate the interregional disproportions in gaining investments. The basis of this evaluation was the analysis of the scale of investments inflow to regions with different level of economical development in the years 2002-2006. In the research a hypothesis was made that regions on a higher level of economical development are more attractive for investors. The conducted analysis shows that the level of economical development of regions had an influence on the scale of total gained investments. Thus the research hypothesis was confirmed. Public investments – just like private ones – were mainly located based on investing attractiveness criteria, which are an effect of regional economical development level. But the evaluation proved that the distribution of public investments decreases the existing disproportions between groups of regions on different economical development level. On the other hand, private investments, with liberal rules of allocation, do not deepen existing interregional disproportions, but even decrease them to a similar degree as public investments. The only group of regions that characterizes in a slower rate of private investments growth is group of the least developed regions (in economical sense).
Cytowanie	Heller J. (2009) Inwestycje jako instrument polityki regionalnej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 1(50): 103-118
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n50_s103.pdf

Autor	Henryk Runowski
Tytuł	Ekonomiczne aspekty ekologicznej produkcji mleka
Title	Economic aspects of organic milk production
Słowa kluczowe	organic milk production, milk prices, incomes, profits and costs, organic farms, conventional farms
Key words	organic milk production, milk prices, incomes, profits and costs, organic farms, conventional farms
Abstrakt	W artykule przedstawiono ekonomiczne aspekty ekologicznej produkcji mleka. Omówiono tendencje rozwojowe rolnictwa ekologicznego oraz stan ekologicznej produkcji mleka, a także zróżnicowanie cen mleka ekologicznego w układzie międzynarodowym. Przedstawiono przychody, koszty i dochody gospodarstw ekologicznych w porównaniu z gospodarstwami konwencjonalnymi na przykładzie Bawarii, jednego z landów Niemiec, głównego producenta mleka ekologicznego w tym kraju. Przedstawione wyniki bada? wykazały, że ekologiczna produkcja mleka zapewnia dochody porównywalne, a nawet wyższe niż produkcja metodami konwencjonalnymi. Dotyczy to produkcji konwencjonalnej prowadzonej na średnim poziomie intensywności. Stwierdzono również, że ceny skupu mleka ekologicznego podlegają w dłuższym okresie podobnym wahaniom, jak ceny skupu mleka z gospodarstw konwencjonalnych, jednak skala różnic w ostatnim czasie rośnie na korzyść mleka ekologicznego i jest zróżnicowana między poszczególnymi krajami.
Abstract	The paper aims to analyze the economic aspects of an organic milk production. There were analyzed development tendencies of organic production in the geographic picture. Also the assessment of the state of the art of the organic milk production, comparative analyzes of prices between organic and conventional milk as well as profits and costs of their producers have been done. The analysis were conducted base on the data from Bavaria, one of the regions in Germany, with the highest organic milk production in the country. The results show, that organic milk production ensures profits for the organic farms on the same or even higher level then conventional ones run in the semi-intensive way. The paper argues also that the organic milk prices are influenced by the same fluctuations then conventional, however the differences of scale is growing on the favor of organic milk and depends on the country.
Cytowanie	Runowski H. (2009) Ekonomiczne aspekty ekologicznej produkcji mleka.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 1: 36-51
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n1_s36.pdf

Autor	Halina Kałuża
Tytuł	Obszary problemowe w polityce regionalnej UE – Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej 2007-2013
Title	Handicapped areas in the EU regional policy – Operational Programme Development of the Eastern Poland 2007-2013
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Podstawową misją polityki strukturalnej UE jest wzrost poziomu spójności wewnętrznej w ramach całej organizacji. Zainteresowanie politykę rozwoju regionalnego wynika z różnic w rozwoju społeczno-gospodarczym regionów Unii Europejskiej. Początkowy okres funkcjonowania polityki regionalnej był związany ze wspieraniem rozwoju poszczególnych regionów Wspólnoty. Były to jednak działania skupione na prostych subwencjach. Od 1975 r., kiedy to utworzono Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego działania te przybrały formę planowanego systemu pomocy strukturalnej. Fundusze strukturalne w Polsce służą zmniejszeniu dystansu rozwojowego wobec innych państw UE, a w układzie regionalnym – zmniejszeniu rozpiętości pomiędzy regionami w naszym kraju. Kierując się tymi przesłankami Rząd Polski wystąpił z inicjatywą opracowania programu na rzecz rozwoju wschodnich województw. Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej jest jednym z instrumentów polityki regionalnej. Jego intencją jest przyspieszenie tempa rozwoju społeczno-gospodarczego wybranych województw tj.: lubelskie, podkarpackie, podlaskie, świętokrzyskie i warmińsko-mazurskie, a przyjęte cele pozwolą na wyrównanie szans rozwojowych. Program ten stanowi dodatkowy element wsparcia z funduszy strukturalnych, który wzmocni działanie innych programów na obszarze Polski Wschodniej.
