Wyniki wyszukiwania

Autor	Tomasz Mutrynowski
Tytuł	Regulatory determinants of US automotive market structure – an overview
Title
Słowa kluczowe
Key words	American automotive market, interventionism, General Motors, Ford, Chrysler
Abstrakt
Abstract	Governments have different measures at their disposal to influence the car market and thus achieve particular goals. Indirect interventionism, thanks to i.e. environmental regulation, should include social welfare. The American automotive market is more than 100 years old and has been the subject of various regulations that have shaped its structure. The Big Three of the US car industry (General Motors, Ford Motor Company, Chrysler) has changed over the last 50 years into The Big Six, which now includes Nissan, Honda, and Toyota. Analysis shows how fiscal and environmental policies influence particular sectors. This should be a revealing lesson for Polish automotive market regulators, especially when we need to deal with our own problems, such as the high average age of vehicles. The article also describes government activity in rescuing a key national economic sector. The financial crisis of 2008 showed that market mechanisms are not sufficient. Possible further losses related to the collapsing car industry forced the government to take control of the bankruptcy of GM and Chrysler.
Cytowanie	Mutrynowski T.
HTML	wersja html
Pełny tekst	AMME_2016_n1_s79.pdf

Autor	Wojciech Wychowaniec
Tytuł	Age management as an opportunity to manage employees effectively in the light of demographic changes
Title
Słowa kluczowe
Key words	age management, older workers, labour market
Abstrakt
Abstract	The goal of this article is to analyse the main threats and benefits that accompany the implementation of age management policy, a method that enables workers aged 45+ to be highly effective. The article presents a demographic prognosis on the changing structure of human capital in the labour market, which determines the growing importance of age management in enterprises. The text contains an analysis of the key threats arising from a lack of employer action on age management, and the benefits that may be gained from age management policy. The article also examined the inevitability of changes, which will appear in the age structure of Polish people in the labour market and in companies. These particular changes will determinate plenty of consequences, mostly for employers, because the new personnel will require a slightly different management approach. My intention is to adapt the work to the requirements of the scientific community, as well as to the needs of labour market experts and business practitioners. This is why the paradigm of radical humanism was chosen for the article.
Cytowanie	Wychowaniec W.
HTML	wersja html
Pełny tekst	AMME_2016_n1_s145.pdf

Autor	Jakub Bis, Tomasz Żminda
Tytuł	Regional convergence in Poland and Ukraine after 2004 – a comparative analysis
Title
Słowa kluczowe
Key words	regional convergence, GDP, region, economic growth, Poland, Ukraine
Abstrakt
Abstract	The aim of the paper is to compare the process of regional convergence in Poland and Ukraine, with special regard to its direction and dynamics. Regional convergence is widely discussed in the literature, and has gained in importance in the context of European integration, especially in the past decade. Less attention is devoted to the process of convergence of regions of European states which are not associated with the European Union. The authors attempt to fill this gap, in particular to the extent to which they devote attention to the processes of regional convergence in Ukraine. In the study the authors put forward the hypotheses that the processes of regional convergence in Poland and in Ukraine occur in entirely different economic conditions, and therefore their direction and dynamics differ significantly. The target period of the analysis covered the years 2004–2013, while the scope of this research was extended into the 1990s and described in the section of the article which presents the specifics of economic growth and changes in the three-sector structures, providing the context for regional convergence in comparable countries.
Cytowanie	Bis J., Żminda T.
HTML	wersja html
Pełny tekst	AMME_2016_n2_s133.pdf

Autor	Magdalena Mądra-Sawicka
Tytuł	Decyzyjny próg samofinansowania inwestycji na przykładzie przedsiębiorstw przetwórstwa spożywczego
Title	The decision threshold of investment selfgfinancing on the example of food processing enterprises
Słowa kluczowe	samofinansowanie; nakłady inwestycyjne; przedsiębiorstwa przetwórstwa spożywczego
Key words	internal sources of financing; capital structure; agriculture enterprises
Abstrakt	Celem przeprowadzonych badań była identyfikacja niezbędnego poziomu samofinansowania, determinującego zwiększenie nakładów inwestycyjnych. Badania przeprowadzono dla przedsiębiorstw przetwórstwa spożywczego w latach 2010–2014. W przedsiębiorstwach o najwyższej relacji nadwyżki finansowej do aktywów poziom ponoszonych nakładów inwestycyjnych był dwukrotnie niż- szy. Świadczy to o preferencji utrzymania swobody finansowej w przedsiębiorstwach preferujących wewnętrzne źródła finansowania, kosztem ograniczenia wydatków na inwestycje. Wzrost samofinansowania determinował w badanej populacji wyższy poziom ponoszonych nakładów inwestycyjnych. Wyznaczony próg decyzyjny warunkujący wzrost samofinansowania na podstawie oszacowanego równania regresji wyniósł 10%. Ponadto stwierdzono wysoki poziom stopy inwestycji w badanej grupie przedsiębiorstw, co świadczy o wykorzystaniu w całości zgromadzonego kapitału amortyzacyjnego na realizację inwestycji, współfinansowanych również przez zysk zatrzymany i wzrost zadłużenia.
Abstract	The aim of the study was to determine the relationship between the level of internal financing which will determine growth of investments expenditures. The study was conducted among food processing enterprises in 2010–2014. The companies with the highest relation of financial surplus to assets noticed two times lower level of capital expenditures. This reflects the preferences of managers to maintain the financial flexibility which could lead to reducing the expenses incurred on investments. The increase of self-financing level in a study population determined a higher level of capital expenditures. Decision investment threshold which condition the increase in self-financing on the basis of the estimated regression model amounted 10%. In addition, in a research group of enterprises appeared a high level of investment rate, which reflected the utilization of all the capital accumulated in depreciation for investments purpose. These investments were also co-financed by retained income an increase in financial debt.
Cytowanie	Mądra-Sawicka M. (2016) Decyzyjny próg samofinansowania inwestycji na przykładzie przedsiębiorstw przetwórstwa spożywczego.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 1: 33-47
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2016_n1_s33.pdf

