Wyniki wyszukiwania

Autor	Anna Grontkowska
Tytuł	Zmiany użytkowania gruntów w województwie mazowieckim w latach 2002-2019
Title
Słowa kluczowe	powierzchnia gruntów, województwo mazowieckie, grunty rolne, lasy
Key words
Abstrakt	Celem opracowania jest wskazanie zmian w sposobach użytkowania gruntów województwa mazowieckiego w latach 2002-2019 na podstawie danych ewidencyjnych dotyczących gmin. Z przeprowadzonych badań wynika, że główne zmiany sposobów zagospodarowania powierzchni dotyczyły przekształcania zagospodarowania rolniczego gruntów na użytkowanie leśne lub tereny zabudowane (zurbanizowane), należy jednak zaznaczyć, że na poziomie poszczególnych gmin odnotowano przeciwstawne kierunki zagospodarowania gruntów.
Abstract
Cytowanie	Grontkowska A.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2021_n16_s41.pdf

Autor	Elwira Laskowska, Kamil Stefański
Tytuł	Determinanty zróżnicowania regionalnego cen gruntów rolnych w Polsce
Title	Determinants of Regional Differentiation of Agricultural Land Prices in Poland
Słowa kluczowe	cena gruntów rolnych, zróżnicowanie regionalne, Polska
Key words	price of agricultural land, regional differentiation, Poland
Abstrakt	Celem badań zaprezentowanych w niniejszym artykule była próba wyjaśnienia regionalnego zróżnicowania cen gruntów ornych w Polsce w 2018 roku w aspekcie uwarunkowań przyrodniczo-ekonomicznych, wynikających zarówno z czynników charakteryzujących wielkość, strukturę i jakość gruntów, jak również poziomu rozwoju gospodarczego i potencjału rolniczego poszczególnych województw. W badaniach zastosowano analizę jakościową i ilościową danych statystycznych GUS. Wyniki przeprowadzonej analizy potwierdziły zróżnicowanie regionalne uwarunkowań przyrodniczo-ekonomicznych oraz poziomu cen i czynszów dzierżawnych na rynku gruntów rolnych w Polsce. Wśród zmiennych wyjaśniających zróżnicowanie cen gruntów znalazły się wskaźniki charakteryzujące jakość zasobu gruntów rolnych, ich dochodowość oraz potencjał rolniczy danego regionu.
Abstract	The aim of the research presented in this article was an attempt to explain the regional differentiation of arable land prices in 2018 in terms of natural and economic conditions, resulting both from factors characterizing the size, structure and quality of land, as well as the level of economic development and agricultural potential of individual voivodeships. The research used qualitative and quantitative analysis of Polish Statistical Office data. The results of the analysis carried out confirmed the regional differentiation of natural and economic conditions as well as the level of prices and rents on the agricultural land market in Poland. The variables explaining the differentiation in land prices include indicators characterizing the quality of the agricultural land resource, its profitability and the agricultural potential of a given region.
Cytowanie	Laskowska E., Stefański K. (2021) Determinanty zróżnicowania regionalnego cen gruntów rolnych w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 21(36), z. 3: 41-54
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2021_T21(36)_n3_s41.pdf

Autor	Marian Podstawka, Łukasz Podstawka
Tytuł	TAXATION OF AGRICULTURAL ACTIVITY IN POLAND: THE CURRENT STATE AND FUTURE PROSPECTS
Title	Stan i perspektywy opodatkowania działalności rolniczej w Polsce
Słowa kluczowe	farm, agricultural activity, agricultural tax, forestry tax, property tax, income tax, revenue tax, level of income taxation, level of revenue taxation
Key words	gospodarstwo rolne, działalność rolnicza, podatek rolny, podatek leśny, podatek od nieruchomości, podatek dochodowy, podatek od przychodów, stopień opodatkowania dochodów, przychodów
Abstrakt	This study is a response to an ongoing debate on changes in the taxation of agricultural income. The current taxes applicable to farms in Poland do not concern income per se – they are property taxes which include: agricultural tax on land, forestry tax and property tax. Although these taxes do not refer to agricultural income, they are paid by it. It is important, therefore, to know how much this income is reduced by these taxes. Studies show that it is about 10%. Therefore, when a new income tax structure is introduced, its rate should not exceed 10%. The calculation of farm income in Poland will encounter many problems, such as establishing a catalogue of costs, which will include depreciation. In order to include it when calculating income, the present value of a farm’s fixed assets should first be established, which may encounter major substantive and organizational difficulties. More problems will surely follow, such as: dividing costs between household and agricultural holding, determining what a fixed asset is in the case of a farm, etc. It seems that calculating farm income is unavoidable. On the one hand, it is necessary for the potential introduction of income tax. On the other hand, having recognized the income situation of farms, one could resign from estimating losses caused by drought or other unfortunate events. Compensation could be granted due to income losses. This would be a clearer, more obvious and objective criterion. According to current practices, losses caused by unfortunate events (e.g. drought) do not always translate into losses in agricultural income, given that these losses are not always objectively estimated by the committees appointed by provincial governors. In the case of income losses, agricultural accounting data guarantee their objective appraisal. The aim of the paper is to evaluate the current situation regarding the taxation of agricultural activity and to present proposals for potential changes in the taxation of agricultural activity. Two research hypotheses were put forward: 1. the current level of taxation of income and revenue from agricultural activity with agricultural tax and property tax is symbolic, 2. in order to maintain the current tax treatment, the rate of the new tax on farm income cannot be higher than 10%. The article is based on descriptive, tabular and financial analysis methods. The sources of information were literature and FADN agricultural accounting data collected by the Institute of Agricultural and Food Economics – National Research Institute in Warsaw.
Abstract	Opracowanie wychodzi naprzeciw toczącym się dyskusjom w sprawie zmian opodatkowania dochodów pochodzących z działalności rolniczej. Aktualnie istniejące podatki, odnoszące się do gospodarstw rolnych w Polsce, nie odnoszą się do dochodów. Mają one charakter podatków majątkowych, do których należy: podatek rolny od gruntów, podatek leśny i podatek od nieruchomości. Podatki te mimo, że nie nawiązują do dochodów z działalności rolniczej, są z nich pokrywane. Ważnym jest jaką część tych dochodów pomniejszają. Z badań wynika, że jest to ok. 10%. Stąd ewentualnie we wprowadzanym nowym podatku od dochodów jego stawka nie powinna przekraczać 10%.Obliczanie dochodów gospodarstw rolnych w Polsce będzie napotykać na wiele problemów. Jednym z nich będzie ustalenie katalogu kosztów, do których zaliczać będzie się amortyzacja. Aby ją uwzględnić w obliczaniu dochodów, należy wcześniej ustalić wartość bieżącą środków trwałych, wchodzących w skład gospodarstw rolnych. Mogą temu procesowi towarzyszyć spore trudności merytoryczne i organizacyjne. To jeden z wielu problemów. Prawdopodobnie będą i inne. Zaliczyć do nich można: podział kosztów na gospodarstwo domowe i gospodarstwo rolne, ustalenie co jest środkiem trwałym w gospodarstwie rolnym itp. Wydaje się, że liczenie dochodów w gospodarstwach rolnych jest nie uniknione. Z jednej strony jest to niezbędne dla ewentualnego wprowadzeniu podatku dochodowego. Z drugiej strony mając rozpoznaną sytuację dochodową gospodarstw rolnych można by zrezygnować z szacowania strat spowodowanych przez suszę, czy innymi zdarzeniami losowymi. Tytułem otrzymania rekompensat byłyby straty dochodów. Jest to kryterium bardziej klarowne oczywiste i obiektywne. Dotychczasowa praktyka wskazuje, że nie zawsze straty spowodowane zdarzeniami losowymi (suszę) przekładają się na straty w dochodach rolniczych. Zważywszy, że straty te nie zawsze są obiektywnie szacowane przez powoływane przez wojewodów komisje. W przypadku strat w dochodach, dane rachunkowości rolnej są gwarantem ich obiektywnej oceny.Celem opracowania jest dokonanie oceny aktualnej sytuacji dotyczącej opodatkowania działalności rolniczej oraz przedstawienie propozycji ewentualnych zmian w opodatkowaniu działalności rolniczej. Przyjęto dwie hipotezy badawcze: 1. Aktualny stopień opodatkowania dochodów, przychodów z działalności rolniczej podatkiem rolnym, podatkiem od nieruchomości jest symboliczny, 2. Dla zachowania dotychczasowego ujęcia podatkowego stawka nowego podatku od dochodów gospodarstw rolnych nie może przekraczać 10%. W artykule wykorzystano metody analizy opisowej, tabelarycznej i analizy finansowej. Źródłem informacji była literatura oraz dane rachunkowości rolnej FADN gromadzone przez Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie.
Cytowanie	Podstawka M., Podstawka Ł. (2020) TAXATION OF AGRICULTURAL ACTIVITY IN POLAND: THE CURRENT STATE AND FUTURE PROSPECTS.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 24(73): 177-188
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n73_s177.pdf

