Wydział Nauk Ekonomicznych SGGW w Warszawie

Lp.

Autor / Tytuł

Strony

Pobierz
Full text

Runowski H. Wojciech Ziętara jako naukowiec, wychowawca i człowiek

11-19

Bagieński S. Zasób organizacyjny rolniczej spółdzielni produkcyjnej - studium przypadku

20-29

Binderman Z., Borkowski B., Szczesny W. Metody wizualizacji danych w analizie zmian poziomu i profilu konsumpcji w krajach UE

Autor	Zbigniew Binderman, Bolesław Borkowski, Wiesław Szczesny,
Tytuł	Metody wizualizacji danych w analizie zmian poziomu i profilu konsumpcji w krajach UE
Title	Visualization methods of data in analysis of consumption level and profile in EU countries
Słowa kluczowe	wizualizacja danych wielowymiarowych, gradacyjna analiza danych, wykresy radarowe
Key words	visualization of multivariate data, grade correspondence analysis GCA, radar measures
Abstrakt	W opracowaniu omówiono wykorzystanie dwóch metod do wizualizacji danych o wielu cechach. Rozpatrywano metody radarowe i gradacyjną analizę danych (GCA). Materiałem empirycznym były dane dotyczące rocznego spożycia 13 grup produktów w kg na osobę w Polsce i w krajach UE w latach 1961-2007. Przeprowadzona analiza wykazała dużą przydatność tych metod do badań zróżnicowania struktury spożycia w krajach UE w latach 1961-2007.
Abstract	Studies have confirmed the usefulness of methods of multidimensional analysis in the research into differentiation of consumption structure in EU countries between 1961 and 2007. Radar methods based on the area of a polygon that illustrates multi-feature objects and gradient indices of dependency have proven to be very useful in determining the level of differentiation of consumption structure in a area-centered perspective. Studies have shown a large differentiation of consumption structure territorial-wise in both amount and consumption profile. This differentiation time-wise was diminishing between groups of EU countries. A slow process of “becoming similar” of historically and demographically shaped, differentiated consumption structure and profile is taking place.
Cytowanie	Binderman Z., Borkowski B., Szczesny W. (2010) Metody wizualizacji danych w analizie zmian poziomu i profilu konsumpcji w krajach UE.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 30-42
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s30.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2010.97.3.30

30-42

Cieślik J., Żmija J. Sytuacja ekonomiczna gospodarstw mlecznych w województwie małopolskim

Autor	Jerzy Cieślik, Janusz Żmija,
Tytuł	Sytuacja ekonomiczna gospodarstw mlecznych w województwie małopolskim
Title	Economic situation of dairy farms in Malopolska district
Słowa kluczowe	produkcja mleka, gospodarstwo mleczne, dochód z rodzinnego gospodarstwa rolnego
Key words	milk production, dairy farms, farms income
Abstrakt	Na podstawie danych z 57 gospodarstw rolnych położonych w różnych częściach woj. małopolskiego, specjalizujących się w produkcji mleka przedstawiono kształtowanie się dochodów rolniczych w 2009 roku. Dochody z rodzinnych gospodarstw rolnych zaprezentowano dla trzech grup gospodarstw wydzielonych według liczebności utrzymywanych krów mlecznych. Dochody przedstawiono w przeliczeniu na gospodarstwo, na osobę pełnozatrudnioną nieopłaconą oraz na 1 ha użytków rolnych. Sytuacja dochodowa gospodarstw mlecznych uwarunkowana była skalą produkcji. Im większa skala była produkcja mleka, tym wyższe dochody osiągały gospodarstwa. Wraz ze skalą produkcji rosła dochodowość ziemi oraz opłata pracy. Dochód zbliżony do parytetowego osiągały gospodarstwa z grupy 10-20 krów.
Abstract	Based on 57 investigated individual dairy farms of Malopolska district 3 groups of farms with different scale of production were determined. The first included farms with 2-5 milk cows, the second 5-15 milk cows and the third 10-20 milk cows. The work efficiency of employees (FWU) was determined by net added value of production. In the farms of the highest scale of production that value was more than two and a half higher than in the farms from group one and two. Also the value of income was determined according to production groups. The profit for the farms from the first group was about 9.2 thousand PLN, the second – 9.9 thousand PLN and in the third group – the biggest scale of production, it was 24.9 thousand PLN.
Cytowanie	Cieślik J., Żmija J. (2010) Sytuacja ekonomiczna gospodarstw mlecznych w województwie małopolskim.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 43-50
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s43.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2010.97.3.31

43-50

Czudec A., Zając D. Znaczenie programu rolnośrodowiskowego we wdrażaniu form wielofunkcyjnego rolnictwa

Autor	Adam Czudec, Dariusz Zając,
Tytuł	Znaczenie programu rolnośrodowiskowego we wdrażaniu form wielofunkcyjnego rolnictwa
Title	Agri-environmental programme enforcement as a form of multifunctional agriculture
Słowa kluczowe	wielofunkcyjność rolnictwa, program rolno-środowiskowy, region południowo-wschodniej Polski
Key words	multifunctionality of agriculture, agri-environmental programme, south-eastern region of Poland
Abstrakt	W opracowaniu przeprowadzono analizę zasobów czynników wytwórczych i wyników ekonomicznych gospodarstw rolnych realizujących program rolnośrodowiskowy w regionie południowo-wschodniej Polski. Z badań wynika, że gospodarstwa realizujące program rolnośrodowiskowy dysponowały znacznie większymi zasobami ziemi rolniczej niż typowe w tym regionie gospodarstwa rolne, a ponadto charakteryzowały się relatywnie dużą siłą ekonomiczną, mierzoną wielkością ESU. Ponadto gospodarstwa te są dość mocno zróżnicowane w zależności od rodzaju realizowanego pakietu rolnośrodowiskowego. Najsilniejsze związki z rynkiem miały gospodarstwa realizujące pakiet z zakresu ochrony gleb i wód, najsłabsze zaś gospodarstwa z ekstensywną uprawą łąk i pastwisk.
Abstract	The paper analyses the manufacturing resource base and the economic results of agricultural farms taking part in the agri-environmental programme in the south-eastern region of Poland. The results show that farms which have taken part in the agri-environmental programme have much larger resources of agricultural land at their disposal than typical farms in the region, not to mention their relatively higher economic power, assessed on the basis of ESU index. Furthermore, the farms are highly diversified depending on the agri-environmental scheme they have entered. The farms following the land and water conservation scheme evidence the highest dependence on market, contrary to the those taking part in the extensive cultivation of grazing lands.
Cytowanie	Czudec A., Zając D. (2010) Znaczenie programu rolnośrodowiskowego we wdrażaniu form wielofunkcyjnego rolnictwa.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 51-60
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s51.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2010.97.3.32

