Wyniki wyszukiwania

Autor	Monika Wojcieszak-Zbierska
Tytuł	Rola kobiet sołtysów w kształtowaniu lokalnego rozwoju
Title
Słowa kluczowe	kobieta, sołtys, władza lokalna, wieś
Key words
Abstrakt	Celem artykułu jest analiza poziomu uczestnictwa kobiet w wiejskim samorządziena przykładzie sprawowania funkcji sołtysa w gminie Gniezno oraz ukazanie roli i znaczeniakobiet sołtysów w kształtowaniu lokalnego rozwoju na przykładzie tej gminy. W pracywykorzystano pierwotne oraz wtórne materiały źródłowe. Źródła wtórne to literatura naukowaw zakresie rozwoju lokalnego i samorządu terytorialnego. W pierwszej części artykułuprzybliżono rolę i znaczenie sołtysa na wsi oraz zaprezentowano najważniejsze informacjedotyczące analizowanej gminy. Źródła pierwotne to wyniki badań przeprowadzonych w marcu2020 roku dotyczące zaangażowania kobiet w sprawowaniu roli sołtysa na wsi w gminieGniezno z wykorzystaniem metody ankiety bezpośredniej. Na podstawie wyników przeprowadzonychbadań można stwierdzić, że w gminie tej nastąpił wzrost liczby kobiet w środowiskulokalnym piastujących rolę gospodarza wsi. Respondentki wskazały, że głównym powodemich kandydowania na tę funkcję była silna potrzeba zmian na wsi. Korzyścią pozytywnąpłynącą z pełnienia funkcji sołtysa było zbudowanie sieci nowych kontaktów, wzrost samorealizacji,zdobycie doświadczenia i kompetencji społecznych.
Abstract
Cytowanie	Wojcieszak-Zbierska M.
HTML	wersja html
Pełny tekst	TIRR_2020_n14_s161.pdf

Autor	Karolina Pawlak, Karolina Sowa
Tytuł	Zmiany w produkcji i handlu soją w Polsce i wybranych krajach UE
Title	Changes in Soybean Production and Trade in Poland and Selected EU Countries
Słowa kluczowe	produkcja, eksport, import, soja, kraje UE
Key words	production, export, import, soybean, EU countries
Abstrakt	Ze względu na niedostatek białka paszowego z produkcji krajowej, państwa UE są znaczącymi importerami nasion i śrut z roślin strączkowych, w tym przede wszystkim soi i śruty sojowej. Celem artykułu jest przedstawienie zmian w produkcji i handlu soją w wybranych krajach UE w latach 2000-2017. W badaniach wykorzystano dane wtórne pochodzące z zasobów Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO). Omówiono zmiany w wolumenie produkcji soi w krajach jej największych producentów w UE, wartość i wolumen obrotów handlowych soją w państwach największych eksporterów i importerów, ich udziały w handlu oraz wyniki bilansu handlowego. Wolumen produkcji soi w krajach UE zwiększał się wolniej niż zapotrzebowanie na wysokobiałkowe surowce paszowe, powodując wzrost wartości przywozu soi i stawiając państwa UE w roli importerów netto tego surowca. Inaczej niż w Polsce, zwiększenie wartości przywozu nie wynikało jednak ze wzrostu jego wolumenu. Największymi importerami soi w UE były Holandia, Hiszpania i Niemcy.
Abstract	Due to the deficit in feed protein from domestic production, EU countries are significant importers of legume crops and meals, including soybean and soybean meal. The aim of the paper is to present changes in soybean production and trade in selected EU countries in 2000-2017. Secondary data from the Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO) database were used in the research. The following issues were discussed: the changes in the volume of soybean production in the countries of its largest producers in the EU, the value and quantity of trade flows in the countries of the largest exporters and importers, their share in trade and trade balance. The volume of soybean production in the EU countries has increased more slowly than the demand for high-protein fodder raw materials, resulting in an increase in the value of soybean imports and making EU countries net importers of this raw material. Unlike in Poland, the increase in the value of imports was not due to an increase in its volume. The Netherlands, Spain and Germany were the largest soybean importers in the EU.
Cytowanie	Pawlak K., Sowa K. (2020) Zmiany w produkcji i handlu soją w Polsce i wybranych krajach UE.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 20(35), z. 3: 26-35
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2020_T20(35)_n3_s26.pdf

Autor	Naume Maponya, Isaac Oluwatayo
Tytuł	Economic Efficiency of Table Grape Production in Waterberg and Sekhukhune Districts, Limpopo Province, South Africa
Title	Economic Efficiency of Table Grape Production in Waterberg and Sekhukhune Districts, Limpopo Province, South Africa
Słowa kluczowe	efficiency, farmers, table grapes, South Africa, stochastic frontier model
Key words	efficiency, farmers, table grapes, South Africa, stochastic frontier model
Abstrakt	Table grape production plays an important role in the economy of many countries in Africa. It serves as a source of income for the people who are engaged in its production and being one of the enterprises that is labour-intensive, thereby providing employment for more people. The main purpose of this study was to analyse the economic efficiency of table grape production in Waterberg and Sekhukhune Districts of Limpopo province, South Africa. The study used primary data collected through administration of structured questionnaires on a sample of 12 farmers by employing a snowball sampling method. Analytical tools employed include descriptive statistics (such as tables and frequencies), Stochastic Frontier Model and Technical Inefficiency Model.Results from data analysis revealed that in terms of efficiency, farming experience (p<0.01), educational level (p<0.05), household size (p<0.10) and age of farmer (p<0.10) were associated with increased efficiency indicating that these factors play important roles in ensuring that resources used in the production of table grapes enhanced productivity and were not wasted. Also, technical efficiency among farmers was found to range from 0.8 to 1, with a mean of 0.89, thus implying a major possibility for improvement in production. However, the allocative efficiency was found to range from 0.47 to 1, with a mean of 0.68. This indicates that some farmers were finding it difficult to allocate their resources efficiently. Again, economic efficiency ranges from 0.56 to 1, with a mean of 0.73, an indication that most of the farmers were economically efficient. Meanwhile, some of the constraints faced by these farmers include high electricity bills and labour costs, water shortages as well as instability around land policy. The study therefore recommends capacity building of farmers through education and other skill enhancement programmes. Also, provision of incentives to encourage youth participation in farming through internship programmes is very important to increase farm productivity.
Abstract	Table grape production plays an important role in the economy of many countries in Africa. It serves as a source of income for the people who are engaged in its production and being one of the enterprises that is labour-intensive, thereby providing employment for more people. The main purpose of this study was to analyse the economic efficiency of table grape production in Waterberg and Sekhukhune Districts of Limpopo province, South Africa. The study used primary data collected through administration of structured questionnaires on a sample of 12 farmers by employing a snowball sampling method. Analytical tools employed include descriptive statistics (such as tables and frequencies), Stochastic Frontier Model and Technical Inefficiency Model.Results from data analysis revealed that in terms of efficiency, farming experience (p<0.01), educational level (p<0.05), household size (p<0.10) and age of farmer (p<0.10) were associated with increased efficiency indicating that these factors play important roles in ensuring that resources used in the production of table grapes enhanced productivity and were not wasted. Also, technical efficiency among farmers was found to range from 0.8 to 1, with a mean of 0.89, thus implying a major possibility for improvement in production. However, the allocative efficiency was found to range from 0.47 to 1, with a mean of 0.68. This indicates that some farmers were finding it difficult to allocate their resources efficiently. Again, economic efficiency ranges from 0.56 to 1, with a mean of 0.73, an indication that most of the farmers were economically efficient. Meanwhile, some of the constraints faced by these farmers include high electricity bills and labour costs, water shortages as well as instability around land policy. The study therefore recommends capacity building of farmers through education and other skill enhancement programmes. Also, provision of incentives to encourage youth participation in farming through internship programmes is very important to increase farm productivity.
Cytowanie	Maponya N., Oluwatayo I. (2020) Economic Efficiency of Table Grape Production in Waterberg and Sekhukhune Districts, Limpopo Province, South Africa.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 20(35), z. 3: 36-52
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2020_T20(35)_n3_s36.pdf

