Wyniki wyszukiwania

Autor	Jadwiga Drożdż, Iwona Szczepaniak
Tytuł	Ocena sytuacji ekonomiczno-finansowej przemysłu spożywczego w pięć lat po integracji Polski z Unią Europejską
Title	The assessment of the economic-fi nancial situation of food industry during fi ve years after integration of Poland into the European Union
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract	After Poland accession to the European Union the value of sold production in food industry has increased dynamically. After five years of functioning in the EU structure the value of sold production increased over half. The production revival in this branch industry was the direct reason of the improvement in economical and financial results of food producers. Their indexes grew 150% and had remained on this level by several years. This was a general phenomenon, taking a stand in majority food sectors. Not earlier than last year, the slight decline in the financial and economical results in the food industry has been observed, but still they have been better than before the integration into the EU. The increase of sale and profit generated by the food industry was a result of influence, equal extensive and intensive, of the qualified factors. The biggest effect on the increase of the turnover had the grown of wealth involved in the food branch, and a high grow of sale profitability enabled increase the amount of financial result of food producers.
Cytowanie	Drożdż J., Szczepaniak I. (2009) Ocena sytuacji ekonomiczno-finansowej przemysłu spożywczego w pięć lat po integracji Polski z Unią Europejską.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 76: 135-146
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2009_n76_s135.pdf

Autor	Sławomir Kowalski
Tytuł	Źródła finansowania sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polscez uwzględnieniem funduszy strukturalnych UE
Title	The sources of financing of small and mediu enterprises in Poland in relation to EU Structural Funds
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract	In Poland, in the sequence of recent years, changes in financing SME activity took place. Entrepreneurs are diverging from internal source of finances more and more by devoting to others forms of raising possessed capital. It is caused by increasing competition which is forcing companies to taking higher risk. A competent choice of the financing source is a substantial problem. It should have a beneficial influence on the profitability in the enterprise, as well as keeping the financial risk at reasonable level. The main direct benefit was a possibility of using structural funds after the accession of Poland into the EU, especially for the SME business sector. The implementation of programs which are co-financed by the EU funds is bringing visible effects more and more.
Cytowanie	Kowalski S. (2009) Źródła finansowania sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polscez uwzględnieniem funduszy strukturalnych UE.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 76: 157-164
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2009_n76_s157.pdf

Autor	Jacek Grzywacz
Tytuł	Ryzyko kredytowania małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce
Title	The credit risk in fi nancing small and medium enterprises in Poland
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract	The SME sector is a main stimulus of the economic development in Poland. The valid problems in this sector concern both aspects as leading the current business activity as well as a trouble keeping of the financial liquidity. Therefore the access to credit is conditioning the real opportunities of functioning on the market and its development today. However the cost of a bank loan in Poland effectively is still suppressing the investment enthusiasm of entrepreneurs. This cost, from bank point of view, is an outcome of the rigorous evaluation of the credit risk in activity of the small and medium enterprise sector.
Cytowanie	Grzywacz J. (2009) Ryzyko kredytowania małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 77: 5-17
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2009_n77_s5.pdf

Autor	Katarzyna Kochaniak
Tytuł	Analiza kosztu funduszy własnych grupy banków giełdowych w Polsce
Title	The cost analysis of equity in group of commercial banks quoted on Warsaw Stock Exchange
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract	This paper presents the estimation of cost of equity in group of commercial banks in Poland in 1998–2006. It discusses different aspects of cost of equity in group of banks quoted on Warsaw Stock Exchange. Presented are: the definition of bank’s cost of equity problems with implementation of Capital Asset Pricing Model in Polish, companies, the changes in costs of equity in Polish banking sector. Financial data used in this analysis are published by Warsaw Stock Exchange and Ministry of Finance.
Cytowanie	Kochaniak K. (2009) Analiza kosztu funduszy własnych grupy banków giełdowych w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 77: 69-76
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2009_n77_s69.pdf

Autor	Grażyna Ancyparowicz
Tytuł	Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w Polsce po akcesji do Unii Europejskiej
Title	The direct foreign investment in Poland after accession into EU
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract	The accession of Poland to EU coincided with the growth phase of Polish economic cycle. However economies of western European countries had come into the phase of economic slowdown and western investors had been looking for the new areas of economic expansion, also among the new EU member countries. But the inflow of money into Poland in the form of Greenfi eld investments was lower than the amount of reinvesting profits and credits of companies, which gained foreign strategic investor before the accession. There have been used new efficient technologies – imported from Western Countries, which improved the competitiveness and modernity of goods produced in Poland. This process has been continued after the accession. The function of foreign capital in stimulation of Polish economy should not be assessed unambiguously, because the correlation ratio between the PKB growth and the inflow of Foreign Direct Investments is low. After accession the growth ratio was high as a result of activity of investors tightly connected with Polish market, which reinvested their profits for modernisation and extension of production. Synthetic indicator of the growth of wealth of Polish society was the increase of nominal GDP per capita – two and a half times – between 2000 and 2007. Although according to the purchasing power parity the GDP per capita has grown this time only about 50% (from 10,6 thou USD to 15,9 thou USD).
Cytowanie	Ancyparowicz G. (2009) Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w Polsce po akcesji do Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 77: 89-103
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2009_n77_s89.pdf

Autor	Artur Kowalczyk
Tytuł	Banki spółdzielcze w czasach kryzysu
Title	The cooperatives bank in times of financial crisis
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract	The paper deals with the analysis of the cooperatives bank sector performance in Poland and was surveyed in 30.06.2008–30.06.2009. The research sample covered 60% participation of this sector in Poland and was based on Cooperative Bank Association data. During the research period recorded growing tendency of dynamic development of cooperative banks activity, measured by the level of the balance sum. The profitable relation between deposit and credit value allow to continue financial services, mainly for the credit activity development. The application of conservatism activity in cooperatives bank and strategy of avoiding involvement in risky instruments on capital market, assured high level of security performance
Cytowanie	Kowalczyk A. (2009) Banki spółdzielcze w czasach kryzysu.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 78: 33-45
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2009_n78_s33.pdf

