621. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2014 |
|
Adamski M. Ocena możliwości rozwojowych gospodarstw mlecznych w Polsce z uwzględnieniem wielkości ekonomicznej
Autor | Marcin Adamski |
Tytuł | Ocena możliwości rozwojowych gospodarstw mlecznych w Polsce z uwzględnieniem wielkości ekonomicznej |
Title | THE EVALUATION OF DEVELOPMENT OPPORTUNITIES OF DAIRY FARMS IN POLAND, TAKING INTO ACCOUNT THE ECONOMIC SIZE |
Słowa kluczowe | gospodarstwa mleczne, efektywność techniczna, DEA, SFA |
Key words | milk farms, technical efficiency, DEA, SFA |
Abstrakt | Celem pracy jest wyznaczenie granic wielkości gospodarstw mających perspektywy rozwoju w produkcji mleka oraz zidentyfikowanie tych, które nie będą w stanie jej kontynuować w przyszłości. W pracy poddano ocenie efektywność gospodarstw wyspecjalizowanych w produkcji mleka (typ 45) prowadzących rachunkowość dla polskiego FADN w latach 2008-2010 w podziale na klasy wielkości ekonomicznej według SO. Pomiaru efektywności technicznej dokonano za pomocą metod SFA (Stochastic Frontier Approach) oraz DEA (Data Envelopment Analysis). Badania wykazały, że wielkości produkcji, której skala oraz poziom specjalizacji praktycznie uniemożliwiały osiągnięcie dochodu z zarządzania gospodarstwem bez względu na osiągnięty stopień efektywności, była klasa wielkości do 8 tys. euro. Jako gospodarstwa w najkorzystniejszej sytuacji ekonomicznej uznano klasy 4. i 5., a więc z produkcją w przedziale od 50 do 500 tys. euro SO. Z przeprowadzonych badań wynika ponadto, że w większości gospodarstw mlecznych występują możliwości poprawy efektywności produkcji, a dzięki temu poprawy jej dochodowości. |
Abstract | The purpose of this study is to determine the limits of the size of households with the prospect of development in milk production and to identify those households which will be unable to continue their development in the future. The paper has evaluated the effectiveness of farms specializing in milk production (type 45) keeping Polish FADN accounting for the years 2008-2010 by class of economic size according to SO. The survey of technical effectiveness was made by SFA method (Stochastic Frontier Approach) and DEA method (Data Envelopment Analysis).The research has shown that the volume of production, which scale and level of specialization virtually made impossible to achieve the income of farm management irrespective of the degree of efficiency, was size class to 8 thousand euro. Farms in class 4 and 5 were considered to be in the most favorable economic situation, so those with the production in the range of 50 to 500 thousand euro SO. The study also has shown that in most dairy farms there are opportunities to improve the efficiency of production and thus to improve their yield. |
Cytowanie | Adamski M. (2014) Ocena możliwości rozwojowych gospodarstw mlecznych w Polsce z uwzględnieniem wielkości ekonomicznej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 2: 80-90 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2014_n2_s80.pdf |
|
 |
622. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2014 |
|
Kozera A. Sytuacja finansowa gospodarstw domowych zamieszkujących obszary wiejskie w Polsce po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej
Autor | Agnieszka Kozera |
Tytuł | Sytuacja finansowa gospodarstw domowych zamieszkujących obszary wiejskie w Polsce po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej |
Title | THE FINANCIAL SITUATION OF HOUSEHOLDS IN RURAL AREAS IN POLAND IN THE CONTEXT OF EUROPEAN INTEGRATION |
Słowa kluczowe | sytuacja finansowa, dochody rozporządzalne, zarządzanie finansami osobistymi, gospodarstwa domowe, obszary wiejskie |
Key words | financial situation, managing personal finances, households, rural areas |
Abstrakt | W artykule dokonano oceny sytuacji finansowej gospodarstw domowych na obszarach wiejskich w relacji do gospodarstw miejskich w Polsce w latach 2004-2012. Analizie poddano wielkość, dynamikę dochodów i wydatków gospodarstw domowych, źródła dochodów oraz sposoby ich rozdysponowania. Podstawę informacyjną stanowiły zagregowane dane pochodzące z publikacji Głównego Urzędu Statystycznego. Z przeprowadzonych badań wynika, że sytuacja finansowa gospodarstw domowych zamieszkujących obszary wiejskie uległa znacznej poprawie, zmniejszeniu uległy dysproporcje dochodowe wiejskich gospodarstw domowych w stosunku do gospodarstw miejskich. W latach 2004-2012 dynamika wzrostu dochodów w gospodarstwach domowych rolników była znaczne wyższa w stosunku do ogółu gospodarstw wiejskich i miejskich. W wiejskich gospodarstwach domowych w największym stopniu wzrosło znaczenie pozarolniczych źródeł utrzymania, w tym głównie z pracy najemnej. W wyniku poprawy sytuacji finansowej zmniejszeniu uległ udział wydatków podstawowych na zaspokojenie najpilniejszych potrzeb w budżetach gospodarstw wiejskich oraz gospodarstw rolników, zauważono także wzrost ich skłonności do oszczędzania. |
Abstract | This paper carried on an analysis of the financial situation of rural households in Poland, in relation to urban households, in 2004-2012. The size, dynamics of income and household expenditure, sources of income and ways of obtaining their distribution were analyzed. The basis of information were aggregated data, derived from studies, conducted by the Central Statistical Office and published in reports Living conditions of the population between 1999 and 2005 and Household budget survey in 2006,…,2012. Based on the survey, it was found that in the context of European integration, the financial situation of households living in rural areas has significantly improved. As a result, income disparities have decreased between rural households and urban households. It should be emphasized that in years 2004-2012, the growth rate of income in farmers’ households was significantly higher, compared to the total number of households in rural and urban areas. In rural households, in the considered period, the importance of non-agricultural sources of income, mainly from employment, has significantly increased. As a result of the improvement of financial situation, the burden on rigid expenses in budgets of rural households and farmers’ households was reduced and an increase in their propensity to save was noticed. |