Autor	Teresa Domańska
Tytuł	Determinanty płynności finansowej spółdzielni mleczarskich
Title	Determinants of financial liquidity in the dairy cooperatives
Słowa kluczowe	płynność finansowa, determinanty płynności finansowej, spółdzielnia mleczarska
Key words	the financial liquidity, the determinants of financial liquidity, dairy cooperative
Abstrakt	W opracowaniu zidentyfikowano siłę i kierunek wpływu wybranych determinant kształtujących płynność finansową w spółdzielniach mleczarskich. W analizie wykorzystano propozycję przyczynowo-skutkowego powiązania czynników kształtujących płynność finansową, w której poziom płynności zdeterminowany był przez strukturę aktywów, strukturę zobowiązań i pokrycia zobowiązań. Płynność finansowa jest kategorią złożoną, dlatego wymaga kompleksowego i wieloaspektowego podejścia. Identyfikacja czynników kształtujących płynność finansową ma szczególne znaczenie w zarządzaniu finansami przedsiębiorstw. Przeprowadzone badania pozwoliły ustalić, że głównym czynnikiem wpływającym na płynność była struktura zobowiązań. Koniunktura gospodarcza nie miała wyraźnego wpływu na poziom płynności, w większym stopniu mogła ona kształtować jej determinanty.
Abstract	The paper identifies the strength and direction of the selected factors influencing financial liquidity in dairy cooperatives. The analysis used a proposition of cause-and-effect relations between the factors influencing financial liquidity in which the liquidity level was determined by the structure of assets, the structure of liabilities and commitments. Financial liquidity is a complex category, therefore, it requires a comprehensive and multifaceted approach. Identification of factors affecting the liquidity is extremely important for financial management of cooperatives. The already conducted research gave an opportunity to ascertain that the main factor affecting the liquidity was the structure of liabilities. The economic situation had no apparent effect on the level of liquidity, however, it could have developed the determinants of the structure of liabilities to a greater extent.
Cytowanie	Domańska T. (2016) Determinanty płynności finansowej spółdzielni mleczarskich.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 4: 41-51
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2016_n4_s41.pdf

Autor	Serhiy Zabolotnyy
Tytuł	Principles of financial management in Ukrainian agribusiness companies
Title	Zasady zarządzania finansami w przedsiębiorstwach z sektora agrobiznesu na Ukrainie
Słowa kluczowe
Key words	financial management, capital budgeting, capital structure, agribusiness
Abstrakt
Abstract	The goal of the research is to study current practices of financial management in Ukrainian companies from agribusiness sector. Ukrainian managers applied a multidimensional approach in financial management oriented on such goals as sustainable growth, continuity and maximizing profits. A great importance of control, analysis and reporting in financial management derived from a need for detailed financial information for board and shareholders as well as for Ukrainian tax authorities and other governmental bodies. Efficient working capital management was a necessary condition for continuity of operations in highly volatile Ukrainian market. The most preferable capital budgeting technique was profitability index, while net present value and internal rate of return were less popular. Ukrainian managers were strongly supporting the pecking-order theory of capital structure.
Cytowanie	Zabolotnyy S. (2016) Principles of financial management in Ukrainian agribusiness companies.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 4: 63-75
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2016_n4_s63.pdf

Autor	Piotr Jałowiecki
Tytuł	Zróżnicowanie polskich przedsiębiorstw spożywczych pod względem złożoności i poziomu zaawansowania systemów logistycznych
Title	RESEARCH AREAS OF LOGISTIC ACTIVITIES IN AGRI-FOOD COMPANIES IN POLAND
Słowa kluczowe	struktura logistyki, efektywność przedsiębiorstw, przemysł rolno-spożywczy
Key words	logistics structure, enterprises efficiency, agri-food industry
Abstrakt	W pracy przedstawiono zróżnicowanie liczby dostawców surowców rolnych i odbiorców produktów żywnościowych, produktowego asortymentu, zasięgów głównych rynków zaopatrzenia i zbytu, posiadanych działów logistyki, poziomu złożoności struktury i poziomu zaawansowania stosowanych rozwiązań logistycznych, jak również kosztów logistyki, sytuacji finansowej i pozycji rynkowej polskich przedsiębiorstw rolno-spożywczych. Określono również najważniejsze zależności pomiędzy wymienionymi charakterystykami badanych przed­siębiorstw. Stwierdzono słabe zależności pomiędzy większą złożonością struktury logistyki i wyższym poziomem jej zaawansowania z jednej strony, a niższymi kosztami logistyki i lepszą pozycją rynkową z drugiej. W przypadku sytuacji finansowej stwierdzono zaś odwrotną zależność zarówno ze wskaźnikami WSL i WZL, jak i z pozycją na rynku. Wreszcie nie znaleziono istotnej statystycznie zależności pomiędzy niższymi kosztami działań logistycznych a sytuacją finansową i pozycją rynkową.
Abstract	The paper presents diversification of suppliers of agricultural raw materials and recipients of food products, assortment of product, ranges main demand and supply markets, possession departments of logistics, the level of complexity of the structure and the level of advancement used logistic solutions as well as the cost of logistics, financial situation and the market position of Polish agri-food processing enterprises. It was also investigated the interactions between the main characteristics of the surveyed companies. We found a weak relationship between greater complexity of logistics structure and a higher level of its advancement on the one hand, and lower logistics costs and improved market position on the other. In the case of financial situation but found an inverse relationship with both indicators WSL and WZL as well as market position. Finally, no statistically significant correlation was found between lower costs of logistics operations and financial situation and market position. The obtained interesting results indicate the need for further research in this area in order to explain this peculiar paradox.
Cytowanie	Jałowiecki P. (2016) Zróżnicowanie polskich przedsiębiorstw spożywczych pod względem złożoności i poziomu zaawansowania systemów logistycznych.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 103, z. 1: 62-73
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2016_n1_s62.pdf

