Wyniki wyszukiwania

Autor	Andrzej Tabeau
Tytuł	Influence of macro-economic growth, CAP reforms and biofuel policy on the Polish agri-food sector in 2007–2020
Title	Influence of macro-economic growth, CAP reforms and biofuel policy on the Polish agri-food sector in 2007–2020
Słowa kluczowe
Key words	agri-food products, CAP, Biofuel Directive, agricultural trade liberalization, CGE modeling
Abstrakt
Abstract	This paper presents the possible development scenario of the Polish agricultural sector till 2020. It also assesses the impact of macroeconomic growth, CAP reforms and worldwide policies towards the agriculture on this development. The scenario is build using an extended version of the Global Trade Analysis Project model GTAP which is a computable general equilibrium model of the world economy. The analysis shows that the growth of Polish agri-food sector observed after accession to the European Union will be prolonged in the future and will lead to an increase of agrifood sector incomes. However, it is expected that the positive trade balance in agri-food products will decrease significantly in consequence of the world trade liberalization and the EU policy stimulating biofuels production
Cytowanie	Tabeau A. (2009) .Scientific Journal Warsaw University of Life Sciences SGGW - Problems of World Agriculture, t. 6(21), z. : 88-97
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2009_T6(21)_n_s88.pdf

Autor	Robert Mroczek
Tytuł	Sektor mięsa czerwonego w Polsce po przystąpieniu do UE
Title	Red meat sector in Poland after the accession to the EU
Słowa kluczowe	sektor mięsa czerwonego, producenci żywca wieprzowego i wołowego, Unia Europejska, rolnictwo, przetwórstwo, Wspólna Polityka Rolna.
Key words	red meat sector, pig and cattle producers, European Union, agriculture, processing, Common Agricultural Policy
Abstrakt	Wspólna Polityka Rolna w niewielkim stopniu odziaływuje na rynek wieprzowiny oraz wołowiny w Polsce, pomimo tego, że dysponuje ona bogatym wachlarzem instrumentów. Zniesienie barier celnych po akcesji Polski do UE w maju 2004 roku zwiększyło wymianę handlową wieprzowiną oraz wołowiną głównie z krajami Wspólnoty, co wynikało przede wszystkim z naszych przewag cenowych, tak po stronie producentów, jak i przetwórców. Zyskali przede wszystkim producenci żywca wołowego, gdyż jego ceny po 2004 roku zaczęły rosnąć, tym samym zahamowany został regres w chowie bydła rzeźnego w Polsce. Postępują procesy koncentracji produkcji trzody chlewnej oraz bydła. W szybkim tempie duża grupa zakładów przetwórstwa mięsnego osiągnęła standardy produkcyjne zgodne z unijnymi.
Abstract	The Common Agricultural Policy has a minor impact on pork and beef market in Poland, though it has at its disposal a wide range of instruments. The abolition of customs barriers after the Polish accession to the EU in May 2004 increased the trade in pork and beef mainly with the European Community countries. This results, above all, from our price advantage, both on the side of producers, as well as on the side of processing plants. The producers of beef cattle acquired the greatest profits because after 2004 the price of beef started to grow, and thereby the regress in production of slaughter cattle in Poland was stopped. The process of concentrating the production of pigs and cattle is in progress. A large number of meat processing plants quickly achieved the production standards required in the EU
Cytowanie	Mroczek R. (2009) Sektor mięsa czerwonego w Polsce po przystąpieniu do UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 7(22), z. : 89-98
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2009_T7(22)_n_s89.pdf

Autor	Roman Rudnicki
Tytuł	Aktywność gospodarstw rolnych w zakresie pozyskiwania funduszy UE a poziom rozwoju rolnictwa – analiza przestrzenna według danych z biur powiatowych ARiMR
Title	Farmers’ activity in obtaining subsidies from the EU funds and the level of agricultural development – a spatial analysis in line with data provided by county branches of ARMA
Słowa kluczowe	gospodarstwa rolne, Plan Rozwoju Obszarów Wiejskich Sektorowy, Program Operacyjny „Restrukturyzacja i Modernizacja Sektora Żywnościowego oraz Rozwój Obszarów Wiejskich
Key words	farms, Rural Development Plan, Sectorial Operational Programme ‘Restructuring and Modernisation of the Food Sector and Rural Development’
Abstrakt	Artykuł dotyczy analizy przestrzennej ogólnego poziomu rolnictwa w Polsce oraz poziomu aktywności gospodarstw rolnych w zakresie pozyskiwania środków UE. Wyniki przedstawiono w formie średniej wartości znormalizowanej, a różnicę między nimi określono jako wskaźnik oddziaływania absorpcji funduszy UE na poziom rolnictwa. Przeprowadzona analiza wykazała, że pozytywne oddziaływanie środków UE na rolnictwo (poziom aktywności rolników był wyższy od poziomu rozwoju rolnictwa) szczególnie wyraźnie zaznacza się w województwach kujawskopomorskim, lubelskim, pomorskim i świętokrzyskim
Abstract	The article deals with a spatial analysis of the general condition of Polish agriculture and the level of farmers’ activity in obtaining subsidies from the EU funds. The results have been presented in the form of an average standardized value while the difference between them has been interpreted as an indicator of influence of the EU funds on the level of agricultural development. The analysis indicates that a positive influence of the EU funds on agriculture (farmers’ activity level exceeded the agricultural development level) was most conspicuous in the following voivodeships: Kuyavian-Pomeranian, Lublin, Pomeranian and Świętokrzyskie.
Cytowanie	Rudnicki R. (2009) Aktywność gospodarstw rolnych w zakresie pozyskiwania funduszy UE a poziom rozwoju rolnictwa – analiza przestrzenna według danych z biur powiatowych ARiMR.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 7(22), z. : 120-132
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2009_T7(22)_n_s120.pdf

