41. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2011 |
|
Lewandowska I. Dopłaty do kapitału źródłem finansowania działalności rozwojowej w spółkach hodowlanych ANR
Autor | Izabela Lewandowska |
Tytuł | Dopłaty do kapitału źródłem finansowania działalności rozwojowej w spółkach hodowlanych ANR |
Title | Subsidies for capital as a source of founding development activities in breeding companies run by APA |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | |
Abstract | This article describes subsidies for capital as a source of founding development activities in breeding companies. Farm crop and livestock companies, that have particular importance to the national economy, which rights of shares or stocks are performed by the Agricultural Property Agency, received financial support of 293,2 milion PLN in years 2001–2007. The subsidies for capital have been allocated to finance investment, acquisition of biological and breeding material, research and implementation projects and cover balance losses. The investment program taken in companies led to the upgrading of the material – technical base of breeding and created opportunities for strategic farms to become companies guaranteeing high efficiency in farming and production on elevated economic and financial level48 |
Cytowanie | Lewandowska I. (2011) Dopłaty do kapitału źródłem finansowania działalności rozwojowej w spółkach hodowlanych ANR.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 89: 37-48 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2011_n89_s37.pdf |
|
|
42. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2011 |
|
Łapińska J. Naruszenia zasad rolnictwa ekologicznego w Republice Czeskiej
Autor | Justyna Łapińska |
Tytuł | Naruszenia zasad rolnictwa ekologicznego w Republice Czeskiej |
Title | Breaches of the organic agriculture principles in the Czech Republic |
Słowa kluczowe | rolnictwo ekologiczne, nieprawidłowości, Republika Czeska. |
Key words | organic agriculture, irregularities, Czech Republic |
Abstrakt | Celem opracowania jest analiza nadużyć i nieprawidłowości, jakie zostały zidentyfikowane w rolnictwie, przetwórstwie i handlu produktami ekologicznymi w Republice Czeskiej. Z przeprowadzonej analizy wynika, że do najczęściej występujących nieprawidłowości należą uchybienia w zakresie znakowania produktów. Inne dość często występujące naruszenia zasad produkcji ekologicznej to żywienie zwierząt paszami niedozwolonymi w rolnictwie ekologicznym oraz nieprawidłowości w prowadzeniu ewidencji |
Abstract | The aim of this paper is to present the abuses and irregularities which were identified in agriculture, processing industry and trade of ecological products in the Czech Republic. The analysis shows that the most common are the irregularities in labelling the products. Other often occurring abuses are feeding the livestock with fodder disallowed in ecological agriculture and nonconformities with the regulations in keeping records |
Cytowanie | Łapińska J. (2011) Naruszenia zasad rolnictwa ekologicznego w Republice Czeskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 11(26), z. 2: 78-85 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2011_T11(26)_n2_s78.pdf |
|
|
43. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2011 |
|
Dibrova A., Dibrova L., Krylov Y. Domestic Support of Livestock Production in Ukraine
Autor | Anatolii Dibrova, Larysa Dibrova, Yaroslav Krylov |
Tytuł | Domestic Support of Livestock Production in Ukraine |
Title | Domestic Support of Livestock Production in Ukraine |
Słowa kluczowe | brak |
Key words | domestic support, agrarian policy, livestock products, Ukraine |
Abstrakt | |
Abstract | Livestock plays an important role in food supplying. However, this industry is today in Ukraine in a difficult situation. A gradual reduction of livestock numbers affected both the output and the changes in the structure and range of livestock production. In recent years, there has been a tendency to a reduction of meat and milk consumption in the Ukraine’s domestic market due to the low purchasing power of individuals, which therefore causes difficulties for the country’s food security. In the structure of livestock production in Ukraine, the dominant place belongs to farms. However, small-scale production is not able to provide high quality products and volumes necessary to meet domestic demand. With significant available resources of Ukraine, the country instead of exporting the livestock products has become an importer. The Ukrainian allocations to supporting the livestock production are quite significant, due to budgetary payments and subsidies or rebates in the value added tax (VAT). However, this does not significantly influence either the output or the performance indicators of improvement in the livestock production. All this testifies to the imperfection of mechanism of state support for the livestock production in Ukraine. The global financial crisis has reduced the financial capacity of the state support for the livestock industry. Therefore, under these conditions, there is an urgent need of an efficient use of budgetary resources and of an improvement of the mechanism of support for the livestock production in Ukraine. |
Cytowanie | Dibrova A., Dibrova L., Krylov Y. (2011) .Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 11(26), z. 1: 54-62 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2011_T11(26)_n1_s54.pdf |
|
|
44. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2011 |
|
Kopiński J. Tendencje zmian intensywności produkcji rolniczej w Polsce w aspekcie potencjalnych oddziaływań środowiskowych
Autor | Jerzy Kopiński |
Tytuł | Tendencje zmian intensywności produkcji rolniczej w Polsce w aspekcie potencjalnych oddziaływań środowiskowych |
Title | Trends of changes in the intensity of agricultural production in Poland in the context of potential environmental interactions |
Słowa kluczowe | intensywność produkcji, nawożenie mineralne, obsada zwierząt, bilans azotu, efektywność nawożenia azotem, regionalne zróżnicowanie |
Key words | intensity of production, mineral fertilisers, livestock density, efficiency of nitrogen fertilisation, regional differentiation |