Cytowanie | Kozera A. (2014) Sytuacja finansowa gospodarstw domowych zamieszkujących obszary wiejskie w Polsce po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 2: 91-101 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2014_n2_s91.pdf |
|
 |
623. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2014 |
|
Bagieński S., Perek A. Struktura i jakość portfela kredytowego w zależności od lokalizacji siedziby banku spółdzielczego na przykładzie województwa mazowieckiego
Autor | Stanisław Bagieński, Aleksandra Perek |
Tytuł | Struktura i jakość portfela kredytowego w zależności od lokalizacji siedziby banku spółdzielczego na przykładzie województwa mazowieckiego |
Title | THE STRUCTURE AND QUALITY OF LOAN PORTFOLIO DEPENDING ON THE LOCATION OF SEAT OF COOPERATIVE BANK FOR EXAMPLE MAZOVIA VOIVODESHIP |
Słowa kluczowe | bank spółdzielczy, portfel kredytowy |
Key words | cooperative bank, credit portfolio |
Abstrakt | Dla banków spółdzielczych, zgodnie z zapisami Ustawy o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających, obszar działalności jest ograniczony w zależności od poziomu funduszy własnych. Struktura i jakość portfela kredytowego banków silnie zależy od kondycji finansowej klientów oraz warunków ekonomicznych panujących na lokalnym rynku. Celem badań jest ocena portfela kredytowego banków spółdzielczych w zależności od lokalizacji ich siedziby. Próbę badawczą stanowiły banki zlokalizowane w województwie mazowieckim, a analizę przeprowadzono w poszczególnych podregionach. Okresem badawczym były lata 2008 i 2012. Wyniki badania wskazały statystycznie istotne różnice wśród banków zlokalizowanych w podregionach przeważająco wiejskich i pośrednich. |
Abstract | For cooperative banks, in accordance with the “the Act on the Functioning of the cooperative banks, their associations and affiliated banks”, business area is limited depending on the level of own funds. The structure and quality of the loan portfolio of banks is strongly dependent on the financial condition of the customers and the economic conditions in the local market. The aim of the study was to evaluate the cooperative banks’ loan portfolio, depending on the location of their headquarters. The sample was constituted banks located on Mazovian Voivodeship, analysis was carried out in different sub regions. Research period were the years 2008 and 2012. Results of the study showed statistically significant differences among banks located in the sub-regions predominantly rural and intermediate. |
Cytowanie | Bagieński S., Perek A. (2014) Struktura i jakość portfela kredytowego w zależności od lokalizacji siedziby banku spółdzielczego na przykładzie województwa mazowieckiego.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 2: 102-111 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2014_n2_s102.pdf |
|
 |
624. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2014 |
|
Jabłońska L., Olewnicki D. Rozwój i znaczenie sektora ogrodniczego w Polsce w ostatnim półwieczu
Autor | Lilianna Jabłońska, Dawid Olewnicki |
Tytuł | Rozwój i znaczenie sektora ogrodniczego w Polsce w ostatnim półwieczu |
Title | THE DEVELOPMENT AND IMPORTANCE OF THE HORTICULTURAL SECTOR IN POLAND IN THE LAST HALF-CENTURY |
Słowa kluczowe | ogrodnictwo, areał upraw, produkcja towarowa, eksport, import |
Key words | horticulture, cultivation area, marketable production, export, import |
Abstrakt | W opracowaniu badano zmiany w sektorze ogrodniczym w Polsce w latach 1960-2012. Badania wykazały, że warunki społeczno-ekonomiczne i klimatyczno-glebowe sprzyjały rozwojowi ogrodnictwa, które odgrywało coraz większą rolę w polskim rolnictwie. Udział upraw ogrodniczych w UR wzrósł z 2,3% do 3,9%, a w towarowej produkcji roślinnej z 22,5% do 52% (w tym kwiaciarstwa z 5% do 21,8%). Udział produktów ogrodniczych w eksporcie rolno-spożywczym wynosi około 13,6% i obniża się od początku lat 90. XX w., w imporcie zaś jest na poziomie 15-20%. Dalszy rozwój ogrodnictwa determinowany będzie głównie wzrostem eksportu. |
Abstract | The changes in Polish horticulture in the years 1960-2012, were studied. The analysis showed that the socio-economic and climate-soil conditions favoured horticulture development, which played an increasing role in Polish agriculture. The share of horticulture crops in agricultural land increased from 2.3% to 3.9% and in marketable crop agricultural production from 22.5% to 52% (of floriculture in it from 5% to 21.8%). The share of horticultural products in agri-food exports amounted to 13.6% and showed a decreasing tendency from the beginning of nineties, however in imports it ranged from 15-20%. Further development of horticulture will be determined mainly by an increase in exports. |
Cytowanie | Jabłońska L., Olewnicki D. (2014) Rozwój i znaczenie sektora ogrodniczego w Polsce w ostatnim półwieczu.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 3: 25-35 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2014_n3_s25.pdf |
|
 |
625. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2014 |
|
Gunerka L., Jabłońska L., Milczarski M. Opłacalność produkcji warzyw pod osłonami na przykładzie wybranego gospodarstwa
Autor | Lidia Gunerka, Lilianna Jabłońska, Michał Milczarski |
Tytuł | Opłacalność produkcji warzyw pod osłonami na przykładzie wybranego gospodarstwa |
Title | VEGETABLES UNDER COVER – THEIR PRODUCTION PROFITABILITY BASED ON EXAMPLES OF SELECTED FARMS |
Słowa kluczowe | produkcja, koszty, opłacalność, warzywa pod folią |