51-60

Czyżewski A., Smędzik K. Efektywność techniczna i środowiskowa gospodarstw rolnych w Polsce według ich typów i klas wielkości w latach 2006-2008

Autor	Andrzej Czyżewski, Katarzyna Smędzik,
Tytuł	Efektywność techniczna i środowiskowa gospodarstw rolnych w Polsce według ich typów i klas wielkości w latach 2006-2008
Title	Technical and environmental efficiency of farms in Poland in the years 2006-2008, according to their types and sizes
Słowa kluczowe	efektywność techniczna, efektywność środowiskowa, gospodarstwa rolne w Polsce, analiza obwiedni danych (DEA)
Key words	technical effectiveness, environmental effectiveness, farms in Poland, Data Envelopment Analysis (DEA)
Abstrakt	W opracowaniu podjęto próbę określenia relatywnych różnic w stopniach efektywności technicznej i środowiskowej gospodarstw rolnych w Polsce w latach 2006-2008, pogrupowanych według typów produkcyjnych i wielkości wyrażonej w hektarach. Na podstawie przeprowadzonych badań udowodniono najwyższą dochodowość i stopień zrównoważenia środowiskowego produkcji prowadzonej w gospodarstwach wyspecjalizowanych w uprawach ogrodniczych, chowie trzody chlewnej i drobiu. Wykazano znaczny wpływ dopłat do działalności operacyjnej na efektywność środowiskową i techniczną gospodarstw wyspecjalizowanych w chowie zwierząt ziarnożernych i krów mlecznych. Wyższy stopień rozbieżności pomiędzy wskaźnikami efektywności technicznej i środowiskowej wystąpił w przypadku gospodarstw pogrupowanych według klas wielkości. Zaskakujący okazał się fakt, że małe gospodarstwa wykazywały relatywnie wysoki stopień efektywności technicznej i środowiskowej.
Abstract	This article attempts to determine the relative differences in degrees of technical and environmental efficiency of farms in Poland, grouped by type and size of production, expressed in hectares in the period 2006-2008. As the result of the analysis show, the highest level of profitability of production and environmental sustainability of production conducted in farms specialized in horticultural crops, rearing pigs and poultry was determined. Major impact of charge to operating activity on environment and technical efficiency of farms specialized in farming grain eating livestock and dairy cows has been shown. A higher degree of divergence between the indicators of technical and environmental efficiency occurred in the case of farms grouped according to the size. Surprisingly, the smallest farms showed the highest degree of technical and environmental efficiency, the lowest values of these indicators were obtained by the largest holdings.
Cytowanie	Czyżewski A., Smędzik K. (2010) Efektywność techniczna i środowiskowa gospodarstw rolnych w Polsce według ich typów i klas wielkości w latach 2006-2008.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 61-71
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s61.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2010.97.3.33

61-71

Daniłowska A. Zadłużenie jednostek samorządu terytorialnego w Polsce w latach 2005-2009 ze szczególnym uwzględnieniem gmin wiejskich

Autor	Alina Daniłowska,
Tytuł	Zadłużenie jednostek samorządu terytorialnego w Polsce w latach 2005-2009 ze szczególnym uwzględnieniem gmin wiejskich
Title	Local self-government entities debt with the focus on rural communes
Słowa kluczowe	jednostka samorządu terytorialnego, zadłużenie, kredyt, obligacja komunalna, inwestycja infrastrukturalna
Key words	local government, debt, credit, municipal bond, infrastructural investment
Abstrakt	Celem opracowania jest określenie poziomu, struktury i przyczyn oraz źródeł zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego (JST) w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem tego problemu w gminach wiejskich. Z przeprowadzonej analizy wynika, że poziom zadłużenia gmin wiejskich, podobnie jak ogółu JST, rośnie systematycznie. Szczególnie wysoki wzrost odnotowano w 2009 r., co należy wiązać z finalizacją wielu umów na realizację inwestycji z wykorzystaniem środków unijnych. Gminy wiejskie w mniejszym stopniu niż pozostałe JST korzystają z pozyskania środków za pomocą emisji papierów wartościowych, chociaż obserwuje się systematyczną poprawę w tym zakresie. Cechą charakterystyczną zadłużenia gmin wiejskich na tle pozostałych gmin i JST ogółem jest znikomy udział w zadłużeniu wobec instytucji zagranicznych.
Abstract	The aim of the paper is to evaluate the scope, structure, causes and sources of local self-government entities debt in Poland with especial focus on debt of rural communes. The analysis showed that scope of rural communes debt increased noticeably during examined period as well the debt of other local self-government entities. Extremely high increase was observed in the year 2009. It resulted from the realization infrastructural investments co financed with the EU funds. Rural communes used the communal bonds as a source of financing much more rarely than other kinds of local self-government entities. The low share of foreign debt is the other remarkable feature of rural communes debt.
Cytowanie	Daniłowska A. (2010) Zadłużenie jednostek samorządu terytorialnego w Polsce w latach 2005-2009 ze szczególnym uwzględnieniem gmin wiejskich.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 72-80
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s72.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2010.97.3.34