Autor	Agnieszka Sompolska-Rzechuła
Tytuł	Infrastruktura wodno-sanitarna na obszarach wiejskich a rozwój gospodarczy w ujęciu regionalnym
Title	WATER AND SANITARY INFRASTRUCTURE IN RURAL AREAS IN THE LIGHT OF ECONOMIC DEVELOPMENT AT THE REGIONAL LEVEL
Słowa kluczowe	infrastruktura wodno-sanitarna, obszary wiejskie, przestrzenne zróżnicowanie, analiza taksonomiczna
Key words	water-sanitary infrastructure, rural areas, spatial diversity, taxonomic analysis
Abstrakt	Celem pracy jest określenie relacji pomiędzy stanem infrastruktury wodno-sanitarnej jako elementu infrastruktury technicznej na obszarach wiejskich w województwach Polski a poziomem rozwoju gospodarczego. Badaniem objęto okres 2009-2014. W odniesieniu do lat 2013 i 2014 dokonano taksonomicznej analizy obszarów wiejskich w regionach pod względem stanu infrastruktury wodno-sanitarnej, natomiast dla roku 2014 utworzono liniowe porządkowanie województw z uwzględnieniem poziomu rozwoju gospodarczego. Do oceny stanu infrastruktury wodno-sanitarnej wykorzystano dane dotyczące sieci wodociągowej i kana­lizacyjnej, a w przypadku poziomu rozwoju gospodarczego wykorzystano wskaźniki mówiące o ożywieniu gospodarczym. Wartości wskaźników charakteryzujących stan sieci wodno-sanitarnej na obszarach wiejskich i poziom rozwoju gospodarczego wykazywały tendencje rosnące w całym badanym okresie. Z przeprowadzonych badań wynika, że regiony są silnie zróżnicowane pod względem przyjętych kryteriów. Nie wszystkie województwa wykazują zgodność stanu sieci wodno-sanitarnej na obszarach wiejskich z poziomem rozwoju gospodarczego.
Abstract	The aim of the work was to present the condition of water and sanitary infrastructure in rural areas of the Polish regions in the light of the level of economic development. The research was conducted between 2009 and 2014. During 2013 and 2014 taxonomical analysis of rural areas was performed based on water and sanitary infrastructure. The linear ordering was created for regions according to the level of economic development. In order to assess water and sanitary infrastructure various data concerning water supply and sewage systems was selected. In the case of economic development the indicators of economic recovery were used. Values of the indica­tors of the infrastructure condition in the rural areas and the level of economic development have shown increasing trend during the whole period. The results of the study revealed that regions differ substantially with respect to the condition of water and sanitary infrastructure and that their positions and their belonging to the classes change with time. Not all provinces demonstrate compliance of the water and sanitary infrastructure in rural areas with the level of economic development.
Cytowanie	Sompolska-Rzechuła A. (2016) Infrastruktura wodno-sanitarna na obszarach wiejskich a rozwój gospodarczy w ujęciu regionalnym.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 103, z. 2: 41-54
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2016_n2_s41.pdf

Autor	Mariusz Hamulczuk
Tytuł	Czynniki warunkujące kierunki zmian handlu targowiskowego w Polsce
Title	DETERMINANTS OF CHANGES IN MARKETPLACE TRADE IN POLAND
Słowa kluczowe	targowisko, handel, łańcuch marketingowy, struktury rynku
Key words	marketplace, trade, marketing chain, market structures
Abstrakt	Targowiska odgrywają ważną rolę w handlu towarami rolno-żywnościowymi. Niemniej jednak znaczenie tej formy handlu maleje wraz ze wzrostem poziomu rozwoju gospodarczego. Celem opracowania było wskazanie czynników warunkujących zmiany handlu targowiskowego w Polsce. Badania empiryczne oparto na danych GUS z lat 1999-2014. Wyniki potwierdzają spadkowe tendencje w zakresie powierzchni targowisk stałych z towa­rzyszącymi procesami koncentracji handlu detalicznego w Polsce. Do głównych czynników warunkujących spadek znaczenia handlu targowiskowego zaliczyć można wzrost znaczenia sklepów wielkopowierzchniowych, zmiany zachodzące w rolnictwie oraz zmiany nawyków zakupowych konsumentów.
Abstract	Market places play an important role in agri-food trade. Nevertheless, the importance of this form of trade shrinks along with an increase in the level of economic development. In this context, the aim of the study was to identify the determinants of changes in marketplace trade in Poland. Empirical study was based on the CSO data for 1999-2014. The obtained results confirm the downward trends in the area of permanent marketplaces, which are accompanied by processes of concentration of retail trade in Poland. The main factors determining the decreasing importance of marketplace trade include the growing importance of large format retailers, changes in agriculture and modifications in consumer buying habits.
Cytowanie	Hamulczuk M. (2016) Czynniki warunkujące kierunki zmian handlu targowiskowego w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 103, z. 2: 69-77
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2016_n2_s69.pdf