Abstract	The basic mission of the EU structural policy is to increase the level of internal cohesion within the whole organization. An interest in the policy of regional development results from differences in the social and economic development of European Union regions. The initial period of regional policy functioning was associated with supporting the development of individual regions of the Community. However, the activities were focused on simple subventions. Since1975, the year when the European Fund of Regional Development was launched, the activities developed into a planned framework of structural support. Structural funds in Poland serve as a means of reducing the development disparity compared with other EU countries and – in regional terms – narrowing the gaps between regions within Poland. Guided by the above premises, the Polish Government put forward a proposal to draft a programme for the development of eastern voivodeships (provinces). Operational Programme for the Development of Eastern Poland is one of instruments ofthe regional policy. It is intended to enhance the rate of social and economic development of selected voivodeships, that is: Lubelskie, Podkarpackie, Podlaskie, Świętokrzyskie and Warmińsko-mazurskie. The assumed targets will make it possible to give the voivodeships equal developmental opportunities. The programme is an additional element of support provided by structural funds and it will strengthen other programmes for Eastern Poland.
Cytowanie	Kałuża H. (2009) Obszary problemowe w polityce regionalnej UE – Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej 2007-2013.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 1(50): 119-128
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n50_s119.pdf

Autor	Jadwiga Gierczycka
Tytuł	Rola polityki regionalnej Unii Europejskiej w rozwoju Górnego Śląska
Title	The role of the European Union regional policy in the development of Upper Silesia
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Jednym z głównych celów Unii Europejskiej jest zmniejszenie różnic w rozwoju społeczno- gospodarczym między regionami i dążenie do likwidacji opóźnień w rozwoju regionów słabiej rozwiniętych. Realizacji tego celu służą polityki wspólnotowe, które mają doprowadzić do osiągnięcie spójności ekonomicznej i społecznej. Jedną z najważniejszych polityk związanych z potrzebami regionalnymi jest polityka strukturalna, dlatego pojęcie polityki regionalnej i strukturalnej stosuje się jako tożsame. Podstawowym instrumentem tej polityki jest Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego. Swym zasięgiem obejmuje wiele obszarów życia społeczno-gospodarczego. Są to między innymi: inwestycje służące powstawaniu nowych miejsc pracy, inwestycje w infrastrukturę, działania ukierunkowane na wspieranie małej i średniej przedsiębiorczości. W latach 2007-2013 w ramach Narodowej Strategii Spójności realizowane będą Regionalne Programy Operacyjne (RPO) zarządzane przez Samorządy poszczególnych województw. Na realizację 16 RPO przeznaczone zostanie prawie 16 miliardów euro. Podstawowym celem RPO jest podnoszenie konkurencyjności regionów, promowanie zrównoważonego rozwoju, poprzez tworzenie warunków dla wzrostu inwestycji na poziomie lokalnym i regionalnym. Działania określone w RPO są koordynowane z podejmowanymi w ramach pozostałych Programów Operacyjnych. Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego na lata 2007-2013 jest głównym instrumentem polityki regionalnej naszego województwa. Koordynuje liczne działania samorządów lokalnych oraz innych jednostek (publicznych, prywatnych) w ramach funduszy strukturalnych. „Realizuje on zapisy zawarte w Strategii Rozwoju Województwa Śląskiego na lata 2000-2020, przyjętej przez Sejmik Województw Śląskiego dnia 4 lipca 2005 roku.”1 Śląsk jest najbardziej zurbanizowanym regionem Polski, obejmuje 71 miasta, z czego a?? 19 to powiaty grodzkie. Miasta Górnego Śląska w sposób szczególny zmagają się ze skutkami procesu przemian społecznych i transformacji gospodarczej. Sektory przemysłu schyłkowego, górniczy i hutniczy, z których słynął kiedyś Śląsk tracą na znaczeniu. Zaobserwowano rozwój gospodarki opartej na nowoczesnym przemyśle i usługach. Nastąpiła degradacja zurbanizowanych obszarów o typowo przemysłowym charakterze. Pojawił się problem przekształcenia terenów poprzemysłowych oraz rewitalizacji. Niezadowalający stan infrastruktury, przedsiębiorstw, zaplecza edukacyjnego, instytucji kulturalnych, społecznych oraz bazy rekreacyjnej mobilizuje do starania się o dotacje unijne. Ponad 1,7 mld euro może otrzymać województwo śląskie w latach 2007- 2013 co z pewnością wpłynie korzystnie na rozwój Górnego Śląska. Polityka regionalna UE wykorzystując odpowiednie instrumenty przyczynia się do rozwoju Górnego Śląska.
