Wyniki wyszukiwania

Autor	Agnieszka Baer-Nawrocka, Natalia Markiewicz
Tytuł	Zróżnicowanie przestrzenne potencjału produkcyjnego rolnictwa w krajach Unii Europejskiej
Title	The spatial differentiation of agricultural potential in EU countries
Słowa kluczowe	potencjał produkcyjny rolnictwa, kraje UE, miernik syntetyczny, metoda TOPSIS
Key words	agricultural potential, EU countries, synthetic coefficient, TOPSIS method
Abstrakt	Celem opracowania jest ocena przestrzennego zróżnicowania rolnictwa państw UE-27 ze względu na posiadany potencjał wytwórczy. W badaniach wykorzystano dane FADN, a do ich analizy posłużono się miernikiem syntetycznym skonstruowanym przy użyciu metody TOPSIS. Na podstawie wielkości mierników wyznaczonych dla poszczególnych państw wyodrębniono cztery grupy typologiczne odzwierciedlające poziom rozwoju rolnictwa państw w nich skupionych. Wyniki badań wykazały, że najwyższym rolniczym potencjałem produkcyjnym dysponują wysoko rozwinięte kraje UE-15, jak również dwa spośród nowych państw członkowskich – Czechy i Słowacja. Z kolei grupę o najniższym potencjale wytwórczym tworzą Grecja, Rumunia i Słowenia. Państwa te cechuje relatywnie największa dekoncentracja struktur produkcyjnych rolnictwa i najwyższe nakłady pracy.
Abstract	The paper aims to assess the differentiation of agricultural potential in EU-27 countries. Synthetic coefficient constructed using TOPSIS method, based on the FADN data was calculated. The values of the coefficient for analyzed countries was used to classify countries into four typology groups. The results show that the highest potential concern well developed countries of EU and two of the EU new member states – Czech Republic and Slovakia. While the lowest agricultural potential refers to Greece, Romania and Slovenia. These countries are characterized by relatively high deconcentration of agricultural production structure and AWU/ha numbers.
Cytowanie	Baer-Nawrocka A., Markiewicz N. (2010) Zróżnicowanie przestrzenne potencjału produkcyjnego rolnictwa w krajach Unii Europejskiej.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 4: 9-15
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n4_s9.pdf

Autor	Jarosław Mikołajczyk
Tytuł	Wyniki ekonomiczne a nakłady inwestycyjne w indywidualnych gospodarstwach rolnych uczestniczących w polskim FADN w zależności od ich typu rolniczego
Title	Economic results and investment outlays in individual agricultural holdings participating in the Polish FADN by type of farming
Słowa kluczowe	FADN, gospodarstwa indywidualne, inwestycje, typy rolnicze, wyniki ekonomiczne.
Key words	economic results, FADN, individual holdings, investments, types of farming
Abstrakt	W artykule zaprezentowano wyniki ekonomiczne oraz nakłady inwestycyjne realizowane w gospodarstwach rolniczych uczestniczących w polskim FADN. Celem opracowania było oszacowanie i ocena różnic w działalności inwestycyjnej pomiędzy gospodarstwami różnych typów rolniczych. Wyniki wskazują na silne uzależnienie poziomu wydatków inwestycyjnych od dochodów gospodarstw. Wysoko wyspecjalizowane gospodarstwa ogrodnicze uzyskiwały najwyższe dochody i realizowały wyższe wydatki inwestycyjne. Najniższe dochody, a co za tym idzie także wydatki inwestycyjne, odnotowano w gospodarstwach bez specjalizacji
Abstract	The article presents the economic performance and investment outlays recorded in the agricultural holdings participating in the Polish FADN. The aim of the paper is to evaluate and assess the differences in investment activity among the agricultural holdings of various types of farming. The findings show a strong dependence of investment expenses upon the farm revenue. The highly specialised horticultural holdings earned the highest income and had higher investment expenses. The lowest income, and hence the lowest investment expenses, were noted in non-specialised holdings.
Cytowanie	Mikołajczyk J. (2010) Wyniki ekonomiczne a nakłady inwestycyjne w indywidualnych gospodarstwach rolnych uczestniczących w polskim FADN w zależności od ich typu rolniczego.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 10(25), z. 1: 91-100
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2010_T10(25)_n1_s91.pdf