Key words | production, costs, profitability, vegetables under plastic tunnels |
Abstrakt | Celem opracowania jest dokonanie oceny ekonomicznej efektywności produkcji warzyw w tunelach foliowych w Polsce na przykładzie wybranego gospodarstwa, poszerzonej o analizę kosztów i nakładów siły roboczej oraz symulacyjny rachunek opłacalności przy różnych programach produkcji. Określono wartość produkcji, koszty, dochód rolniczy i wskaźnik opłacalności dla poszczególnych upraw i całego gospodarstwa. Z badań wynika, że uprawa warzyw w tunelach foliowych cechuje się wysoką opłacalnością, a poziom dochodu i wskaźnik opłacalności zależą od wdrożonego programu produkcji. Na wybór tego programu, poza wynikiem finansowym, istotny wpływ mają poziom i struktura nakładów siły roboczej. |
Abstract | The aim of this study was to assess the economic efficiency of vegetable production, in plastic tunnels, in Poland. Production profitability was assessed based on examples of chosen farms. An analysis of their costs and labor force inputs was conducted. An account profitability simulation for various production programs was performed. The value of production, costs, farm income and profitability index for each crop and farm were determined. Research shows that vegetable cultivation in plastic tunnels is characterized by high profitability. However, the level of income and profitability index depends on the implemented production program. The choice of this program, in addition to financial results, is significantly influenced by the level and structure of labor inputs. |
Cytowanie | Gunerka L., Jabłońska L., Milczarski M. (2014) Opłacalność produkcji warzyw pod osłonami na przykładzie wybranego gospodarstwa.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 3: 77-86 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2014_n3_s77.pdf |
|
 |
626. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2014 |
|
Nosecka B. Zewnętrzne uwarunkowania wzrostu eksportu owoców, warzyw i ich przetworów z Polski
Autor | Bożena Nosecka |
Tytuł | Zewnętrzne uwarunkowania wzrostu eksportu owoców, warzyw i ich przetworów z Polski |
Title | EXTERNAL CONDITIONS FOR DEVELOPMENT OF FRUIT EXPORTS, VEGETABLES AND THEIR PREPARATION |
Słowa kluczowe | produkty ogrodnicze, uwarunkowania zewnętrzne, sytuacja na rynku światowym, obciążenia celne |
Key words | horticultural products, external conditions, situation on global market, import duties |
Abstrakt | Celem opracowania jest przedstawienie sytuacji na światowym rynku owoców i warzyw deserowych oraz przetworów owocowych i warzywnych ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji na rynku produktów o największym udziale w krajowej produkcji i eksporcie produktów sektora ogrodniczego. Określono tendencje kształtowania się zapotrzebowania w podstawowych rejonach zbytu oraz tendencje wzrostu podaży na rynek światowy i poziom cen oferowanych przez głównych konkurentów Polski. Przedstawiono również system obciążeń celnych w imporcie realizowanym przez kraje odbierające polskie produkty. Przeprowadzone analizy pozwoliły na określenie wpływu sytuacji na rynku światowym na rozwój polskiego eksportu wybranych produktów ogrodniczych. Główne tendencje na rynku światowym określono na podstawie wielkości z lat 2001-2012 zawartych w publikacjach FAO, Comtrade, USDA oraz Centrum Informatyki Handlu Zagranicznego i Centrum Analitycznego Administracji Celnej. |
Abstract | The aim of the study was to present the situation on the global dessert fruit, vegetable and fruit and vegetable preparation markets. Products with the greatest share in both domestic output and exports from the horticultural sector were given special attention. Trends in development of demand, the increase of supply on the world market and in price levels offered by the main competitors of Poland were determined. Systems of import duties applied by the countries buying Polish products were also considered. The analysis enabled to estimate the influence of world market exports on the development of selected horticultural products. Analyses of the main tendencies prevailing on global market were based on the data for 2001-2012 period published by FAO, Comtrade, USDA and the Analytical Centre of Duty Administration. |
Cytowanie | Nosecka B. (2014) Zewnętrzne uwarunkowania wzrostu eksportu owoców, warzyw i ich przetworów z Polski.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 3: 133-144 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2014_n3_s133.pdf |
|
 |
627. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2014 |
|
Paszko D., Wróblewska W. Zróżnicowanie i determinanty efektywnego zarządzania na przykładzie kadry zarządzającej specjalistycznego gospodarstwa ogrodniczego
Autor | Dariusz Paszko, Wioletta Wróblewska |
Tytuł | Zróżnicowanie i determinanty efektywnego zarządzania na przykładzie kadry zarządzającej specjalistycznego gospodarstwa ogrodniczego |
Title | DIVERSIFICATION AND DETERMINANTS OF EFFECTIVE MANAGEMENT BASED ON RESEARCH INTO SPECIALIST HORTICULTURAL FARM MANAGERS |
Słowa kluczowe | efektywność, zarządzanie, menedżer, czas pracy, gospodarstwo wielkotowarowe, truskawki |
Key words | effectiveness, management manager, labor work, large-scale orchard farm, strawberries |
Abstrakt | Badania przeprowadzono w 2013 r. w wielkoobszarowym gospodarstwie ogrodniczym zajmującym się produkcją owoców jagodowych. Celem pracy jest określenie poziomu i struktury czasu pracy kadry zarządzającej procesami zbioru owoców truskawek, w zależności od różnych czynników je determinujących. W badaniach zastosowano metodę obserwacji bezpośredniej z wykorzystaniem arkusza fotografii dnia pracy. Zebrano łącznie 48 arkuszy fotografii. Badania wykazały, że kierownik grupy i brygadziści najwięcej czasu poświęcali na czynności kontrolowania oraz organizowania i kierowania. Ponadto, w grupach zarządzanych przez kadrę menedżerską o większym doświadczeniu zawodowym i zatrudnionych na stałe więcej czasu poświęcano na planowanie i przygotowanie pracy oraz krótszy był czas zbędnych przerw (czas stracony). |