Abstrakt | Celem badań była ocena tendencji zmian intensywności produkcji rolniczej w aspekcie potencjalnych oddziaływań środowiskowych ocenianych na podstawie bilansu azotu brutto. Analizę zmian w ujęciu przestrzennym i dynamicznym przeprowadzono w oparciu o średnie kroczące trzyletnie w okresie lat 2002-2009. Wyniki analiz wskazują, że obserwowany w Polsce dynamiczny wzrost intensywności produkcji roślinnej powodowany był głównie znaczącym zwiększeniem zużycia nawozów mineralnych. Ta wzrostowa tendencja, widoczna także w wynikach bilansu azotu, wskazuje na wzrost niekorzystnego oddziaływania intensywnej produkcji rolniczej na środowisko. |
Abstract | The aim of this study was to assess the trend of intensity of agricultural production in terms of potential environmental impacts assessed on the basis of the nitrogen gross balance. An analysis of changes, in spatial and dynamic approach, was based on a three-year rolling average in the period of 2002-2009. Results of this analysis indicate that a dynamic growth in the intensity of crop production observed in Poland was mainly driven by a significant increase in consumption of mineral fertilizers. This upward trend also seen in the results of nitrogen balance calculations indicate an increase in the adverse impact of intensive agricultural production on the environment. |
Cytowanie | Kopiński J. (2011) Tendencje zmian intensywności produkcji rolniczej w Polsce w aspekcie potencjalnych oddziaływań środowiskowych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 11(26), z. 1: 95-104 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2011_T11(26)_n1_s95.pdf |
|
|
45. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2011 |
|
Aceto P., Bonadonna A., Peira G. Hypotheses for re-launch of the pig farming sector of Piedmont: medium heavy swine as raw material for feeding the speck supply chain
Autor | Paolo Aceto, Alessandro Bonadonna, Giovanni Peira |
Tytuł | Hypotheses for re-launch of the pig farming sector of Piedmont: medium heavy swine as raw material for feeding the speck supply chain |
Title | Hypotheses for re-launch of the pig farming sector of Piedmont: medium heavy swine as raw material for feeding the speck supply chain |
Słowa kluczowe | brak |
Key words | medium heavy swine, breeding of swine, Piedmont, supply chain, speck |
Abstrakt | brak |
Abstract | As a part of the strategies identified during the Estates General of livestock farming, the Region of Piedmont has financed a project in order to verify the level of appreciation of medium heavy swine in the swine sector. The Region has involved the Department of Commodity Science of Turin University and APS Piemonte (pig farmers association) in carrying out a specified study [Aceto et al. 2011, Peira et al. 2011]. The results of the study intended to investigate the speck supply chain are set forth below. |
Cytowanie | Aceto P., Bonadonna A., Peira G. (2011) .Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 11(26), z. 3: 88-97 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2011_T11(26)_n3_s88.pdf |
|
|
46. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2011 |
|
Beres D. Competitiveness and comparative advantages in agriculture (livestock approach)
Autor | Daniel Beres |
Tytuł | Competitiveness and comparative advantages in agriculture (livestock approach) |
Title | Competitiveness and comparative advantages in agriculture (livestock approach) |
Słowa kluczowe | brak |
Key words | revealed symmetric comparative advantage, livestock, bovine, unit value method |
Abstrakt | brak |
Abstract | This study compares the effect of Common Agricultural Policy implementation on comparative advantages of livestock production in four selected countries, namely Czech Republic, Hungary, Poland and Slovakia (V4). The comparative advantage of Czech Republic’s bovine production as well as Slovakian poultry production has improved. On the contrary, sheep production in Poland and Slovakia has lost its previous positive RSCA value, similarly to swine production in Czech Republic and horse production in Hungary. Furthermore, a detailed analysis of bovine production in V4 countries revealed that the formerly successful quality competition was replaced gradually by price competition during the examined period (1999-2010). |
Cytowanie | Beres D. (2011) .Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 11(26), z. 4: 17-25 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2011_T11(26)_n4_s17.pdf |
|
|
47. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2010 |
|
Gałecka A., Wasilewski M. Rentowność kapitału własnego gospodarstw rolniczych w zależności od bieżącej płynności finansowej
Autor | Agnieszka Gałecka, Mirosław Wasilewski |
Tytuł | Rentowność kapitału własnego gospodarstw rolniczych w zależności od bieżącej płynności finansowej |
Title | Return on equity in relation to current financial liquidity of agriculture farms |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | |
Abstract | The elaboration estimated relation between return on equity and current financial liquidity in agriculture farms, situated in lubelskie voivodeship. The utilization of equity capital in farms was viable. In general, in research appeared tendency of higher return on equity in farms together with growing level of financial liquidity. The highest increase of return on equity noticed in farms which did not possess any current liabilities. At the same time this group characterized by the lowest return on equity. The highest return on equity was ascertained in farms of “grazing livestock” agriculture type. Together with growing European Size Unit, farms enhanced their efficiency of equity capital utilization. It suggests that farms which, were the strongest from the economic point, enhanced their competitiveness in this area comparing to farms with low economic power. |
Cytowanie | Gałecka A., Wasilewski M. (2010) Rentowność kapitału własnego gospodarstw rolniczych w zależności od bieżącej płynności finansowej.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 81: 231-240 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2010_n81_s231.pdf |
|
|
48. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2010 |
|
Gałecka A., Wasilewski M. Płynność finansowa gospodarstw rolniczych położonych w województwie lubelskim