Autor	Dionizy Niezgoda
Tytuł	Elastyczność produkcyjna i dochodowa procesu produkcji w towarowych gospodarstwach rolnych
Title	Production and income elasticity of production process in commodity farms
Słowa kluczowe	gospodarstwa rolne, skala produkcji, elastyczność produkcyjna i dochodowa, funkcja produkcji, skuteczność i sprawność zarządzania
Key words	agricultural holdings, scale of production, elasticity of production and income, production function, effectiveness and efficiency of management
Abstrakt	Wykorzystując funkcję Cobba-Duglasa, oszacowano elastyczność produkcji i dochodu względem zagregowanych czynników produkcji, tj. ziemi, pracy i kapitału, w towarowych gospodarstwach rolnych dla danych liczbowych zebranych w 2004 i 2007 roku dla potrzeb Polskiego FADN. W obu badanych latach wystąpiły korzyści skali. Produkcja (SE131) wywołana wzrostem o 1% nakładów badanych czynników, tj. ziemi (SE025), pracy (SE011) i kosztów ogółem (SE270), zwiększyła się w 2004 roku o 1,0845% a w 2007 roku o 1,0713%. Z kolei elastyczność dochodowa wyniosła 1,2246% w roku 2004 i 1,1363% w roku 2007 gdy nakłady czynników SE025, SE011 i SE270 zwiększono o 1 pp. Głównym czynnikiem określającym elastyczność produkcji i dochodu były koszty ogółem (SE270).
Abstract	The purpose of the presented paper was to conduct a comparative analysis of elasticity of relations between production factors (SE025, SE011 and SE270) in six economic size classes of farms and their performance measured by total production (SE131), as well as farm’s income (SE420). The formulated purpose was attained with the help of the Cobb- Douglas function. The data was gathered from 11689 farms that had been collecting data for the Polish FADN in 2007. The research results reveal that the farms within the class up to 4 ESU experienced the disadvantages of production scale while the rest of the farms experienced the advantages of scale. The level of coefficients of production elasticity in relation to the factors in most farms classes was lower than the level of coefficients calculated on the assumption of farms’ income being a dependent variable. The share of particular factors in the impact on the level of farms’ elasticity in relation to their economic power was different as well.
Cytowanie	Niezgoda D. (2010) Elastyczność produkcyjna i dochodowa procesu produkcji w towarowych gospodarstwach rolnych.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 186-196
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s186.pdf

Autor	Aldona Skarżyńska
Tytuł	Koszty ekonomiczne wybranych działalności produkcji roślinnej w latach 2005-2009
Title	Economic cost for selected activities in crop production in the period 2005-2009
Słowa kluczowe	koszty ekonomiczne, alternatywne koszty czynników produkcji – pracy, ziemi, kapitału, dochód z działalności z tytułu zarządzania, opłacalność produkcji
Key words	economic costs, alternative costs of production factors – work, land, capital, income on management, profitability production
Abstrakt	W pracy omówiono zróżnicowanie kosztów ekonomicznych i dochodu z działalności z tytułu zarządzania dla pięciu działalności produkcji roślinnej, prowadzonych w tej samej próbie gospodarstw w ciągu kilku lat. Ustalono strukturę kosztów ekonomicznych i rozpoznano czynniki determinujące ich wysokość. Analizą objęto przychody, koszty, dochód z działalności z tytułu zarządzania oraz wybrane mierniki syntetyczne, m.in. opisujące opłacalność produkcji, wydajność pracy oraz rolę dopłat.
Abstract	The subject of the studies was the diversity of the economic costs and income on management for the five crop production activities, namely: winter wheat, winter rye, winter rape, sugar beets and potatoes for human consumption. The surveys were conducted between the years 2005 and 2009 on the same sample of farms. It should be emphasised, however, that the results presented do not depict the situation of all such holdings in Poland, but only of those which provided farm accountancy data. Empirical data were collected and processed according to the rules of the AGROKOSZTY and Polish FADN systems. The results show that the highest economic costs (calculated per 1 ha), were involved in the cultivation of potatoes and then sugar beet, oilseed rape, winter wheat and the lowest – in the cultivation of rye. All crop production activities allowed to obtain income from management, but in the case of sugar beet in the period 2008-2009 and rye in the year 2009 was carried out exclusively thanks to subsidies, without this support a very distinct financial loss would appear. As a factor influencing income, subsidies play a prominent role. Thereby farmers got return for involvement in the production process of their knowledge, experience or taking innovative measures to achieve the best economic results.
Cytowanie	Skarżyńska A. (2010) Koszty ekonomiczne wybranych działalności produkcji roślinnej w latach 2005-2009.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 231-243
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s231.pdf

Autor	Kinga Gruziel
Tytuł	Zróżnicowanie obciążeń podatkowych z tytułu podatku rolnego w indywidualnych gospodarstwach rolnych
Title	The differentiation of tax burdens incurred by the agricultural tax concerning private farms
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract	The aim of the paper is to define the size and differentiation of agricultural tax concerning farms participating in the system of accounting data collection system FADN in years 2004–2007. The agricultural farms were classified according to the area of productive land and by type of the farming. The highest agricultural taxation was found in the smallest farms areas and in types: „ field crops” and „mixed crops”. In these groups of farms low relation of the agricultural tax to the size of support from the government was observed. This relation showed the real decrease of agricultural taxation burdens what resulted in the decrease of market accommodation processes.
Cytowanie	Gruziel K. (2009) Zróżnicowanie obciążeń podatkowych z tytułu podatku rolnego w indywidualnych gospodarstwach rolnych.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 79: 149-161
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2009_n79_s149.pdf

