Wyniki wyszukiwania

Autor	Agnieszka Parlinska, Yılmaz Toktaş
Tytuł	The Impact of the Real Effective Exchange Rate on Poland’s Food and Live Animal Exports
Title	The Impact of the Real Effective Exchange Rate on Poland’s Food and Live Animal Exports
Słowa kluczowe	exchange rate, ARDL bounds test analysis, time series analysis, food and live animal exports, cointegration
Key words	exchange rate, ARDL bounds test analysis, time series analysis, food and live animal exports, cointegration
Abstrakt	In this study, for the 2012M1-2020M1 period, the relationship between Poland’s real effective exchange rate and its food and animal exports were examined by the bounds test. The stationary analyses of variables were examined by the ADF and PP tests. According to the results of a cointegration test, a cointegration relation among the real effective exchange rate, food and live animal exports, as well as industrial production was determined. It was also concluded that the real effective exchange rate has a long-term negative impact on Poland's food and live animal exports. This research also established that a 1% increase in the real effective exchange rate in the long-term would decrease Poland's food and animal exports by 3.091%. Also, industrial production has a positive impact on Poland’s food and animal exports, as expected. It was determined that a 1% increase in industrial production would increase Poland’s food and animal exports by 2.803%. On the other hand, the error correction term coefficient was found to be -0.119, indicating that 11% of the imbalance in the short-term will be recovered in the next period.
Abstract	In this study, for the 2012M1-2020M1 period, the relationship between Poland’s real effective exchange rate and its food and animal exports were examined by the bounds test. The stationary analyses of variables were examined by the ADF and PP tests. According to the results of a cointegration test, a cointegration relation among the real effective exchange rate, food and live animal exports, as well as industrial production was determined. It was also concluded that the real effective exchange rate has a long-term negative impact on Poland's food and live animal exports. This research also established that a 1% increase in the real effective exchange rate in the long-term would decrease Poland's food and animal exports by 3.091%. Also, industrial production has a positive impact on Poland’s food and animal exports, as expected. It was determined that a 1% increase in industrial production would increase Poland’s food and animal exports by 2.803%. On the other hand, the error correction term coefficient was found to be -0.119, indicating that 11% of the imbalance in the short-term will be recovered in the next period.
Cytowanie	Parlinska A., Toktaş Y. (2020) The Impact of the Real Effective Exchange Rate on Poland’s Food and Live Animal Exports.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 20(35), z. 4: 47-57
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2020_T20(35)_n4_s47.pdf

Autor	Łukasz Ambroziak
Tytuł	Wpływ pandemii COVID-19 na handel rolno-spożywczy Polski: pierwsze doświadczenia
Title	The Impact of the Pandemic COVID-19 on Agri-Food Trade of Poland: First Experiences
Słowa kluczowe	pandemia COVID-19, eksport, import, produkty rolno-spożywcze, Polska
Key words	pandemic COVID-19, export, import, agri-food products, Poland
Abstrakt	Wybuch pandemii COVID-19 na początku 2020 r. w sposób istotny zmienił uwarunkowania rozwoju wymiany handlowej produktami rolno-spożywczymi. Celem artykułu jest próba oceny wpływu pierwszych miesięcy pandemii COVID-19 na polski handel rolno-spożywczy. Analizy dokonano na podstawie niepublikowanych danych Ministerstwa Finansów, stosując metodę statystyczno-opisową. Z wstępnych danych handlowych za pierwsze półrocze 2020 r. wynikało, że poza nielicznymi wyjątkami polski eksport rolno-spożywczy dobrze radził sobie w okresie największych ograniczeń związanych z przemieszczaniem się ludności wprowadzonych wskutek pandemii COVID-19. Było to efektem m.in. tego, iż żywność jest produktem pierwszej potrzeby (tak, jak np. leki) i cechuje ją niższa elastyczność dochodowa popytu, a także relatywnie niewielkich zakłóceń w produkcji.
Abstract	The outbreak of the COVID-19 pandemic at the beginning of 2020 significantly changed the conditions for the development of trade in agri-food products. The aim of the article is to assess the impact of the first months of the COVID-19 pandemic on the agri-food trade of Poland. The analysis was based on unpublished data from the Ministry of Finance, using descriptive statistics method. Preliminary trade data for the first half of 2020 showed that with few expectations Polish agri-food exports performed well during lockdown, that is in the period of the greatest restrictions related to the movement of people introduced by the COVID-19 pandemic. It resulted, inter alia, from the fact that food is a basic necessity (such as e.g. medicines) and is characterized by lower income elasticity of demand, and also from relatively small disruptions in production.
Cytowanie	Ambroziak Ł. (2020) Wpływ pandemii COVID-19 na handel rolno-spożywczy Polski: pierwsze doświadczenia.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 20(35), z. 4: 5-17
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2020_T20(35)_n4_s5.pdf

Autor	Paweł Kraciński, Ludwik Wicki
Tytuł	Pozycja konkurencyjna jabłek i zagęszczonego soku jabłkowego na rynkach zagranicznych
Title	Competitive position of apples and concentrated apple juice on foreign markets
Słowa kluczowe	eksport jabłek, eksport zagęszczonego soku jabłkowego, pozycja konkurencyjna
Key words	apple export, export of concentrated apple juice, competitive position
Abstrakt	Celem opracowania była ocena pozycji konkurencyjnej polskich jabłek i zagęszczonego soku jabłkowego (ZSJ) na rynkach zagranicznych. W pracy zidenty-fikowano tendencje na rynku jabłek i ZSJ w Polsce i na świecie. Dokonano także oceny potencjału konkurencyjnego polskiego sadownictwa. Określono pozycję konku-rencyjną polskiego eksportu jabłek i ZSJ oraz czynniki wpływające na pozycję konkurencyjną eksportu tych produktów na rynku światowym. Analizą objęto okres 2005-2017. Stwierdzono, że Polska należała do czołówki największych eksporterów jabłek i ZSJ na świecie, a w badanym okresie pozycja konkurencyjna Polski na rynku zagęszczonego soku jabłkowego rosła. Rosła także pozycja konkurencyjna Polski na rynku jabłek, ale tylko do wprowadzenia w 2014 roku rosyjskiego embargo na ich import z Polski. Pozycja konkurencyjna polskich jabłek na rynku światowym w latach 2005-2017 zależała od cen tych owoców, wielkości zbiorów, ale także kursu walu-towego (PLN/USD) oraz wolumenu importu jabłek w Rosji, a na rynku ZSJ od cen eksportowych i kursu walutowego (PLN/EUR).
Abstract	The aim of the study was to assess the competitive position of Polish apples and apple juice concentrate (CAJ) on foreign markets. The study identifies trends in the apple market and CAJ in Poland and in the world. The competitive potential of Polish horticulture was also assessed. The competitive position of Polish exports of apples and CAJ was determined as well as factors influencing the competitive position of exports of these products on the world market. The analysis covered the period 2005-2017. It was found that Poland was one of the leading exporters of apples and CAJ in the world, and in the analyzed period, Poland's competitive position on the apple juice concentrated market was growing. Poland's competitive position on the apple market also increased, but only until the Russian embargo on apple imports from Poland was introduced in 2014. The competitive position of Polish apples on the world market in 2005-2017 depended on the prices of these fruits, the size of the harvest, but also the exchange rate (PLN / USD) and the volume of apple imports in Russia, and on the CAJ market on export prices and the exchange rate (PLN / EUR).
Cytowanie	Kraciński P., Wicki L. (2020) Pozycja konkurencyjna jabłek i zagęszczonego soku jabłkowego na rynkach zagranicznych.
HTML	wersja html
Pełny tekst	MONO_2020_pkracinski_pozycja_konkurencyjna_jablek.pdf