Autor	Ludwik Wicki
Tytuł	Konkurencja odmian zagranicznych na polskim rynku nasiennym
Title	Competition from foreign varieties in the Polish seed market
Słowa kluczowe	konkurencja międzynarodowa, rynek nasion, udział w rynku, hodowla roślin
Key words	international competition, seed market, market shares, plant breeding
Abstrakt	Celem opracowania jest przedstawienie zmian znaczenia zagranicznych odmian roślin na polskim rynku nasiennym. Analizą objęto okres lat 1996-2008. Określono udział odmian zagranicznych w ogólnej liczbie odmian, a także udział tych odmian w powierzchni reprodukcji nasiennej. W analizowanym okresie udział odmian zagranicznych dynamicznie wzrastał z 5% w 1996 r. do 38% w 2008 r. Największe znaczenie miały one w takich gatunkach jak jęczmień ozimy i jary, pszenica ozima i ziemniaki, w których ich udział przekraczał 40%. Największy wzrost konkurencji odmian zagranicznych zaobserwowano po 2004 r., od kiedy możliwe stało się oferowanie w Polsce odmian nie wpisanych do polskiego rejestru odmian, ale wpisanych do Wspólnotowego Katalogu Odmian. Kreacje polskich hodowców zachowały dominującą rolę w takich gatunkach jak pszenżyto, żyto, owies i pszenica jara. Szybko postępujący i duży wzrost udziału odmian zagranicznych może doprowadzić do zapaści w polskiej hodowli, gdyż wielkość sprzedaży nasion jest podstawą do naliczania opłat finansujących prace w przedsiębiorstwach hodowlanych. Jednocześnie musi następować koncentracja hodowli pozwalająca na skonsolidowanie środków na hodowlę i marketing nasion.
Abstract	The paper aims to present how the plant varieties of foreign origin changed their share in the Polish seed market before and after EU accession. Changes in the period 1996-2008 were analyzed. They show that the number of foreign varieties of agricultural species increased significantly. In 1996 the share of foreign varieties was only 5% and it rose rapidly up to 38% in 2008. The foreign varieties play an important role in the Polish seed market, their share exceeding 40% in such species as winter and spring barley, winter wheat and potato. The inflow of foreign varieties was especially high after Poland’s EU accession in 2004, because since then offering CCA varieties in the Polish market have become possible. Polish varieties are still dominant in such species as triticale, rye, oat and spring wheat. The quickly increasing share of foreign varieties in Polish agriculture may cause problems with financing plant breeding activities in Poland because of lowering the amount of license fees. Polish enterprises in the plant breeding sector must concentrate their experimental and marketing activities to cope with the competition from foreign breeders.
Cytowanie	Wicki L. (2009) Konkurencja odmian zagranicznych na polskim rynku nasiennym.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 7(22), z. : 143-153
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2009_T7(22)_n_s143.pdf

Autor	Wiesława Cieślewicz
Tytuł	Elementy umiędzynarodowienia polskiego przemysłu rolno-spożywczego
Title	Elements of the internationalization of the Polish agricutural and food processing sector
Słowa kluczowe	internacjonalizacja, sektor rolno-spożywczy
Key words	internationalization, agri-food sector
Abstrakt	Sektor rolno-spożywczy ma bardzo duże znaczenie w internacjonalizacji polskiej gospodarki. Przystąpienie Polski do UE przyczyniło się do szybkiego wzrostu eksportu polskich produktów rolno-spożywczych na rynki Wspólnoty. W latach 2004-2007 żywność stanowiła średnio 9,6% eksportu oraz 6,5% importu Polski. Na rynki zagraniczne najwięcej sprzedają producenci głównych branż polskiego sektora rolno-spożywczego, tj. mięsnej, mleczarskiej oraz przetworów owocowych i owoców. Do głównych przyczyn branżowego zróżnicowania internacjonalizacji sektora rolnospożywczego w Polsce zalicza się wielkość konsumpcji na rynku wewnętrznym, pozycję na rynku światowym, wielkość popytu zagranicznego oraz warunki ekonomiczne transakcji z partnerami zagranicznymi
Abstract	The agricultural and food processing sector play a key role in the internationalization of Polish economy. Polish agri-food exports to the EU member countries quickly increased after the Polish accession to the EU. During the years 2004-2007, food and food products accounted on average for 9,6% of total exports and 6,5% of total imports in Poland. The biggest volume of sales in foreign markets has been reported for the major branches of the Polish agricultural and food sector, i.e. meat production, dairy industry as well as fruit and vegetable processing. The main reasons for branch diversification of the undergoing internationalization of Polish agricultural and food processing sector are the level of consumption in the domestic market, the strengthened position in the global market, the foreign demand level and the economic terms of transactions with foreign partners.
Cytowanie	Cieślewicz W. (2009) Elementy umiędzynarodowienia polskiego przemysłu rolno-spożywczego.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 8(23), z. : 34-40
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2009_T8(23)_n_s34.pdf