Autor	Robert Mroczek
Tytuł	Rynek mięsa w Polsce w dobie koronawirusa SARS-Cov-2
Title	The Meat Market in Poland in the Era of the SARS-Cov-2 Coronavirus
Słowa kluczowe	rynek, handel, eksport, import, przemysł mięsny, produkcja, konsumpcja, ceny
Key words	market, trade, export, import, meet industry, production, consumption, prices
Abstrakt	Celem niniejszego opracowania była ocena wpływu wirusa SARS-CoV-2 na rynek mięsa w Polsce. Rynek mięsa jest ważną częścią polskiej gospodarki. Produkcja żywca rzeźnego (wieprzowego, wołowego oraz drobiowego) stanowi ponad 1/3 produkcji towarowej rolniczej, a przemysł mięsny (mięsa czerwonego i drobiowego) jest największym działem przetwórstwa spożywczego. Pandemia COVID-19, która dotarła także do Polski nie zachwiała w znaczący sposób tym rynkiem. Oznaką wprowadzonych obostrzeń w życiu społecznym i gospodarczym był krótkotrwały zmasowany wykup żywności o przedłużonym terminie przydatności do spożycia. Lockdown zmienił nieco nawyki żywieniowe oraz zakupowe Polaków. W I połowie 2020 roku eksport mięsa wołowego oraz drobiowego zmniejszył się o 3-5%, a o 28% spadł eksport mięsa wieprzowego w porównaniu z I połową 2019 roku. Rynek mięsa borykał się w dalszym ciągu z afrykańskim pomorem świń (ASF) oraz dodatkowo ptasią grypą. Najbardziej poszkodowaną częścią rynku został segment HoReCa.
Abstract	The aim of this study was to assess the impact of SARS-CoV-2 virus on the meat market in Poland. The meat market is an important part of the Polish economy. Production of slaughter animals (pork, beef and poultry) accounts for over 1/3 of agricultural commodity production, and the meat industry (red meat and poultry) is the largest branch of food processing. The COVID-19 pandemic, which also reached Poland, did not significantly shake this market. A sign of the introduced restrictions in social and economic life was a short-term massive purchase of food with an extended shelf life. Lockdown slightly changed the eating and shopping habits of Poles. In the first half of 2020, exports of beef and poultry decreased by 3-5%, and exports of pork decreased by 28% compared to the first half of 2019. The meat market continued to struggle with African Swine Fever (ASF) and, in addition, with bird flu. The HoReCa segment was the most affected part of the market.
Cytowanie	Mroczek R. (2020) Rynek mięsa w Polsce w dobie koronawirusa SARS-Cov-2.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 20(35), z. 3: 53-65
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2020_T20(35)_n3_s53.pdf

Autor	Marzena Lemanowicz
Tytuł	INDICATIONS OF CONSUMERS’ PROSUMER BEHAVIOUR ON THE FOOD MARKET
Title	Przejawy zachowań prosumpcyjnych konsumentów na rynku żywności
Słowa kluczowe	prosumption, prosumer behaviour, consumer trends, food market
Key words	prosumpcja, zachowania prosumpcyjne, trendy konsumenckie, rynek żywności.
Abstrakt	The objective of this article was to identify examples of prosumer behaviour in the food market, to examine the degree of customer involvement and to measure the attitudes (opinions) of respondents regarding customer engagement in creation/improvement of a product. The most popular activities undertaken by consumers in the field of prosumption were selected and consumer involvement in various types of marketing campaigns organized by producers was determined. The survey was conducted among 320 respondents. The conducted research indicates consumer activity in the field of prosumption; however, respondents mainly manifest behaviour that do not require them to be very active. Sharing opinions on purchased food products is one of the manifestations of prosumer behaviour and these actions are undertaken with great frequency and willingness. The study also identified consumer participation in creating new products and improving existing ones. Over half of the respondents (64.4%) declared that they participated in these activities, however their participation is rare or very rare. In addition, consumers express positive opinions about the organization of such activities by companies and most of them believe that there are too few such activities on the market.
Abstract	Celem artykułu było zidentyfikowanie przykładów zachowań prosumpcyjnych na rynku żywności, określenie stopnia zaangażowania konsumentów w te działania i pomiar postaw (opinii) respondentów dotyczących zaangażowania klienta w tworzenie/ulepszanie produktów. Na podstawie przeprowadzonych badań wyłoniono najbardziej popularne działania podejmowane przez konsumentów z zakresu prosumpcji, określono zaangażowanie konsumentów w różnego rodzaju akcje marketingowe organizowane przez producentów. Badanie ankietowe przeprowadzono w grupie 320 respondentów. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że wyrażanie opinii na temat zakupionych produktów spożywczych jest jednym z przejawów zachowań prosumpcyjnych i działania te podejmowane są z dużą częstotliwością i chęcią. W badaniu zidentyfikowano również uczestnictwo konsumentów w kreowaniu nowych produktów i ulepszaniu już istniejących. Ponad połowa respondentów (64,4%, 206 osób) zadeklarowała, ze uczestniczy w tych działaniach, jednakże udział ten jest rzadki bądź bardzo rzadki. Przeprowadzone badania wskazują na aktywność konsumentów w zakresie prosumpcji, jednakże respondenci przejawiają głównie zachowania nie wymagające od nich dużej aktywności. Ponadto konsumenci wyrażają pozytywne opinie na temat organizowania tego typu działań przez firmy i większość z nich uważa, że na rynku jest ich za mało.
Cytowanie	Lemanowicz M. (2020) INDICATIONS OF CONSUMERS’ PROSUMER BEHAVIOUR ON THE FOOD MARKET.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 24(73): 81-91
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n73_s81.pdf

