Wyniki wyszukiwania

Autor	Józef Zegar
Tytuł	Kwestia koncentracji ziemi w polskim rolnictwie indywidualnym
Title	The concentration of land in the Polish private agriculture
Słowa kluczowe	wielka własność ziemska, rodzinne gospodarstwa rolne, struktura agrarna, koncentracja ziemi
Key words	land ownership, family agricultural farm, agrarian structure, land concentration
Abstrakt	W artykule przedstawiono dwa wymiary koncentracji w rolnictwie, a mianowicie: relację przedsiębiorstw rolnych (wielkiej własności) i gospodarstw rodzinnych oraz strukturę agrarną rolnictwa indywidualnego. W zakresie pierwszego wymiaru historia nie dostarcza jednoznacznych sygnałów, ponieważ miała miejsce pewna przemienno .ć tych form własności rolnictwa. Natomiast w odniesieniu do struktury agrarnej ma miejsce tendencja polegająca na koncentracji ziemi w malejącej liczbie gospodarstw rodzinnych, aczkolwiek w wielu krajach rozwijających się trend w tym zakresie nadal ma kierunek przeciwny. W Polsce Konstytucja stanowi o dominacji rodzinnych gospodarstw rolnych. Struktura agrarna rolnictwa indywidualnego jest jednak rozdrobniona i jak się powszechnie uważa pozostaje w zastoju. Nie do końca odpowiada to faktom, aczkolwiek przyspieszenie koncentracji do pewnych granic jest wskazane.
Abstract	The paper aims to present two dimensions of the concentration process in agriculture, namely: the relation of agricultural holdings and family farms, as well the agrarian structure of individual farming. The first dimension, history don’t provide explicit information, because there were same kind of land ownerships relocation. In relation to agrarian structure, there was observed the tendency of land concentration in small number of family agricultural farms, although in many developing countries this trend has the opposite direction. The Constitution of the Republic of Poland highlights the mining of family agricultural farms. The agrarian structure of private agriculture is fragmented and it is popularly considered as being in stagnation. This general opinion inaccurately illustrates facts, although acceleration of concentration within limits is desirable.
Cytowanie	Zegar J. (2009) Kwestia koncentracji ziemi w polskim rolnictwie indywidualnym.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 256-266
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n4_s256.pdf

Autor	Wojciech Ziętara
Tytuł	Miary wielkości gospodarstw i przedsiębiorstw rolniczych
Title	Measures of the size of agricultural farms and agricultural enterprises
Słowa kluczowe	gospodarstwo, przedsiębiorstwo rolnicze, potencjał produkcyjny, wielko .ć ekonomiczna
Key words	farm, agricultural enterprise, production potential, economic size unit
Abstrakt	W artykule omówiono różne sposoby pomiaru wielkości gospodarstw i przedsiębiorstw rolniczych. Rozróżniono pojęcie gospodarstwa i przedsiębiorstwa rolniczego i je odpowiednio zdefiniowano. Omówiono tradycyjne miary wielkości tych podmiot ów oparte na potencjale produkcyjnym. Zaprezentowano jednocześnie ekonomiczne miary wielkości gospodarstw i przedsiębiorstw oparte na ich sile ekonomicznej wyrażonej w ESU i w wielkości produkcji. Mianem przedsiębiorstw rolniczych objęto te jednostki, które prowadzą produkcję towarową. Z ogólnej liczby gospodarstw indywidualnych w 2007 roku wynoszącej 2579,1 tys. działalność rolniczą prowadziło 2387,2 tys., to jest 92,7%, natomiast liczba gospodarstw towarowych, które należy uznać za przedsiębiorstwa wynosiła w tym roku 753,2 tys., to jest zaledwie 31,5% liczby gospodarstw prowadzących działalność rolniczą.
Abstract	The paper describes different approaches towards measuring size of farms. The individual farm and farm business have been defined. Traditional measures based on production potential. In the paper the measures based on economical strength expressed in ESU or production volume have been discussed. Farm businesses have been defined as units with commercial production. In the year 2007 as much as 92,6% (2387,2 thousands) of the total population of 2579,1 thousands farms pursued agricultural activities. However only 31,5% (753,2 thousands) of farms pursuing agricultural activities could be recognized as commercial farms falling into category of farm businesses.
Cytowanie	Ziętara W. (2009) Miary wielkości gospodarstw i przedsiębiorstw rolniczych.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 267-276
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n4_s267.pdf

Autor	Robert Orzechowski, Józef Żuk
Tytuł	Wpływ systemu chowu na pracochłonność i optymalną skalę produkcji mleka w gospodarstwach rolniczych
Title	The influence of system of breeding on labor-consumption and the optimum scale of production of milk in agricultural farms
Słowa kluczowe	technologia produkcji, skala chowu krów, nakłady robocizny, pracochłonność, optimum technologiczne stada krów
Key words	technology of production, scale of the cows breeding, labour input, labourconsumption, optimum technological herd of cows
Abstrakt	Przeprowadzono analizę poziomu nakładów robocizny na obsługę krów mlecznych na podstawie danych faktograficznych uzyskanych przy pomocy studium pracy w oborach w 156 gospodarstwach z różną liczbą krów, odmienną techniką i technologią produkcji oraz zróżnicowaną sprawnością pracowników obsługujących krowy. Uwzględniając funkcję czasu pracy ustalono wielkości normatywne dla poszczególnych czynności i grup czynności przy obsłudze krów mlecznych. Ponadto, dane analityczne posłużyły do ustalenia optimum technologicznego i produkcyjnego dla różnych technologii i skali produkcji w nowoczesnym chowie krów mlecznych. Zagregowane wielkości pozwalają opracować poprawną organizacyjnie i ekonomicznie skalę chowu krów mlecznych w nowoczesnych gospodarstwach rodzinnych w Polsce.
Abstract	The article analyzes the level of labor input to operate the dairy farm. The basis for the analysis were factual data obtained from 156 farms, using work study sheds in cowsheds with a different number of cows, a different technique and technology of production and efficiency of employees serving a diverse cows. Based on the analysis carried out taking into account the function of time, set the size specifications for the various activities and group activities operated in dairy cows. Analytical data used to determine the optimum technological and production for different technologies and production scale rearing in modern dairy cows. Contained in the tables aggregationed scales allow to develop the correct organizational and economic scale breeding of dairy cows in modern family farms in Poland.
Cytowanie	Orzechowski R., Żuk J. (2009) Wpływ systemu chowu na pracochłonność i optymalną skalę produkcji mleka w gospodarstwach rolniczych.Roczniki Nauk Rolniczych, Seria G, t. 96, z. 4: 277-289
HTML	wersja html
Pełny tekst	RNR_2009_n4_s277.pdf