Autor	Andrzej Czyżewski, Piotr Kułyk
Tytuł	Konwergencja czy dywergencja mechanizmów wsparcia sektora rolnego?
Title	Convergence or divergence of the agriculture support regime?
Słowa kluczowe	polityka rolna, teoria konwergencji, globalizacja
Key words	agricultural policy, convergence theory, globalization
Abstrakt	Prowadzona od kilku dekad dyskusja wokół przekształceń w polityce wsparcia sektora rolnego, zarówno w ujęciu regionalnym jak i globalnym, koncentruje się także na problemie konwergencji wielkości wsparcia. W artykule analizujemy różne podejścia do procesów konwergencji, w tym także ujęcie ?-konwergencji i ?-konwergencji, oraz polityki wsparcia, wyznaczonej wielkością retransferów zgodnie z metodologią OECD, w odniesieniu do jednego aktywnego zawodowo w rolnictwie. Badania obejmowały lata 1986-2006 i dotyczyły grupy państw o zróżnicowanym poziomie rozwoju gospodarczego. Mimo występujących przesłanek będących efektem procesów liberalizacji i globalizacji gospodarki światowej, w tym porozumień w obszarze rolnictwa osiągniętych w ramach WTO, nie uzyskano potwierdzenia hipotezy o absolutnej konwergencji wielkości retransferów. Można natomiast mówić o ograniczonym charakterze występowania analizowanego zjawiska. Wskazuje to na fakt, iż w procesie globalizacji sektora rolnego nadal kluczowe znaczenie odgrywają polityki krajowe państw dominujących na rynku światowym.
Abstract	In the last few decades there has been much debate on the convergence theory of the general and the particular aspects of this process. It has, however, resulted in a lot of controversy, debate and confusion as to how one should measure and interpret the convergence. We show that misspecification sources need to be carefully taken into account. We have tested the hypothesis about convergence of the agricultural support policy both in the regional and global approach. We have analyzed two approaches to the convergence process, the so called ?-convergence and ?-convergence in the agricultural support policy. We measure the effects of a policy with the size of retransfer of economic surplus according to the OECD methodology. Research included years 1986-2006 and concerned a group of states, belonging to the OECD, with diverse levels of economic development. The research showed a limited character of the investigated phenomenon. In spite of the premises being an evidence of the effect of processes of liberalization and globalization of the world economy and the agreements in the area of agriculture reached within the framework of the WTO we did not confirm the hypothesis about an absolute convergence of the size of retransfers. We can observe only a regional conditional convergence which means the existence of several separable points of convergence. This shows that in the process of globalization of the farming sector still the key role play national policies of the states dominating in the world market.
Cytowanie	Czyżewski A., Kułyk P. (2009) Konwergencja czy dywergencja mechanizmów wsparcia sektora rolnego?.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 8(23), z. : 41-51
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2009_T8(23)_n_s41.pdf

Autor	Barbara Hadryjańska
Tytuł	Działalność prośrodowiskowa przedsiębiorstw mleczarskich po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej
Title	Environmental activities of dairy companies after Poland’s accession to the European Union
Słowa kluczowe	działania prośrodowiskowe, przedsiębiorstwa mleczarskie, polityka ekologiczna
Key words	environmental activities, dairy companies, ecological politics
Abstrakt	Polityka ekologiczna Unii Europejskiej, oparta w znacznej mierze o zasady zrównoważonego rozwoju, określa główne kierunki działań przedsiębiorstw produkcyjnych, w tym przedsiębiorstw sektora rolno-spożywczego. Przedsiębiorstwa mleczarskie w toku produkcji obciążają środowisko naturalne pod względem zanieczyszczenia zarówno atmosfery, jak i wód i gleby. Przedsiębiorstwa rodzime chcąc sprostać wymaganiom stawianym przez dyrektywy unijne muszą podejmować działania zmierzające do ekologizacji procesu produkcji, czyli do wprowadzania szeroko pojmowanych działań prośrodowiskowych w obrębie swojej jednostki. Przedsiębiorstwa mleczarskie po wstąpieniu Polski do UE takie działania zaczęły wdrażać.
Abstract	The ecological policy of European Union is in considerable grade based on the concept of sustainable development. It defines the main directions of industrial activities in this field, inclusive of enterprises in the agri-food sector. The dairy companies because of their production are polluting the natural environment with respect to the atmosphere, water and ground. The domestic companies have to make an effort leading to the ecologisation of production process, i.e. to initiate proenvironmental activities in their broad sense. This behaviour is connected with the necessity of adaptation to the requirements of the EU directives. The dairy companies began to implement these activities after Polish accession to the EU.
Cytowanie	Hadryjańska B. (2009) Działalność prośrodowiskowa przedsiębiorstw mleczarskich po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 8(23), z. : 75-84
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2009_T8(23)_n_s75.pdf