Autor	Monika Szafrańska
Tytuł	FACTORS DETERMINING THE LEVEL OF FINANCIAL LITERACY OF ACADEMIC YOUTH
Title	Czynniki determinujące poziom świadomości finansowej młodzieży akademickiej
Słowa kluczowe	financial attitudes, financial behaviours, financial knowledge, university students
Key words	postawy finansowe, zachowania finansowe, wiedza finansowa, studenci
Abstrakt	The main objective of the paper is to characterize the level of financial literacy of academic youth and to identify selected socio-demographic factors that determine this level. The main source of data used for analysis and conclusions was primary information obtained from the author’s own research. The research was conducted in 2018 with the PAPI method on a group of 337 respondents. The interview was conducted with young people studying at the second largest academic centre in Poland – Kraków. The study used a set of questions to assess the level of financial literacy of adults proposed by the OECD. Apart from primary sources, Polish and foreign literature on the subject was also used to achieve the goal. To analyze the data, total statistical indicators (mean, minimum, maximum) and non-parametric "chi square" test” (χ2) were used. The analysis shows that students are characterized by an average level of financial literacy. The factors that significantly determined the level of students' financial literacy were gender and the field of study. A higher level of financial literacy was characteristic for men and those studying the economic faculties, which results from the curriculum contents. In order to increase the level of financial competence of students in other fields of study, curricula should be supplemented with subjects covering personal finance. The factors that did not differentiate the level of financial performance are the place of residence, the degree of study and the student's professional experience.
Abstract	Celem pracy jest charakterystyka poziomu świadomości finansowej młodzieży akademickiej oraz identyfikacja wybranych czynników o charakterze socjo-demograficznym, które determinują ten poziom. Zasadniczym źródłem danych wykorzystanych do analizy i wnioskowania były informacje pierwotne uzyskane z badań własnych. Badania przeprowadzono w 2018 roku, metodą PAPI na grupie 337 respondentów. Wywiad został przeprowadzony z młodzieżą studiującą w drugim pod względem wielkości ośrodku akademickim w Polsce - Krakowie. W badaniach wykorzystano zestaw pytań umożliwiający ocenę poziomu świadomości finansowej osób dorosłych zaproponowany przez OECD. Poza źródłami pierwotnymi wykorzystano również źródła wtórne. Do analizy danych zastosowano sumaryczne wskaźniki statystyczne (średnia, minimum, maksimum) oraz nieparametryczny test „chi kwadrat” (χ2). Jak wynika z przeprowadzonej analizy, studenci cechują się średnim poziomem świadomości finansowej. Czynnikami, który istotnie determinują poziom świadomości finansowej studentów są płeć oraz kierunek studiów. Wyższym poziomem świadomości finansowej charakteryzowali się mężczyźni oraz osoby studiujace na kierunkach ekonomicznych, co wynika z realizowanych treści programowych. W celu wzrostu poziomu kompetencji finansowych osób studiujących na pozostałych kierunkach, programy studiów powinny zostać uzupełnione o przedmioty obejmujące kwestie finansów osobistych. Czynnikami, które nie różnicowały poziomu świadmości finansowej są miejsce zamieszkania, stopień studiów oraz doświadczenie zawodowe studenta.
Cytowanie	Szafrańska M. (2020) FACTORS DETERMINING THE LEVEL OF FINANCIAL LITERACY OF ACADEMIC YOUTH.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 24(73): 232-243
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n73_s232.pdf

Autor	Mirosław Sołtysiak
Tytuł	Seniorzy na rynku usług bankowych w Polsce
Title	SENIORS ON THE MARKET OF BANKING SERVICES IN POLAND
Słowa kluczowe	usługi bankowe, ubankowienie, pokolenie 65+
Key words	banking services, banking, generation 65+
Abstrakt	Cel – Określenie preferencji przedstawicieli Polaków zaliczanych do grupy wiekowej 65+ w korzystaniu z podstawowych rodzajów produktów na rynku bankowym.  Metoda badań – Badania ankietowe przeprowadzone na grupie 569 respondentów zaliczanych do generacji 65+; wykonane przy pomocy kwestionariusza ankietowego w okresie od marca do maja 2018 r. Poprzedzone badaniem pilotażowym zrealizowanym w styczniu 2018 r. Wynik – Określono zachowania Polaków zaliczanych do generacji 65+ na rynku usług bankowych. Oszacowano poziom zainteresowania produktami bankowymi i poziom aktywności w korzystania tych produktów oraz ustalono preferowane sposoby realizacji usług bankowych. Dokonano analiza portfela produktów bankowych tego segmentu klientów. Oryginalność/Wartość – Wyniki badań stanowią poszerzenie stanu wiedzy na temat zachowań klientów zaliczanych do generacji 65+ na polskim rynku usług bankowych.
Abstract	Objective - To determine the preferences of Polish representatives included in the group of those aged 65+ in using the basic types of products on the banking market. Test method - Survey conducted on a group of 569 respondents belonging to the generation of those aged 65+; made with the use of a questionnaire from March to May 2018. Preceded by a pilot study carried out in January 2018. Result - The behavior of Poles belonging to the generation of those aged 65+ on the banking services market was defined. The level of interest in banking products and the level of activity in using these products was estimated, as well as the preferred ways to implement banking services. An analysis of the banking products portfolio of this customer segment was made. Originality / Value - The results of the research are an extension of the state of knowledge about the behavior of clients belonging to those aged 65+ on the Polish banking services market.
Cytowanie	Sołtysiak M. (2020) Seniorzy na rynku usług bankowych w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 24(73): 214-231
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n73_s214.pdf