Autor	Barbara Kutkowska
Tytuł	Regionalne zróżnicowanie wykorzystania instrumentów wsparcia rolnictwa i obszarów wiejskich z uwzględnieniem ich zrównoważonego rozwoju
Title	Regional differentiation of agricultural support instruments with regard to the sustainable development
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	W opracowaniu dokonano analizy do wdrażania płatności bezpośrednich oraz poszczególnych działań tworzących PROW oraz SPO Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich w latach 2004-2006. Celem badań była ocena wykorzystania działań związanych z tymi programami przez rolników i mieszkańców wsi w powiatach dolnośląskich. W tym czasie województwo dolnośląskie uzyskało wsparcie finansowe z obu programów i z tytułu dopłat bezpośrednich w kwocie około 1,9 mld złotych. Największy udział w finansowaniu miało działanie związane ze wspieraniem terenów ONW oraz renty strukturalne, a także wspieranie inwestycji w gospodarstwach rolniczych i ułatwianie startu młodym rolnikom. Wykorzystanie kwot wsparcia było zróżnicowane w zależności od warunków lokalnych i stanu rolnictwa. Największymi beneficjentami okazali się mieszkańcy powiatu kłodzkiego i wrocławskiego. W opracowaniu zwrócono także uwagę na znaczenie poszczególnych instrumentów w realizacji celów zrównoważonego rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich
Abstract	The analysis of implementation of direct payments was done in the study. The Rural Areas Development Plan and selected actions within Sectoral Operational Programme „Restructurizing and modernizing of agri-food sector and rural areas development” in years 2004-2006 was presented. The study aimed at evaluation of using this programmes by farmers and rural areas citizens in selected districts of Lower Silesia. In the years 2004-2006 to this Province was directed of amount 1,9 billions PLN of financial support within mentioned above programmes and direct payments. The biggest share in was noted for action connected to less favoured areas, structural pensions and also investments in agricultural farms and support for young farmers. Using of these quotas were spatially different and dependent on local and agricultural conditions. The biggest beneficiaries were farmers from Kłodzko and Wrocław districts. In this study was pointed out the realization of sustainable development of selected instruments on rural areas
Cytowanie	Kutkowska B. (2009) Regionalne zróżnicowanie wykorzystania instrumentów wsparcia rolnictwa i obszarów wiejskich z uwzględnieniem ich zrównoważonego rozwoju.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 1(50): 33-46
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n50_s33.pdf

Autor	Piotr Kijanowski, Stanisław Paszkowski
Tytuł	Renty strukturalne jako instrument przekształceń obszarowych w rolnictwie polskim
Title	Early retirement pensions for farmers as an instrument of structural changes in Polish agriculture
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Polskie rolnictwo charakteryzuje się rozdrobnioną strukturą obszarową gospodarstw rolnych negatywnie wpływającą na jego konkurencyjność rynkową. Powstała więc potrzeba wprowadzenia do praktyki środka, który stymulowałby koncentrację ziemi w wysoko wydajnych jednostkach. W Planie Rozwoju Obszarów Wiejskich 2004-2006 instrumentem mającym realizował to zadanie były renty strukturalne. Cieszyły się one zainteresowaniem rolników i zapewniały im relatywnie wysoki poziom świadczeń. Istotne jest więc pytanie o formy i zakres oddziaływania tego instrumentu polityki rolnej na rolnictwo indywidualne. Celem opracowania jest dokonanie oceny wpływu wskazanego instrumentu polityki rolnej na przekształcenia strukturalne w rolnictwie polskim. Badania zostały zrealizowane na podstawie raportów Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Warszawie, Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2004-2006 i roczników statystycznych GUS. Przeprowadzone analizy dotycz?? lat 2004-2007, czyli okresu, w którym wdrażany był do praktyki wskazany instrument polityki rolnej i odnoszą się do całego obszaru Polski. Instrument rent strukturalnych stanowią ważny środek polityki rolnej wcielanej w życie w latach 2004-2006. Program wzbudzał duże zainteresowanie rolników rentami strukturalnymi i był środkiem znacznego przepływu gospodarstw rolnych w części województw. Jego główny wpływ przejawiał się w obniżaniu wieku rolników oraz zapewnieniu starszym rolnikom środków do życia po zaprzestaniu prowadzenia działalności rolniczej w gospodarstwach rolnych. W mniejszym stopniu oddziaływał na transformację struktury obszarowej gospodarstw rolnych.
Abstract	Polish agriculture is characterised by the fragmented agrarian structure, negatively affected farms market competitiveness. So, it has occurred the need to introduce to a practice the instrument, which might to stimulate the agricultural land concentration in effective farms. In the Rural Development Plan for 2004-2006 the mean, which was devoted to realize this aim was preretirement pension scheme. The instrument was highly accepted by farmers, offered relatively high level of pensions. It has caused the questions about the forms and scope of the Polish agriculture affecting by mentioned instrument. The aim of paper is evaluation of pre-retirement pension scheme on structural changes in Polish agriculture. The analysis were conducted on the basis of the Agency for Restructuring and Modernisation of Agriculture reports, Rural Development Plan 2004-2006, and yearly books of GUS. The performed analyses has regard the 2004-2006 years, in which was introduced into a practice the instrument of pre-retirement pension scheme, and concern to the total territory of Poland. The instrument of pre-retirement pension scheme was an important mean of the agricultural policy realised in Poland in 2004-2006. It was accepted by farmers, stimulate the farms transfer in some provinces of Poland. The main feature of it was affecting at lowering of farmers age, ensuring elders farmers after stopping the farming activity the means of life. It is necessary to stress. That the instrument do no affect sufficiently at structural changes.
Cytowanie	Kijanowski P., Paszkowski S. (2009) Renty strukturalne jako instrument przekształceń obszarowych w rolnictwie polskim.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 1(50): 129-143
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n50_s129.pdf

Autor	Paweł Góralski, Magdalena Lazarek
Tytuł	Czynniki kształtujące konkurencyjność regionów
Title	Factors influencing competitiveness of regions
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Rozwój procesów zachodzących w regionie charakteryzuje się dużą zmiennością. Oznacza to, iż wyróżnienie podstawowych czynników, jak również tych określających ich wpływ na konkurencję jest bardzo skomplikowany. Trudności pojawiają się zarówno na poziomie pomiaru natężenia i kierunku oddziaływania każdego z czynników. Konkurencyjności regionu oprócz kwoty i kapitału, zatrudnienia i zasobów naturalnych struktur jest realizowana przez inne istotne czynniki. W trakcie oceny procesów terytorialnych, niektóre z nich zostają utracone, a niektóre z nich nabyte. W przypadku ewaluacji zasobów siły roboczej, wysoki procent bezrobocia i migracji można być przeszkodą. Natomiast migracja powoduje zmiany w czynnikach i ekonomicznych tj. brak miejsc pracy, jak również wykwalifikowanych pracowników. Zmiana czynnika są zawsze związane z kapitałem w rozwoju regionu pod wpływem globalnych procesów.
Abstract	The whole event of development processes taking place in the region are characterized by great changeability, so singling out the basic factors , as well as defining their influence on competition is very complicated. Difficulties appear at the level of measurement of intensity and direction of interaction each of the factors. The region’s competitiveness besides the amount and capital, employment and natural stock structures are effected by other important factors too. During evaluation processes of territorial systems, some of them are lost , some of them are gained. The labor force and capital stock undergo revaluing . In the case of the first factor, the high percentage of unemployment and migration can be to blame. The migration causes It causes that social and economical lack of jobs as well as qualified workers. The change of the factor connected with capital stock in region development was influenced by global processes. Below are listed existing factors in regions which determine competition potential: - Varied economical structure-including branches and companies able to compete in international production and exchange processes. - Investing -national and international, in private and public sector - Technical infrastructure- competent transport , telecom, water supplying, electricity system . - Social infrastructure –education system, national health service, social service, etc. - Developing research activity-educational centers, higher education - Natural environment sources - Business institutions –local development agencies , farming, deliveries
Cytowanie	Góralski P., Lazarek M. (2009) Czynniki kształtujące konkurencyjność regionów.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 1(50): 307-315
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n50_s307.pdf