72-80

Drelichowski L. Uwarunkowania logistyczno-organizacyjne i technologiczne budowy produkcyjno-dystrybucyjnych sieci dla produktów ekologicznych

Autor	Ludosław Drelichowski,
Tytuł	Uwarunkowania logistyczno-organizacyjne i technologiczne budowy produkcyjno-dystrybucyjnych sieci dla produktów ekologicznych
Title	Logistic, organizational and technological circumstances for building distribution and production networks of ecological products
Słowa kluczowe	produkty ekologiczne, przewaga konkurencyjna, bazy logistyczne, sieci produktów ekologicznych
Key words	ecological products, competitive advantage, logistic bases, ecological product networks
Abstrakt	Poszukiwanie nisz rynkowych na globalnym rynku jest zadaniem niezwykle trudnym, bowiem cel ten stawia sobie równocześnie wielu producentów żywności i firm agrobiznesu. Nisze rynkowe produktów ekologicznych poddane są wielu uwarunkowaniom związanym z szybkim okresem utraty szczególnych walorów jakościowych, zwłaszcza gdy oferta dotyczy produktów ekologicznych. Rozdrobnienie polskich gospodarstw rolnych i występujące warunki klimatyczne powodują, że w dużej skali może być realizowana produkcja i dystrybucja jaj klasy „0”, które mogą stanowić ofertę polskiego produktu ekologicznego determinowanego maksymalną koncentracją kur do 200 niosek/ha. Uznawana dotychczas za słabość systemową duża liczba drobnych gospodarstw pozwala oczekiwać, że zorganizowanie sieci koordynowanych przez integratorów baz logistycznych producentów jaj ekologicznych (80 000-120 000 gospodarstw) może decydować o występującej w polskich warunkach przewadze konkurencyjnej.
Abstract	Searching market niches in offer for global market is a very difficult task, because this goal include simultaneously several producers of food and agribusiness firms. Market niches of ecological products are determined by circumstances connected to very quick decreasing of quality advantages especially when the offer concerns ecological products. Frittering Polish farms and occurring climatic conditions are reason that it can be realized in a big scale manufacturing and distribution of eggs of “0” class. It can be an offer of Polish ecological products which limits maximum concentration of hens to 200 ones per hectare. Big number of small farms seeing up to now as systemic disadvantage let wait for organizing networks coordinated by integrators of logistic bases of ecological eggs producers in number between 80 000 and 120 000 farms what can decide competitive advantages under Polish circumstances.
Cytowanie	Drelichowski L. (2010) Uwarunkowania logistyczno-organizacyjne i technologiczne budowy produkcyjno-dystrybucyjnych sieci dla produktów ekologicznych.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 81-87
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s81.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2010.97.3.35

81-87

Gędek S. Analiza współzależności cen produktów rolnych

88-98

10.

Golinowska M. Aktywność mieszkańców obszarów wiejskich na przykładzie odnowy wsi i dziedzictwa kulturowego

99-108

11.

Józwiak W., Zieliński M. Praktyczna metoda ustalania czynników wywierających wpływ na efektywność funkcjonowania gospodarstw rolnych

109-118

12.

Juszczyk S. Uwarunkowania poziomu cen surowego mleka w USA

119-127

13.

Kisiel R., Lizińska W., Marks-Bielska R. Znaczenie kapitału zagranicznego w zagospodarowaniu nieruchomości rolnych Skarbu Państwa

Autor	Roman Kisiel, Wieslawa Lizińska, Renata Marks-Bielska,
Tytuł	Znaczenie kapitału zagranicznego w zagospodarowaniu nieruchomości rolnych Skarbu Państwa
Title	The significance of the foreign capital in the management of Agricultural Property of the State Tresury
Słowa kluczowe	kapitał zagraniczny, nieruchomości rolne, Agencja Nieruchomości Rolnych
Key words	foreign capital, agricultural land, Agricultural Property Agency
Abstrakt	Zbadano skalę i skutki zaangażowania kapitału zagranicznego przy zagospodarowywaniu nieruchomości z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa Oddziału Terenowego w Olsztynie. Według danych ANR OT w Olsztynie we władaniu cudzoziemców (własność i dzierżawa) znajduje się 15417,08 ha gruntów z jej zasobu. Kapitał zagraniczny wpłynął na poprawę sytuacji finansowej badanych przedsiębiorstw (75%), zwiększenie inwestycji na zakup nowych środków trwałych (37,5 %), wprowadzenie nowych, własnych technologii (75% – głównie w celu obniżenia kosztów produkcji). Tylko 23% badanych polskich rolników stale obserwuje aktywność podmiotów zagranicznych, które stanowią dla nich konkurencję (efekt konkurencji BIZ), natomiast 40% polskich respondentów przyznaje, iż wykorzystuje doświadczenia takiego przedsiębiorstwa. Aż 73,3% polskich respondentów twierdzi, iż warunki nabywania nieruchomości rolnych przez cudzoziemców są zbyt łatwe.
Abstract	Conducted studies refer to the scale and results of foreign capital engaged in properties from Agricultural Property Agency Stock (office in Olsztyn). According to data received from APA Olsztyn, foreigners own and lease 15417,08 ha of land from the State’s property stock. The foreign capital inflow seemed to improve the financial condition of surveyed companies (75%), and also cause the increase of investment in new fixed assets (37,5%) and introducing new own technologies (75%, manly aimed at decreasing production costs). Only 23% of surveyed Polish farmers successively observe the activity of foreign units, which are their competitors (the competition effect of FDI), but 40% Polish respondents admit that they benefit from experiences of such companies. Over 73% Polish respondents believe that the conditions of purchase agricultural land by foreigners are too easy.
Cytowanie	Kisiel R., Lizińska W., Marks-Bielska R. (2010) Znaczenie kapitału zagranicznego w zagospodarowaniu nieruchomości rolnych Skarbu Państwa.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 128-139
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s128.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2010.97.3.40

128-139

14.