Autor	Joanna Szwacka-Mokrzycka
Tytuł	Przemiany na rynku żywności po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej
Title	The transformation of the food market in Poland after EU accession
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt
Abstract	The paper presents the nature, direction and scope of the changes the entire food marketing system has undergone since 2000. The recent changes in farms, processing and consumption and the determinants of the increase of the level of food market competitiveness are discussed. It is aimed to describe the general picture of the food market in Poland and will help to understand better the challenges and opportunities created in this area in last ten years, particularly after the EU accession
Cytowanie	Szwacka-Mokrzycka J. (2009) Przemiany na rynku żywności po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 79: 63-75
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2009_n79_s63.pdf

Autor	Robert Rusielik, Michał Świtłyk
Tytuł	Zmiany efektywności technicznej rolnictwa w Polsce w latach 1998-2006
Title	Changes of technical efficiency of agriculture in Poland in the years 1998-2006
Słowa kluczowe	rolnictwo, efektywność techniczna
Key words	agriculture, technical efficiency
Abstrakt	W badaniach wykonano analizę zmian produktywności rolnictwa polskiego w latach 1998-2006 przy wykorzystaniu indeksów produktywności Malmquista. Przedstawiono, w których okresach produktywność wzrastała, kiedy malała i jaki był trend ogólny w analizowanym okresie. Zastosowana dekompozycja obliczonych indeks ów pozwoliła na rozstrzygnięcie, jakie czynniki miały wpływ na zmiany produktywności. W prezentowanych wynikach badań ujęto jedynie wyniki syntetyczne obejmujące cały analizowany okres
Abstract	In a research author has performed an analysis of the productivity of Polish agriculture in the years 1998-2006, using the Malmquist index of productivity. The results of the calculations have shown in which period productivity has increased or decreased, and what was a general trend in the considered period. The usage of decomposition of calculated indices led to the decision, what factors have an impact on changes of productivity. The presented results of the research included the synthetic results covering the whole period analyzed.
Cytowanie	Rusielik R., Świtłyk M. (2009) Zmiany efektywności technicznej rolnictwa w Polsce w latach 1998-2006 .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 3: 20-27
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n3_s20.pdf

Autor	Łukasz Satoła, Janusz Żmija
Tytuł	Wykorzystanie instrumentów polityki regionalnej Unii Europejskiej w jednostkach samorządu terytorialnego
Title	The use of the European Union regional policy instruments in local government units
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	W artykule autorzy podejmują próbę przedstawienia wykorzystania funduszy strukturalnych przez gminy. Jako obszar badań przyjęto teren województwa małopolskiego. Analizę objęto dwa programy operacyjne współfinansowane z funduszy strukturalnych UE, które były wdrażane w Polsce w okresie programowania 2004-2006. Były to Sektorowy Program Operacyjny „Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich” oraz Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego. Analizy poprowadzono z uwzględnieniem specyfiki i zróżnicowania budżetów lokalnych.
Abstract	In the article the author takes an attempt at describing of structural funds’ using by communes. The Malopolska Region was treated as the area of research. With the analysis were provided two operational programmes, which were co-financed from the EU structural funds. Both of them were implemented in Poland in the programming period 2004-2006. It was Sectoral Operational Programme Restructuring and Modernisation of the Food Sector and Rural Development and Integrated Regional Operational Programme. Analyses were conducted considering the specificity and diversification of the local government budgets.pracy przedstawiono ogólne założenie i szczegółową charakterystykę Programu Rozwoju Obszarów wiejskich na lata 2007-2013 (PROW 2013). Przeprowadzono jego analizą i ocenę w porównaniu z innymi europejskimi i krajowymi programami oraz omówiono problemy związane z uruchomieniem i realizacją. W uwagach końcowych wskazano na szereg słabości i niedociągnięć oraz potrzebę korekty programu
Cytowanie	Satoła Ł., Żmija J. (2009) Wykorzystanie instrumentów polityki regionalnej Unii Europejskiej w jednostkach samorządu terytorialnego.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 1(50): 91-101
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n50_s91.pdf

