Wyniki wyszukiwania

Autor	Włodzimierz Marszalewski, Adam Piasecki
Tytuł	Analiza rozwoju infrastruktury ściekowej w Polsce w aspekcie ekologicznym i ekonomicznym
Title	ANALYSIS OF THE DEVELOPMENT OF WASTEWATER INFRASTRUCTURE IN POLAND IN ECOLOGICAL AND ECONOMICAL ASPECTS
Słowa kluczowe	infrastruktura ściekowa, ochrona wód, oczyszczalnie ścieków, fundusze UE
Key words	wastewater infrastructure, water protection, wastewater treatment plants, EU funds
Abstrakt	W artykule przedstawiono zmiany jakie nastąpiły w gospodarce ściekowej Polski po 1990 roku, uwzględniając koszty zrealizowanych inwestycji i ich najważniejsze skutki ekologiczne. Zwrócono uwagę na zmniejszenie ilości ścieków przemysłowych i komunalnych wymagających oczyszczania z 4.11 km3 do 2.50 km3 w ciągu roku. Przeprowadzono analizę zmian struktury ścieków pod względem stopnia i sposobów oczyszczania. Podkreślono wyraźny spadek ilości ścieków w ogóle nie oczyszczanych (z 33% do 6.6%). Było to możliwe m.in. dzięki budowie nowych oczyszczalni ścieków, w tym szczególnie komunalnych, których ogólna liczba wzrosła z 588 do 3191. Do nowych trendów w gospodarce ściekowej zaliczono budowę przydomowych oczyszczalni ścieków (ponad 57 tys. sztuk w latach 1994-2012). Przedstawiono także wielkość i strukturę nakładów finansowych na gospodarkę ściekową oraz rolę środków z zagranicy, których udział w kosztach całkowitych w latach 2000-2012 wzrósł z kilku do ponad 30%. W końcowej części pracy podkreślono, że pomimo dużych nakładów finansowych i polepszenia jakości wód powierzchniowych nadal utrzymuje się stosunkowo duży dopływ zanieczyszczeń rzekami do Morza Bałtyckiego, a ładunek azotu (od 100 do ponad 200 tys. ton rocznie) w zasadzie pozostaje na tym samym poziomie jak 20 lat temu. Świadczy to o ciągle nie rozwiązanym problemie zanieczyszczania wód substancjami biogenicznymi na obszarach rolniczych, które obecnie stanowią główne „źródło” dopływu biogenów do wód rzecznych i jeziornych, a następnie do Morza Bałtyckiego.
Abstract	The article presents the changes which have taken place in sewage management in Poland since 1990. The amount of industrial and municipal sewage which needed treatment was observed to have declined from 4.11 km3 down to 2.50 km3 in a year. The changes in wastewater structure were analysed with respect to the degree and methods of treatment. The amount of untreated wastewater was reported to have decreased considerably from 33% to 6.6%. That resulted from the construction of new sewage treatment plants, particularly municipal ones whose number rose from 588 up to 3191. Individual household sewage treatment plants became a new trend in wastewater management (over 57 thousand plants were constructed in the years 1994-2012). Financial outlays directed to sewage management and their structure were presented. The rising role of foreign subsidies whose share in total costs increased from some to over 30% in the years 2000-2012. The final part of the article indicates that despite considerable financial outlays and improvements in surface water quality there is still a relatively big inflow of polluted rivers into the Baltic Sea. In general, the load of nitrogen (from 100 to 200 thousand tons a year) remains at the same level as 20 years ago. This proves that the problem of water pollution with biogenic substances in rural areas is still unsolved. These substances are currently the main “sources” of the inflow of biogenes into river and lake waters, and consequently to the Baltic Sea.
Cytowanie	Marszalewski W., Piasecki A. (2014) Analiza rozwoju infrastruktury ściekowej w Polsce w aspekcie ekologicznym i ekonomicznym.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 11(60): 127-137
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2014_n60_s127.pdf

Autor	Łukasz Paluch
Tytuł	Studium uwarunkowań rozwoju rolnictwa i organizacji produkcji rolniczej w Regionie Małopolska
Title	DETERMINANTS OF AGRICULTURAL DEVELOPMENT AND ORGANIZATION OF THE AGRICULTURAL PRODUCTION IN THE MAŁOPOLSKA PROVINCE
Słowa kluczowe	województwo małopolskie, obszary wiejskie, zrównoważony rozwój, rolnictwo, produkcja ekologiczna
Key words	Małopolska Province, rural areas, sustainable development, agriculture, organic production
Abstrakt	Jednym z czynników, który w największym stopniu determinuje charakter produkcji rolniczej danego regionu są jego warunki przyrodnicze (jakość gleby, klimat, stosunki wodne, wysokość usytuowania pól uprawnych itp.). Mając na względzie rozwój cennych przyrodniczo i kulturowo obszarów wiejskich województwa małopolskiego, ważne jest zatem zachowanie oraz rozwój ich funkcji gospodarczych, w tym szczególnie rolniczych. Opracowanie zawiera studium uwarunkowań rozwoju rolnictwa i organizacji produkcji rolniczej w województwie małopolskim z uwzględnieniem zróżnicowania wymienionych struktur w układzie przestrzennym. Podstawowe źródło informacji do analizy stanowiły dane Głównego Urzędu Statystycznego zgromadzone w ramach Powszechnego Spisu Rolnego przeprowadzonego w 2002 i 2010 roku.
Abstract	One of the factors which has the biggest importance for nature of the agricultural production are natural conditions (for example: soil quality, climate, water relations, height from cultivated fields, etc.). Having regard to development of valuable natural and cultural rural areas of Małopolska Province, very important is to sustain and develop them economic functions, in this a specially agricultural production. The study contains a study of the conditions and possibilities of development of agriculture and the organization of agricultural production in the Małopolska Province. The basic source of information for the analysis were the Central Statistical Office data collected in the Agricultural Census conducted in 2002 and 2010.
Cytowanie	Paluch Ł. (2014) Studium uwarunkowań rozwoju rolnictwa i organizacji produkcji rolniczej w Regionie Małopolska.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 12(61): 165-177
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2014_n61_s165.pdf