Abstract | The paper presents an analysis of the level and structures of manager labour time in farms. The study was conducted in 2013, in the eastern region of Poland, on large-scale farms which produce berries. Methods of direct observation were used. The average manager labour time amounted to 8.57 hours, whilst effective manager time amounted to 95.0% of total labour time. Management efficiency was higher amongst managers with more professional experience. |
Cytowanie | Paszko D., Wróblewska W. (2014) Zróżnicowanie i determinanty efektywnego zarządzania na przykładzie kadry zarządzającej specjalistycznego gospodarstwa ogrodniczego.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 3: 155-161 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2014_n3_s155.pdf |
|
 |
628. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2014 |
|
Paszko D., Pawlak J. Rentowność kapitału własnego a poziom płynności finansowej wybranych grup producentów owoców i warzyw
Autor | Dariusz Paszko, Joanna Pawlak |
Tytuł | Rentowność kapitału własnego a poziom płynności finansowej wybranych grup producentów owoców i warzyw |
Title | RETURN ON EQUITY IN REGARD TO THE LEVEL OF FINANCIAL LIQUIDITY FOR SELECTED GROUPS OF FRUIT AND VEGETABLE PRODUCERS |
Słowa kluczowe | rentowność, kapitał własny, płynność finansowa, grupy producentów |
Key words | the profitability, equity capital, financial liquidity, producer group |
Abstrakt | W opracowaniu podjęto próbę oceny wzajemnych zależności między rentownością kapitału własnego i płynnością finansową grup producentów owoców i warzyw. Materiał badawczy stanowiły sprawozdania finansowe wstępnie uznanych grup i uznanych organizacji producentów za lata 2009-2011. Badania wykazały, że rentowność kapitału własnego analizowanej zbiorowości była dość zróżnicowana, na ogół jednak grupy producenckie, które miały wyższy stopień bieżącej płynności finansowej, odznaczały się też wyższą rentownością kapitału własnego. |
Abstract | An analysis of the mutual relations between the return on equity and financial liquidity of groups of fruit and vegetable producers was presented in the study. The analysis was diversified from the level of recognition and accepted legal form of the organization. The research material consisted of financial publications of 25 initially accepted groups and producer organizations for the years 2009-2011. The study revealed that producer groups with a higher level of financial liquidity also featured a higher return on equity. It was also found that the maintenance of liquidity by the surveyed companies increased their ability to increase return on equity. |
Cytowanie | Paszko D., Pawlak J. (2014) Rentowność kapitału własnego a poziom płynności finansowej wybranych grup producentów owoców i warzyw.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 3: 162-170 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2014_n3_s162.pdf |
|
 |
629. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2014 |
|
Jabłońska L., Sobczak W. Zmiany cen detalicznych i cen hurtowych wybranych gatunków owoców
Autor | Lilianna Jabłońska, Wioleta Sobczak |
Tytuł | Zmiany cen detalicznych i cen hurtowych wybranych gatunków owoców |
Title | VOLATILITY OF RETAIL AND PRODUCER PRICES FOR SELECTED FRUIT |
Słowa kluczowe | ceny detaliczne, ceny hurtowe, współzależność cen |
Key words | wholesale prices, retail prices, price variability |
Abstrakt | Opracowanie ma na celu próbę oceny zmienności oraz współzależności cen wybranych gatunków owoców przeznaczonych do bezpośredniej konsumpcji na dwóch poziomach dystrybucji: cen producenta oraz cen detalicznych. Dla określenia wzajemnych powiązań dokonano pionowej oraz poziomej analizy porównawczej tych cen. Analizowano kierunek oraz dynamikę zmian, poziom ich zmienności z roku na rok, a także siłę związku między nimi. Otrzymane wyniki wskazują, że w latach 2003-2013 na rynku owoców deserowych wzrosły ceny wszystkich analizowanych gatunków owoców, przy czym wzrost ten był szybszy na poziomie sprzedaży detalicznej. Na obu tych rynkach ceny charakteryzowały się dużą zmiennością w poszczególnych latach gospodarczych, co było szczególnie widoczne w przypadku cen uzyskiwanych przez producentów. |
Abstract | The study was conducted into the variability and correlation of producer and retail prices for selected fruit. A vertical and a horizontal comparative analysis of fruit price changes on the Polish market were performed. The direction and dynamics of price changes were analyzed as well as the year to year level of price variability. The analysis shows that prices of all analyzed fruit increased between the years 2003 and 2013. Retail prices increased at a faster rate. Prices at different distribution levels show considerable price variability from year to year, especially for producer prices. |
Cytowanie | Jabłońska L., Sobczak W. (2014) Zmiany cen detalicznych i cen hurtowych wybranych gatunków owoców.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 3: 171-179 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2014_n3_s171.pdf |
|
 |
630. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2014 |
|
Ciesielska B., Stefko O. Szanse i zagrożenia dla rozwoju produkcji pieczarek w Polsce
Autor | Barbara Ciesielska, Olga Stefko |
Tytuł | Szanse i zagrożenia dla rozwoju produkcji pieczarek w Polsce |
Title | THE OPPORTUNITIES AND THREATS FOR BUTTON MUSHROOM PRODUCTION DEVELOPMENT IN POLAND |
Słowa kluczowe | szanse, zagrożenia, produkcja pieczarek, analiza STEEPVL |
Key words | opportunities, threats, button mushroom farming, STEEPVL analysis |