Autor	Ryszard Jurkowski
Tytuł	Polityka w dziedzinie edukacji i kształcenia zawodowego
Title	Politics in the field of the education and professional educating
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Międzynarodowe akty prawne ustanawiają prawo do nauki, jako jedno z podstawowych praw podmiotowych człowieka i obywatela. Korzystanie z tego prawa powinno być zapewnione, wolne od dyskryminacji i powinno umożliwiać wszystkim efektywny udział w wolnym społeczeństwie. Istotnymi aspektami realizacji prawa do nauki powinny być: równa dostępność, jednakowy poziom i jakość nauczania. Prawo do nauki powinno służyć pełnemu rozwojowi osobowości ludzkiej, w tym w jak najpełniejszym zakresie rozwojowi talentów i zdolności umysłowych i fizycznych, w szczególności dla przygotowania jednostki i dla jej samoprzygotowania się do pełnienia roli zawodowej, zawodu, funkcji. Dla osiągania takiego celu konieczne jest takie ukształtowanie systemu edukacyjnego, jak również systemu rynku pracy, aby osiąganie zdolności do pełnienia roli zawodowej (zawodu, funkcji) mogło być realizowane w każdym okresie życia jednostki. Rozwój dostępności do oświaty oraz przyczynianie się do osiągnięcia wysokiej jakości edukacji i kształcenia zawodowego a także rozkwitu kultur państw członkowskich stały się zadaniami Unii Europejskiej. Edukacja, i jej jakość, została uznana za kluczową kwestią dla harmonijnego rozwoju społeczno-gospodarczego społeczeństw i państw, dla zapewnienia, aby gospodarka Unii Europejskiej stała się najbardziej konkurencyjną i dynamiczną gozpodarkę w świecie - gospodarkę opartą na wiedzy, a społeczeństwo stało się społeczeństwem wiedzy. Za zasadnicze cele rozwoju systemów edukacyjnych państw członkowskich uznano osiągnięcie najwyższego poziomu edukacji tak, aby mogła ona stanowić wzór dla całego świata pod względem jakości i użyteczności społecznej, zapewnienie kompatybilności systemów edukacyjnych, umożliwiającej obywatelom swobodny wybór miejsc kształcenia, a następnie pracy. Celom tym mają służyć: standaryzacja i unifikacja nauczania o wysokiej jakości, porównywalność kompetencji zawodowych, możliwość rozwijania kompetencji zawodowych przez całe życie. Cele te mogą być realizowane dzięki unijnym strategiom, programom i środkom, w szczególności dzięki środkom Europejskiego Funduszu Społecznego. Polski system edukacyjny gwarantuje realizowanie prawa do nauki według zasad określanych na podstawie przepisów prawa, co ma zapewniać jednakową dostępność, jednakowy poziom i jednakową jakość. Kształcenie może być realizowane w rozwiniętym systemie szkolnym, odpowiadającym standardom Unii Europejskiej oraz w jednostkach organizacyjnych, oferujących pozaszkolne formy kształcenia ustawicznego. Jakość w edukacji polskiej powinna być zapewniana poprzez przejrzystość, porównywalność i kompatybilność procedur nauczania, programów nauczania, kwalifikacji osób nauczających oraz uznawalność kompetencji w kontekście ponadkrajowego obszaru wiedzy. Prowadzi to do wniosku, iż badanie, stwierdzanie i dokumentowanie jakości w dziedzinie edukacji powinno być realizowane w czterech obszarach działalności edukacyjnej: system zarządzania jednostką edukacyjną, programy nauczania, personel edukacyjny (nauczający), jakość uzyskiwanych w systemie kompetencji osobistych i zawodowych. System oceny jakość nauczania w Polsce został oparty na dwóch filarach. Pierwszym z nich jest standard jakości nauczania określony przepisami prawa, który ma zastosowanie przede wszystkim w systemie szkolnym. Drugim z nich jest standard jakości nauczania określany Polską Normą lub wzorcami środowiskowymi, a który ma zastosowanie przede wszystkim w systemie pozaszkolnym. W moim przekonaniu, wysoka jakość nauczania może zostać zapewniona przez komplementarne stosowanie obu filarów oceny jakości we wszystkich jednostkach systemu edukacji.
Abstract	International legal documents are appointing the right to education, as one of essential legal rights of the man and the citizen. Using this law should be assured, free from the discrimination and it should enable the effective participation in the free society for everyone. Rights to education should be essential aspects of the realization: an availability, an identical level and a quality are leveling teachings. The right to education should serve the full development of the human personality, in the fullest scope for development of talents and intellectual and physical abilities, in particular for preparing the individual and for her self-preparing to perform the professional role, the job, the function. Such forming the educational system, as well as the system of the labour market is necessary for achieving such a purpose so that achieve the ability to perform the professional role (of the job, the function) could be realized in every lifespan of the individual. The development of the accessibility to the education and contributing to achieving the education by the high-grade and educating professional as well as of the bloom of cultures of member states became tasks of the European Union. The education, and its quality, was recognized as the crucial issue for the harmonious social-economic development of societies and states, for the assurance so that the economy of the European Union became most competitive and dynamic with economy in the world - with the economy based on the knowledge, and the society became the society of the knowledge. Achieving the high of educations was recognised as fundamental purposes of the development of the educational systems of member states this way, so that it can constitute the model for entire world in terms of qualities and the social usefulness, assuring of compatibility of the educational systems, enabling free choice of educating places for citizens, and then of work. They are supposed to offer purposes it: the standardization of teaching professional, the comparability competence for the high-grade, the possibility of developing professional competence by the entire life. These purposes can be realized thanks to union strategies, programs and means, in particular thanks to funds of the European Social Fund. Polish educational system is guaranteeing realizing the right to education according to principles determined on the basis of regulations of the law, what is supposed to provide with the identical availability, the identical level and the identical quality. Educating can be realized in the developed school system, agreed with the standards system of European Union and in organizational units, offering training forms of long life learning. The quality in the Polish education should be assured through the transparency, the comparability and the compatibility of teaching procedures, school curricula, classifications teaching persons and recognizing of competence in the context of the more than domestic area of knowledge. The conclusion is, that research, claiming and documenting qualities in the field of the education should be realized in four areas of the educational activity: the system of managing the educational unit, school curricula, the educational staff (teaching), quality of personal and professional competence get in the system. The system of the assessment was based by the quality of teaching in Poland on two pillars. From them a standard of teaching the quality is first, definite with regulations of the law which is applicable above all in the school system. Of them a standard of teaching the quality is second, determined with Polish Norm System or environmental models, and which is applicable above all in the training system. In my belief, the best quality of the teaching can be guaranteed by complementary applying both pillars of the assessment of the quality in all unit of an educational system.
Cytowanie	Jurkowski R. (2009) Polityka w dziedzinie edukacji i kształcenia zawodowego.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 2(51): 57-81
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n51_s57.pdf