Autor	Tadeusz Sobczyński
Tytuł	Wybrane czynniki zrównoważenia ekonomiczno-społecznego największych przedsiębiorstw rolniczych UE
Title	Chosen factors of economical and social sustainability in largest agricultural enterprises of EU
Słowa kluczowe	wartość dodana netto na osobę pełnozatrudnioną, dochód z rodzinnego gospodarstwa rolnego na osobę pełnozatrudnioną rodziny, wskaźnik najmu, saldo dopłat i podatków, wielkość ekonomiczna, FADN
Key words	farm net value added/AWU (SE425), family farm income/FWU (SE430), rental ratio, balance subsidies & taxes, economic size (SE005), FADN
Abstrakt	Na podstawie danych europejskiego systemu rachunkowości rolnej FADN oraz wskaźnika najmu i dopłat dla przedsiębiorstw rolniczych z największej klasy wielkości ekonomicznej analizowano związek produktywności i dochodowości pracy. Dla przedsiębiorstw rolniczych z 99 regionów reprezentowanych w badanej klasie dla okresu 2004- 2006 współczynnik determinacji wielorakiej regresji dochodowości pracy względem produktywno .ci wyniósł R2 = 0,4374 i był ponad dwukrotnie niższy od współczynnika regresji dopłat względem wskaźnika najmu (R2 = 0,9205). Podobne wyniki uzyskano dla przedsiębiorstw rolniczych z niemieckich regionów FADN dla okresu 1995-2006 (R2 odpowiednio 0,5572 i 0,9536). Rozłączne oszacowanie badanych zależności dla wschodnich i zachodnich regionów Niemiec wskazało na trwałe różnice w mechanizmach kreowania dochodów. W przedsiębiorstwach rolniczych wschodnioniemieckich o dochodach decydowały retransfery budżetowe silnie powiązane ze wskaźnikiem najmu (R2 = 0,8941), a wydajność pracy miała znaczenie uzupełniające (R2 = 0,6318). W przedsiębiorstwach zachodnioniemieckich o dochodach decydowała wydajność pracy (R2 = 0,6809), subsydia miały znaczenie uzupełniające i nie były powiązane ze wskaźnikiem najmu (R2 = 0,0596).
Abstract	The correlation between output and labor profitability together with hire ratio and subsidiaries was analyzed based on data collected by FADN. Research was made for the largest economical size of farms. For agricultural enterprises from 99 regions in years 2004-2006 the coefficient of profitability determination by output achieved R2 = 0,4374 and was half of a size of the coefficient of subsidiaries determination by hire ratio (R2 = 0,9205). Similar results were achieved for farms in German FADN regions for years 1995-2006 (R2 at level 0,5572 and 0,9536). The separate analysis for eastern and western German regions discovered constant differences in mechanism of income creation. In eastern German farms profits were determined by budget retransfers strongly connected with hire ratio (R2 = 0,8941) and labor outputs significance was supplemental (R2 = 0,6318). In western German enterprises the income was determined by labor output (R2 = 0,6809). The significance of subsidiaries was lower and they were not related with hire ratio (R2 = 0,0596).
Cytowanie	Sobczyński T. (2009) Wybrane czynniki zrównoważenia ekonomiczno-społecznego największych przedsiębiorstw rolniczych UE.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 3: 152-162
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n3_s152.pdf

Autor	Aldona Mrówczyńska-Kamińska, Walenty Poczta, Joanna Średzińska
Tytuł	Determinanty dochodów gospodarstw rolnych Unii Europejskiej według typów rolniczych
Title	The factors determining the agricultural holdings’ incomes in the European Union according to the types of farming
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract	The aim of this paper is to identify the factors determining the agricultural holdings’ incomes in the EU and to measure their strength and direction of impact on incomes achieved in holdings from specific types of farming. The FADN data from 2006 were used in the study. In order to realize the aim of this analyze the statistical method of multiple regression was used. The research showed that the strongest impacts on agricultural holdings’ incomes have: total utilized agricultural area, technical equipment of labour, inputs of current assets and subsidies on current operations. The strength and direction of influence of these factors are diverse for particular types of farming.
Cytowanie	Mrówczyńska-Kamińska A., Poczta W., Średzińska J. (2009) Determinanty dochodów gospodarstw rolnych Unii Europejskiej według typów rolniczych.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 76: 17-30
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2009_n76_s17.pdf