Autor	Andrzej Czyżewski, Jakub Staniszewski
Tytuł	Zastosowanie regresji panelowej dla oceny produktywności i dochodowości w rolnictwie krajów Unii Europejskiej po 2005 roku
Title	THE USE OF A PANEL REGRESSION FOR THE ASSESSMENT OF PRODUCTIVITY AND PROFITABILITY IN THE AGRICULTURE OF THE EUROPEAN UNION COUNTRIES AFTER 2005
Słowa kluczowe	struktury wytwórcze, rolnictwo, produktywność, dochodowość
Key words	production structures, agriculture, productivity, profitability
Abstrakt	Badanie przeprowadzono metodą regresji panelowej na danych dla 27 państw UE w latach 2005, 2007, 2010 i 2013. Analizowano oddziaływanie 29 zmiennych strukturalnych na produktywność i dochodowość podstawowych czynników wytwórczych – pracy, kapitału i ziemi. Dane dotyczące struktur wytwórczych pochodzą z badania struktury gospodarstw rol­nych – FSS (ang. Farm Structure Survey) i opisują rozkład czynników wytwórczych pomiędzy najmniejsze i największe gospodarstwa pod względem powierzchni i wielkości ekonomicznej, ich udział w całkowitej produkcji rolnictwa, strukturę produkcji rolnej, organizację produkcji oraz relacje zasobowe. Badania ujawniły istotną zależność produktywności pracy i ziemi od nakładów kapitału oraz spadek znaczenia tej zależności przy przejściu na kryterium docho­dowości. Jednocześnie ujawniły się inne determinanty natury strukturalnej, istotniejsze dla poprawy dochodowości, takie jak koncentracja czynnika pracy w średnich gospodarstwach czy określona struktura produkcji. Z badań wynika, że koszty pozyskania kapitału niwelowały pozytywne efekty dochodowe jego zastosowania.
Abstract	The study was conducted with a panel data regression method for the 27 EU countries in 2005, 2007, 2010 and 2013. It examined the impact of 29 structural variables on the productivity and profitability of the basic ma­nufacturing factors: labor, capital and land. Data on production structures was derived from the Farm Structure Survey (FSS). It described the distribution of production factors between the smallest and the largest holdings in terms of area and economic size, their share of total agricultural production, the structure of agricultural production, the organization of production and resources. The study revealed a significant dependence of land and labor productivity on the inputs of capital as well as the decrease in importance of the dependency on the criterion of profitability. At the same time, the research emphasized other determinants of a structural nature that are more important for improving profitability, such as the concentration of the labor factor in medium-sized farms or the specified structure of production. This direction of the dependencies implies that the cost of capital raising may exceed gains from its use.
Cytowanie	Czyżewski A., Staniszewski J. (2016) Zastosowanie regresji panelowej dla oceny produktywności i dochodowości w rolnictwie krajów Unii Europejskiej po 2005 roku.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 103, z. 3: 7-21
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2016_n3_s7.pdf

Autor	Krystyna Świetlik
Tytuł	Konsumpcja żywności w Polsce po akcesji do Unii Europejskiej. Ujęcie makroekonomiczne
Title	FOOD CONSUMPTION IN POLAND AFTER EU ACCESSION. A MACROECONOMIC VIEW
Słowa kluczowe	konsumpcja, żywność, PKB, dochody, ceny żywności, sektor gospodarstw domowych
Key words	consumption, food, GDP, incomes, food prices, households sector
Abstrakt	Lata 2004-2015 były dla rynku żywnościowego w Polsce okresem głębokich przemian strukturalnych i koniunkturalnych związanych z globalizacją, dostosowywaniem się do wymagań jednolitego rynku unijnego, przezwyciężaniem skutków światowego kryzysu finansowo­-gospodarczego, rosyjskiego embarga i nienotowanej od 2003 r. deflacji. Efektem tych zjawisk były znaczące zmiany poziomu i struktury konsumpcji. Celem opracowania jest zobrazowanie głównych tendencji w rozwoju konsumpcji dóbr żywnościowych w ujęciu makroekonomicznym. Koncentrując się na podstawowych wyznacznikach rozwoju gospodarczego, takich jak: PKB, zatrudnienie i bezrobocie, dochody ludności, ceny towarów i usług konsumpcyjnych, które w zasadniczy sposób wyznaczają trendy spożycia, omówiono wpływ makroekonomicznych uwarunkowań na kształtowanie się wydatków na żywność w sektorze gospodarstw domowych. Przeprowadzone badania pokazały, że odnotowany w analizowanym okresie wydatny wzrost PKB i dochodów ludności znalazł odzwierciedlenie we wzroście popytu konsumpcyjnego, znacznie jednak większym na towary nieżywnościowe i usługi niż na żywność.
Abstract	The period 2004-2015 was a time of deep structural and economic transformation for the food market in Poland. It was related to globalisation, adjusting to the requirements of the single EU market, overcoming the consequences of the global financial and economic crisis, the Russian embargo and deflation (not experienced since 2003). The effect of these phenomena was a significant change in the level and structure of consumption. The objective of this paper is to illustrate the main trends in the development of consumption of food products from a macroeconomic viewpoint. The influence of macroeconomic conditions on expenditure and quantitative consumption of food in households is discussed, with particular focus on the basic indicators of economic development such as GDP, employment and unemployment, household income, prices of consumer goods and services, which determine trends of consumption in a fundamental manner. The analyses show that the significant increase in GDP and household income during the period being studied was accompanied by a greater rise in demand for non-food items and services than for food products.
Cytowanie	Świetlik K. (2016) Konsumpcja żywności w Polsce po akcesji do Unii Europejskiej. Ujęcie makroekonomiczne.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 103, z. 3: 32-42
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2016_n3_s32.pdf