Autor	Barbara Kiełbasa
Tytuł	Ocena działalności inwestycyjnej przedsiębiorstw sektora rolno-spożywczego z uwzględnieniem wykorzystania funduszy europejskich
Title	Evaluation of investment activities of enterprises in the agri-food sector with respect to support from the European funds
Słowa kluczowe	przedsiębiorstwa, inwestycje, fundusze strukturalne, fundusze europejskie, bariery
Key words	enterprises, investment funds, structural funds, European funds, barriers
Abstrakt	Badaniem objęto 30 małych i średnich przedsiębiorstw sektora agrobiznesu, zlokalizowanych na obszarze województwa małopolskiego, regionu krakowskiego (miasto i gmina Kraków). Zatrudniają one do 25 osób. Większość pracowników zatrudnionych jest bezpośrednio w produkcji. Tylko 13% ankietowanych korzystało z dofinansowania w ramach Funduszy Strukturalnych. Główną barierą w pozyskaniu środków finansowych przez badane przedsiębiorstwa jest brak informacji oraz problemy przy sporządzaniu wniosków aplikacyjnych. Ankietowani przedsiębiorcy są mało aktywni i boją się ryzyka. Głównym źródłem czerpania informacji przez przedsiębiorców na temat Unii Europejskiej jest Internet oraz znajomi. Istotną barierą jest również sceptycyzm w odniesieniu do swoich szans i możliwości uzyskania dofinansowania.
Abstract	The study included 30 small and medium-sized firms in the agri-business sector, located in the Małopolska Province, the region of Cracow (Kraków city and municipality). These companies usually employ no more than 25 people. Most of employees work directly in production. Only 13% of respondents take advantage of support from the EU Structural Fund. The main barrier to obtaining a financial support by the enterprises is a lack of information and problems in preparing formal applications. Small entrepreneurs are not active and usually afraid of risk. The main source of information for entrepreneurs about the European Union is the Internet and friends. An important barrier is also a skepticism about their chances and possibilities of obtaining funding.
Cytowanie	Kiełbasa B. (2009) Ocena działalności inwestycyjnej przedsiębiorstw sektora rolno-spożywczego z uwzględnieniem wykorzystania funduszy europejskich.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 8(23), z. : 95-103
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2009_T8(23)_n_s95.pdf

Autor	Wiesława Lizińska
Tytuł	Wyzwania rynku unijnego wobec polskich eksporterów sektora rolno-żywnościowego
Title	Challenges of the EU market for Polish food processing sector exporters
Słowa kluczowe	rynek unijny, eksporterzy, sektor rolno-żywnościowy
Key words	EU market, exporters, food processing sector
Abstrakt	Celem głównym artykułu była próba przedstawienia wyzwań rynku unijnego wobec polskich eksporterów artykułów rolno-spożywczych. Wykorzystano wyniki badań przeprowadzonych w 2009 r. i w 2004 r. wśród 30 przedsiębiorstw woj. warmińsko-mazurskiego. Rynek unijny jest bardzo istotnym dla polskich eksporterów, o czy może świadczyć fakt bardzo dużego poziomu polskiego eksportu na rynki krajów unijnych. W 2009 r. największym wyzwaniem (60,0% odpowiedzi) dla eksporterów z woj. warmińsko-mazurskiego była konkurencja, natomiast w 2004 r. dostosowania do wysokich standardów unijnych (57,7% odpowiedzi). W obu okresach badawczych częściej były identyfikowane jednak korzyści wynikające z procesu integracji: w 2009 r. było to uproszczenie procedur w handlu (63,3% odpowiedzi), w 2004 r. wzrost sprzedaży (61,5% odpowiedzi). W związku z perspektywą przyjęcia wspólnej waluty eksporterzy najczęściej oczekują stabilizacji cenowej (93,3% odpowiedzi) oraz zmniejszenia kosztów transakcyjnych (66,6% odpowiedzi). Najważniejszą barierą w rozwoju handlu na rynkach zagranicznych są trudności związane z płatnościami za dostarczony towar (76,6% odpowiedzi).
Abstract	The aim of paper was to show the challenges which arise in the EU market for Polish exporters of agricultural and food products. Results of survey executed among 30 exporters from Warmińsko-Mazurskie region are presented. The EU market is very important for Polish exporters which is confirmed by a very high level of Polish exports to the EU member states. The main challenge for exporters from Warmińsko-Mazurskie region was in 2009 the market competition (60.0% answers) and in 2004 the adjustment to high union standards (57.7% answers). In both researched periods more often benefits following the integration were identified: in 2009 it was a simplification of commercial procedure (63.3% answers), in 2004 an increase of sales (61.5% answers). From the prospective acceptance of common European currency the exporters mostly expect price stabilization (93.3% answers) and decreases of transaction costs (66.6% answers). Difficulties related with payments for supplied commodity are the most important barrier for commercial development in foreign markets (76.6% answers).
Cytowanie	Lizińska W. (2009) Wyzwania rynku unijnego wobec polskich eksporterów sektora rolno-żywnościowego.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 8(23), z. : 116-123
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2009_T8(23)_n_s116.pdf