Autor	Magdalena Mądra
Tytuł	Obciążenie podatkiem rolnym indywidualnych gospodarstw rolnych
Title	The level of agricultural tax burden in individual farms
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract	The elaborations presents the level of agriculture tax in farms which conduced, during the researched period, agriculture accountancy according to FADN system. The article deals also with the relationship between generate sales revenues (total output) and family farm income. The presented research was surveyed in 2004–2007 in Mazowsze and Podlasie region. Farms have been characterized by criterion of cropland area, agriculture type and Economic Size Unit. The highest agriculture tax burden noticed in farms which characterized with the lowest economic power. The level of paid agriculture tax in relation to sale revenues was low and the highest tax burden noticed in group 10–30 ha of cropland area. The visible influence of this tax was perceptible in farms which managed a crop production.
Cytowanie	Mądra M. (2009) Obciążenie podatkiem rolnym indywidualnych gospodarstw rolnych.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 76: 175-186
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2009_n76_s175.pdf

Autor	Magdalena Mądra
Tytuł	Opodatkowanie indywidualnych gospodarstw rolnych a ich siła ekonomiczna
Title	The meaning of agriculture taxation in relation to economic size unit of individual farms holdings
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract	The elaboration deals with estimation of agriculture tax burden in relation to fundamental financial-economic categories in farms. The research was conduced according to Economic Size Unit criterion in farms which participated in FADN accountancy data system. The period of farm investigation covers the years 2004–2007. On the basis of conducted researches has been ascertained that relation between agriculture tax and production output recorded decreasing tendency. It means that the tax system noticed smaller importance which was reflected by the low level of agriculture tax burden index in relation to agriculture income. The group of farms which noticed low level of ESU recorded higher level of agriculture tax burden.
Cytowanie	Mądra M. (2009) Opodatkowanie indywidualnych gospodarstw rolnych a ich siła ekonomiczna.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 78: 187-196
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2009_n78_s187.pdf

Autor	Magdalena Mądra
Tytuł	Wpływ poziomu zadłużenia na siłę ekonomiczną gospodarstw rolniczych
Title	The influence of debt level on economic power of agriculture farms
Słowa kluczowe	poziom zadłużenia, struktura kapitału, gospodarstwa rolnicze, siła ekonomiczna
Key words	debt level, capitals structure, agriculture farms, economic size unit
Abstrakt	W opracowaniu określono zależność pomiędzy siłą ekonomiczną wyrażoną w ESU a poziomem zadłużenia w indywidualnych gospodarstwach rolniczych prowadzących rachunkowość rolną w ramach systemu FADN. Dla celów analizy zróżnicowania pomiędzy grupami ESU wykorzystano testy nieparametryczne ANOVA Kruskala-Wallisa, porównania wielokrotne oraz współczynnik korelacji Pearsona. Stwierdzono, iż poziom zadłużenia ma istotny wpływ na siłę ekonomiczną gospodarstwa.
Abstract	The aim of the study is to determine the relation between Economic Size Unit and debt level in agriculture farms, in which have conducted farming accountancy according to the FADN system. The period of farm investigation covers the years 2004-2007. Objects of research have been chosen on the basis of the continuity criterion during researched years. The aim of statistic analyses was identifying the differences between divided ESU groups and the level of debt according to non-parametric tests like ANOVA Kruskal-Wallis, multiple comparisons between groups and Pearson correlation index. The conducted research has helped to formulate the following conclusion that the level of debt coefficient has had essential influence on affiliation to ESU groups of farms, which suggested that an economic power of agriculture holding is related to the external financing sources.
Cytowanie	Mądra M. (2009) Wpływ poziomu zadłużenia na siłę ekonomiczną gospodarstw rolniczych.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 3: 191-201
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n3_s191.pdf

Autor	Anna Wasilewska
Tytuł	Wyposażenie i efektywność środków trwałych w gospodarstwach indywidualnych o różnych typach produkcyjnych
Title	Equipment and effi ciency of fi xed assets in various production types of farms
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract	The paper presents changes of equipment and efficiency of fixed assets in relation to the financial outcomes of farms classified to various production types. The statistical base for the above analysis was the data from FADN system. Therefore analysed sample of farms was representative in aspect of production types in Poland. The research concerned farms which sold their production on the market. In this context the outcomes of analysis could lead to the improvements of farms’ organization in various types.
Cytowanie	Wasilewska A. (2009) Wyposażenie i efektywność środków trwałych w gospodarstwach indywidualnych o różnych typach produkcyjnych.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 78: 223-235
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2009_n78_s223.pdf

Autor	Barbara Gołębiewska
Tytuł	Efektywność wykorzystania nakładów materiałowych w indywidualnych gospodarstwach rolniczych o zróżnicowanym stopniu powiązań z otoczeniem
Title	Effi ciency of Material Outlays Utilisation at Individual Farms with Different Degree of Connections with the Surrounding Environment
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract	The objective of the analysis was an attempt to identify and evaluate utilization of material outlays incurred on production purposes at individual farms characterised with various degrees of connection with the surrounding environment. Farms from among the group observed by FADN were selected for empirical research. It was determined that efficiency of material outlays utilization was diversified. Both the productivity of outlays and profitability increased in farms characterised with the higher index of connection with the surrounding environment, up to a certain limit. Entities with the strongest connection with the surrounding environment demonstrated lower efficiency of material outlays utilisation.
Cytowanie	Gołębiewska B. (2009) Efektywność wykorzystania nakładów materiałowych w indywidualnych gospodarstwach rolniczych o zróżnicowanym stopniu powiązań z otoczeniem.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 73: 95-104
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2009_n73_s95.pdf