Abstract	One of the major goals of the European Union is the reduction of differences in the socioeconomic development among the regions, as well as aiming at the liquidation of delays in the development of the less developed regions. European community Policies, which are supposed to lead to reaching economic and social cohesion, serve this goal. One of the most important policies connected with regional needs is structural policy, and that is why the notions of regional and structural policies are used interchangeably as meaning the same. And a basic tool of this policy is European Regional Development Fund. ERDF covers many areas of socio-economic life, such as for example: investments focused on creating new jobs, infrastructural investments, activities supporting small and medium size enterprises sector. In the years 2007-2013, within the National Cohesion Strategy the Regional Operational Programmes will be carried out, and they will be managed by self-governments of particular voivodships (regions). 16 milliard Euros will be assigned for the implementation of 16 such programmes. The main aim of ROPs is increasing the competitiveness of regions, promoting sustainable development by the creation of conditions for investments growth on a local and regional level. Activities that are specified in a ROP are coordinated with activities undertaken within other Operational Programmes. Regional Operational Programme for ??l??skie Voivodship (Silesia) for the years 2007-2013 is the key instrument of regional policy in our voivodship. It coordinates numerous activities of territorial self-government units and other entities (public and private ones) under the Structural Funds. “It is an implementation of the Development Strategy for ??l??skie Voivodship for the years 2000-2020 adopted by the Local Assembly (Sejmik) of ??l??skie Voivodship on 4 July 2005.”26 Silesia is the most urbanized region in Poland, it covers 71 cities, including 19 poviats with independent municipal rights. It is particularly difficult for the cities of Upper Silesia to cope with the outcomes of social changes and economic transformation. The industry sectors on decline: mining and metallurgy, which Silesia region used to be famous for, are loosing their significance. The development of high-tech industry and services has been observed. The areas of a typical industrial character were degraded .There occurred a problem of transforming post-industrial regions and their revitalization. Unsatisfactory condition of infrastructure, enterprises, educational sector, cultural and social institutions, as well as recreational centres – all this motivates to apply for the EU subsidies. It is estimates that Silesian voivodship may receive over 1,7 milliard Euros for the years 2007- 2013, which will certainly exert a positive impact on the development of Upper Silesia. Thanks to the application of adequate tools, the EU Regional Policy contributes to the development of Upper Silesia.
Cytowanie	Gierczycka J. (2009) Rola polityki regionalnej Unii Europejskiej w rozwoju Górnego Śląska.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 1(50): 173-185
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n50_s173.pdf

Autor	Hanna Pondel
Tytuł	Zintegrowany Pogram Operacyjny Rozwoju Regionalnego jako instrument polityki regionalnej na przykładzie województwa wielkopolskiego
Title	The integrated Operational Programme of Regional Development as an instrument of the regional policy on the example of the Wielkopolska Voivodeship
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Celem opracowania jest prezentacja i ocena stopnia wykorzystania w województwie wielkopolskim funduszy strukturalnych, dostępnych w ramach ZPORR, na także wskazanie barier i trudności związanych z ich pozyskaniem oraz wykorzystaniem. Obecnie fundusze unijne w Wielkopolsce przeznaczane są na podstawowe inwestycje infrastrukturalne, które dopiero w przyszłości znacząco mogą wpłynąć na poziom rozwoju społeczno-gospodarczego oraz atrakcyjność regionu. W strukturze przedmiotowej projektów realizowanych w ramach Priorytetów 1 i 3 ZPORR, w grupie projektów o wyższej wartości całkowitej dominują inwestycje transportowe oraz środowiskowe. Przedmiotem największej liczby projektów są inwestycje w mikroprzedsiębiorstwa (około 40%), są to jednak na ogół projekty o stosunkowo niewielkiej całkowitej wartości jednostkowej. Nie są realizowane projekty w takich dziedzinach, jak selektywna zbiórka odpadów, recykling, sieć ciepłownicza czy odnawialne źródła energii.
Abstract	The aim of this article is presentation and opinion to the point of European Union Funds extent using in Wielkopolska Voivodship, funds accessible within the confines of IROP, identification the barriers and difficulty connected with funds getting and using. Currently, Union Funds in Wielkopolska are designed for elementary infrastructural investments, which just in the future can significant influence to the level of social-economic development and regions attractiveness. In the objective structure of projects which were realized within the confines of Priority 1 and 3 IROP, in group of projects with higher total value, predominate forwarding and environmental investments. Object of the large number of projects are investment into microenterprise (about 40%), there are yet, in general, projects with relatively not large total unit value. There are not realized projects in such field as selective material collection, recycling, heat distribution network, renewables.