Autor	Maria Parlińska, Michał Wielechowski
Tytuł	Wpływ globalnego kryzysu finansowego na stan amerykańskiego i polskiego rolnictwa
Title	Impact of the global financial crisis on the U.S. and Polish agriculture
Słowa kluczowe	globalny kryzys finansowy, ceny żywności, produkty rolne
Key words	global financial crisis, food prices, agricultural products
Abstrakt	Głównym zamierzeniem artykułu było przedstawienie wpływu globalnego kryzysu finansowego na stan amerykańskiego i polskiego rolnictwa. Pomimo występujących trudności sektory te wydają się być bardziej odporne na niekorzystne zjawiska finansowe aniżeli inne gałęzie obydwu gospodarek.
Abstract	The main objective of the research was to present the impact of global financial crisis on the condition of the U.S. and Polish agriculture. Despite many difficulties these sectors seem to be more resilient to the unfavourable financial phenomena than the other branches of both economies
Cytowanie	Parlińska M., Wielechowski M. (2009) Wpływ globalnego kryzysu finansowego na stan amerykańskiego i polskiego rolnictwa.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 8(23), z. : 152-163
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2009_T8(23)_n_s152.pdf

Autor	Piotr Szajner
Tytuł	Ocena wpływu reformy systemu regulacji rynku cukru w Unii Europejskiej na polski przemysł cukrowniczy
Title	Impact assessment of the reform of EU sugar market regulations on the Polish sugar industry
Słowa kluczowe	cukier, przemysł cukrowniczy, reforma WPR, regulacja rynku
Key words	sugar, sugar industry, CAP reform, market regulation
Abstrakt	Celem analizy była próba oceny wpływu reformy systemu regulacji rynku cukru w UE na sytuację w polskim cukrownictwie. Analizę przeprowadzono w oparciu o dane statystyczne dotyczące sektora cukrowniczego w zakresie wyników produkcyjno-finansowych, z uwzględnieniem ramowych uwarunkowań prawnych. Reforma WPR miała zarówno korzystny jak i negatywny wpływ na sytuację krajowego sektora przemysłu cukrowniczego.
Abstract	An attempt is made of an assessment of the influence of sugar industry regulations in the EU on the Polish sugar industry. The analysis is based on statistical data concerning production and financial results as well as the legal framework concerning the sugar sector. The CAP reform has had both positive and negative influence on the situation in the Polish sugar industry.
Cytowanie	Szajner P. (2009) Ocena wpływu reformy systemu regulacji rynku cukru w Unii Europejskiej na polski przemysł cukrowniczy.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 8(23), z. : 182-191
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2009_T8(23)_n_s182.pdf

Autor	Roman Urban
Tytuł	Dostosowania polskiego przemysłu spożywczego do warunków Unii Europejskiej
Title	Adjustment of polish food industry to the European union requirements
Słowa kluczowe	przemysł spożywczy, integracja z UE, rynek krajowy, eksport, produkcja, inwestycje, struktura firm, wyniki finansowe
Key words	food industry, European integration, domestic market, export, production, investments, structure of companies, financial results
Abstrakt	Procesy dostosowawcze przemysłu spożywczego do gospodarki rynkowej dobrze przygotowały ten sektor do funkcjonowania na wspólnym rynku europejskim. Po wejściu Polski do UE nastąpiło przyspieszenie rozwoju produkcji i sprzedaży wyrobów przemysłu spożywczego. Był to efekt wzrostu dochodów ludności i rozwoju krajowego rynku żywności oraz bardzo wysokiego tempa wzrostu eksportu produktów rolno-spożywczych. Duża była aktywność inwestycyjna producentów żywności, do czego przyczyniło się wsparcie funduszami UE. Nastąpiła radykalna poprawa wyników i stanu finansowego przedsiębiorstw tego sektora. Nie spełniły się obawy o masowej upadłości firm krajowych i zagrożeniu importem żywności z rozwiniętych krajów UE.
Abstract	Due to adjustment processes to the market economy Polish food industry was very well prepared to operate at the Single European Market. After the accession to the EU the production of food products as well as their sale have accelerated. It resulted from a rise in personal incomes, development of domestic food market and from high growth rate of agri-food exports. Polish food producers showed intensive investment activities, which reflected the support out of the EU funds. Finally there was a distinct improvement financial results and economic performance of the sector. The previous threats concerning mass bankruptcies of the domestic companies and a peaking up agri-food imports from the EU turned false.
Cytowanie	Urban R. (2009) Dostosowania polskiego przemysłu spożywczego do warunków Unii Europejskiej.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 1: 7-15
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n1_s7.pdf