Autor	Joanna Koprowicz, Kazimierz Waluch
Tytuł	Wykorzystanie środków Europejskiego Funduszu Społecznego na doskonalenie umiejętności i kwalifikacji kadr na przykładzie Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich 2004-2006
Title	Using European Social Fund’s resources in advancement of staff’s skills and qualifications – an example of the Sectoral Operational Programme Human Resources Development 2004-2006
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Głównym celem polityki strukturalnej Unii Europejskiej jest zwiększenie spójności gospodarczej i społecznej w państwach członkowskich. Dla sfery społecznej, instrumentem polityki spójności pozostaje Europejski Fundusz Społeczny, który finansuje przedsięwzięcia związane z polityką zatrudnienia i rozwojem zasobów ludzkich, a zwłaszcza działania w obszarze aktywizacji zawodowej bezrobotnych i osób zagrożonych bezrobociem, przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu, kształcenia ustawicznego, doskonalenia kadr dla gospodarki i rozwoju przedsiąbiorczości, aktywizacji zawodowej kobiet.W Polsce, całość środków tego funduszu przeznaczona jest obecnie na realizację priorytetów Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. W przygotowaniu tego programu dużą rolę odegrały doświadczenia minionego okresu programowania, gdzie kwestie te realizowane były w ramach priorytetu 2 Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego, a zwłaszcza w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich (SPO RZL).Zasadniczym celem niniejszego referatu jest ocena przedsięwzięć realizowanych w schemacie konkursowym Działania 2.3. SPO RZL, obejmująca m.in.: charakterystykę przedsiębiorstw korzystających ze wsparcia, motywy uczestnictwa w projektach, zakres i rodzaj wsparcia EFS, tematykę i ocenę przydatności realizowanych szkoleń. Dodatkowym celem jest również wskazanie aktualnych możliwości finansowania ze środków EFS przedsięwzięć, które poprzez rozwój zasobów ludzkich, zapewnią mają podniesienie konkurencyjności i rozwój potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstw
Abstract	The main goal of structural policy of European Union is to enhance economic and social coherence among member states. In social sphere the instrument of coherence policy is the European Social Fund that allocates funds for undertakings connected with employment policy and human resources development, especially undertakings in the area of vocational activation of the unemployed and endangered of being unemployed, counteracting social exclusion, connected with lifelong learning, staff advancement in economy and development of enterprise, vocational activation of women. In Poland total amount of funds from ESF is directed to priorities of Operational Programme Human Capital. In preparing this programme main role was played by experiences of previous time of preparation, where those issues were achieved under priority 2 of Integrated Operational Programme Regional Development, especially Sectoral Operational Programme Human Resources Development (SOP HRD). The main goal of this paper is to evaluate undertakings fulfilled in the competition scheme of Action 2.3. SOP HRD, containing for example: characteristics of enterprises being supported, motives of participation in projects, scope and kind of the ESF support, themes and evaluation of training usefulness. Another goal is to point to current possibilities of funding undertakings from the ESF, that through human resources development should warrant greater competiveness and development of adaptive potential of enterprises.
Cytowanie	Koprowicz J., Waluch K. (2009) Wykorzystanie środków Europejskiego Funduszu Społecznego na doskonalenie umiejętności i kwalifikacji kadr na przykładzie Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich 2004-2006.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 2(51): 113-122
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n51_s113.pdf

Autor	Piotr Gołasa
Tytuł	Harmonizacja polityki podatkowej w Unii Europejskiej na przykładzie podatku od wartości dodanej
Title	Tax policy harmonization within European Union based on the example of the Value Added Tax
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Harmonizacja podatku VAT w Unii Europejskiej była procesem niezwykle skomplikowanym. W artykule zaprezentowano jego najważniejsze etapy oraz stan obecny. W części dotyczącej Polski przedstawiono krótka historię podatku od towarów i usług oraz jego znaczenie dla budżety kraju. W podsumowaniu pokazano perspektywy dalszej harmonizacji VAT (przejęcie do zasady kraju pochodzenia) oraz przeszkody jakie stoj??ąprzed tymi działaniami.
Abstract	Harmonization of VAT in the European Union has occurred as a very complicated process. The article shows its the most important stages and current state. Part referring to Poland presents a short history of VAT and its importance for polish budget. Conclusions include perspectives of further harmonization (th origin principle) and arised problems and barriers in this procedure
Cytowanie	Gołasa P. (2009) Harmonizacja polityki podatkowej w Unii Europejskiej na przykładzie podatku od wartości dodanej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 2(51): 163-171
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n51_s163.pdf