Autor	Mieczysław Łozowski, Zdzisław Obstawski
Tytuł	Podstawy budowy Wspólnego Systemu Ubezpieczeń Rolnych w Unii Europejskiej
Title	Foundations of creation the Common System of Agricultural Insurance in the European Union
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	W krajach europejskich wśród największych zagrożeń dla produkcji rolnej i infrastruktury produkcyjnej zaliczane są zewnętrzne warunki klimatyczno-środowiskowe, w tym: intensywność opadów atmosferycznych, niekorzystny rozkład temperatur, wilgotność, nasłonecznienie, i często z tym związany stopień nasilenia występowania chorób i szkodników roślin. Czynniki te powodują m.in. huragany, gradobicia, susze, pożary, powodzie i wymarznięcia, pożary i inne klęski żywiołowe. Jednocześnie wśród specjalistów trwa dyskusja dotycząca zdefiniowania nowych zagrożeń produkcji rolniczej. Należą do nich zagrażające nie tylko rolnictwu, z dużą dozą pewności wywołane przez człowieka zmiany klimatyczne oraz coraz częściej wymieniane jako duże ryzyko nierozpoznany wpływ manipulacji genetycznych na środowisko. Analiza dotychczas istniejących systemów ubezpieczeń rolnych wskazuje na duże różnice pomiędzy poszczególnymi krajami. Wskazane w artykule zagrożenia zdaniem autora wymagają stworzenia teoretycznych podstaw wspólnego programu ubezpieczeń sektora rolnego dla wszystkich krajów Unii Europejskiej. Chcąc odpowiednio zarządzać ryzykiem w rolnictwie należy uwzględniać dwie podstawowe strategie. Dotyczą one programów dywersyfikacji produkcji lub strategii dzielenia lub odstępowania ryzyka takich jak uczestnictwo w funduszach i ubezpieczeniach wzajemnych, ubezpieczeniach komercyjnych, kontraktach produkcyjnych, lub transakcjach terminowych. Wymienione instrumenty zwłaszcza ubezpieczenia stosowane w ramach spójnego programu ochrony rolnictwa przed skutkami katastrof naturalnych stanowią główny przedmiot zainteresowania niniejszego opracowania. Ubezpieczenie, zdaniem wielu specjalistów jest najlepszym narzędziem zarządzania ryzykiem. Rządy w wielu krajach wspierają powstawanie systemów ubezpieczanie upraw i zwierząt hodowlanych, traktując to jako formę subsydiów i wspierania rozwoju rolnictwa. Wtedy ubezpieczenie podstawowych upraw funkcjonują często jako ubezpieczenie obligatoryjne lub w powiązaniu z kredytami udzielanymi gospodarstwom rolnym, zarówno zwykłymi, jak i częściowo refundowanymi przez poszczególne rządy. Ponadto w wielu krajach corocznie są dekretowane i zarządzane przez rządy tak zwane fundusze klęskowe.. Zauważyć należy, że taka ingerencja w rynek ubezpieczeniowy może niekorzystnie wpływać na rozwój rynku produktów ubezpieczeniowych w rolnictwie. Uznając ważność omawianych problemów Unia Europejska w ramach wspólnej polityki rolnej tworzy podstawy przepisów ogólnych (zgodnych z umowami WTO), regulujących wparcie 1 W geograficznym oglądzie tych ryzyk poprzez tworzenie map ryzyka pomagają nowoczesne systemy w tym: dane plonów z bazy danych Eurostat REGIO, FADN (Sieci Danych Rachunkowości Rolniczej), modeli agrometeorologicznych oraz zdjęć satelitarnych. publiczne w tym obszarze mające ułatwić zarządzanie ryzykiem związanym z produkcję rolną. Jednym z tematów rozważań gremiów odpowiedzialnych z wspólna politykę rolną jest stworzenie założeń do odpowiednich strategii zarządzania ryzykiem i kryzysami w sektorze rolniczym. W marcu 2000 Unia Europejska przedstawiła zbiór przepisów o pomocy państwa, regulujący możliwości finansowania pomocy dla rolnictwa z państwowych budżetów. I tak m.in. w rozdziale 11 znajdują się przepisy o warunkach przyznawania środków budżetowych na usuwanie strat w produkcji rolnej spowodowanych anomaliami klimatycznymi. Wszelkie ustalenia i propozycje rozwiązań z pewnością przejdą do etapu realizacji w odniesieniu do całej Wspólnoty. Zwiastunem może być opracowana w 2006 r przez, Parlament Europejski rezolucja w sprawie zarządzania ryzykiem w sytuacjach kryzysowych w rolnictwie (2005/2053(IN1)).
Abstract	External climatic and environmental conditions are considered the greatest threats for agricultural production and production infrastructure in European countries. They include intensity of atmospheric precipitation, unfavourable temperature distribution, humidity, sun exposure and, often connected with that, degree of occurrence of plant diseases and pests. Those factors cause, for example, hurricanes, hail, droughts, fires, floods, frosts and other natural disasters13. At the same time, there is a discussion among specialists concerning defining new threats to agricultural production. They include, posing threats not only to agriculture, to a large extent of certainty caused by man, climatic changes and, more and more often mentioned as a great risk, unrecognised influence of genetic manipulations on the environment. The analysis of existing agricultural insurance systems indicates big differences between individual countries. According to the author, the threats indicated in the article require creating theoretical foundations of the common insurance programme of the agricultural sector for all countries of the European Union. For proper management of risks in agriculture, two basic strategies should be taken into consideration. They concern programmes of production diversification or the strategy of sharing and transferring a risk such as participation in funds and mutual insurance, commercial insurance, production contracts, or futures market. The mentioned instruments, particularly insurances used within a consistent programme of protection of agriculture against effects of natural disasters, are the main subject of this study. Insurance, according to many specialists, is the best risk management tool. Governments in many countries support forming crop and livestock insurance systems, treating it as a form of subsidising and supporting the development of agriculture. Then the insurance of basic forms of crops often function as obligatory insurance or in connection with loans given to farms, both ordinary or partly refunded by individual governments. Moreover, so-called disaster funds are annually introduced and managed by governments in many countries. It should be noticed that such interference in insurance market may unfavourably influence the development of insurance products market in agriculture. Accepting the significance of the discussed problems, the European Union is creating, within the common agricultural policy, foundations of general provisions (in accordance with WTO agreements) regulating public support in this sector aiming at facilitation of risk management connected with agricultural production. One of the subject of considerations of circles responsible for the common agricultural policy is creating assumptions for appropriate strategies of risk and crisis management in the agricultural sector. In March 2000 the European Union presented a collection of regulations on the state support, regulating possibilities of financing assistance for agriculture from state budgets. In Chapter 11, for instance, there are provisions on conditions of granting budget means for removal losses in agricultural production caused by climatic anomalies. All decisions and proposals of solutions will certainly be carried out in relation to the whole Community. The herald may be the resolution prepared in 2006 by the European Parliament on risk management in crisis situations in agriculture (2005/2053(IN1)).
Cytowanie	Łozowski M., Obstawski Z. (2009) Podstawy budowy Wspólnego Systemu Ubezpieczeń Rolnych w Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 2(51): 185-196
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n51_s185.pdf