Autor	Jadwiga Seremak-Bulge
Tytuł	Zmiany cen detalicznych przetworów mlecznych oraz spożycia mleka po akcesji do Unii Europejskiej
Title	CHANGES IN RETAIL PRICES OF DAIRY PRODUCTS AND CONSUMPTION OF MILK IN POLAND AFTER THE ACCESSION TO THE EU
Słowa kluczowe	spożycie mleka, ceny detaliczne, popyt, rynek mleka, konsumpcja żywności
Key words	milk consumption, retail prices, demand, dairy market, food consumption
Abstrakt	Zmiana uwarunkowań funkcjonowania rynku mleka po akcesji Polski do Unii Europejskiej skutkowała wzrostem zamożności polskich konsumentów oraz relatywnym spad­kiem cen detalicznych nabiału, zwłaszcza w relacji do innych źródeł białka zwierzęcego. W latach 2004-2015 wzrosło bilansowe spożycie mleka i jego przetworów, głównie pod wpływem zwiększonego spożycia zbiorowego oraz zużycia pośredniego przez przemysł spożywczy w pogłębionym przetwórstwie żywności. Natomiast zmalało bezpośrednie spożycie nabiału i masła w gospodarstwach domowych. Zmieniła się także jego struktura pod wpływem zwięk­szonej konsumpcji przetworów głębiej przetworzonych (głównie napojów mlecznych i serów dojrzewających) kosztem przede wszystkim mleka płynnego, a w mniejszym stopniu twarogów
Abstract	The change in dairy market environment after the Polish accession to the EU resulted in an increase in incomes of the customers which overlapped with a relative decline in prices of dairy products, particularly in comparison with other sources of animal protein. According to balance sheet data, over the period 2004-2015 the consumption of milk and dairy products increased due to a rise in consumption outside households and growing use in manufacturing processed dairy products. On the other hand, household consumption of dairy products, including butter, declined. There were also changes in the structure of milk consumption which reflected an increase in the share of processed products (mainly milk shakes and ripening cheese), while the share of milk and cottage cheese contracted.
Cytowanie	Seremak-Bulge J. (2016) Zmiany cen detalicznych przetworów mlecznych oraz spożycia mleka po akcesji do Unii Europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 103, z. 3: 53-65
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2016_n3_s53.pdf

Autor	Mirosław Biczkowski, Mieczysław Kluba, Roman Rudnicki
Tytuł	Struktura ciągników według mocy a struktura obszarowa gospodarstw rolnych w Polsce – analiza porównawcza wyników powszechnego spisu rolnego 2010
Title	STRUCTURE OF TRACTORS ACCORDING TO THEIR POWER AND AREA STRUCTURE OF AGRICULTURAL HOLDINGS IN POLAND – A COMPARATIVE ANALYSIS BASED ON NATIONAL AGRICULTURAL CENSUS 2010
Słowa kluczowe	ciągniki, struktura agrarna, PSR 2010, analiza przestrzenna, Polska
Key words	tractors, agrarian structure, NAC 2010, spatial analysis, Poland
Abstrakt	Przeprowadzone badania dotyczą analizy dwóch struktur: ciągników według ich mocy oraz obszarowej gospodarstw rolnych prowadzących działalność rolniczą. Celem artykułu jest ustalenie zależności między wielkością gospodarstw rolnych a mocą użytkowanych przez nie ciągników w warunkach wsparcia finansowego z programów unijnych na ich zakup. Na podstawie wyników Powszechnego Spisu Rolnego w 2010 roku stwierdzono, że wśród woje­wództw tylko dolnośląskie cechuje się szczególnie dużą przewagą średniej mocy ciągników nad średnią wielkością gospodarstwa rolnego (typ 1), natomiast w województwach małopolskim, podkarpackim, ale także łódzkim i mazowieckim przeważała wielkość gospodarstwa nad mocą ciągników (typ 4). W pozostałych regionach moc ciągnika oraz wielkość gospodarstwa były na tym samym poziomie (typ 3). Zróżnicowanie przestrzenne badano także w ujęciu powiatowym.
Abstract	The research focused on structural analyses of tractors according to their power and of area of ag­ricultural holdings conducting agricultural activity. The aim of this paper is to find relation between the area of agricultural holdings and the power of tractors used there in the light of tractor market expan­sion and the financial support within the EU programmes facilitating the purchase of tractors. On the basis of the findings of the National Agricultural Census 2010 and the method relying on juxtaposition of the intensity levels of studied features by means of the standard deviation value, the authors present the evaluation of these interdependencies. It was shown that only the Dolnośląskie Voivodship is character­ised by the average tractor power being far higher than the average agricultural holding area (type 1), whereas in the Małopolskie, Podkarpackie, Łódzkie, and Mazowieckie Voivodships the average holding area is larger than the average tractor power (type 4). In other regions the tractor power and holding area are roughly the same (type 3). Slightly different proportions were observed at poviats level – type 3 accounts for as many as 57.0%, while type 5 is the least popular with 1.6% (there are only five poviats with a particularly big difference between the tractor power over the holding area). Besides the statistical and mathematical data analyses, the study was also concerned with the spatial patterns displayed by the examined phenomena – at the region and poviat levels.
Cytowanie	Biczkowski M., Kluba M., Rudnicki R. (2016) Struktura ciągników według mocy a struktura obszarowa gospodarstw rolnych w Polsce – analiza porównawcza wyników powszechnego spisu rolnego 2010.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 103, z. 4: 112-125
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2016_n4_s112.pdf