Autor	Stanisław Bereziński, Tomasz Rokicki
Tytuł	FINANCING OF LINEAR ROAD INFRASTRUCTURE IN POLAND
Title	Finansowanie liniowej infrastruktury drogowej w Polsce
Słowa kluczowe	infrastructure, road transport, road expenditure, European funds
Key words	infrastruktura, transport drogowy, wydatki na drogi, fundusze europejskie
Abstrakt	The main purpose of the paper was to identify and present the situation and changes in the level of expenditure on public roads in Poland, taking into account the division of the country into voivodships. The data concerned the period from 2005 to 2017. Sources of materials were the analysis of available literature in the field of road transport, legal acts, data from the CSO database. The comparative method was used in the paper, dynamics indicators were evaluated, the Gini concentration coefficient was calculated and the degree of concentration was presented using the Lorenz curve. Pearson's linear correlation coefficients were also used. A descriptive, tabular and graphic method were used to present the results. Investment outlays on roads apply to both the construction of new roads and the repair of existing ones. Between 2005-2017, the length of public roads in Poland increased by 11% to 422,000 km. Changes in individual voivodships and in subsequent years varied. The largest increase in road length occurred in Podlaskie and Lublin, while the smallest was in Opole. The largest expenditure on public roads was incurred in 2009-2011, which was related to the preparation for the Euro 2012 football tournament, which took place in Poland and Ukraine. Investment outlays were related to the level of economic development of voivodships and the resources of public roads. The only exception to this rule occurred in 2009-2011, when many road investments were centrally financed by the government.
Abstract	Celem głównym pracy było rozpoznanie i przedstawienie sytuacji oraz zmian w poziomie wydatków na drogi publiczne. Badania dotyczyły Polski, z uwzględnieniem podziału na województwa. Dane dotyczyły lat 2005-2017. Źródła materiałów stanowiła analiza dostępnej literatury z zakresu transportu drogowego, akty prawne, dane z bazy danych GUS. W pracy wykorzystano metodę porównawczą, posługiwano się wskaźnikami dynamiki, obliczono współczynnik koncentracji Giniego oraz przedstawiono stopień koncentracji za pomocą krzywej Lorenza. Zastosowano również współczynniki korelacji liniowej Pearsona. Do prezentacji wyników badań zastosowano metodę opisową, tabelaryczna i graficzną. Nakłady inwestycyjne na drogi dotyczą zarówno budowy nowych dróg, jak również naprawy już istniejących. W latach 2005-2017 długość dróg publicznych w Polsce wzrosła o 11% do 422 tys. km. Zmiany w poszczególnych województwach i latach były zróżnicowane. Największy przyrost dróg nastąpił w województwach podlaskim i lubelskim, a najmniejszy w opolskim. Największe nakłady inwestycyjne na drogi publiczne poniesiono w latach 2009-2011, co było związane z przygotowaniem do turnieju piłkarskiego Euro 2012, który odbył się w Polsce i na Ukrainie. Nakłady inwestycyjne były związane z poziomem rozwoju gospodarczego województw oraz z zasobem dróg publicznych. Jedyny wyjątek od tej reguły wystąpił w latach 2009-2011, gdy centralnie finansowano wiele inwestycji drogowych.
Cytowanie	Bereziński S., Rokicki T. (2020) FINANCING OF LINEAR ROAD INFRASTRUCTURE IN POLAND.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 24(73): 205-213
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n73_s205.pdf

Autor	Marian Podstawka, Łukasz Podstawka
Tytuł	TAXATION OF AGRICULTURAL ACTIVITY IN POLAND: THE CURRENT STATE AND FUTURE PROSPECTS
Title	Stan i perspektywy opodatkowania działalności rolniczej w Polsce
Słowa kluczowe	farm, agricultural activity, agricultural tax, forestry tax, property tax, income tax, revenue tax, level of income taxation, level of revenue taxation
Key words	gospodarstwo rolne, działalność rolnicza, podatek rolny, podatek leśny, podatek od nieruchomości, podatek dochodowy, podatek od przychodów, stopień opodatkowania dochodów, przychodów
Abstrakt	This study is a response to an ongoing debate on changes in the taxation of agricultural income. The current taxes applicable to farms in Poland do not concern income per se – they are property taxes which include: agricultural tax on land, forestry tax and property tax. Although these taxes do not refer to agricultural income, they are paid by it. It is important, therefore, to know how much this income is reduced by these taxes. Studies show that it is about 10%. Therefore, when a new income tax structure is introduced, its rate should not exceed 10%. The calculation of farm income in Poland will encounter many problems, such as establishing a catalogue of costs, which will include depreciation. In order to include it when calculating income, the present value of a farm’s fixed assets should first be established, which may encounter major substantive and organizational difficulties. More problems will surely follow, such as: dividing costs between household and agricultural holding, determining what a fixed asset is in the case of a farm, etc. It seems that calculating farm income is unavoidable. On the one hand, it is necessary for the potential introduction of income tax. On the other hand, having recognized the income situation of farms, one could resign from estimating losses caused by drought or other unfortunate events. Compensation could be granted due to income losses. This would be a clearer, more obvious and objective criterion. According to current practices, losses caused by unfortunate events (e.g. drought) do not always translate into losses in agricultural income, given that these losses are not always objectively estimated by the committees appointed by provincial governors. In the case of income losses, agricultural accounting data guarantee their objective appraisal. The aim of the paper is to evaluate the current situation regarding the taxation of agricultural activity and to present proposals for potential changes in the taxation of agricultural activity. Two research hypotheses were put forward: 1. the current level of taxation of income and revenue from agricultural activity with agricultural tax and property tax is symbolic, 2. in order to maintain the current tax treatment, the rate of the new tax on farm income cannot be higher than 10%. The article is based on descriptive, tabular and financial analysis methods. The sources of information were literature and FADN agricultural accounting data collected by the Institute of Agricultural and Food Economics – National Research Institute in Warsaw.
Abstract	Opracowanie wychodzi naprzeciw toczącym się dyskusjom w sprawie zmian opodatkowania dochodów pochodzących z działalności rolniczej. Aktualnie istniejące podatki, odnoszące się do gospodarstw rolnych w Polsce, nie odnoszą się do dochodów. Mają one charakter podatków majątkowych, do których należy: podatek rolny od gruntów, podatek leśny i podatek od nieruchomości. Podatki te mimo, że nie nawiązują do dochodów z działalności rolniczej, są z nich pokrywane. Ważnym jest jaką część tych dochodów pomniejszają. Z badań wynika, że jest to ok. 10%. Stąd ewentualnie we wprowadzanym nowym podatku od dochodów jego stawka nie powinna przekraczać 10%.Obliczanie dochodów gospodarstw rolnych w Polsce będzie napotykać na wiele problemów. Jednym z nich będzie ustalenie katalogu kosztów, do których zaliczać będzie się amortyzacja. Aby ją uwzględnić w obliczaniu dochodów, należy wcześniej ustalić wartość bieżącą środków trwałych, wchodzących w skład gospodarstw rolnych. Mogą temu procesowi towarzyszyć spore trudności merytoryczne i organizacyjne. To jeden z wielu problemów. Prawdopodobnie będą i inne. Zaliczyć do nich można: podział kosztów na gospodarstwo domowe i gospodarstwo rolne, ustalenie co jest środkiem trwałym w gospodarstwie rolnym itp. Wydaje się, że liczenie dochodów w gospodarstwach rolnych jest nie uniknione. Z jednej strony jest to niezbędne dla ewentualnego wprowadzeniu podatku dochodowego. Z drugiej strony mając rozpoznaną sytuację dochodową gospodarstw rolnych można by zrezygnować z szacowania strat spowodowanych przez suszę, czy innymi zdarzeniami losowymi. Tytułem otrzymania rekompensat byłyby straty dochodów. Jest to kryterium bardziej klarowne oczywiste i obiektywne. Dotychczasowa praktyka wskazuje, że nie zawsze straty spowodowane zdarzeniami losowymi (suszę) przekładają się na straty w dochodach rolniczych. Zważywszy, że straty te nie zawsze są obiektywnie szacowane przez powoływane przez wojewodów komisje. W przypadku strat w dochodach, dane rachunkowości rolnej są gwarantem ich obiektywnej oceny.Celem opracowania jest dokonanie oceny aktualnej sytuacji dotyczącej opodatkowania działalności rolniczej oraz przedstawienie propozycji ewentualnych zmian w opodatkowaniu działalności rolniczej. Przyjęto dwie hipotezy badawcze: 1. Aktualny stopień opodatkowania dochodów, przychodów z działalności rolniczej podatkiem rolnym, podatkiem od nieruchomości jest symboliczny, 2. Dla zachowania dotychczasowego ujęcia podatkowego stawka nowego podatku od dochodów gospodarstw rolnych nie może przekraczać 10%. W artykule wykorzystano metody analizy opisowej, tabelarycznej i analizy finansowej. Źródłem informacji była literatura oraz dane rachunkowości rolnej FADN gromadzone przez Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie.
Cytowanie	Podstawka M., Podstawka Ł. (2020) TAXATION OF AGRICULTURAL ACTIVITY IN POLAND: THE CURRENT STATE AND FUTURE PROSPECTS.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 24(73): 177-188
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n73_s177.pdf