Autor	Barbara Gołębiewska
Tytuł	Czynniki determinujące powiązania gospodarstw rolniczych z otoczeniem
Title	Factors determining connections between agricultural enterprises and their environment
Słowa kluczowe	gospodarstwa rolnicze, otoczenie gospodarstw, powiązania
Key words	agricultural farms, environment of farms, connection
Abstrakt	W opracowaniu przedstawiono czynniki różnicujące powiązania gospodarstw rolniczych z otoczeniem. Omówiono otoczenie wewnętrzne i zewnętrzne gospodarstwa, mające wpływ na kontakty z otoczeniem. Badania przeprowadzono w 225 gospodarstwach o zróżnicowanych typach produkcyjnych i wielkości ekonomicznej. Stwierdzono różnice w regionie zależne od wykształcenia kierowników gospodarstw i zróżnicowania przestrzennego.
Abstract	The paper aims to analyze factors determining connections between agricultural enterprises and their environment. The elements of the socio-economical environment were described in light of their influence on farm production and decision making process. The research was conducted on 225 farms characterized by different production type and economic size based on FADN database. Additionally the questionnaire based interviews were conducted. The paper argues that the strength of connections of farms with their environment increase while the education level of farm owners is increasing.
Cytowanie	Gołębiewska B. (2009) Czynniki determinujące powiązania gospodarstw rolniczych z otoczeniem.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 3: 131-139
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n3_s131.pdf