Autor	Mariola Chrzanowska, Nina Drejerska, Iwona Pomianek
Tytuł	Strefa podmiejska Warszawy. Wybrane zagadnienia
Title	Warsaw suburban zone. Selected issues
Słowa kluczowe	obszary wiejskie, rynek pracy, przedsiębiorczość, kapitał ludzki, rozwój, strefa podmiejska, województwo mazowieckie, suburbanizacja
Key words	rural areas, labour market, entrepreneurship, human capital, development, suburban area, Mazovia region, suburbanisation
Abstrakt	Gminy podmiejskie Warszawy wybrane do badań są niewątpliwie obszarem intensywnych przemian społeczno-gospodarczych. Ta kumulacja procesów rozwojowych, rozlewanie się zjawisk charakterystycznych dla miast, powoduje, że badany obszar jest niezwykle interesujący z poznawczego punktu widzenia. Jednocześnie zachodzące zmiany są tak kompleksowe i wielowątkowe, że trudno wyodrębnić, co dokładnie powinno być przedmiotem badań – jeden wątek pociąga za sobą kilka niemniej interesujących następnych kwestii. W tej sytuacji pozostaje mieć nadzieję, że zaprezentowane wyniki badań przedstawiają zarówno ogólne tło zmian, jak i konkretne elementy rzeczywistości, jak np. powiązania funkcjonalne pomiędzy stolicą a jej obszarem podmiejskim w zakresie rynku pracy. Ponadto wydaje się, że wartością dodaną przeprowadzonych badań jest uwzględnienie zarówno działalności samorządów lokalnych, jak i małych oraz średnich przedsiębiorstw zlokalizowanych na badanym obszarze, jak również mieszkańców, ich sytuacji i opinii nt. zachodzących procesów. Badany obszar scharakteryzowano przy wykorzystaniu metod statystycznych. Wykorzystując miernik BZW, pogrupowano 30 gmin podmiejskich Warszawy na trzy klasy: o najwyższym, średnim i najniższym poziomie rozwoju. Do pierwszej grupy zostały zakwalifikowane: Lesznowola, Michałowice, Nadarzyn, Raszyn, Nieporęt, Izabelin, Stare Babice. Z wyjątkiem Nadarzyna, wszystkie gminy tej grupy graniczą bezpośrednio z Warszawą. Co więcej, oprócz Nieporętu, są to gminy położone po lewej stronie Wisły. Wskazuje to na najsilniejsze rozwojowe oddziaływanie Warszawy na gminy bezpośrednio z nią sąsiadujące, co więcej oddziaływanie ukierunkowane na stronę zachodnią miasta. W następnej grupie, 14 gmin stanowiło swoisty obszar przejściowy – najczęściej niegraniczący bezpośrednio z Warszawą, ale o silnym odziaływaniu miasta na procesy społeczno-gospodarcze tam zachodzące. Pozostałych 9 gmin to jednostki peryferyjne z punktu widzenia przyjętego obszaru badań, najdalej położone od stolicy, ale wciąż zaliczane do strefy podmiejskiej Warszawy. Wyniki badań empirycznych przeprowadzonych w urzędach gmin strefy podmiejskiej Warszawy wskazują na fakt, że w większości ankietowanych jednostek samorządu terytorialnego opracowano strategie rozwoju. Może to świadczyć o świadomości władz w zakresie pobudzania aktywności zarówno własnej, jak i mieszkańców oraz przedsiębiorców, inwestowania w poprawę składników infrastruktury, jakości życia mieszkańców, ułatwiania startu działalności gospodarczej. Jednocześnie fakt posiadania strategii rozwoju może też być jedynie spełnieniem technicznego warunku koniecznego np. w przypadku ubiegania się o wsparcie finansowe ze środków europejskich. Cele zapisane w strategiach były realizowane, aczkolwiek z uwagi na ograniczone środki finansowe wdrażanie strategii sprawiało trudności niektórym gminom (głównie o niskim poziomie rozwoju). Gminy (z kilkoma wyjątkami) były raczej aktywne w zakresie wykorzystania środków z Unii Europejskiej. Mimo to uskarżano się na skomplikowane procedury aplikowania oraz na nie zawsze korzystne dla gmin strefy podmiejskiej Warszawy warunki przyznawania dofinansowania do projektów (dochody per capita). Z reguły projekty były przygotowywane przez pracowników gminy, rzadko przez ekspertów zewnętrznych. Jako mocne strony gminy wskazywano przede wszystkim bliskość stolicy i dogodne połączenia komunikacyjne z innymi, większymi miastami, wysoki poziom infrastruktury technicznej, a także wolne tereny, które mogą zostać wykorzystane pod inwestycje. Jak wynika z charakterystyki mocnych stron, strefa podmiejska Warszawy charakteryzuje się nie tylko korzystnym układem infrastruktury drogowej i wolnymi przestrzeniami inwestycyjnymi, lecz w znacznej części także wysokimi walorami przyrodniczymi. Walory te mogą stanowić zarówno czynnik zachęcający, jak i ograniczający swobodę gospodarowania. Zdaniem ponad połowy władz gminnych, obszary przyrodniczo-chronione na terenie gminy stanowią szansę dla rozwoju przedsiębiorstw. Warunki te sprzyjają turystyce i rekreacji podmiejskiej, weekendowej lub biznesowej (organizacja konferencji w zielonym otoczeniu, a jednocześnie blisko Warszawy, np. Serock). Wyniki badań w przedsiębiorstwach wskazują, że na rynku lokalnym działalność koncentrowało 55% badanych jednostek. Ankietowani z gmin o niskim poziomie rozwoju, częściej niż pozostali, wykraczali zasięgiem działalności poza rynek lokalny – co wynikać mogło z potrzeby zwiększenia niewystarczającego popytu na swoje produkty i usługi. W opinii ankietowanych, najważniejszymi czynnikami decydującymi o lokalizacji przedsiębiorstw były: dogodne położenie w stosunku do odbiorców oraz chłonność rynku lokalnego lub regionalnego. Bliskość Warszawy została wskazana jako istotny czynnik lokalizacyjny w co czwartym przedsiębiorstwie. Podczas podejmowania decyzji o lokalizacji przedsiębiorstwa zwracano także uwagę na koszty związane z wynajęciem, zakupem lub budową lokalu. Z kolei w ramach podsumowującego pytania nt. postrzegania gminy, w której badane firmy miały swoją siedzibę, jako mocną stronę respondenci wskazywali bliskość Warszawy oraz dogodne połączenia komunikacyjne ze stolicą oraz innymi, większymi miastami, rozbudowaną infrastrukturę techniczną, ciągły rozwój gminy (związany m.in. ze stałym wzrostem liczby ludności w efekcie migracji oraz dużej liczby urodzeń) i odpowiednie warunki do rozwoju przedsiębiorczości. Jako słabe strony wskazywano: słabą infrastrukturę techniczną, wysokie koszty i inne trudności prowadzenia działalności gospodarczej (np. brak wsparcia ze strony władz gminnych, brak usług doradczych), a także zbyt duże natężenie ruchu i związane z nim zanieczyszczenie środowiska oraz słabą komunikację drogową. Należy w tym miejscu zauważyć, że pewne czynniki były wskazywane zarówno w grupie mocnych, jak i słabych stron. Badani przedsiębiorcy mieli bowiem tendencję do oceny infrastruktury technicznej przez pryzmat swojego najbliższego otoczenia, np. konkretnej drogi dojazdowej do swojej firmy. W związku z tym uzyskane odpowiedzi były bardzo zróżnicowane i to co dla jednych było zaletą, np. zbudowanie drogi w ich bezpośredniej okolicy, dla innych nie miało znaczenia. Znaczna część przeprowadzonego badania pierwotnego w gospodarstwach domowych strefy podmiejskiej Warszawy dotyczyła powiazań funkcjonalnych pomiędzy stolicą a otaczającym ją obszarem w wymiarze rynku pracy. Sytuacja badanej populacji mieszkańców jest stosunkowo dobra; charakteryzuje ją zarówno wysoki wskaźnik aktywności zawodowej, jak i wysoki wskaźnik zatrudnienia. Generalnie więc bliskość rozwiniętego rynku pracy, jakim jest stolica, jak również jej bezpośrednie otocznie sprzyja aktywności zawodowej mieszkańców strefy podmiejskiej. Ta dobra sytuacja przyciąga też nowych mieszkańców zarówno z innych części regionu, jak i z samej Warszawy. Jak pokazały wyniki badań, nowo osiedlający się mieszkańcy to osoby młode, dobrze wykształcone, o relatywnie wysokich dochodach. Procesy te niewątpliwie prowadzą do zwiększenia potencjału ludzkiego badanych obszarów, wpisując się w dyskusję zarówno teoretyków, jak i praktyków nt. endogenicznych czynników wzrostu gospodarczego, równocześnie powodują jednak zwiększoną presję w wielu wymiarach. Jednym z nich są kwestie środowiskowe – rozwój funkcji mieszkaniowej wymaga kolejnych terenów przeznaczonych na ten cel. Są to w znakomitej większości inwestycje prywatne, dla których po wzrastających cenach, ale jednak znajdowane są kolejne obszary, np. dotychczasowe grunty rolne. Natomiast biorąc pod uwagę fakt, że są to najczęściej osoby dojeżdżające do pracy, to niewątpliwe wyzwaniem jest zapewnienie odpowiedniej infrastruktury w tym zakresie. Nowi migranci dojeżdżają na ogół własnymi samochodami, powodując znaczne obciążenie dróg wjazdowych do miasta. Prezentowane wyniki badań wyraźnie wskazują na brak atrakcyjnej oferty komunikacji publicznej dla tej grupy. Uzyskane rezultaty badań pozwalają również na identyfikację zjawisk, które nie są typowe tylko dla mieszkańców strefy podmiejskiej. Zjawiska te są częścią ogólnopolskich czy nawet ogólnoświatowych tendencji na rynku pracy. Co więcej, wydają się potwierdzać, że pomimo relatywnie lepszej sytuacji na rynku pracy w okolicy dużego miasta, strefa podmiejska nie jest obszarem wolnym od problemów spotykanych gdzie indziej. Należy w tym miejscu wspomnieć przede wszystkim o wynikach badań wskazujących na niestabilność zatrudnienia, szczególnie wśród osób młodych, też dobrze wykształconych oraz na istnienie szarej strefy – zatrudnianie pracowników bez formalnej umowy. Wyniki otrzymane za pomocą jednej z metod statystycznych – klasycznej analizy korespondencji – pozwalają na odniesienie się do przywoływanego w teorii kapitału kreatywnego. Wskazują bowiem na istnienie zależności pomiędzy wykształceniem wyższym a dużą i pełną samodzielnością pracy, wykształceniem średnim a średnim poziomem samodzielności oraz wykształceniem zasadniczym zawodowym i niskim poziomem samodzielności wykonywanej pracy. Ponadto przeprowadzona analiza pozwoliła wyodrębnić grupę przedsiębiorców, charakteryzujących swoją pracę jako w pełni samodzielną i kreatywną, przy czym wskazywali najczęściej własny pomysł jako początek aktywności zawodowej wykonywanej w trakcie badania. Biorąc pod uwagę fakt, że rynek pracy odgrywa znaczącą rolę w procesach formowania funkcjonalnych obszarów miejskich, otrzymano również istotne wyniki w zakresie aktywności zawodowej mieszkańców strefy podmiejskiej. Przeprowadzona analiza korespondencji pozwoliła na wyodrębnienie grupy „młodych migrantów” – z wyższym wykształceniem, którzy przeprowadzili się w ostatnim okresie (w latach 2005–2012); ich dochód przekraczał 2000 zł netto miesięcznie na osobę w rodzinie. Dominowali w tej grupie ludzie młodzi – 51% z nich nie przekroczyło 36. roku życia. Blisko 90% ankietowanych w tej grupie to pracownicy najemni dojeżdżający codziennie do pracy do Warszawy, przy czym ich średni czas dojazdu to godzina. Wyodrębniona została też grupa przedsiębiorców, którzy pracowali w miejscu zamieszkania; to głównie osoby od 36 do 55 lat (71% respondentów w tym wieku). Ponadto to osoby mieszkające w danym miejscu od urodzenia bądź ludność napływowa, ale o znacznie dłuższym czasie zamieszkania niż „młodzi migranci”. Prowadzi to do ciekawej konkluzji nt. tendencji do prowadzenia małej firmy na danym obszarze raczej przez osoby zakorzenione lokalnie. Pomimo zidentyfikowanych problemów, sytuacja badanej populacji mieszkańców obszarów podmiejskich wydaje się być podstawą do budowania pozytywnego wizerunku. Mała skala bierności zawodowej, posiadanie dodatkowych kwalifikacji (nabytych w trakcie kształcenia formalnego, ale też nieformalnego w przypadku osób o niższych poziomach wykształcenia), kreatywność przedsiębiorców, elastyczność (przynajmniej deklarowana) w grupie osób niepracujących, a poszukujących zatrudnienia wskazuje na faktycznie istniejące potencjały endogeniczne badanych gmin; potencjały trudne bądź niemożliwe do zidentyfikowania na podstawie danych statystycznych, a widoczne w badaniach jakościowych. Co więcej, wskazane potencjały są generalnie dostrzegane przez władze lokalne i przedsiębiorców, ale równocześnie w hierarchii mocnych stron zdecydowanie stawiane są za czynnikami wynikającymi z uwarunkowań czysto geograficznych czy infrastrukturalnych, które można by określić jako „twarde” determinanty rozwoju społeczno-gospodarczego. Niemniej jednak, w opinii zespołu autorskiego, ta jakościowa identyfikacja „miękkich” potencjałów strefy podmiejskiej największego miasta w Polsce jest mocną stroną i ważnym wynikiem całego procesu badawczego podsumowanego niniejszą publikacją.