Autor | Agnieszka Gałecka, Mirosław Wasilewski |
Tytuł | Płynność finansowa gospodarstw rolniczych położonych w województwie lubelskim |
Title | The financial liquidity of agriculture farms situated in Lubelskie voivodeship |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | |
Abstract | The elaboration presents the level of financial liquidity in agriculture farms depending on cropland area, agriculture type and European Size Unit. The researched farms has rained current, quick and cash financial liquidity ratios on similar level. The highest level of financial liquidity noticed in “field crops” and “mixed” agriculture type, while the lowest in “rother grazing livestock” type of farms. Low liquidity level recorded rather in bigger farms in the aspect of their economic power, whereas higher ratio described on the contrary small and medium farms. The highest financial liquidity ratio was an attribute of farms with small cropland area, and was a result of limited range of short-term credit utilization. The most efficient way of managing on the financial liquidity level by farmers ascertained in the largest area farms. In this group the liquidity was the lowest, however this level reflected appropriate relation between current assets and liabilities components. |
Cytowanie | Gałecka A., Wasilewski M. (2010) Płynność finansowa gospodarstw rolniczych położonych w województwie lubelskim.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 82: 267-279 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2010_n82_s267.pdf |
|
|
49. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Czyżewski A., Smędzik K. Efektywność techniczna i środowiskowa gospodarstw rolnych w Polsce według ich typów i klas wielkości w latach 2006-2008
Autor | Andrzej Czyżewski, Katarzyna Smędzik |
Tytuł | Efektywność techniczna i środowiskowa gospodarstw rolnych w Polsce według ich typów i klas wielkości w latach 2006-2008 |
Title | Technical and environmental efficiency of farms in Poland in the years 2006-2008, according to their types and sizes |
Słowa kluczowe | efektywność techniczna, efektywność środowiskowa, gospodarstwa rolne w Polsce, analiza obwiedni danych (DEA) |
Key words | technical effectiveness, environmental effectiveness, farms in Poland, Data Envelopment Analysis (DEA) |
Abstrakt | W opracowaniu podjęto próbę określenia relatywnych różnic w stopniach efektywności technicznej i środowiskowej gospodarstw rolnych w Polsce w latach 2006-2008, pogrupowanych według typów produkcyjnych i wielkości wyrażonej w hektarach. Na podstawie przeprowadzonych badań udowodniono najwyższą dochodowość i stopień zrównoważenia środowiskowego produkcji prowadzonej w gospodarstwach wyspecjalizowanych w uprawach ogrodniczych, chowie trzody chlewnej i drobiu. Wykazano znaczny wpływ dopłat do działalności operacyjnej na efektywność środowiskową i techniczną gospodarstw wyspecjalizowanych w chowie zwierząt ziarnożernych i krów mlecznych. Wyższy stopień rozbieżności pomiędzy wskaźnikami efektywności technicznej i środowiskowej wystąpił w przypadku gospodarstw pogrupowanych według klas wielkości. Zaskakujący okazał się fakt, że małe gospodarstwa wykazywały relatywnie wysoki stopień efektywności technicznej i środowiskowej. |
Abstract | This article attempts to determine the relative differences in degrees of technical and environmental efficiency of farms in Poland, grouped by type and size of production, expressed in hectares in the period 2006-2008. As the result of the analysis show, the highest level of profitability of production and environmental sustainability of production conducted in farms specialized in horticultural crops, rearing pigs and poultry was determined. Major impact of charge to operating activity on environment and technical efficiency of farms specialized in farming grain eating livestock and dairy cows has been shown. A higher degree of divergence between the indicators of technical and environmental efficiency occurred in the case of farms grouped according to the size. Surprisingly, the smallest farms showed the highest degree of technical and environmental efficiency, the lowest values of these indicators were obtained by the largest holdings. |
Cytowanie | Czyżewski A., Smędzik K. (2010) Efektywność techniczna i środowiskowa gospodarstw rolnych w Polsce według ich typów i klas wielkości w latach 2006-2008.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 61-71 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n3_s61.pdf |
|
|
50. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2010 |
|
Mańkowski D., Roszkowska-Mądra B. Determinanty decyzji rolników o korzystaniu z funduszy Unii Europejskiej i kredytów na działalność rolniczą w województwie podlaskim
Autor | Dariusz Mańkowski, Barbara Roszkowska-Mądra |
Tytuł | Determinanty decyzji rolników o korzystaniu z funduszy Unii Europejskiej i kredytów na działalność rolniczą w województwie podlaskim |
Title | Determinants of farmers. Decisions about production credit and ue measures: a case study for a rural area of dairy production system in podlasie province |
Słowa kluczowe | binarna regresja logistyczna, rodzinne gospodarstwa rolne, decyzje rolników, fundusze unijne, kredyty na produkcję, system produkcji mlecznej |
Key words | binary logistic regression, family farms, farmers. decisions about production credit and UE measures, dairy production system |
Abstrakt | Celem opracowania jest określenie zależności prawdopodobieństwa podjęcia decyzji przez rolników o korzystaniu z różnych funduszy unijnych oraz z kredytów na działalność rolniczą od wielu zmiennych przyczynowych, charakteryzujących wielostronnie gospodarstwa rolne w rejonie intensywnej produkcji mlecznej województwa podlaskiego. Zastosowano metodę binarnej regresji logistycznej na podstawie danych ankietowych ze 124 rodzinnych gospodarstw rolnych w dwóch gminach. Stwierdzono, że prawdopodobieństwo korzystania przez rolników z funduszy unijnych w badanym obszarze wiejskim, było uwarunkowane głównie przez kapitał ludzki oraz potencjał i system produkcji rolniczej gospodarstw. Prawdopodobieństwo korzystania przez rolnik ów z kredytów na działalność rolniczą zależy głównie od kapitału społecznego i ludzkiego, a także rezultatów produkcyjno-ekonomicznych produkcji rolniczej, zwłaszcza zwierzęcej. |