Autor	Paweł Dziemdziela, Krystyna Krzyżanowska
Tytuł	Działalność innowacyjna małych i średnich przedsiębiorstww Polsce
Title
Słowa kluczowe	innowacje, małe i średnie przedsiębiorstwa, nakłady
Key words
Abstrakt	Celem artykułu było rozpoznanie zakresu działalności innowacyjnej małychi średnich przedsiębiorstw sektora przemysłowego i usługowego w Polsce w latach 2006–2018,a także przedstawienie wielkości i struktury nakładów na tę działalność w różnych kategoriachprzedsiębiorstw. W opracowaniu wykorzystano metodę analizy porównawczej, dane źródłowepochodzące z Głównego Urzędu Statystycznego, raportów Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczościi literaturę przedmiotu. Z przeprowadzonej analizy wynika, że we wszystkich okresachbadawczych, tj. w latach 2006–2018 udział przedsiębiorstw innowacyjnych w sektorzeprzemysłowym był większy niż w sektorze usługowym. Zarówno w branży przemysłowej,jak i usługowej najwięcej innowacji wprowadzały przedsiębiorstwa duże, zatrudniające 250osób i więcej, a najmniej małe, w których pracowało od 10 do 49 osób. W latach 2016–2018innowacje (nowe lub znacząco ulepszone produkty, lub procesy biznesowe) wprowadziło1/4 przedsiębiorstw przemysłowych i 1/5 przedsiębiorstw usługowych. Przedsiębiorstwa przemysłowenajwięcej środków finansowych przeznaczały na inwestycje w środki trwałe, w tymm.in. maszyny i urządzenia techniczne, budynki i grunty, a przedsiębiorstwa usługowe na działalnośćbadawczą i rozwojową.
Abstract
Cytowanie	Dziemdziela P., Krzyżanowska K.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2020_n14_s89.pdf

Autor	Anna Twardowska
Tytuł	Wyrównywanie się cen gruntów rolnych w krajach Unii Europejskiej
Title	Equalization of Agricultural Land Prices in the European Union Countries
Słowa kluczowe	beta-konwergencja, ceny ziemi rolnej, Unia Europejska
Key words	beta-convergence, agricultural land prices, European Union
Abstrakt	W artykule poruszono problematykę związaną z kształtowaniem się cen ziemi rolniczej w krajach Unii Europejskiej. Poddano weryfikacji hipotezę dotyczącą występowania beta-konwergencji absolutnej cen ziemi rolnej wśród 20 wybranych państw UE. Badania przeprowadzono dla lat 2006 – 2017 z wykorzystaniem modeli absolutnej konwergencji typu beta opartych na danych przestrzennych. Uzyskane wyniki badań potwierdzają występowanie tzw. efektu doganiania na rynku cen ziemi rolnej w Unii Europejskiej. Tym samym w krajach, w których początkowo stwierdzono niższy poziom cen ziemi rolnej następuje szybszy wzrost cen, niż w krajach o początkowo wyższym ich poziomie.
Abstract	The paper deals with issues related to the development of agricultural land prices in the countries of the European Union. The hypothesis regarding absolute beta-convergence of agricultural land prices among 20 selected EU countries was verified. The research was carried out for the years 2006 - 2017 using absolute beta convergence models based on spatial data. Obtained test results confirm the occurrence of so-called the effect of catching up on the agricultural land market in the European Union. Thus, in countries where initially a lower level of agricultural land prices were found, there is a faster increase in prices than in countries with initially higher levels.
Cytowanie	Twardowska A. (2020) Wyrównywanie się cen gruntów rolnych w krajach Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 20(35), z. 1: 67-77
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2020_T20(35)_n1_s67.pdf