Autor	Wojciech Lichota
Tytuł	Zastosowanie modeli logitowych do zdiagnozowania zagrożenia bankructwem przedsiębiorstw
Title	THE USE OF LOGISTIC MODELS TO DIAGNOSE THE RISK OF BANKRUPTCY IN ENTERPRISES
Słowa kluczowe	kondycja finansowa, modele wczesnego ostrzegania, analiza finansowa
Key words	logistic models, bankruptcy, risk assessment, regression analysis
Abstrakt	W artykule zostały zaprezentowane wybrane modele regresji logistycznej, które służą do analizy przedsiębiorstw w zakresie zagrożenia bankructwem jak i zmiany w sytuacji finansowej. Jak wynika z literatury z zakresu finansów do oceny kondycji finansowej przedsiębiorstwa należy zastosować odpowiednie metody. Błędna ocena może przynieść przykre konsekwencje dla przedsiębiorstwa, w postaci podjęcia nietrafionych decyzji przez zarządzających, odmowy udzielenia kredytu bankowego lub niepodjęcia współpracy przez dostawców i odbiorców. Celem artykułu była weryfikacja skuteczności predykcji 12 modeli regresji logistycznej, które pozwalają na dokonanie oceny zagrożenia bankructwem przedsiębiorstwa a także zajęcia stanowiska odnośnie przyszłej kondycji finansowej. Próba badawcza wynosiła 40 przedsiębiorstw, w tym 8 przedsiębiorstw, dla których został złożony wniosek o upadłość. Jak wynika z przeprowadzonych badań, poszczególne modele odznaczają się różną sprawnością ogólną, która wyniosła od 54% do 98%. Ponadto wykazano, że wraz ze wzrostem wskaźników analizy finansowej użytych w konstrukcji funkcji nie zwiększa się sprawność poszczególnych modeli. Autor podsumowuje, że w celu uniknięcia ryzyka przeprowadzenia niewiarygodnej oceny kondycji finansowej przedsiębiorstwa, należy zastosować co najmniej kilka modeli logitowych.
Abstract	The article presents selected logistic regression models that are used to analyze enterprises in terms of their risk of bankruptcy and changes in their financial situation. As it appears from the literature on finance, it is necessary to apply appropriate methods to assess the financial condition of an enterprise. Incorrect assessment may cause unpleasant consequences for the company, in the form of taking wrong decisions by managers, refusal to be granted a bank loan or failure to undertake cooperation with suppliers and customers. The aim of the article was to verify the effectiveness of the prediction of 12 logistic regression models, that allow for the assessment of an enterprise’s bankruptcy risk and its future financial condition. The research sample was 40 companies, including 8 enterprises for which a bankruptcy petition had been filed. As results from the conducted research, individual models have different general efficiency, which ranged from 54% to 98%. In addition, it was seen that the efficiency of particular models does not increase with an increase of the financial analysis indicators used in the construction of the function. The author concludes that in order to avoid the risk of making an unreliable assessment of the financial condition of a company, at least 10 logistic models should be used.
Cytowanie	Lichota W. (2020) Zastosowanie modeli logitowych do zdiagnozowania zagrożenia bankructwem przedsiębiorstw.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 24(73): 92-103
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n73_s92.pdf

Autor	Marian Podstawka, Łukasz Podstawka
Tytuł	TAXATION OF AGRICULTURAL ACTIVITY IN POLAND: THE CURRENT STATE AND FUTURE PROSPECTS
Title	Stan i perspektywy opodatkowania działalności rolniczej w Polsce
Słowa kluczowe	farm, agricultural activity, agricultural tax, forestry tax, property tax, income tax, revenue tax, level of income taxation, level of revenue taxation
Key words	gospodarstwo rolne, działalność rolnicza, podatek rolny, podatek leśny, podatek od nieruchomości, podatek dochodowy, podatek od przychodów, stopień opodatkowania dochodów, przychodów
Abstrakt	This study is a response to an ongoing debate on changes in the taxation of agricultural income. The current taxes applicable to farms in Poland do not concern income per se – they are property taxes which include: agricultural tax on land, forestry tax and property tax. Although these taxes do not refer to agricultural income, they are paid by it. It is important, therefore, to know how much this income is reduced by these taxes. Studies show that it is about 10%. Therefore, when a new income tax structure is introduced, its rate should not exceed 10%. The calculation of farm income in Poland will encounter many problems, such as establishing a catalogue of costs, which will include depreciation. In order to include it when calculating income, the present value of a farm’s fixed assets should first be established, which may encounter major substantive and organizational difficulties. More problems will surely follow, such as: dividing costs between household and agricultural holding, determining what a fixed asset is in the case of a farm, etc. It seems that calculating farm income is unavoidable. On the one hand, it is necessary for the potential introduction of income tax. On the other hand, having recognized the income situation of farms, one could resign from estimating losses caused by drought or other unfortunate events. Compensation could be granted due to income losses. This would be a clearer, more obvious and objective criterion. According to current practices, losses caused by unfortunate events (e.g. drought) do not always translate into losses in agricultural income, given that these losses are not always objectively estimated by the committees appointed by provincial governors. In the case of income losses, agricultural accounting data guarantee their objective appraisal. The aim of the paper is to evaluate the current situation regarding the taxation of agricultural activity and to present proposals for potential changes in the taxation of agricultural activity. Two research hypotheses were put forward: 1. the current level of taxation of income and revenue from agricultural activity with agricultural tax and property tax is symbolic, 2. in order to maintain the current tax treatment, the rate of the new tax on farm income cannot be higher than 10%. The article is based on descriptive, tabular and financial analysis methods. The sources of information were literature and FADN agricultural accounting data collected by the Institute of Agricultural and Food Economics – National Research Institute in Warsaw.
Abstract	Opracowanie wychodzi naprzeciw toczącym się dyskusjom w sprawie zmian opodatkowania dochodów pochodzących z działalności rolniczej. Aktualnie istniejące podatki, odnoszące się do gospodarstw rolnych w Polsce, nie odnoszą się do dochodów. Mają one charakter podatków majątkowych, do których należy: podatek rolny od gruntów, podatek leśny i podatek od nieruchomości. Podatki te mimo, że nie nawiązują do dochodów z działalności rolniczej, są z nich pokrywane. Ważnym jest jaką część tych dochodów pomniejszają. Z badań wynika, że jest to ok. 10%. Stąd ewentualnie we wprowadzanym nowym podatku od dochodów jego stawka nie powinna przekraczać 10%.Obliczanie dochodów gospodarstw rolnych w Polsce będzie napotykać na wiele problemów. Jednym z nich będzie ustalenie katalogu kosztów, do których zaliczać będzie się amortyzacja. Aby ją uwzględnić w obliczaniu dochodów, należy wcześniej ustalić wartość bieżącą środków trwałych, wchodzących w skład gospodarstw rolnych. Mogą temu procesowi towarzyszyć spore trudności merytoryczne i organizacyjne. To jeden z wielu problemów. Prawdopodobnie będą i inne. Zaliczyć do nich można: podział kosztów na gospodarstwo domowe i gospodarstwo rolne, ustalenie co jest środkiem trwałym w gospodarstwie rolnym itp. Wydaje się, że liczenie dochodów w gospodarstwach rolnych jest nie uniknione. Z jednej strony jest to niezbędne dla ewentualnego wprowadzeniu podatku dochodowego. Z drugiej strony mając rozpoznaną sytuację dochodową gospodarstw rolnych można by zrezygnować z szacowania strat spowodowanych przez suszę, czy innymi zdarzeniami losowymi. Tytułem otrzymania rekompensat byłyby straty dochodów. Jest to kryterium bardziej klarowne oczywiste i obiektywne. Dotychczasowa praktyka wskazuje, że nie zawsze straty spowodowane zdarzeniami losowymi (suszę) przekładają się na straty w dochodach rolniczych. Zważywszy, że straty te nie zawsze są obiektywnie szacowane przez powoływane przez wojewodów komisje. W przypadku strat w dochodach, dane rachunkowości rolnej są gwarantem ich obiektywnej oceny.Celem opracowania jest dokonanie oceny aktualnej sytuacji dotyczącej opodatkowania działalności rolniczej oraz przedstawienie propozycji ewentualnych zmian w opodatkowaniu działalności rolniczej. Przyjęto dwie hipotezy badawcze: 1. Aktualny stopień opodatkowania dochodów, przychodów z działalności rolniczej podatkiem rolnym, podatkiem od nieruchomości jest symboliczny, 2. Dla zachowania dotychczasowego ujęcia podatkowego stawka nowego podatku od dochodów gospodarstw rolnych nie może przekraczać 10%. W artykule wykorzystano metody analizy opisowej, tabelarycznej i analizy finansowej. Źródłem informacji była literatura oraz dane rachunkowości rolnej FADN gromadzone przez Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie.
Cytowanie	Podstawka M., Podstawka Ł. (2020) TAXATION OF AGRICULTURAL ACTIVITY IN POLAND: THE CURRENT STATE AND FUTURE PROSPECTS.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 24(73): 177-188
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2020_n73_s177.pdf