Kusz D., Ruda M. Poziom wsparcia finansowego Unii Europejskiej w działalności inwestycyjnej polskich gospodarstw rolniczych

140-146

15.

Kalinowski J., Kutkowska B. Wykorzystanie instrumentów PROW 2007-2013 w aspekcie realizacji zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich województwa dolnośląskiego

Autor	Julian Kalinowski, Barbara Kutkowska,
Tytuł	Wykorzystanie instrumentów PROW 2007-2013 w aspekcie realizacji zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich województwa dolnośląskiego
Title	Using instruments of rural areas development plan 2007-2013 in aspects of sustainable development of rural areas in Lower Silesia
Słowa kluczowe	rozwój obszarów wiejskich, gospodarstwo, Dolny Śląsk, region
Key words	rural development, farm, Lower Silesia, region
Abstrakt	Po roku 2006 przyjęte zostały nowe priorytety rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich. Obszary priorytetowe ustalone na poziomie UE pokrywają się z ustalonymi dla Polski w Krajowym Planie Strategicznym. Działania priorytetowe wspierające zrównoważony rozwój obszarów wiejskich przeniesione zostały na poziom regionalny. Wdrażane są przez dwie instytucje, a mianowicie: terenowe oddziały Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARMIR) oraz Urząd Marszałkowski. Instrumenty wsparcia finansowego wspólnej polityki rolnej (WPR) kierowane do rolników i pozostałych mieszkańców wsi za pośrednictwem ARiMR związane są przede wszystkim z działaniami osi 1. (gospodarczej) oraz osi 2. (środowiskowej). Samorząd wojewódzki jest zasadniczym ogniwem transmisji środków unijnych umożliwiających realizację celu społecznego, ponieważ wdraża działania osi 3. (społecznej) i osi 4. (Leader). Poziom wsparcia rolnictwa i wsi dolnośląskich jest zróżnicowany w poszczególnych regionach funkcjonalnych oraz powiatach.
Abstract	After the year 2006 the new priorities of agriculture and rural areas development were enforced. Prioritized areas on the level of the EU are equal with settled for Poland in the National Strategic Plan. Preference actions supporting sustainable development of country areas were transferred on regional level. These actions are initiated by two institutions: Agency for Restructuring and Modernization of Agriculture and Marshall’s Office. The instruments of CAP directed to farmers and remaining occupants of rural areas are connected first of all with actions of axis 1.- economic and axis 2. -environmental. The Province Council is the principal link of the broadcast of the EU centers enabling the realization of the social aim, initiating workings of axis 3 and axis 4. The level of agriculture and Lower Silesians villages support - is differentiated in individual functional regions and administrative districts.
Cytowanie	Kalinowski J., Kutkowska B. (2010) Wykorzystanie instrumentów PROW 2007-2013 w aspekcie realizacji zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich województwa dolnośląskiego.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 147-158
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s147.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2010.97.3.42

147-158

16.

Majewski E. Produkcyjne, ekonomiczne i środowiskowe aspekty uproszczenia struktury zasiewów

Autor	Edward Majewski,
Tytuł	Produkcyjne, ekonomiczne i środowiskowe aspekty uproszczenia struktury zasiewów
Title	Selected production, economic and environmental aspects of crop rotations
Słowa kluczowe	struktura zasiewów, zmianowanie roślin, monokultura, zmienność plonów, nadwyżki bezpośrednie
Key words	cropping pattern, crop rotations, monoculture, yields variability, Gross Margin
Abstrakt	Praktyka rolnicza i wyniki badań naukowych dowodzą, że poprawne agrotechniczne następstwa roślin, w szczególności stosowanie płodozmianów, ma korzystny wpływ na wyniki produkcyjne w produkcji roślinnej, w tym na zredukowanie wahań plonów, a jednocześnie pozytywnie oddziałuje na środowisko przyrodnicze. Współcześnie obserwuje się jednak silne upraszczanie struktury zasiewów i dowolność w kształtowaniu następstwa roślin. W rolnictwie europejskim w większości krajów dominują uprawy zbożowe, co skutkuje wysokim stopniem koncentracji struktury zasiewów. Zilustrowano to za pomocą wskaźnika koncentracji Herfindahla-Hirshmana (HHI). Na podstawie danych z literatury w opracowaniu przedstawiono negatywne skutki nadmiernego upraszczania struktury zasiewów. Posługując się przykładem wieloletnich badań na polu doświadczalnym w Skierniewicach, wykazano, że w porównaniu do monokultury poprawne zmianowanie jest korzystne ze względu na poziom i zmienność plonów oraz nadwyżek bezpośrednich z wybranych upraw polowych.
Abstract	Agricultural practice and results from several research projects prove that proper crop rotations have a positive impact on level of yields, reduce yields variability and are more environmentally sound. In today’s agriculture in the most of the European countries process of simplification of cropping patterns and high flexibility in sequence of crops is observed. Domination of cereals results with a high concentration in cropping structure, as illustrated with the use of the Herfindahl – Hirshman concentration index (HHI). In the paper, based on available publications negative consequences of over-simplifying cropping structures were discussed. It was shown, on the basis of multi-years rotation experiment in the Experimental Station Skierniewice, that compared to monocultures rotations with the respective crops are beneficial both in terms of yields and gross margins calculated for selected crops.
Cytowanie	Majewski E. (2010) Produkcyjne, ekonomiczne i środowiskowe aspekty uproszczenia struktury zasiewów .Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 159-169
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s159.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2010.97.3.43

159-169

17.