Autor	Iwona Pomianek
Tytuł	Classification of border subregions of Eastern Poland according to theIR level of socio-economic development
Title	Klasyfikacja podregionów przygranicznych Polski Wschodniej według poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego
Słowa kluczowe	socio-economic development, demographic factors, infrastructure, spatial peripherality, economic peripherality, NUTS 3, Hellwig's measure of development
Key words	peryferyjność przestrzenna, peryferyjność gospodarcza, NUTS 3, miara rozwoju Hellwiga
Abstrakt	The paper presents the classification of subregions (NUTS 3) with permanent border crossings, in terms of the level of socio-economic development in 2008-2018. The study covered 9 subregions located in the following provinces: Warminsko-Mazurskie, Podlaskie, Lubelskie and Podkarpackie. Application of Hellwig's measure of development made it possible to group subregions according to three categories of the level of development: high, medium and low. The relatively high level of development characterized two metropolitan subregions: Olsztyński and Białostocki. Łomżyński subregion proved to be the weakest, but it was not completely devoid of any development potential. In comparison with the average values in the designated higher development classes, Łomżyński subregion was characterized by: positive natural increase, low values of indices describing ageing of local society and proportion of investment expenditure of local self-government units at a level similar to the leaders of the ranking. However, there is a concern that the relatively low level of spending of the EU funds and the persistent trend of population migration outflow, due to global trends of population ageing and depopulation of rural areas, may negatively affect the socio-economic situation of the subregion in the future.
Abstract	W artykule przeprowadzono klasyfikację podregionów (NUTS 3), na obszarze których znajdowały się stałe przejścia graniczne, pod względem poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego. Badaniem objęto 9 podregionów usytuowanych w województwach: warmińsko-mazurskim, podlaskim, lubelskim oraz podkarpackim. Zastosowanie taksonomicznej miary rozwoju Hellwiga umożliwiło pogrupowanie podregionów wg trzech kategorii poziomu rozwoju: wysokiego, średniego oraz niskiego. Relatywnie wysoki poziom rozwoju charakteryzował dwa podregiony metropolitarne: białostocki i olsztyński. Najsłabszym okazał się podregion przemyski, jednak nie był on obszarem pozbawionym zupełnie potencjału rozwojowego. W porównaniu z przeciętnymi wartościami w wyznaczonych wyższych klasach rozwoju, podregion przemyski charakteryzowały: najniższy udział dróg gminnych i powiatowych o nawierzchni gruntowej i największa liczba stałych przejść granicznych. Mimo, że w badanym okresie w podregionie ubywało ludności, przyrost naturalny był dodatni. Ponadto, na terenie podregionu przemyskiego zarejestrowanych było najwięcej (w przeliczeniu na 10 tys. mieszkańców) fundacji, stowarzyszeń i organizacji społecznych, co świadczy o aktywności społecznej. Natomiast znacząca aktywność samorządów lokalnych przejawiała się w relatywnie wysokim przeciętnym wydatkowaniu środków z funduszy unijnych, co w przyszłości może skutkować poprawą sytuacji społeczno-gospodarczej, m.in. w zakresie infrastruktury, rynku pracy i demografii.
Cytowanie	Pomianek I. (2019) Classification of border subregions of Eastern Poland according to theIR level of socio-economic development.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 22(71): 156-169
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2019_n71_s156.pdf

Autor	Joanna Szymańska
Tytuł	Sytuacja na rynku ziemi rolniczej w wybranych krajach Europy Środkowo-Wschodniej (wybrane problemy)
Title	The Situation on the Market of Agricultural Land in Selected Countries of Central and Eastern Europe
Słowa kluczowe	Europa Środkowo-Wschodnia, ziemia rolnicza, podaż, popyt, cena
Key words	Central and Eastern Europe, agricultural land, supply, demand, price
Abstrakt	Artykuł prezentuje ważniejsze czynniki wpływające zarówno na podaż, jak i na popyt ziemi rolniczej w takich krajach Europy Środkowo-Wschodniej, jak: Polska, Czechy, Słowacja, Węgry, Bułgaria, Rumunia, Litwa, Łotwa i Estonia. W opracowaniu poddano także analizie zmiany cen sprzedaży gruntów rolnych w badanych krajach za lata 2005-2015. Wskazano zarówno okresy wzrostu tych cen jak i ich spadku oraz główne czynniki, które miały wpływ na te zjawiska. Stwierdzono, że w badanych krajach nie ukształtował się właściwie funkcjonujący rynek ziemi rolniczej.
Abstract	The article presents the most important factors influencing both the supply and demand of agricultural land in such countries of Central and Eastern Europe as: Poland, the Czech Republic, Slovakia, Hungary, Bulgaria, Romania, Lithuania, Latvia and Estonia. The study also analyzed the changes in the sales prices of agricultural land in the analyzed countries for the years 2005-2015. Both the periods of growth of these prices and their decrease were indicated, as well as the main factors that influenced these phenomena. It was found that the properly functioning agricultural land market did not develop in the countries surveyed.
Cytowanie	Szymańska J. (2019) Sytuacja na rynku ziemi rolniczej w wybranych krajach Europy Środkowo-Wschodniej (wybrane problemy).Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 19(34), z. 3: 97-107
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2019_T19(34)_n3_s97.pdf

Autor	Anna Twardowska
Tytuł	Konwergencja typu sigma cen gruntów rolnych w państwach Unii Europejskiej
Title	Sigma Convergence of Agricultural Land Prices in European Union Countries
Słowa kluczowe	sigma-konwergencja, grunty rolne, ceny, Unia Europejska
Key words	sigma-convergence, agricultural land, prices, the European Union
Abstrakt	W artykule poruszono problematykę zależności pomiędzy cenami ziemi rolniczej w państwach Unii Europejskiej. Celem artykułu jest próba uzyskania odpowiedzi na pytanie czy ma miejsce zmniejszanie się zróżnicowania poziomu cen gruntów rolnych w krajach Unii Europejskiej. Analizie poddano ceny gruntów rolnych w wybranych państwach UE w latach 2006 – 2016. Badaniu poddano występowanie konwergencji w trzech wymiarach: w całej Unii Europejskiej, pomiędzy państwami tzw. starej Unii oraz pomiędzy tzw. nowymi krajami UE. W wyniku przeprowadzonych analiz potwierdzono występowanie zjawiska sigma-konwergencji cen gruntów rolnych w całej UE. Stwierdzono również, że w tzw. nowych państwach UE oraz pomiędzy państwami należącymi do tzw. starych państw UE nie zachodzi zjawisko sigma-konwergencji cen gruntów rolnych.
Abstract	The article raises the issue of dependence between agricultural land prices in the European Union countries. The aim of the article is to provide an answer to the following question: if the level of agricultural land price differentiation in the European Union is diminishing. The analysis covered prices of agricultural land in selected the EU countries in the period 2006 - 2016. The study was based on the occurrence of convergence in three dimensions: throughout the European Union, between the so-called old EU and between the so-called new EU countries. As a result of the conducted analyses, the phenomenon of sigma-convergence of agricultural land prices across the EU was confirmed. It was also found that in the so-called new EU countries and in so-called old EU countries there is no sigma convergence of agricultural land prices.
Cytowanie	Twardowska A. (2019) Konwergencja typu sigma cen gruntów rolnych w państwach Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 19(34), z. 1: 133-143
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2019_T19(34)_n1_s133.pdf