Autor	Jan Fałkowski, Agata Malak-Rawlikowska, Dominika Milczarek-Andrzejewska
Tytuł	Nowoczesne i tradycyjne kanały zbytu - determinanty i skutki wyboru sposobu sprzedaży mleka przez producentów w Polsce
Title	Modern and traditional marketing channels - incentives and effects of producer channel choice on polish dairy market
Słowa kluczowe	sektor mleczarski, restrukturyzacja, kanały dystrybucji, Polska
Key words	dairy sector, restructuring, distribution channels, Poland
Abstrakt	Integracja europejska - wraz z wprowadzeniem narzędzi Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) – była głównym czynnikiem stymulującym proces restrukturyzacji sektora mleczarskiego w ostatniej dekadzie. Przemiany, jakie wystąpiły po 1995 roku na poziomie gospodarstw rolnych dotyczyły nie tylko wielkości produkcji, ale również znaczenia poszczególnych kanałów sprzedaży. Celem opracowania jest analiza czynników wpływających na wybór nowoczesnego kanału sprzedaży przez producentów oraz skutków, jakie niesie on ze sobą dla sytuacji finansowej gospodarstw. Przeprowadzone badania pozwalają stwierdzić, że zmiana kanału sprzedaży z dostaw do punktu skupu na odbiór bezpośredni przez mleczarnię wpływa korzystnie na sytuację finansową gospodarstw. Wybór nowoczesnego kanału dostaw wydaje się być uwarunkowany bardziej przez czynniki zewnętrzne niż wewnętrzne gospodarstwa. To nie kapitał ludzki ani posiadane zasoby czynników produkcji, a dostęp do kapitału zewnętrznego pozwala na konieczne dostosowania. Specyfika sektora mleczarskiego w Polsce daje lepsze szanse na rozwój mniejszych podmiotów produkcyjnych niż w krajach o bardziej skoncentrowanej produkcji, w których takie gospodarstwa nie miałyby szans na przetrwanie.
Abstract	The EU accession and integration process - including CAP implementation - has been the most important driving force behind dairy sector restructuring in Poland in the last decade. Simultaneously to changes taking place in production sphere new trends have been observable with respect to milk usage and marketing channel choices made by farmers. The main purpose of the article was analysis concerning determinants of market channel choices of dairy farmers and impacts of these choices on the farms’ financial situation. It was found that changing the marketing channel from deliveries to the collection point (traditional channel) for direct milk collection at the farm (modern channel) positively affects farms’ financial situation. Entering the modern marketing channel seems to be conditioned by the exogenous rather than endogenous factors. Neither human capital nor households’ initial physical assets are the decisive factors. It is rather access to funds that would allow for undertaking necessary adjustments. Given that farms’ financial capital endowments are limited, the marketing channel choice is crucially dependent on having access to external funds.
Cytowanie	Fałkowski J., Malak-Rawlikowska A., Milczarek-Andrzejewska D. (2009) Nowoczesne i tradycyjne kanały zbytu - determinanty i skutki wyboru sposobu sprzedaży mleka przez producentów w Polsce.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 1: 109-120
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n1_s109.pdf

Autor	Andrzej Parzonko, Nataliya Sulyma
Tytuł	Stan i kierunki zmian na rynku mleka Ukrainy
Title	Directions for change of the Ukrainian dairy market
Słowa kluczowe	produkcja i przetwórstwo mleka, tendencje zmian na rynku mleka Ukrainy
Key words	milk production, milk procession, the tendencies of change on the Ukrainian milk market
Abstrakt	Celem artykułu jest przedstawienie zmian na rynku mleka Ukrainy w latach 2000-2008 oraz prezentacja tendencji jego rozwoju. Produkcja mleka ustabilizowała się po wyraźnym spadku w latach dziewięćdziesiątych. Odbywa się ona głównie w gospodarstwach chłopskich, dysponujących 1-2 krowami. Gospodarstwa farmerskie wycofują się z tej produkcji. Następuje proces koncentracji w przemyśle mleczarskim, głównie przez przejmowanie rodzimych przedsiębiorstw przez kapitał zagraniczny (głównie rosyjski). Zwiększa się eksport produktów mlecznych z Ukrainy, głównie sera. Szacuje się, że w 2009 roku Ukraina znajdzie się w grupie państw o największym eksporcie produktów mlecznych na świecie (w pierwszej piątce).
Abstract	The article focuses on the Ukrainian dairy market and is analyzing and outlining the tendencies for change that has been evident in the years 2000-2008. It shows that milk production tends to stabilizing after the noticeably decrease since 1990th . The Ukrainian dairy industry continues to rely on Ukrainian households for supplying the majority of raw milk. Currently 1-2 of dairy cows are kept in private households. Some agricultural farmers gave up their livestock breeding business and started with crop production. The process of milk processing sector concentration is taken place (mainly as a result of foreign ownership alliances building). The export of dairy products from Ukraine (mainly the export of cheese) has been growing over the 2000-2008. It is expected that in 2009 Ukraine will take the 5-th place among the most important exporters of milk products in the world.
Cytowanie	Parzonko A., Sulyma N. (2009) Stan i kierunki zmian na rynku mleka Ukrainy.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 1: 130-140
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n1_s130.pdf