Abstrakt | Uprawa grzybów jest jedną ze znaczących gałęzi produkcji ogrodniczej. Celem artykułu jest określenie głównych szans i zagrożeń znajdujących się w otoczeniu producentów. Do analiz wykorzystano metodę STEEPVL. Po jej przeprowadzeniu okazało się, że kluczowe dla rozwoju branży są wysokie koszty modernizacji i budowy pieczarkarni oraz fakt, że odpady poprodukcyjne stosowane mogą być jako nawóz organiczny. Ważne było również doświadczenie. Mało istotny był za to brak preferencji w kredytowaniu małych i średnich przedsiębiorstw, jak również pozostałe czynniki zaliczane do grupy ekonomicznych i ekologicznych. |
Abstract | Button mushroom production is one of the most significant areas in horticulture. The aim of the article was to define the main changes in opportunities and threats in the button mushroom producers’ environment. The STEEPVL method was used for the analyses. It was concluded that the high cost of specialized button farming building modernization and construction as well as the fact that post-production waste can be used as an organic fertilizer are crucial for the development of the sector. The lack of credit preference given to small and medium-sized enterprises and other economic and ecological factors proved to be insignificant. |
Cytowanie | Ciesielska B., Stefko O. (2014) Szanse i zagrożenia dla rozwoju produkcji pieczarek w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 3: 180-187 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2014_n3_s180.pdf |
|
 |
631. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2014 |
|
Gunerka L., Wróblewska W. Wpływ zmienności cen kwiatów ciętych i środków produkcji na sytuację ekonomiczną producentów kwiatów w Polsce w latach 2003-2012
Autor | Lidia Gunerka, Wioletta Wróblewska |
Tytuł | Wpływ zmienności cen kwiatów ciętych i środków produkcji na sytuację ekonomiczną producentów kwiatów w Polsce w latach 2003-2012 |
Title | THE INFLUENCE OF PRICE VOLATILITY OF CUT FLOWERS AND MEANS OF PRODUCTION ON THE ECONOMIC SITUATION OF FLOWER PRODUCERS IN POLAND IN THE YEARS 2003-2012 |
Słowa kluczowe | cena, kwiaty cięte, środki produkcji |
Key words | price, cut flowers, means of production |
Abstrakt | W artykule dokonano oceny zmienności cen kwiatów ciętych w Polsce w latach 2003-2012 na tle zmian płac oraz cen wybranych środków produkcji. Ustalono, że istniał ścisły związek pomiędzy zmianami cen kwiatów oraz płac i środków produkcji. Za pomocą ekwiwalentów naturalnych określono ogólne zmiany sytuacji ekonomicznej producentów w analizowanych latach. Analizę zmienności cen przeprowadzono w oparciu o podstawowe mierniki statystyczne, tj. średnią arytmetyczną, odchylenie standardowe, współczynnik zmienności, indeksy jednopodstawowe i łańcuchowe oraz przeanalizowano tempo średniorocznych zmian cen w badanym okresie, wykorzystując linię tendencji określoną metodą najmniejszych kwadratów. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że ceny kwiatów i środków produkcji w badanym okresie systematycznie wzrastały. Jednak tempo wzrostu cen środków produkcji było szybsze niż cen kwiatów. W analizowanym okresie w najkorzystniejszej sytuacji ekonomicznej byli producenci róż. |
Abstract | An analysis of price volatility of cut flowers in Poland in the years 2003-2012 was conducted. The change of wage and prices of chosen means of production was considered. A correlation was observed between flower price changes and the wages and prices of means of production. An analysis was carried out into the variability of prices. Statistic parameters such as standard deviation, ratio of variability, one-basic indices, chain and rate of mid-year price changes were used. The results of the research indicate that the prices of cut flowers and means of production grew systematically in the investigated period. Means of production prices increased at a greater pace than flower prices. |
Cytowanie | Gunerka L., Wróblewska W. (2014) Wpływ zmienności cen kwiatów ciętych i środków produkcji na sytuację ekonomiczną producentów kwiatów w Polsce w latach 2003-2012.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 3: 197-204 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2014_n3_s197.pdf |
|
 |
632. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2014 |
|
Gawrońska A. Regionalne zróżnicowanie kredytów klęskowych z tytułu suszy w Polsce w latach 2007-2012
Autor | Anna Gawrońska |
Tytuł | Regionalne zróżnicowanie kredytów klęskowych z tytułu suszy w Polsce w latach 2007-2012 |
Title | Regional differentation of natural disaster loans due to drought In Poland in 2007-2012 |
Słowa kluczowe | kredyty klęskowe, susza, regiony |
Key words | natural disaster loans, drought, regions |
Abstrakt | Zbadano regionalne zróżnicowanie kredytów klęskowych udzielonych na wznowienie produkcji w gospodarstwach rolnych i działach specjalnych produkcji rolnej w Polsce w wyniku szkód wyrządzonych przez susze w okresie od 1 maja 2007 roku do 31 grudnia 2012 roku. Skutki szkód po suszach w województwach z północno-zachodniej Polski minimalizowano w największym stopniu wykorzystując kredyty klęskowe. Z kolei w takich województwach,jak: lubelskie, małopolskie, podkarpackie i świętokrzyskie w ogóle nie korzystano z kredytów klęskowych z tego tytułu. Poziom zróżnicowania kwoty kredytów klęskowych według powiatów województwa wielkopolskiego również był duży. Najwięcej środków trafiło do rolników wschodniej części województwa wielkopolskiego, zaś w przeliczeniu na 1 gospodarstwo rolne i 1 ha UR do powiatów: krotoszyńskiego, obornickiego, pleszewskiego, średzkiego i złotowskiego. |
Abstract | The aim of the paper is to present the analysis of the regional differentiation of natural disaster loans due to drought for resumption of production on farms and the special agricultural production in Poland, including the payment of ARMA. The paper was prepared on the basis of unpublished ARMA’s data in the period from 1May 2007 to 31 December 2012. |