Autor	Monika Pasternak-Malicka
Tytuł	Pozytywne i negatywne konsekwencje szarej strefy postrzeganej jako „zręczność podatkowa” podmiotów gospodarczych i gospodarstw domowych
Title	POSITIVE AND NEGATIVE CONSEQUENCES OF THE GRAY ECONOMY "TAX DEXTERITY" OF BUSINESS ENTITIES AND HOUSEHOLDS
Słowa kluczowe	szara strefa, gospodarka nieobserwowalna, oszustwa podatkowe, skutki szarej strefy
Key words	gray market, unobservable economy, tax fraud, effects of the gray economy
Abstrakt	Artykuł podejmuje problematykę szarej strefy. W pierwszej części została ujęta definicja szarej strefy w kontekście oszustw podatkowych oraz skala zjawiska w Polsce. W kolejnych przedstawione zostały negatywne i pozytywne skutki szarej strefy wymieniane w literaturze przedmiotu. W trzecim punkcie zaprezentowano fragmenty badań ankietowych dotyczących opisywanego problemu badawczego. W ostatniej części publikacji wskazano działania instytucjonalne oddziałujące na rozmiary szarej strefy w Polsce. Podstawowym celem niniejszej publikacji jest prezentacja pozytywnych i negatywnych konsekwencji występowania szarej strefy rozumianej jako oszustwo podatkowe i wskazania, które z nich przeważają w ocenie subiektywnej badanych podmiotów gospodarczych i gospodarstw domowych. W ramach artykułu zostały także zasygnalizowane rozwiązania instytucjonalne mające na celu ograniczyć badane zjawisko. Realizacja celu wymagała wykorzystania metod opisowo-statystycznych, a w szczególności analizy kształtowania się zakresu gospodarki nieobserwowalnej w Polsce i wybranych krajach. W artykule posłużono się badaniami ankietowymi z lat 2010-2019, w celu dokonania próby jakościowej oceny skutków zjawiska szarej strefy.
Abstract	The article addresses the issue of the gray economy. In the first part the definition of the shadow economy in the context of tax evasion and the scale of the phenomenon in Poland are included. The following shows the negative and positive effects of the gray economy listed in the literature on the subject. In the third part fragments of a questionnaire survey were described concerning the problem. In the last part of the article, institutional activities affecting the size of the shadow economy in Poland are presented. The main purpose of this publication is to present the positive and negative consequences of the shadow economy, understood as tax evasion, and indicate which consequences prevail in the subjective assessment of the surveyed business entities and households. The article also indicates actions aimed at limiting the studied phenomenon. The implementation of the objective required the use of descriptive and statistical methods, in particular analysis of the shape and scope of the unobservable economy in Poland and selected countries. The direct-questionnaire method was also used. The article uses fragments of author-conducted study from 2010-2019 in order to make a qualitative attempt to assess the effects of the gray zone phenomenon.
Cytowanie	Pasternak-Malicka M. (2020) Pozytywne i negatywne konsekwencje szarej strefy postrzeganej jako „zręczność podatkowa” podmiotów gospodarczych i gospodarstw domowych.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 24(73): 128-142
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n73_s128.pdf

Autor	Agnieszka Cyburt, Agnieszka Gałecka
Tytuł	THE EFFICIENCY OF PRODUCTION FACTORS ON AGRICULTURAL FARMS OF THE VISEGRAD GROUP
Title	Efektywność wykorzystania czynników produkcji w gospodarstwach rolniczych państw grupy wyszehradzkiej
Słowa kluczowe	effectiveness, agricultural farms, FADN, Visegrad Group
Key words	efektywność, gospodarstwa rolne, FADN, grupa Wyszehradzka
Abstrakt	The objective of the study was to determine the effectiveness of the use of production factors on farms of the Visegrad Group countries. The research covered farms participating in the European system for collecting accounting data from FADN (Farm Accountancy Data Network) farms. Under the main objective, an assessment was made of the productivity and profitability of land, labour and capital. The research period covered the years 2014-2017. Based on the analyses that was conducted, it was found that the most effective use of land resources was on farms in Hungary and Poland, and the least effective in Slovakia. Considering labour and capital productivity, the highest results were achieved by farms in the Czech Republic and Slovakia, while the lowest by Polish farms. On the other hand, Hungarian farms were characterized by the highest profitability of labour and return on assets, where the analysed indicators were higher than the EU average.
Abstract	Celem opracowania było określenie efektywności wykorzystania czynników produkcji w gospodarstwach rolniczych państw Grupy Wyszehradzkiej. Badaniami objęte zostały gospodarstwa uczestniczące w europejskim systemie zbierania danych rachunkowych z gospodarstw rolnych FADN (Farm Accountancy Data Network). W ramach celu głównego dokonano oceny produktywności i dochodowości ziemi, pracy i kapitału. Okres badawczy obejmował lata 2014-2017. Na podstawie przeprowadzonych analiz stwierdzono, że najefektywniej zasoby ziemi były wykorzystywane na Węgrzech i w Polsce, zaś najmniej efektywnie na Słowacji. Biorąc pod uwagę produktywność pracy i kapitału najwyższe wyniki osiągnęły gospodarstwa z Czech i Słowacji, zaś najniższe gospodarstwa polskie. Natomiast najwyższą dochodowością pracy i majątku charakteryzowały się gospodarstw węgierskie, gdzie analizowane wskaźniki były wyższe od średniej w UE.
Cytowanie	Cyburt A., Gałecka A. (2020) THE EFFICIENCY OF PRODUCTION FACTORS ON AGRICULTURAL FARMS OF THE VISEGRAD GROUP.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 24(73): 70-80
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n73_s70.pdf