Autor	Paweł Kraciński, Ludwik Wicki
Tytuł	Pozycja konkurencyjna jabłek i zagęszczonego soku jabłkowego na rynkach zagranicznych
Title	Competitive position of apples and concentrated apple juice on foreign markets
Słowa kluczowe	eksport jabłek, eksport zagęszczonego soku jabłkowego, pozycja konkurencyjna
Key words	apple export, export of concentrated apple juice, competitive position
Abstrakt	Celem opracowania była ocena pozycji konkurencyjnej polskich jabłek i zagęszczonego soku jabłkowego (ZSJ) na rynkach zagranicznych. W pracy zidenty-fikowano tendencje na rynku jabłek i ZSJ w Polsce i na świecie. Dokonano także oceny potencjału konkurencyjnego polskiego sadownictwa. Określono pozycję konku-rencyjną polskiego eksportu jabłek i ZSJ oraz czynniki wpływające na pozycję konkurencyjną eksportu tych produktów na rynku światowym. Analizą objęto okres 2005-2017. Stwierdzono, że Polska należała do czołówki największych eksporterów jabłek i ZSJ na świecie, a w badanym okresie pozycja konkurencyjna Polski na rynku zagęszczonego soku jabłkowego rosła. Rosła także pozycja konkurencyjna Polski na rynku jabłek, ale tylko do wprowadzenia w 2014 roku rosyjskiego embargo na ich import z Polski. Pozycja konkurencyjna polskich jabłek na rynku światowym w latach 2005-2017 zależała od cen tych owoców, wielkości zbiorów, ale także kursu walu-towego (PLN/USD) oraz wolumenu importu jabłek w Rosji, a na rynku ZSJ od cen eksportowych i kursu walutowego (PLN/EUR).
Abstract	The aim of the study was to assess the competitive position of Polish apples and apple juice concentrate (CAJ) on foreign markets. The study identifies trends in the apple market and CAJ in Poland and in the world. The competitive potential of Polish horticulture was also assessed. The competitive position of Polish exports of apples and CAJ was determined as well as factors influencing the competitive position of exports of these products on the world market. The analysis covered the period 2005-2017. It was found that Poland was one of the leading exporters of apples and CAJ in the world, and in the analyzed period, Poland's competitive position on the apple juice concentrated market was growing. Poland's competitive position on the apple market also increased, but only until the Russian embargo on apple imports from Poland was introduced in 2014. The competitive position of Polish apples on the world market in 2005-2017 depended on the prices of these fruits, the size of the harvest, but also the exchange rate (PLN / USD) and the volume of apple imports in Russia, and on the CAJ market on export prices and the exchange rate (PLN / EUR).
Cytowanie	Kraciński P., Wicki L. (2020) Pozycja konkurencyjna jabłek i zagęszczonego soku jabłkowego na rynkach zagranicznych.
HTML	wersja html
Pełny tekst	MONO_2020_pkracinski_pozycja_konkurencyjna_jablek.pdf

Autor	Łukasz Ambroziak
Tytuł	Wpływ pandemii COVID-19 na handel rolno-spożywczy Polski: pierwsze doświadczenia
Title	The Impact of the Pandemic COVID-19 on Agri-Food Trade of Poland: First Experiences
Słowa kluczowe	pandemia COVID-19, eksport, import, produkty rolno-spożywcze, Polska
Key words	pandemic COVID-19, export, import, agri-food products, Poland
Abstrakt	Wybuch pandemii COVID-19 na początku 2020 r. w sposób istotny zmienił uwarunkowania rozwoju wymiany handlowej produktami rolno-spożywczymi. Celem artykułu jest próba oceny wpływu pierwszych miesięcy pandemii COVID-19 na polski handel rolno-spożywczy. Analizy dokonano na podstawie niepublikowanych danych Ministerstwa Finansów, stosując metodę statystyczno-opisową. Z wstępnych danych handlowych za pierwsze półrocze 2020 r. wynikało, że poza nielicznymi wyjątkami polski eksport rolno-spożywczy dobrze radził sobie w okresie największych ograniczeń związanych z przemieszczaniem się ludności wprowadzonych wskutek pandemii COVID-19. Było to efektem m.in. tego, iż żywność jest produktem pierwszej potrzeby (tak, jak np. leki) i cechuje ją niższa elastyczność dochodowa popytu, a także relatywnie niewielkich zakłóceń w produkcji.
Abstract	The outbreak of the COVID-19 pandemic at the beginning of 2020 significantly changed the conditions for the development of trade in agri-food products. The aim of the article is to assess the impact of the first months of the COVID-19 pandemic on the agri-food trade of Poland. The analysis was based on unpublished data from the Ministry of Finance, using descriptive statistics method. Preliminary trade data for the first half of 2020 showed that with few expectations Polish agri-food exports performed well during lockdown, that is in the period of the greatest restrictions related to the movement of people introduced by the COVID-19 pandemic. It resulted, inter alia, from the fact that food is a basic necessity (such as e.g. medicines) and is characterized by lower income elasticity of demand, and also from relatively small disruptions in production.
Cytowanie	Ambroziak Ł. (2020) Wpływ pandemii COVID-19 na handel rolno-spożywczy Polski: pierwsze doświadczenia.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 20(35), z. 4: 5-17
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2020_T20(35)_n4_s5.pdf