Abstract | The objective of the paper was to describe relationships of probability of farmers. decisions about production credit and UE measures on many cause variables characterizing different attributes of farms in a rural area of dairy production system in Podlasie province. The studied relationships were analyzed using binary logistic regression on the basis of data collected from a questionnaire sample of 124 family farms in two municipalities. Probability of farmers. decisions about UE measures in the studied area was determined mainly by human capital and agricultural production system in farms. Probability of farmers. decisions about production credit in this area was affected mostly by social and human capital as well as efficiency of agricultural production system, especially livestock production system. |
Cytowanie | Mańkowski D., Roszkowska-Mądra B. (2010) Determinanty decyzji rolników o korzystaniu z funduszy Unii Europejskiej i kredytów na działalność rolniczą w województwie podlaskim.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 1: 14-27 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2010_n1_s14.pdf |
|
|
51. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2009 |
|
Parzonko A., Sulyma N. Stan i kierunki zmian na rynku mleka Ukrainy
Autor | Andrzej Parzonko, Nataliya Sulyma |
Tytuł | Stan i kierunki zmian na rynku mleka Ukrainy |
Title | Directions for change of the Ukrainian dairy market |
Słowa kluczowe | produkcja i przetwórstwo mleka, tendencje zmian na rynku mleka Ukrainy |
Key words | milk production, milk procession, the tendencies of change on the Ukrainian milk market |
Abstrakt | Celem artykułu jest przedstawienie zmian na rynku mleka Ukrainy w latach 2000-2008 oraz prezentacja tendencji jego rozwoju. Produkcja mleka ustabilizowała się po wyraźnym spadku w latach dziewięćdziesiątych. Odbywa się ona głównie w gospodarstwach chłopskich, dysponujących 1-2 krowami. Gospodarstwa farmerskie wycofują się z tej produkcji. Następuje proces koncentracji w przemyśle mleczarskim, głównie przez przejmowanie rodzimych przedsiębiorstw przez kapitał zagraniczny (głównie rosyjski). Zwiększa się eksport produktów mlecznych z Ukrainy, głównie sera. Szacuje się, że w 2009 roku Ukraina znajdzie się w grupie państw o największym eksporcie produktów mlecznych na świecie (w pierwszej piątce). |
Abstract | The article focuses on the Ukrainian dairy market and is analyzing and outlining the tendencies for change that has been evident in the years 2000-2008. It shows that milk production tends to stabilizing after the noticeably decrease since 1990th . The Ukrainian dairy industry continues to rely on Ukrainian households for supplying the majority of raw milk. Currently 1-2 of dairy cows are kept in private households. Some agricultural farmers gave up their livestock breeding business and started with crop production. The process of milk processing sector concentration is taken place (mainly as a result of foreign ownership alliances building). The export of dairy products from Ukraine (mainly the export of cheese) has been growing over the 2000-2008. It is expected that in 2009 Ukraine will take the 5-th place among the most important exporters of milk products in the world. |
Cytowanie | Parzonko A., Sulyma N. (2009) Stan i kierunki zmian na rynku mleka Ukrainy.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 1: 130-140 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2009_n1_s130.pdf |
|
|
52. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2009 |
|
Filipiak T., Ruchniewicz A. Opłacalność produkcji mleka przy różnych systemach chowu w przedsiębiorstwie rolnym
Autor | Tadeusz Filipiak, Artur Ruchniewicz |
Tytuł | Opłacalność produkcji mleka przy różnych systemach chowu w przedsiębiorstwie rolnym |
Title | Profitability of milk production in different livestock keeping systems in an agricultural enterprise |
Słowa kluczowe | systemy chowu, koszty produkcji mleka, opłacalność produkcji mleka |
Key words | systems of livestock keeping, costs of milk production, profitability of milk production |
Abstrakt | W artykule określono opłacalność produkcji mleka przy różnych systemach chowu w przedsiębiorstwie rolnym. Zbadano kształtowanie się przychodów i kosztów produkcji mleka, nadwyżkę bezpośrednią wraz z amortyzacją na 1 krowę oraz na 100 l mleka, a także strukturę kosztów produkcji mleka dla systemu tradycyjnego i nowoczesnego. |
Abstract | The paper aims to analyze the organizational changes, introduction of new technology as well as profitability of milk production in different livestock keeping systems (traditional and modern) in the chosen agricultural enterprise. It shows that in the researched farm in both systems revenues as well as costs of the production increased. The dynamics of increase of income from sale was higher in the modern system then in traditional, accordingly 71% vs. 26%. In the modern system the dynamics of increase of production’s costs was much lower then in the traditional, i.e. 5% vs. 10%. Thus, the paper argues that the costs of production of 1 liter of milk in the modern system decreased, while in the traditional system increased. In both systems in the costs structure the highest share have costs of fodders, costs of heard renovation as well as labor costs. Introduction of new technology into the livestock keeping besides increase of profitability and decrease of labor-consumption is also important due to new and more strict requirement concerning sanitary standards and animal welfare. |
Cytowanie | Filipiak T., Ruchniewicz A. (2009) Opłacalność produkcji mleka przy różnych systemach chowu w przedsiębiorstwie rolnym.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 3: 284-292 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2009_n3_s284.pdf |
|
|
53. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2009 |
|
Łozowski M., Obstawski Z. Podstawy budowy Wspólnego Systemu Ubezpieczeń Rolnych w Unii Europejskiej
Autor | Mieczysław Łozowski, Zdzisław Obstawski |
Tytuł | Podstawy budowy Wspólnego Systemu Ubezpieczeń Rolnych w Unii Europejskiej |