Autor	Mieczysław Łozowski, Zdzisław Obstawski
Tytuł	Wsparcie publiczne dla ubezpieczeń w rolnictwie
Title	Public support for insurance in agriculture
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Pojęcie pomocy publicznej zyskało w ostatnim czasie olbrzymią popularność, zwłaszcza w kontekście różnego rodzaju wsparcia środkami pochodzącymi z Funduszy Strukturalnych UE dla przedsiębiorców, rolników i innych grup społecznych. Zainteresowanie pomocą publiczną nie przekłada się jednak na lepsze rozumienie treści kryjącej się pod tym pojęciem. Stąd też próba zdefiniowania i objaśnienia pojęcia pomocy publicznej oraz zasad rządzących jej udzielaniem w obszarze zarządzania ryzykiem w rolnictwie. Dobre rozwiązana w obszarze zarządzania ryzykiem i w sytuacjach kryzysowych to podstawowe narzędzie do zapewnienia zrównoważonego rozwoju i konkurencyjnego sektora rolnego we Wspólnocie. Rolnicy powinni być przygotowani na wypadek negatywnych skutków dokonanych wyborów, jak również na wypadek sytuacji kryzysowych spowodowanych klęskami żywiołowymi lub innymi nieprzewidywalnymi zdarzeniami. W kontekście reformy WPR, ważne jest wskazanie nowych instrumentów, które mogłyby pomóc rolnikom zwiększyć ich zdolność do zarządzania ryzykiem i w sytuacjach kryzysowych. Kształt Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) na najbliższe lata 2007-2013 został określony przez porozumienie zawarte przez Ministrów Rolnictwa krajów UE-15 w Luksemburgu 26 czerwca 2003 r. oraz ustalenia Rady UE z dnia 22 kwietnia 2004 r. Nowe przepisy zostały tak ukształtowane, żeby pozostawać w pełnej zgodzie z polityką rozwoju obszarów wiejskich prowadzoną przez Komisję. Są one również jednym z etapów procesu upraszczania, rozpoczętego komunikatem Komisji w sprawie uproszczenia i udoskonalenia prawodawstwa w zakresie wspólnej polityki rolnej. Rozporządzenie w sprawie wyłączeń umożliwi z kolei szybsze przyznawanie pomocy rolnikom, co ma szczególne znaczenie np. w przypadku strat spowodowanych niekorzystnymi warunkami meteorologicznymi lub chorobami zwierząt lub roślin. Zarówno komunikat Komisji, jak i sprawozdanie posła sprawozdawcy pokazują ogromne opóźnienie tego tematu w Unii Europejskiej. Rolnik-przedsiębiorca prowadzący gospodarstwo po reformie na wolnym rynku, przy ogromnej konkurencji ryzykuje calym majątkiem i dorobkiem, nie mając nawet namiastki w zakresie ubezpieczeń z tego, co ma inwestor czy handlowiec. Jeżeli jest to duże czy wielkotowarowe gospodarstwo rolne, to jest ono w stanie pokryć koszty ubezpieczeń i ryzyka, jednak miliony europejskich gospodarstw małych, drobnych czy nawet rodzinnych nie stać na to, aby zapłacić za jakiekolwiek ubezpieczenie, nawet własnego domu, a co dopiero produkcji. W przypadku kataklizmu musi liczyć na pomoc sąsiadów lub wsparcie państwa. W przypadku niektórych rodzajów ryzyka i sytuacji kryzysowych w sektorze rolnym, przyznanie pomocy państwa może być właściwym sposobem wsparcia. Należy jednak zawsze mieć na uwadze, że państwo członkowskie nie jest w istocie zobowiązane do przyznawania pomocy państwa. W związku z tym, w przypadku podobnych rodzajów ryzyka czy sytuacji kryzysowych, producenci z jednego państwa członkowskiego lub regionu mogą uzyskać wsparcie, natomiast producenci z innych państw członkowskich lub regionów nie mają takiej możliwości. Takie różnice we wsparciu mogą prowadzić do zakłóceń konkurencji. Dlatego też, podobnie jak w przypadku innych rodzajów pomocy państwa, przy zatwierdzaniu pomocy państwa z tytułu zarządzania ryzykiem lub w sytuacjach kryzysowych obowiązkowo należy uwzględnić konieczność uniknięcia niepożądanych zakłóceń konkurencji. Wymóg minimalnego wkładu producentów w straty lub koszty takich środków czy ich innych odpowiedników należy postrzegać w kategoriach zmniejszenia zagrożenia zakłóceniami konkurencji oraz zapewnienia bodźca do minimalizowania ryzyka. Należy wyraźnie ustalić, że obecne przepisy dotyczące pomocy państwa nie mogą jako takie zapewnić, czy zastąpić optymalnego zarządzania w sytuacjach kryzysowych. Pomoc państwa może je jedynie ułatwić w niektórych okolicznościach. Zarządzanie ryzykiem w rolnictwie w Polsce jest dziedziną nową, mało znaną i rzadko stosowaną. Pod tym pojęciem najogólniej rzecz ujmując określa się przewidywanie potencjalnych strat oraz gromadzenie środków, które mogłyby skompensować te straty w momencie ich wystąpienia. Badania M. Jerzaka i zespołu wskazują, iż polscy rolnicy w zarządzaniu ryzykiem najczśćciej wykorzystują różnicowanie produkcji (wielokierunkowość) oraz liczą na administracyjne wsparcie.
Abstract	A notion of public support has recently gained a great popularity, especially in the context of various kinds of support from the UE Structural Funds for entrepreneurs, farmers and other social groups. However, the interest in public support is not reflected in better understanding of the notion’s meaning. Thus, the attempt to define and explain the notion of public support and principles governing its granting in the area of risk management in agriculture. Good solutions in the area of risk and crisis management are basic tools to ensure sustainable development and a competitive agricultural sector in the Community. Farmers should be prepared in case of negative effects of their choices and also in case of crises caused by natural disasters or other unpredictable events. In the context of the CAP reform, it is important to show new instruments that could help farmers to increase their ability in risk and crisis management. The shape of the Common Agricultural Policy (CAP) for the coming years 2007-2013 was established by the agreement reached by the Agriculture Ministers of the EU-15 in Luxembourg on 26 June 2003 and agreements of the EU Council dated 22 April 2004. New regulations were shaped in full accordance with the policy of rural areas development followed by the Commission. They are also one of the elements of simplifying started with the communications of the Commission concerning simplifying and improving the legislation within the Common Agricultural Policy. On the other hand, the directive on exclusions will enable granting farmers quicker aid, which is particularly important, for instance, in case of losses caused by unfavourable weather conditions and animal or plant diseases. Both the Commission’s communication and the report of the MEP rapporteur show great delay of this subject in the European Union. A farmer-entrepreneur running his farm after the reform on the competitive free market risks all his property without having, in terms of insurance, even a poor substitute of what an investor or a trader has. If it is a large commercial farm, it is able to cover insurance and risk costs. But millions of European small, very small or even family farms cannot afford to pay for any insurance, not even of their own houses, let alone production. In case of a disaster, it has to count on neighbours’ help or the state support. In some kinds of risk and crises in agriculture, granting the state assistance may be the right way of support. It should always be borne in mind, however, that a Member State is not obliged to grant the state assistance. As a result of this, in case of similar kinds of risk or crises, producers from one Member State or region may obtain support, but producers from other Member States or regions may have no such possibility. Such differences in support may lead to the disturbance of competition. Therefore, similarly to other kinds of state assistance, the necessity of avoiding undesired disturbances of competition should be taken into consideration when accepting the state assistance in risk and crisis management. A requirement of a minimum contribution of producers in losses or cost of such measures, or their equivalents, should be seen in terms of decreasing the threat of disturbance of competition and providing a stimulus to minimise risks. It should be clearly established that regulations concerning state assistance cannot, as such, ensure or replace optimal management in crises. The state assistance may only facilitate it in some circumstances. Risk management in agriculture in Poland is a new field, a poorly-known and rarely used one. Generally speaking, the term is understood as predicting potential losses and gathering means for compensating those losses when they appear. M. Jerzak and his team’s research indicates that Polish farmers most often use a diversification of production in risk management and count on administrative support.
Cytowanie	Łozowski M., Obstawski Z. (2009) Wsparcie publiczne dla ubezpieczeń w rolnictwie.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 2(51): 197-211
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n51_s197.pdf