Autor	Anna Rzeszutko
Tytuł	Zmiany struktury ekonomicznej gospodarstw rolnych w Polsce w ujęciu regionalnej analizy strukturalnej
Title	THE ECONOMIC STRUCTURE OF FARMS IN POLAND IN TERMS OF THE CAP – REGIONAL STRUCTURAL ANALYSIS
Słowa kluczowe	struktura ekonomiczna, przemiany strukturalne, gospodarstwa rolne, zróżnicowanie regionalne, regionalna analiza strukturalna, analiza skupień
Key words	economic structure of farms, structural changes, agricultural farms, regional differentiation, regional structural analysis, cluster analysis
Abstrakt	Celem artykułu była ocena zmian struktury ekonomicznej gospodarstw rolnych w Polsce w warunkach WPR. Badaną strukturę wyznaczono na podstawie wartości standar­dowej produkcji (SO). Analizie poddano zarówno liczbę gospodarstw rolnych według ich wielkości ekonomicznej, jak i wartość wytwarzanej SO. Badania przeprowadzono dla okresu 2005-2013 na podstawie danych EUROSTAT. Do obliczeń zastosowano metody regionalnej (statystycznej) analizy strukturalnej, które pozwoliły na wyznaczenie stopnia zróżnicowania badanej struktury w różnych ujęciach przestrzennych, dokonanie strukturalnych porównań przestrzennych oraz pomiar dynamiki (intensywności) zmian strukturalnych. Wykorzystano m.in. wskaźnik inferencyjnych zmian strukturalnych, a także współczynnik dywergencji struktur Clarka. Do wyznaczenia klas województw o podobnej strukturze ekonomicznej gospodarstw rolnych wykorzystano analizę skupień. Przeprowadzone badania wskazały na wzrost udziału gospodarstw o większej wielkości ekonomicznej wraz ze wzrostem wartości wytwarzanej przez nie SO, przy jednoczesnym pogłębianiu się zróżnicowania regionalnego w tym zakresie.
Abstract	The aim of the article was to evaluate changes in economic structure of farms in Poland in terms of the CAP. The structure was based on Standard Output (SO). The number of farms according to economic size of farms and the value of Standard Output were analyzed. The research was conducted for the years 2005-2010 and was based on EUROSTAT Farm Structure data. The methods of regional structural analysis were used in the research, which allowed to determine the degree of diversification of analysed structure, to make structural comparisons between different areas as well as to measure the dynamics (intensity) of structural changes in Polish agriculture. Among others, the synthetic measure of structural changes and the index of structural divergence proposed by Clark were used. To divide voivodeships into groups of similar economic structure of farms the cluster analysis was used. The results indicate the desirable direction of changes in economic structure of farms in Poland along with growing regional differentiation.
Cytowanie	Rzeszutko A. (2016) Zmiany struktury ekonomicznej gospodarstw rolnych w Polsce w ujęciu regionalnej analizy strukturalnej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 103, z. 4: 32-47
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2016_n4_s32.pdf

Autor	Anna Wasilewska, Ewa Wasilewska
Tytuł	Syntetyczne miary zróżnicowania struktur w ocenie związku struktury wykształcenia z poziomem innowacyjności w przedsiębiorstwach przemysłu mięsnego
Title	THE SYNTHETIC MEASURES OF STRUCTURE DIVERSITY FOR THE EVALUATION OF RELATIONSHIP BETWEEN EDUCATION STRUCTURE AND INNOVATIVENES IN MEAT PROCESSING ENTERPRISES
Słowa kluczowe	struktura, miary syntetyczne, wykształcenie, innowacyjność, przedsiębiorstwa przemysłu mięsnego
Key words	structure, synthetic measures, education, innovativeness, meat processing firms
Abstrakt	Celem pracy było określenie zmian struktury wykształcenia pracowników przedsiębiorstw przemysłu mięsnego w zależności od poziomu nakładów na działalność innowacyjną przy użyciu miar syntetycznych. Wykorzystano syntetyczne miary natężenia zmian struktury oraz miary przeciętnych zmian wskaźników struktury. Materiał badawczy stanowiło 225 przedsiębiorstw przemysłu mięsnego. Okres badań obejmował lata 2007-2010. Stwierdzono niewielką intensywność zmian struktury wykształcenia pracowników w badanych przedsiębiorstwach. Zaobserwowano przy tym wzrost intensywności zróżnicowania tej struktury wraz ze wzrostem poziomu nakładów na działalność innowacyjną.
Abstract	The aim of this paper was to denominate the education structure change for workers of the meat processing enterprises in relation to the level of input on innovations with the use of synthetic measure. The synthetic me­asures of the intensity of change in structure and the synthetic measures for average changes in structure were used. 225 meat processing enterprises were evaluated. The research covers the years 2007-2010. The analyses showed that the intensity of change in structure is very low. Furthermore, the increase of diversity in educational structure was positively correlated with the increase of inputs on innovations.
Cytowanie	Wasilewska A., Wasilewska E. (2016) Syntetyczne miary zróżnicowania struktur w ocenie związku struktury wykształcenia z poziomem innowacyjności w przedsiębiorstwach przemysłu mięsnego.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 103, z. 3: 75-83
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2016_n3_s75.pdf

Autor	Magdalena Kozera
Tytuł	Efektywność wykorzystania kapitału intelektualnego przedsiębiorstw rolniczych w Polsce
Title	EFFECTIVENESS OF USE OF THE INTELLECTUAL CAPITAL IN THE POLISH FARM BUSINESSES
Słowa kluczowe	przedsiębiorstwa rolnicze, zasoby materialne i niematerialne, efektywność wykorzystania zasobów, metoda VAIC™
Key words	farm businesses, tangible and intangible resources, efficiency of resources using, the VAIC™ method
Abstrakt	W artykule zaprezentowano wybrane wyniki badań nad efektywnością wykorzystania zasobów materialnych i niematerialnych w przedsiębiorstwach rolniczych w Polsce. Zastoso­wano w tym celu opracowaną przez A. Pulicia metodę VAIC™, która umożliwiła oszacowanie efektywności wykorzystania posiadanych przez przedsiębiorstwa zasobów kapitału ludzkiego, strukturalnego oraz zaangażowanego w tworzenie wartości dodanej kapitału fizycznego. Wyniki badań wykazały znaczące zmiany struktury i dynamiki wskaźnika intelektualnej wartości dodanej, który oscylował wokół 2,5 w zależności od dominującego kierunku produkcji rolniczej. W związku z tym, że w badanej populacji wzrasta efektywność kapitału ludzkiego oraz strukturalnego, a maleje efektywność kapitału fizycznego, można przyjąć, że każda złotówka zaangażowana w zasoby niematerialne, powoduje wzrost ich znaczenia w tworzeniu wartości dodanej.
Abstract	The article presents results of the study concerning the use of tangible and intangible assets in the selected Polish farm businesses. The author applied the VAIC ™ method proposed by A. Pulić to estimate the efficiency of the use of human, structural and physical capital in value added creation. The results showed the significant changes in the structure and dynamics of the Value Added Co-efficient, which oscillated around 2.5. In the studied population (N=145) the effectiveness of the human and structural capital is growing, while the effectiveness of the physical capital is decreasing. It mean that every 1PNL involved in the intangible assets results in the growth of the value added around 2.5PLN. Due to the fact that in research population growth effectiveness of human and structural capital, but decrease effectiveness of physical capital – it is allowed to assume, that each zloty engaged in intangible assets, rise its importance in value added creation.
Cytowanie	Kozera M. (2015) Efektywność wykorzystania kapitału intelektualnego przedsiębiorstw rolniczych w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 2: 37-46
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n2_s37.pdf