Autor	Mieczysław Łozowski, Zdzisław Obstawski
Tytuł	Wsparcie publiczne dla ubezpieczeń w rolnictwie
Title	Public support for insurance in agriculture
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Pojęcie pomocy publicznej zyskało w ostatnim czasie olbrzymią popularność, zwłaszcza w kontekście różnego rodzaju wsparcia środkami pochodzącymi z Funduszy Strukturalnych UE dla przedsiębiorców, rolników i innych grup społecznych. Zainteresowanie pomocą publiczną nie przekłada się jednak na lepsze rozumienie treści kryjącej się pod tym pojęciem. Stąd też próba zdefiniowania i objaśnienia pojęcia pomocy publicznej oraz zasad rządzących jej udzielaniem w obszarze zarządzania ryzykiem w rolnictwie. Dobre rozwiązana w obszarze zarządzania ryzykiem i w sytuacjach kryzysowych to podstawowe narzędzie do zapewnienia zrównoważonego rozwoju i konkurencyjnego sektora rolnego we Wspólnocie. Rolnicy powinni być przygotowani na wypadek negatywnych skutków dokonanych wyborów, jak również na wypadek sytuacji kryzysowych spowodowanych klęskami żywiołowymi lub innymi nieprzewidywalnymi zdarzeniami. W kontekście reformy WPR, ważne jest wskazanie nowych instrumentów, które mogłyby pomóc rolnikom zwiększyć ich zdolność do zarządzania ryzykiem i w sytuacjach kryzysowych. Kształt Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) na najbliższe lata 2007-2013 został określony przez porozumienie zawarte przez Ministrów Rolnictwa krajów UE-15 w Luksemburgu 26 czerwca 2003 r. oraz ustalenia Rady UE z dnia 22 kwietnia 2004 r. Nowe przepisy zostały tak ukształtowane, żeby pozostawać w pełnej zgodzie z polityką rozwoju obszarów wiejskich prowadzoną przez Komisję. Są one również jednym z etapów procesu upraszczania, rozpoczętego komunikatem Komisji w sprawie uproszczenia i udoskonalenia prawodawstwa w zakresie wspólnej polityki rolnej. Rozporządzenie w sprawie wyłączeń umożliwi z kolei szybsze przyznawanie pomocy rolnikom, co ma szczególne znaczenie np. w przypadku strat spowodowanych niekorzystnymi warunkami meteorologicznymi lub chorobami zwierząt lub roślin. Zarówno komunikat Komisji, jak i sprawozdanie posła sprawozdawcy pokazują ogromne opóźnienie tego tematu w Unii Europejskiej. Rolnik-przedsiębiorca prowadzący gospodarstwo po reformie na wolnym rynku, przy ogromnej konkurencji ryzykuje calym majątkiem i dorobkiem, nie mając nawet namiastki w zakresie ubezpieczeń z tego, co ma inwestor czy handlowiec. Jeżeli jest to duże czy wielkotowarowe gospodarstwo rolne, to jest ono w stanie pokryć koszty ubezpieczeń i ryzyka, jednak miliony europejskich gospodarstw małych, drobnych czy nawet rodzinnych nie stać na to, aby zapłacić za jakiekolwiek ubezpieczenie, nawet własnego domu, a co dopiero produkcji. W przypadku kataklizmu musi liczyć na pomoc sąsiadów lub wsparcie państwa. W przypadku niektórych rodzajów ryzyka i sytuacji kryzysowych w sektorze rolnym, przyznanie pomocy państwa może być właściwym sposobem wsparcia. Należy jednak zawsze mieć na uwadze, że państwo członkowskie nie jest w istocie zobowiązane do przyznawania pomocy państwa. W związku z tym, w przypadku podobnych rodzajów ryzyka czy sytuacji kryzysowych, producenci z jednego państwa członkowskiego lub regionu mogą uzyskać wsparcie, natomiast producenci z innych państw członkowskich lub regionów nie mają takiej możliwości. Takie różnice we wsparciu mogą prowadzić do zakłóceń konkurencji. Dlatego też, podobnie jak w przypadku innych rodzajów pomocy państwa, przy zatwierdzaniu pomocy państwa z tytułu zarządzania ryzykiem lub w sytuacjach kryzysowych obowiązkowo należy uwzględnić konieczność uniknięcia niepożądanych zakłóceń konkurencji. Wymóg minimalnego wkładu producentów w straty lub koszty takich środków czy ich innych odpowiedników należy postrzegać w kategoriach zmniejszenia zagrożenia zakłóceniami konkurencji oraz zapewnienia bodźca do minimalizowania ryzyka. Należy wyraźnie ustalić, że obecne przepisy dotyczące pomocy państwa nie mogą jako takie zapewnić, czy zastąpić optymalnego zarządzania w sytuacjach kryzysowych. Pomoc państwa może je jedynie ułatwić w niektórych okolicznościach. Zarządzanie ryzykiem w rolnictwie w Polsce jest dziedziną nową, mało znaną i rzadko stosowaną. Pod tym pojęciem najogólniej rzecz ujmując określa się przewidywanie potencjalnych strat oraz gromadzenie środków, które mogłyby skompensować te straty w momencie ich wystąpienia. Badania M. Jerzaka i zespołu wskazują, iż polscy rolnicy w zarządzaniu ryzykiem najczśćciej wykorzystują różnicowanie produkcji (wielokierunkowość) oraz liczą na administracyjne wsparcie.
Abstract	A notion of public support has recently gained a great popularity, especially in the context of various kinds of support from the UE Structural Funds for entrepreneurs, farmers and other social groups. However, the interest in public support is not reflected in better understanding of the notion’s meaning. Thus, the attempt to define and explain the notion of public support and principles governing its granting in the area of risk management in agriculture. Good solutions in the area of risk and crisis management are basic tools to ensure sustainable development and a competitive agricultural sector in the Community. Farmers should be prepared in case of negative effects of their choices and also in case of crises caused by natural disasters or other unpredictable events. In the context of the CAP reform, it is important to show new instruments that could help farmers to increase their ability in risk and crisis management. The shape of the Common Agricultural Policy (CAP) for the coming years 2007-2013 was established by the agreement reached by the Agriculture Ministers of the EU-15 in Luxembourg on 26 June 2003 and agreements of the EU Council dated 22 April 2004. New regulations were shaped in full accordance with the policy of rural areas development followed by the Commission. They are also one of the elements of simplifying started with the communications of the Commission concerning simplifying and improving the legislation within the Common Agricultural Policy. On the other hand, the directive on exclusions will enable granting farmers quicker aid, which is particularly important, for instance, in case of losses caused by unfavourable weather conditions and animal or plant diseases. Both the Commission’s communication and the report of the MEP rapporteur show great delay of this subject in the European Union. A farmer-entrepreneur running his farm after the reform on the competitive free market risks all his property without having, in terms of insurance, even a poor substitute of what an investor or a trader has. If it is a large commercial farm, it is able to cover insurance and risk costs. But millions of European small, very small or even family farms cannot afford to pay for any insurance, not even of their own houses, let alone production. In case of a disaster, it has to count on neighbours’ help or the state support. In some kinds of risk and crises in agriculture, granting the state assistance may be the right way of support. It should always be borne in mind, however, that a Member State is not obliged to grant the state assistance. As a result of this, in case of similar kinds of risk or crises, producers from one Member State or region may obtain support, but producers from other Member States or regions may have no such possibility. Such differences in support may lead to the disturbance of competition. Therefore, similarly to other kinds of state assistance, the necessity of avoiding undesired disturbances of competition should be taken into consideration when accepting the state assistance in risk and crisis management. A requirement of a minimum contribution of producers in losses or cost of such measures, or their equivalents, should be seen in terms of decreasing the threat of disturbance of competition and providing a stimulus to minimise risks. It should be clearly established that regulations concerning state assistance cannot, as such, ensure or replace optimal management in crises. The state assistance may only facilitate it in some circumstances. Risk management in agriculture in Poland is a new field, a poorly-known and rarely used one. Generally speaking, the term is understood as predicting potential losses and gathering means for compensating those losses when they appear. M. Jerzak and his team’s research indicates that Polish farmers most often use a diversification of production in risk management and count on administrative support.
Cytowanie	Łozowski M., Obstawski Z. (2009) Wsparcie publiczne dla ubezpieczeń w rolnictwie.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 2(51): 197-211
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n51_s197.pdf