Autor	Edward Majewski
Tytuł	Dochody i jakość życia w gospodarstwach niskotowarowych z wybranych regionów Polski
Title	Income and quality of life in semi-subsistence farms from selected regions of Poland
Słowa kluczowe	gospodarstwa niskotowarowe, dochody gospodarstw, jakość życia
Key words	semi-subsistence farms, income farms, quality of life
Abstrakt	Przeanalizowano wysokość i strukturę dochodu dyspozycyjnego 175 gospodarstw niskotowarowych z regionów świętokrzyskiego i wielkopolskiego. Przeciętne dochody w zbiorowości kształtowały się na poziomie porównywalnym z dochodem rozporządzalnym .średnio w kraju. Dochody z działalności rolniczej i dochody pozarolnicze miały równorzędny udział w kształtowaniu dochodu dyspozycyjnego, natomiast relatywnie niższe znaczenie miały subsydia ze środków polityki rolnej. Niewielka część rolników deklarowała zamiar rozwoju gospodarstwa połączony ze wzrostem skali produkcji.
Abstract	In the paper level and structure of disposable income in the sample of 175 farms from świętokrzyskie and wielkopolskie regions were analyzed. Average level of income was comparable with the mean disposable income in the country. Incomes from agricultural and non-agricultural activities had a comparable share, whilst relatively less important were subsidies from the common agriculture policy funds. Only a lesser part of farmers in the sample declared intention of enlarging their farms and scale of agricultural activity.
Cytowanie	Majewski E. (2009) Dochody i jakość życia w gospodarstwach niskotowarowych z wybranych regionów Polski.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 122-129
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n4_s122.pdf

Autor	Eugeniusz Pudełkiewicz
Tytuł	Spółdzielcze formy gospodarowania w Polsce i innych krajach Unii Europejskiej
Title	Cooperative forms of economic activity in Poland and in other countries of the European Union
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Głównym celem opracowania jest uświadomienie potrzeby identyfikacji różnych spółdzielczych form gospodarowania w świecie, a zwłaszcza w Polsce i w innych krajach Unii Europejskiej, ukazując jednocześnie dylematy i antynomie spółdzielczej metody gospodarowania. Wydaje się, że refleksja teoriopoznawcza i metodologiczna w tym zakresie przyczyni się do prowadzenia pogłębionych studiów, analiz oraz badań empirycznych nad naturę i specyfikę spółdzielczej metody gospodarowania. Spółdzielczość we współczesnym świecie coraz częściej będzie się odnajdywać w ramach ekonomii społecznej
Abstract	The main purpose of this elaboration is informing of a need of identification of different forms of co-operative farming, especially in Poland and in other countries of European Union, simultaneously revealing dilemmas and antinomies of a co-operative method of farming. As seen, this theory-knowledge ridden and methodological reflection in stated range of conduct will allow further deepened studies, analyses and empirical research over nature and specificity of co-operative method of farming. Co-operative movement will be significantly gaining popularity and recognition within the confines of social economy
Cytowanie	Pudełkiewicz E. (2009) Spółdzielcze formy gospodarowania w Polsce i innych krajach Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 2(51): 259-295
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n51_s259.pdf

Autor	Lech Pałasz
Tytuł	Polityka regionalna Unii Europejskiej szansą polskich regionów
Title	Regional Policy of the European Union as the chance of Polish regions
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Genezę napisania artykułu były znaczące środki finansowe z Unii Europejskiej przeznaczone na rozwój poszczególnych regionów Polski. Stały się one coraz bardziej zauważalną szansą społeczno-gospodarczego rozwoju kraju. Celem opracowania jest przedstawienie poziomu rozwoju regionów, różnych form i wielkości środków finansowych przeznaczonych na realizację polityki regionalnej w umacnianiu integracji europejskiej. Zakres opracowania dotyczy głównie poziomu wykorzystania funduszy strukturalnych, zwłaszcza w okresie poakcesyjnym Polski i woj. zachodniopomorskiego. W opracowaniu wykorzystano literaturę oraz materiały z Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Zastosowano metodę analizy i syntezy. Wyniki przedstawiono techniką tabelaryczną oraz graficzną. Artykuł zakończono wnioskami o charakterze praktycznym
Abstract	Genesis of preparing this article is connected with the significant financial Support for Polish regions development in European Union Structural Policy. Thais support is visible determinant of social and economic development of the country. Th aim of the paper is the presentation of the different regions level of development and volume and types of financial support directed for Common Policy in the area of integration. The range of elaboration refers mainly to Poland and westernpomeranian region. Analysis is connected with Regional Policy dimension and intensions and level of structural funds usage, especially in the post accession period. The paper was prepared with the use of material from Regional Development Ministry and Agency of Restructuring and Modernization of the Agriculture. The methods of analysis and synthesis were used. The article is finished with conclusions of the practical character
Cytowanie	Pałasz L. (2009) Polityka regionalna Unii Europejskiej szansą polskich regionów.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 1(50): 11-19
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n50_s11.pdf

Autor	Stanisław Krasowicz
Tytuł	Możliwości rozwoju różnych systemów rolniczych w Polsce
Title	The possibilities for development of different agricultural systems in Poland
Słowa kluczowe	systemy rolnicze, ocena, możliwości rozwoju
Key words	agricultural systems, evaluation, possibilities for development
Abstrakt	W opracowaniu podjęto próbę oceny możliwości rozwoju różnych systemów rolniczych w Polsce. Analizę przeprowadzono z punktu widzenia możliwości zrealizowania celów rozwoju zrównoważonego. Poza danymi z literatury wykorzystano wyniki badań IUNG-PIB w Puławach. Stwierdzono, że systemem dominującym w Polsce i uzasadnionym aktualną sytuacją produkcyjno-ekonomiczną, powinno być rolnictwo zrównoważone.
Abstract	The possibilities for the development of different agricultural systems in Poland have been recently often evaluated. Though, a question needs to be posed: what character should Polish agriculture have: industrial, sustainable or ecological? The results of the long-term research on environment and agricultural engineering carried out at the Institute of Soil Science and Plant Cultivation . State Research Institute in Puławy and the data of the Central Statistical Office were used to point out the principal conditions affecting the achievement of the production, economic, social and ecological goals. The sustainable system, described by a number of features, served as the basis for comparison. It was found that all three systems under study could coexist in Poland. However, due to the present natural, agricultural, social, economic and ecological conditions, it is the sustainable system that should prevail. The possibilities for the development of the systems need to be also evaluated from the point of view of regional differentiation of agriculture.
Cytowanie	Krasowicz S. (2009) Możliwości rozwoju różnych systemów rolniczych w Polsce.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 110-121
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n4_s110.pdf