Autor	Sławomir Kowalski
Tytuł	Oddziaływanie mechanizmów wspólnej polityki rolnej UE na przekształcenia strukturalne w polskim rolnictwie na przykładzie działania renty strukturalnej
Title	Influence of mechanisms of the common agricultural policy the EU for the structural readjustment in the Polish farming on the example of the effect of the disability pension structural
Słowa kluczowe	wspólna polityka rolna; rozwój obszarów wiejskich; renty strukturalne
Key words	Common Agricultural Policy; development of rural areas; structural disability pensions
Abstrakt	Ważną rolę w przeobrażeniu obszarów wiejskich w Polsce odegra- ła realizacja Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW) w latach 2004–2006 i 2007–2013. W PROW 2004–2006 i PROW 2007–2013 umiejscowiono dzia- łanie związane z rentami strukturalnymi. Głównymi celami było zapewnienie określonych dochodów rolnikom rezygnującym z prowadzenia działalności rolniczej w wieku przedemerytalnym, obniżenie średniej wieku osób przejmujących działalność rolniczą i poprawienie struktury agrarnej. Rolnicze renty strukturalne stanowią nowy i ważny instrument kształtowania polityki rolnej państwa. Instytucja rent ma służyć poprawie żywotności ekonomicznej gospodarstw rolnych oraz zapewnić rolnikom przekazującym gospodarstwa wystarczające źródło dochodów po zaprzestaniu tej działalności. Renty strukturalne poprzedzają o 10 lat emerytury otrzymywane z Krajowej Kasy Ubezpieczenia Rolniczego (KRUS), które przysługują rolnikowi od osiągnięcia 65 lat. Program rent strukturalnych ma na celu przyśpieszenie transformacji generacyjnej gospodarstw rolnych i pogłębienie mechanizmu transferu ziemi do jednostek silniejszych ekonomicznie.
Abstract	An important role in the transformation of rural areas in Poland has played implementation of the Rural Development Plan (RDP) 2004–2006 and 2007–2013. The RDP 2004–2006 and 2007–2013 RDP positioned action related to structural pensions. The main objectives were to provide the revenue to farmers who abandon agricultural activities in the retirement age, reducing the average age of people taking over agricultural activities and improve the agrarian structure. The institution of pensions aims to improve the economic viability of farms and ensure that farmers transferring the holding sufficient source of income after the cessation of such activities. Early retirement is preceded by 10 years of retirement derived from the National Agricultural Insurance Fund (ASIF), which is entitled to a farmer from achieving 65 years. Structural pension scheme aims to accelerate the transformation of generational farms and deepen the mechanism of transfer of land to the economically stronger units.
Cytowanie	Kowalski S. (2015) Oddziaływanie mechanizmów wspólnej polityki rolnej UE na przekształcenia strukturalne w polskim rolnictwie na przykładzie działania renty strukturalnej.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 3: 31-44
HTML	wersja html
Pełny tekst	ZFIR_2015_n3_s31.pdf

Autor	Paweł Felis
Tytuł	Uwarunkowania funkcji fiskalnej podatku rolnego
Title	EVALUATION OF THE AGRICULTURAL TAX FISCAL FUNCTION
Słowa kluczowe	opodatkowanie rolnictwa, podatek rolny, efektywność fiskalna podatku
Key words	agricultural taxation, agricultural tax, tax fiscal efficiency
Abstrakt	Celem artykułu jest ocena efektywności fiskalnej podatku rolnego w Polsce w latach 2004-2013. Dlatego też położono nacisk nie tylko na wpływy z podatku, ale także koszty jego wymiaru i poboru. Osiągnięcie celu wymagało określenia pojęcia efektywności fiskalnej podatku rolnego oraz wskazania jej determinant. Zastosowano metodę statystyki opisowej, przeprowadzono badania literaturowe, przeanalizowano ustawę o podatku rolnym. Z badań wynika, że obowiązujący w Polsce system opodatkowania rolnictwa jest przeciwieństwem rozwiązań zastosowanych w większości krajów UE. Realizowany jest on bowiem jedynie przez przestarzałą konstrukcję podatku majątkowego. Podatek rolny pełni bardzo ograniczoną funkcję dochodową, w związku z tym jego efektywność fiskalna jest niska. Konieczna jest gruntowna zmiana systemu opodatkowania rolnictwa, obejmująca nie tylko kwestie opodatkowania majątku nieruchomego, ale także pominięte w artykule zagadnienie włączenia dochodów rolników do systemu powszechnego podatku dochodowego.
Abstract	The article is aimed at the analysis of agricultural tax efficiency in Poland in the years 2004-2013. Therefore, it focuses on the tax revenue as well as the cost tax volume and collection relate cost. The accomplishment of the aim required the determination of the idea of agricultural tax fiscal efficiency as well as the indication of its determinants. The discussion, due to the specific nature of agricultural tax, is based exclusively on the Polish literature. In order to verify the formulated hypothesis, the descriptive analysis method was applied, the literature research conducted and the Act on Agricultural Tax analysed. The content of the article indicates that the present Polish system is contrary to the current solutions in the majority of EU countries. It is being implemented on the basis of an outdated structure of property tax. And agricultural tax performs a limited income function. In this connection, its fiscal efficiency is low.
Cytowanie	Felis P. (2015) Uwarunkowania funkcji fiskalnej podatku rolnego.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 2: 23-36
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n2_s23.pdf