Autor	Mieczysław Łozowski, Zdzisław Obstawski
Tytuł	Podstawy budowy Wspólnego Systemu Ubezpieczeń Rolnych w Unii Europejskiej
Title	Foundations of creation the Common System of Agricultural Insurance in the European Union
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	W krajach europejskich wśród największych zagrożeń dla produkcji rolnej i infrastruktury produkcyjnej zaliczane są zewnętrzne warunki klimatyczno-środowiskowe, w tym: intensywność opadów atmosferycznych, niekorzystny rozkład temperatur, wilgotność, nasłonecznienie, i często z tym związany stopień nasilenia występowania chorób i szkodników roślin. Czynniki te powodują m.in. huragany, gradobicia, susze, pożary, powodzie i wymarznięcia, pożary i inne klęski żywiołowe. Jednocześnie wśród specjalistów trwa dyskusja dotycząca zdefiniowania nowych zagrożeń produkcji rolniczej. Należą do nich zagrażające nie tylko rolnictwu, z dużą dozą pewności wywołane przez człowieka zmiany klimatyczne oraz coraz częściej wymieniane jako duże ryzyko nierozpoznany wpływ manipulacji genetycznych na środowisko. Analiza dotychczas istniejących systemów ubezpieczeń rolnych wskazuje na duże różnice pomiędzy poszczególnymi krajami. Wskazane w artykule zagrożenia zdaniem autora wymagają stworzenia teoretycznych podstaw wspólnego programu ubezpieczeń sektora rolnego dla wszystkich krajów Unii Europejskiej. Chcąc odpowiednio zarządzać ryzykiem w rolnictwie należy uwzględniać dwie podstawowe strategie. Dotyczą one programów dywersyfikacji produkcji lub strategii dzielenia lub odstępowania ryzyka takich jak uczestnictwo w funduszach i ubezpieczeniach wzajemnych, ubezpieczeniach komercyjnych, kontraktach produkcyjnych, lub transakcjach terminowych. Wymienione instrumenty zwłaszcza ubezpieczenia stosowane w ramach spójnego programu ochrony rolnictwa przed skutkami katastrof naturalnych stanowią główny przedmiot zainteresowania niniejszego opracowania. Ubezpieczenie, zdaniem wielu specjalistów jest najlepszym narzędziem zarządzania ryzykiem. Rządy w wielu krajach wspierają powstawanie systemów ubezpieczanie upraw i zwierząt hodowlanych, traktując to jako formę subsydiów i wspierania rozwoju rolnictwa. Wtedy ubezpieczenie podstawowych upraw funkcjonują często jako ubezpieczenie obligatoryjne lub w powiązaniu z kredytami udzielanymi gospodarstwom rolnym, zarówno zwykłymi, jak i częściowo refundowanymi przez poszczególne rządy. Ponadto w wielu krajach corocznie są dekretowane i zarządzane przez rządy tak zwane fundusze klęskowe.. Zauważyć należy, że taka ingerencja w rynek ubezpieczeniowy może niekorzystnie wpływać na rozwój rynku produktów ubezpieczeniowych w rolnictwie. Uznając ważność omawianych problemów Unia Europejska w ramach wspólnej polityki rolnej tworzy podstawy przepisów ogólnych (zgodnych z umowami WTO), regulujących wparcie 1 W geograficznym oglądzie tych ryzyk poprzez tworzenie map ryzyka pomagają nowoczesne systemy w tym: dane plonów z bazy danych Eurostat REGIO, FADN (Sieci Danych Rachunkowości Rolniczej), modeli agrometeorologicznych oraz zdjęć satelitarnych. publiczne w tym obszarze mające ułatwić zarządzanie ryzykiem związanym z produkcję rolną. Jednym z tematów rozważań gremiów odpowiedzialnych z wspólna politykę rolną jest stworzenie założeń do odpowiednich strategii zarządzania ryzykiem i kryzysami w sektorze rolniczym. W marcu 2000 Unia Europejska przedstawiła zbiór przepisów o pomocy państwa, regulujący możliwości finansowania pomocy dla rolnictwa z państwowych budżetów. I tak m.in. w rozdziale 11 znajdują się przepisy o warunkach przyznawania środków budżetowych na usuwanie strat w produkcji rolnej spowodowanych anomaliami klimatycznymi. Wszelkie ustalenia i propozycje rozwiązań z pewnością przejdą do etapu realizacji w odniesieniu do całej Wspólnoty. Zwiastunem może być opracowana w 2006 r przez, Parlament Europejski rezolucja w sprawie zarządzania ryzykiem w sytuacjach kryzysowych w rolnictwie (2005/2053(IN1)).
Abstract	External climatic and environmental conditions are considered the greatest threats for agricultural production and production infrastructure in European countries. They include intensity of atmospheric precipitation, unfavourable temperature distribution, humidity, sun exposure and, often connected with that, degree of occurrence of plant diseases and pests. Those factors cause, for example, hurricanes, hail, droughts, fires, floods, frosts and other natural disasters13. At the same time, there is a discussion among specialists concerning defining new threats to agricultural production. They include, posing threats not only to agriculture, to a large extent of certainty caused by man, climatic changes and, more and more often mentioned as a great risk, unrecognised influence of genetic manipulations on the environment. The analysis of existing agricultural insurance systems indicates big differences between individual countries. According to the author, the threats indicated in the article require creating theoretical foundations of the common insurance programme of the agricultural sector for all countries of the European Union. For proper management of risks in agriculture, two basic strategies should be taken into consideration. They concern programmes of production diversification or the strategy of sharing and transferring a risk such as participation in funds and mutual insurance, commercial insurance, production contracts, or futures market. The mentioned instruments, particularly insurances used within a consistent programme of protection of agriculture against effects of natural disasters, are the main subject of this study. Insurance, according to many specialists, is the best risk management tool. Governments in many countries support forming crop and livestock insurance systems, treating it as a form of subsidising and supporting the development of agriculture. Then the insurance of basic forms of crops often function as obligatory insurance or in connection with loans given to farms, both ordinary or partly refunded by individual governments. Moreover, so-called disaster funds are annually introduced and managed by governments in many countries. It should be noticed that such interference in insurance market may unfavourably influence the development of insurance products market in agriculture. Accepting the significance of the discussed problems, the European Union is creating, within the common agricultural policy, foundations of general provisions (in accordance with WTO agreements) regulating public support in this sector aiming at facilitation of risk management connected with agricultural production. One of the subject of considerations of circles responsible for the common agricultural policy is creating assumptions for appropriate strategies of risk and crisis management in the agricultural sector. In March 2000 the European Union presented a collection of regulations on the state support, regulating possibilities of financing assistance for agriculture from state budgets. In Chapter 11, for instance, there are provisions on conditions of granting budget means for removal losses in agricultural production caused by climatic anomalies. All decisions and proposals of solutions will certainly be carried out in relation to the whole Community. The herald may be the resolution prepared in 2006 by the European Parliament on risk management in crisis situations in agriculture (2005/2053(IN1)).
Cytowanie	Łozowski M., Obstawski Z. (2009) Podstawy budowy Wspólnego Systemu Ubezpieczeń Rolnych w Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 2(51): 185-196
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n51_s185.pdf