Mickiewicz A., Mickiewicz B. Systemy dopłat bezpośrednich w dawnych krajach Unii Europejskiej (UE-15) w porównaniu do nowych państw członkowskich (NUE-12)

Autor	Antoni Mickiewicz, Bartosz Mickiewicz,
Tytuł	Systemy dopłat bezpośrednich w dawnych krajach Unii Europejskiej (UE-15) w porównaniu do nowych państw członkowskich (NUE-12)
Title	Direct payments in the old EU-15 countries in the comparison to the new EU-12 members
Słowa kluczowe	system jednolitej płatności, modele wdrożonych systemów, finansowanie dopłat bezpośrednich, budżet Wspólnej Polityki Rolnej
Key words	uniformed payments system, models of initiate systems, financing of direct payments, budget of the Common Rural Policy
Abstrakt	Celem opracowania było dokonanie porównań w zakresie stosowanych systemów wsparcia bezpośredniego pomiędzy krajami UE-15 a państwami członkowskimi NUE-12. Ze względów historycznych w krajach UE-15 stosowano system jednolitej płatności (SPS), który charakteryzował się różnymi modelami, pozwalającymi na wspieranie niektórych kierunków produkcji. W państwach NUE-12 wprowadzono system jednolitej płatności obszarowej (SAPS), ściśle powiązany z powierzchnią użytkowanych gruntów. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono występowanie istotnych różnic w zakresie stosowania instrumentów dopłat bezpośrednich. Finansowanie płatności obszarowej w ramach I filaru WPR w krajach UE-15 stanowiło 82,8% ogólnego budżetu WPR, natomiast w państwach NUE-12 ten poziom wynosił 51,8%. W przeliczeniu na 1 ha użytków rolnych poziom wsparcia w pierwszym przypadku wyniósł 256,1 euro, zaś w drugim przypadku – 109,8 euro. Reforma WPR ma doprowadzić do konwergencji tych systemów płatności jednolitej.
Abstract	The paper aims to compare the frame of support between so called old (EU-15) and new EU countries (NUE-12). From the historical basis in the UE-15 there was applied a system of uniformed payment (SPS) which was characterized by different models allowing support of some production branches. In the NEU-12 there was applied a uniformed area payment system connected with the territory of agrarian area in use. The research shows that there are significant differences between those applied payment instruments. Financing the payments in the frame of the 1st pillar of Common Agricultural Policy in the EU-15 presents 82.8% of the total budged of the CAP, whereas in the NEU-12 this level amounted 51.8%. Recalculating this by 1 ha of arable lands the level of support in the 1st case was 256.1 euro, and in the 2nd case was 109.8 euro. The aim of the CAP reform is to standardize those payments systems.
Cytowanie	Mickiewicz A., Mickiewicz B. (2010) Systemy dopłat bezpośrednich w dawnych krajach Unii Europejskiej (UE-15) w porównaniu do nowych państw członkowskich (NUE-12).Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 170-180
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s170.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2010.97.3.44

170-180

18.

Mierzwa D. Miejsce sektora spółdzielczego w gospodarce narodowej Polski

Autor	Danuta Mierzwa,
Tytuł	Miejsce sektora spółdzielczego w gospodarce narodowej Polski
Title	The position of the cooperative sector in the national economy of Poland
Słowa kluczowe	inwestycje, produkcja globalna, produkt krajowy brutto, spółdzielnia, zatrudnienie
Key words	investment, global production, gross national product, cooperative, employment
Abstrakt	Opracowanie przedstawia ocenę sektora spółdzielczego w gospodarce narodowej w Polsce w latach 1989-2008. W badanym okresie pozycja ekonomiczna przedsiębiorstw spółdzielczych w gospodarce uległa wyraźnemu osłabieniu. W ciągu 20 lat zmniejszył się bowiem ich udział w tworzeniu PKB z 9,5% w 1989 r. do 1,9% w 2008 r., produkcji globalnej z 11,0% do 1,5% oraz zatrudnieniu z 12,5% do 2,1%, a także nakładach inwestycyjnych z 18,7% do 1,8%. Pomimo wyhamowania tempa spadku tych kategorii ekonomicznych w ostatnich latach, nie można stwierdzić, że sytuacja sektora spółdzielczego jest ustabilizowana.
Abstract	The article presents the position of the cooperative sector in Poland’s national economy in the years 1989-2008. By analyzing four economic categories, such as the share of cooperatives in gross national product and global production as well as in employment and investment outlays one may claim that the economic position of the cooperative companies has been remarkably weakened. In the course of the last 20 years their share in GNP has decreased by 7.6 percentage points (from 9.5% in 1989 to 1.9% in 2008) and in global production – by 9.5 percentage points (from 11 % to 1.5%), in employment – by 10.4 PP (from 12.5% to 2.1%) and in investment outlays – by 16.9 percentage points (from 18.7% to 1.8%). Despite the fact that the speed of decrease in these economic categories has been reduced, one cannot claim that the situation of the cooperative sector has become stable.
Cytowanie	Mierzwa D. (2010) Miejsce sektora spółdzielczego w gospodarce narodowej Polski.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 181-185
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s181.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2010.97.3.45

181-185

19.