Autor	Wioletta Krawiec
Tytuł	BUILDING A BRAND FOR THE CITY OF LODZ: MOTIVATING AND DEMOTIVATING FACTORS FOR MANAGERS OF CULTURAL INSTITUTIONS
Title	Czynniki motywujące i demotywujące menedżerów instytucji kultury w obszarze budowania marki miasta Łodzi – wyniki badań
Słowa kluczowe	city brand, manager, grounded theory, cultural institutions, motivators, de-motivators
Key words	marka miasta, menedżer, teoria ugruntowana, instytucje kultury, motywatory, demotywatory
Abstrakt	The article aims to identify areas/factors that may motivate or discourage managers of cultural institutions from getting actively involved in the process of building the Lodz brand for cultural resources. The article describes the manager profile of cultural institutions and presents an ordered list of factors (stimuli) that have a positive or negative impact on the activities of managers of cultural institutions in the area of creating the city brand. The empirical basis of the article is interviews with managers and promotion employees in the city's cultural institutions in Lodz. Data analysis was carried out by the principles of grounded theory methodology. The research has been carried out since December 2017 within the Department of Marketing and the Department of City and Region Management of the Faculty of Management at the University of Lodz as part of the project: "Cooperation of public administration with cultural institutions in the context of building a city brand".
Abstract	Celem artykułu jest zidentyfikowanie obszarów/ czynników, które mogą motywować lub też zniechęcać menedżerów instytucji kultury do aktywnego zaangażowania się w proces budowania marki Łodzi o zasoby kultury. W artykule opisano profil menedżera instytucji kultury oraz zaprezentowano uporządkowaną lisy czynników (bodźców), które mają pozytywny bądź negatywny wpływ na działania menedżerów instytucji kultury w obszarze kreowania marki miasta. Podstawę empiryczną artykułu stanowią wywiady przeprowadzone z menedżerami i pracownikami ds. promocji w miejskich instytucjach kultury w Łodzi. Analiza danych została przeprowadzona zgodnie z zasadami metodologii teorii ugruntowanej. Badania te są prowadzone od grudnia 2017 r. w obrębie Katedry Marketingu oraz Katedry Zarządzania Miastem i Regionem Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego w ramach projektu: „Współpraca administracji publicznej z instytucjami kultury w kontekście budowania marki miasta”.
Cytowanie	Krawiec W. (2019) BUILDING A BRAND FOR THE CITY OF LODZ: MOTIVATING AND DEMOTIVATING FACTORS FOR MANAGERS OF CULTURAL INSTITUTIONS .Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 22(71): 90-105
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2019_n71_s90.pdf

Autor	Adam Kagan, Wojciech Ziętara
Tytuł	Ekonomiczna efektywność gospodarowania w zależności od formy własności użytkowanej ziemi
Title	Economic efficiency of farming depending on the land ownership type
Słowa kluczowe	formy własności ziemi, systemy użytkowania ziemi, gospodarstwa rolnicze, dzierżawa ziemi, efektywność ekonomiczna gospodarowania
Key words	land ownership types, land use systems, farms, land lease, economic effectiveness
Abstrakt	W artykule przedstawiono ekonomiczną efektywność gospodarowania dzierżawców w porównaniu do gospodarstw użytkujących własną ziemię. Badania przeprowadzono na wybranych grupach spółek z o.o. użytkujących grunty dzierżawione (grupa 1.), własne, ale ze znaczącym udziałem kapitału obcego (grupa 2.) i własne z przewagą kapitału własnego (grupa 3.), biorących udział w „Rankingu 300” prowadzonym przez IERiGŻ-PIB w latach 2009-2014. W badaniu przyjęto, że dzierżawa ziemi umożliwia prowadzenie działalności gospodarczej przynoszącej wyższe bieżące efekty ekonomiczne z użytkowanych gruntów niż w sytuacji posiadania ich na własność. Przeprowadzone badania potwierdziły przyjętą hipotezę. Gospodarstwa prowadzone przez dzierżawców uzyskały wyższe wartości wskaźników zyskowności ziemi, pracy, aktywów i kapitału własnego niż gospodarstwa użytkujące własną ziemię. W odniesieniu do produktywności ziemi, pracy i kapitału lepsze efekty uzyskały gospodarstwa grupy 3.
Abstract	The article presents the economic effectiveness of farming by land lessees when compared to farms using their own land. The study was carried out on the selected groups of limited liability companies using leased land (Group 1.), own land but with a significant share of foreign capital (Group 2.) and own land with a predominance of own capital (Group 3.). All farms participaded in the „Ranking 300” carried out by the IAFE-NRI in the years 2009-2014. The study adopted the following research hypothesis: „Land lease makes it possible to pursue the economic activity giving the higher current economic effects from land being used than in a situation where this land is owned”. The studies confirmed this hypothesis. Farms run by land lessees obtained the higher values for land, labour, assets and own capital profitability indices than those using own land. With regard to the land, labour and capital productivity, the better effects were obtained by farms from Group 3.
Cytowanie	Kagan A., Ziętara W. (2018) Ekonomiczna efektywność gospodarowania w zależności od formy własności użytkowanej ziemi.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 2: 25-37
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2018_n2_s25.pdf

Autor	Andrzej Jędruchniewicz, Jacek Maśniak
Tytuł	Przemiany własnościowe ziemi rolnej w Polsce
Title	Changes in agricultural land ownership in Poland
Słowa kluczowe	rolnictwo, własność, prywatyzacja ziemi rolnej, gospodarstwo rodzinne
Key words	agriculture, property, agricultural land privatization, family household
Abstrakt	Celem opracowania jest przedstawienie i ocena procesu przekształceń własnościowych ziemi rolnej w Polsce z uwzględnieniem roli, jaką odegrała polityka kształtowania polskiego modelu rolnictwa opartego na gospodarstwach rodzinnych. Zadaniem obecnie prowadzonej polityki kształtowania ustroju rolnego jest ochrona i rozwój gospodarstw rodzinnych. Od 2003 roku występują ułatwienia w dostępie do ziemi dla tych gospodarstw. W latach 1992–2016 Agencja Nieruchomości Rolnych sprzedała łącznie ponad 2,6 mln ha gruntów rolnych. Osoby fizyczne zakupiły 80,8% sprywatyzowanych gruntów rolnych, a 19,2% tego typu gruntów nabyły osoby prawne. W 2016 roku w gospodarstwach prywatnych znajdowało się 91,4% użytków rolnych ogółem, a własność publiczna stanowiła 8,6%. Struktura własnościowa ziemi rolnej w Polsce jest zróżnicowana przestrzennie. Udział prywatnej własności jest największy w województwach mazowieckim i świętokrzyskim, a najmniejszy w województwie zachodniopomorskim.
Abstract	The aim of the article was to present the process of agricultural land privatization in Poland, taking into account the role that this policy has played in terms of shaping the Polish agricultural model, based on family households. The purpose of the current agrarian system shaping policy is the protection and development of family households. Since 2003 there have been facilitated access to land for family households. Between 1992 and 2016, the total of over 2.6 million ha of agricultural land were sold. Natural persons acquired the total of 81% of privatized agricultural land, with the 19% being acquired by legal entities. In 2016 private farms accounted for 91.4% of total agricultural land, while public ownership accounted for 8.6%. The ownership structure of agricultural land in Poland is spatially diversified. The share of private ownership is the largest in the Mazowieckie and Świętokrzyskie Voivodships, and the smallest in the Zachodniopomorskie Voivodship.
Cytowanie	Jędruchniewicz A., Maśniak J. (2018) Przemiany własnościowe ziemi rolnej w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 121: 25-39
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2018_n121_s25.pdf