Autor	Aleksandra Wicka, Ewa Wojciechowska-Lipka
Tytuł	Wspólna Polityka Rolna a ubezpieczenia gospodarcze w rolnictwie polskim
Title	Common Agriculture Policy and insurance in Polish agriculture
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Celem opracowania jest przedstawienie ewolucji ubezpieczeń w rolnictwie w Polsce oraz omówienie aktualnego systemu ubezpieczeń obowiązkowych ze szczególnym uwzględnieniem obowiązkowych ubezpieczeń upraw. W artykule przedstawiono podstawy prawne, najważniejsze uwarunkowania budżetowe oraz zakres korzystania z ubezpieczeń upraw. Zwrócono także uwagę, iż na popyt na ubezpieczenia produkcji roślinnej wpłynęły przede wszystkim zmiany w przepisach wspólnotowych i krajowych a w małym stopniu wzrost świadomości ubezpieczeniowej rolników. Wprowadzenie nowych uregulowań może także przesunąć wydatki budżetu z wypłat odszkodowań związanych z klęskami na wypłaty dotacji do polis ubezpieczeń.
Abstract	The aim of paper is present the evolution of insurance system in Polish agriculture and presentation the current state of obligatory insurances, especially obligatory crop insurance. In the paper law regulations, state budget circumstances, an demand for crop insurance were presented. Demand for crop insurance will depend on law regulation and rather will not depend on better farmers’ risk management developments and strategies. New regulation implementation will shift government subsidies from crop-loss disaster assistance to subsidizing the insurance premium.
Cytowanie	Wicka A., Wojciechowska-Lipka E. (2009) Wspólna Polityka Rolna a ubezpieczenia gospodarcze w rolnictwie polskim.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 2(51): 213-223
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n51_s213.pdf

Autor	Anna Borecka, Elżbieta Sowula-Skrzyńska, Anna Szumiec
Tytuł	Dopłaty wyrównawcze do obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW) czynnikiem poprawy zyskowności niskodochodowych gospodarstw owczarskich
Title	Compensatory surcharges to less-favored areas (LFA) as a factor of profitability improvement of low-profitable sheep farms
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Celem podjętych badań była ocena efektywności ekonomicznej oraz określenie roli dopłat wyrównawczych ONW w kształtowaniu dochodu gospodarstw owczarskich prowadzących produkcję w różnych warunkach przyrodniczych. W badanych obiektach obszary ONW w zależności od regionu stanowią od 51,22% do 78,37% ogółu użytków rolnych jakie posiadają gospodarstwa. Nie zależnie od regionu, w którym utrzymywano owce, sprzedaż żywca oraz innych produktów owczarskich w strukturze przychodów stanowiła zaledwie około 20 %.Zdecydowany wpływ na poprawę sytuacji ekonomicznej gospodarstw miały dopłaty wyrównawcze do obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania. Stanowiły one od 4,41 % w strukturze przychodów dla regionu południowego do 6,04 dla regionu północno – wschodniego. Analizując dochodowość gospodarstw, stwierdzono, iż dzięki dopłatom ONW dochody rolników wzrosły o około 29,56%.Reasumując należy podkreślić, iż uzyskiwane dopłaty oraz dotacje przez badane gospodarstwa w głównej mierze decydowały o dodatnim wyniku ekonomicznym prowadzonej działalności rolniczej.
Abstract	The aim of the study was to evaluate the economic efficiency and the determination of compensatory surcharges to LFA in formation of incomes of sheep farms producing in different natural conditions. Areas LFA comprise 51,22-78,37% of total farmlands of studied objects. The sale of livestock and sheep products, independently form the region, comprise only 20% in the structure of incomes. Significant effect on improvement of economic situation of sheep farms had compensatory surcharges to less-favored areas (LFA) of management. They comprise from 4,41% in incomes structure of south region to 6,04% for north-east region. During the analysis of farm profitability it was stated that owing to LFA the farmers incomes increased to about 29,56%. Summing up it is necessary to point that obtained by studied farms compensatory surcharges and grants decided mainly of positive economic result of agricultural activity
Cytowanie	Borecka A., Sowula-Skrzyńska E., Szumiec A. (2009) Dopłaty wyrównawcze do obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW) czynnikiem poprawy zyskowności niskodochodowych gospodarstw owczarskich.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 2(51): 225-233
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n51_s225.pdf