Abstract	This volume traces selected issues of economic and social development in the Warsaw suburban zone. It was elaborated as a part of the project entitled “Economic and social determinants of rural areas development of the Mazovia region in the suburban and external zone of Warsaw”, No N N114 145240, financed by the National Science Centre (Poland). The main purpose of the research was to identify and deeply characterize economic and social processes observed in rural areas of the Warsaw suburban zone. Specific objectives included: (1) diagnosis of a development level of selected communes in comparison with the whole region and identification of their diversification, (2) determination of demographic and economic potential of the Warsaw suburban zone inhabitants, especially from a perspective of a human capital level, (3) research on specificity of the Warsaw suburban zone inhabitants’ situation on the labour market, including a scale of economic inactivity, unemploymentand employment in the group of respondents, and in particular commuting to Warsaw as a central city of the functional region, (4) identification of conditions of enterprises that function there, as well as reasons and directions of diversification of their activities, (5) determination of a role of local self-government and other institutions in fostering and promoting entrepreneurship in rural areas and evaluation of local self-government activities in applying for and using the European Union support. The empirical research was conducted in rural households, enterprises and local self-governmental units in 30 rural and rural-urban communes around Warsaw, which were identified as the Warsaw suburban zone basing on the methodology of Korcelli and Śleszyński [Korcelli P. and Śleszyński P., 2011: Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 – projekt z 25 stycznia 2011 roku, delimitacja opracowana wcześniej na potrzeby programu ESPON] as well as Bański [Bański J. (ed.), 2009: Analiza zróżnicowania i perspektywy rozwoju obszarów wiejskich w Polsce do 2015 roku. Studia Obszarów Wiejskich tom 16, PTG, IGIPZ PAN, Warsaw; typology of communes according to the impact ranges (development of urban functions)]. Finally, the research included questionnaire interviews in 800 households (2215 adult participants), 221 micro and small enterprises as well as postal questionnaire in 30 local self-government offices. Research results show that the analysed suburban communes of Warsaw are an area of an intense socio-economic transformation. However, the multi-threaded nature of these changes makes the authors present a reduced general background of the changes. Moreover, the authors hope that provided examples, such as functional connections between the capital city and its suburban area in the labour market, are a good illustration of the changes. Especially as these changes are presented at the same time from the perspective of three key groups: local self-government, inhabitants and entrepreneurs. The studied area was characterized using some statistical methods. The use of the relative development level measure (BZW) made it possible to group investigated 30 communes in three development classes: the highest, medium and the lowest one. The first group included: Lesznowola, Michałowice, Nadarzyn, Raszyn, Nieporęt, Izabelin, and Stare Babice. With the exception of Nadarzyn, all these communes directly border Warsaw. Furthermore, apart from Nieporęt, these communes are situated on the left bank of the Vistula river. This indicates the strongest development impact of Warsaw on directly neighbouring communes as well as the impact oriented towards the west of the city. The next group of 14 communes constituted a specific area of transition – usually not directly bordering Warsaw but with strong impact of the city on socio-economic processes taking place there. The remaining 9 communes are peripheral units in the investigated area, being the farthest away from Warsaw but still included in the suburban zone. According to research results, majority of local self-governments had development strategic documents. This may indicate the authorities’ awareness of the role of stimulating inhabitants’ and entrepreneurs’ activity as well as their own investments in improving infrastructure assets, quality of life and facilitating business start. At the same time, providing a development strategy may also be only the fulfilment of a technical precondition – for example, in the case of applying for the European Union funds. The communes authorities (with some exceptions) were rather active in applying for the support. Nevertheless, they complained about complicated procedures of applying and sometimes detrimental conditions for granting funds for projects to the Warsaw suburban zone communes (per capita income). In the opinion of representatives of local self-government offices, the strengths of  the Warsaw suburban area include: a convenient system of road infrastructure and accessible investment area. Additionally, there are large areas of communes characterized by high natural values. These values can be both stimulating as well as limiting possibilities of economic activities. According to more than a half of the local authorities, the natural environment provides a great opportunity for development of weekend or business tourism (for example conference and professional meetings with a quiet and peaceful atmosphere close to nature in Serock). Entrepreneurs focused their activity mostly on the local market. The respondents from communes with a low level of development, more frequently than others, came out beyond the local market – which could be a result of their need to increase insufficient demand for their products and services. In their opinion, the most important factors determining the firm location included: proximity to customers and local or regional market capacity. The neighbourhood of Warsaw was identified as an important factor in every fourth company. The most important strengths included: proximity to Warsaw, good transport connections with the capital city and othermajor cities, developed technical infrastructure, continuous development of communes (related, inter alia, to constant growth of the population as a result of migration and high birth rates) as well as appropriate conditions for entrepreneurship development. They also pointed out some weaknesses: poor technical infrastructure, high costs and other difficulties in doing business (e.g. lack of support from the local authorities, lack of advisory services), too much traffic, pollution and poor road communications. It should be noted that some factors were indicated as both the strengths and the weaknesses. The entrepreneurs had a tendency to assess the technical infrastructure through the lens of their immediate environment, such as a particular driveway to a firm. Therefore, the responses were very diverse, and what for some respondents was an advantage, for others did not matter at all. The situation of inhabitants on the labour market was relatively good. It was characterized by high rates of either professional activity or a high rate of employment. Therefore, proximity of the developed labour market (the capital city) as well its immediate environment promote professional activity of the suburban inhabitants. It attracts new people both from other parts of the region and from Warsaw as well. As shown by the results, the newly settled inhabitants were young, well-educated, with a relatively high level of income. These processes undoubtedly lead to an increase of human potential of the examined areas and reflect a discussion of both theorists and practitioners on endogenous growth factors. Though, these changes also increased pressure in many dimensions. Firstly, environmental issues should be considered. The development of the residential function requires more land for this purpose. New residential areas are usually private investments using for example previous agricultural land, but with increasing prices year by year. Secondly, the provision of appropriate infrastructure to people commuting to work every day is another challenge. New migrants usually use their own cars, causing a significant traffic jams on the way to Warsaw. The results clearly indicate no attractive offers of public transport in this case. These results also allow to identify some phenomena that are typical not only of the residents of the suburban zone. These phenomena are a part of national or even global trends in the labour market. Furthermore, they seem to confirm that, despite the relatively better labour market situation in the area of a big city, the suburban zone is not free from problems encountered elsewhere. Here, we should remember about job insecurity, especially among young, well-educated people, and the existence of the shadow economy – hiring workers without any formal contract. Conclusions drawn basing on one of statistical methods (a classical correspondence analysis) allow to refer to a concept of creative capital. They prove a relationship between having a tertiary education attainment and significant or full independence in the workplace, secondary education and a medium level of independence as well as vocational education and a low level of independence in the workplace. Moreover, the conducted analysis allowed to distinguish a group of entrepreneurs who perceived their work as fully creative and independent; they also stressed their own ideas as the beginnings of their present professional activities. Taking into account the fact that the labour market plays an important role in forming the functional city areas, the research results also allow to draw some significant conclusions in this aspect. The correspondence analysis allowed to distinguish a group of “new migrants” with tertiary education attainments, who moved recently (2005–2012) and who can be characterized by a relatively high income level (more than 2000 zlotys net per person in a household). The majority of them were young people (71% were 36 years old or younger). They usually commuted to Warsaw every day and it took them one hour on average to get to the workplace. There was also a group of entrepreneurs who mainly ran their businesses at the place of living. Usually they had lived there since their birth or moved but considerably earlier than “new migrants”. It leads to an interesting conclusion about running a company rather by people locally rooted. Despite the problems, the situation of the suburban population seems to be quite advantageous. The small scale of inactivity, additional qualifications (acquired both in formal and informal education), entrepreneurs’ creativity, flexibility (at least declared) in a group of people unemployed and seeking for employment indicate actually existing endogenous potential of the investigated communes. Even though, the potentials are difficult or impossible to be identified on the basis of statistical data, but clearly visible in qualitative research. What is more, the indicated potentials are generally noticed by the local authorities and entrepreneurs. However, in the strength hierarchy they are underestimated and still remain behind factors connected with purely geographical considerations or infrastructure, which could be described as “hard” determinants of socio-economic development. Nevertheless, in the opinion of the authors, the qualitative identification of “soft” potentials of the suburban zone of the largest city in Poland is the strong point and an important result of the whole process of research summarised in this publication.
Cytowanie	Chrzanowska M., Drejerska N., Pomianek I. (2014) Strefa podmiejska Warszawy. Wybrane zagadnienia.
HTML	wersja html
Pełny tekst	MONO_2014_strefa_podmiejska.pdf