Niezgoda D. Elastyczność produkcyjna i dochodowa procesu produkcji w towarowych gospodarstwach rolnych

Autor	Dionizy Niezgoda,
Tytuł	Elastyczność produkcyjna i dochodowa procesu produkcji w towarowych gospodarstwach rolnych
Title	Production and income elasticity of production process in commodity farms
Słowa kluczowe	gospodarstwa rolne, skala produkcji, elastyczność produkcyjna i dochodowa, funkcja produkcji, skuteczność i sprawność zarządzania
Key words	agricultural holdings, scale of production, elasticity of production and income, production function, effectiveness and efficiency of management
Abstrakt	Wykorzystując funkcję Cobba-Duglasa, oszacowano elastyczność produkcji i dochodu względem zagregowanych czynników produkcji, tj. ziemi, pracy i kapitału, w towarowych gospodarstwach rolnych dla danych liczbowych zebranych w 2004 i 2007 roku dla potrzeb Polskiego FADN. W obu badanych latach wystąpiły korzyści skali. Produkcja (SE131) wywołana wzrostem o 1% nakładów badanych czynników, tj. ziemi (SE025), pracy (SE011) i kosztów ogółem (SE270), zwiększyła się w 2004 roku o 1,0845% a w 2007 roku o 1,0713%. Z kolei elastyczność dochodowa wyniosła 1,2246% w roku 2004 i 1,1363% w roku 2007 gdy nakłady czynników SE025, SE011 i SE270 zwiększono o 1 pp. Głównym czynnikiem określającym elastyczność produkcji i dochodu były koszty ogółem (SE270).
Abstract	The purpose of the presented paper was to conduct a comparative analysis of elasticity of relations between production factors (SE025, SE011 and SE270) in six economic size classes of farms and their performance measured by total production (SE131), as well as farm’s income (SE420). The formulated purpose was attained with the help of the Cobb- Douglas function. The data was gathered from 11689 farms that had been collecting data for the Polish FADN in 2007. The research results reveal that the farms within the class up to 4 ESU experienced the disadvantages of production scale while the rest of the farms experienced the advantages of scale. The level of coefficients of production elasticity in relation to the factors in most farms classes was lower than the level of coefficients calculated on the assumption of farms’ income being a dependent variable. The share of particular factors in the impact on the level of farms’ elasticity in relation to their economic power was different as well.
Cytowanie	Niezgoda D. (2010) Elastyczność produkcyjna i dochodowa procesu produkcji w towarowych gospodarstwach rolnych.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 186-196
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s186.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2010.97.3.46

186-196

20.

Pawlak J. Uwarunkowania ekonomiczne a mechanizacja rolnictwa

197-204

21.

Poczta W. Sytuacja dochodowa gospodarstw rolnych w Polsce po akcesji do UE i jej determinanty jako przesłanka rozwoju rolnictwa

Autor	Walenty Poczta,
Tytuł	Sytuacja dochodowa gospodarstw rolnych w Polsce po akcesji do UE i jej determinanty jako przesłanka rozwoju rolnictwa
Title	Economic condition of Polish farms after the integration with the EU and its determinants as a premise of agricultural development
Słowa kluczowe	sytuacja dochodowa gospodarstw rolnych w Polsce, akcesja Polski do UE, determinanty dochodów rolniczych, uwarunkowania endogeniczne i agrogeniczne dochodów
Key words	economic condition of Polish farms, Polish integration with the EU, determinants of agricultural incomes, endogenous and exogenous determinants
Abstrakt	Celem opracowania jest próba identyfikacji wybranych determinant i wyników uzyskiwanych przez sektor rolny w Polsce oraz ocena ich wpływu na możliwości rozwojowe rolnictwa. W okresie poakcesyjnym przeważały w polskim rolnictwie czynniki sprzyjające wzrostowi dochodów rolniczych, a zatem rozwojowi sektora. Korzystny wpływ wywierały zarówno uwarunkowania endogeniczne (wzrost wolumenu produkcji, poprawa technicznej efektywności wytwarzania), jak i egzogeniczne (przewaga pozytywnego wpływu subwencji dla rolnictwa nad negatywnymi skutkami pogorszenia relacji cenowych).
Abstract	The aim of this paper is to identify chosen determinants and results achieved by the agricultural sector in Poland and an assessment of their impact on the development possibilities of agriculture. Since the integration with the EU, the Polish agriculture has been prevailed by the factors favoring growth of agricultural incomes and the same development of the agricultural sector. One can distinguish positive impact of both endogenous (growth of production volume, improvement of technical efficiency of production) and exogenous determinants (excess of positive effects of subsidies for agriculture over negative results of price relation deterioration).
Cytowanie	Poczta W. (2010) Sytuacja dochodowa gospodarstw rolnych w Polsce po akcesji do UE i jej determinanty jako przesłanka rozwoju rolnictwa.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 205-217
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s205.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2010.97.3.48

205-217

22.

Sass R. Produkcja i dochody gospodarstw rolnych w województwie kujawsko-pomorskim po akcesji Polski do UE