Autor	Edward Majewski, Adam Wąs
Tytuł	Znaczenie płatności bezpośrednich jako czynnika stabilizującego dochód rolniczy na przykładzie wybranych typów gospodarstw
Title	Importance of Direct Payments as an Income Stabilizing Factor on the Example of Selected Farm Types
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	W opracowaniu oszacowano ryzyko niskich dochodów w wybranych typach gospodarstw rolniczych dla różnych scenariuszy polityki rolnej w perspektywie 2013 roku. Analizę przeprowadzono za pomocą symulacji metodą Monte Carlo z wykorzystaniem modelu symulacyjnego gospodarstwa. Scenariusze polityki rolnej zróżnicowano głównie wielkością płatności bezpośrednich (dwa poziomy modulacji i całkowita eliminacja dopłat). Wyniki symulacji wykazały, że płatności bezpośrednie oprócz znaczącego wpływu na wielkość dochodu rolniczego, silnie oddziałują na obniżenie poziomu ryzyka niskich dochodów. W scenariuszu „bez dopłat” zmienność dochodu i ryzyko strat były znacząco wyższe we wszystkich analizowanych typach gospodarstw
Abstract	In the paper the risk of low Farm Incomes in the selected farm types for different direct payments rates for the year 2013 was assessed. The analysis was performed with the use of Monte Carlo simulation method. Policy scenarios were differentiated mainly by the amount of direct payments (two modulation levels and a complete removal of payments). The simulation’s results show that direct payments, apart of constituting a significant part of farm incomes, have a strong impact on the risk of low income reduction. In the “no payments” scenario variability of incomes and risk of financial losses were much higher than in the base 2004 scenario for all analyzed farm types.
Cytowanie	Majewski E., Wąs A. (2009) Znaczenie płatności bezpośrednich jako czynnika stabilizującego dochód rolniczy na przykładzie wybranych typów gospodarstw.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 2(51): 235-248
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n51_s235.pdf

Autor	Eugeniusz Pudełkiewicz
Tytuł	Spółdzielcze formy gospodarowania w Polsce i innych krajach Unii Europejskiej
Title	Cooperative forms of economic activity in Poland and in other countries of the European Union
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Głównym celem opracowania jest uświadomienie potrzeby identyfikacji różnych spółdzielczych form gospodarowania w świecie, a zwłaszcza w Polsce i w innych krajach Unii Europejskiej, ukazując jednocześnie dylematy i antynomie spółdzielczej metody gospodarowania. Wydaje się, że refleksja teoriopoznawcza i metodologiczna w tym zakresie przyczyni się do prowadzenia pogłębionych studiów, analiz oraz badań empirycznych nad naturę i specyfikę spółdzielczej metody gospodarowania. Spółdzielczość we współczesnym świecie coraz częściej będzie się odnajdywać w ramach ekonomii społecznej
Abstract	The main purpose of this elaboration is informing of a need of identification of different forms of co-operative farming, especially in Poland and in other countries of European Union, simultaneously revealing dilemmas and antinomies of a co-operative method of farming. As seen, this theory-knowledge ridden and methodological reflection in stated range of conduct will allow further deepened studies, analyses and empirical research over nature and specificity of co-operative method of farming. Co-operative movement will be significantly gaining popularity and recognition within the confines of social economy
Cytowanie	Pudełkiewicz E. (2009) Spółdzielcze formy gospodarowania w Polsce i innych krajach Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 2(51): 259-295
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n51_s259.pdf

Autor	Anna Borecka, Elżbieta Sowula-Skrzyńska
Tytuł	Poprawa sytuacji ekonomicznej gospodarstw produkujących żywiec wieprzowy poprzez wykorzystanie możliwości jakie daje funkcjonowanie w ramach grupy producenckiej
Title	Improving the economic situation of pig livestock farms by taking advantage of the opportunities offered by producer group membership
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Wspólna działalność w ramach grupy producenckiej ma na celu podniesienie efektywności produkcji oraz poprawienie konkurencyjności funkcjonowania gospodarstw rolnych na rynku. Dla wielu producentów rolnych, a szczególnie producentów żywca wieprzowego integracja jest szansę utrzymania się na rynku oraz osiągnięcia stabilnej i mocnej pozycji. W podjęto próbę zbadania i określenia zasad funkcjonowania grup producenckich w regionie Wielkopolski. Badaniami objęto producentów żywca wieprzowego uwzględniając efektywność ich działalności..
Abstract	Integration of agricultural producers into producer groups enjoys growing popularity in Poland. Producers join forces to increase production efficiency and improve market competitiveness of farms. For many agricultural producers, and especially pig producers, the integration offers a chance to stay in business and achieve a stable and strong market position. This paper explores the principles according to which producer groups operate in the Wielkopolska region. Pig producers and the efficiency of their businesses were investigated. Informacje o
Cytowanie	Borecka A., Sowula-Skrzyńska E. (2009) Poprawa sytuacji ekonomicznej gospodarstw produkujących żywiec wieprzowy poprzez wykorzystanie możliwości jakie daje funkcjonowanie w ramach grupy producenckiej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 2(51): 297-306
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n51_s297.pdf

Autor	Ryszard Kata
Tytuł	Rola instytucji finansowych we wsparciu przekształceń rolnictwa o rozdrobnionej strukturze gospodarstw
Title	The role of financial institutions in support of transformation of agriculture with a dispersed structure of agricultural farms
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Wspłcześnie, konkurencyjne i nowoczesne rolnictwo cechują coraz silniejsze powiązania z otoczeniem instytucjonalnym, w których znaczące miejsce zajmują instytucje finansowe, a zwłaszcza banki. Dostęp do kapitału zewnętrznego jest warunkiem podniesienia konkurencyjności i sily ekonomicznej gospodarstw rolnych. Dotyczy to w szczególności rolnictwa rozdrobnionego, które nie jest w stanie samo finansować swoich przekształceń. W tym kontekście, w oparciu o badania ankietowe gospodarstw rolnych przeprowadzone w regionie Polski południowo-wschodniej, dokonano analizy znaczenia instytucji finansowych we wsparciu przekształceń gospodarstw rolnych. Rola instytucji finansowych jest rozpatrywana przez pryzmat ułatwiania rolnikom dostępu do kredytów bankowych, a przez to także funduszy unijnych przeznaczonych na finansowanie modernizacji gospodarstw rolnych
Abstract	Currently, modern agriculture is competitive and strength connected with the institutions, in which significant place have financial institutions, especially banks. The main condition of competitiveness increase and economic strength of agricultural farms is approach to external capital. It concern especially the small scale agriculture that can not finance which ones transformation. In this case was made an analysis on the base of questionnaire investigation according to meaning of financial institutions in supporting of transformation in agricultural farms. The investigation was made in south-east Poland. The role of financial institutions is considered to farmers support of bank credits access and also European Union funds for modernization of agricultural farms
Cytowanie	Kata R. (2009) Rola instytucji finansowych we wsparciu przekształceń rolnictwa o rozdrobnionej strukturze gospodarstw.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 2(51): 307-318
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n51_s307.pdf