Autor	Elżbieta Psyk-Piotrowska, Katarzyna Zajda
Tytuł	Oddziaływanie programu LEADER na kapitał społeczny mieszkanek wsi
Title	The impact of the LEADER approach on the social capital of rural women – members of the local action groups
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	In the article there is an analysis of the impact of the LEADER approach on the social capital of rural women involved in the local action groups. The aim of the article is to characterize the features of this capital taking into consideration the capital belonging to men involved in these organizations. The question is whether the role of local action groups as far as the social capital is concerned equally applies to women and men associated in these structures. On the basis of the research carried out in 2011–2013 (on a sample of 238 women and 327 men) within the framework of the project entitled: “Structure and determinants of social capital of local action groups” (National Science Centre grant) women social capital analysis was made (with its definition by R. Putnam). In the social survey distributed surveys technique was used. The result of the analysis is a statement that women social capital differs from men social capital mainly in the area of trust component and network component.
Abstract
Cytowanie	Psyk-Piotrowska E., Zajda K. (2014) Oddziaływanie programu LEADER na kapitał społeczny mieszkanek wsi.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 108: 55-68
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2014_n108_s55.pdf

Autor	Anna Sammel
Tytuł	Rodzinne gospodarstwa agroturystyczne na obszarach wiejskich województwa zachodniopomorskiego
Title	Family agritourism farms in rural areas in Zachodniopomorskie region
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	In the period of transformation in Poland after 1989 the possibilities to develop individual economic activity, including family business, grew. Presently, family businesses are the basis of world economy. One of the forms of family business are agricultural family farms, managed by an individual farmer and his family. A specific type of the enterprise characterizes agritourist farms. These enterprises continue their activity, in spite of changing economic situation and world crisis, playing an important economic and social role. With regard to the meaning of this form of tourism for sustainable development of the rural areas, the aim of this paper is the analysis of functioning of family agritourist farms in Zachodniopomorskie region.
Abstract
Cytowanie	Sammel A. (2014) Rodzinne gospodarstwa agroturystyczne na obszarach wiejskich województwa zachodniopomorskiego.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 108: 89-101
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2014_n108_s89.pdf