Autor	Zofia Kołoszko-Chomentowska, Leszek Sieczko
Tytuł	Organizacja i wyniki małych gospodarstw rolnych województwa podlaskiego
Title	ORGANIZATION AND RESULTS OF SMALL AGRICULTURAL HOLDINGS IN THE PODLASIE VOIVODESHIP
Słowa kluczowe	małe gospodarstw rolne, organizacja, rozwój, dochód
Key words	small farm, organization, development, income
Abstrakt	W pracy dokonano oceny zmian organizacyjnych i ekonomicznych w małych gospodarstwach rolnych województwa podlaskiego, znajdujących się w polu obserwacji FADN. W ocenie uwzględniono zmiany w zasobach czynników wytwórczych oraz wybrane wyniki produkcyjno-ekonomiczne w latach 2011-2012. W produkcji roślinnej gospodarstwa ograniczyły się do roślin zbożowych, rezygnując z roślin bardziej wymagających. W strukturze zwierząt dominowało bydło, w tym krowy mleczne. W przypadku pogłowia trzody chlewnej odnotowano spadek. Zwiększył się poziom technicznego uzbrojenia pracy, a także dochodowość ziemi i pracy. Słabsza efektywność majątku trwałego wynika z dużego uzbrojenia technicznego ziemi i pracy, co generuje wysokie koszty stałe i wpływa na obniżenie poziomu efektywności. Mimo wzrostu poziomu dochodu z gospodarstwa rolnego, jego relacja do stawki parytetowej była niekorzystna. W 2011 r. wartość dochodu na osobę pełnozatrudnioną rodziny stanowiła 47% dochodu parytetowego, a w 2012 r. nastąpiło dalsze obniżenie i relacja ta wynosiła zaledwie 42%.
Abstract	This paper undertakes to assess the organizational and economic changes in small agricultural holdings in the Podlasie voivodeship, subject to FADN observation. The assessment accounts for changes in factors of production and in selected production and economic results in the years 2011-2012. Plant production was limited to cereals, without more demanding plants. Cattle, including dairy cows, were dominant in the animal structure. There was a downward trend in swine livestock population. The technical level of work increased, as well as the profitability of land and labor. Poorer effectiveness of fixed assets is the result of high technical development of the land and labor, which generates high fixed costs and reduces the level of effectiveness. Despite growth of the level of income from an agricultural holding, its relation to the parity rate was unfavorable. In 2011, the value of income per family member employed full-time made up 47% of parity income, and this value was further reduced in 2012, when this relation was equal to just 42%.
Cytowanie	Kołoszko-Chomentowska Z., Sieczko L. (2015) Organizacja i wyniki małych gospodarstw rolnych województwa podlaskiego.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 1: 115-122
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n1_s115.pdf

Autor	Marcin Mucha
Tytuł	Reformy rynku cukru w okresie ćwierćwiecza polskiej transformacji
Title	SUGAR MARKET REFORMS IN A PERIOD OF TWENTY-FIVE YEARS AFTER POLISH TRANSFORMATION
Słowa kluczowe	cukier, rynek cukru, cukrownictwo, reforma, Unia Europejska, regulacja rynku
Key words	sugar, sugar market, sugar industry, reform, European Union, market regulation
Abstrakt	Jedną z istotnych branż, której struktura i funkcjonowanie podlegały głębokim przeobrażeniom po transformacji ustrojowej w Polsce, jest cukrownictwo. W okresie od 1990 r. do 2014 r. sektor przeszedł zasadnicze reformy związane z odejściem od gospodarki planowanej na rzecz gospodarki wolnorynkowej, próbami stabilizacji rynku za pomocą interwencji państwowej oraz wejściem Polski do Unii Europejskiej (UE). Artykuł stanowi przekrojowy przegląd najistotniejszych reform, które dokonały się w tym okresie oraz próbę oceny poszczególnych rozwiązań zastosowanych na rynku cukru w Polsce. Analizie poddano regulacje branżowe wdrożone od 1990 r. do 2014 r. oraz parametry surowcowo-produkcyjne osiągane w branży cukrowniczej w tych latach. W artykule wykorzystano dane statystyczne Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz Związku Producentów Cukru w Polsce (ZPC).
Abstract	Sugar sector is one of the important sectors, which structure and activities were subject to deep changes after transformation of the political system in Poland. In years 1990 to 2014 the sector has gone through some fundamental reforms connected with shifting from centralized economy to free market economy, attempting to stabilize market by state intervention and accessing Poland to European Union. The article is an overview of the most important reforms from 1990 to 2014 and an attempt to assess the particular solutions on the sugar market in Poland. The analysis covered the most important sector regulations in years 1990 and 2014 and the most important raw material and production figures of the sector in these years. The article uses statistical data from Institute of Agricultural and Food Economics (IERIGŻ) and Association of Sugar Producers in Poland (ZPC).
Cytowanie	Mucha M. (2015) Reformy rynku cukru w okresie ćwierćwiecza polskiej transformacji.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 102, z. 1: 106-114
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2015_n1_s106.pdf