Cytowanie	Pondel H. (2009) Zintegrowany Pogram Operacyjny Rozwoju Regionalnego jako instrument polityki regionalnej na przykładzie województwa wielkopolskiego.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 1(50): 187-197
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n50_s187.pdf

Autor	Andrzej Sołoma
Tytuł	Banki w roli multiplikatorów rozwoju najuboższych regionów Unii Europejskiej. Niektóre konstatacje z badał w regionie warmińsko-mazurskim
Title	Banks as a multipliers of development the poorest regions of the European Union – some evidences form research in the Warmi??sko-Mazurskie region
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	W artykule podjęto próbę analizy roli banków jako multiplikatorów rozwoju regionów na przykładzie woj. warmińsko-mazurskiego. Przeprowadzona analiza zgromadzonych danych pozwoliła na sformułowanie m.in. następujących wniosków. 1. Bankowość spółdzielcza oraz część banków komercyjnych wpiera rozwój rolnictwa i obszarów wiejskich, głównie za pomocą kredytów preferencyjnych z dopłatami do oprocentowania ARiMR zaliczanymi do form tzw. pomocy krajowej. Tego rodzaju kredytów w latach 1994-2006 w skali kraju udzielono na ponad 90 mld zł. 2. Banki promują, prefinansują i współfinansują wszystkie przedsięwzięcia ujęte w unijnych projektach pomocy finansowej dla regionu. Jednocześnie dzięki temu generują dodatkowe zyski dla swoich akcjonariuszy. 3. Banki specjalizujące się w obsłudze rolnictwa szczególnie na poziomie lokalnym świadczą klientom niezbędne usługi doradcze w zakresie pozyskania środków finansowych. Jednakże niezbędne jest dalsze promowanie wśród podmiotów funkcjonujących w obszarach wiejskich szerszej współpracy z instytucjami finansowymi w tym zakresie. 4. Empiryczne badania własne autora wskazują, że większość właścicieli mikro i małych przedsiębiorstw regionu warmińsko-mazurskiego jest skłonna do obsługi swych firm wybierać te banki, które swe dochody wypracowane w regionie reinwestują je na jego terenie.
Abstract	The article presents some of the findings from research concerning banks as multipliers of regions development. The most important conclusions of the research are as follow: 1. Corporative banks and part of commercial banks are supporting agriculture and rural development by granting preferential loans. ARiMR (Agency for Restructuring and Modernization of Agriculture)subsidies to interest on loans. Total amount of preferential loans exceeded over 90 milliard pln during 1994 –2006. 2. Banks are engaged in promoting, prefinancing and co-financing all UE programs of financial support to regions. Such operations give additional profit for banks. 3. Consulting services concerning acquisition of founds are provided by banks which are close working with local agriculture business. Cooperation between financial institutions and agriculture entitles should to be increased in this subject. 4. Most of the micro and small business owners are willing to open account with bank reinvesting profits in the region, as the results of research in Warmia-Mazury voivodeship had shown.
Cytowanie	Sołoma A. (2009) Banki w roli multiplikatorów rozwoju najuboższych regionów Unii Europejskiej. Niektóre konstatacje z badał w regionie warmińsko-mazurskim.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 1(50): 227-238
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n50_s227.pdf

Autor	Boróka Bíró, Emese Szocs
Tytuł	Territorial differences of climate change impact on Romanian crop production
Title	Territorial differences of climate change impact on Romanian crop production
Słowa kluczowe
Key words	climate change, crop yields, regional differences
Abstrakt
Abstract	Effects of the climate change appear in several fields of the economy and agriculture can be considered as one of the most affected among them. In a country, where almost 10% of the total GDP is produced by the agricultural sector and more than 30% of the total work force is employed in this field, these changes may have severe economic impacts. As in Romania almost 65% of the agricultural production is represented by vegetal production, we concentrate our investigations on this agricultural sector. Our aim is to present, basing on econometric modeling, how the climate changes will affect the Romanian crop production in the next 20 years, highlighting the territorial differences which appear between the Romanian NUTS2 development regions. This paper presents some of the first results of the FP6 research project “CLAVIER – Climate Change and Variability: Impact on Central and Eastern Europe”, contract no. 037013 (2006-2009).