Autor	Roman Kisiel, Wiesława Lizińska, Olga Senyszyn
Tytuł	Regulacje obrotu ziemią rolniczą w opinii rolników
Title	Agricultural land market regulations in the opinion of farmers
Słowa kluczowe	interwencja państwa, regulacje prawne, rynek ziemi rolniczej
Key words	state intervention, law regulations, agricultural land market
Abstrakt	Celem artykułu była diagnoza świadomości rolników odnośnie wprowadzonych zmian i relatywnie największych utrudnień spowodowanych regulacjami w ramach ustawy z dnia 14 kwietnia 2016 r. o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw [Dz.U. 2016, poz. 585]. W artykule zwrócono również uwagę na kwestię znaczenia dzierżawy ziemi z ZWRSP. Do realizacji wymienionych celów wykorzystano wyniki badań bezpośrednich przeprowadzonych w II połowie 2016 r. wśród 143 rolników powiatu elbląskiego (województwo warmińsko-mazurskie). W zdecydowanej większości (83,8%) dla rolników, którzy dzierżawią grunty z ZWRSP, ma ona istotne znaczenie. Potwierdzają oni opieranie funkcjonowania gospodarstwa na tej formie użytkowania gruntów. Istotniejsze jest jednak dla nich kupno takich gruntów (51,8% rolników) niż dzierżawa. Największym utrudnieniem w obrocie ziemią (53,1%) może być konieczność spełnienia licznym warunków przy nabywaniu nieruchomości oraz zakaz zbywania nieruchomości przez 10 lat od dnia jej nabycia. Rolnicy w większości (58,7%) potwierdzili skuteczność wprowadzonych regulacji w ograniczaniu spekulacyjnego obrotu ziemią rolniczą.
Abstract	The purpose of the paper was to diagnose farmers’ awareness of the changes introduced and the relatively greatest difficulties caused by regulations under the Act of 14 April 2016 on suspending the sale of agricultural property of the State Treasury and amending certain acts [Journal of Laws 2016, item 585]. The article also draws attention to the issue of the importance of land lease from the Agricultural Property Stock of the State Treasury. Implementation of the above objectives were based on the results of direct research carried out in the second half of 2016 among 143 farmers in the Elbląski poviat (Warmińsko-Mazurskie Voivodeship). In the vast majority (83.8%) for farmers who lease land from the Agricultural Property Stock of the State Treasury, it is significant. They confirm the operation of the holding on this form of land use. However, it is more important for them to buy such land (51.8% of farmers) than lease. The biggest obstacle in the turnover of land (53.1%) may be the need to meet a number of conditions when purchasing real estate and prohibit the sale of real estate for a period of 10 years from the date of its acquisition. Most farmers (58.7%) confirmed the effectiveness of the introduced regulations in limiting speculative trade in agricultural land.
Cytowanie	Kisiel R., Lizińska W., Senyszyn O. (2018) Regulacje obrotu ziemią rolniczą w opinii rolników.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 122: 43-53
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2018_n122_s43.pdf

Autor	Renata Marks-Bielska
Tytuł	Znaczenia ziemi rolniczej w kształtowaniu struktury społecznej polskiej wsi
Title	The importance of agricultural land in the shaping of the social structure of Polish village
Słowa kluczowe	struktura społeczna, ziemia rolnicza, wieś, rolnik
Key words	social structure, agricultural land, village, farmer
Abstrakt	Celem pracy było wskazanie ewolucji znaczenia ziemi w kształtowaniu struktury społecznej. Analizy zagadnienia dokonano na podstawie wybranych pozycji krajowej literatury przedmiotu. Zakres czasowy dotyczy lat 1944–2016. Ziemia pełni ważną funkcję w kształtowaniu struktury społecznej polskiej wsi. Wielkość gospodarstwa była dawniej podstawowym kryterium statusu społecznego na wsi i wśród rolników. Obecnie o miejscu w strukturze społecznej polskiej wsi w wysokim stopniu decyduje również obszar użytkowanej ziemi (w formie własności lub dzierżawy). Zmienia się sytuacja użytkowników ziemi rolniczej. Są nimi bowiem nie tylko osoby identyfi kujące się z zawodem rolnika. W składzie struktury społecznej polskiej wsi znajduje się coraz więcej osób, które w świetle prawa są rolnikami (posiadają wymagany areał gruntów rolnych), ale wieś jest dla nich tylko miejscem zamieszkania. Następną grupę tworzą tzw. nieobecni właściciele, których z wsią łączy posiadanie gruntów rolnych, które traktują często jako lokatę kapitału (wzrost cen gruntów i możliwość otrzymywania dopłat ze środków Unii Europejskiej i z budżetu krajowego). W wyniku transformacji ustrojowej swoje usytuowanie w strukturze społecznej wsi znaleźli także dzierżawcy i nabywcy ziemi przejętej do Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa po byłych państwowych gospodarstwach rolnych.
Abstract	The aim of the study was to identify the importance of the evolution of land resources in shaping the social structure. The analysis was based on selected references from the Polish literature on the subject. The time range covers the years 1944–2016. Land plays an important role in shaping the social structure of the Polish countryside. The size of a farm used to be the primary criterion for social status in the countryside and among farmers. Currently, a position in the social structure of the Polish rural communities is highly determined by the area of farmed land (owned or leased). The situation of agricultural land users is changing. These are not only people who identify themselves with the profession of a farmer. The social structure composition in the Polish countryside comprises more and more people who are farmers in the light of law (they have the required acreage of agricultural land) but they do not reside in the countryside. Another group consists of so-called absent owners, who are connected with a village by possessing in it some agricultural land, but it is often treated as an investment (an increase in land prices and the possibility of receiving subsidies from the European Union and from the national budget). As a result of Poland’s political transformation, the social structure of rural communities now also comprises leases and buyers of land acquired by the Agricultural Property of the Treasury from former state farms.
Cytowanie	Marks-Bielska R. (2018) Znaczenia ziemi rolniczej w kształtowaniu struktury społecznej polskiej wsi.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 122: 29-41
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2018_n122_s29.pdf