Autor	Piotr Leciejewski, Grzegorz Trzciński
Tytuł	Realizacja wielofunkcyjnej gospodarki leśnej z wykorzystaniem funduszy europejskich przez Państwowe Gospodarstwo Leśne
Title	The implementation of multifunctional forest management by the State Forests National Forest Holding with use of European funds
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	In the following paper the authors provide an analysis of the possibility of implementing by the State Forests National Forest Holding (PGL LP) a multifunctional, sustainable forest management based on the principles of environmental protection, co-financed from EU funds and national programs in the 2007–2013 funding perspective. The following national programs were taken into account: Regional Operational Programmes, Infrastructure and Environment Operational Programme, Rural Development Programme, European Territorial Cooperation Programme. The programmes were analysed to the extent where the State Forests units (Forest Districts, Regional Directorates of National Forest, State Forests of National Forest) were beneficiaries of financial funds. The analysis of the use of funds by the State Forests units, accompanied by a general statement and selected projects was performed. The issues related to direct payments in the study were not taken into account.
Abstract
Cytowanie	Leciejewski P., Trzciński G. (2014) Realizacja wielofunkcyjnej gospodarki leśnej z wykorzystaniem funduszy europejskich przez Państwowe Gospodarstwo Leśne.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 108: 103-117
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2014_n108_s103.pdf

Autor	Jan Zawadka
Tytuł	Preferencje i zachowania osób wypoczywających w gospodarstwach agroturystycznych w sąsiedztwie Kampinoskiego Parku Narodowego
Title	Preferences and behavior of tourists vacationing in agritourist farms in the surroundings of Kampinos National Park
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	The article presents the results of research on the preferences and behaviors of people vacationing in the countryside. Surveys were conducted during the summer 2013 years among 133 tourists vacationing in agritourist farms in the surroundings of Kampinos National Park. The paper presents the characteristics and behavior of an average tourist visitor in rural areas. The reasons for choosing this form of tourism were analysed, as well as the choice of a specific offer. Moreover, the study covered sources of information about the object used by tourists, preferred ways of spending free time and expectations of diversifying and improving the offer. Finally, the determinants of behavior and expectations of tourists, such as age, education level and financial situation of the respondents was analysed.
Abstract
Cytowanie	Zawadka J. (2014) Preferencje i zachowania osób wypoczywających w gospodarstwach agroturystycznych w sąsiedztwie Kampinoskiego Parku Narodowego.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 108: 133-143
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2014_n108_s133.pdf

Autor	Magdalena Stefaniak, Elżbieta Szymańska
Tytuł	Znaczenie ruchu przygranicznego w rozwoju społeczno-gospodarczym gmin wschodniej Polski
Title	The importance of cross-border traffic in the socio-economic development of the eastern Polish communes
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	The aim of this research was to recognize the importance of cross-border movement for the development of communes located along the eastern border. The research was carried out in two communes: Terespol and Piszczac. The analysis showed that the communes are rural and they are characterized by a low degree of entrepreneurship. High unemployment contributes to the migration of people to urban centres or abroad. Border traffic is an important element of economic life in such regions. Entrepreneurs and traders use a passive trade policy in relation to consumers across the eastern border. Such policy raises concerns about the further cooperation. Socio-economic development of the communes requires institutional support for small businesses and improvement of professional skills of the unemployed. What is more, taking advantage of natural values to develop tourism and recreation offer and increasing trade and cooperation with companies from the East are equally significant.
Abstract
Cytowanie	Stefaniak M., Szymańska E. (2014) Znaczenie ruchu przygranicznego w rozwoju społeczno-gospodarczym gmin wschodniej Polski.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 105: 45-56
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2014_n105_s45.pdf