Autor	Andrzej Czyżewski
Tytuł	Potrzeba badań makroekonomicznych w gospodarce żywnościowej
Title	The need of macroeconomic research in the agricultural sector
Słowa kluczowe	gospodarka żywnościowa, sektor rolno-żywnościowy, makroekonomia, polityka monetarna i fiskalna, model przepływów międzygałęziowych
Key words	agricultural economics, agri-food sector, macroeconomy, monetary and fiscal options, input-output model
Abstrakt	Celem głównym rozważań jest pokazanie współzależności makroekonomicznych decydujących o rozwoju sektora rolno-żywnościowego. Mają one charakter teoretyczno- metodyczny. Cele szczegółowe polegają na określeniu znaczenia związków i współzależności makroekonomicznych w gospodarce żywnościowej. Są one realizowane przez omówienie ogólnej problematyki wpływów i skutków ubocznych w badaniach ekonomicznych, jak też określenie uniwersalnych przesłanek tych badań. Dotyczą zarówno otoczenia makroekonomicznego, istotnego dla rozwoju sektora rolno-żywnościowego, jak też identyfikacji podstawowych relacji wskaźnikowych. Ponadto, opracowanie przedstawia obszary uwarunkowań makroekonomicznych badanego sektora, wiążąc je z oddziaływaniem opcji monetarnej i fiskalnej na sytuację bieżącą gospodarki żywnościowej i perspektywy jej rozwoju. Przedstawia także model przepływów międzygałęziowych jako użyteczny do prowadzenia badań w tym zakresie. Rozważania kończy indeks problemów, które wymagają badań makroekonomicznych w odniesieniu do gospodarki żywnościowej. Mogą być one zrealizowane z zastosowaniem wskazanych przesłanek, wskaźników i metod realizacji.
Abstract	The main aim of the paper is to present the macroeconomic relations influencing the development of agricultural sector. The nature of the survey is rather theoretical and methodical. Particular aims concern defining the importance of macroeconomic relations and dependences in agricultural sector. These aims are going to be accomplished through discussion about influences and side effects in economic research, as well as through defining some general determinants of this research. They concern both macroeconomic environment, which is so important for the development of agricultural sector, and identification of basic index relations. In the second part of the paper, author presents macroeconomic determinants of surveyed sector and relates them with the influence of monetary and fiscal options on the contemporary situation of the agricultural sector and development perspectives. He presents also an input-output model, which seems to be very useful in these research. The paper is completed with the list of other macroeconomic problems, which should become an object of macroeconomic research in relation to the agricultural sector. They might be implemented with the use of presented determinants, indices and methods.
Cytowanie	Czyżewski A. (2009) Potrzeba badań makroekonomicznych w gospodarce żywnościowej .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 2: 9-21
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n2_s9.pdf

Autor	Aldona Mrówczyńska-Kamińska, Walenty Poczta
Tytuł	Przepływy materiałowe w sektorze rolno-żywnościowym w Polsce w świetle modelu przepływów międzygałęziowych
Title	The input-output analysis in agri-food sector in Poland
Słowa kluczowe	kluczowe: agrobiznes (sektor rolno-żywnościowy), przepływy międzygałęziowe, zaopatrzenie materiałowe, produkcja globalna
Key words	agribusiness (agri-food sector), the intup-output analysis, material supply, global production
Abstrakt	Opracowanie ukazuje wielkości i struktury przepływów materiałowych w sektorze rolno-żywnościowym w Polsce w świetle modelu przepływów międzygałęziowych. Analiza współzależności między poszczególnymi agregatami agrobiznesu wykazała, że w Polsce w dalszym ciągu w rolnictwie i przemyśle spożywczym dominujące znaczenie odgrywa produkcja surowców wewnątrz tych sektorów, czyli obrót wewnętrzny. Sektor rolno-żywnościowy w Polsce znajduje się we wczesnym stadium przeobrażeń w kierunku nowoczesności. W zaopatrzeniu materiałowym agrobiznesu przede wszystkim musi wzrosnąć rola sfery pierwszej, w tym głównie sektora usługowego. Głównym warunkiem przeprowadzenia zmian w tym zakresie w Polsce, jest przede wszystkim wzrost gospodarczy i objęcie polskiego sektora rolno-żywnościowego instrumentami WPR UE.
Abstract	The objective of the article was to analyze the volume and the structure of inputs-outputs in agrifood sector in Poland. The analysis of the interdependence of the agribusiness aggregates shows that in Polish agriculture and food industry the internal production is still of the highest importance. The agrifood sector in Poland is on the early step of development. In material supply of agribusiness the importance of the first sphere, especially services, ought to increase. The main condition to change the situation in Poland is to generate economic growth and be able to benefit from the CAP instruments.
Cytowanie	Mrówczyńska-Kamińska A., Poczta W. (2009) Przepływy materiałowe w sektorze rolno-żywnościowym w Polsce w świetle modelu przepływów międzygałęziowych.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 3: 9-19
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n3_s9.pdf

Autor	Ludwik Wicki
Tytuł	Procesy koncentracji w hodowli roślin w Polsce
Title	Concentration changes on seed market in Poland
Słowa kluczowe	koncentracja hodowli roślin, koncentracja odmian, współczynnik Giniego, C4, HHI
Key words	words: plant breeding concentration, varieties concentration, Gini coefficient, C4, HHI
Abstrakt	Celem opracowania jest określenie stopnia koncentracji na polskim rynku nasiennym. Posłużono się wskaźnikami koncentracji CRn, HHI oraz Giniego. Analizą objęto okres 1994-2008. Stwierdzono, że konkurencja na rynku nasiennym wzrasta ze względu na rosnąca liczbę odmian w doborze, ale zmiany w koncentracji uwzględniające udziały odmian w rynku były małe. Poziom koncentracji polskiego rynku nasiennego według gatunków uwzględniający udziały poszczególnych hodowców także malał, ale w polskiej hodowli roślin zachodziły procesy koncentracji, które doprowadziły do dominacji pojedynczych firm w hodowli określonego gatunku. Wzrost konkurencji na rynku wiązał się więc z koncentracją i specjalizacją w polskiej hodowli roślin. Mimo to udział polskich firm w rynku malał ze względu na znaczne ograniczenie popytu na nasiona.
Abstract	This paper presents results of estimates of concentration changes on Polish seed market in 1994- 2008. Series of CR4, Herfindahl and Gini indices were employed to ascertain the level of concentration. The results gained shows that the concentration was significantly lower for important agricultural species such as wheat, barley and potato. For other crops concentration level do not decrease significantly in spite of that the number of varieties rose twice during last 15 years. The concentration of the breeders also lower significantly, but only in important agricultural species. In Polish breeding sector it was observed that it becoming be strongly concentrated in last years, with two dominating breeders groups. Though concentration in Polish breeding sector is much higher, the economic strength of the Polish breeders weakened because of limitation of certified seed use in Polish agriculture and competition of foreign breeders.
Cytowanie	Wicki L. (2009) Procesy koncentracji w hodowli roślin w Polsce.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 3: 28-40
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n3_s28.pdf