Autor	Kamil Decyk
Tytuł	Potencjał produkcyjny sektora usług w krajach członkowskich Unii Europejskiej
Title	PRODUCTION POTENTIAL OF SERVICE SECTOR IN EU MEMBER STATES
Słowa kluczowe	potencjał produkcyjny, produktywność, sektor usług, kraje członkowskie UE
Key words	production potential, productivity, services sector, EU member states
Abstrakt	Zaprezentowane w artykule wynik badań własnych bazują na danych wtórnych pozyskanych z europejskiej bazy – Eurostat. Treści przedstawione w opracowaniu dotyczą problematyki szeroko rozumianej produktywności sektora usług, stanowiącej część badań, które w pełnym podejściu badawczym poszerzone są jeszcze o aspekt innowacyjności ww. sektora. W nawiązaniu do poruszanej w badaniach tematyki, za problem badawczy przyjęto rolę i znaczenie sektora usług w gospodarkach państw Unii Europejskiej w XXI w. W tej perspektywie jednym z celów prowadzonych badań była m.in. identyfikacja potencjału produkcyjnego charakteryzującego sektor usług państw członkowskich Unii Europejskiej. Do realizacji ww. celu wykorzystano wspomnianą metodę analizy danych wtórnych, przegląd literatury krajowej i zagranicznej z zakresu omawianej tematyki, a także metody statystyczne w postaci statystyki podstawowej (średnia arytmetyczna, odchylenie standardowe), które szczególne zastosowanie miały podczas agregowania państw do grup o określonym potencjale produkcyjnym sektorów usług. Rozpatrując wszystkie wskaźniki potencjału produkcyjnego analizowane w artykule (liczba przedsiębiorstw, liczba zatrudnionych, wartość produkcji) wśród krajów UE, sektorem usług o najwyższym potencjale produkcyjnym charakteryzowały się: Francja, Wielka Brytania, Niemcy, Włochy, Niemcy oraz Hiszpania – z wyjątkiem wartości produkcji. Polska zaklasyfikowana została do państw o średnim potencjale z wyjątkiem wskaźnika określającego wartość produkcji – poziom niski.
Abstract	This study addresses widely understood issues regarding productivity in the service sector and also extends to aspects of innovativeness within the sector. Results of the research presented in the article are based on secondary data gathered from the European base of statistical knowledge – Eurostat. The research also aims to evaluate the role and meaning of the service sector in national economies of EU countries in the 21st century. From this perspective, one of the goals was to identify the production potential within the service sectors of EU members. Methods used to achieve this goal included secondary data analysis, a review of domestic and foreign literature on the subject and basic statistical methods (standard deviation, arithmetic average), especially when aggregating countries into groups by specific production potential of service sectors. Taking into consideration all the indicators of production potential, which were analysed in the study (number of enterprises, number of people hired, value of production) for EU countries, the service sectors which had the highest production potential were found within: France, Great Britain, Germany, Italy and Spain – with the exception of production value. Poland was classified into the group of countries with average potential, except for the indicator identifying the value of production, which had a low level.
Cytowanie	Decyk K. (2020) Potencjał produkcyjny sektora usług w krajach członkowskich Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 24(73): 54-69
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n73_s54.pdf

Autor	Magdalena Dąbkowska-Dworniak
Tytuł	NON-GOVERNMENTAL ORGANIZATIONS IN POLAND: THEIR ROLE AND SOURCES OF FINANCING
Title	Organizacja pozarządowe w Polsce – rola i ich źródła finasowania
Słowa kluczowe	sources of financing, NGO
Key words	źródła finansowania, organizacje pozarządowe
Abstrakt	Non-governmental organizations (NGOs) are institutions that belong most often to the social service sector, whose goals are to meet the specific needs of people that are not being met, or not being met adequately, by commercial organizations or state administrations. Such NGOs work to help citizens develop and to improve themselves and their life situations. This article presents an overview of the role played by NGOs in Poland and how they are funded.
Abstract	Organizacje pozarządowe to instytucje zaliczające się do sektora społecznego, potrafiącego zaspokoić specyficzne potrzeby ludzi, których nie zaspokajają organizacje komercyjne i administracja państwowa. NGOsy wychowują, pomagają rozwijać i samorealizować się obywatelom. Artykuł przedstawia rolę jaką odgrywają organizacje pozarządowe oraz w jaki sposób są finansowanie. W artykule wykorzystano metodę desk research - przedstawiono i omówiono wyniki badań wtórnych, przeprowadzonych przez Stowarzyszenie Klon/Jawor oraz Główny Urząd Statystyczny.
Cytowanie	Dąbkowska-Dworniak M. (2020) NON-GOVERNMENTAL ORGANIZATIONS IN POLAND: THEIR ROLE AND SOURCES OF FINANCING.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 24(73): 43-53
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n73_s43.pdf

Autor	Małgorzata Błażejowska
Tytuł	Social entrepreneurship in rural areas as illustrated by social cooperatives in Poland’s Masovian Voivodeship
Title	Funkcjonowanie przedsiębiorczości społecznej na obszarach wiejskich na przykładzie spółdzielni socjalnych województwa mazowieckiego
Słowa kluczowe	social cooperatives, rural areas, Masovian Voivodeship
Key words	spółdzielnie socjalne, obszary wiejskie, woj. Mazowieckie
Abstrakt	This paper aims to present the social cooperative movement in Poland’s rural areas as illustrated by social cooperatives operating in rural communes of the Masovian Voivodeship. Of the 32 units operating at least since 2014, only 10 have remained on the market. Based on the National Court Register data, the study examined activity profiles, employment levels, activity periods, founding entities and financial situations by using the method of indicators of dynamics and return on sales (ROS). Cooperatives were selected with regard to the legal nature of their founders in order to indicate any differences. The cooperatives established by legal persons had a stable financial situation in the case of 80% of the analysed entities. All of them recorded an increase in revenues in comparison to the year before and 80% of them reported a profit and a positive ROS. 80% of the entities established by natural persons generated a loss from conducted activities and a negative ROS in the last three years of conducted activities. The research results showed that the greatest chances for development were found in cooperatives that were established by legal persons and which rendered services of general interest.
Abstract	Celem artykułu jest przedstawienie przedsiębiorczości społecznej na obszarach wiejskich na przykładzie spółdzielni socjalnych mających siedzibę w gminach wiejskich woj. mazowieckiego. Ustalono, że spośród 32 jednostek funkcjonujących co najmniej od 2014 roku, na rynku utrzymało się tylko 10. Na podstawie danych z KRS zbadano profil działalności, poziom zatrudnienia, okres prowadzenia działalności, podmioty założycielskie oraz sytuację finansową przy wykorzystaniu metody indeksów dynamiki oraz wskaźnika rentowności sprzedaży (ROS). Wyodrębniono spółdzielnie pod względem podmiotowości prawnej założycieli, celem wskazania różnic. Wśród podmiotów założonych przez osoby prawne występuje stabilna sytuacja finansowa dla 80% analizowanych jednostek. We wszystkich z nich nastąpił wzrost przychodów w porównaniu do roku ubiegłego a 80% z nich odnotowała zysk oraz dodatni ROS. Spośród spółdzielni założonych przez osoby fizyczne 80% wykazało stratę z prowadzonej działalności oraz ujemny ROS w trzech ostatnich latach prowadzonej działalności. Wyniki badań wykazały, że największe szanse na rozwój mają spółdzielnie socjalne założone przez osoby prawne i świadczące usługi użyteczności publicznej.
Cytowanie	Błażejowska M. (2020) Social entrepreneurship in rural areas as illustrated by social cooperatives in Poland’s Masovian Voivodeship .Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 24(73): 20-30
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n73_s20.pdf