Cytowanie | Gawrońska A. (2014) Regionalne zróżnicowanie kredytów klęskowych z tytułu suszy w Polsce w latach 2007-2012.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 4: 29-36 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2014_n4_s29.pdf |
|
 |
633. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2014 |
|
Jerzak M. Towarowe instrumenty pochodne w zarządzaniu ryzykiem cenowym w rolnictwie
Autor | Michał Jerzak |
Tytuł | Towarowe instrumenty pochodne w zarządzaniu ryzykiem cenowym w rolnictwie |
Title | Commodity derivatives in the price risk management in agriculture |
Słowa kluczowe | instrumenty pochodne, ryzyko cenowe, zarządzanie ryzykiem, rynek pszenicy |
Key words | derivatives, price risk, risk management, wheat market |
Abstrakt | Celem opracowania jest wskazanie tendencji rozwojowych światowego rynku instrumentów pochodnych na towary rolne oraz przedstawienie możliwości i zasadności ich wykorzystania do stabilizowania dochodów gospodarstw rolnych funkcjonujących na polskim rynku rolnym. Za pomocą rachunku symulacyjnego przedstawiono potencjalne efekty ekonomiczne uzyskiwane w transakcjach zabezpieczających ceny sprzedaży pszenicy na rynku terminowym Euronext w Paryżu. W konkluzji zwrócono uwagę na dynamiczny rozwój towarowego rynku terminowego na świecie. Stwierdzono, że zabezpieczanie cen pszenicy produkowanej i sprzedawanej w Polsce przy użyciu kontraktów terminowych notowanych na zagranicznych rynkach terminowych jest trudne i mało efektywne. |
Abstract | Increased volatility of agricultural commodity prices that could be observed in recent years resulted in greater exposure of market participants to price risk . The article pointed out the development trends of the global and European derivatives market for agricultural commodities . While the absence of a national commodity derivatives market, using a simulation account, also an analysis of the economic merits of using derivatives for agricultural commodities, offered by foreign commodity exchanges. The article presents the possible use of market instruments to stabilize prices, including commodity derivatives to manage price risk on farms in Poland. With the use simulation account the paper presents the potential economic effects obtained in hedging transactions sales price of wheat on the futures market of Euronext Paris . In conclusion attention was paid to the dynamic development of the freight futures market in the world. It was also found that hedging prices of wheat produced and sold in Poland with the use of futures contracts traded on foreign futures markets are inefficient and difficult |
Cytowanie | Jerzak M. (2014) Towarowe instrumenty pochodne w zarządzaniu ryzykiem cenowym w rolnictwie.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 4: 78-84 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2014_n4_s78.pdf |
|
 |
634. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2014 |
|
Lipińska I. Pojęcie szkody w produkcji rolniczej w aspekcie zarządzania ryzykiem
Autor | Izabela Lipińska |
Tytuł | Pojęcie szkody w produkcji rolniczej w aspekcie zarządzania ryzykiem |
Title | The concept of loss in agricultural production in the scope of risk management |
Słowa kluczowe | ryzyko, szkoda, zarządzanie ryzykiem, produkcja rolnicza, utracone korzyści, wspólna polityka rolna |
Key words | risk, loss, risk management, agricultural production, lost benefits, Common Agricultural Policy |
Abstrakt | Przedmiotem artykułu jest określenie legalnej definicji szkody powstającej w toku produkcji rolniczej wraz ze wskazaniem jej zakresu. Ma ona istotne znaczenie dla określenia właściwego instrumentarium stosowanego w ramach zarządzania ryzykiem. Od tego, czy da się ją poprawnie zdefiniować, zależy skuteczność rekompensaty utraconych dochodów producenta rolnego i trwałość jego działalności. W toku badań przede wszystkim zastosowano metodę deskryptywną oraz dogmatyczną analizę aktów prawnych. |
Abstract | The aim of the paper was to identify the concept and the scope of the loss in agricultural production. The research covers mostly its legal nature and only subtly the economic one. There were both domestic and European Union laws under the investigation. The legal analysis based on dogmatic and descriptive methods proves that one most common loss reference is impossible to define. |
Cytowanie | Lipińska I. (2014) Pojęcie szkody w produkcji rolniczej w aspekcie zarządzania ryzykiem.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 4: 105-115 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2014_n4_s105.pdf |
|
 |
635. |
Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, 2014 |
|
Kłoczko-Gajewska A., Sulewski P. Czynniki determinujące korzystanie z ubezpieczeń produkcji rolniczej w Polsce
Autor | Anna Kłoczko-Gajewska, Piotr Sulewski |
Tytuł | Czynniki determinujące korzystanie z ubezpieczeń produkcji rolniczej w Polsce |
Title | Determinants of Taking out Insurance Against Losses in Agricultural Production in Poland |
Słowa kluczowe | ubezpieczenia rolnicze, ryzyko w rolnictwie, awersja do ryzyka |
Key words | agricultural insurance, risk in agriculture, farmers’ risk aversion |
Abstrakt | Ubezpieczenia produkcji rolniczej stanowią jedno z głównych narzędzi zarządzania ryzykiem w rolnictwie. Zakres ich stosowania w Polsce pozostaje ciągle niewielki, pomimo wsparcia systemu ubezpieczeniowego z budżetu państwa. W artykule podjęto próbę identyfikacji czynników mogących determinować fakt uczestnictwa rolników w systemie ubezpieczeń. Badania przeprowadzono w 2012 roku, a zebrany materiał dotyczył sytuacji z lat 2005-2011. Badaniami objęto zbiorowość ponad 400 gospodarstw prowadzących produkcję roślinną i mieszaną. Przeprowadzone analizy sugerują dużą złożoność uwarunkowań stosowania ubezpieczeń produkcyjnych. Bezdyskusyjnym czynnikiem zwiększającym prawdopodobieństwo korzystania przez rolników z ubezpieczeń okazało się poniesienie straty w przeszłości. |