Cytowanie	Bíró B., Szocs E. (2009) .Scientific Journal Warsaw University of Life Sciences SGGW - Problems of World Agriculture, t. 6(21), z. : 74-87
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2009_T6(21)_n_s74.pdf

Autor	Alexander Boldak, Maria Pestis, Paul Pestis, Dmitry Rudenko, Elena Rudenko
Tytuł	Agroecotourism development in the Republic of Belarus
Title	Agroecotourism development in the Republic of Belarus
Słowa kluczowe
Key words	agroecotourism, development, international tourist trips, Neman region, Augustov canal
Abstrakt
Abstract	Agroecotourism is becoming the most dynamical branch of the world tourist industry. The Republic of Belarus has inexhaustible potential for the development of agroecotourism. It promotes a steady development of rural regions, raises well-being of its inhabitants by attracting investments, creates modern social infrastructure and new work places, contributes to the achievement of social and cultural purposes. Agroecotourism is considered to be an important component of a successful realization of the ‘State Program for the Revival and Development of the Countryside in the Republic of Belarus for 2005-2010’. The problem is that the agrotouristic enterprises have not enough money to increase the scale of realization of basic concepts and models stipulated by the National Program. Maintaining and developing the natural and human potential of Belarus will require making the agroecotourism a profitable branch of the agrarian sector of economy.
Cytowanie	Boldak A., Pestis M., Pestis P., Rudenko D., Rudenko E. (2009) .Scientific Journal Warsaw University of Life Sciences SGGW - Problems of World Agriculture, t. 6(21), z. : 5-9
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2009_T6(21)_n_s5.pdf

Autor	Artur Krukowski
Tytuł	Rola funduszy strukturalnych Unii Europejskiej w rozwoju klastrów w Polsce Wschodniej
Title	The role of the European Union’s structural funds in clusters’ development in the Eastern Poland
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Koncepcja klastrów staje się coraz bardziej popularna jako narządzie pozwalające na zrozumienie funkcjonowania i podjęcie działań poprawiających konkurencyjność gospodarek lokalnych i regionalnych. Według Komisji Europejskiej klastry są głównym czynnikiem poprawy innowacyjności i dobrobytu poprzez wspieranie procesu budowy unikalnych zasobów i umiejętności umacniających rolę regionów w globalnej gospodarce. Komisja Europejska dostrzegając potencjał klastrów dla rozwoju regionów podejmuje szereg inicjatyw wspierających proces ich tworzenia i rozwoju. Wiele inicjatyw w krajach członkowskich jest wspierana przy wykorzystaniu funduszy strukturalnych. W perspektywie finansowej na lata 2007-2013 przewiduje się realizacje i współfinansowanie działań typowych dla polityki opartej o koncepcję klastrów np. tworzenie powiązań sieciowych pomiędzy przedsiębiorstwami, wspieranie interakcji pomiędzy przedsiębiorstwami a sferę badawczo-rozwojową czy promowanie budowy inkubatorów przedsiębiorczości. Regiony Polski Wschodniej również mają możliwość korzystania z funduszy strukturalnych w tym zakresie. Głównym celem artykułu jest przedstawienie Operacyjnego Programu Rozwoju Polski Wschodniej w kontekście działań i źródeł finansowania wspierających proces tworzenia i rozwoju klastrów. W opracowaniu została przedstawiona koncepcja klastrów, uzasadniająca jej atrakcyjność oraz najważniejsze inicjatywy dotyczące ich rozwoju podejmowane dotychczas przez Komisję Europejską. W dalszej części ma miejsce charakterystyka działań z zakresu polityki rozwoju opartej o koncepcje klastra przewidzianych dla rozwoju pięciu województw Polski Wschodniej wraz z charakterystykę źródeł finansowania
Abstract	Cluster concept have become increasingly popular as a tool for localities and regions to use in understanding their economies and taking actions to become more competitive. According to European Commission strategic documents clusters are a key driver of innovation and prosperity, helping regions to built unique profiles of specialized capabilities that enable them to strengthen their role as a active and attractive partners in the global economy. European Commission recognizing the clusters’ potential for regional development undertakes initiatives to support clusters creation and development. Many initiatives in membership countries is supported by using structural funds. In the financial perspective for the period 2007-13 European Commission provides funds for realization and co-financial activities typical for cluster-based policy e.g. creation of network linkages between entities, supporting of interaction between business and research and development sphere and promotion of entrepreneur incubators creation. The regions of Eastern Poland also benefit from structural funds. The main aim of the article is to present the Operational Programme of Eastern Poland Development in the context of activities and funds supporting the process of clusters creation and development. At the beginning the paper consists an overview of main cluster initiatives undertaking by European Commission. Next the main activities from the range of cluster-based policy forecasting for Eastern Regions of Poland with appropriated funds are characterized.