Autor	Robert Mroczek
Tytuł	Rynek mięsa w Polsce w dobie koronawirusa SARS-Cov-2
Title	The Meat Market in Poland in the Era of the SARS-Cov-2 Coronavirus
Słowa kluczowe	rynek, handel, eksport, import, przemysł mięsny, produkcja, konsumpcja, ceny
Key words	market, trade, export, import, meet industry, production, consumption, prices
Abstrakt	Celem niniejszego opracowania była ocena wpływu wirusa SARS-CoV-2 na rynek mięsa w Polsce. Rynek mięsa jest ważną częścią polskiej gospodarki. Produkcja żywca rzeźnego (wieprzowego, wołowego oraz drobiowego) stanowi ponad 1/3 produkcji towarowej rolniczej, a przemysł mięsny (mięsa czerwonego i drobiowego) jest największym działem przetwórstwa spożywczego. Pandemia COVID-19, która dotarła także do Polski nie zachwiała w znaczący sposób tym rynkiem. Oznaką wprowadzonych obostrzeń w życiu społecznym i gospodarczym był krótkotrwały zmasowany wykup żywności o przedłużonym terminie przydatności do spożycia. Lockdown zmienił nieco nawyki żywieniowe oraz zakupowe Polaków. W I połowie 2020 roku eksport mięsa wołowego oraz drobiowego zmniejszył się o 3-5%, a o 28% spadł eksport mięsa wieprzowego w porównaniu z I połową 2019 roku. Rynek mięsa borykał się w dalszym ciągu z afrykańskim pomorem świń (ASF) oraz dodatkowo ptasią grypą. Najbardziej poszkodowaną częścią rynku został segment HoReCa.
Abstract	The aim of this study was to assess the impact of SARS-CoV-2 virus on the meat market in Poland. The meat market is an important part of the Polish economy. Production of slaughter animals (pork, beef and poultry) accounts for over 1/3 of agricultural commodity production, and the meat industry (red meat and poultry) is the largest branch of food processing. The COVID-19 pandemic, which also reached Poland, did not significantly shake this market. A sign of the introduced restrictions in social and economic life was a short-term massive purchase of food with an extended shelf life. Lockdown slightly changed the eating and shopping habits of Poles. In the first half of 2020, exports of beef and poultry decreased by 3-5%, and exports of pork decreased by 28% compared to the first half of 2019. The meat market continued to struggle with African Swine Fever (ASF) and, in addition, with bird flu. The HoReCa segment was the most affected part of the market.
Cytowanie	Mroczek R. (2020) Rynek mięsa w Polsce w dobie koronawirusa SARS-Cov-2.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 20(35), z. 3: 53-65
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2020_T20(35)_n3_s53.pdf

Autor	Paweł Buchowski
Tytuł	Ocena racjonalności działań inwestycyjnych w powiecie suwalskim w ramach wsparcia młodych rolników
Title	Evaluation of Machinery Investment Decisions Undertaken by Young Farmers in Poland’s Suwalki County
Słowa kluczowe	młodzi rolnicy, inwestycje, racjonalność
Key words	young farmers, investment, reasonableness
Abstrakt	Celem badań była ocena racjonalności doboru maszyn w ramach działań inwestycyjnych podejmowanych przez młodych rolników. Analizie poddano wyposażenie techniczne 54 losowo wybranych gospodarstw, których właściciele uzyskali wsparcie w ramach działań „Ułatwianie startu młodym rolnikom” lub „Premie dla młodych rolników”. Z przeprowadzonych rozważań wynika, że prawie połowa zakupów wozów asenizacyjnych była nieracjonalna pod względem ekonomicznym. Bardziej racjonalne pod względem organizacyjnym i technologicznym były inwestycje w ciągniki rolnicze i kosiarki dyskowe.
Abstract	The aim of the research was to evaluate the rationality of machinery selection within the framework of investment operations undertaken by young farmers. Technical equipment of 54 randomly selected farms, whose owners received support under the measures "Facilitating start-ups of young farmers" or "Bonuses for young farmers", was analysed. The conducted analyses show that almost half of the purchases of slurry tankers was economically unreasonable. Investments in agricultural tractors and disc mowers were more rational in terms of organisation and technology.
Cytowanie	Buchowski P. (2020) Ocena racjonalności działań inwestycyjnych w powiecie suwalskim w ramach wsparcia młodych rolników.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 20(35), z. 3: 16-25
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2020_T20(35)_n3_s16.pdf

Autor	Karolina Babuchowska
Tytuł	Wpływ zniesienia kwot mlecznych na funkcjonowanie gospodarstw specjalizujących się w produkcji mleka
Title	Impact of the Abolition of Milk Quotas on the Functioning of Dairy Farms
Słowa kluczowe	produkcja mleka, gospodarstwa rolne, zniesienie kwot mlecznych
Key words	dairy production, farms, the abolition of milk quotas
Abstrakt	Rynek mleka od początku integracji europejskiej należał do najbardziej uregulowanych. Jednym w kluczowych instrumentów, które miały zapewnić jego stabilizację były wprowadzone w 1984 r. kwoty mleczne. Dążąc do większej liberalizacji rynku mleka UE zdecydowała o zniesieniu od 1 kwietnia 2015 r. limitów produkcji. Fakt ten znacząco zmienił warunki funkcjonowania gospodarstw specjalizujących się w produkcji mleka. Celem artykułu była próba ukazania jak zniesienie limitowania produkcji mleka wpłynęło na funkcjonowanie polskich gospodarstw mleczarskich. Podstawowym źródeł informacji były wyniki badań ankietowych przeprowadzonych wśród 1047 właścicieli gospodarstw specjalizujących się w produkcji mleka. Informacje te uzupełniono danymi Agencji Rynku Rolnego, Głównego Urzędu Statystycznego oraz Eurostat. W opinii ponad połowy respondentów na skutek likwidacji w 2015 r. kwot mlecznych pogorszyła się sytuacja ich gospodarstwa. Wynikało to przede wszystkim z niskich cen mleka, które wpłynęły na obniżenie opłacalności produkcji. Z tego względu aż 62% badanych było zdania, że na rynku mleka powinien być większy stopień interwencji.
Abstract	The milk market was one of the most regulated since the beginning of European integration. One of the key instruments to stabilize this market was milk quota. It was introduced in 1984. Aiming at greater milk market liberalization, the EU decided to lift limits of the production from 1 April 2015. This fact significantly changed the operating conditions of dairy farms. The aim of the article was to show how the implementation (along with Poland's accession to the EU), and then the abolition of milk production, affected the situation of Polish dairy farms. The primary sources of information were the results of a survey in 1047 dairy farm owners operating throughout the country. This information was supplemented by Agriculture Market Agency and Milk Market Observatory data. In the opinion of more than half of the respondents, as a result of the abolition of milk quotas in 2015, the situation of their farms worsted. This fact was primarily due to the low prices of raw milk, which was driven by lower efficiency of production. As a result, 62% of the respondents believed that there should be a greater degree of intervention on the milk market.
Cytowanie	Babuchowska K. (2020) Wpływ zniesienia kwot mlecznych na funkcjonowanie gospodarstw specjalizujących się w produkcji mleka.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 20(35), z. 1: 5-14
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2020_T20(35)_n1_s5.pdf