Autor	Wawrzyniec Czubak
Tytuł	Ocena procedur pozyskiwania środków Unii Europejskiej na cele inwestycyjne w gospodarstwach rolnych
Title	Evaluation of procedures in applying for investment structural funds of the European Union in agriculture
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Zasadniczym celem artykułu było wskazanie podstawowych problemów i barier, jakie rolnicy napotykali przy staraniu się o środki z funduszy UE na inwestycje w gospodarstwach rolnych. Przedmiotem badań była ocena trudności, kosztochłonności, czasochłonności wykonania oraz zasadności poszczególnych elementów formularza wniosku dla działań o charakterze inwestycyjnym w ramach programu SAPARD i SPO Rolny.Z przeprowadzonych badań wynika, że rolnicy nie mieli trudności z wypełnieniem tej części wniosku, do przygotowania której potrzebna była dokumentacja gospodarstwa rolnego. Trudne i czasochłonne było dla rolników sporządzenie kalkulacji związanych z inwestycją. Mimo to, rolnicy uznali te wyliczenia jako zasadne we wniosku wiedząc, że jest to podstawowy element oceny wniosku i późniejszego rozliczenia inwestycji
Abstract	The main aim of the article was to indicate the difficulties and barriers in applying for agricultural structural funds. In the conducted survey, farmers were asked to assess the difficulties, costs, time-consuming and how essential are the components of the application form. For farmers the easiest was to fill out the parts of the application form based on the data collected in the farm (farm income, value of sold production). The results showed that calculation of the investment was difficult and time-consuming. Nevertheless, farmers judge it necessary element in the application form, understanding the criteria of assessment and further account for investment.
Cytowanie	Czubak W. (2009) Ocena procedur pozyskiwania środków Unii Europejskiej na cele inwestycyjne w gospodarstwach rolnych.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 2(51): 319-329
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n51_s319.pdf

Autor	Małgorzata Karolewska-Szparaga
Tytuł	Analiza sytuacji ekonomicznej wybranych gospodarstw mlecznych należących do Międzynarodowej Sieci Gospodarstw Porównawczych IFCN-Dairy
Title	Economic situation analysis of dairy farms being members to International Farm Comparison Network (IFCN-Dairy)
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	W opracowaniu dokonano analizy sytuacji ekonomicznej wybranych gospodarstw specjalizujących się w produkcji mleka, należących do Międzynarodowej Sieci Gospodarstw Porównawczych IFCN-Dairy. Do obliczeń wykorzystano model TIPI-CAL, służący między innymi do porównań wyników ekonomicznych i produkcyjnych gospodarstw mlecznych należących do IFCN-Dairy. Badaniami objęto 30 gospodarstw z 15 krajów europejskich: Do przeprowadzenia analizy wybrano po 2 gospodarstwa z każdego kraju. Pierwsze, reprezentujące średnią wielkość gospodarstw mlecznych w danym kraju, drugie, to gospodarstwo charakteryzujące się dużą skalą produkcji w kraju oraz wyróżniające wysokim stopniem specjalizacji w produkcji mleka.Wyniki przedstawiono za pomocą porównań kosztów, przychodów oraz dochodów z produkcji mleka. Najwyższe koszty produkcji mleka charakteryzowały gospodarstwa norweskie oraz szwajcarskie. Najniższe koszty produkcji mleka ponosiły gospodarstwa z Białorusi oraz Irlandii, a także gospodarstwo o średniej skali produkcji z Ukrainy. Najwyższe przychody ze sprzedały mleka w przeliczeniu na gospodarstwo, osiągały gospodarstwa z Rosji, Niemiec, Czech, Ukrainy, Białorusi, Włoch, Wielkiej Brytanii, Danii oraz Holandii. Przeprowadzone badania wykazały, że najwyższy poziom dochodu z produkcji mleka osiągały gospodarstwa norweskie oraz irlandzkie. Gospodarstwa z Białorusi, Czech, Dani oraz gospodarstwo bułgarskie BG-2, gospodarstwo brytyjskie UK-97, a także niemieckie DE-650 odnotowały najniższy poziom dochodu spośród analizowanych gospodarstw
Abstract	The aim of this article is economy situation analysis of dairy farms belongs to International Farm Comparison Network (IFCN-Dairy). The estimation prepared on the basis of TIPI-CAL model, which compare economic and production results of dairy farms belong to IFCN- Dairy. For estimation chose 30 dairy farms from 15 european country. For estimation chose 2 dairy farms per each country, first – which represent average dairy production scale in country, and the second – which represent big dairy production scale in country. The result presented on the base of cost, returns and profit of milk production comparison. The results showed high cost of milk production for Norway and Switzerland analysis dairy farms. Low cost of milk production was Belarus and Ireland dairy farms and average milk production scale farm from Ukraine as well. The high returns of milk production the farms from Russian Federation, Germany, Czech Republic, Ukraine, Belarus, Italy, United Kingdom, Denmark and Nederland achieved. The high profit of milk production the farms from Norway and Ireland achieved.
Cytowanie	Karolewska-Szparaga M. (2009) Analiza sytuacji ekonomicznej wybranych gospodarstw mlecznych należących do Międzynarodowej Sieci Gospodarstw Porównawczych IFCN-Dairy.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 2(51): 331-338
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n51_s331.pdf

Autor	Nina Drejerska, Paweł Pięta, Katarzyna Skierska-Pięta
Tytuł	Zasoby i wyniki produkcyjne gospodarstw indywidualnych oraz plany na przyszłość ich właścicieli
Title	Resources and production results of individual farms and future plans of their owners
Słowa kluczowe
Key words
Abstrakt	Celem pracy jest prezentacja części wyników badań, uzyskanych w ramach projektu badawczego pt. Analiza i ocena sytuacji kobiet wiejskich na rynku pracy współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego, obejmujących zagadnienia związane z zasobami czynników produkcji i wykorzystaniem zewnętrznych zasobów pracy w badanych gospodarstwach indywidualnych oraz identyfikacja zamierzeń ich właścicieli odnośnie dalszego prowadzenia działalności rolniczej. Badane gospodarstwa wpisują się w ogólny obraz polskiego rolnictwa, szczególnie pod względem mało korzystnej jeszcze struktury obszarowej i stosunkowo niskiego poziomu towarowości. Natomiast w zamierzeniach na przyszłość podkreślano najczęściej podjęcie pracy poza własnym gospodarstwem indywidualnym, jako główne źródło utrzymania.
Abstract	The aim of the paper is to present part of results of researches gained within the researchproject entitled “Analysis and assessment of rural women situation on labour market” co-financed by the European Social Fund concerning issues connected with resources of production factors and use of external labour on researched individual farms as well as identification of their owners’ plans towards future agricultural production. Researched farms are good examples of the Polish agriculture, especially in the perspective of disadvantageous land structure and low level of yield of marketable agricultural output. What is more, taking up a job outside own farm as the main source of income in the future was stressed by the largest proportion of interviewers.
Cytowanie	Drejerska N., Pięta P., Skierska-Pięta K. (2009) Zasoby i wyniki produkcyjne gospodarstw indywidualnych oraz plany na przyszłość ich właścicieli.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 2(51): 339-350
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2009_n51_s339.pdf