Title | Foundations of creation the Common System of Agricultural Insurance in the European Union |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | W krajach europejskich wśród największych zagrożeń dla produkcji rolnej i infrastruktury produkcyjnej zaliczane są zewnętrzne warunki klimatyczno-środowiskowe, w tym: intensywność opadów atmosferycznych, niekorzystny rozkład temperatur, wilgotność, nasłonecznienie, i często z tym związany stopień nasilenia występowania chorób i szkodników roślin. Czynniki te powodują m.in. huragany, gradobicia, susze, pożary, powodzie i wymarznięcia, pożary i inne klęski żywiołowe. Jednocześnie wśród specjalistów trwa dyskusja dotycząca zdefiniowania nowych zagrożeń produkcji rolniczej. Należą do nich zagrażające nie tylko rolnictwu, z dużą dozą pewności wywołane przez człowieka zmiany klimatyczne oraz coraz częściej wymieniane jako duże ryzyko nierozpoznany wpływ manipulacji genetycznych na środowisko. Analiza dotychczas istniejących systemów ubezpieczeń rolnych wskazuje na duże różnice pomiędzy poszczególnymi krajami. Wskazane w artykule zagrożenia zdaniem autora wymagają stworzenia teoretycznych podstaw wspólnego programu ubezpieczeń sektora rolnego dla wszystkich krajów Unii Europejskiej. Chcąc odpowiednio zarządzać ryzykiem w rolnictwie należy uwzględniać dwie podstawowe strategie. Dotyczą one programów dywersyfikacji produkcji lub strategii dzielenia lub odstępowania ryzyka takich jak uczestnictwo w funduszach i ubezpieczeniach wzajemnych, ubezpieczeniach komercyjnych, kontraktach produkcyjnych, lub transakcjach terminowych. Wymienione instrumenty zwłaszcza ubezpieczenia stosowane w ramach spójnego programu ochrony rolnictwa przed skutkami katastrof naturalnych stanowią główny przedmiot zainteresowania niniejszego opracowania. Ubezpieczenie, zdaniem wielu specjalistów jest najlepszym narzędziem zarządzania ryzykiem. Rządy w wielu krajach wspierają powstawanie systemów ubezpieczanie upraw i zwierząt hodowlanych, traktując to jako formę subsydiów i wspierania rozwoju rolnictwa. Wtedy ubezpieczenie podstawowych upraw funkcjonują często jako ubezpieczenie obligatoryjne lub w powiązaniu z kredytami udzielanymi gospodarstwom rolnym, zarówno zwykłymi, jak i częściowo refundowanymi przez poszczególne rządy. Ponadto w wielu krajach corocznie są dekretowane i zarządzane przez rządy tak zwane fundusze klęskowe.. Zauważyć należy, że taka ingerencja w rynek ubezpieczeniowy może niekorzystnie wpływać na rozwój rynku produktów ubezpieczeniowych w rolnictwie. Uznając ważność omawianych problemów Unia Europejska w ramach wspólnej polityki rolnej tworzy podstawy przepisów ogólnych (zgodnych z umowami WTO), regulujących wparcie 1 W geograficznym oglądzie tych ryzyk poprzez tworzenie map ryzyka pomagają nowoczesne systemy w tym: dane plonów z bazy danych Eurostat REGIO, FADN (Sieci Danych Rachunkowości Rolniczej), modeli agrometeorologicznych oraz zdjęć satelitarnych. publiczne w tym obszarze mające ułatwić zarządzanie ryzykiem związanym z produkcję rolną. Jednym z tematów rozważań gremiów odpowiedzialnych z wspólna politykę rolną jest stworzenie założeń do odpowiednich strategii zarządzania ryzykiem i kryzysami w sektorze rolniczym. W marcu 2000 Unia Europejska przedstawiła zbiór przepisów o pomocy państwa, regulujący możliwości finansowania pomocy dla rolnictwa z państwowych budżetów. I tak m.in. w rozdziale 11 znajdują się przepisy o warunkach przyznawania środków budżetowych na usuwanie strat w produkcji rolnej spowodowanych anomaliami klimatycznymi. Wszelkie ustalenia i propozycje rozwiązań z pewnością przejdą do etapu realizacji w odniesieniu do całej Wspólnoty. Zwiastunem może być opracowana w 2006 r przez, Parlament Europejski rezolucja w sprawie zarządzania ryzykiem w sytuacjach kryzysowych w rolnictwie (2005/2053(IN1)). |
Abstract | External climatic and environmental conditions are considered the greatest threats for agricultural production and production infrastructure in European countries. They include intensity of atmospheric precipitation, unfavourable temperature distribution, humidity, sun exposure and, often connected with that, degree of occurrence of plant diseases and pests. Those factors cause, for example, hurricanes, hail, droughts, fires, floods, frosts and other natural disasters13. At the same time, there is a discussion among specialists concerning defining new threats to agricultural production. They include, posing threats not only to agriculture, to a large extent of certainty caused by man, climatic changes and, more and more often mentioned as a great risk, unrecognised influence of genetic manipulations on the environment. The analysis of existing agricultural insurance systems indicates big differences between individual countries. According to the author, the threats indicated in the article require creating theoretical foundations of the common insurance programme of the agricultural sector for all countries of the European Union. For proper management of risks in agriculture, two basic strategies should be taken into consideration. They concern programmes of production diversification or the strategy of sharing and transferring a risk such as participation in funds and mutual insurance, commercial insurance, production contracts, or futures market. The mentioned instruments, particularly insurances used within a consistent programme of protection of agriculture against effects of natural disasters, are the main subject of this study. Insurance, according to many specialists, is the best risk management tool. Governments in many countries support forming crop and livestock insurance systems, treating it as a form of subsidising and supporting the development of agriculture. Then the insurance of basic forms of crops often function as obligatory insurance or in connection with loans given to farms, both ordinary or partly refunded by individual governments. Moreover, so-called disaster funds are annually introduced and managed by governments in many countries. It should be noticed that such interference in insurance market may unfavourably influence the development of insurance products market in agriculture. Accepting the significance of the discussed problems, the European Union is creating, within the common agricultural policy, foundations of general provisions (in accordance with WTO agreements) regulating public support in this sector aiming at facilitation of risk management connected with agricultural production. One of the subject of considerations of circles responsible for the common agricultural policy is creating assumptions for appropriate strategies of risk and crisis management in the agricultural sector. In March 2000 the European Union presented a collection of regulations on the state support, regulating possibilities of financing assistance for agriculture from state budgets. In Chapter 11, for instance, there are provisions on conditions of granting budget means for removal losses in agricultural production caused by climatic anomalies. All decisions and proposals of solutions will certainly be carried out in relation to the whole Community. The herald may be the resolution prepared in 2006 by the European Parliament on risk management in crisis situations in agriculture (2005/2053(IN1)). |