Cytowanie	Krukowski A. (2009) Rola funduszy strukturalnych Unii Europejskiej w rozwoju klastrów w Polsce Wschodniej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 1(50): 293-305
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n50_s293.pdf

Autor	Paweł Góralski, Magdalena Lazarek
Tytuł	Czynniki kształtujące konkurencyjność regionów
Title	Factors influencing competitiveness of regions
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Rozwój procesów zachodzących w regionie charakteryzuje się dużą zmiennością. Oznacza to, iż wyróżnienie podstawowych czynników, jak również tych określających ich wpływ na konkurencję jest bardzo skomplikowany. Trudności pojawiają się zarówno na poziomie pomiaru natężenia i kierunku oddziaływania każdego z czynników. Konkurencyjności regionu oprócz kwoty i kapitału, zatrudnienia i zasobów naturalnych struktur jest realizowana przez inne istotne czynniki. W trakcie oceny procesów terytorialnych, niektóre z nich zostają utracone, a niektóre z nich nabyte. W przypadku ewaluacji zasobów siły roboczej, wysoki procent bezrobocia i migracji można być przeszkodą. Natomiast migracja powoduje zmiany w czynnikach i ekonomicznych tj. brak miejsc pracy, jak również wykwalifikowanych pracowników. Zmiana czynnika są zawsze związane z kapitałem w rozwoju regionu pod wpływem globalnych procesów.
Abstract	The whole event of development processes taking place in the region are characterized by great changeability, so singling out the basic factors , as well as defining their influence on competition is very complicated. Difficulties appear at the level of measurement of intensity and direction of interaction each of the factors. The region’s competitiveness besides the amount and capital, employment and natural stock structures are effected by other important factors too. During evaluation processes of territorial systems, some of them are lost , some of them are gained. The labor force and capital stock undergo revaluing . In the case of the first factor, the high percentage of unemployment and migration can be to blame. The migration causes It causes that social and economical lack of jobs as well as qualified workers. The change of the factor connected with capital stock in region development was influenced by global processes. Below are listed existing factors in regions which determine competition potential: - Varied economical structure-including branches and companies able to compete in international production and exchange processes. - Investing -national and international, in private and public sector - Technical infrastructure- competent transport , telecom, water supplying, electricity system . - Social infrastructure –education system, national health service, social service, etc. - Developing research activity-educational centers, higher education - Natural environment sources - Business institutions –local development agencies , farming, deliveries
Cytowanie	Góralski P., Lazarek M. (2009) Czynniki kształtujące konkurencyjność regionów.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 1(50): 307-315
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n50_s307.pdf

Autor	Anna Mazurkiewicz-Pizło
Tytuł	Enoturystyka czynnikiem poprawy konkurencyjności regionów z uprawą winorośli na przykładzie Węgier
Title	Enotoursim as a factor improving competitiveness of viticultural regions on the example of Hungary
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract	The aim of the study was to analyze selected activities of producers of Hungarian wines aiming at building and strengthening a brand in a context of enotourism development in wine-producing regions. Taking it into account, there were presented characteristic wine-producing regions in Hungary as an exemplify cation of their enotouristic potential as well as selected marketing activities taken up by producers of Hungarian wines
Cytowanie	Mazurkiewicz-Pizło A. (2009) Enoturystyka czynnikiem poprawy konkurencyjności regionów z uprawą winorośli na przykładzie Węgier.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 80: 97-108
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2009_n80_s97.pdf

Autor	Jan Hybel
Tytuł	Wpływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych na rynek pracy w Polsce w latach 2000–2007
Title	The influence of foreign direct investments on the labour market in Poland in the years 2000–2007
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract	The develop of foreign direct investments (FDI) in Poland in 2000–2007 and their influence on creating the places of the work and enlargement productivity of labour are presented in this article. In the first part of the paper was presented analyze of dynamics level and structure FDI and their spacing location. Moreover, size and structure employment and productivity labour with part of foreign capital was presented. The main conclusion from this analyze is positive influence FDI on increase employment and level of efficiency and high regional diversification. The most number of work places was created in heavy economics (strong economically regions), mainly in voivodships: mazowieckie, wielkopolskie i dolnośląskie.