Abstract | Insuring agricultural production is one of the main tools of risk management in agriculture. In Poland it is still not popular, despite subsidies from the state budget. The paper tries to present determinants of farmer’s participation in the insurance system. The analysis covered over 400 crop and mixed farms. The research was carried out in 2012 and refers to events that occurred between 2005 and 2011. It was revealed that reasons for taking out insurance are rather complex. The probability of buying insurance rises sharply if the farmer had faced significant loss in the past. |
Cytowanie | Kłoczko-Gajewska A., Sulewski P. (2014) Czynniki determinujące korzystanie z ubezpieczeń produkcji rolniczej w Polsce.Roczniki Naukowe Ekonomii Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, t. 101, z. 4: 127-135 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | RNR_2014_n4_s127.pdf |
|
 |
636. |
Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 2014 |
|
Orlova N. Działalność inwestycyjna niebankowych instytucji finansowych na Ukrainie
Autor | Nataliya Orlova |
Tytuł | Działalność inwestycyjna niebankowych instytucji finansowych na Ukrainie |
Title | Issues of non-bank financial institutions investment activity in Ukraine |
Słowa kluczowe | niebankowe instytucje finansowe; rynek finansowy; regulacja rynku |
Key words | non-bank financial institutions; financial market; regulation issues |
Abstrakt | Przeprowadzone badania pozwoliły na ocenę niebankowych instytucji finansowo-kredytowych działających na rynku usług finansowych Ukrainy. Ocenie poddano zdolności akumulacyjne i redystrybucyjne tych instytucji w kontekście potrzeb gospodarki. Znaczenie dla gospodarki niebankowych instytucji finansowych na Ukrainie oceniono na podstawie usług finansowych świadczonych przez te podmioty. W artykule zaproponowano zmiany w regulacjach działalności tych instytucji. Zaproponowane zmiany dotyczyły wzmocnienia rynku finansowego poprzez stworzenie nowych zasad finansowania i opracowania ram prawnych regulacji tego rynku. Ponadto, wskazano iż poprawa relacji instytucji niebankowych na krajowym rynku kredytowym zapewni dalszy rozwój rynku finansowego Ukrainy. |
Abstract | The article states that non-bank financial institutions allow for an appropriate level to effectively accumulate and redistribute financial resources to the needs of the economy. The analysis of non-bank financial institutions role was made on the financial services market of Ukraine, non-bank financial institutions development issues were established and improvement methods of non-bank financial institutions activity in Ukraine were proposed. Strengthening the existing financial market, the creation of a new financial modalities and developing the legal framework of regulation, new financial relations in non-banking activities will increase the efficiency of the domestic market of non-bank credit institutions and ensure the development of the financial market of Ukraine. |
Cytowanie | Orlova N. (2014) Działalność inwestycyjna niebankowych instytucji finansowych na Ukrainie.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 1: 13-22 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | ZFIR_2014_n1_s13.pdf |
|
 |
637. |
Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 2014 |
|
Soliwoda M. Dylematy dotyczące zależności między płatnościami bezpośrednimi a inwestycjami gospodarstw rolniczych
Autor | Michał Soliwoda |
Tytuł | Dylematy dotyczące zależności między płatnościami bezpośrednimi a inwestycjami gospodarstw rolniczych |
Title | Dilemmas concerning dependencies between direct payments and farm investment |
Słowa kluczowe | płatności bezpośrednie; inwestycje; gospodarstwa rolne; FADN |
Key words | direct payments; investment; farms; FADN |
Abstrakt | Głównym celem opracowania było przedstawienie metodologicznych i teoretycznych trudności związanych z pomiarem zależności między płatnościami bezpośrednimi (w tym, odłączonymi) a inwestycjami gospodarstw rolniczych. Przedstawiono krytyczny przegląd podejść badawczych związanych ze wspomnianym związkiem. Na podstawie danych EU-FADN, w opracowaniu przedstawiono analizę wysokości płatności odłączonych i stóp inwestowania gospodarstw rolniczych w nowych państwach członkowskich UE. Oceniono zależności za pomocą analizy korelacyjnej. Stwierdzono, że niezbędne jest stosowanie podejścia integrującego kilka metod badawczych. Choć czynniki behawioralne mogą być istotne w analizie wpływu płatności bezpośrednich, to nie należy jednak lekceważyć kanałów oddziaływania polityki rolnej. W przypadku analizy dla zagregowanych danych dotyczących nowych państw członkowskich, zależności nie są tak jednoznaczne, jak dla EU-15. Może to wskazywać na potrzebę bardziej pogłębionych badań dotyczących niepewności i oczekiwań rolników co do rodzaju i wysokości przyszłych płatności. |
Abstract | The main aim of this paper was discuss theoretical and methodological difficulties referring to measurement of dependencies between direct payments (including decoupled payments) and farm investment. The article presents the critical overview of research approaches concerning the aforesaid relationship. Moreover, this paper discusses dependencies, based on the empirical data (from European FADN): between investment rate (gross investment/depreciation) and decoupled payments with the assessment by means of correlation analysis. Implementation of the integrated research approach should be recommended. Althought behavioural factors may be significant in analysis how direct payments affect, channels concerning agricultural policy should not be ignored. In the case of aggregated data from New Member States (NMS), dependencies were unequivocal. This may indicate the need to carry out detailed studies on uncertainty and farmers’ expectations for the type and amount of future payments. |