Autor	Stanisław Krasowicz
Tytuł	Regionalne zróżnicowanie polskiego rolnictwa a możliwości wdrażania polityk wspólnotowych
Title	Regional differentiation of agriculture in Poland and possibilities for the implementation of community policies
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Rolnictwo i obszary wiejskie Polski charakteryzuję się dużym zróżnicowaniem regionalnym, które wpływa zarówno na poziom wykorzystania potencjału jak i możliwości wdrażania polityki Unii Europejskiej. Celem badań była ocena możliwości wdrażania polityk wspólnotowych w różnych regionach Polski z uwzględnieniem istniejących uwarunkowań przyrodniczych, społecznych i ekonomiczno-organizacyjnych. Ocenę przeprowadzono na przykładzie produkcji roślinnej – jako działu rolnictwa najsilniej związanego z wykorzystaniem rolniczej przestrzeni produkcyjnej.Stwierdzono, że polityki wspólnotowe wpływają wielopłłaszczyznowo na produkcję rolniczą. Stosując metody analizy wielozmiennej wyodrębniono regiony zróżnicowane z punktu widzenia możliwości realizacji rozwiązać wynikających z polityki UE, takich jak: produkcja ekologiczna, integrowana, uprawa zbóż jakościowych, produkcja biomasy na cele energetyczne. Ocena dotyczyła możliwości dostosowania produkcji roślinnej w Polsce do obowiązujących zasad wspólnej polityki rolnej UE, do wskaźników charakteryzujących wydajność z 1 ha i efektywność produkcji oraz do standardów jakościowych.Stwierdzono, że poziom, struktura, efektywność i intensywno produkcji roślinnej są zróżnicowane regionalnie. Uwarunkowania ekonomiczne i organizacyjne powodują pogłębianie różnic regionalnych i decydują o zróżnicowanych możliwościach dostosowania produkcji roślinnej do rzeczywistości gospodarczej i polityk UE. Istniejące zróżnicowanie regionalne zmusza do dywersyfikacji działań wspierających i metod pracy doradczej. Niezbędna jest również bieżąca analiza zmian w politykach wspólnotowych, umożliwiająca podejmowanie działań dostosowawczychRealną oceną możliwości dostosowania produkcji roślinnej do wymogów i standardów Unii Europejskiej można uzyskać prowadząc analizę w mniejszych jednostkach administracyjnych niż województwo (subregiony, powiaty, gminy). Wskazuje to na celowość prowadzenia badań wspierających regionalizację polityki wobec rolnictwa i obszarów wiejskich. Na podstawie wieloaspektowej analizy stanu aktualnego wskazano przedsięwzięcia niezbędne do skutecznej realizacji procesów dostosowania produkcji roślinnej do wymogów UE i nasilającej się konkurencji
Abstract	Agriculture and rular areas in Poland considerably differ between regions. This, in turn has an impact on both the level of agricultural potential use and possibilities for implementation of EU policy. The aim of the studies was to discuss the chances for the implementation of Community policies in various regions of Poland with regard to the existing natural, social and economicorganizational conditions. The evaluation was carried out on the example of crop production, a branch of agriculture that is most strongly linked with the use of agricultural production area. In cameral studies analyzing only some of the problems, the basic sources of information were statistical data as well as various expertises and reports. It was noted that Community policies affect many aspects of agricultural production. Multivariable analysis resulted in identifying the regions of different possibilities, from the point of view of achieving solutions related to the policies of the EU, such as, ecological production, integrated production, quality cereal production, and biomass production for energetic purposes. The studies assessed the chances of adjusting agricultural production in Poland to the principles of the EU Common Agricultural Policy, to the indexes indicating yield per ha and production effectiveness and to the quality standards, among other things, for food safety and quality of plant products. These were the level, structure, effectiveness and intensity of crop production that were found to differ between regions. Economic and organizational conditions lead to intensify regional differences and create various possibilities to adjust crop production to economic reality and EU policies. Due to the present regional differentiation, there is a need to diversify the supporting activities and advisory service methods. The present analysis of the changes in Community policies is necessary to take adaptation activities. The real assessment of the possibilities for adjusting crop production to the requirements and standards of the European Union may be made by analyzing the situation in administrative units smaller than voivodeships (sub-regions, districts, communes). It is advisable to carry out research that will support regionalization of policy for agriculture and rural areas. Based on multispectral analysis of the present state, the necessary tasks were identified to be undertaken to effectively adjust crop production to the EU requirements and to the growing competitiveness
Cytowanie	Krasowicz S. (2009) Regionalne zróżnicowanie polskiego rolnictwa a możliwości wdrażania polityk wspólnotowych.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 1(50): 21-31
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n50_s21.pdf