Cytowanie | Łozowski M., Obstawski Z. (2009) Podstawy budowy Wspólnego Systemu Ubezpieczeń Rolnych w Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 2(51): 185-196 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2009_n51_s185.pdf |
|
|
54. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2009 |
|
Borecka A., Sowula-Skrzyńska E., Szumiec A. Dopłaty wyrównawcze do obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW) czynnikiem poprawy zyskowności niskodochodowych gospodarstw owczarskich
Autor | Anna Borecka, Elżbieta Sowula-Skrzyńska, Anna Szumiec |
Tytuł | Dopłaty wyrównawcze do obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW) czynnikiem poprawy zyskowności niskodochodowych gospodarstw owczarskich |
Title | Compensatory surcharges to less-favored areas (LFA) as a factor of profitability improvement of low-profitable sheep farms |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | Celem podjętych badań była ocena efektywności ekonomicznej oraz określenie roli dopłat wyrównawczych ONW w kształtowaniu dochodu gospodarstw owczarskich prowadzących produkcję w różnych warunkach przyrodniczych. W badanych obiektach obszary ONW w zależności od regionu stanowią od 51,22% do 78,37% ogółu użytków rolnych jakie posiadają gospodarstwa. Nie zależnie od regionu, w którym utrzymywano owce, sprzedaż żywca oraz innych produktów owczarskich w strukturze przychodów stanowiła zaledwie około 20 %.Zdecydowany wpływ na poprawę sytuacji ekonomicznej gospodarstw miały dopłaty wyrównawcze do obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania. Stanowiły one od 4,41 % w strukturze przychodów dla regionu południowego do 6,04 dla regionu północno – wschodniego. Analizując dochodowość gospodarstw, stwierdzono, iż dzięki dopłatom ONW dochody rolników wzrosły o około 29,56%.Reasumując należy podkreślić, iż uzyskiwane dopłaty oraz dotacje przez badane gospodarstwa w głównej mierze decydowały o dodatnim wyniku ekonomicznym prowadzonej działalności rolniczej. |
Abstract | The aim of the study was to evaluate the economic efficiency and the determination of compensatory surcharges to LFA in formation of incomes of sheep farms producing in different natural conditions. Areas LFA comprise 51,22-78,37% of total farmlands of studied objects. The sale of livestock and sheep products, independently form the region, comprise only 20% in the structure of incomes. Significant effect on improvement of economic situation of sheep farms had compensatory surcharges to less-favored areas (LFA) of management. They comprise from 4,41% in incomes structure of south region to 6,04% for north-east region. During the analysis of farm profitability it was stated that owing to LFA the farmers incomes increased to about 29,56%. Summing up it is necessary to point that obtained by studied farms compensatory surcharges and grants decided mainly of positive economic result of agricultural activity |
Cytowanie | Borecka A., Sowula-Skrzyńska E., Szumiec A. (2009) Dopłaty wyrównawcze do obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW) czynnikiem poprawy zyskowności niskodochodowych gospodarstw owczarskich.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 2(51): 225-233 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2009_n51_s225.pdf |
|
|
55. |
Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 2009 |
|
Borecka A., Sowula-Skrzyńska E. Poprawa sytuacji ekonomicznej gospodarstw produkujących żywiec wieprzowy poprzez wykorzystanie możliwości jakie daje funkcjonowanie w ramach grupy producenckiej
Autor | Anna Borecka, Elżbieta Sowula-Skrzyńska |
Tytuł | Poprawa sytuacji ekonomicznej gospodarstw produkujących żywiec wieprzowy poprzez wykorzystanie możliwości jakie daje funkcjonowanie w ramach grupy producenckiej |
Title | Improving the economic situation of pig livestock farms by taking advantage of the opportunities offered by producer group membership |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | Wspólna działalność w ramach grupy producenckiej ma na celu podniesienie efektywności produkcji oraz poprawienie konkurencyjności funkcjonowania gospodarstw rolnych na rynku. Dla wielu producentów rolnych, a szczególnie producentów żywca wieprzowego integracja jest szansę utrzymania się na rynku oraz osiągnięcia stabilnej i mocnej pozycji. W podjęto próbę zbadania i określenia zasad funkcjonowania grup producenckich w regionie Wielkopolski. Badaniami objęto producentów żywca wieprzowego uwzględniając efektywność ich działalności.. |
Abstract | Integration of agricultural producers into producer groups enjoys growing popularity in Poland. Producers join forces to increase production efficiency and improve market competitiveness of farms. For many agricultural producers, and especially pig producers, the integration offers a chance to stay in business and achieve a stable and strong market position. This paper explores the principles according to which producer groups operate in the Wielkopolska region. Pig producers and the efficiency of their businesses were investigated. Informacje o |
Cytowanie | Borecka A., Sowula-Skrzyńska E. (2009) Poprawa sytuacji ekonomicznej gospodarstw produkujących żywiec wieprzowy poprzez wykorzystanie możliwości jakie daje funkcjonowanie w ramach grupy producenckiej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 2(51): 297-306 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PEFIM_2009_n51_s297.pdf |