Cytowanie	Hybel J. (2009) Wpływ bezpośrednich inwestycji zagranicznych na rynek pracy w Polsce w latach 2000–2007.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 79: 75-83
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2009_n79_s75.pdf

Autor	Ewa Mossakowska, Aldona Zawojska
Tytuł	Rozwój gospodarczy a kapitał ludzki na terenach wiejskich w Polsce
Title	Economic development and rural human capital in Poland
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract	The main aim of this paper was to assess the level of human capital in rural areas of Poland and to make its cross-regional comparison. There was proposed the human resource development index or human capital index having six essential elements (education, enterpreunarship, economic activity, employment, health, and migration). In 2007, the opolskie, slaskie and malopolskie provinces were characterised by the highest levels of the human capital in rural areas.The paper provides also the investigation of the link between rural human capital and economic development in Polish regions concluding that in the slaskie, mazowieckie and wielkopolskie provinces high level of rural human capital was accompanied by high level of regional economic development as measured by GDP per capita. The results of human capital study at the individual level (questionnaire study in the sample of 120 farm owners from Mazovia and Podlasie regions, 2009) show that the education is the main determinant of farmer’s human capital improvement.
Cytowanie	Mossakowska E., Zawojska A. (2009) Rozwój gospodarczy a kapitał ludzki na terenach wiejskich w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 79: 5-21
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2009_n79_s5.pdf

Autor	Mieczysław Łozowski, Zdzisław Obstawski
Tytuł	Wsparcie publiczne dla ubezpieczeń w rolnictwie
Title	Public support for insurance in agriculture
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Pojęcie pomocy publicznej zyskało w ostatnim czasie olbrzymią popularność, zwłaszcza w kontekście różnego rodzaju wsparcia środkami pochodzącymi z Funduszy Strukturalnych UE dla przedsiębiorców, rolników i innych grup społecznych. Zainteresowanie pomocą publiczną nie przekłada się jednak na lepsze rozumienie treści kryjącej się pod tym pojęciem. Stąd też próba zdefiniowania i objaśnienia pojęcia pomocy publicznej oraz zasad rządzących jej udzielaniem w obszarze zarządzania ryzykiem w rolnictwie. Dobre rozwiązana w obszarze zarządzania ryzykiem i w sytuacjach kryzysowych to podstawowe narzędzie do zapewnienia zrównoważonego rozwoju i konkurencyjnego sektora rolnego we Wspólnocie. Rolnicy powinni być przygotowani na wypadek negatywnych skutków dokonanych wyborów, jak również na wypadek sytuacji kryzysowych spowodowanych klęskami żywiołowymi lub innymi nieprzewidywalnymi zdarzeniami. W kontekście reformy WPR, ważne jest wskazanie nowych instrumentów, które mogłyby pomóc rolnikom zwiększyć ich zdolność do zarządzania ryzykiem i w sytuacjach kryzysowych. Kształt Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) na najbliższe lata 2007-2013 został określony przez porozumienie zawarte przez Ministrów Rolnictwa krajów UE-15 w Luksemburgu 26 czerwca 2003 r. oraz ustalenia Rady UE z dnia 22 kwietnia 2004 r. Nowe przepisy zostały tak ukształtowane, żeby pozostawać w pełnej zgodzie z polityką rozwoju obszarów wiejskich prowadzoną przez Komisję. Są one również jednym z etapów procesu upraszczania, rozpoczętego komunikatem Komisji w sprawie uproszczenia i udoskonalenia prawodawstwa w zakresie wspólnej polityki rolnej. Rozporządzenie w sprawie wyłączeń umożliwi z kolei szybsze przyznawanie pomocy rolnikom, co ma szczególne znaczenie np. w przypadku strat spowodowanych niekorzystnymi warunkami meteorologicznymi lub chorobami zwierząt lub roślin. Zarówno komunikat Komisji, jak i sprawozdanie posła sprawozdawcy pokazują ogromne opóźnienie tego tematu w Unii Europejskiej. Rolnik-przedsiębiorca prowadzący gospodarstwo po reformie na wolnym rynku, przy ogromnej konkurencji ryzykuje calym majątkiem i dorobkiem, nie mając nawet namiastki w zakresie ubezpieczeń z tego, co ma inwestor czy handlowiec. Jeżeli jest to duże czy wielkotowarowe gospodarstwo rolne, to jest ono w stanie pokryć koszty ubezpieczeń i ryzyka, jednak miliony europejskich gospodarstw małych, drobnych czy nawet rodzinnych nie stać na to, aby zapłacić za jakiekolwiek ubezpieczenie, nawet własnego domu, a co dopiero produkcji. W przypadku kataklizmu musi liczyć na pomoc sąsiadów lub wsparcie państwa. W przypadku niektórych rodzajów ryzyka i sytuacji kryzysowych w sektorze rolnym, przyznanie pomocy państwa może być właściwym sposobem wsparcia. Należy jednak zawsze mieć na uwadze, że państwo członkowskie nie jest w istocie zobowiązane do przyznawania pomocy państwa. W związku z tym, w przypadku podobnych rodzajów ryzyka czy sytuacji kryzysowych, producenci z jednego państwa członkowskiego lub regionu mogą uzyskać wsparcie, natomiast producenci z innych państw członkowskich lub regionów nie mają takiej możliwości. Takie różnice we wsparciu mogą prowadzić do zakłóceń konkurencji. Dlatego też, podobnie jak w przypadku innych rodzajów pomocy państwa, przy zatwierdzaniu pomocy państwa z tytułu