Autor	Krystyna Krzyżanowska, Marzena Trajer
Tytuł	Finansowanie grup producentów rolnych w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich
Title	Financing groups of agricultural producers under rural development programme
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	The article introduces state of organization of groups of agricultural producers, legal basis and scope of financial aid granted in framework of Rural Development Programme for years 2007–2013 under activity „Groups of agricultural producers” as well as rules for support under financial perspective 2014–2020. The increase in pace of creating the groups in 2013, regional diversity concerning size of the groups and branch has been pointed out.
Abstract
Cytowanie	Krzyżanowska K., Trajer M. (2014) Finansowanie grup producentów rolnych w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 106: 57-70
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2014_n106_s57.pdf

Autor	Alicja Stolarska
Tytuł	Zmiany sytuacji dochodowej polskich rodzin na wsi po akcesji do Unii Europejskiej
Title	Changes of income situation of Polish rural families after EU accession
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	The paper presents income situation of Polish rural households in 2005 –2012. The research material came from unpublished empirical studies of Central Statistical Office . Changes of income level and structure of main income sources of the livelihoods were presented. Growing importance of wage from off-farm jobs and a decline of the share of income from agriculture was observed. The author indicated differences in the economic situation of the population living in rural areas and of individual incomes of the families, which suggests the need of checking the activities of the regional policy in relation to rural areas. Conclusions from the analysis are confirmed by the answers of the respondents. According to them, “very good” and “good” levels of income in rural families (over 18% in 2012) came from all sources, including social benefits. Declining share of expenditures reflects positive trends in Polish rural areas after EU accession as well as possibilities of further structural and social changes in rural areas.
Abstract
Cytowanie	Stolarska A. (2014) Zmiany sytuacji dochodowej polskich rodzin na wsi po akcesji do Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 107: 5-17
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2014_n107_s5.pdf

Autor	Krystyna Krzyżanowska
Tytuł	Tendencje zmian w działaniach informacyjno- -promocyjnych w turystyce wiejskiej i ich skuteczność
Title	Trends in the field of effective information and promotion activities in rural tourism
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	The aim of the study was to present the changes in the number of lodgings in the years 1993–2013, trends related to forms of promotion used by rural tourism service providers, as well as information sources preferred by tourists resting in the countryside in the years 1997–2013. Additionally, the research covers the information and promotion methods used by service providers to meet the needs and expectations of customers. The data comes from empirical studies conducted both by the author and other authors from different academic centres in Poland, secondary data from the expert opinions provided by different institutions, and literature. The analysis shows that the forms of promotion used by the service providers were not fully adapted to the needs and expectations of tourists, both in 2003 and in 2012. Ten years ago, the most important source of information about holiday stay on a farm were the recommendations of relatives and friends, not promotional literature mostly used by service providers. Nowadays, the most important source of information about recreation in the countryside for surveyed tourists was the Internet, while the service providers’ great attention was given to the positive views expressed by satisfied guests resting in objects of rural tourism.
Abstract
Cytowanie	Krzyżanowska K. (2014) Tendencje zmian w działaniach informacyjno- -promocyjnych w turystyce wiejskiej i ich skuteczność.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 107: 57-67
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2014_n107_s57.pdf

Autor	Tomasz Pajewski
Tytuł	Programy rolnośrodowiskowe jako forma wspierania ochrony środowiska na terenach wiejskich
Title	Agri-environmentsl programmes as a form of support for environmental protection in rural areas
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	With the entry into the European Union in 2004, Poland is obliged to observe the rules of the Common Agricultural Policy. One of the important areas of this policy is to preserve natural values of the countryside by supporting sustainable agriculture. Thanks to the financial support under the Rural Development Plan (2004–2007) and the Rural Development Programme (2007–2013), Polish farmers received the opportunity to use pro-environmental management methods. This study is devoted to characterizing the main tool to support environmental protection in rural areas of the RDP (2007–2013), namely agri-environmental program. Based on the survey, it was revealed that Poland was one of the countries that received the largest amount of funds for agri-environmental measures. It was also found out that the compensation due to changes in the intensity of production were the main impetus for pro-environmental action.
Abstract
Cytowanie	Pajewski T. (2014) Programy rolnośrodowiskowe jako forma wspierania ochrony środowiska na terenach wiejskich.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 107: 69-80
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2014_n107_s69.pdf

Autor	Barbara Gołębiewska, Grzegorz Ślusarz
Tytuł	Zróżnicowanie nakładów na ochronę środowiska na terenach wiejskich w ujęciu regionalnym w latach 2005–2012
Title	Diversification of natural protection investments in rural areas in 2005–2015 (regional perspective)
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	The study addresses the issue of investments related to wastewater management and water conservation in rural areas. The aim of the study was to assess the level of investment in the field of water and wastewater management in spatial terms. The scope of the research covered years 2005–2012. The data comes from the Central Statistical Office databases and publications, as well as available literature on the subject. It was revealed that expenditures on water supply and wastewater management in rural areas are covered mostly from environmental funds and funds from municipal budgets. In the case of sewage treatment plants and sewerage network, a significant share of the money came from EU funds.
Abstract
Cytowanie	Gołębiewska B., Ślusarz G. (2014) Zróżnicowanie nakładów na ochronę środowiska na terenach wiejskich w ujęciu regionalnym w latach 2005–2012.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 107: 93-102
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2014_n107_s93.pdf

Autor	Dominik Dąbrowski, Marek Kuźmicki
Tytuł	Wpływ aktywności zawodowej na wykorzystanie czasu wolnego osób niepełnosprawnych zamieszkałych na obszarach wiejskich
Title	The influence of the level of professional activity on spending free time by the disabled inhabiting the rural areas
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	The way people organize their spare time, to a great extent, is the reflection of economic and cultural transformations of the society. It also applies to disabled people. It is not only a matter of how much free time people have, but also how they spend it, who helps them to organize it and with whom this free time is shared. In most societies disabled people constitute a group with the lowest level of activeness considering both their professional and their organization of leisure time. These two dimensions in the very essential way influence each other depending on the socio-demographic characteristics of the people. In the case of disabled people professional activity fulfils not only economic function but also holds essential functions of rehabilitation and integration. Making a proper use of free time has even greater influence on the progress in rehabilitation, especially in the social one. The study was aimed at examining the participation in free time of the disabled in the context of the vocational activeness.
Abstract
Cytowanie	Dąbrowski D., Kuźmicki M. (2014) Wpływ aktywności zawodowej na wykorzystanie czasu wolnego osób niepełnosprawnych zamieszkałych na obszarach wiejskich.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 107: 115-125
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2014_n107_s115.pdf