|
|
56. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2008 |
|
Gruziel K., Wasilewski M. Podatek rolny a podatek dochodowy . konsekwencje zmian dla gospodarstw rolniczych
Autor | Kinga Gruziel, Mirosław Wasilewski |
Tytuł | Podatek rolny a podatek dochodowy . konsekwencje zmian dla gospodarstw rolniczych |
Title | The farming and income tax in agricultural farms – consequences of changes |
Słowa kluczowe | podatek rolny, podatek dochodowy, indywidualne gospodarstwa rolnicze, FADN |
Key words | farming tax, income tax, agricultural individual farms, FADN |
Abstrakt | Przedstawiono koncepcję i konsekwencje finansowe zastąpienia podatku rolnego podatkiem dochodowym w indywidualnych gospodarstwach rolniczych. Badaniami objęto gospodarstwa rolnicze funkcjonujące w systemie FADN z regionu Mazowsze i Podlasie. Gospodarstwa klasyfikowano według kryterium powierzchni UR oraz typu rolniczego. |
Abstract | The elaboration presents the idea and consequences of replacement the farming tax with the income tax in agricultural farms of different types in .Mazowsze and Podlasie. region. It was ascertained that agricultural type as well as area of cropland in principle diversify dependences between previously existing charge of the tax farming and the possible income tax. In agricultural farms with the .Milk. type only in the smallest area group did not appear the income from the taxation, on the condition of introduction the allowance and exception tax. In remaining area groups with the same agricultural type the income tax was considerably higher from the farming tax. All farmers from agricultural .Granivores type of farms would pay the income-tax which was also considerably higher than the farming tax. In these farms was made a note of growing charge of the income-tax with relation to the farming tax, which goes together with decreasing area of cropland. Whereas in farms of .Mixed crops and livestock. agricultural type in most of area groups did not ascertain income from the taxation or the amount of farming tax was higher from the income tax. Together with introducing the income tax in agricultural farms it should be taken under consideration consequences for district budgets in investigated region. |
Cytowanie | Gruziel K., Wasilewski M. (2008) Podatek rolny a podatek dochodowy . konsekwencje zmian dla gospodarstw rolniczych .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 94, z. 2: 115-129 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2008_n2_s115.pdf |
|
|
57. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2008 |
|
Ziętara W. Wewnętrzne uwarunkowania rozwoju polskiego rolnictwa
Autor | Wojciech Ziętara |
Tytuł | Wewnętrzne uwarunkowania rozwoju polskiego rolnictwa |
Title | Internal conditions of development of Polish agriculture |
Słowa kluczowe | rolnictwo, gospodarstwa rolnicze, czynniki produkcji, zatrudnieni w rolnictwie, kierunki produkcji rolniczej |
Key words | agriculture, farm business, production factors, employment in agriculture, agricultural production orientation |
Abstrakt | Przedstawiono wewnętrzne uwarunkowania rozwoju rolnictwa w Polsce na tle wybranych krajów Europy zachodniej. Dokonano oceny zasobów ziemi. Wskazano, że w porównaniu do wybranych krajów powierzchnia użytków rolnych w przeliczeniu na jednego mieszkańca należy do wyższych w Europie. Zasoby pracy są również bardzo wysokie, zbyt wysokie w stosunku do potrzeb. Także wyposażenie w siłę pociągową jest wysokie. Aktualny poziom zasobów czynników produkcji to silne strony polskiego rolnictwa. Słabą stroną polskiego rolnictwa jest niska średnia powierzchnia gospodarstw rolnych, kilkakrotnie niższa niż w porównywanych krajach. Pozytywnym zjawiskiem jest wzrost udziału ziemi w gospodarstwach o większej powierzchni, powyżej 20 ha użytków rolnych. Stwierdza się terytorialne zróżnicowanie produkcji zwierzęcej. Następuje specjalizacja regionalna. Ponad 50% pogłowia krów i trzody chlewnej skupiona jest odpowiednio w pięciu i trzech województwach. |
Abstract | In the paper endogenous conditions for the development of agricultural sector in Poland in comparison with selected EU countries are discussed. It is indicated, that comparing to other countries area of agricultural land per capita is one of the highest in Europe. Large labor resources exceed the needs. Agriculture is well equipped with tractors. The present level of production factors can be considered as a strength of the sector. The weak point is a low, on average, farm size, several times lower than in the countries compared in the analysis. Increasing share of larger farms (above 20 ha) in the land use is a positive feature. Regional specialization and concentration in livestock production (over 50% of the total heard of cows and pigs is concentrated in five and three regions respectively) is stated. |
Cytowanie | Ziętara W. (2008) Wewnętrzne uwarunkowania rozwoju polskiego rolnictwa .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 94, z. 2: 80-94 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2008_n2_s80.pdf |
|
|
58. |
Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, 2008 |
|
Mańko S., Sass R., Sobczyński T. Zmiany poziomu zrównoważenia płynności finansowej w gospodarstwach rolniczych UE w latach 1989–2005
Autor | Stanisław Mańko, Roman Sass, Tadeusz Sobczyński |
Tytuł | Zmiany poziomu zrównoważenia płynności finansowej w gospodarstwach rolniczych UE w latach 1989–2005 |
Title | CHANGES IN BALANCING OF FINANCIAL LIQUIDITY IN THE EUROPEAN UNION’S AGRICULTURAL FARMS IN THE YEARS 1989–2005 |
Słowa kluczowe | |
Key words | |
Abstrakt | |