Autor	Grzegorz Maciejewski
Tytuł	Typy gospodarstw domowych ze względu na ich zachowania na rynku żywności
Title	Types of Households by Their Behaviour on the Food Market
Słowa kluczowe	gospodarstwo domowe, typologia, rynek żywności, analiza wielowymiarowa, Polska, Słowacja
Key words	household, typology, food market, multidimensional analysis, Poland, Slovakia
Abstrakt	Dynamiczny rozwój rynku artykułów żywnościowych wymaga od przedsiębiorstw oraz instytucji odpowiedzialnych za politykę gospodarczą kraju ciągłego monitorowania zachowań głównego podmiotu konsumpcji na tym rynku, jakim jest gospodarstwo domowe. Jednym z rozwiązań jest prowadzenie zabiegów typologizacji. Celem artykułu jest zaprezentowanie wyników typologii gospodarstw domowych przeprowadzonych w Polsce i na Słowacji na próbie 900 gospodarstw domowych. Do delimitacji typów gospodarstw wykorzystano hierarchiczną (metoda Warda) i niehierarchiczną (metoda k-średnich) analizą skupień. W rezultacie w każdej podpróbie udało się wyodrębnić trzy typy gospodarstw domowych ze względu na ich zachowania na rynku żywności.
Abstract	The dynamic development of the food market requires enterprises and institutions responsible for the country's economic policy to constantly monitor the behaviour of the main consumption entity on this market, which is the household. One of the solution is to conduct typologisation procedures. The aim of the article is to present the results of household's typology conducted in Poland and Slovakia on a sample of 900 households. Hierarchical (Ward's method) and non-hierarchical (k-means method) cluster analysis was used to delimit households' types. As a result, three types of households were identified in each sub-sample by their behaviour on the food market.
Cytowanie	Maciejewski G. (2020) Typy gospodarstw domowych ze względu na ich zachowania na rynku żywności.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 20(35), z. 1: 52-66
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2020_T20(35)_n1_s52.pdf

Autor	Agnieszka Cyburt, Agnieszka Gałecka
Tytuł	Rola nadwyżki operacyjnej w budowaniu stabilności finansowej i potencjału inwestycyjnego jednostek samorządu terytorialnego
Title	THE ROLE OF THE OPERATING SURPLUS IN BUILDING THE FINANCIAL STABILITY AND INVESTMENT POTENTIAL OF LOCAL GOVERNMENT UNITS
Słowa kluczowe	stabilność finansowa, potencjał finansowy, potencjał inwestycyjny, nadwyżka operacyjna
Key words	financial stability, financial potential, investment potential, operating surplus.
Abstrakt	Niniejsze opracowanie ma na celu ocenę poziomu nadwyżki operacyjnej jako wskaźnika determinującego stabilność finansową samorządów lokalnych oraz poznanie kwoty wydatków inwestycyjnych świadczących o potencjale inwestycyjnym jednostki. Zastosowano następujące metody: analizę piśmiennictwa, analizę wskaźników budżetowych (dochody i wydatki bieżące, wydatki majątkowe, wynik operacyjny) oraz metody statystyki opisowej. Do analizy przyjęto dane finansowe wszystkich typów jednostek samorządu terytorialnego w Polsce, a więc 16 województw, 314 powiatów i 2478 gmin za lata 2015-2017. Przeprowadzona analiza pozwoliła na częściowo pozytywne zweryfikowanie hipotezy zgodnie, z którą wynik operacyjny determinuje zarówno stabilność finansową jak i wyznacza poziom potencjału inwestycyjnego JST.
Abstract	This article aims to assess the level of operating surplus as an indicator determining the financial stability of local governments, and to show the amount of financial expenses that prove the investment potential of the government entity. The following methods were used: literature analysis, analysis of budget indicators (income and current expenses, financial expenditure, operating result) and methods of descriptive statistics. The analysis adopted financial data of all types of local government units in Poland: 16 voivodships, 314 poviats and 2478 communes for the years 2014-2017. The conducted analysis allowed for a positive verification of the hypothesis, according to which the operating surplus determines both the level of financial stability and the level of local government units’ investment potential.
Cytowanie	Cyburt A., Gałecka A. (2020) Rola nadwyżki operacyjnej w budowaniu stabilności finansowej i potencjału inwestycyjnego jednostek samorządu terytorialnego .Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 23(72): 17-32
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n72_s17.pdf