Autor	Jarosław Mikołajczyk
Tytuł	Nakłady inwestycyjne w gospodarstwach indywidualnych według wielkości ekonomicznej w świetle polskiego FADN
Title	Investment outlays on private farms according to economic value in view of polish FADN system
Słowa kluczowe	FADN, gospodarstwa indywidualne, inwestycje
Key words	FADN, private farms, investments
Abstrakt	W opracowaniu dokonano analizy i oceny wydatków inwestycyjnych według wielkości ekonomicznej realizowanych w gospodarstwach rolnych uczestniczących w Polskim FADN. Poziom wydatków inwestycyjnych oraz stopa inwestycji zależy od wysoko .ci dochodów uzyskiwanych przez gospodarstwa. Dodatnie wartości inwestycji netto miały miejsce dopiero po uzyskaniu dochodu z gospodarstwa rolnego w przeliczeniu na 1 pełnozatrudnionego rodzinnej siły roboczej (FWU) na poziomie średniego krajowego wynagrodzenia netto w gospodarce narodowej. Wydatki inwestycyjne umożliwiające rozwój gospodarstw notowano w gospodarstwach o wielkości ekonomicznej wynoszącej co najmniej 16 jednostek ESU, za. w gospodarstwach słabych ekonomicznie, tj. o wielkości do 8 ESU, następowała dekapitalizacja majątku produkcyjnego. Wyższą stopą inwestycji charakteryzowały się gospodarstwa zakwalifikowane do wyższych klas wielkości ekonomicznej (średnio-duże, duże i bardzo duże). Na niższym poziomie stopa inwestycji utrzymywała się w gospodarstwach małych i bardzo małych ekonomicznie.
Abstract	The paper presents an analysis and assessment of investment expenditure according to the economic value, realized in agricultural holdings participating in Polish FADN system. The analysis revealed a dependence of the level of investment expenditure and investment rate on the amount of income generated by the farms. Positive values of net investments were registered only when income from the farm obtained per 1 fully working unit of the family labor force (FWU) reached the level of an average net wages and salary in the national economy in Poland. Investment results on the level allowing for the farm development were maintained by subjects of an economic value of at least 16ESU. On economically weak farms, i.e. below 8ESU value decapitalization of production assets occurred . Higher investment rate was noted on farms classified to higher economic value classes (medium-big and large). Investment rate remained on the lower level on small farms and in economically very small holdings.
Cytowanie	Mikołajczyk J. (2009) Nakłady inwestycyjne w gospodarstwach indywidualnych według wielkości ekonomicznej w świetle polskiego FADN.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 3: 182-190
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n3_s182.pdf

Autor	Maria Grzelak, Justyna Wiktorowicz
Tytuł	Ocena wsparcia publicznego rolnictwa w Polsce – wybrane zagadnienia
Title	Selected aspects in evaluation of public funding in Polish agriculture
Słowa kluczowe	rolnictwo, pomoc publiczna, modele panelowe
Key words	agriculture, public funding, panel models
Abstrakt	Integracja europejska stworzyła nowe warunki funkcjonowania polskiej gospodarki. Rozwój wsi i rolnictwa zależy w dużej mierze od wysokości transferów z budżetu krajowego jak i unijnego, co stwarza szansę na uruchamianie procesów modernizacyjnych w rolnictwie i pozwala na dokonanie szybkich zmian społeczno-ekonomicznych na wsi. Celem artykułu jest wstępna ocena efektywności wykorzystania wsparcia budżetowego (zarówno krajowego, jak i unijnego) rolnictwa w Polsce. Analiza przeprowadzona zostanie w oparciu o dane systemu FADN z wykorzystaniem modeli panelowych.
Abstract	European integration created new conditions for functioning of Polish economy. The development of rural areas and agriculture depends to a large extent on the financial support from the national budget and from the EU. This creates a chance to implement a modernisation process in agriculture and allows for effective social and economic changes in agriculture.The aim of this paper is to make a preliminary evaluation of effectiveness of public funding from the national and the EU budget in Polish agriculture. The analysis will be based on data from the FADN system with application of panel models.
Cytowanie	Grzelak M., Wiktorowicz J. (2009) Ocena wsparcia publicznego rolnictwa w Polsce – wybrane zagadnienia.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 7(22), z. : 21-31
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2009_T7(22)_n_s21.pdf

Autor	Tomasz Czekaj, Wojciech Józwiak
Tytuł	Bariery wzrostu i rozwoju indywidualnych gospodarstw rolnych w makroregionach Polski
Title	Barriers of farms growth and development in Polish macroregions
Słowa kluczowe	indywidualne gospodarstwo rolne, funkcja produkcji
Key words	individual farm, production function
Abstrakt	Celem artykułu jest identyfikacja barier wzrostu i rozwoju gospodarstw rolnych w czterech makroregionach Polski. Wykorzystano w nim wyniki analiz dochodowości materialnych czynników produkcji dokonanych za pomocą analizy funkcji produkcji gospodarstw indywidualnych prowadzących rachunkowość w systemie Polski FADN w 2006 r. Ustalono krańcowe dochodowości trzech czynników produkcji: pracy, ziemi i kapitału. Następnie odniesiono je do jednostkowych kosztów nakładów tych czynników ustalając opłacalność ich zwiększania w gospodarstwach (krańcowe rentowności nakładów poszczególnych czynników produkcji). Brak opłacalności uznano za główną barierę ograniczającą możliwość wzrostu i rozwoju gospodarstw rolnych. Stwierdzono m.in. zróżnicowanie (zarówno regionalne, jak i względem wielkości ekonomicznej gospodarstw) opłacalności zwiększania nakładów pracy i ziemi oraz brak zróżnicowania krańcowej rentowności nakładów kapitału.
Abstract	The aim of the paper is to evaluate farms growth and development barriers in four of the FADN regions of Poland. Results from analyses of profitability of material factors of production accomplished by production function analysis of individual farms conducting their accounting within the Polish FADN in the year 2006. Marginal incomes of three factors of production: labor, land and capital have been assessed. Then these marginal incomes were compare with unit costs of inputs of these factors setting their profitabilities of increasing each input (marginal profitabilities of each factors of production). Lack of profitabilities were assumed to be main barriers preventing possibilities of growth and development of farms. It was found out inter alia, that there was diversity (both regional and in terms of economic size of farms) of profitability of increasing labor and land inputs and absence of marginal profitability of capital input
Cytowanie	Czekaj T., Józwiak W. (2009) Bariery wzrostu i rozwoju indywidualnych gospodarstw rolnych w makroregionach Polski .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 29-40
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n4_s29.pdf