Autor	Agnieszka Kurdyś-Kujawska, Agnieszka Strzelecka, Danuta Zawadzka
Tytuł	Wpływ czynników endogenicznych na prawdopodobieństwo dzierżawy gruntów przez gospodarstwa rolne w Polsce
Title	Influence of endogenous factors on the probability of land leaseby farms in Poland
Słowa kluczowe	gospodarstwo rolne, dzierżawa gruntów, model logitowy
Key words	farm, land lease, logit model
Abstrakt	Dzierżawa gruntów rolnych w Polsce stanowi, obok własności, podstawowy tytuł prawny organizowania i prowadzenia gospodarstw rolnych. Możliwość zwiększenia areału prowadzi z założenia do poprawy sytuacji dochodowej rolników. Nie tylko ze względu na rozmiar produkcji i osiągane z niej dochody, ale także ze względu na wysokość otrzymywanych dotacji. Decyzja o dzierżawie gruntów zależy od wielu czynników o charakterze endo- i egzogenicznym. Celem artykułu jest określenie czynników wewnętrznych wpływających na prawdopodobieństwo dzierżawy gruntów przez gospodarstwa rolne w Polsce. Badanie przeprowadzono na podstawie danych rachunkowych uzyskanych w 2015 roku przez gospodarstwa rolne prowadzące rachunkowość rolną na potrzeby polskiego FADN. Określenia czynników wpływających na prawdopodobieństwo dzierżawy gruntów przez gospodarstwa rolne dokonano z wykorzystaniem modelu regresji logistycznej. Wyniki badań wskazują, że prawdopodobieństwo dzierżawy gruntów zwiększa się wraz ze wzrostem: powierzchni użytków rolnych, udziału kapitałów obcych w finansowaniu działalności rolniczej oraz nakładów pracy własnej w gospodarstwie rolnym. Prawdopodobieństwo to wzrasta także wraz z obniżeniem produktywności aktywów trwałych (pomniejszonych o ziemię, uprawy trwałe i kwoty produkcyjne).
Abstract	The lease of agricultural land in Poland is, apart from ownership, the basic legal title of organizing and running farms. The possibility of increasing the area leads to the improvement of the farmers' income situation. Not only because of the size of production and income from it, but also because of the amount of subsidies received. The decision to lease land depends on a number of endogenous and exogenous factors. The aim of the article was to determine the endogenous factors affecting the likelihood of renting land by agricultural holdings in Poland. The study was conducted on the basis of accountancy data obtained in 2015 by agricultural holdings conducting agricultural accounting for the needs of the Polish FADN. Determining the factors affecting the likelihood of land leased by agricultural holdings in Poland was made using the logistic regression model. The studies carried out prove that the decision to lease the land depends on the resources of the agricultural holding. The presented research results suggest that the probability of renting land increases with the increase in the area of arable land, the share of foreign capital in the financing of agricultural activity and own labor inputs on the farm. This likelihood also increases with decreasing productivity of fixed assets (reduced by land, permanent crops and production quotas).
Cytowanie	Kurdyś-Kujawska A., Strzelecka A., Zawadzka D. (2018) Wpływ czynników endogenicznych na prawdopodobieństwo dzierżawy gruntów przez gospodarstwa rolne w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 2: 38-49
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2018_n2_s38.pdf

Autor	Bazyli Czyżewski, Andrzej Czyżewski, Adam Majchrzak
Tytuł	Absolutna renta gruntowa – ujęcie retrospektywne i współczesne
Title	Absolute land rent – a retrospective and modern approach
Słowa kluczowe	rzadkość ziemi, renty gruntowe, renta absolutna, procesy koncentracji
Key words	scarcity of land, land rents, absolute rent, concentration processes
Abstrakt	W artykule Autorzy nawiązują do teorii renty gruntowej ze szczególnym uwzględnieniem renty absolutnej, co do istnienia, której w ekonomii nie ma zgodności. Celem rozważań jest ocena, jak współcześnie kształtuje się renta z tytułu rzadkości ziemi rolniczej w warunkach aktualnych tendencji na rynku ziemi w Unii Europejskiej i dylematów w tym zakresie. Podjęto się przy tym weryfikacji tezy, że konieczne jest odmienne podejście do absolutnej renty z ziemi, uzależniając ją od struktury obszarowej i własnościowej czy celów produkcyjnych gospodarstw rolnych. Obserwowane prawidłowości mogą jednak ulegać zmianom w wyniku wprowadzania lub zwiększania ograniczeń obrotu nieruchomościami rolnymi unormowanych prawem europejskim lub poszczególnych państw członkowskich UE, jak i postulowanych instrumentów wspólnej polityki rolnej.
Abstract	In the article, the Authors refer to the theory of land rent, with particular reference to the absolute rent, as to the existence of which in economics there is no compliance. The aim of the considerations is to assess how the rent for the scarcity of agricultural land is shaped nowadays under the conditions of current trends on land market in the European Union and dilemmas in this scope. At the same time, the thesis was verified that a different approach to the absolute rent from the land is necessary, depending on the area and ownership structure or production goals of farms. However, the observed causalities may change as a result of introducing or increasing restrictions on trade in agricultural properties regulated by European or individual EU Member States law, as well as postulated instruments of the common agricultural policy.
Cytowanie	Czyżewski B., Czyżewski A., Majchrzak A. (2018) Absolutna renta gruntowa – ujęcie retrospektywne i współczesne.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 124: 5-14
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2018_n124_s5.pdf