Autor	Emilia Stola
Tytuł	Znaczenie podaży pieniądza w działalności kredytowej banków komercyjnych
Title	Meaning of money supply in commercial banks lending activity
Słowa kluczowe	banki komercyjne, elastyczny pieniądz, kredyty bankowe
Key words	commercial banks, money supply, bank.s credits
Abstrakt	W opracowaniu określono zależności pomiędzy kształtowaniem się wielkości podaży pieniądza, a poziomem udzielonych kredytów przez banki komercyjne w Polsce, oraz dokonano identyfikacji cech wpływających na poziom podaży pieniądza. Na podstawie analizy prostej regresji liniowej i regresji wielorakiej oraz analizy wariancji, potwierdzono statystyczną istotność zależności pomiędzy wzrostem wolumenu udzielonych kredytów, a zwiększeniem się poziomu podaży pieniądza.
Abstract	The aim of elaborations was determination of dependence among forming of money supply, and level of loans in commercial banks in polish banking sector. The elaborations presents also identification of factors which have influence on level of money supply. the research in this range shows statistic irrelevance of dependence incrementation between volume of credits and money supply.
Cytowanie	Stola E. (2009) Znaczenie podaży pieniądza w działalności kredytowej banków komercyjnych.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 3: 41-48
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n3_s41.pdf

Autor	Joanna Baran
Tytuł	Parametryczne i nieparametryczne metody badania efektywności skali spółdzielni mleczarskich
Title	Parametric and non-parametric methods used to measure scale efficiency of dairy cooperatives
Słowa kluczowe	efektywność skali, spółdzielnie mleczarskie, metoda DEA, funkcja produkcji
Key words	scale efficiency, dairy cooperatives, DEA method, production function
Abstrakt	W artykule przedstawiono analizę efektywności skali polskich spółdzielni mleczarskich w latach 2004-2006 z wykorzystaniem funkcji produkcji oraz metody Data Envelopment Analysis (DEA). Przeprowadzone badania na próbie 170 obiektów z zastosowaniem funkcji Cobba-Douglasa wskazały na występowanie rosnących korzyści skali w całym sektorze mleczarskim. Zastosowanie metody DEA potwierdziło, że większość badanych spółdzielni charakteryzowała się rosnącymi korzyściami skali produkcji.
Abstract	This paper presents parametric and non-parametric methods used to measure scale efficiency. As the parametric method the author applied Cobb-Douglas production function, and as the non-parametric . DEA method. The analysis based on 170 dairy cooperatives shows increasing returns to scale in the Polish dairy sector. This analysis confirmed earlier conclusions of literature.
Cytowanie	Baran J. (2009) Parametryczne i nieparametryczne metody badania efektywności skali spółdzielni mleczarskich.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 3: 97-106
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n3_s97.pdf

Autor	Andrzej Parzonko
Tytuł	Główne czynniki oddziałujące na zmiany ekonomiczno-organizacyjne w polskich gospodarstwach mlecznych w latach 1989-2009
Title	Main factors influence on economic-organizational change in polish milk farms in 1989-2009
Słowa kluczowe	produkcja mleka, ekonomika produkcji mleka, skala produkcji, ceny mleka w skupie
Key words	milk production, milk production economics, production scale, milk producer prices
Abstrakt	Lata 1989-2009 to czas głębokich przemian w polskiej gospodarce i sektorze mlecznym. Po okresie załamania się produkcji i skupu mleka w latach 1990- 1995, stopniowo produkcja i przetwórstwo mleka zaczęło się odbudowywać. Nastąpiła poprawa konkurencyjności cenowej mleka w stosunku do innych produktów rolniczych. Najbardziej korzystnym okresem w tym aspekcie był 2005 rok. Największy wpływ na proces zmian w gospodarstwach mlecznych miały mleczarnie, głównie przez sposób ustalania cen za mleko
Abstract	Last 20 yarest there’ve been observed diminishing changes in Polish economy and the milk sector. After period decrease of milk production in years 1990-1995, gradually the production and the processing of milk started rebuilding. The price competitiveness of milk began improving in relation to different products. Year 2005 was the most profitable period for milk production. Creameries the most influenced on change in milk farms. They influenced the way of calculating for milk the price.
Cytowanie	Parzonko A. (2009) Główne czynniki oddziałujące na zmiany ekonomiczno-organizacyjne w polskich gospodarstwach mlecznych w latach 1989-2009.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 3: 225-235
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n3_s225.pdf