Autor	Kinga Gruziel, Mirosław Wasilewski
Tytuł	Podatek rolny a podatek dochodowy . konsekwencje zmian dla gospodarstw rolniczych
Title	The farming and income tax in agricultural farms – consequences of changes
Słowa kluczowe	podatek rolny, podatek dochodowy, indywidualne gospodarstwa rolnicze, FADN
Key words	farming tax, income tax, agricultural individual farms, FADN
Abstrakt	Przedstawiono koncepcję i konsekwencje finansowe zastąpienia podatku rolnego podatkiem dochodowym w indywidualnych gospodarstwach rolniczych. Badaniami objęto gospodarstwa rolnicze funkcjonujące w systemie FADN z regionu Mazowsze i Podlasie. Gospodarstwa klasyfikowano według kryterium powierzchni UR oraz typu rolniczego.
Abstract	The elaboration presents the idea and consequences of replacement the farming tax with the income tax in agricultural farms of different types in .Mazowsze and Podlasie. region. It was ascertained that agricultural type as well as area of cropland in principle diversify dependences between previously existing charge of the tax farming and the possible income tax. In agricultural farms with the .Milk. type only in the smallest area group did not appear the income from the taxation, on the condition of introduction the allowance and exception tax. In remaining area groups with the same agricultural type the income tax was considerably higher from the farming tax. All farmers from agricultural .Granivores type of farms would pay the income-tax which was also considerably higher than the farming tax. In these farms was made a note of growing charge of the income-tax with relation to the farming tax, which goes together with decreasing area of cropland. Whereas in farms of .Mixed crops and livestock. agricultural type in most of area groups did not ascertain income from the taxation or the amount of farming tax was higher from the income tax. Together with introducing the income tax in agricultural farms it should be taken under consideration consequences for district budgets in investigated region.
Cytowanie	Gruziel K., Wasilewski M. (2008) Podatek rolny a podatek dochodowy . konsekwencje zmian dla gospodarstw rolniczych .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 94, z. 2: 115-129
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2008_n2_s115.pdf

Autor	Kinga Gruziel
Tytuł	Podatek rolny jako obciążenie indywidualnych gospodarstw rolniczych
Title	Agricultural tax burden on individual holdings
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract	In the paper agricultural tax burden on individual holdings type “dairy cattle” and “granivores”, situated in the regions of FADN Wielkopolska and Śląsk as well as Mazowsze and Podlasie is presented. The greatest amount of agrarian tax is charged on households with area above 25 hectares of the farming type “granivores” from the region of Wielkopolska and Śląsk. The higher relationship between agrarian tax and general level of costs, the financial costs and the incomes from the family agricultural household confirm the greater charging of the smallest-surface agricultural farms with the agrarian tax, within the both farming types
Cytowanie	Gruziel K. (2008) Podatek rolny jako obciążenie indywidualnych gospodarstw rolniczych.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 69: 17-29
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2008_n69_s17.pdf

Autor	Kinga Gruziel
Tytuł	Konsekwencje finansowe wprowadzenia podatku dochodowego w indywidualnych gospodarstwach rolniczych
Title	Financial Consequences of Income Tax in Individual Farms Introducing
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract	In the study an attempt at describing financial consequences of income tax introducing in individual farms situated in FADN regions Wielkopolska i Śląsk and Mazowsze i Podlasie was made. The highest profits from income tax introducing were stated in agricultural farms type “crops” and “crops and various animals”. The highest burden from income tax introducing for hectare of arable land would occurred in agricultural farms type “granivores” especially of the area 5–15 hectares of arable land
Cytowanie	Gruziel K. (2008) Konsekwencje finansowe wprowadzenia podatku dochodowego w indywidualnych gospodarstwach rolniczych.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 72: 91-105
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2008_n72_s91.pdf