Autor	Ryszard Kata
Tytuł	Zadłużenie rolników w Polsce w aspekcie przemian strukturalnych i koniunktury w rolnictwie
Title	INDEBTEDNESS OF FARMERS IN POLAND IN LIGHT OF STRUCTURAL CHANGES AND ECONOMIC FLUCTUATIONS IN AGRICULTURE
Słowa kluczowe	gospodarstwa rolne, kredyt bankowy, koniunktura w rolnictwie, przemiany strukturalne.
Key words	agricultural holdings, bank credit, economic fluctuations in agriculture, structural changes
Abstrakt	W artykule dokonano analizy dynamiki oraz struktury zobowiązań kredytowych rolników wobec banków w Polsce w latach 1996-2018. Zadłużenie kredytowe rolników przedstawiono na tle przemian strukturalnych i koniunktury w rolnictwie. Założono, że korzystna koniunktura w rolnictwie stymuluje wzrost zadłużenia rolników w bankach. Podobnie założono, że proces koncentracji struktury agrarnej oraz wzrost technicznego uzbrojenia pracy i technicznego uzbrojenia ziemi będą czynnikami sprzyjającymi wzrostowi zadłużenia kredytowego rolników. Badania nie dały jednoznacznej odpowiedzi na postawione tezy badawcze. Ujawniono dodatnią współzmienność pomiędzy zadłużeniem kredytowym rolników a koniunkturą w rolnictwie, a także procesem substytucji nakładów pracy i ziemi przez nakłady kapitału. Analiza regresji wykazała, że stymulantą zadłużenia kredytowego są nakłady inwestycyjne w rolnictwie, natomiast koncentracja struktury agrarnej oraz poprawa relacji ziemia/praca prowadzi do zmniejszenia przyrostów zadłużenia.
Abstract	The paper presents an analysis of the dynamics and structure of farmers' credit obligations towards banks in Poland in 1996-2018. The credit debt of farmers is presented against the background of the structural changes and economic fluctuations in agriculture. It was assumed that a favorable economic situation in agriculture stimulates the growth in farmers' indebtedness to banks. Similarly, it was assumed that the process of increasing concentration within the agrarian structure and the increase in the technical equipment of labor and technical equipment of land would be factors conducive to the growth in farmers' credit debt. The research did not give a definite answer to the research thesis. A positive correlation between farmers' credit debt and economic fluctuations in agriculture was revealed, as well as the process of substitution of labor and land inputs by capital expenditures. Regression analysis showed that investment stimulus in agriculture is the stimulus of credit debt, while increased concentration within the agrarian structure and the improvement of the land/work relationship leads to a reduction in debt increases.
Cytowanie	Kata R. (2020) Zadłużenie rolników w Polsce w aspekcie przemian strukturalnych i koniunktury w rolnictwie .Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 23(72): 33-44
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n72_s33.pdf

Autor	Katarzyna Łach
Tytuł	Efekt dźwigni finansowej a struktura źródeł finansowania przedsiębiorstw w Polsce w latach 2005-2018
Title	THE FINANCIAL LEVERAGE EFFECT AND THE SOURCES OF FINANCING FOR ENTERPRISES IN POLAND FROM 2005-2018
Słowa kluczowe	dźwignia finansowa, źródła finansowania, struktura kapitału.
Key words	financial leverage, sources of financing, capital structure
Abstrakt	Mechanizm dźwigni finansowej należy do podstawowych zagadnień zarządzania finansami przedsiębiorstwa, a dokładniej kształtowania struktury źródeł finansowania. Literatura poświęca temu zjawisku sporo uwagi, ale przede wszystkim od strony teoretycznej. Niewiele jest jednak badań empirycznych, w których zbadane by było czy mechanizm i efekt dźwigni finansowej jest znany i wykorzystywany przez praktyków. Celem niniejszego artykułu jest analiza racjonalności decyzji o stopniu zaangażowania kredytów i pożyczek w finansowaniu przedsiębiorstw z punktu widzenia efektu dźwigni finansowej. Analizą objęto lata 2005-2018, zbadano czy przedsiębiorstwa w Polsce miały możliwość wykorzystywania długu do zwiększania rentowności kapitałów własnych oraz sprawdzono czy decyzje o zaciąganiu kredytów i pożyczek były skorelowane z poziomem nadwyżki rentowności operacyjnej aktywów nad oprocentowaniem długu, co jest warunkiem pozytywnego efektu dźwigni finansowej. Wykazane zostało, że w większości badanych lat przedsiębiorstwa mogły podwyższać osiągane stopy zwrotu z kapitałów własnych poprzez zwiększanie udziału długu w finansowaniu, nie stwierdzono jednak, aby decyzje te były podejmowanie przy uwzględnianiu zjawiska i efektu dźwigni finansowej.
Abstract	The optimal structure of financing has been a frequent subject of research in corporate finance management for decades. Financial leverage and its effects are closely related to this topic. Thanks to the positive effect of financial leverage, a company may obtain a higher return on equity. The aim of this article is to present a practical approach to the financial leverage effect and to analyse whether decisions about the degree of credit and loans in the financing of enterprises were reasonable from the point of view of their impact on the return on equity. The analysis covered the years 2005-2018. The paper examines the question of whether enterprises in Poland had the opportunity to use debt to increase ROE. It also analyses whether decisions on the level of credit and loan within the capital structure were correlated with the level of the operating margin(s) of assets over the cost of debt, which is a requirement for a positive effect from financial leverage. It was shown that in the majority of the analysed years, enterprises could increase their return on equity by increasing their share of debt financing, but it was not known whether these decisions were made by taking into account the phenomenon and the leverage effect.
Cytowanie	Łach K. (2020) Efekt dźwigni finansowej a struktura źródeł finansowania przedsiębiorstw w Polsce w latach 2005-2018.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 23(72): 82-94
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n72_s82.pdf

Autor	Katarzyna Maj-Waśniowska, Katarzyna Stabryła-Chudzio
Tytuł	Wpływ wydatków budżetowych na zmniejszanie ubóstwa w Polsce
Title	IMPACT OF PUBLIC EXPENDITURE ON REDUCING POVERTY IN POLAND
Słowa kluczowe	polityka finansowa państwa, ubóstwo, wykluczenie społeczne, pomoc społeczna.
Key words	state financial policy, poverty, social exclusion, social assistance.
Abstrakt	Problem ubóstwa i wykluczenia społecznego stał się niezwykle ważny w następstwie kryzysu finansowego i gospodarczego z 2008 roku. Opracowanie koncentruje się na ocenie wdrażanych instytucjonalno-prawnych form pomocy w Polsce. Głównym celem opracowania jest identyfikacja rodzajów wydatków budżetowych związanych z analizowanym zagadnieniem i zbadanie zależności pomiędzy wydatkami z budżetu państwa na realizację zadań związanych z pomocą społeczną a zasięgiem ubóstwa w Polsce. W rezultacie przeprowadzonych badań z wykorzystaniem analizy statystycznej stwierdzono, że wzrost wydatków publicznych wpływa na poziom ubóstwa w Polsce zmniejszając jego zasięg. W ramach wniosków płynących z badań odnotowano, że liniowe zależności między wydatkami z budżetu państwa w działach dotyczących pomocy społecznej i rodziny a dwoma zmiennymi zależnymi będącymi wskaźnikami ubóstwa (skrajnego i relatywnego) są statystycznie istotne i są to zależności silne bądź umiarkowane.
Abstract	The problem of poverty and social exclusion has become extremely important in the wake of the financial and economic crisis of 2008. The study assesses the institutional and legal forms of social assistance that were implemented in Poland. The main objective of the study is to examine the dependence between state budget expenditures for the implementation of social assistance and the extent of poverty in Poland. As a result of the conducted research using statistical analysis, it was found that an increase in public expenditure influences the level of poverty in Poland, reducing its range. As part of the conclusions drawn from the research, it was noted that linear dependencies between expenditures from the state budget in the spheres of social and family policy, and two dependent variables that are indicators of poverty (extreme and relative), are statistically significant and have strong or moderate dependence.
Cytowanie	Maj-Waśniowska K., Stabryła-Chudzio K. (2020) Wpływ wydatków budżetowych na zmniejszanie ubóstwa w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 23(72): 95-112
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n72_s95.pdf