Autor	Magdalena Kozera
Tytuł	Rozwój polskiego rolnictwa w realiach gospodarki opartej na wiedzy
Title	THE DEVELOPMENT OF POLISH AGRICULTURE IN THE REALITIES OF KNOWLEDGE- BASED ECONOMY
Słowa kluczowe	rolnictwo polskie, gospodarka oparta na wiedzy, system edukacji, innowacje, wykorzystanie ICT
Key words	Polish agriculture, the knowledge-based economy, education, innovation, the use of Information and Communication Technologies (ICT)
Abstrakt	W artykule zaprezentowano stan polskiego rolnictwa na bazie koncepcji gospodarki opartej na wiedzy. Wskazano cztery filary gospodarki tego typu w kontekście zmian rolnictwa. Przedstawiono system bodźców ekonomicznych, system edukacyjny, innowacje oraz informatyzację oraz wskazano na różnice między poziomem wsparcia finansowego badań w rolnictwie, różnice w wykształceniu oraz dostępie do ICT (Information and Communication Technologies). Podkreślono znaczenie kapitału ludzkiego obszarów wiejskich jako czynnika transformacji społeczeństwa przemysłowego w społeczeństwo wiedzy.
Abstract	In the article the situation on Polish agriculture under conditions of the knowledge-based economy were presented. The four pillars of the knowledge-based economy in the context of the agriculture changes were shown. The system of the economic stimuli, educational system, innovation and the computerization were also discussed. The differences between the level of the financial support for agriculture research, the differences in education and the access to ICT (Information and Communication Technologies) were shown. The importance of the human capital in the rural areas as a stimulating factor of the transformation of industrial society into the knowledge society were also underlined.
Cytowanie	Kozera M. (2013) Rozwój polskiego rolnictwa w realiach gospodarki opartej na wiedzy.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 1: 35-43
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n1_s35.pdf

Autor	Agnieszka Borowska
Tytuł	Zmiany na rynku jabłek w Polsce z uwzględnieniem jabłek regionalnych
Title	CURRENT STATUS AND PROSPECTS CONCERNING APPLE MARKET DEVELOPMENT IN POLAND WITH PARTICULAR FOCUS ON REGIONAL APPLES
Słowa kluczowe	produkcja, konsumpcja, jabłka, obszary wiejskie, produkty regionalne
Key words	production, consumption, apples, rural areas, regional products
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono zmiany zachodzące na rynku jabłek w Polsce, z uwzględnieniem rynku regionalnych odmian jabłek, takich jak jabłka łąckie i grójeckie. Omówiono kierunki zmian w powierzchni upraw jabłoni, plonie i zbiorach jabłek, ukazując zróżnicowanie regionalne, a także odmianowe. Ponadto, zwrócono uwagę na handel zagraniczny tymi owocami, kształtowanie się ich cen na rynku oraz poziom konsumpcji. Ukazano sytuację i specyfikę dwóch produktów regionalnych mających unijne chronione oznaczenie geograficzne (ChOG).
Abstract	The paper discusses Polish apple market, account taken of specific problems of regional apples, such as łąckie and grójeckie regional varieties. The author discusses changes concerning apple farming area, yields and harvest of apples focusing on differences in respect of a apple growing region and apple variety. Than attention is brought to foreign trade in apples, market price mechanisms and levels of consumption. Two regional products marked by the EU with Protected Geographical Designation were described in detail.
Cytowanie	Borowska A. (2013) Zmiany na rynku jabłek w Polsce z uwzględnieniem jabłek regionalnych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 1: 152-167
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n1_s152.pdf

Autor	Katarzyna Domańska, Anna Nowak
Tytuł	Zmiany w polskim rolnictwie w latach 2002-2010 w kontekście ekonomii zrównoważonego rozwoju
Title	POLIS H AGRIC ULT URE CHAN GES IN THE PERIOD 2002-2010 IN THE CONTEXT OF SUSTAINA BLE DE VELOPMENT ECONOMY
Słowa kluczowe	ekonomia zrównoważonego rozwoju, rolnictwo, strategie rozwoju rolnictwa
Key words	sustainable development economy, agriculture, agriculture development strategies
Abstrakt	Artykuł podejmuje niezwykle istotną problematykę zrównoważonego rozwoju w odniesieniu do sektora rolnego. Celem opracowania jest identyfikacja i ocena zmian, jakie dokonały się w rolnictwie polskim w latach 2002-2010. Tendencje tych zmian odniesione zostały do założeń koncepcji rozwoju zrównoważonego. Badania wykazały, że czynnikami sprzyjającymi wdrażaniu koncepcji rolnictwa zrównoważonego są poprawa produktywności czynników produkcji, przekształcenia strukturalne oraz wzrost liczby gospodarstw ekologicznych. Z kolei wśród czynników negatywnie oddziałujących na zrównoważenie sektora rolnego znalazły się: malejący areał użytków rolnych, regres w pogłowiu zwierząt gospodarskich, zbyt małe zużycie kwalifikowanego materiału siewnego oraz wciąż wysoki udział zbóż w strukturze zasiewów.
Abstract	This paper identifies and examines some of the major issues of sustainable development in the context of the rural sector. The main purpose of this paper is to assess changes in Polish agriculture in the period 2002-2010. These tendencies were applied to the assumptions of sustainable development economy as well as to the guidelines of Polish strategic documents obligatory in the surveyed period.
Cytowanie	Domańska K., Nowak A. (2013) Zmiany w polskim rolnictwie w latach 2002-2010 w kontekście ekonomii zrównoważonego rozwoju.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 3: 29-39
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n3_s29.pdf