Cytowanie | Soliwoda M. (2014) Dylematy dotyczące zależności między płatnościami bezpośrednimi a inwestycjami gospodarstw rolniczych.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 1: 33-46 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | ZFIR_2014_n1_s33.pdf |
|
 |
638. |
Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 2014 |
|
Boiarova O., Germanchuk G., Kaminska T. Kapitał intelektualny w kształtowaniu wartości przedsiębiorstwa
Autor | Olena Boiarova, Galyna Germanchuk, Tetiana Kaminska |
Tytuł | Kapitał intelektualny w kształtowaniu wartości przedsiębiorstwa |
Title | Intellectual capital in the enterprise value formation |
Słowa kluczowe | wycena kapitału intelektualnego; aktywa trwałe oraz wartości niematerialne i prawne; wycena ryzyka; inwestycje; kalkulacje |
Key words | intellectual capital valuation; tangible and intangible assets; risk valuation; investments; calculation |
Abstrakt | W artykule przedstawiono ważne i aktualne zagadnienia związane z wartością kapitału intelektualnego. Celem artykułu była kompleksowa analiza metod wyceny aktywów. Analizie poddano również znaczenie wartości niematerialnych i prawnych w działalności przedsiębiorstw. Przedstawiono koncepcję wyceny tych aktywów. W artykule zaprezentowano trzy kategorie metod wyceny wartości intelektualnej przy podziale analizowanych dochodów na cztery. Analizie poddano wartość marki oraz bezpośrednie i pośrednie metody szacowania wartości marki. |
Abstract | This article deals with intellectual capital value, as it is a very urgent problem at present. The aim of the article is a complex analysis of asset valuation methods. The role of intangible assets in business is analyzed. The concept of valuation is given. Three categories of valuation methods of intellectual property are presented. Four groups of income valuation methods are analyzed. The analysis of brand value is considered. Direct and indirect methods of brand value determination are analyzed. |
Cytowanie | Boiarova O., Germanchuk G., Kaminska T. (2014) Kapitał intelektualny w kształtowaniu wartości przedsiębiorstwa.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 1: 47-57 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | ZFIR_2014_n1_s47.pdf |
|
 |
639. |
Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 2014 |
|
Malik M., Zaburanna L. Mechanizm interwencji państwa na rzecz rozwoju sfery agrarnej gospodarki Ukrainy
Autor | Mykola Malik, Lesia Zaburanna |
Tytuł | Mechanizm interwencji państwa na rzecz rozwoju sfery agrarnej gospodarki Ukrainy |
Title | The state backing mechanism for the development of the agrarian sphere of economy of Ukraine |
Słowa kluczowe | mechanizmy interwencji państwa; rozwój sfery agrarnej; finansowanie kredytami |
Key words | the state backing mechanism; development of agrarian sphere; credit support |
Abstrakt | Artykuł zawiera analizę bieżącej sytuacji w sektorze rolnictwa, a tak- że odnosi się do zagadnień tworzenia mechanizmów wsparcia państwowego na rzecz rozwoju sfery agrarnej gospodarki Ukrainy, celem poprawy jej kondycji. |
Abstract | The article deals with analysis of the current situation in agriculture sector and creation of the basic prerequisites of building the state backing mechanism for the development of the agrarian sphere of economy of Ukraine to improve its performance. |
Cytowanie | Malik M., Zaburanna L. (2014) Mechanizm interwencji państwa na rzecz rozwoju sfery agrarnej gospodarki Ukrainy.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 1: 59-67 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | ZFIR_2014_n1_s59.pdf |
|
 |
640. |
Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, 2014 |
|
Mazur I., Pimenova O. Priorytety wsparcia instytucjonalnego nowoczesnych form działalności w systemie agrarnym Ukrainy
Autor | Iryna Mazur, Olena Pimenova |
Tytuł | Priorytety wsparcia instytucjonalnego nowoczesnych form działalności w systemie agrarnym Ukrainy |
Title | Priorities of institutional support of modern forms of economy in a system of agrarian relation of Ukraine |
Słowa kluczowe | sektor rolny; formy gospodarki; model społeczno-ekologiczno- -ekonomiczny; polityka rolna; zrównoważony rozwój; kapitał społeczny |
Key words | agrarian sector; forms of economy; socio-ecological-economic model; agrarian policy; sustainable development; social capital |
Abstrakt | Międzynarodowe doświadczenie w zakresie wspierania rolnictwa przez państwo zostało poddane analizie. W artykule przedstawiono konieczność opracowania modelu społeczno-ekologiczno-ekonomicznego dla rolnictwa na Ukrainie. W artykule udowodniono konieczność tworzenia modeli społeczno-ekologiczno-ekonomicznych celem rozwoju obszarów wiejskich, zmian w zatrudnieniu w rolnictwie, wydajności pracy itd. Na podstawie przeprowadzonego przeglądu literatury potwierdzono, iż rozwojowi społeczno-ekologiczno-ekonomicznemu towarzyszą zmiany struktury instytucjonalnej w zakresie regulacji w rolnictwie. |
Abstract | International experience of state support of agriculture is analyzed. A necessity of development of socio-ecological-economic model of agriculture in Ukraine is proved. In the papers is proved the necessity of creation and function of social-ecological-economic model of agriculture development, where a social- -ecological-economic development is characterized like economic development of rural territories, rural employment in agriculture, the efficiency of employment etc. Based on the analysis of scientific literature, it’s confirmed that development socio- -ecological-economical forms of economy are accompanied with modification of the institutional structure of regulation of agriculture. |
Cytowanie | Mazur I., Pimenova O. (2014) Priorytety wsparcia instytucjonalnego nowoczesnych form działalności w systemie agrarnym Ukrainy.Zarządzanie Finansami i Rachunkowość, nr 1: 69-77 |
HTML | wersja html |
Pełny tekst | ZFIR_2014_n1_s69.pdf |
|
 |