Autor	Elwira Laskowska, Anna Twardowska
Tytuł	Teoretyczne i praktyczne aspekty wyceny prawa użytkowania wieczystego gruntu
Title	The Theoretical and Practical Aspects of Appraisal of the Perpetual Usufruct Right to Land
Słowa kluczowe	nieruchomość, użytkowanie wieczyste, wycena
Key words	real estate, perpetual usufruct, appraisal
Abstrakt	Celem artykułu jest porównanie zasad określania wartości gruntu w zależności od celu wyceny związanego z użytkowaniem wieczystym oraz wskazanie głównych problemów związanych z wyceną tego prawa. Zakres artykułu obejmuje problematykę wyceny dla następujących celów: oddania nieruchomości w użytkowanie wieczyste, aktualizacji opłat z tytułu użytkowania wieczystego, przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności oraz obrotu wtórnego użytkowaniem wieczystym. Do zrealizowania celu wykonano przegląd literatury i przepisów prawa oraz przeprowadzono ankietę wśród osób posiadających uprawnienia w zakresie szacowania nieruchomości. Uzyskane wyniki badań potwierdzają niedoskonałość przepisów regulujących zasady wyceny związanej z prawem użytkowania wieczystego, skutkujących odmiennym poziomem wartości w zależności od celu szacowania. Również w opinii rzeczoznawców majątkowych taka wycena przysparza trudności.
Abstract	The main purpose of this study is the comparison of the rules in order to specify the appraisal of the land according to the aim of the appraisal connected with the perpetual usufruct. Another purpose is to indicate main problems related to the appraisal of this right. The area of the study covers the rules and the problems of the appraisal of this law for the following aims: establishment of the perpetual usufruct, update the charges for the perpetual usufruct, the transformation the perpetual usufruct into ownership and the secondary sale. The analysis of the source literature and the regulations were applied and the survey was conducted among the persons who are authorized to appraise the real estate in order to achieve the purpose of the study. The obtained results confirm the imperfection of the provisions regulating the appraisal principles related to the right of perpetual usufruct. This results in a different level of value depending on the purpose of the estimation. Also in the property appraisers opinion, the appraisal connected with the perpetual usufruct poses difficulties.
Cytowanie	Laskowska E., Twardowska A. (2018) Teoretyczne i praktyczne aspekty wyceny prawa użytkowania wieczystego gruntu.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 323-332
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s323.pdf

Autor	Julian Krzyżanowski
Tytuł	Dywersyfikacja upraw jako element „zazielenienia” w krajach Unii Europejskiej – czy to właściwe rozwiązanie?
Title	Crop diversification as an element of “greening” system in the European Union countries – is it the right solution?
Słowa kluczowe	dywersyfikacja upraw, Unia Europejska, wspólna polityka rolna, „zazielenienie”
Key words	crop diversification, European Union, Common Agricultural Policy, “greening”
Abstrakt	Autor zajmuje się problematyką dywersyfikacji upraw w krajach Unii Europejskiej. Wprowadzanie kilku rodzajów roślin jest częścią „zazielenienia” – systemu praktyk korzystnego dla środowiska i klimatu, obowiązkowego w obecnej perspektywie finansowej. Mimo konieczności stosowania dywersyfikacji na 75% powierzchni gruntów ornych, zobowiązanie to nie ma wpływu zarówno na alokację ziemi pod różne przeznaczenia, jak i na całkowity potencjał produkcji. Oznacza to, że rolnicy do tej pory samoistnie stosowali dywersyfikację. Uważa się, że poprawia ona ochronę gleby, ale według części ekonomistów środki przeznaczone na różnicowanie upraw mogłyby być lepiej wykorzystane. Należy bowiem sądzić, że środki na dywersyfikację są głównie elementem legitymizacji płatności bezpośrednich.
Abstract	Author tackles the problems of crop diversification in the EU countries. Introduction of different plants is the part of “greening”, a system of practices beneficial for environment and climate that is obligatory in the current financial perspective. Despite the necessity to diversify on 75% of arable land, this obligation has no impact on allocation of land to different crops, as well as on total production potential. It means that so far farmers diversified their crops spontaneously. It is believed that sowing different crops improves protection of soil, however according to some economists subsidies for crop diversification could be utilized in a better way. It can be assumed that diversification funds help to legitimize direct payments.
Cytowanie	Krzyżanowski J. (2018) Dywersyfikacja upraw jako element „zazielenienia” w krajach Unii Europejskiej – czy to właściwe rozwiązanie?.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 123: 91-100
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2018_n123_s91.pdf

Autor	Alicja Stolarska
Tytuł	Zmiany dochodów indywidualnych gospodarstw rolnych z dzierżawy ziemi użytkowanej rolniczo w Polsce w latach 2005-2016
Title	CHANGES OF INDIVIDUAL FARMS INCOME OF THE AGRICULTURAL GROUND LEASE IN POLAND IN THE YEARS 2005-2016
Słowa kluczowe	dochód, ziemia rolnicza, rynek prywatny, dzierżawa, zmiany
Key words	income, agricultural land, lease, changes
Abstrakt	W ostatnich latach w Polsce rosną ceny ziemi rolniczej, a maleje jej podaż na rynku prywatnym. Sprzyja to rozwojowi zjawiska dzierżawy, która w wielu krajach europejskich jest podstawą prowadzenia działalności rolniczej. Celem opracowania jest charakterystyka dochodów otrzymywanych przez gospodarstwa indywidualne w Polsce z dzierżawy ziemi użytkowanej rolniczo i zmian dochodów w latach 2005-2016. Podstawę analiz stanowiły jednostkowe dane empiryczne, dane z badań sondażowych przeprowadzanych corocznie przez GUS, a ich uzupełnieniem były dane IERiGŻ-PIB, ANR (obecnie KOWR) i opracowania wtórne GUS. W wyniku badań stwierdzono, że dochody z dzierżaw prywatnych uległy podwojeniu w latach 2005-2016 i stanowiły ważny składnik dochodów korzystających z nich rodzin, ale z deklaracji badanych wynika, że miały one niewielką skalę (przeciętnie 0,3% gospodarstw indywidualnych). Grunty rolne były wydzierżawiane przez małe gospodarstwa, których głównym źródłem utrzymania była praca najemna, czasem za granicą, a kierownicy byli starsi niż przeciętnie. Często sytuacja rodzinna była nieuregulowana (np. starszy rodzic z dorosłym, ale jeszcze samotnym dzieckiem, które jeszcze ostatecznie nie zdecydowało o swej przeszłości), a okresowe wydzierżawienie gruntów pozwalało na podjęcie decyzji o ewentualnej sprzedaży gospodarstwa w późniejszym czasie.
Abstract	In last years, the prices of agricultural land in Poland have been rising, and the supply on the private market is decreasing. This favors the development of the lease phenomenon, which in many European countries is the basis for conducting agricultural activity.The purpose of the article was to characterize the income received by individual farms in Poland, from the lease of agriculture land and their changes in the years 2005-2016. The analysis was based of polls unitary empirical data, carried out annually by the Central Statistical Office, and supplemented by data of Institute of Agricultural Economics (IERiGŻ-PIB), Agricultural Property Agency (currently KOWR) and secondary studies of the Central Statistical Office. As a result of the research, it was found that revenues from private leases doubled in 2005-2016 and constitute an important component of revenues for families using them, but the respondents’ declarations show that they are small (on average 0.3% of individual farms). This is small farms, whose main source of income is wage labor, sometimes abroad, and managers are older than average. Often the family situation is unregulated (eg. an elderly parent with an adult but has not yet decided his past), and a periodic land lease allows for a decision on the possible sale of the farm at a later time.
Cytowanie	Stolarska A. (2018) Zmiany dochodów indywidualnych gospodarstw rolnych z dzierżawy ziemi użytkowanej rolniczo w Polsce w latach 2005-2016 .Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 105, z. 1: 92-100
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2018_n1_s92.pdf