Autor	Beata Kasprzyk, Jolanta Wojnar
Tytuł	Teoretyczne i empiryczne kwestie pomiaru dobrobytu ekonomicznego w relacjach miasto-wieś
Title	THEORETICAL AND EMPIRICAL ISS UES OF ECONOMIC WELFARE MEAS UREMENT IN URBAN – RURAL AREAS
Słowa kluczowe	dobrobyt ekonomiczny, pomiar dobrobytu, dochody, analiza wariancji, analiza stochastycznej współzależności zmiennych
Key words	economic welfare, the measurement of well-being, income, analysis of variance, analysis of stochastic correlation between variables
Abstrakt	Celem pracy jest dyskusja nad historycznymi i współczesnymi nurtami oraz doktrynami ekonomicznymi związanymi z dobrobytem ekonomicznym i społecznym. Uwzględniono kwestie różnic poglądowych dobrobytu ekonomicznego i społecznego oraz kwestie metodyki jego pomiaru (co stanowi teoretyczną część opracowania). W części analitycznej pracy na podstawie badań ankietowych przeprowadzonych na próbie 835 respondentów w 2012 roku dokonano porównania poziomu dobrobytu ekonomicznego w miastach i na wsi poprzez zastosowanie analizy wariancji. Miejsce zamieszkania w statystycznie istotny sposób różnicuje dochody gospodarstw domowych w regionie podkarpackim. Ustalono grupy jednorodne dochodowo i wykazano, że dochody mieszkańców wsi nie różniły się istotnie od dochodów w małych i średnich miastach. Istotna statystycznie różnica miała miejsce przy porównaniu dochodów osób w miastach powyżej 50 tys. z dochodami osób uzyskanymi w pozostałych kategoriach miejsca zamieszkania. Płeć i wiek miały wpływ na sposób gospodarowania pieniędzmi tylko w gospodarstwach miejskich, zależności takiej nie potwierdzono na wsi.
Abstract	The objective of the paper was analyzing discussions on historical and contemporary trends as well as economic doctrines relating to economic and social welfare. Existing differences in understanding economic and social welfare, including methods of measurement were considered. A comparative analysis of urban-rural levels of well-being was conducted on available empirical data using the variance analysis. To discuss the income situation between urban and rural areas, the statistical significance between incomes attained and other social–demographic factors including ways of consumption was calculated. The approach thus presented is an attempt at measuring social welfare based on both objective and subjective perspectives.
Cytowanie	Kasprzyk B., Wojnar J. (2013) Teoretyczne i empiryczne kwestie pomiaru dobrobytu ekonomicznego w relacjach miasto-wieś.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 3: 40-48
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n3_s40.pdf

Autor	Karol Kociszewski
Tytuł	Implementacja programu rolnośrodowiskowego w świetle teorii efektów zewnętrznych
Title	IMPLEMENTATION OF THE AGRI-ENVIRONMENTAL PROGRAMME IN LIGHT OF THE EXTERNAL EFFECTS THEORY
Słowa kluczowe	program rolnośrodowiskowy, ochrona środowiska w rolnictwie, efekty zewnętrzne rolnictwa
Key words	agri-environmental programme, environment protection in agriculture, external effects of agriculture
Abstrakt	Celami artykułu są identyfikacja funkcjonowania programu rolno środowiskowego w świetle wpływu na występowanie efektów zewnętrznych produkcji rolnej oraz ocena skuteczności jego wdrażania w Polsce. Artykuł składa się z części teoretycznej (bazującej na wybranych elementach teorii efektów zewnętrznych) i empirycznej (opis implementacji programu). Z analizy teoretycznej wynika, że zastosowanie opisywanego rozwiązania w jak najszerszym zakresie byłoby wskazane w świetle szeroko rozumianego dobrobytu społecznego, zwłaszcza w świetle zrównoważonego rozwoju. W praktyce implementacja programu w Polsce jest mało skuteczna. Udział wydatków na jego realizację w polskim Planie Rozwoju Obszarów Wiejskich (w latach 2004-2006 i 2007-2013) należy do najniższych w Unii Europejskiej. Działanie zostało wdrożone na ograniczonym obszarze i dotyczyło stosunkowo niewielkiej liczby podmiotów. Objęło 9% polskich UR (powierzchnia fizyczna) i 4,5% liczby polskich gospodarstw powyżej 1 ha.
Abstract	The goals of the article are to identify the impact of the environmental programme’s operations on agricultural production and to assess the effectiveness of its implementation in Poland. The paper consists of a theoretical part (based on selected elements of the external effects theory) and an empirical one (a description of the programme’s implementation). Theoretical analysis shows that the use of described measures in as wide a range as possible would be appropriate in light of widely understood social welfare – especially in the context of sustainable development. In practice, the implementation of the programme in Poland is not very effective. The share of expenditures on agri-environmental measures in the Polish Rural Development Plan (in 2004-2006 and 2007-2013) is one of the lowest in the EU. The measures have been implemented in a limited area (9% of Polish UAA - physical area) and involve a relatively small number of farmers (4.5% of the whole number of Polish farms exceeding 1 hectare).
Cytowanie	Kociszewski K. (2013) Implementacja programu rolnośrodowiskowego w świetle teorii efektów zewnętrznych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 3: 49-61
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n3_s49.pdf

Autor	Ewa Matyjaszczyk
Tytuł	Wybrane problemy rolnictwa i obszarów wiejskich w kontekście zmian przepisów dotyczących ochrony roślin w ostatnim dziesięcioleciu
Title	SELECTED PROBLEMS OF RURAL AREAS AND AGRICULTURE IN LIGHT OF LEGAL CHANGES REGARDING PLANT PROTECTION IN THE LAST DECADE
Słowa kluczowe	ochrona roślin, środki ochrony roślin, bezpieczeństwo, dostępność, zmiany prawne, przyszłe wyzwania, integrowana ochrona roślin
Key words	plant protection, plant protection products, safety, legal changes, future challenges, integrated plant protection
Abstrakt	Chemiczna ochrona roślin podlega ścisłej regulacji przez prawo we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej. Przeanalizowano wpływ regulacji prawnych na dostępność środków ochrony roślin oraz bezpieczeństwo ich stosowania. Zmiany prawne wpłynęły na poprawę bezpieczeństwa oraz spadek dostępności środków ochrony roślin szczególnie do ochrony upraw małoobszarowych. Aktualnym problemem jest wdrożenie integrowanej ochrony roślin, która będzie obowiązkowa od roku 2014. Pomimo relatywnie niskiego zużycia środków ochrony roślin, w Polsce są dziedziny wymagające ulepszeń, takie jak: doradztwo, aktualizacja progów szkodliwości oraz rozwój systemów wspomagania decyzji. Wdrażanie nowych przepisów wymaga działań ułatwiających rolnikom dostosowanie się do nowych wymagań. Brak takiego postępowania może wpłynąć na obniżenie konkurencyjności polskiego rolnictwa w przyszłości.
Abstract	Chemical plant protection is strictly regulated in all European Union Member States. The impact of legal rules on the availability of plant protection products and safety changes on the daily routine of plant production are presented and analyzed. The changes have increased overall safety but at the same time decreased the availability of plant protection products, especially in minor crops production. A current problem is the implementation of integrated plant protection, obligatory since the beginning of 2014. In spite of the relatively low consumption of plant protection products in Poland, there are areas requiring improvement such as: the advisory service, updating threshold levels and the development of decision support systems. New legal rules demand activities facilitating the implementation of these new requirements by farmers. Lack of such procedures may decrease the competitiveness of Polish agriculture.
Cytowanie	Matyjaszczyk E. (2013) Wybrane problemy rolnictwa i obszarów wiejskich w kontekście zmian przepisów dotyczących ochrony roślin w ostatnim dziesięcioleciu.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 100, z. 3: 82-89
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2013_n3_s82.pdf