Autor	Ola Bareja-Wawryszuk
Tytuł	Determinants of spatial concentration of short food supply chains on example of marginal, localized and restricted activities in Poland
Title	Determinanty przestrzennej koncentracji krótkich łańcuchów dostaw na przykładzie podmiotów marginalnych, lokalnych i ograniczonych w Polsce
Słowa kluczowe	local food systems, short food supply chains, spatial concentration, marginal localized and restricted activities, nonparametric regression trees
Key words	działalność marginalna, lokalna i ograniczona, nieparametryczne modele drzew regresji
Abstrakt	The article analyses spatial concentration of marginal, localized and restricted activities creating local food systems in Poland regarded as short supply chains. Local food systems in Poland can take the forms of direct sale, direct deliveries, agricultural retail as well as marginal, localized and restricted activities. Short food supply chains play crucial role in case of local economy, environment and society. Thus, article rises issue connected with sustainability, alternatives for mass produced and distributed food, spatial diversity of local activities. Empirical part of the article focus on marginal, localized and restricted activities. The first part of the article contains a characteristic of the analyzed activities and their spatial distribution. The second part identifies factors that have the strongest influence on the formation of marginal, localized and restricted activities with the application of nonparametric models of regression trees. It is reported that spatial and environmental factors occur most frequently in the process of recurrent division of the data set and, thus, constitute the strongest determinant of marginal, localized and restricted activities.
Abstract	W artykule analizie poddano koncentrację przestrzenną podmiotów marginalnych, lokalnych i ograniczonych tworzących lokalne systemy żywnościowe w Polsce i utożsamianych z krótkimi łańcuchami dostaw. Lokalne systemy żywnościowe w Polsce mogą przybierać formy organizacyjno-prawne takie jak: sprzedaż bezpośrednia, dostawy bezpośrednie, rolniczy handel detaliczny oraz działalności marginalną, lokalną i ograniczoną. Krótkie łańcuchy dostaw żywności odgrywają kluczową rolę w lokalnej gospodarce, środowisku i społeczeństwie. W artykule poruszono zatem problematykę związaną ze zrównoważonym rozwojem, alternatywami dla masowo produkowanej i dystrybuowanej żywności, przestrzennym zróżnicowaniem lokalnych podmiotów. Część empiryczna artykułu oparta jest na analizie podmiotów marginalnych, lokalnych i ograniczonych. W pierwszej kolejności dokonano charakterystyki analizowanych podmiotów i ich rozmieszczenia przestrzennego. Następnie, wykorzystując nieparametryczne modele drzew regresji, zidentyfikowano czynniki, które najsilniej wpływają na powstawanie podmiotów marginalnych, lokalnych i ograniczonych. Dostrzeżono, że czynniki przestrzenno- środowiskowe występują najczęściej w procesie rekurencyjnego podziału zbioru danych, a tym samym stanowią najsilniejszą determinantę działalności marginalnej, lokalnej i ograniczonej.
Cytowanie	Bareja-Wawryszuk O.
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOL_2020_T5_n3_s45.pdf

Autor	Tetiana Balanovska, Olga Gogulya, Volodymyr Kharchenko, Hanna Kharchenko
Tytuł	COGNITIVE MODELLING OF AN EFFECTIVE SYSTEM OF INFORMATION SUPPORT OF AGRICULTURAL ENTERPRISES
Title
Słowa kluczowe	information support, cognitive approach, modelling, forecasting, poorly structured system, cognitive modelling of efficiency of functioning of the information system of agricultural entrepreneurship
Key words
Abstrakt	This article encompasses the methodology of cognitive modelling of complex poorly structured systems. Based on the expert method and with the help of this modelling methodology, the main factors that influence the effectiveness of information support of agricultural entrepreneurship were identified and the direction of their action was determined. There has been developed a cognitive map that reflects the cumulative impact of various factors on each other, as well as on the effectiveness of the information system for agricultural entrepreneurship. Hidden patterns between factors influencing the effectiveness of information support of agricultural entrepreneurship are revealed based on the cognitive map. The scenario approach is simulated based on different trends that reflect the current situation. This model allows us to further evaluate the performance of the system of information support of agricultural entrepreneurship under the influence of the environment, to predict its development, as well as to develop optimal strategic decisions that are aimed at ensuring sustainable development.
Abstract
Cytowanie	Balanovska T., Gogulya O., Kharchenko V., Kharchenko H.
HTML	wersja html
Pełny tekst	ESARE_2020_n4_s55.pdf

Autor	Dorota Komorowska
Tytuł	Wyniki produkcyjne i ekonomiczne gospodarstw nastawionych na produkcję zwierzęcą
Title	Production and Economic Results of Farms focused on Animal Production
Słowa kluczowe	produkcja zwierzęca, wyniki produkcji rolniczej, efektywność gospodarowania zasobami w rolnictwie
Key words	animal production, results of agricultural production, resource efficiency in agriculture
Abstrakt	Celem opracowania jest ocena wyników gospodarowania zasobami produkcyjnymi w gospodarstwach nastawionych na produkcję zwierzęcą, które były objęte rachunkowością rolną w systemie FADN w 2016 roku. Analizie poddano wyniki produkcyjne i ekonomiczne oraz produktywność i dochodowość zasobów ziemi, pracy i kapitału gospodarstw nastawionych na chów bydła mlecznego, trzody chlewnej oraz bydła rzeźnego, owiec i kóz. Zaprezentowane w opracowaniu wyniki badanych gospodarstw wskazują na znacznie wyższy poziom wyników produkcyjnych i ekonomicznych oraz efektywności gospodarowania zasobami w gospodarstwach trzodowych, zwłaszcza w odniesieniu do gospodarstw prowadzących chów bydła rzeźnego, owiec i kóz, co wynikało z ich większej skali i intensywności produkcji. Gospodarstwa specjalizujących się w chowie bydła rzeźnego, owiec i kóz uzyskały ujemny wynik ekonomiczny, dlatego dopłaty do działalności tego typu gospodarstw warunkowały ich dodatni wynik końcowy oraz efektywność ekonomiczną gospodarowania zasobami.
Abstract	The aim of the study is to assess the results of managing production resources in farms focused on animal production, which were covered by agricultural accounting in the FADN system in 2016. The analysis covered the production and economic results as well as the productivity and profitability of land, labor and capital resources of farms focused on dairy cattle, swine and slaughter cattle, sheep and goats. The results of the researched farms presented in the study point to a significantly higher level of production and economic results as well as resource management efficiency in pig farms, especially in relation to farms keeping cattle for slaughter, sheep and goats, which resulted from their larger scale and intensity of production. Farms specializing in slaughter of cattle, sheep and goats obtained a negative economic result, therefore subsidies for the operation of such farms were conditioned by their positive final result and economic efficiency of resource management.
Cytowanie	Komorowska D. (2019) Wyniki produkcyjne i ekonomiczne gospodarstw nastawionych na produkcję zwierzęcą .Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 19(34), z. 1: 68-78
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2019_T19(34)_n1_s68.pdf