Autor	Roman Sass,
Tytuł	Produkcja i dochody gospodarstw rolnych w województwie kujawsko-pomorskim po akcesji Polski do UE
Title	Production and incomes of farms in the Kujavian-Pomeranian province after Poland’s accession to the European Union
Słowa kluczowe	produkcja, dochody gospodarstw, koszty i intensywność produkcji, typ rolniczy gospodarstwa, inwestycje brutto i netto
Key words	production, incomes of farms, costs and intensity of production, agrarian farm’s type, gross and net investments
Abstrakt	W artykule zaprezentowano wyniki badań przeprowadzonych w gospodarstwach rolnych z województwa kujawsko-pomorskiego, które nieprzerwanie prowadziły rachunkowość Polski FADN w latach 2004-2008. Analizowano sytuację produkcyjno-dochodową oraz możliwości rozwoju gospodarstw zakwalifikowanych do następujących typów rolniczych: uprawy polowe, krowy mleczne, zwierzęta żywione systemem wypasowym, trzoda chlewna i gospodarstwa mieszane. Z przeprowadzonych badań wynika, że największe dochody uzyskały gospodarstwa trzodowe. We wszystkich analizowanych typach gospodarstw wskaźnik przyrostu środków trwałych był dodatni i wynosił średnio 4%, najwyższy był w gospodarstwach utrzymujących krowy mleczne (6,7%), a najniższy w gospodarstwach utrzymujących zwierzęta w systemie wypasowym (2,7%). Wyniki przeprowadzonych badań wykazały ponadto, że analizowane gospodarstwa można zaliczyć do gospodarstw rozwojowych.
Abstract	The paper aims to analyze how, after the accession to the European Union, the production and income situation of farms as well as the development opportunities of farms in the Kujavian-Pomeranian province developed after the accession to the European Union. In the article, there are presented results of studies of farms that ceaselessly run accountancy in frames of Polish FADN in the years 2004-2008. There are analyzed production and income activity and the development opportunities of farms classified to the following agrarian types: agriculture, milk cows., animals fed with pasturing system, pigs and mixed farms. From the conducted studies it results, that swine farms gained the highest incomes. Moreover, in all the analyzed types of farms the rate of fixed assets increment was positive and amounted on average 4,0%. The highest one was at farms breeding milk cows (6,7%), and the lowest at farms breeding animals in pasturing system (2,7%). The results of the conducted studies showed, that the analyzed farms may be rated among the developing farms.
Cytowanie	Sass R. (2010) Produkcja i dochody gospodarstw rolnych w województwie kujawsko-pomorskim po akcesji Polski do UE.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 218-230
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s218.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2010.97.3.49

218-230

23.

Skarżyńska A. Koszty ekonomiczne wybranych działalności produkcji roślinnej w latach 2005-2009

Autor	Aldona Skarżyńska,
Tytuł	Koszty ekonomiczne wybranych działalności produkcji roślinnej w latach 2005-2009
Title	Economic cost for selected activities in crop production in the period 2005-2009
Słowa kluczowe	koszty ekonomiczne, alternatywne koszty czynników produkcji – pracy, ziemi, kapitału, dochód z działalności z tytułu zarządzania, opłacalność produkcji
Key words	economic costs, alternative costs of production factors – work, land, capital, income on management, profitability production
Abstrakt	W pracy omówiono zróżnicowanie kosztów ekonomicznych i dochodu z działalności z tytułu zarządzania dla pięciu działalności produkcji roślinnej, prowadzonych w tej samej próbie gospodarstw w ciągu kilku lat. Ustalono strukturę kosztów ekonomicznych i rozpoznano czynniki determinujące ich wysokość. Analizą objęto przychody, koszty, dochód z działalności z tytułu zarządzania oraz wybrane mierniki syntetyczne, m.in. opisujące opłacalność produkcji, wydajność pracy oraz rolę dopłat.
Abstract	The subject of the studies was the diversity of the economic costs and income on management for the five crop production activities, namely: winter wheat, winter rye, winter rape, sugar beets and potatoes for human consumption. The surveys were conducted between the years 2005 and 2009 on the same sample of farms. It should be emphasised, however, that the results presented do not depict the situation of all such holdings in Poland, but only of those which provided farm accountancy data. Empirical data were collected and processed according to the rules of the AGROKOSZTY and Polish FADN systems. The results show that the highest economic costs (calculated per 1 ha), were involved in the cultivation of potatoes and then sugar beet, oilseed rape, winter wheat and the lowest – in the cultivation of rye. All crop production activities allowed to obtain income from management, but in the case of sugar beet in the period 2008-2009 and rye in the year 2009 was carried out exclusively thanks to subsidies, without this support a very distinct financial loss would appear. As a factor influencing income, subsidies play a prominent role. Thereby farmers got return for involvement in the production process of their knowledge, experience or taking innovative measures to achieve the best economic results.
Cytowanie	Skarżyńska A. (2010) Koszty ekonomiczne wybranych działalności produkcji roślinnej w latach 2005-2009.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 231-243
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s231.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2010.97.3.50

231-243

24.

Sobczyński T. Wydajność pracy a poziom wsparcia gospodarstw rolniczych w Polsce na tle UE

244-257

25.

Sznajder M. Rok 1956 - problemy polityki rolnej Polski w odnalezionych zapiskach keynesisty

Autor	Michał Sznajder,
Tytuł	Rok 1956 - problemy polityki rolnej Polski w odnalezionych zapiskach keynesisty
Title	The year 1956 – problems of Polands agricultural policy in rediscovered notes taken by a Keynesian economist
Słowa kluczowe	Keynes, keynesizm, gospodarka centralnie planowana
Key words	Keynes, keynesism, centrally planned economy
Abstrakt	Sir William Aylsham Bryan Hopkin, uczeń Johna Maynarda Keynesa, pozostawił po sobie 70 stronic notatek z pobytu delegacji brytyjskich ekonomistów w Polsce w 1956 r. Jak wskakują zapiski wizyta była pożądana przez obie strony. Ekonomiści brytyjscy byli zwolennikami teorii Keynesa, który musiał wydawać się władzom PRL-u kuszącą teorią. Dla keynesistów ówczesne państwa demokracji ludowej stanowiły laboratorium do obserwowania skutków wbudowywania interwencjonizmu państwowego w mechanizm rynkowy. Niniejszy artykuł jest relacją i analizą spotkania delegacji brytyjskiej z oficjałami ministerstwa rolnictwa. Agenda spotkania obejmowała wiele istotnych problemów rolnictwa tamtych dni. Autor stara się odpowiedzieć na pytanie, kto i jakie korzyści wyniósł z tego spotkania.
Abstract	Sir William Aylsham Bryan Hopkin, a disciple of John Maynard Keynes, left 70 pages of notes taken during the stay of a delegation of British economists in Poland in 1956. As it is indicated in the notes, the visit was desired by both parties. British economists were followers of Keyness theory, which must have been a promising theory for the authorities of the Peoples Republic of Poland. For Keynesian economists the peoples democracy states at that time were a kind of a laboratory, in which effects of state interventionism incorporated in the market mechanisms could be observed. This article is a report and analysis of a meeting of the British delegation with officials from the Ministry of Agriculture. The agenda included many essential problems of agriculture in that time. The author attempted to identify who had benefited from that meeting and what those benefits were.
Cytowanie	Sznajder M. (2010) Rok 1956 - problemy polityki rolnej Polski w odnalezionych zapiskach keynesisty.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 258-268
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s258.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2010.97.3.52

258-268

26.