Autor	Monika Stanny
Tytuł	Zróżnicowanie poziomu rozwoju obszarów wiejskich w Polsce a problem realizacji polityki spójności
Title	Spatial diversification in the level of socio-economic development of rural areas in Poland vis–?–vis problem cohesion policy
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	W opracowaniu podstawowym problemem jest odpowiedź na pytanie, czy prowadzona w okresie poprzedzającym akcesję z UE polityka spójności w rzeczywistości zmniejsza różnice rozwojowe występujące w kraju, czy też występuje tendencja do powiększania się ich w wyniku działania innych czynników, takich jak renta położenia, większa atrakcyjność lokalizacyjna obszarów o rozwiniętej infrastrukturze itp.? Odpowiedzi na to pytanie poszukiwano poprzez określenie zróżnicowania poziomu rozwoju oraz zróżnicowania dynamiki przemian prorozwojowych. Główne wnioski to:Zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich wzrasta mimo polityki wyrównywania szans. -Obszary zapóźnione i o niskiej dynamice rozwoju występują w obszarach położonych peryferyjnie w stosunku do sieci głównych miast. Częściej występują w Polsce wschodniej niż zachodniej. -Strefy podmiejskie powstają wokół największych miast, a także wokół miast średnich o rozwiniętej strukturze funkcji miejskich. Nie powstają wokół miast mono funkcyjnych. -Spośród dwóch czynników określających przestrzenne zróżnicowanie obszarów wiejskich: położenia w kategoriach opisu centrum-peryferie oraz zaszłości historyczne (rozbiorowe i związane z przesunięciem granic po II wojnie światowej) czynnik pierwszy obecnie odgrywa większą rolę. Inne czynniki (takie jak renta położenia) wpływają silniej na przestrzenne zróżnicowanie rozwoju niż prowadzona polityka spójności
Abstract	The aim of the research project was to find an answer to the question whether spatial variations in the level of socio-economic development of rural Poland are gradually disappearing thanks to the cohesion policy pursued in the country or still growing despite this policy. It was assumed that the course of ongoing transformation is dependent on two factors: cohesion policy and the well-known regularity that the effectiveness of investment is higher in more-developed areas. Additionally, an attempt was made to determine how the discussed processes are influenced by policies pursued by local authorities. The most important conclusions from the research are as follows: -Spatial variations in the level of socio-economic development of rural areas are growing despite the policy to even out disparities (cohesion policy). -Communes showing the highest level of development and the highest development dynamics are located around the largest cities and are able to benefit from proximity to urban markets. - Suburban areas develop around the largest cities and around medium-sized cities with a well-developed structure of urban functions. They do not develop around monofunctional cities. - Backward areas and areas with low development dynamics are remote from main cities. More of them are in eastern than in western Poland. - Of the two factors which determine spatial variations in the development of rural areas – location close to larger cities or in remote areas, and historical reasons (the partitions of Poland and shifts of borders after World War II) - the first one plays a more important role now. -Other factors (e.g. the location rent) have greater influence on spatial variations in development than the cohesion policy pursued
Cytowanie	Stanny M. (2009) Zróżnicowanie poziomu rozwoju obszarów wiejskich w Polsce a problem realizacji polityki spójności.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 1(50): 47-56
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n50_s47.pdf

Autor	Piotr Kijanowski, Stanisław Paszkowski
Tytuł	Renty strukturalne jako instrument przekształceń obszarowych w rolnictwie polskim
Title	Early retirement pensions for farmers as an instrument of structural changes in Polish agriculture
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Polskie rolnictwo charakteryzuje się rozdrobnioną strukturą obszarową gospodarstw rolnych negatywnie wpływającą na jego konkurencyjność rynkową. Powstała więc potrzeba wprowadzenia do praktyki środka, który stymulowałby koncentrację ziemi w wysoko wydajnych jednostkach. W Planie Rozwoju Obszarów Wiejskich 2004-2006 instrumentem mającym realizował to zadanie były renty strukturalne. Cieszyły się one zainteresowaniem rolników i zapewniały im relatywnie wysoki poziom świadczeń. Istotne jest więc pytanie o formy i zakres oddziaływania tego instrumentu polityki rolnej na rolnictwo indywidualne. Celem opracowania jest dokonanie oceny wpływu wskazanego instrumentu polityki rolnej na przekształcenia strukturalne w rolnictwie polskim. Badania zostały zrealizowane na podstawie raportów Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Warszawie, Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2004-2006 i roczników statystycznych GUS. Przeprowadzone analizy dotycz?? lat 2004-2007, czyli okresu, w którym wdrażany był do praktyki wskazany instrument polityki rolnej i odnoszą się do całego obszaru Polski. Instrument rent strukturalnych stanowią ważny środek polityki rolnej wcielanej w życie w latach 2004-2006. Program wzbudzał duże zainteresowanie rolników rentami strukturalnymi i był środkiem znacznego przepływu gospodarstw rolnych w części województw. Jego główny wpływ przejawiał się w obniżaniu wieku rolników oraz zapewnieniu starszym rolnikom środków do życia po zaprzestaniu prowadzenia działalności rolniczej w gospodarstwach rolnych. W mniejszym stopniu oddziaływał na transformację struktury obszarowej gospodarstw rolnych.
Abstract	Polish agriculture is characterised by the fragmented agrarian structure, negatively affected farms market competitiveness. So, it has occurred the need to introduce to a practice the instrument, which might to stimulate the agricultural land concentration in effective farms. In the Rural Development Plan for 2004-2006 the mean, which was devoted to realize this aim was preretirement pension scheme. The instrument was highly accepted by farmers, offered relatively high level of pensions. It has caused the questions about the forms and scope of the Polish agriculture affecting by mentioned instrument. The aim of paper is evaluation of pre-retirement pension scheme on structural changes in Polish agriculture. The analysis were conducted on the basis of the Agency for Restructuring and Modernisation of Agriculture reports, Rural Development Plan 2004-2006, and yearly books of GUS. The performed analyses has regard the 2004-2006 years, in which was introduced into a practice the instrument of pre-retirement pension scheme, and concern to the total territory of Poland. The instrument of pre-retirement pension scheme was an important mean of the agricultural policy realised in Poland in 2004-2006. It was accepted by farmers, stimulate the farms transfer in some provinces of Poland. The main feature of it was affecting at lowering of farmers age, ensuring elders farmers after stopping the farming activity the means of life. It is necessary to stress. That the instrument do no affect sufficiently at structural changes.
Cytowanie	Kijanowski P., Paszkowski S. (2009) Renty strukturalne jako instrument przekształceń obszarowych w rolnictwie polskim.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 1(50): 129-143
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n50_s129.pdf