Autor	Barbara Wieliczko
Tytuł	Federalizm fiskalny i środowiskowy a polityka rolna
Title	Fiscal and Environmental Federalism vs. Agricultural Policy
Słowa kluczowe	polityka rolna, federalizm fiskalny, federalizm środowiskowy, skuteczność polityki, efektywność polityki
Key words	agricultural policy, fiscal federalism, environmental federalism, policy effectiveness, policy efficiency
Abstrakt	Stworzenie przez państwo skutecznej i efektywnej polityki rolnej jest niezmiernie trudnym zadaniem. Wydaje się, że zaprojektowanie właściwego zestawu instrumentów staje się tym trudniejsze im większego obszaru dotyczy. Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, jak wielką rolę w tworzeniu i realizacji polityki rolnej w UE powinna odgrywać Komisja Europejska, a jak dużą rządy poszczególnych państw członkowskich. Odpowiedź na to pytanie bazuje na osiągnięciach teorii federalizmu fiskalnego i federalizmu środowiskowego. Artykuł opiera się na przeglądzie literatury oraz analizie optymalnego z punktu widzenia celów polityki rolnej zakresu kompetencji administracji publicznej w tworzeniu i wdrażaniu polityki rolnej przy uwzględnieniu aktualnych wyzwań stojących przed rolnictwem. Uzyskane wyniki pozwalają określić, jak zoptymalizować podział zadań związanych z polityką rolną między szczeblami administracji, co umożliwia wdrażanie skuteczniejszej i efektywniejszej polityki rolnej.
Abstract	The creation of an effective and efficient agricultural policy by the state is an extremely difficult task. It seems that designing proper agricultural policy becomes more difficult the larger the area. The aim of the article is to try to answer the question of what role in the creation and implementation of agricultural policy in the EU should be played by the European Commission, and by individual Member States. The answer to this question is based on the theories of fiscal and environmental federalism. The article is based on a review of literature and analysis of the optimal scope of public administration's competences in the creation and implementation of agricultural policy. The obtained results allow to determine how to optimize the division of tasks related to the agricultural policy between the levels of administration, which enables the implementation of a more effective and more efficient agricultural policy.
Cytowanie	Wieliczko B. (2019) Federalizm fiskalny i środowiskowy a polityka rolna.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 19(34), z. 1: 144-152
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2019_T19(34)_n1_s144.pdf

Autor	Antoni Faber, Zuzanna Jarosz, Tomasz Żyłowski
Tytuł	Weryfikacja możliwości redukcji emisji amoniaku dla różnych praktyk aplikacji gnojowicy w Polsce
Title	Verification of the Possibilities to Reduce Ammonia Emission for Various Slurry Application Practices in Poland
Słowa kluczowe	rolnictwo, gnojowica, amoniak, emisje, ograniczenie emisji
Key words	agriculture, slurry, ammonia, emission, emission reduction
Abstrakt	Rolnictwo polskie zobowiązane jest do redukcji emisji amoniaku (NH3), w stosunku do 2005 r., o 1% corocznie w latach 2020-29 oraz o 17% corocznie od 2030 r. Znaczącym źródłem emisji jest stosowanie gnojowicy. W Polsce aplikuje się ją głównie rozbryzgowo na powierzchnię pola i przyoruje po 4-24 godzinach od aplikacji. W pracy zastosowano model ALFAM2 do scharakteryzowania emisji NH3 z rozbryzgowego stosowania gnojowicy w zależności od specyficznych dla Polski: dawek gnojowicy, jej suchej masy, temperatury powietrza, prędkości wiatru, opadów oraz pH gnojowicy. W stosunku do emisji NH3 z gnojowicy stosowanej na powierzchnię pola oszacowano emisje powstające przy aplikacji gnojowicy za pomocą wężów wleczonych, wężów z redlicami oraz aplikacji do otwartych szczelin, płytko doglebowo i głęboko doglebowo. Na podstawie uzyskanych wyników oszacowano wielkości redukcji emisji dla podstawowych praktyk jej aplikacji.
Abstract	Polish agriculture is obliged to reduce ammonia (NH3) emissions, compared to 2005, by 1% annually in 2020-29 and by 17% annually from 2030. A significant source of emissions is the use of slurry. In Poland, it is mainly broadcast on the field surface and incorporated 4-24 hours after application. The ALFAM2 model was used to characterize the NH3 emissions from the slurry broadcast depending on the specific parameters for Poland: doses of slurry, its dry matter, air temperature, wind speed, precipitation and the pH of the slurry. In relation to the NH3 emission from the slurry applied broadcast to the field surface, the emissions resulting from the application of slurry by trailing hoses, trailing shoe, open slot injection, shallow and deep injection were estimated. On the basis of the obtained results, the emission reduction values were estimated for the basic practices of its application.
Cytowanie	Faber A., Jarosz Z., Żyłowski T. (2019) Weryfikacja możliwości redukcji emisji amoniaku dla różnych praktyk aplikacji gnojowicy w Polsce.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 19(34), z. 2: 31-40
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2019_T19(34)_n2_s31.pdf

Autor	Aleksandra Nacewska-Twardowska
Tytuł	Porównanie udziału w eksporcie produktów spożywczych, napojów, tytoniu w Polsce i w wybranych krajach UE mierzonego wartością dodaną
Title	Comparison of Share in the Export of Food, Beverages, Tobacco in Poland and in Selected EU Countries Measured by Value Added
Słowa kluczowe	handel międzynarodowy, przemysł spożywczy, handel wartością dodaną, globalne łańcuchy wartości, GVC
Key words	international trade, food industry, value-added trade, global value chains, GVC
Abstrakt	Celem artykułu jest wskazanie różnic w liczeniu udziału poszczególnych gałęzi produkcyjnych w eksporcie, w zależności od danych przyjętych do obliczeń, na przykładzie produktów spożywczych, napojów i tytoniu. Dane te mogą być statystykami przedstawiającymi eksport mierzony brutto jak i w ujęciu wartości dodanej. W związku z rozwojem powiązań gospodarczych między krajami i uczestnictwem w globalnych łańcuchach wartości, statystyki prezentujące eksport krajowej wartości dodanej precyzyjniej obrazują znaczenie poszczególnych gałęzi dla gospodarek badanych krajów. Porównania udziałów w eksporcie w ujęciu tradycyjnym i wartości dodanej pozwalają wskazać gałęzie, których znaczenie jest przeszacowywane lub nieoszacowywane w statystykach brutto.
Abstract	The aim of the article is to indicate differences in counting the share of exports for individual branches of production, based on the data used for the calculation, on the example of food, beverages and tobacco. Statistics can measure exports in two ways: gross export and in terms of value added. In connection with the development of economic ties between countries and participation in global value chains, statistics presenting exports of domestic value added illustrate more precisely the importance of particular industries for the economies of different countries. Comparisons of export shares in traditional and value-added terms helps to show those branches whose importance is overestimated or underestimated in gross statistics.
Cytowanie	Nacewska-Twardowska A. (2019) Porównanie udziału w eksporcie produktów spożywczych, napojów, tytoniu w Polsce i w wybranych krajach UE mierzonego wartością dodaną.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 19(34), z. 2: 129-139
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2019_T19(34)_n2_s129.pdf