Autor	Barbara Roszkowska-Mądra
Tytuł	Koncepcja i znaczenie obszarów rolniczych o wysokich walorach przyrodniczych
Title	The Concept and Importance of High Nature Value Farmland
Słowa kluczowe	definicja obszarów HNV, funkcje obszarów HNV, ochrona obszarów HNV, WPR
Key words	definition of HNV farmland (HNVf), functions of HNVf, protection of HNVf, CAP
Abstrakt	Koncepcja rolniczych obszarów HNV (ang. HNV farmland, lub HNVf) została wprowadzona do nauki i polityki gospodarczej Unii Europejskiej na przełomie dwóch ostatnich wieków, jako podstawa do skutecznych działań na rzecz przeciwdziałania dalszej redukcji bioróżnorodności na gruntach rolnych. Dotychczas ta ważna kwestia nie jest zadawalająco dyskutowana i prezentowana w piśmiennictwie polskim. W niniejszej pracy przeglądowej, stanowiącej przegląd i analizę europejskiej literatury naukowej, monografii i raportów unijnych, przedstawiono ważne zagadnienia, dotyczące definicji i typów rolniczych obszarów HNV, ich znaczenia przyrodniczego i gospodarczego oraz uzasadnienia realizacji programowej ochrony. Obszar rolniczy HNV stanowi grunty rolne, na których istnieje bogata bioróżnorodność o dużym znaczeniu dla ochrony gatunków, siedlisk i krajobrazów oraz stosowane są ekstensywne systemy rolnicze, które sprzyjają dalszemu trwaniu lub wzbogacania istniejącej tam agro-bioróżnorodności. Obszary HNV pozwalają realizować wiele funkcji oraz dostarczać dóbr publicznych, środowiskowych i społeczno-gospodarczych. Uznaje się, że najlepszym sposobem ochrony wysokich walorów przyrodniczych obszarów rolniczych jest prowadzenie na nich ekstensywnej lub niskonakładowej gospodarki rolniczej. Dla spełnienia tego postulatu UE nakłada na kraje członkowskie obowiązek wdrażania koncepcji obszarów HNV, polegający głównie na ich delimitacji oraz wielostronnym i elastycznym wspieraniu rolników na tych terenach w ramach Wspólnej Polityki Rolnej i innych polityk krajowych.
Abstract	The concept of HNV farmland (HNVf) was introduced to the science and economic policy of the European Union at the turn of the last two centuries as a basis for effective measures to stop further reduction of biodiversity on farmlands. So far, this important issue has not been successfully discussed and presented in the Polish literature. In this review paper, based on European scientific literature, monographs and EU reports, important issues have been presented regarding the definition and types of HNVf, their environmental and economic importance and the justification for the implementation of program protection. HNV farmlands include those agricultural lands where rich agro-biodiversity exists – which is important for general protection of species, habitats and landscapes – and where they are accompanied by extensive or/and low-input farming systems. HNVf allow us to perform many functions and provide public, environmental and socio-economic goods. It is recognized that the best way to protect the high nature value of agricultural areas is to conduct on them extensive or low-input farming systems. In order to meet this demand, the EU imposes on Member States the obligation to implement the concept of HNVf, consisting mainly in their delimitation and flexible support for farmers in these areas under the Common Agricultural Policy and other national policies.
Cytowanie	Roszkowska-Mądra B. (2018) Koncepcja i znaczenie obszarów rolniczych o wysokich walorach przyrodniczych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 4: 417-425
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n4_s417.pdf

Autor	Małgorzata Juchniewicz, Katarzyna Łukiewska
Tytuł	Bariery rozwoju gospodarstw rolnych użytkujących grunty z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa
Title	Barriers to the Development of Farms Using Land from the Agricultural Property Resources of the State Treasury
Słowa kluczowe	gospodarstwo rolne, rozwój, bariery rozwoju, województwo warmińsko-mazurskie
Key words	farms, development, barriers to development, Warmian-Masurian Voivodeship
Abstrakt	Zachodzące przekształcenia społeczno-gospodarcze, w tym procesy liberalizacji i globalizacji, wzrost konkurencji oraz zmieniające się oczekiwania nabywców powodują, że warunki w jakich funkcjonuje rolnictwo są coraz bardziej złożone. Celem badań było określenie barier rozwoju gospodarstw rolnych w opinii rolników, którzy w swojej działalności użytkowali grunty pochodzące z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa (ZWRSP). Badaniem objęto 167 gospodarstw zlokalizowanych na obszarze województwa warmińsko-mazurskiego. Uzyskane wyniki przedstawiono dla całej badanej grupy oraz w zależności od formy zagospodarowania gruntów pochodzących z ZWRSP. Z przeprowadzonych badań wynika, że rozwój gospodarstw rolnych zdaniem badanych hamowany jest głównie przez czynniki kosztowo-cenowe, takie jak: niestabilne ceny skupu, wysokie koszty produkcji rolniczej, wysokie ceny na środki produkcji oraz brak kapitału na rozwój.
Abstract	The ongoing socio-economic transformations in Poland, including the processes of liberalization and globalization, increased competition and changing expectations of buyers cause the conditions in which agriculture operates to be more and more complex. The purpose of the research was to identify barriers to the development of farms, in the opinion of farmers who in their operation used land from the Agricultural Property Resources of the State Treasury (ZWRSP). The study covered 167 farms located in the area of Warmian-Masurian Voivodeship. The obtained results were presented for the entire studied group and according to the form of land management from the ZWRSP. The research shows that the development of farms, according to the respondents, is mainly inhibited by cost and price factors, such as: unstable purchase prices, high costs of agricultural production, high prices for means of production and lack of capital for development.
Cytowanie	Juchniewicz M., Łukiewska K. (2018) Bariery rozwoju gospodarstw rolnych użytkujących grunty z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 18(33), z. 2: 207-217
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2018_T18(33)_n2_s207.pdf