Mongiało Z., Świtłyk M. Z badań nad efektywnością szkolnictwa wyższego - efektywność funkcjonowania publicznych uczelni rolniczych w latach 2006-2008

Autor	Zbigniew Mongiało, Michał Świtłyk,
Tytuł	Z badań nad efektywnością szkolnictwa wyższego - efektywność funkcjonowania publicznych uczelni rolniczych w latach 2006-2008
Title	The research on the effectiveness of higher education - effectiveness of the public universities of agriculture in 2006-2008
Słowa kluczowe	efektywność, szkoły wyższe, DEA
Key words	efficiency, universities, DEA
Abstrakt	Celem opracowania jest ustalenie efektywności szkół wyższych w Polsce w latach 2006-2008. Analizie poddano 59 uczelni podlegających nadzorowi Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, ze szczególnym uwzględnieniem uczelni rolniczych. W badaniach zastosowano metodę DEA zorientowaną na VRS. W badaniach zastosowano model uczelni składający się z dwóch wyjść (liczba studentów ogółem, wartość środków uzyskanych na badania) oraz z dwóch nakładów (wartość płac brutto, wartość pozostałych kosztów rodzajowych). Przeciętny współczynnik efektywności VRS w latach 2006-2008 wynosił od 84,0 do 88,6%. Najwyższymi współczynnikami efektywności VRS charakteryzowały się uczelnie techniczne, zaś najniższe współczynniki efektywności odnotowano w uczelniach ekonomicznych i rolniczych. Z analizy luk produkcyjnych wynika, że przyczyną nieefektywności uczelni może być nieprawidłowo realizowana kierownicza funkcja organizowania.
Abstract	The aim of the study was to determine the effectiveness of higher education in Poland in 2006-2008. For the analysis adopted by 59 universities under the supervision of the Ministry of Science and Higher Education, with particular emphasis on agricultural education. The method of oriented VRS DEA. The average coefficients of performance of universities in the years 2006-2008. The university research model was used consisting of 2 outputs (number of students in total, the value of funds raised for research) and two inputs (the value of gross wages, the value of the remaining cost generic). The average VRS efficiency ratio in 2006-2008 ranged from 84% to 88.6%. The highest efficiency ratios were characterized by VRS technical schools and the lowest rates were recorded in the effectiveness of the economic and agricultural universities. An analysis of output gaps that cause inefficiency university can be incorrectly implemented managerial function of organizing.
Cytowanie	Mongiało Z., Świtłyk M. (2010) Z badań nad efektywnością szkolnictwa wyższego - efektywność funkcjonowania publicznych uczelni rolniczych w latach 2006-2008.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 269-278
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s269.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2010.97.3.53

269-278

27.

Tańska-Hus B. Dzierżawa rolnicza jako instrument mobilności gruntów w Polsce na przestrzeni wieków

279-289

28.

Baum R., Wielicki W. Problematyka zarządzania przedsiębiorstwami rolnymi

290-300

29.

Zegar J. Kategoria optymalności w rozwoju rolnictwa. Współczesne wyzwania

Autor	Józef Zegar,
Tytuł	Kategoria optymalności w rozwoju rolnictwa. Współczesne wyzwania
Title	The category of the rural development optimum. The present challenges
Słowa kluczowe	efekty zewnętrzne, racjonalność gospodarowania, optimum prywatne, optimum społeczne, polityka, globalizacja
Key words	side effects, production rationality, the private optimum, the social optimum, policy, globalisation
Abstrakt	Przedstawiono problem rozbieżności pomiędzy optimum prywatnym i społecznym w rozwoju rolnictwa. To pierwsze wynika z kierowania się racjonalnością mikroekonomiczną, zaś drugie ? makroekonomiczną. Rozbieżność przedmiotowa wynika z pomijania efektów zewnętrznych w decyzjach gospodarczych podejmowanych przez rolników. Zadaniem polityki jest doprowadzenie do zgodności obu kategorii optymalności. To zadanie współcześnie staje się bardziej skomplikowane ze względu na proces globalizacji, który z jednej strony wnosi na wokandę kwestię racjonalności na poziomie globalnym, z drugiej zaś – zmniejsza możliwości działania państw narodowych, bez tworzenia skutecznych instytucji politycznych o zasięgu globalnym.
Abstract	The paper presents the problem of divergence between private and social optimum of agricultural development. The private optimum is the effect of microeconomics rationality, whereas the social optimum is developed by macroeconomics rationality. The subjected divergence is caused by passing over side effects during the process of taking agricultural decisions by farmers. The policy objective is balanced this two categories of the optimum. Presently, the policy objective is becoming more complicated on account of the process of globalisation. On the one hand, the process of globalisation underlines global rationality, but on the other hand, it reduces possibility of national states activity, without forming effective political institutions in global range.
Cytowanie	Zegar J. (2010) Kategoria optymalności w rozwoju rolnictwa. Współczesne wyzwania.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 97, z. 3: 301-312
Pełny tekst	RNR_2010_n3_s301.pdf
HTML	wersja html
DOI	10.22630/RNR.2010.97.3.56

301-312