Autor	Ewa Rosiak
Tytuł	Rynek nasion oleistych i produktów ich przerobu w Unii Europejskiej
Title	The Market of Oilseeds and Their Processing Productsin the European Union
Słowa kluczowe	Unia Europejska, nasiona oleiste, oleje roślinne, śruty oleiste, produkcja, zużycie, handel
Key words	European Union, oilseeds, vegetable oils, oilmeals, production, consumption, trade
Abstrakt	W artykule przedstawiono ocenę zmian jakie nastąpiły w produkcji, zużyciu i handlu nasionami oleistymi i produktami ich przerobu w Unii Europejskiej w latach 2000-2013. Analizę zmian przeprowadzono dla 28 państw Unii, uwzględniając podział na stare i nowe państwa członkowskie, w oparciu o dostępne dane Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAOSTAT). Od początku XXI wieku produkcja i zużycie nasion oleistych w Unii Europejskiej dynamicznie wzrasta w ślad za szybko rosnącym popytem na oleje roślinne w sektorze przemysłowym (w produkcji biopaliw), przy niewielkich zmianach w sektorze spożywczym oraz szybko rosnącym zapotrzebowaniem na śruty oleiste w sektorze paszowym, w związku z rozwojem produkcji zwierzęcej (w tym głównie drobiarskiej) i zmianą technologii żywienia zwierząt. Mimo dynamicznego rozwoju produkcji i przetwórstwa nasion oleistych (szybszego w nowych niż strych państwach członkowskich), Unia Europejska ma niską samowystarczalność w zakresie produktów oleistych i pozostaje trwałym ich importerem (w tym szczególnie śrut oleistych).
Abstract	The article presents an assessment of changes that have occurred in the production, consumption and trade of oilseeds and their processing products in the European Union in the years 2000-2013. The analysis of changes was carried out for 28 EU countries, including the division into old and new Member States, based on available data from the Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAOSTAT). Since the beginning of the 21st century, the production and consumption of oilseeds in the European Union has been dynamically increasing following the rapidly growing demand for vegetable oils in the industrial sector (in biofuel production), with small changes in the food sector and rapidly growing demand for oilmeals in the feed sector, due to the development of livestock production (mainly poultry production) and a change in animal feeding technology. Despite the dynamic development of oilseed production and processing (faster in the new Member States than the old), the European Union has low self-sufficiency in the field of oil products and remains a permanent importer of oilseeds (including especially oilmeals).
Cytowanie	Rosiak E. (2019) Rynek nasion oleistych i produktów ich przerobu w Unii Europejskiej.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 19(34), z. 2: 151-161
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2019_T19(34)_n2_s151.pdf

Autor	Mykola Orlykovskyi, Ludwik Wicki
Tytuł	Znaczenie sektora agrobiznesu w Polsce i na Ukrainie
Title	Agribusiness Sector in Poland and Ukraine
Słowa kluczowe	agrobiznes, handel zagraniczny, wydajność pracy, struktura agrobiznesu, Ukraina
Key words	agribusiness, foreign trade, labor productivity, agribusiness structure, Ukraine
Abstrakt	W artykule podjęto próbę oceny porównawczej znaczenia agrobiznesu w gospodarce na Ukrainie i w Polsce. Analizą objęto lata 2001-2015. Dane pochodziły z oficjalnych źródeł statystycznych. Stwierdzono, że znaczenie agrobiznesu w Polsce w całym okresie zmniejszało się, a jego udział w wartości dodanej brutto w gospodarce wynosił w 2015 roku 6%, podczas, gdy na Ukrainie było to aż 15% i w ostatnich latach wzrastało. Agrobiznes miał też wysoki udział w eksporcie. W Polsce było to 15%, a na Ukrainie aż 38% w 2015 roku. W strukturze zatrudnienia w agrobiznesie dominowało rolnictwo z udziałem około 80% w obu krajach. Wewnętrzna struktura agrobiznesu była nowocześniejsza w Polsce, gdzie aż 58% wartości dodanej brutto było generowane w sektorze przetwórstwa żywności. Na Ukrainie było to tylko 24%. Znaczenie agrobiznesu w gospodarce ukraińskiej było wyższe niż w polskiej, ma on też tam bardziej surowcowy charakter. Na Ukrainie większy jest potencjał dalszego rozwoju wynikający z dużych zasobów ziemi rolniczej i możliwości wzrostu przetwórstwa żywności i jej eksportu.
Abstract	The article attempts to compare the importance of agribusiness in the economy in Ukraine and Poland. The analysis covered the years 2001-2015. The data came from official statistical sources. It was found that the importance of agribusiness to the Polish economy decreased over the entire period considered, its share in GVA in whole economy in 2015 was 6%, while in Ukraine it was as much as 15% and in recent years has been increasing. Agrobusiness also had a high share in exports. In Poland, it was 15, and in Ukraine as much as 38% in 2015. The employment structure in agribusiness was dominated by employment in agriculture with a share of about 80% in both countries. The internal structure of agribusiness was more modern in Poland, where as much as 58% of gross value added of agribusiness was generated in the food processing sector. In Ukraine, it was only 24%. The importance of agribusiness in the Ukrainian economy was higher than in Poland, it also has there a more raw character. The bigger potential for further development of agribusiness is in Ukraine, due to the large agricultural land resources and the large potential for increased production and processing of food and its exports.
Cytowanie	Orlykovskyi M., Wicki L. (2019) Znaczenie sektora agrobiznesu w Polsce i na Ukrainie.Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie - Problemy Rolnictwa Światowego, t. 19(34), z. 2: 210-223
HTML	wersja html
Pełny tekst	PRS_2019_T19(34)_n2_s210.pdf

Autor	Konrad Michalski
Tytuł	Megatrendy rozwojowe współczesnej branży pocztowej
Title	DEVELOPMENT MEGATRENDS OF THE CONTEMPORARY POSTAL INDUSTRY
Słowa kluczowe	megatrendy rozwojowe, KEP, logistyka 4.0, komodyzacja, operator pocztowy
Key words	development megatrends, CEP branch, logistics 4.0, commodization, postal operator.
Abstrakt	Branża pocztowa, której tradycyjnym produktem są list i paczka, traktowana jest obecnie jako część szerszego rynku KEP (kurier, ekspres, paczka). Dla rynku KEP można zidentyfikować zjawiska rozwojowe (megatrendy) mające wpływ na jego funkcjonowanie w dłuższej perspektywie. Wiedza o tych zjawiskach powinna być podstawą każdej decyzji o strategicznym charakterze.Celem opracowania jest usystematyzowanie istoty zmian w otoczeniu branży pocztowej. Niektóre zjawiska w otoczeniu tego rynku już przyczyniły się do komodyzacji (utraty wartości i konieczności redefinicji podstawowych założeń) niektórych rodzajów usług, a w odniesieniu do innych, do ich całkowitego zniknięcia z rynku. Megatrendy w otoczeniu branży pocztowej decydują o tym, że publiczni operatorzy stoją dzisiaj przed koniecznością zmiany modeli funkcjonowania. Być może, w niedalekiej przyszłości, konieczność zmian będzie dotyczyć także paradygmatów zarządzania. Artykuł podejmuje tematykę branży pocztowej z perspektywy wyzwań w zakresie zarządzania, gdzie zauważyć można istotną lukę w polskim piśmiennictwie. Opracowanie ma charakter teoretyczny z aspektami praktycznymi i jest oparty na przeglądzie literatury naukowej oraz popularno-naukowej. W artykule dokonano aktualizacji literatury z punktu widzenia obecnego stanu rzeczy branży pocztowej. Wykorzystano wtórne źródła danych.
Abstract	The postal industry, whose historical product are letter and parcel, is now treated as a part of the wider CEP market (courier, express, parcel). It is possible to identify, for the CEP market, development phenomena (megatrends) affecting its long-term functioning. The knowledge of these phenomena should be the basis for any strategic decision. The aim of the study is to systematize the essence of changes taking place in the environment of the postal industry. Some phenomena, surrounding this market, have already contributed to the commodization (the loss of value and the need to redefine the basic assumptions) of the certain types of services, and in relation to others, to their complete disappearance from the market. Megatrends in the environment of the postal industry decide that public operators face nowadays the necessity to change their operating models. Perhaps, in the near future, the need for a change will also apply to management paradigms. The article addresses the subject of the postal industry from the perspective of management challenges, where one can notice a significant gap in Polish literature. The study has a theoretical character with practical aspects and is based on a review of scientific and popular science literature. The article updates the literature taking into account the current state of the postal industry`s affairs. Secondary data sources were used.
Cytowanie	Michalski K. (2019) Megatrendy rozwojowe współczesnej branży pocztowej.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 21(70): 172-185
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2019_n70_s172.pdf