zarządzania ryzykiem lub w sytuacjach kryzysowych obowiązkowo należy uwzględnić konieczność uniknięcia niepożądanych zakłóceń konkurencji. Wymóg minimalnego wkładu producentów w straty lub koszty takich środków czy ich innych odpowiedników należy postrzegać w kategoriach zmniejszenia zagrożenia zakłóceniami konkurencji oraz zapewnienia bodźca do minimalizowania ryzyka. Należy wyraźnie ustalić, że obecne przepisy dotyczące pomocy państwa nie mogą jako takie zapewnić, czy zastąpić optymalnego zarządzania w sytuacjach kryzysowych. Pomoc państwa może je jedynie ułatwić w niektórych okolicznościach. Zarządzanie ryzykiem w rolnictwie w Polsce jest dziedziną nową, mało znaną i rzadko stosowaną. Pod tym pojęciem najogólniej rzecz ujmując określa się przewidywanie potencjalnych strat oraz gromadzenie środków, które mogłyby skompensować te straty w momencie ich wystąpienia. Badania M. Jerzaka i zespołu wskazują, iż polscy rolnicy w zarządzaniu ryzykiem najczśćciej wykorzystują różnicowanie produkcji (wielokierunkowość) oraz liczą na administracyjne wsparcie.
Abstract	A notion of public support has recently gained a great popularity, especially in the context of various kinds of support from the UE Structural Funds for entrepreneurs, farmers and other social groups. However, the interest in public support is not reflected in better understanding of the notion’s meaning. Thus, the attempt to define and explain the notion of public support and principles governing its granting in the area of risk management in agriculture. Good solutions in the area of risk and crisis management are basic tools to ensure sustainable development and a competitive agricultural sector in the Community. Farmers should be prepared in case of negative effects of their choices and also in case of crises caused by natural disasters or other unpredictable events. In the context of the CAP reform, it is important to show new instruments that could help farmers to increase their ability in risk and crisis management. The shape of the Common Agricultural Policy (CAP) for the coming years 2007-2013 was established by the agreement reached by the Agriculture Ministers of the EU-15 in Luxembourg on 26 June 2003 and agreements of the EU Council dated 22 April 2004. New regulations were shaped in full accordance with the policy of rural areas development followed by the Commission. They are also one of the elements of simplifying started with the communications of the Commission concerning simplifying and improving the legislation within the Common Agricultural Policy. On the other hand, the directive on exclusions will enable granting farmers quicker aid, which is particularly important, for instance, in case of losses caused by unfavourable weather conditions and animal or plant diseases. Both the Commission’s communication and the report of the MEP rapporteur show great delay of this subject in the European Union. A farmer-entrepreneur running his farm after the reform on the competitive free market risks all his property without having, in terms of insurance, even a poor substitute of what an investor or a trader has. If it is a large commercial farm, it is able to cover insurance and risk costs. But millions of European small, very small or even family farms cannot afford to pay for any insurance, not even of their own houses, let alone production. In case of a disaster, it has to count on neighbours’ help or the state support. In some kinds of risk and crises in agriculture, granting the state assistance may be the right way of support. It should always be borne in mind, however, that a Member State is not obliged to grant the state assistance. As a result of this, in case of similar kinds of risk or crises, producers from one Member State or region may obtain support, but producers from other Member States or regions may have no such possibility. Such differences in support may lead to the disturbance of competition. Therefore, similarly to other kinds of state assistance, the necessity of avoiding undesired disturbances of competition should be taken into consideration when accepting the state assistance in risk and crisis management. A requirement of a minimum contribution of producers in losses or cost of such measures, or their equivalents, should be seen in terms of decreasing the threat of disturbance of competition and providing a stimulus to minimise risks. It should be clearly established that regulations concerning state assistance cannot, as such, ensure or replace optimal management in crises. The state assistance may only facilitate it in some circumstances. Risk management in agriculture in Poland is a new field, a poorly-known and rarely used one. Generally speaking, the term is understood as predicting potential losses and gathering means for compensating those losses when they appear. M. Jerzak and his team’s research indicates that Polish farmers most often use a diversification of production in risk management and count on administrative support.
Cytowanie	Łozowski M., Obstawski Z. (2009) Wsparcie publiczne dla ubezpieczeń w rolnictwie.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 2(51): 197-211
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n51_s197.pdf