Abstract | The paper aims to analyze the changes in balancing of financial liquidity that took place in the European Union’s agricultural farms in the years 1989–2005. The comparative analysis was executed for chosen types of farms, namely: field crops (TF13), diary farms (TF41) and granivores livestock (TF50) based on current ratio. There were analyzed data collected by the EU Farm Accountancy Data Network. The results show that in analyzed period the average value of current ratio for chosen types of farms was at the level 2.5–4.5 comparing to 3.75–4.75 for all farms. Comparing only the chosen types of farms in 2005 the average values of their current ratio was very similar: 3.72–3.99, which is higher than recommended optimal value 1.5–2.0. However the current ratio values differs signify cantly among countries and were changing with no correlation. This did not allow to determine a trend for different types of farms in whole European Union. Regardless the type of farming low values of current ratio are observed in Denmark and Great Britain, the average values in Germany and France and the high values in Belgium, Italy, Portugal and Finland. The differences in current ratio between EU countries seams to be more significant than the differences between analyzed types of farming |
Cytowanie | Mańko S., Sass R., Sobczyński T. (2008) Zmiany poziomu zrównoważenia płynności finansowej w gospodarstwach rolniczych UE w latach 1989–2005.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 64: 5-22 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | EIOGZ_2008_n64_s5.pdf |
|
|
59. |
Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, 2008 |
|
Sobczyński T. Zmiany poziomu zrównoważenia gospodarstw rolniczych UE w latach 1989-2005 . implikacje dla Polski
Autor | Tadeusz Sobczyński |
Tytuł | Zmiany poziomu zrównoważenia gospodarstw rolniczych UE w latach 1989-2005 . implikacje dla Polski |
Title | Changes of agriculture’s sustainability level in countries of eEU-12 in years 1989-2005 and their implications for Poland |
Słowa kluczowe | koszty nawozów i pestycydów na jednostkę ziemi i plonu, obsada zwierząt, dochodowość ziemi i pracy, saldo dopłat i podatków, FADN |
Key words | fertilization and pesticides cost per land and crop unit, livestock density, land and work profitability, taxes and surcharges balance, FADN |
Abstrakt | Na podstawie danych europejskiego systemu FADN porównano zmiany poziomu zrównoważenia gospodarstw rolniczych byłej unijnej .dwunastki. (UE-12) w latach 1989-2005. W badanym okresie następowała poprawa zrównoważenia gospodarstw rolniczych w aspekcie przyrodniczo-środowiskowym. W aspekcie społecznoekonomicznym zwiększanie skali produkcji, wydajności roślin i zwierząt, a także produkcyjności i produktywności ziemi oraz pracy nie powstrzymywały spadku dochodów i konieczne było rosnące wsparcie dopłatami. Sytuacja ekonomiczna rolników w coraz większym stopniu była zależna od wsparcia podatników. |
Abstract | The paper aims to analyze changes of sustainability level in countries of UE12 in years 1989-2005 using data collected by European system of agricultural accountancy FADN. In the analyzed period the sustainability of farms was improving considering environmental and natural aspects. Fertilization costs per 1 ha of agricultural area or 1 dt of wheat were falling. Livestock density and grains. share in crops were also decreasing. Only fertilization and pesticides cost per land and crop unit ratios increased. In the same time production scale, crops and livestock output, land and labour profitability were growing. Unfortunately the labour and land profitability adjusted by taxes and surcharges balance declined. Farmers. economic condition has become even more dependent on support from tax payers. |
Cytowanie | Sobczyński T. (2008) Zmiany poziomu zrównoważenia gospodarstw rolniczych UE w latach 1989-2005 . implikacje dla Polski .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 94, z. 2: 106-114 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2008_n2_s106.pdf |
|
|
60. |
Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, 2008 |
|
Mroczek R. Wpływ wspólnej polityki rolnej, handlowej i strukturalnej UE na polski przemysł spożywczy na przykładzie sektorów wrażliwych
Autor | Robert Mroczek |
Tytuł | Wpływ wspólnej polityki rolnej, handlowej i strukturalnej UE na polski przemysł spożywczy na przykładzie sektorów wrażliwych |
Title | Impact of the Common Agricultural Policy and the EU commercial and structural policies on the Polish food industry, case study of the sensitive sectors |
Słowa kluczowe | rynek, zakłady przetwórcze, Unia Europejska, Wspólna Polityka Rolna, handel |
Key words | market, processing industry, European Union, Common Agricultural Policy, trade |
Abstrakt | Przystąpienie Polski do UE spowodowało szybkie zmiany dostosowawcze w polskim przemyśle spożywczym. Otwarcie dużego wspólnego rynku europejskiego, liczącego ponad 450 mln konsumentów, wystawiło zakłady przetwórcze na dużą konkurencję, stwarzając jednocześnie szansą zbytu dla ich produktów. Przestały obowiązywać bariery celne, a cena i jakość produktu oraz sprawność działania kadry zarządzającej stały się kluczowymi elementami w odniesieniu sukcesu na rynku. Od wejścia Polski do Unii kilkakrotnie wzrosła liczba zakładów przetwórstwa produktów zwierzęcych z uprawnieniami eksportowymi na poszerzony rynek europejski. Jest ich obecnie oko??o 1800. Eksport mięsa i jego przetworów, produktów mleczarskich i rybnych wzrósł z 2,8 mld zł w 2003 roku do około 7,9 mld zł w 2007 roku, tj. prawie 3-krotnie, pomimo umacniania się naszej waluty wzglądem euro. |
Abstract | Poland’s accession to the EU led to rapid adjustments in the Polish food sector. Opening the enormous common European market, with over 450 million consumers, forced the processing industry to face an extreme competition, while creating at the same time an increased outlet opportunity. Customs barriers ceased to stand in the way and the price and quality of products, as well as good management, became necessary key factors of achieving a market success. Since the Poland’s accession to the European Union the number of livestock products processing plants having an export licence for the extended European market has increased significantly. There are ca. 1800 such plants at the moment. Exports of meat and meat products as well as dairy and fish products increased from EUR 2.3 billion in 2003 to ca. EUR 7.9 billion in 2007, i.e. almost three times, despite the strengthening PLN against Euro. |
Cytowanie | Mroczek R. (2008) Wpływ wspólnej polityki rolnej, handlowej i strukturalnej UE na polski przemysł spożywczy na przykładzie sektorów wrażliwych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 4(19), z. : 319-325 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | PRS_2008_T4(19)_n_s319.pdf |
|
|