Autor	Jarosław Mielcarek
Tytuł	Trzy podstawowe twierdzenia Target Costing o punktach krytycznych
Title	THREE BASIC THEOREMS OF TARGET COSTING ABOUT CRITICAL POINTS
Słowa kluczowe	wdrażanie inwencji rolniczej, sukces finansowy, strategiczny model, dyskontowy model symulacyjny, rola diagnostyczna TC, rola wspomagająca podejmowanie decyzji TC
Key words	agriculture invention implementation, financial success, strategic model, discount simulation model, agriculture invention, TC diagnostic role, TC decision-making role
Abstrakt	Celem artykułu było rozwiązanie dwóch problemów: czy dla trzech wyróżnionych punktów krytycznych czyli jednostkowego kosztu dopuszczalnego, nakładów inwestycyjnych dopuszczalnych i dopuszczalnej ceny za najnowszą technologię można sformułować twierdzenia ściśle ogólne, które w poprzedniku okresów warunkowych zawierają założenia (warunki), dla których w ich następniku wskaźniki finansowe osiągają wielkości oznaczające uzyskanie sukcesu finansowego w wyniku wdrożenia inwencji, oraz czy jest możliwe zastosowanie trzech podstawowych twierdzeń TC do badania opłacalności przedsięwzięć innowacyjnych, polegających na wdrożeniu inwencji w rolnictwie. Takie twierdzenia, pełniące rolę diagnostyczną i wspomagającą podejmowanie decyzji zostały sformułowane. Rozwiązano również drugi problem w wyniku określenia dla fazy przedprodukcyjnej wdrożenia nowoczesnej szklarni do produkcji pomidorów w ruchu ciągłym, że za pomocą trzech podstawowych twierdzeń TC można sprawdzić, czy spełnione są warunki osiągnięcia sukcesu finansowego i na tej podstawie podjąć poprawną decyzję o wdrożeniu tej inwencji. Głównymi narzędziami badawczymi były trzy modele strategiczne wdrożenia tej inwencji, które jednocześnie były dyskontowymi modelami symulacyjnymi. Zastosowano również dodatki Excela Szukaj wyniku i Solver.
Abstract	The aim of the article was to solve two problems: whether for three critical points, i.e. a unit allowable cost, allowable investment outlays and an allowable price for the latest technology, it is possible to formulate strictly general theorems which in the predecessor of conditional periods contain assumptions (conditions) for which in their successor financial ratios reach values, meaning financial success achievement as a result of the implementation of the invention, and whether it is possible to apply the three TC basic theorems to the analysis of the profitability of innovative projects, based on the implementation of inventions in agriculture. Such theorems, performing the diagnostic role and supporting decision-making were formulated. The second problem was also solved for the pre-production phase of the implementation of a modern greenhouse for continuous tomato production, that with three basic TC theorems it is possible to test whether the conditions for achieving financial success are met and, on this basis, make the correct decision to implement this invention. The main research tools were three strategic models of implementation of this invention, which were also discount simulation models. Excel What, if and Solver adds-inn were also applied.
Cytowanie	Mielcarek J. (2019) Trzy podstawowe twierdzenia Target Costing o punktach krytycznych.Zeszyty Naukowe SGGW, Polityki Europejskie, Finanse i Marketing [t.], nr 21(70): 186-201
HTML	wersja html
Pełny tekst	PEFIM_2019_n70_s186.pdf

Autor	Andrzej Czyżewski, Ryszard Kata, Anna Matuszczak
Tytuł	Stabilizacyjny wpływ krajowych i unijnych wydatków budżetowych na polskie rolnictwo – próba kwantyfi kacji
Title	The stabilizing effect of domestic and EU budget spending on Polish agriculture – an attempt to quantify
Słowa kluczowe	dochód rozporządzalny w gospodarstwie domowym, nominalne dochody do dyspozycji brutto w sektorze gospodarstw domowych, nakłady inwestycyjne, budżet rolny
Key words	disposable income in household, gross nominal disposable income of households sector, investment outlays, agricultural budget
Abstrakt	Celem artykułu jest identyfikacja stabilizacyjnych efektów wydatków budżetowych na rolnictwo i obszary wiejskie w Polsce. W tym kontekście oceniono wpływ znaczącego wzrostu wydatków budżetowych na rolnictwo po przystąpieniu Polski do UE na stabilność dochodów gospodarstw domowych rolników oraz stabilność inwestycji w rolnictwie. Punktem odniesienia były fluktuacje tych zmiennych w okresie niskich budżetów rolnych w latach 1995–2003. Efekty stabilizacyjne analizowano z perspektywy wewnątrzsektorowej i międzysektorowej. Ustalono, że wzrostowi wydatków budżetowych na rolnictwo towarzyszyła większa stabilność dochodów rolniczych oraz większa stabilność nakładów inwestycyjnych w rolnictwie.
Abstract	The aim of the article is to identify stabilizing effects of budget expenditure on agriculture and rural areas in Poland. In this context, the influence of a significant increase in Poland’s post-accession agricultural budget expenditures on the stability of farmers’ household income and agricultural investment was assessed. Fluctuations of these variables in the period of low agricultural budgets in 1995–2003 served as the point of reference. Stabilization effects were analyzed from the intra-sector and cross-sector perspective. It was found that the increase in budget expenditure on agriculture was accompanied by greater stability of agricultural income and greater stability of investment outlays in agriculture.
Cytowanie	Czyżewski A., Kata R., Matuszczak A. (2019) Stabilizacyjny wpływ krajowych i unijnych wydatków budżetowych na polskie rolnictwo – próba kwantyfi kacji.Zeszyty Naukowe SGGW - Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej, nr 125: 17-32
HTML	wersja html
Pełny tekst	EIOGZ_2019_n125_s17.pdf