Autor	Mariusz Hamulczuk, Włodzimierz Rembisz
Tytuł	Kwestie wyrównania dopłat bezpośrednich producentom rolnym w Unii Europejskiej
Title	Direct Farm Payments Scheme and equalization issues in the European Union
Słowa kluczowe	płatności bezpośrednie, dochody rolnicze, dysparytet dochodowy, efektywność czynnika pracy, równowaga konkurencyjna
Key words	direct payments, agricultural producers’ incomes, income disparities, labou productivity, equilibrium conditions
Abstrakt	W ostatnim okresie zgłaszany jest pogląd o konieczności wyrównania wysokości dopłat Bezpośrednich polskim producentom rolnym do wysokości tych dopłat w pozostałych krajach UE. W istocie idzie o wyrównanie wysokości dopłat do poziomu stosowanych w krajach 12 lub 15 UE. Celem opracowania było przedstawienie teoretycznych i empirycznych przesłanek leżących u podstaw ewentualnego wyrównywania, lub nie, płatności bezpośrednich. Przeprowadzona analiza wskazuje, że kwestia ta powinna był rozpatrywana na gruncie alokacji i podziału, co oznacza, że wysokość dopłat nie może był oderwana od efektywności czynnika pracy. Stawiana jest teza, iż pogląd o wyrównaniu wysokości dopłat jest niesłuszny.
Abstract	The article deals with the issues of direct farm payments scheme aimed at an equalization of their level between Polish producers and those in the EU-12 or EU-15 countries. Such politically based view has been recently propagated in Poland. An analytical, theoretical and empirical approach is applied to address the issues in order to reject that view. Labour productivity and incomes disparities in agriculture in that respect among the EU countries as well as disparities between farming and non farming activities are investigated.
Cytowanie	Hamulczuk M., Rembisz W. (2009) Kwestie wyrównania dopłat bezpośrednich producentom rolnym w Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 9(24), z. : 35-45
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2009_T9(24)_n_s35.pdf

Autor	Halina Kałuża
Tytuł	Wybrane problemy rozwoju małych gospodarstw rolnych w opinii ich właścicieli
Title	Selected issues concerning the development of semi-subsistence farms in view of their owners
Słowa kluczowe	gospodarstwa samozaopatrzeniowe, drobnotowarowe gospodarstwa rolne, poziom edukacji, wielofunkcyjność gminy, gmina wiejska
Key words	self-supplying farms, semi-subsistence farm, level of education, multi-function commune, rural commune
Abstrakt	Praca przedstawia wyniki badań przeprowadzonych w 2009 roku w gospodarstwach o powierzchni do 10 ha położonych w 2 gminach. Pierwsza z gmin jest gminą typowo rolniczą (woj. lubelskie), a druga należy do gmin wielofunkcyjnych. Ankietowani gospodarze w obydwu gminach, właściciele gospodarstw mniejszych niż 5 ha, w wieku powyżej 50 lat, nie zamierzają podejmować decyzji inwestycyjnych lub powiększać obszaru swoich gospodarstw. Respondenci, którzy wyrażają ochotę powiększenia wielkości gospodarstwa, uważają, że optymalna wielkość gospodarstwa, która przynosi zadowalający dochód, wynosi 20-30 ha. Są to młodsi gospodarze, którzy posiadają gospodarstwa w gminie typowo rolniczej. W związku z wysokimi cenami ziemi i brakiem kapitału, rolnicy preferują dzierżawę ziemi jako formę powiększania wielkości swojego gospodarstwa.
Abstract	The work presents results of a study conducted in 2009 and involving farmers who owned farms of up to 10 hectare located in 2 communes (gminas). The first commune is typically rural (in the Lubelskie Voivodeship) and the other is a multi-function commune. The farmers interviewed in both gminas, more than 50 years old owners of farms smaller than 5 hectare, are not going to make investment decisions or increase the size of their farms. The respondents who do intend to increase the size of their holding think that the optimum size of a farm, which brings sufficient income, ranges from 20 to 30 ha. They are younger farmers who own farms in a typically agricultural commune. Due to high land prices and lack of capital farmers prefer renting rather than buying land in order to increase their farms size
Cytowanie	Kałuża H. (2009) Wybrane problemy rozwoju małych gospodarstw rolnych w opinii ich właścicieli.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 9(24), z. : 58-64
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2009_T9(24)_n_s58.pdf

Autor	Magdalena Kozera
Tytuł	Niektóre uwarunkowania pomiaru kapitału intelektualnego przedsiębiorstw rolnych
Title	Selected conditions for measuring the intellectual capital in agricultural enterprises
Słowa kluczowe	kapitał intelektualny, metody pomiaru kapitału intelektualnego, gospodarstwo rolne
Key words	intellectual capital, the methods of measurement of intellectual capital, agricultural farms
Abstrakt	W artykule przedstawiono niektóre uwarunkowania pomiaru kapitału intelektualnego w przedsiębiorstwach rolniczych. Omówiono znaczenie tego kapitału, jako niepowtarzalnego zasobu przedsiębiorstwa, wyróżniającego je spośród innych podmiotów konkurujących. Przedstawiono niektóre metody pomiaru kapitału intelektualnego w przedsiębiorstwach pozarolniczych. Zarysowano autorską koncepcję pomiaru tego kapitału w gospodarstwach rolnych.
Abstract	The aim of the paper was an attempt to show the essential terms of measurement of intellectual capital in agricultural farms. The meaning of this capital as a unique resource of enterprises, which distinguishes the enterprise from the others in a competitive market is discussed. Possible measuring methods of intellectual capital in agricultural farms, beginning with methods proven in other sectors of economy, have been presented and the author’s own concept for estimation of this capital in agricultural farms outlined.
Cytowanie	Kozera M. (2009) Niektóre uwarunkowania pomiaru kapitału intelektualnego przedsiębiorstw rolnych.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 9(24), z. : 77-82
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2009_T9(24)_n_s77.pdf